«ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ : ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ» ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΑΚΗ Γενική Διευθύντρια Ε.Α.Ε.Ε. Aθήν α, 12 Νοεμβρίου 2 0 1 3
Pensions sustainability
Αναμένει ο Έλληνας επαρκή σύνταξη στα γεράματά του ; Σύμφωνα με πανελλήνια δημοσκόπηση της ALCO το 2013, 4 στους 10 εργαζόμενους Έλληνες εκτιμούν ότι δε θα πάρουν ποτέ σύνταξη καθώς τα Ταμεία δε θα έχουν για να δώσουν. 1
Κάποτε συνταξιοδοτικό σύστημα σήμαινε μόνο κοινωνική ασφάλιση τότε που δεν υπήρχε μακροζωία τότε που δεν υπήρχε υπογεννητικότητα τότε που οι άνθρωποι εργάζονταν για όλη τους τη ζωή σε μια χώρα, συχνά και στην ίδια δουλειά 2α
Σήμερα, όμως Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα είναι 77.5 χρόνια για τους άνδρες & 82.5 για τις γυναίκες Οι γεννήσεις περιορίζονται σε 9.39 ανά 1.000 κατοίκους ή 1,3 παιδιά ανά οικογένεια Το φαινόμενο της κινητικότητας στην απασχόληση έχει ενταθεί 2β
Το συνταξιοδοτικό πρόβλημα διεθνώς Γήρανση πληθυσμού Αναστροφή δημογραφικής πυραμίδας Ανάγκη αυξημένης συνταξιοδοτικής αποταμίευσης & ενός επαρκούς αλλά και βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος 3α Σύστημα 3 πυλώνων
Συνταξιοδοτικό σύστημα 3 πυλώνων Κοινωνική ασφάλιση Επαγγελματική ασφάλιση Ιδιωτική ασφάλιση Κανένα σύστημα μόνο του δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όλες τις προκλήσεις. Το σύστημα αυτό επιτρέπει καλύτερη διασπορά των κινδύνων δημογραφικών / οικονομικών. Συνδυασμός αναδιανεμητικού & κεφαλαιοποιητικού συστήματος 3β
Pension systems in Europe : adequacy of pension revenue Data Source : OECD Pensions at a glance 2011
Pensions systems in Europe : three pillars 100% Distribution between the different pillars 90% 80% 70% 60% 50% 40% Pillar 3 Pillar 2 Pillar 1 30% 20% 10% 0% IT FR ES SE DE NL UK Data Source : Insurance Europe
Comparison of Funded Pensions Funded Pensions AUM Relative to Economy Size (as % of GDP, 2011) 1 Netherlands at 138.2% United States at 70.5% Chile at 58.5% Greece at 0.0% 1) OECD, Pension Markets in Focus: Global Pension Statistics - September 2012 7
Second pillar across Europe Data Source : Insurance Europe
Στην Ελλάδα Οι παροχές της κοινωνικής ασφάλισης ήταν κάποτε πολύ γενναιόδωρες. Μετά όμως : ανεργία μείωση μισθών μακροβιότητα κρίση Απώλειες από επενδύσεις 4α
Implications of an Aging Population Demographic Drivers Increasing Longevity Decreasing Birth Rates Governments must address unsustainable entitlement programs Pensions Long-Term Care Health Care Unemployment Benefits Greece 2010 100+ 95-99 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 Greece 2050 100+ 95-99 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 Age Dependency Ratio at 29% 1 to 3.4 Age Dependency Ratio at 59% 1 to 1.7 1) U.S. Census Bureau, International Programs - Population Pyramid Graph <http://www.census.gov/population/international/data/> - accessed on June 17, 2013 4
Pension systems in Europe : Sustainability Data Source : OECD Pensions at a glance 2012
Η αντίδραση στο πρόβλημα Η Πολιτεία έκανε προσπάθειες να «συμμαζέψει» το συνταξιοδοτικό Δεν έγιναν, όμως, σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές Το σύστημα παραμένει σχεδόν αποκλειστικά βασισμένο στον 1ο πυλώνα πρόβλημα βιωσιμότητας πρόβλημα επάρκειας 4β 15
Τι έχουμε μπροστά Η σκληρή εμπειρία των τελευταίων χρόνων μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε : την ανάγκη προσαρμογής στις πραγματικές συνθήκες ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις ότι δεν μπορούμε να λειτουργούμε επ αόριστον «πυροσβεστικά» Κύριες και επικουρικές συντάξεις θα μειωθούν. 5α
Αντιμετωπίζοντας το συνταξιοδοτικό πρόβλημα Απαιτείται ενθάρρυνση της πρόνοιας για σύνταξη και αύξηση της συνταξιοδοτικής αποταμίευσης Είναι ώριμη η δημιουργία ενός ευρύτερου συνταξιοδοτικού συστήματος που θα συνδυάζει εισοδήματα από διάφορες πηγές Απαιτείται η ουσιαστική ανάπτυξη του 2ου και 3ου πυλώνα Αυστηρό πλαίσιο διασφάλισης δικαιωμάτων 5β
Ο 2ος και ο 3ος πυλώνας (σε κεφαλαιοποιητική ανταποδοτική βάση) 2ος πυλώνας 3ος πυλώνας Επαγγελματικές Συντάξεις --------------------- (Ομαδικά σχήματα, υποχρεωτικά ή προαιρετικά, συνδεδεμένα με εργασία και εισφορές εργοδότη εργαζομένου) Ιδιωτικά ασφαλιστικά προγράμματα --------------------- (ατομική πρωτοβουλία) Ο 1 ος πυλώνας θα παραμείνει ως δίχτυ ασφαλείας 5γ
Νέα προοπτική για το συνταξιοδοτικό σύστημα Διεθνής εμπειρία Τεχνογνωσία Αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας Ισχυρή εποπτεία Πολιτική βούληση για μελέτη ενός νέου συνταξιοδοτικού συστήματος υπάρχει?
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! www.eaee.gr