Επεξήγηση των βασικών ενωσιακών κανόνων ΦΠΑ για ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις Από την 1η Ιανουαρίου 2015, οι τηλεπικοινωνιακές, ραδιοτηλεοπτικές και ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες φορολογούνται πάντοτε στη χώρα του πελάτη 1 ανεξάρτητα από το αν ο πελάτης είναι επιχείρηση ή καταναλωτής. Το παρόν έγγραφο έχει ως στόχο να παράσχει μια απλή επεξήγηση των περιπτώσεων που εμπίπτουν στις παρούσες διατάξεις, συνυπολογίζοντας ιδίως τις υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις με έδρα στην ΕΕ. Τα παραπάνω δεν αφορούν 1) την παράδοση αγαθών, όπου η χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων γίνεται μόνο για την πραγματοποίηση της παραγγελίας, και 2) την παροχή υπηρεσιών πλην των τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών και ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών. Εάν κάποια από τις επεξηγήσεις στο παρόν έγγραφο παραμένει ασαφής, υπάρχουν παραπομπές στις Επεξηγηματικές Σημειώσεις (και σε οποιαδήποτε άλλα σχετικά έγγραφα), οι οποίες παρέχουν τη δυνατότητα πιο αναλυτικής ανάγνωσης. Εάν διατηρείτε ακόμη αμφιβολίες, σας συμβουλεύουμε να επικοινωνήσετε με τις οικείες τοπικές φορολογικές αρχές. (Ανατρέξτε στο τέλος του παρόντος εγγράφου για πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο εύρεσης των εθνικών σημείων επαφής.) Προκειμένου να διαπιστώσετε κατά πόσον οι κανόνες του 2015 ισχύουν για την επιχείρησή σας, θα πρέπει να λάβετε υπόψη τα ακόλουθα ερωτήματα: 1. Ο ορισμός των ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών ισχύει για το επιχειρηματικό προϊόν σας; 2. Ποιοι είναι οι πελάτες σας και πού βρίσκονται; 3. Πώς θα τηρήσετε τις υποχρεώσεις σας όσον αφορά τον ΦΠΑ; 1 Για περαιτέρω διευκρινίσεις, βλέπε σελίδα 3. 1
1. Τι είναι οι ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες; Οι υπηρεσίες παρέχονται μέσω του διαδικτύου ή ενός ηλεκτρονικού δικτύου Η παροχή χαρακτηρίζεται από όλα τα ακόλουθα: είναι ουσιαστικά αυτοματοποιημένη απαιτεί ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση είναι αδύνατο να εξασφαλιστεί χωρίς μέσα πληροφορικής Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε στο παράρτημα κατωτέρω Προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον μια υπηρεσία μπορεί να χαρακτηριστεί ως ηλεκτρονικά παρεχόμενη, θα πρέπει να ελέγξετε: Η επιχείρηση συμμετέχει σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες δραστηριότητες (Σημείωση! ο κατάλογος παραδειγμάτων δεν είναι εξαντλητικός): δημιουργία και φιλοξενία ιστοσελίδων, εξ αποστάσεως συντήρηση προγραμμάτων και εξοπλισμού παροχή λογισμικού και ενημερωμένων εκδόσεων αυτού παροχή εικόνων, κειμένων και πληροφοριών και διάθεση βάσεων δεδομένων παροχή μουσικής, κινηματογραφικών ταινιών και παιχνιδιών, περιλαμβανομένων κάθε είδους τυχερών παιχνιδιών, πολιτικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητικών, επιστημονικών ή ψυχαγωγικών εκπομπών και εκδηλώσεων παροχή διδασκαλίας εξ αποστάσεως πρώτον, εάν η υπηρεσία Κάντε κλικ στους παραπάνω συνδέσμους για να δείτε αναφέρεται ρητά σε ένα από τα συγκεκριμένα παραδείγματα. παραδείγματα που περιλαμβάνονται στους καταλόγους της