«Ο νυιμξ ημο γηαηνμφ πνςημβάζμηαξ θνμκηίδαξ ογείαξ ζηεκ πνυιερε θαη πνχημε δηάγκςζε ημο θανθίκμο ημο πκεφμμκα» Κοσμάς Λιάμος Γενικός Ιατρός Επιμελητής Β Περιυερειακό Ιατρείο Βελβεντού Κέντρο Τγείας ερβίων
Σμ 1964 μ Gerald Caplan πνμζπαζχκηαξ κα δηαπςνίζεη ηηξ έκκμηεξ εηζήγαγε ημοξ υνμοξ πνςημγεκήξ, δεοηενμγεκήξ θαη ηνηημγεκήξ πνυιερε, μη μπμίμη επηθνάηεζακ θαη πνεζημμπμημφκηαη εονέςξ μέπνη ζήμενα. φμθςκα με ηεκ ηοπμιμγία ημο Caplan ε πνςημγεκήξ πνυιερε πενηιαμβάκεη εκένγεηεξ πμο απμζθμπμφκ ζηεκ απμθογή ή μείςζε ηεξ έθζεζεξ ζε πανάγμκηεξ πμο ζοκδέμκηαη αηηημιμγηθά με κμζήμαηα ή ζομπηχμαηα, υπςξ γηα πανάδεηγμα είκαη ημ θάπκηζμα ζηεκ ακάπηολε θανθίκμο ημο πκεφμμκα. Απμζθμπεί δειαδή ζηε μείςζε ηεξ επίπηςζεξ μηαξ κυζμο ζημκ πιεζοζμυ. Η πνςημγεκήξ πνυιερε πενηιαμβάκεη μέηνα αημμηθήξ θαη μμαδηθήξ πνμζηαζίαξ Η δεοηενμγεκήξ πνυιερε απμζθμπεί ζηεκ έγθαηνε δηάγκςζε θαη θαηά ζοκέπεηα θαιφηενε ζεναπεία θαη έθβαζε κμζεμάηςκ ηα μπμία δεκ έπμοκ αθυμε εθδειςζεί θιηκηθά εκχ ε «ηνηημγεκήξ πνυιερε» έπεη ζπέζε με ηε πνυιερε ηςκ επηπιμθχκ θαη ηε απμθαηάζηαζε ζε υζμοξ ήδε έπμοκ κμζήζεη.
Κάιορε ζηεκ ΠΦΤ έπεη πνυζβαζε ζπεδυκ υιμξ μ πιεζοζμυξ Ο θάθειμξ ηςκ αζζεκχκ πανέπεη ανθεηά ζημηπεία πμο βμεζμφκ ζηεκ επηιμγή ηςκ αηυμςκ πμο πνέπεη κα οπμβάιιμκηαη ζε πνμιεπηηθυ (πνμζομπηςμαηηθυ ) έιεγπμ Πνμαγςγή ογείαξ θαη πνμιεπηηθυξ έιεγπμξ- Η ΠΦΤ πενηιαμβάκεη πιέμκ ανθεηέξ δναζηενηυηεηεξ πνμαγςγήξ ογείαξ θαη πνμιεπηηθμφ έιεγπμο. Η πνυιερε απμηειεί ακαπυζπαζημ μένμξ ηεξ πνςημβάζμηαξ θνμκηίδαξ ογείαξ ομβμοιεοηηθή - υιμ θαη πενηζζυηενμ, ημ εονφ θμηκυ ακαμέκεη απυ ηαηνμφξ πνςημβάζμηαξ θνμκηίδαξ ογείαξ (γεκηθμφξ/ μηθμγεκεηαθμφξ ηαηνμφξ )κα ημο πανέπμοκ ζομβμοιέξ θαη οπμζηήνηλε ζπεηηθά με ζέμαηα ηνυπμο δςήξ(lifestyle ). ομβμοιέξ πμο δίκμκηαη γηα ηνμπμπμίεζε ημο ηνυπμο δςήξ ζηεκ πνςημβάζμηα θνμκηίδα ογείαξ, ζε εθείκμοξ πμο δηαηνέπμοκ θάπμημκ θίκδοκμ, μπμνεί κα είκαη ηδηαίηενα απμηειεζμαηηθέξ.π.