ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2013 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (95/2013) Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ρουμανίας για την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (COM(2013)0534 2013/0255(APP)) Βάσει του άρθρου 6 του πρωτοκόλλου (αριθ. 2) σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, κάθε εθνικό κοινοβούλιο μπορεί, εντός προθεσμίας οκτώ εβδομάδων από την ημερομηνία διαβίβασης ενός σχεδίου νομοθετικής πράξης, να απευθύνει προς τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής αιτιολογημένη γνώμη όπου εκτίθενται οι λόγοι για τους οποίους εκτιμά ότι το εν λόγω σχέδιο δεν συνάδει με την αρχή της επικουρικότητας. Σύμφωνα με τον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αρμόδια για την τήρηση της αρχής της επικουρικότητας είναι η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων. Επισυνάπτεται, προς ενημέρωση των μελών, η αιτιολογημένη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ρουμανίας σχετικά με την ως άνω πρόταση. CM\1009339.doc PE523.023v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ σχετικά με την έλλειψη συμβατότητας με την αρχή της επικουρικότητας της πρότασης κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας - COM(2013) 534 Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Λισαβόνας, και συγκεκριμένα τα άρθρα 5 και 12 της ΣΕΕ και τα πρωτόκολλα αριθ. 1 και 2 που προσαρτώνται στη Συνθήκη, Έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρουμανίας, όπως επαναδημοσιεύθηκε, και ιδίως το οικείο άρθρο 148, Έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 11/2011 της Βουλής των Αντιπροσώπων, Έχοντας υπόψη τα πρακτικά που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Άμυνας, Δημόσιας Τάξης και Εθνικής Ασφάλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά τη συνεδρίασή της την 1η Οκτωβρίου 2013, Έχοντας υπόψη το τελικό σχέδιο αιτιολογημένης γνώμης που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά τη συνεδρίασή της στις 22 Οκτωβρίου 2013, Έχοντας υπόψη τη σύμφωνη γνώμη του Διαρκούς Προεδρείου της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 28 Οκτωβρίου 2013, Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 στοιχείο β) της απόφασης αριθ. 11/2011 στο πλαίσιο της άσκησης του δικαιώματός της για έλεγχο των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, η Βουλή των Αντιπροσώπων εγκρίνει την ακόλουθη αιτιολογημένη γνώμη: 1. επισημαίνει ότι πληρούνται οι όροι που προβλέπονται από τις Συνθήκες προκειμένου να τεθεί η εν λόγω πρόταση σε έλεγχο επικουρικότητας από το κοινοβούλιο: πρόκειται για νομοθετική πράξη και δεν εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 1 και του άρθρου 5 παράγραφος 2 της ΣΕΕ, καθώς και του άρθρου 2 παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ 2. εγκρίνει την ισχύ της νομικής βάσης την οποία επικαλείται ο συντάκτης και του άρθρου 86 της ΣΛΕΕ αντίστοιχα 3. συμμερίζεται το ενδιαφέρον της Επιτροπής Άμυνας σχετικά με τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και του υπόπτου ή κατηγορουμένου για αδίκημα που θίγει τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ για τη διακοπή της δικαστικής δίωξης εφόσον αποκατασταθούν οι ζημίες και καταβληθεί ένα κατ αποκοπήν πρόστιμο εκτιμά ότι αυτή η νέα διαδικασία στο πλαίσιο του εθνικού νομικού συστήματος θα PE523.023v01-00 2/5 CM\1009339.doc
μπορούσε να ενσωματωθεί στην πρόταση κανονισμού και να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της λαμβάνει υπόψη τα συμπεράσματα της Επιτροπής Άμυνας, σύμφωνα με τα οποία η πρόταση εδραιώνει τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων για τους οποίους διενεργείται έρευνα από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία 4. λαμβάνει υπόψη την προκαταρκτική θέση που υιοθέτησε η κυβέρνηση της Ρουμανίας, η οποία είναι καταρχήν ανοιχτή σε κάθε πρόταση της ΕΕ που διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα των μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς εν γένει και της απάτης σχετικά με τα οικονομικά της Ένωσης ειδικότερα 5. λαμβάνει υπόψη την πρόθεση της ρουμανικής κυβέρνησης να επιστήσει την προσοχή του Συμβουλίου της ΕΕ στην ανάγκη για εις βάθος ανάλυση της πρότασης κανονισμού, με δεδομένες τις πολυάριθμες προβληματικές ή ασαφείς πτυχές της 6. λαμβάνει υπόψη τη θέση του Υπουργείου Δικαιοσύνης σύμφωνα με την οποία, παρόλο που η πρόταση κανονισμού εγείρει σειρά προβληματικών ζητημάτων που τελούν επί του παρόντος υπό εξέταση, εντούτοις συμμορφώνεται με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας 7. διαπιστώνει ότι, από διαδικαστική άποψη, το όριο για τη διαπίστωση έλλειψης συμμόρφωσης της προτεινόμενης νομοθεσίας με την αρχή της επικουρικότητας τίθεται σε ένα τέταρτο των ψήφων που διαθέτουν τα εθνικά κοινοβούλια, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 76 της ΣΛΕΕ σχετικά με τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης διαπιστώνει ομοίως ότι η παρούσα πρόταση υπόκειται σε ειδικές νομοθετικές διαδικασίες και μπορεί επομένως