οδηγίας ΦΠΑ 2 και στον εκτελεστικό κανονισμό για τον ΦΠΑ 3 (βλέπε το διάγραμμα ανωτέρω, καθώς και τα παραδείγματα στο παράρτημα κατωτέρω) δεύτερον, εάν δεν αναφέρεται μεταξύ των παραδειγμάτων, εξετάστε κατά πόσον αναφέρεται ότι η υπηρεσία δεν καλύπτεται από τον ορισμό (βλέπε το παράρτημα κατωτέρω) τέλος, αν η υπηρεσία δεν μπορεί να βρεθεί σε κανέναν από τους εν λόγω καταλόγους, εξακριβώστε κατά πόσον πληροί τα κριτήρια του γενικού ορισμού (βλέπε το διάγραμμα ανωτέρω και το παράρτημα κατωτέρω) Κατά την εξέταση του καταλόγου με τα παραδείγματα, πρέπει να λάβετε υπόψη ότι οι αναφερόμενες δραστηριότητες χρησιμεύουν κυρίως ως παραδείγματα των βασικών τύπων 2 Οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας 3 Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 282/2011 του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση μέτρων εφαρμογής της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας 2
ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών που ήταν γνωστοί κατά τη στιγμή της σύνταξης των νομικών πράξεων για τον ΦΠΑ. Ως εκ τούτου, εάν η υπηρεσία σας δεν αναφέρεται ρητά, πρέπει να διαβάσετε τον κατάλογο που εξαιρεί ρητά ορισμένες υπηρεσίες και, στη συνέχεια, να ελέγξετε επίσης κατά πόσον η υπηρεσία σας εμπίπτει στον γενικό ορισμό. 2. Ποιοι είναι οι πελάτες σας και πού βρίσκονται; Παρέχετε ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε πελάτες σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ Ορισμένοι από τους πελάτες σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ δεν είναι υποκείμενοι σε ΦΠΑ, δηλαδή δεν σας έχουν κοινοποιήσει αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ Οι υπηρεσίες σας δεν παρέχονται μέσω κάποιας αγοράς Εάν αληθεύουν όλες οι ανωτέρω προτάσεις, τότε η επιχείρησή σας πρέπει να αποδίδει ΦΠΑ σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Στο τμήμα 3 του παρόντος εγγράφου θα βρείτε πληροφορίες σχετικά με την εκπλήρωση των υποχρεώσεων όσον αφορά τον ΦΠΑ. Εάν μία τουλάχιστον από τις προτάσεις δεν αληθεύει, τότε οι συνέπειες θα είναι διαφορετικές. Εάν η επιχείρησή σας έχει πελάτες μόνο στο δικό σας κράτος μέλος, θα αποδίδετε ΦΠΑ μόνο στο δικό σας κράτος μέλος (δηλαδή, εάν η επιχείρησή σας υπόκειται ή πρέπει να υπόκειται σε ΦΠΑ). Εάν έχετε πελάτες σε άλλο κράτος μέλος, οι οποίοι υπόκεινται σε ΦΠΑ (δηλαδή σας έχουν παράσχει αριθμό μητρώου ΦΠΑ), τότε οι πελάτες αυτοί αποδίδουν οι ίδιοι ΦΠΑ στο δικό τους κράτος μέλος (μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης). Εάν οι υπηρεσίες σας παρέχονται μέσω κάποιας αγοράς, τότε θεωρείται ότι παρέχετε την υπηρεσία σε υποκείμενο σε ΦΠΑ πρόσωπο (δηλαδή στον φορέα εκμετάλλευσης της αγοράς), το οποίο με τη σειρά του παρέχει την υπηρεσία στον τελικό πελάτη, σε μη υποκείμενο σε φόρο πρόσωπο. Ο φορέας εκμετάλλευσης της αγοράς έχει υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ στα κράτη μέλη όπου είναι εγκατεστημένοι οι τελικοί πελάτες. Βλέπε επίσης τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις, τμήμα 3, σσ. 22 έως 44. 2.1. Προσδιορισμός του τόπου του λήπτη Υπάρχουν δύο γενικοί κανόνες για να προσδιορίσετε τον τόπο του λήπτη. 3