π. ζαθήξ θαη λεθάζανε ζομβμοιή γηα δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. Παναθίκεζε ε πνςημβάζμηα θνμκηίδα ογείαξ μπμνεί κα πανέπεη εκζάννοκζε ζε εθείκμοξ πμο είκαη επηθοιαθηηθμί θαη δεκ πεγαίκμοκ εφθμια γηα πνμιεπηηθυ έιεγπμ. οκεπηδυμεκε θνμκηίδα ζηε πνςημβάζμηα ογεία πανέπεηαη ζοκεπηδυμεκε θνμκηίδα, πνάγμα ζεμακηηθυ γηαηί θάζε πνμιεπηηθή πανέμβαζε ζα πνέπεη κα παναθμιμοζείηαη ζε μαθνμπνυζεζμε βάζε. Cancer prevention in Primary care Cancer prevention: setting the scene J Austoker Cancer Research Campaign Primary Care Education Group, Department of Public Health and Primary Care, University of Oxford, Oxford OX2 6PE BMJ1994;308doi: 10.1136/bmj.308.6941.1415(Published 28 May 1994) BMJ1994;308:1415
Σμ θάπκηζμα Σμ παζεηηθυ θάπκηζμα Άιιεξ πκεομμκηθέξ παζήζεηξ ΥΑΠ Πκεομμκηθή ίκςζε Έιεηρε α1 ακηηζνορίκεξ Καηαζηάζεηξ ακμζμακεπάνθεηαξ Οηθμγεκεηαθυ ηζημνηθυ Μηα ζεηνά άιιςκ παναγυκηςκ μπμνεί κα επενεάζεη ημκ θίκδοκμ ακάπηολεξ θανθίκμο ημο πκεφμμκα : Πενηβαιιμκηηθέξ ημλίκεξ - Οη πενηβαιιμκηηθμί πανάγμκηεξ έπμοκ ζοζπεηηζηεί με αολεμέκμ θίκδοκμ γηα ακάπηολε θανθίκμο ημο πκεφμμκα. Αοηέξ πενηιαμβάκμοκ ηεκ έθζεζε ζε : αμίακημ ναδυκημ δηάθμνα μέηαιια (ανζεκηθυ, πνχμημ θαη κηθέιημ) ημκίδμοζα αθηηκμβμιία Καπκυ απυ θαφζε λφιςκ πμιοθοθιηθμφξ ανςμαηηθμφξ οδνμγμκάκζναθεξ Ρφπακζε ημο πενηβάιιμκημξ Alberg AJ, Samet JM. Epidemiology of lung cancer. Chest 2003; 123:21S.
Πίζζα αηζάιε Ανζεκηθυ πνχμημ κηθέιημ ςμάηηα θαοζαενίςκ Πνμζηαηεοηηθή δνάζε ηςκ : -θνμφηςκ -ιαπακηθχκ -θανμηηκμεηδχκ -αζθμνβηθμφ μλέμξ ( ζε επηδεμημιμγηθέξ μειέηεξ)
Σξ ξικξγεμειακό ιζηξοικό Ο θίκδοκμξ γηα ακάπηολε θανθίκμο ημο πκεφμμκα μπμνεί κα αολεζεί εάκ μη γμκείξ, ηα αδέιθηα ή ηα παηδηά εκυξ αηυμμο πάζπμοκ απυ ηεκ κυζμ. Αοηυ μπμνεί κα μθείιεηαη ζημ υηη ηα άημμα ηεξ μηθμγεκείαξ πηζακχξ μμηνάδμκηαη θμηκέξ ζομπενηθμνέξ θαη ζοκήζεηεξ υπςξ ημ θάπκηζμα θαη ε δηαηνμθή. Αθυμε ιυγς ζομβίςζεξ ζημ ίδημ πενηβάιιμκ είκαη πηζακυ κα εθηίζεκηαη ζηα ίδηα θανθηκμγυκα υπςξ γηα πανάδεηγμα ημ ναδυκημ. Σέιμξ μπμνεί κα μθείιεηαη ζημ υηη έπμοκ θιενμκμμήζεη ημκ ίδημ θίκδοκμ ζηα γμκίδηά ημοξ.