να εγκριθεί μόνο με ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου κατόπιν έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπιστώνει ότι η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για τις οποίες ισχύει ρήτρα εξαίρεσης, μπορούν να αποφασίσουν να μην εφαρμόσουν την εν λόγω νομοθετική πράξη ακόμα και αν αυτή εγκριθεί 8. διαπιστώνει ότι στο άρθρο 86 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ προβλέπεται ήδη η σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και ότι το δικαίωμα αυτής για την καταζήτηση, τη δίωξη και την παραπομπή στη δικαιοσύνη των δραστών αδικημάτων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και για την άσκηση ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων των κρατών μελών της ποινικής δίωξης των αδικημάτων αυτών περιέχεται ήδη στο άρθρο 86 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ 9. διαπιστώνει τη σημασία της αποτελεσματικής καταπολέμησης της απάτης εις βάρος των ευρωπαϊκών οικονομικών συμφερόντων επισημαίνει, ωστόσο, ότι η έννοια «ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα» δεν προσδιορίζεται, με αποτέλεσμα, ιδίως σε σύνθετες υποθέσεις, να είναι δύσκολο να διαπιστωθεί ποια αδικήματα θίγουν αποκλειστικά τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης και ποια αδικήματα, τα οποία θίγουν εμφανώς τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, παραβιάζουν επίσης τη νομοθεσία των κρατών μελών διαπιστώνει ότι, ως εκ τούτου, καθίσταται δυνατή η επέκταση των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας πέραν των όσων καθορίζονται στο άρθρο 86 της ΣΛΕΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σημαντικός κίνδυνος επικάλυψης μεταξύ των εξουσιών των εθνικών εισαγγελικών αρχών και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και να παρακωλύονται οι εθνικές διαδικασίες ποινικής δίωξης 10. φρονεί ότι η Επιτροπή δεν έχει παράσχει επαρκή κίνητρα για τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας από τις επιπρόσθετες εξουσίες ποινικής δίωξης για την ΕΕ και CM\1009339.doc 3/5 PE523.023v01-00
επισημαίνει αντίστοιχα τα ακόλουθα: - παρόλο που το άρθρο 86 της ΣΛΕΕ παρέχει τη νομική βάση για τη σύσταση μιας μελλοντικής Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η παράγραφος 1 αυτού αναφέρεται στη σύσταση μιας Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας «εκ της Eurojust». Ωστόσο, η Επιτροπή δεν έχει προβεί σε αξιολόγηση της λειτουργίας της Eurojust ή, πιο συγκεκριμένα, των συμπερασμάτων της απόφασης 2009/426/ΔΕΥ της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για την ενίσχυση της Eurojust, κάτι που αντιστοιχεί σε αδυναμία αιτιολόγησης της πρότασης κανονισμού - η Επιτροπή πρέπει να αιτιολογήσει δεόντως την απόρριψη της σύστασης της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας υπό μορφή συλλογικού οργάνου, καθώς και των ορίων της λειτουργίας της Eurojust, με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η σύσταση μιας τέτοιου είδους Εισαγγελίας εντός του πλαισίου της Eurojust (ή εκ της Eurojust) - η Επιτροπή κλήθηκε να αποδείξει ότι η δίωξη αδικημάτων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι δεόντως αποτελεσματική, με δεδομένη την κατά κύριο λόγο εθνική και τοπική διάσταση αυτής - η Επιτροπή κλήθηκε να εξηγήσει λεπτομερώς το ζήτημα του δικαστικού ελέγχου σε σχέση με τις διαδικαστικές πράξεις που θα εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία 11. εκτιμά ότι, δεδομένου ότι η απάτη διαπράττεται σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, η αποτελεσματικότητα των μέτρων για την αντιμετώπισή της εξαρτάται κυρίως από δράσεις που αναλαμβάνονται στο επίπεδο αυτό εν προκειμένω, η χορήγηση αποκλειστικών εξουσιών στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την έρευνα, τη δίωξη και την παραπομπή στη δικαιοσύνη των δραστών αδικημάτων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και παρεπόμενων εξουσιών δίωξης άλλων συναφών αδικημάτων εγείρει ανεπίλυτα ζητήματα που αφορούν την αρχή της ασφάλειας δικαίου, δεδομένης της απουσίας οποιουδήποτε μέσου προσφυγής 12. θεωρεί ότι η βέλτιστη χρήση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών μηχανισμών συντονισμού των ποινικών συστημάτων δεν έχει επιτευχθεί στο έπακρο, παρά το γεγονός ότι παρέχουν επαρκή μέσα για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παράνομης χρήσης των κοινοτικών πόρων, και τάσσεται, αντίστοιχα, υπέρ της ενίσχυσης της Eurojust και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και υπέρ της πλήρους αξιοποίησης των εξουσιών που έχουν ανατεθεί στους εν λόγω οργανισμούς. Για τους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω, η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη υποδεικνύοντας ότι η πρόταση κανονισμού δεν συνάδει με την αρχή της επικουρικότητας. Η παρούσα αιτιολογημένη γνώμη απευθύνεται στους προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, καθώς και στην κυβέρνηση της Ρουμανίας. Ο Πρόεδρος Valeriu Ștefan Zgonea PE523.023v01-00 4/5 CM\1009339.doc
CM\1009339.doc 5/5 PE523.023v01-00