Σε περίπτωση που ο λήπτης είναι επιχείρηση (υποκείμενη σε φόρο), τόπος του λήπτη είναι είτε η χώρα στην οποία έχει καταχωριστεί είτε η χώρα στην οποία τηρεί τις μόνιμες εγκαταστάσεις όπου λαμβάνει την υπηρεσία. Σε περίπτωση που ο λήπτης είναι καταναλωτής (μη υποκείμενος σε φόρο), τόπος του λήπτη είναι η χώρα στην οποία έχει καταχωριστεί, έχει τη μόνιμη κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του. Οι πραγματικές συνθήκες συχνά καθιστούν δύσκολη την πλήρη βεβαιότητα σχετικά με τον τόπο του λήπτη. Ως εκ τούτου, ο εκτελεστικός κανονισμός για τον ΦΠΑ προβλέπει ορισμένα τεκμήρια (άρθρα 24α, 24β, 24δ και 24στ) προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή του ΦΠΑ. Ακολουθεί μια περίληψη περισσότερο αναλυτικών επεξηγήσεων, προερχόμενων από τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις τμήματα 7 έως 9, σσ. 54 έως 73. 2.1.1 Τεκμήρια με βάση τις γνωστές πληροφορίες σχετικά με τον καταναλωτή - ισχύουν μόνο για παροχές υπηρεσιών από επιχειρήσεις προς καταναλωτές (B2C). Όταν δεν απαιτείται η φυσική παρουσία του καταναλωτή (π.χ. ενός μη υποκείμενου σε φόρο προσώπου) για τη λήψη της συγκεκριμένης υπηρεσίας και δεν μπορείτε να είστε βέβαιοι για τη χώρα όπου ο καταναλωτής έχει καταχωριστεί, έχει τη μόνιμη κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του, επιτρέπεται να προβάλλετε τεκμήριο με βάση τις πληροφορίες που έχετε στη διάθεσή σας για τον πελάτη σας. Το τεκμήριο που χρησιμοποιείται συνηθέστερα είναι ένα γενικό τεκμήριο το οποίο σας επιτρέπει να εντοπίσετε τον τόπο του λήπτη βάσει δύο μη αντιφατικών αποδεικτικών στοιχείων που παρατίθενται ακολούθως στο τμήμα 2.1.3. Από το 2019, ένα αποδεικτικό στοιχείο αρκεί αν ο ετήσιος κύκλος εργασιών σας δεν υπερβαίνει τα 100 000 EUR μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην πύλη MOSS, στον σύνδεσμο «What changes on 1 January 2019 (Τι αλλάζει την 1η Ιανουαρίου 2019)». Πρόκειται για ένα γενικό τεκμήριο, το οποίο πρέπει να χρησιμοποιείται όταν δεν ισχύει κανένα από τα συγκεκριμένα τεκμήρια που παρουσιάζονται κατωτέρω (συμπεριλαμβανομένων των τεκμηρίων που βασίζονται στη φυσική θέση). Άλλα τεκμήρια B2C είναι τα εξής: Παροχή μέσω σταθερής γραμμής όταν οι υπηρεσίες παρέχονται σε λήπτη μέσω σταθερής γραμμής, τεκμαίρεται ότι ο λήπτης είναι πράγματι εγκατεστημένος στον τόπο εγκατάστασης της σταθερής γραμμής και εσείς μπορείτε να στηριχτείτε στο εν λόγω τεκμήριο. Παροχή μέσω κινητών δικτύων όταν οι υπηρεσίες παρέχονται σε λήπτη μέσω κινητών δικτύων, τεκμαίρεται ότι ο λήπτης είναι εγκατεστημένος στη χώρα η οποία προσδιορίζεται από τον κωδικό χώρας κινητής τηλεφωνίας της κάρτας SIM που χρησιμοποιείται για να λάβει τις υπηρεσίες. Παροχή με χρήση αποκωδικοποιητή όταν για τη λήψη υπηρεσιών απαιτείται η χρήση αποκωδικοποιητή ή παρεμφερούς συσκευής ή κάρτας λήψης προγραμμάτων, 4