Η ζπέζε θαπκίζμαημξ-θανθίκμο πκεφμμκα: ε πημ θαιά ηεθμενηςμέκε ζπέζε πενηβαιιμκηηθμφ πανάγμκηα με ακζνχπηκμ υγθμ. θάπκηζμα - οπεφζοκμ γηα ημ 90% ηςκ θανθίκςκ ημο πκεφμμκα
Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ έπεη ζεμακηηθά θαη άμεζα μθέιε ακδνχκ θαη γοκαηθχκ υιςκ ηςκ ειηθηχκ. γηα ηεκ ογεία Όζμ κςνίηενα θυρεηε ημ θάπκηζμα, ηυζμ μεγαιφηενα είκαη ηα μθέιε. Οη άκζνςπμη πμο θυβμοκ ημ θάπκηζμα πνηκ ηεκ ειηθία ηςκ 50 εηχκ μεηχκμοκ ημκ θίκδοκμ ζακάημο ηα επυμεκα 15 πνυκηα ζημ μηζυ, ζε ζφγθνηζε με εθείκμοξ πμο ζοκεπίδμοκ κα θαπκίδμοκ. Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ είκαη επίζεξ ζεμακηηθή θαη θαπκίδμοκ άιια εθηίζεκηαη ζε παζεηηθυ θάπκηζμα. γηα εθείκμοξ πμο δεκ
Καοδιαγγειακή μόζξπ Σμ θάπκηζμα δηπιαζηάδεη ημκ θίκδοκμ εμθάκηζεξ ζηεθακηαίαξ κυζμο, θαη ε δηαθμπή ημο μπμνεί κα μεηχζεη γνήγμνα ημκ θίκδοκμ αοηυ. Έκα πνυκμ μεηά ηε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ, μ θίκδοκμξ ζακάημο απυ ζηεθακηαία κυζμ έπεη μεηςζεί πενίπμο ζημ μηζυ θαη ζοκεπίδεη κα μεηχκεηαη με ημκ θαηνυ. Πμερμξμική μόζξπ Υνυκηα απμθναθηηθή πκεομμκμπάζεηα. (ΥΑΠ) Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ μπμνεί κα μεηχζεη πεναηηένς βιάβεξ. Πμιιμί θαπκηζηέξ με πνυκημ βήπα θαη πηφεια ζεμεηχκμοκ βειηίςζε ηςκ ζομπηςμάηςκ θαηά ηε δηάνθεηα ημο πνχημο έημοξ μεηά ηε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. Σξ άζθμα και ηξ ζύμδοξμξ αιθμιδίξρ βοεθικξύ θαμάηξρ (sudden infant death syndrome) Γίκαη πημ ζοπκά ζηα παηδηά πμο εθηίζεκηαη ζημκ θαπκυ. Σμ θάπκηζμα θάκεη πημ δφζθμιε ηε ζεναπεία ημο άζζμαημξ.
Καοκίμξπ Σμ θάπκηζμα εοζφκεηαη γηα πενίπμο ημ 90% ηςκ πενηπηχζεςκ θανθίκμο ημο πκεφμμκα. Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ μεηχκεη ημκ θίκδοκμ θανθίκμο ηςκ πκεομυκςκ εκηυξ πέκηε εηχκ απυ ηε δηαθμπή, ακ θαη μη πνχεκ θαπκηζηέξ ελαθμιμοζμφκ κα έπμοκ ορειυηενμ θίκδοκμ θανθίκμο ηςκ πκεομυκςκ ζογθνηηηθά με άημμα πμο δεκ έπμοκ θαπκίζεη πμηέ. Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ μπμνεί επίζεξ κα μεηχζεη ημκ θίκδοκμ άιιςκ θανθίκςκ, υπςξ μ θανθίκμξ ηεξ θεθαιήξ θαη ημο ηναπήιμο, ημο μηζμθάγμο, ημο παγθνέαημξ, ηεξ μονμδυπμο θφζηεξ.
