1
editorial Αγαπητοί αναγνώστες, κρατάτε στα χέρια σας το τέταρτο τεύχος του ετήσιου περιοδικού - οδηγού ΜΕDI-ΣΥΝ για νέους και μελλοντικούς γονείς και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για την εμπιστοσύνη που συνεχίζετε να μας δείχνετε και που αποτελεί τη μεγαλύτερη δικαίωση για εμάς. Μας εμπνέουν οι δικές σας ανάγκες και ανησυχίες και ελπίζουμε να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι. Σε αυτό το τεύχος διαβάστε για τη μαγική εμπειρία του τοκετού, που αποτελεί το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης και σας επιτρέπει να κρατήσετε επιτέλους στην αγκαλιά σας το μωρό σας, μετά από εννιά μήνες προσμονής. Ενημερωθείτε σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου των θρομβοεμβολικών επεισοδίων κατά την εγκυμοσύνη, καθώς και τις ενέργειες πρόληψης της φλεβικής και αρτηριακής θρομβοεμβολής. Τώρα που έκλεισαν τα σχολεία, σας προτείνουμε λύσεις για να απασχοληθούν τα παιδιά σας δημιουργικά και ευχάριστα και εσείς να αποφύγετε το άγχος ότι θα πλήξουν μόνα τους στο σπίτι μπροστά στην τηλεόραση ή το κομπιούτερ. Μάθετε τα μυστικά της σοκολάτας, που αποτελεί ένα ιδιαίτερα αγαπημένο τρόφιμο για μικρούς και μεγάλους και είναι δύσκολο κάποιος να μπορέσει να της αντισταθεί. Γνωρίστε τι πρέπει να προσέξετε περισσότερο, αν ο πελαργός έρθει μετά τα 40, ώστε να φέρετε με ασφάλεια στον κόσμο ένα υγιέστατο μωράκι. Ανακαλύψτε εάν το παιδί σας είναι έτοιμο να ενταχθεί στο απαιτητικό πε- ριβάλλον του δημοτικού σχολείου και να λάβει τα οφέλη και τις γνώσεις που θα του προσφερθούν, αφήνοντας πίσω το γνώριμο και ασφαλές περιβάλλον του νηπιαγωγείου. Πριν αγοράσετε το κατοικίδιο που σας ζητάει επίμονα το παιδί σας, ενημερωθείτε για την ξεχωριστή αυτή σχέση αγάπης και αποδοχής που θα αναπτυχθεί μεταξύ των δύο, καθώς και τα οφέλη από τη συνύπαρξή τους. Κατανοήστε τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της τιμωρίας στην ανάπτυξη και τη διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού σε αναλογία πάντα με την ηλικία του, την πράξη και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε αυτή. Αναγνωρίστε τα συμπτώματα του παιδικού άσθματος, της συχνότερης χρόνιας πάθησης σε ποσοστό 10%, τα αίτια εμφάνισής του και τους τρόπους αντιμετώπισής του. Τέλος, προφυλάξτε τα παιδιά σας από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες του ήλιου, ακολουθώντας τις συμβουλές μας και χαρείτε άφοβα το καλοκαίρι. Ο ΕΚΔΟΤΗΣ ΤΟ Δ.Σ ΤΗΣ MEDI-ΣΥΝ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΑΣ ΤΟ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ Καλή ανάγνωση!.. 3
6-7 Μια νέα ζωή έρχεται! 21-23 Σχολική ετοιμότητα: Είναι το παιδί μου έτοιμο να πάει σχολείο; 8-9 Φλεβική θρομβοεμβολή στην εγκυμοσύνη 24-26 Παιδί και κατοικίδιο. Μια σχέση αγάπης και αποδοχής... 