τεκμαίρεται ότι ο λήπτης είναι εγκατεστημένος στον τόπο όπου βρίσκεται η συσκευή ή στον τόπο στον οποίον αποστέλλεται η κάρτα λήψης προγραμμάτων με σκοπό να χρησιμοποιηθεί εκεί. Αυτό ισχύει μόνο εάν δεν χρησιμοποιείται σταθερή γραμμή. 2.1.2 Τεκμήρια για τις παροχές σε φυσική τοποθεσία του παρόχου και επί μεταφορικών μέσων εφαρμόζεται σε παροχές από επιχειρήσεις προς επιχειρήσεις (Β2Β) και από επιχειρήσεις προς καταναλωτές (B2C). Με το τεκμήριο για τις παροχές σε φυσική τοποθεσία, ένας πάροχος μπορεί να υποθέσει ότι ο λήπτης είναι εγκατεστημένος, έχει τη μόνιμη κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του στον τόπο όπου παρέχεται η υπηρεσία από αυτόν και όπου ο λήπτης είναι παρών αυτοπροσώπως, διότι η φυσική παρουσία του λήπτη είναι αναγκαία για τη λήψη της εν λόγω υπηρεσίας. Αυτός θα είναι, επομένως, ο τόπος στον οποίο φορολογείται η υπηρεσία που παρέχεται από τον εν λόγω πάροχο. Για παράδειγμα, αφορά δημόσιους χώρους όπως, μεταξύ άλλων, τηλεφωνικούς θαλάμους, ζώνες ασύρματης πρόσβασης, Ίντερνετ καφέ, εστιατόρια ή χώρους υποδοχής ξενοδοχείου. Όταν η φυσική τοποθεσία παροχής των υπηρεσιών είναι πάνω σε πλοίο, αεροσκάφος ή τρένο που εκτελεί μεταφορά επιβατών εντός της ΕΕ, θεωρείται ως χώρα αναχώρησης της μεταφοράς επιβατών η χώρα της τοποθεσίας αυτής. 2.1.3 Αποδεικτικά στοιχεία για τον προσδιορισμό του τόπου του λήπτη Υπάρχει ένας μη εξαντλητικός κατάλογος αποδεικτικών στοιχείων για τον προσδιορισμό του τόπου του λήπτη σε περιπτώσεις όπου εφαρμόζετε το γενικό τεκμήριο (δύο μη αντιφατικά αποδεικτικά στοιχεία) ή όταν πρέπει/επιθυμείτε να αμφισβητήσετε κάποιο τεκμήριο. Ο ενδεικτικός κατάλογος των αποδεικτικών στοιχείων περιλαμβάνει τα ακόλουθα: τη διεύθυνση τιμολόγησης του λήπτη τη διεύθυνση του πρωτοκόλλου Internet (ΙΡ) της συσκευής που χρησιμοποιείται από τον λήπτη ή άλλη μέθοδο εντοπισμού της γεωγραφικής της θέσης τραπεζικά στοιχεία όπως ο τόπος όπου τηρείται ο τραπεζικός λογαριασμός που χρησιμοποιείται για την πληρωμή και η διεύθυνση τιμολόγησης του λήπτη που γνωρίζει η τράπεζα τον κωδικό χώρας κινητής τηλεφωνίας (MCC) της διεθνούς ταυτότητας συνδρομητή κινητής τηλεφωνίας (IMSI) που αποθηκεύεται στην κάρτα δομοστοιχείου ταυτότητας συνδρομητή (SIM) που χρησιμοποιείται από τον λήπτη τον τόπο εγκατάστασης της σταθερής γραμμής του λήπτη μέσω της οποίας παρέχεται η υπηρεσία σε αυτόν άλλες σχετικές εμπορικές πληροφορίες. 2.1.4 Αμφισβήτηση τεκμηρίων Μπορείτε να επιλέξετε να αμφισβητήσετε ένα τεκμήριο σε περίπτωση που έχετε τρία μη αντιφατικά αποδεικτικά στοιχεία (όπως αναφέρθηκαν ανωτέρω), τα οποία αποδεικνύουν ότι ο τόπος παροχής υπηρεσιών η χώρα του λήπτη είναι άλλη από εκείνη που 5
προσδιορίζεται σύμφωνα με το τεκμήριο. Δεν υποχρεούστε να αμφισβητήσετε ένα τεκμήριο. Ακόμη και αν υπάρχουν ενδεχομένως αποδεικτικά στοιχεία περί του αντιθέτου, μπορείτε, για τον προσδιορισμό του τόπου του λήπτη, να αποφασίσετε να στηριχτείτε στο τεκμήριο που εφαρμόζεται. Μια φορολογική αρχή μπορεί να αμφισβητήσει τα τεκμήρια μόνο εφόσον υπάρχουν ενδείξεις αθέμιτης χρήσης ή κατάχρησης από τον πάροχο υπηρεσιών. 3. Εκπλήρωση υποχρεώσεων όσον αφορά τον ΦΠΑ Εάν παρέχετε υπηρεσίες που πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες σε πελάτες που δεν είναι υποκείμενοι σε ΦΠΑ, είναι εγκατεστημένοι σε κράτη μέλη διαφορετικά από το δικό σας και λαμβάνουν την υπηρεσία σας απευθείας από εσάς (όχι μέσω κάποιας αγοράς), πρέπει να χρεώνετε και να αποδίδετε τον ΦΠΑ αυτών των άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρεώνετε ΦΠΑ στους πελάτες αυτούς σύμφωνα με τον συντελεστή του κράτους μέλους στο οποίο είναι εγκατεστημένοι. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι, ακόμη και εάν η επιχείρησή σας δεν έχει καταχωριστεί ως υποκείμενη σε ΦΠΑ στο δικό σας κράτος μέλος, εξακολουθείτε να έχετε την υποχρέωση να αποδίδετε ΦΠΑ στα άλλα κράτη μέλη όπου είναι εγκατεστημένοι οι πελάτες σας. Υπάρχουν δύο επιλογές για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων σας: Να εγγραφείτε στο μητρώο ΦΠΑ σε κάθε κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένοι οι πελάτες σας Να εγγραφείτε στη μικρή μονοαπευθυντική θυρίδα στον τομέα του ΦΠΑ (mini One Stop Shop, VAT MOSS) μόνο στο δικό σας κράτος μέλος Η πρώτη επιλογή η εγγραφή σε μητρώα ΦΠΑ σε άλλα κράτη μέλη δεν αποτελεί αντικείμενο του παρόντος εγγράφου. Καθώς οι πολύ μικρές επιχειρήσεις γενικά επιθυμούν να αποφύγουν την εγγραφή σε μητρώα ΦΠΑ σε άλλα κράτη μέλη, τα ακόλουθα επικεντρώνονται μόνο στο μέτρο απλούστευσης που προβλέπεται από τη δεύτερη επιλογή: στη μικρή μονοαπευθυντική θυρίδα ΦΠΑ (VAT MOSS). Η MOSS είναι ένα μηχανογραφικό σύστημα που επιτρέπει στις επιχειρήσεις που παρέχουν τηλεπικοινωνιακές, ραδιοτηλεοπτικές και ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες σε πελάτες σε άλλο κράτος μέλος, να αποδίδουν τον οφειλόμενο ΦΠΑ για τις εν λόγω υπηρεσίες μέσω μιας διαδικτυακής πύλης στο δικό τους κράτος μέλος. Αν είστε ήδη εγγεγραμμένοι στα μητρώα ΦΠΑ στο δικό σας κράτος μέλος, μπορείτε να εγγραφείτε και στη VAT MOSS με τον ίδιο αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ που χρησιμοποιείτε για τις εγχώριες δηλώσεις σας. 6
Εάν δεν είστε εγγεγραμμένοι στα μητρώα ΦΠΑ στο δικό σας κράτος μέλος (π.χ. επειδή δεν έχει επιτευχθεί το εγχώριο κατώτατο όριο για εγγραφή), μπορείτε να εγγραφείτε μόνο στη VAT MOSS. Οι πωλήσεις στο δικό σας κράτος μέλος θα εξακολουθήσουν να απαλλάσσονται του ΦΠΑ, εφόσον ο ετήσιος κύκλος εργασιών σας παραμένει κάτω από το εγχώριο κατώτατο όριο. Πρέπει να υποβάλετε τριμηνιαία δήλωση VAT MOSS ηλεκτρονικά στο δικό σας κράτος μέλος εντός προθεσμίας είκοσι ημερών μετά το τέλος της φορολογικής περιόδου (π.χ. η δήλωση για το πρώτο τρίμηνο του έτους πρέπει να υποβάλλεται έως την 20 ή Απριλίου). Σε αυτή τη δήλωση ΦΠΑ, πρέπει να δηλώνετε τον συνολικό κύκλο εργασιών, χωρίς ΦΠΑ, τους ισχύοντες συντελεστές ΦΠΑ και το συνολικό ποσό του ΦΠΑ που χρεώθηκε στους πελάτες σας ανά κράτος μέλος στο οποίο πραγματοποιήθηκε η παροχή υπηρεσιών. Θα πρέπει να καταβάλλετε το συνολικό ποσό του οφειλόμενου ΦΠΑ σύμφωνα με τη δήλωση ΦΠΑ στις φορολογικές αρχές σας έως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης (π.χ. έως την 20 ή Απριλίου για το πρώτο τρίμηνο του έτους). Το κράτος μέλος σας διαβιβάζει τα στοιχεία της δήλωσης ΦΠΑ σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία έχουν πραγματοποιηθεί παροχές υπηρεσιών και διανέμει τα έσοδα του ΦΠΑ στα εν λόγω κράτη μέλη. Προθεσμία για εγγραφή στη MOSS 4 Θα πρέπει καταρχήν να εγγραφείτε στη MOSS προτού αρχίσετε να παρέχετε ηλεκτρονικές υπηρεσίες που πληρούν τις προϋποθέσεις για τη χρήση του. Η εγγραφή τίθεται σε ισχύ από την πρώτη ημέρα του ημερολογιακού τριμήνου που ακολουθεί εκείνο κατά το οποίο ενημερώσατε τις φορολογικές αρχές σχετικά με την πρόθεσή σας. Ωστόσο, ενδεχομένως να είχατε πελάτη από άλλο κράτος μέλος πριν αποφασίσετε να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το σύστημα MOSS. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να ενημερώσετε το κράτος μέλος σας έως τη 10η ημέρα του επόμενου μήνα ότι έχετε προβεί στη συγκεκριμένη παροχή υπηρεσίας και, στη συνέχεια, η εγγραφή θα τεθεί σε ισχύ από την ημερομηνία της εν λόγω παροχής. 4. Η δικτυακή πύλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη MOSS και τους κανόνες για τον ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Υπάρχει μια ειδική δικτυακή πύλη με πολύ πιο λεπτομερείς πληροφορίες. Σε αυτήν θα βρείτε, μεταξύ άλλων, αρκετούς οδηγούς (μεταφρασμένους σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ), πληροφορίες σχετικά με τη MOSS όσον αφορά τους εθνικούς κανόνες για τον ΦΠΑ, καθώς και τα εθνικά σημεία επαφής της MOSS. 4 Βλέπε επίσης «Οδηγός για τη μικρή μονοαπευθυντική θυρίδα (mini One Stop Shop) στον τομέα του ΦΠΑ», διευκρίνιση 5) «Πότε τίθεται σε ισχύ η εγγραφή;» στη σελίδα 8. 7
8
Παράρτημα. Οι κανόνες αναλυτικά: ορισμός και παραδείγματα ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών Ο ορισμός των «ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών» παρατίθεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού για τον ΦΠΑ: Οι «ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες» περιλαμβάνουν τις υπηρεσίες που παρέχονται μέσω του διαδικτύου ή ενός ηλεκτρονικού δικτύου και των οποίων η παροχή, λόγω της φύσης τους, είναι ουσιαστικά αυτοματοποιημένη και απαιτεί ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση, είναι δε αδύνατο να εξασφαλιστεί χωρίς μέσα πληροφορικής. Οι ακόλουθες παράγραφοι του άρθρου 7 παρέχουν μη εξαντλητικό κατάλογο των υπηρεσιών που καλύπτονται και όσων δεν καλύπτονται από αυτόν τον ορισμό. Ο ορισμός καλύπτει, ειδικότερα α) την παροχή ψηφιοποιημένων προϊόντων εν γένει, ιδίως λογισμικών, των τροποποιήσεών τους και της αναβάθμισης αυτών β) τις υπηρεσίες που εξασφαλίζουν ή υποστηρίζουν την παρουσία επιχειρήσεων ή ιδιωτών σε ηλεκτρονικό δίκτυο, όπως δημιουργία ιστοτόπου ή ιστοσελίδας γ) τις αυτόματα παραγόμενες υπηρεσίες με ηλεκτρονικό υπολογιστή στο Διαδίκτυο ή σε ένα ηλεκτρονικό δίκτυο, σε απάντηση συγκεκριμένων δεδομένων τα οποία εισάγει ο λήπτης δ) την εκχώρηση, εξ επαχθούς αιτίας, του δικαιώματος διάθεσης προς πώληση προϊόντος ή υπηρεσίας μέσω ιστοτόπου του διαδικτύου που λειτουργεί ως απευθείας (online) αγορά, όπου οι ενδεχόμενοι αγοραστές υποβάλλουν τις προσφορές τους μέσω αυτοματοποιημένης διαδικασίας και όπου τα μέρη ειδοποιούνται για τη σύναψη πώλησης μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που παράγεται αυτόματα από ηλεκτρονικό υπολογιστή ε) τα πακέτα υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο (ISP), στα οποία το τηλεπικοινωνιακό στοιχείο είναι βοηθητικό και δευτερεύον (δηλαδή πακέτα που υπερβαίνουν την απλή πρόσβαση στο Διαδίκτυο και περιέχουν και άλλα στοιχεία, όπως σελίδες με περιεχόμενο που δίνει πρόσβαση σε ενημέρωση, σε μετεωρολογικές Ο ορισμός δεν καλύπτει, ειδικότερα