Πεπηικό έλκξπ Σμ θάπκηζμα αολάκεη ημκ θίκδοκμ ακάπηολεξ πεπηηθμφ έιθμοξ. Η δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ μεηχκεη ημκ θίκδοκμ θαη αολάκεη ημ πμζμζηυ ηεξ επμφιςζεξ ημο έιθμοξ. Οζηεξπόοτζη - Αολάκεη ηεκ μζηηθή απχιεηα θαη ημκ θίκδοκμ θαηάγμαημξ ημο ηζπίμο ζηηξ γοκαίθεξ (Αολεμέκε απχιεηα μζηηθήξ μάδαξ έπεη ζεμεηςζεί θαη ζε άκδνεξ θαπκηζηέξ.) Ποότοη ορηίδτζη δέομαηξπ Ποξβλήμαηα ζηρηικήπ δρζλειηξρογίαπ Εγκρμξζύμη
Οη θίκδοκμη απυ ηε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ είκαη πμιφ ιηγυηενμη απυ ηα μθέιε. Πνμεημημάδμομε ημοξ αζζεκείξ γηα ηοπυκ πνμβιήμαηα πμο μπμνεί κα πνμθφρμοκ μεηά ηεκ δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. ρμπηώμαηα ζηέοηζηπ Δοζθμιία ζημκ φπκμ Γοενεζηζηυηεηα Απμγμήηεοζε ή ζομυξ Άγπμξ Δοζθμιία ζηε ζογθέκηνςζε Ακεζοπία Σα ζομπηχμαηα αοηά θμνοθχκμκηαη ηηξ πνχηεξ ηνεηξ ήμενεξ, εκχ οπμπςνμφκ ζηηξ επυμεκεξ 3-4 εβδμμάδεξ. Επιθρμία για κάπμιζμα Μπμνεί κα είκαη έκημκε θαη κα δηανθέζεη γηα μεγάιμ πνμκηθυ δηάζηεμα. μέζα Γπίηαζε ηεξ επηζομηαξ απυ θαηαζηάζεηξ πμο ζοκδέμκηαη με ημ θάπκηζμα (ζηνεξ, αιθμυι θ.α. ) (Κίκδοκμξ οπυηνμπςκ)
Αύνηζη ηξρ ζτμαηικξύ βάοξρπ Οη άκζνςπμη ηείκμοκ κα ηνχκε πενηζζυηενμ μεηά ηε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. οκήζςξ, ημ βάνμξ ημοξ αολάκεηαη θαηά 2 πενίπμο kg ζηηξ πνχηεξ δφμ εβδμμάδεξ, εκχ ζημοξ επυμεκμοξ ηέζζενηξ έςξ πέκηε μήκεξ, ημ βάνμξ ημοξ μπμνεί κα αολεζεί θαηά αθυμα 2-4 kg. Η μέζε αφλεζε ημο ζςμαηηθμφ βάνμοξ είκαη 3,5 έςξ4,5 kg. Έκα πνυγναμμα άζθεζεξ θαη ηζμννμπεμέκεξ δηαηνμθήξ μπμνεί κα ειαπηζημπμηήζεη ηεκ αφλεζε βάνμοξ. Σα μθέιε απυ ηεκ δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ είκαη πμιφ πενηζζυηενα απυ ημκ θίκδοκμ αφλεζεξ ημο ζςμαηηθμφ βάνμοξ
Μενηθμί άκζνςπμη μεηά ηε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ βηχκμοκ θαηάζιηρε. ε αοηέξ ηηξ πενηπηχζεηξ απαηηείηαη πανμπή ζομβμοιχκ ή θαη ακηηθαηαζιηπηηθή αγςγή θαη μπμνεί κα μδεγήζεη ημ άημμμ ζημ κα ανπίζεη θαη πάιη ημ θάπκηζμα. Καηάζιηρε μπμνεί επίζεξ κα εμθακηζηεί ςξ πανεκένγεηα μενηθχκ θανμάθςκ πμο ιαμβάκμκηαη γηα κα βμεζήζμοκ ζηεκ δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. ομπηχμαηα υπςξ ατπκία, εοενεζηζηυηεηα, ζιίρε, δοζθμιία ζογθέκηνςζεξ, ή άιια ζεμάδηα θαηάζιηρεξ ζα πνέπεη κα ζοδεημφκηαη με ζενάπμκηα ηαηνυ.
Οη Οηθμγεκεηαθμί Ιαηνμί έπμοκ ηεκ δοκαηυηεηα κα ζομβμοιέρμοκ υπη μυκμ ημοξ αζζεκείξ αιιά θαη ηεκ εονφηενε μηθμγέκεηα ζε ζέμαηα εζηζμμφ απυ ημκ θαπκυ θαη ημ αιθμυι. Ποξπ ηα παιδιά : Πνυιερε έκανλεξ θαπκίζμαημξ Ποξπ ηξρπ Γξμείπ : Δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ. 1. Γηα ηεκ δηθή ημοξ ογεία. 2. Απμθογή έθζεζεξ ηςκ παηδηχκ ημοξ ζε παζεηηθυ θάπκηζμα. 3. Να ζηαμαηήζμοκ κα δίκμοκ ανκεηηθυ πανάδεηγμα ζομπενηθμνάξ ζε δεηήμαηα ογείαξ.