10-12 Κλείνουν τα σχολεία! Και τώρα τι κάνουμε; 28-29 Ωφελεί ή όχι η τιμωρία στα παιδιά; 14-16 Σοκολάτα και παιδί 30, 32 Παιδικό άσθμα 18-20 Εγκυμοσύνη μετά τα 40 33-34 Ήλιος και παιδιά TO ΠEPIOΔIKO ΓIA TΗ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΠEPIEXOMENA 04 ΕΤΗΣΙΟΣ ΟΔΗΓΟΣ 2012 Διανέμεται δωρεάν Tα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συγγραφέων τους και δεν απηχούν απαραίτητα τις θέσεις του περιοδικού. Tα θέματα υγείας έχουν σκοπό την πληροφόρηση και ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού και, σε καμμία περίπτωση, δεν αντικαθιστούν την προσωπική επαφή του ασθενούς με το γιατρό. Oποιαδήποτε αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή της ύλης επιτρέπεται μόνον έπειτα από έγγραφη συναίνεση της διεύθυνσης του περιοδικού. Η γνώμη σας για το περιοδικό μας MEDI-ΣΥΝ MOM+BABY είναι σημαντική για μας. Βοηθήστε μας να διαμορφώσουμε τα επόμενα τεύχη μας. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στην ηλεκτρονική δ/νση: mariagkini@medisyn.gr Eλπίζουμε ότι θα κρατήσετε αυτό το τεύχος στο σπίτι σας για πάντα, αλλά αν αποφασίσετε να το αποχωριστείτε, παρακαλούμε ανακυκλώστε το. Έκδοση του Oμίλου ΠEI.ΦA.ΣYN. Αγ. Ι. Ρέντη 98 182 33 Αγ. Ι. Ρέντης Tηλ.: 210 4830291 Fax: 210 4829777 info@medisyn.gr 4 Eπιλογή - επιμέλεια ύλης, διόρθωση κειμένων: Tζένη Mαυρίδη, Kατερίνα Aραβαντινού, Mαρία Γκίνη Σχεδιασμός - επιμέλεια: Eιρήνη Mατσούκη Φωτογραφίες: IML Image Group Αν δεν βρίσκετε το MEDI-ΣYN MOM+BABY στο φαρμακείο σας, τηλεφωνήστε στο 210 4830291
ΣΧΟ ΛΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟ ΤΗΤΑ: ΕΙΝΑΙ το παιδί μου ΕΤΟΙΜΟ να πάει σχολείο; Εισαγωγή στο Δημοτικό Σχολείο. Το πρώτο μεγάλο βήμα. Η σηματοδότηση ότι το παιδί μεγαλώνει. Μεγαλώνει ηλικιακά, γνωστικά, ψυχοσυναισθηματικά. Οι απαιτήσεις αλλάζουν, το περιβάλλον αλλάζει, τα πρόσωπα αλλάζουν και όλα φαντάζουν μεγαλύτερα από την πρώτη κιόλας μέρα. Κατερίνα Μπαρμπούνη Λογοθεραπεύτρια 21
Εκεί που στο προηγούμενο σχολείο, το νηπιαγωγείο, υπήρχε ένας μεγάλος χώρος με πολλά παιχνίδια, λίγες καρέκλες και τραπέζια με πολλούς φίλους που μιλούσαμε και φωνάζαμε όποτε θέλαμε και μια δασκάλα που μας πρόσεχε και μας πρότεινε παιχνίδια να παίζουμε, μπαίνουμε πλέον στην τάξη μας, όπου υπάρχουν μόνο θρανία, καρέκλες και βιβλία. Πρέπει να καθόμαστε ήσυχοι, να προσέχουμε το δάσκαλο, να ακολουθούμε πολλούς κανόνες και παιχνίδι μόνο στο διάλλειμα. Α! κάτι ακόμα! Τώρα πλέον, πρέπει να κάνω αυτό που μου λέει ο δάσκαλος γρήγορα και να είμαι συγκεντρωμένος για να μπορώ να μαθαίνω όλα αυτά που έχουν τα βιβλία και τα τετράδια. Και όλα αυτά συμβαίνουν γιατί είμαι 6 χρονών! Μπορώ να τα καταφέρω; Στην ελληνική εκπαίδευση, δυστυχώς, μοναδικό κριτήριο για την εισαγωγή στο Δημοτικό Σχολείο είναι η ηλικία και μερικές ιατρικές εξετάσεις. Είναι δυνατόν αυτά να είναι αρκετά για να αποφανθούμε ότι ένα παιδί είναι έτοιμο να ενταχθεί σε ένα απαιτητικό πλαίσιο και να λάβει τα οφέλη και τις γνώσεις που θα του προσφερθούν; Μιλώντας για σχολική ετοιμότητα αναφερόμαστε κυρίως στην ικανότητα ενός παιδιού με φυσιολογική νοημοσύνη να ανταπεξέλθει στις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου. Η ηλικία λοιπόν δεν μπορεί να αποτελέσει αντικειμενικό δείκτη για την αναπτυξιακή ωρίμανση του παιδιού. Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν εντοπίζονται πριν την φοίτηση του παιδιού στο σχολείο, δεδομένου ότι μιλάμε για παιδιά με φυσιολογική νοημοσύνη. Υπάρχουν όμως τρόποι, που οι γονείς σε συνεργασία με τους νηπιαγωγούς, μπορούν να ελέγξουν αν το παιδί τους χρειάζεται περεταίρω αξιολόγηση από κάποιο ειδικό. Εάν το παιδί σας είναι ιδιαίτερα κινητικό, μεταπηδά από τη μια δραστηριότητα στην άλλη χωρίς να ολοκληρώνει τίποτα, δεν μεταφέρει εύκολα πληροφορίες από τις εμπειρίες του, έχει αδύναμη μνήμη και προσοχή ή δυσκολεύεται να ακολουθήσει κανόνες σε παιχνίδια, μια ανιχνευτική 22
ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ αξιολόγηση από κάποιο ειδικό θα έδινε χρήσιμες πληροφορίες. Επιπλέον, στο νηπιαγωγείο γίνεται η πρώτη επαφή των παιδιών σε ένα πρώιμο στάδιο με κάποια μαθησιακά κομμάτια που γίνονται οι βάσεις για το δημοτικό, όπως η γραφή και ανάγνωση γραμμάτων και αριθμών, η αντιγραφή σχεδίων, η ζωγραφική, η κατανόηση απλών παραμυθιών, κ.α. Εάν λοιπόν εντοπίσετε, ότι το παιδί σας έχει κάποια δυσκολία στο να απομνημονεύει τα σύμβολα ή έχει ιδιαίτερη άρνηση στο να γράφει, μην πείτε ότι θα τα μάθει στο δημοτικό. Συζητήστε το με την νηπιαγωγό και απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Εκείνος σίγουρα θα σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες για να αντιμετωπιστεί το θέμα χωρίς να δυσκολευτεί το παιδί και να ματαιωθεί. Τα παραπάνω ισχύουν και στην πρώτη τάξη του Δημοτικού, όπου ο κάθε ένας γονιός πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένος ώστε να εντοπίσει αν το παιδί του έχει κάποια δυσκολία. Σε κάθε περίπτωση, ο γονιός θα πρέπει να ενημερώνεται από το δάσκαλο ή το νηπιαγωγό, να ρωτάει και να απευθύνεται σε ειδικούς όταν έχει κάποιες ανησυχίες. Αν οι δυσκολίες εντοπιστούν νωρίς, μέσα από ειδικά προγράμματα έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα σε 6 μήνες έως 1 χρόνο, ενώ αν το παιδί προχωρήσει με αυτές στο δημοτικό, ο χρόνος αντιμετώπισής τους είναι πολύ μεγαλύτερος. Η ανάγκη για έλεγχο της σχολικής ετοιμότητας στο νηπιαγωγείο φαίνεται από το γεγονός ότι λειτουργούν πάνω από 1.500 τμήματα ένταξης σε κανονικά σχολεία και ότι πλέον τα μαθήματα σε φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι όλο αυξάνονται από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Είναι όμως προτιμότερη η πρόληψη ενός προβλήματος και η ριζική αντιμετώπισή του, παρά η χρήση πλάγιων μέτρων που έχουν ως αποτέλεσμα την επιλεκτική κάλυψη και την προσωρινή αντιμετώπιση του προβλήματος. Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέψουμε και το αντίκτυπο σε ψυχολογικό επίπεδο που έχουν οι μαθησιακές δυσκολίες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η σχολική αποτυχία οδηγεί το παιδί στο να έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, αρνητική στάση προς το σχολείο και τη μάθηση γενικότερα και διαταραχές συμπεριφοράς. Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε άρνηση για το σχολείο και σε δυσλειτουργική συμπεριφορά στην εφηβική ηλικία. Είναι σημαντικό λοιπόν να γίνεται ένας προληπτικός έλεγχος των μαθησιακών δεξιοτήτων του παιδιού σας, πριν το παιδί μπει στο δημοτικό, παρά να προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε μαθησιακές δυσκολίες ενώ παράλληλα το παιδί προσπαθεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του σχολείου. Η πρόληψη είναι πάντα αποτελεσματικότερη, ευκολότερη, πιο ανώδυνη και πιο σύντομη από οποιαδήποτε παρέμβαση για την αντιμετώπιση δυσκολιών. 23