α) υπηρεσίες ραδιοφωνικής και τηλεοπτικής μετάδοσης β) υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών γ) αγαθά, των οποίων η παραγγελία και η επεξεργασία της παραγγελίας γίνονται ηλεκτρονικά δ) CD-ROM, δισκέτες και παρόμοια μέσα εγγραφής ε) έντυπο υλικό, όπως βιβλία, ειδησεογραφικά δελτία, εφημερίδες ή περιοδικά στ) CD και κασέτες ήχου ζ) βιντεοκασέτες και DVD η) παιχνίδια σε CD-RΟΜ θ) υπηρεσίες επαγγελματιών, όπως νομικοί ή οικονομικοί σύμβουλοι, που παρέχουν συμβουλές σε πελάτες τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ι) υπηρεσίες διδασκαλίας, εφόσον το περιεχόμενο των μαθημάτων παραδίδεται από εκπαιδευτικό μέσω του Διαδικτύου ή μέσω ηλεκτρονικού δικτύου (δηλαδή, μέσω σύνδεσης εξ αποστάσεως) ια) υπηρεσίες υλικής επισκευής εκτός γραμμής ηλεκτρονικού εξοπλισμού ιβ) υπηρεσίες αποθήκευσης δεδομένων χωρίς σύνδεση ιγ) διαφημιστικές υπηρεσίες, κυρίως σε 9
ή τουριστικές πληροφορίες, χώρους παιχνιδιών, φιλοξενία ιστοσελίδων, πρόσβαση σε απευθείας συζητήσεις κ.λπ.) στ) τις υπηρεσίες που απαριθμούνται στο παράρτημα I [προέρχονται από τον εκτελεστικό κανονισμό για τον ΦΠΑ και περιγράφονται κατωτέρω στο τμήμα «Παραδείγματα»]. εφημερίδες, σε αφίσες και στην τηλεόραση ιδ) υπηρεσίες τηλεφωνικής υποστήριξης ιε) υπηρεσίες διδασκαλίας που παρέχονται αποκλειστικά με αλληλογραφία, κυρίως ταχυδρομικώς ιστ) συμβατικές υπηρεσίες δημοπράτησης που βασίζονται στην άμεση ανθρώπινη παρέμβαση, ανεξάρτητα από τον τρόπο υποβολής των προσφορών κ) κράτηση εισιτηρίων για πολιτιστικές, καλλιτεχνικές, αθλητικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές ή παρόμοιες εκδηλώσεις, σε απευθείας σύνδεση κα) κράτηση καταλύματος, ενοικίασης αυτοκινήτου, υπηρεσιών εστίασης, μεταφοράς επιβατών ή παρόμοιων υπηρεσιών, σε απευθείας σύνδεση. Παραδείγματα Ακολουθεί μια συλλογή των δραστηριοτήτων που απαριθμούνται στο παράρτημα II της οδηγίας ΦΠΑ και των παραδειγμάτων τους στο παράρτημα I του εκτελεστικού κανονισμού για τον ΦΠΑ. 1. Η δημιουργία και η φιλοξενία ιστοσελίδων, η εξ αποστάσεως συντήρηση προγραμμάτων και εξοπλισμού: α) παροχή και φιλοξενία ιστοτόπων και ιστοσελίδων β) αυτοματοποιημένη συντήρηση προγραμμάτων εξ αποστάσεως και σε απευθείας σύνδεση γ) εξ αποστάσεως διαχείριση συστημάτων δ) αποθήκευση δεδομένων σε απευθείας σύνδεση, που επιτρέπει την αποθήκευση και ανάκτηση συγκεκριμένων δεδομένων με ηλεκτρονικό τρόπο ε) παροχή, σε απευθείας σύνδεση, χώρου δίσκου κατόπιν αίτησης. 2. Η παροχή λογισμικού και η ενημέρωσή του: α) χρησιμοποίηση λογισμικών σε απευθείας σύνδεση ή με τηλεφόρτωση (ειδικότερα προγραμμάτων σύναψης συμβάσεων/λογιστικής και αντιικών λογισμικών) καθώς και των ενημερωμένων εκδόσεών τους 10
β) φίλτρα «bannerblockers» (λογισμικά που εμποδίζουν την εμφάνιση διαφημιστικών παραθύρων, γνωστά ως «φραγμοί διαφημιστικών παραθύρων») γ) οδηγοί τηλεφόρτωσης, όπως λογισμικά διασύνδεσης υπολογιστών και περιφερειακών μονάδων (π.χ. εκτυπωτών) δ) αυτοματοποιημένη εγκατάσταση φίλτρων σε ιστοτόπους, σε απευθείας σύνδεση ε) αυτοματοποιημένη εγκατάσταση ζωνών ασφαλείας (firewalls), σε απευθείας σύνδεση. 3. Η παροχή εικόνων, κειμένων και πληροφοριών και η διάθεση βάσεων δεδομένων: α) πρόσβαση σε θεματικά μοτίβα οθόνης και τηλεφόρτωσή τους β) πρόσβαση σε φωτογραφίες, εικόνες ή προγράμματα προστασίας οθόνης (screensavers) ή τηλεφόρτωσή τους γ) το ψηφιοποιημένο περιεχόμενο βιβλίων και άλλων ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων δ) συνδρομή σε εφημερίδες και περιοδικά σε απευθείας σύνδεση ε) στατιστικές περί διαδικτυακών ημερολογίων (weblogs) και ιστοτόπων στ) ειδήσεις, οδικές πληροφορίες και δελτία καιρού, σε απευθείας σύνδεση ζ) πληροφορίες σε απευθείας σύνδεση, παραγόμενες αυτόματα από λογισμικό, με εισαγωγή συγκεκριμένων δεδομένων από τον πελάτη, όπως νομικά ή οικονομικά δεδομένα (κυρίως δεδομένα χρηματιστηριακών αγορών σε πραγματικό χρόνο) η) παροχή χώρου για διαφημίσεις, κυρίως διαφημιστικών παραθύρων σε ιστότοπο ή ιστοσελίδα θ) χρήση μηχανών αναζήτησης και καταλόγων του Διαδικτύου. 4. Η παροχή μουσικής, κινηματογραφικών ταινιών και παιχνιδιών, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους τυχερών παιχνιδιών, πολιτικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητικών, επιστημονικών ή ψυχαγωγικών εκπομπών και εκδηλώσεων: α) πρόσβαση σε μουσικά αρχεία ή τηλεφόρτωσή τους σε υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα β) πρόσβαση σε μουσικά μηνύματα, μουσικά αποσπάσματα, μελωδίες κινητών τηλεφώνων ή άλλους ήχους ή τηλεφόρτωσή τους γ) πρόσβαση σε ταινίες (φιλμ) ή τηλεφόρτωσή τους δ) τηλεφόρτωση παιχνιδιών σε υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα 11
ε) πρόσβαση σε αυτοματοποιημένα παιχνίδια, σε απευθείας σύνδεση, που παρέχονται μόνο μέσω του Διαδικτύου ή άλλων παρόμοιων ηλεκτρονικών δικτύων, και όπου οι παίκτες είναι γεωγραφικά απομακρυσμένοι ο ένας από τον άλλον στ) λήψη ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών προγραμμάτων που διανέμονται μέσω ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού δικτύου μετάδοσης, μέσω του Διαδικτύου ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου για ακρόαση ραδιοφώνου ή παρακολούθηση προγραμμάτων κατά τη στιγμή που επιλέγει ο χρήστης και κατόπιν ατομικού αιτήματος του χρήστη με βάση κατάλογο των προγραμμάτων που επιλέγονται από τον πάροχο υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, όπως τηλεόραση ή βίντεο, κατά παραγγελία ζ) λήψη ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών προγραμμάτων μέσω του διαδικτύου ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου (συνεχούς ροής μέσω ΙΡ), εκτός αν τα προγράμματα αυτά μεταδίδονται ταυτόχρονα και στα παραδοσιακά ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δίκτυα. 5. Η παροχή διδασκαλίας εξ αποστάσεως: α) αυτοματοποιημένη διδασκαλία από απόσταση, που παρέχεται μόνο μέσω του Διαδικτύου ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου, και της οποίας η παροχή απαιτεί περιορισμένη, αν όχι μηδενική, ανθρώπινη παρέμβαση, συμπεριλαμβανομένων των εικονικών τάξεων, εκτός από τις περιπτώσεις όπου το Διαδίκτυο ή παρόμοιο ηλεκτρονικό δίκτυο χρησιμοποιείται ως απλό μέσο επικοινωνίας μεταξύ του δασκάλου και του σπουδαστή β) τετράδια εργασιών που συμπληρώνονται από τους μαθητές σε απευθείας σύνδεση και διορθώνονται αυτόματα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. 12