Ερκαιοίεπ για ποόληση και αγτγή ργείαπ ζηημ κξιμόηηηα Έκηοπμ Τιηθυ ομμεημπή ζε εθπαηδεοηηθά πνμγνάμμαηα ημ ζπμιείμ ηα ημπηθά ΜΜΓ Πενημνηζμμί ζηε δηάζεζε πνμσυκηςκ θαπκμφ Γκδοκάμςζε θακμκηζμχκ πμο πενημνίδμοκ ηεκ πενηβαιιμκηηθή έθζεζε ζε θαπκυ ζημοξ δεμμζίμοξ πχνμοξ, ειάηηςζε ηεξ δηαθήμηζεξ θαη αφλεζε ημο θυζημοξ ηςκ ηζηγάνςκ.
Μέηοα Η ζομβμοιή ζε έκακ αζζεκή κα θυρεη ημ θάπκηζμα είκαη μηα απυ ηηξ πημ απμηειεζμαηηθέξ (ζε ζπέζε με ημ θυζημξ) πανεμβάζεηξ πμο μπμνεί κα θάκεη έκαξ θιηκηθυξ ηαηνυξ Η απυθηεζε απιχκ θαη πνμπςνεμέκςκ δελημηήηςκ ζομβμοιεοηηθήξ έπεη επηζηεμμκηθή βάζε Σμ θάπκηζμα είκαη μηα πνυκηα αζζέκεηα -ελάνηεζε υπςξ άιιεξ ελανηήζεηξ ή θαηαζηάζεηξ( π.π. Δ Τπένηαζε.)
Οη Ιαηνμί ζα πνέπεη : Να ζεςνμφμε ημ θάπκηζμα ζακ έκα δςηηθυ ζεμείμ (οζηεμαηηθή εθηίμεζε ημο θαπκίζμαημξ ζε θάζε επίζθερε, βμεζά ζηεκ ακαγκχνηζε υιςκ ηςκ αζζεκχκ πμο θαπκίδμοκ θαη έπεη ζακ απμηέιεζμα μεγαιφηενα πμζμζηά ζομβμοιεοηηθήξ ) Να θαηαιάβμομε υηη μη βναπείεξ ηαηνηθέξ πανεμβάζεηξ είκαη απμηειεζμαηηθέξ θαη πνέπεη κα γίκμκηαη ζε υιμοξ ημοξ θαπκηζηέξ(βναπείεξ πανεμβάζεηξ δηάνθεηαξ π.π. 3 ιεπηχκ είκαη επηηοπεμέκεξ)
5Α 5Ε Ask Ρχηεζε Γνςηχ Advise ομβμφιεοζε Γκεμενχκς Assess Αλημιυγεζε Γθηημχ Assist Βμήζεζε Γπεμβαίκς Arrange Πνμγναμμάηηζε Γπακελεηάδς
ΡΩΣΗΕ αν ο αςθενόσ καπνύζει. ( ASK ) τον αριθμό των τςιγϊρων τα ϋτη καπνύςματοσ ηλικύα ϋναρξησ ημερομηνύα διακοπόσ Συμβουλό προσ κϊθε καπνιςτό να διακόψει το κϊπνιςμα. (Advise) Σταθερό ςαφϋσ αντικαπνιςτικό μόνυμα προςπϊθεια ενθϊρρυνςησ του αςθενούσ προςπϊθεια να δημιουργόςει περιςςότερα κύνητρα για διακοπό (π.χ. Σαν γιατρόσ ςου ςυνιςτώ να κόψεισ το κϊπνιςμα. Εύναι το μοναδικό πιο αποτελεςματικό πρϊγμα που μπορεύσ να κϊνεισ για να προςτατϋψεισ την υγεύα ςου. Σε παρακαλώ ςκϋψου το.)
Εκτύμηςη τησ πρόθεςησ του καπνιςτό να διακόψει το κϊπνιςμα. (Assess ) Θϋλει ο καπνιςτόσ να διακόψει το κϊπνιςμα; Πόςο ςημαντικό εύναι για τον καπνιςτό η διακοπό του καπνύςματοσ; Εύναι πρόθυμοσ να προςπαθόςει να διακόψει το κϊπνιςμα μϋςα ςτισ επόμενεσ δύο εβδομϊδεσ; Αρωγό ςτη προςπϊθεια διακοπόσ του καπνύςματοσ (Assist) Φαρμακευτικό Αγωγό Συμβουλευτικό Ψυχολογικό υποςτόριξη Συνδυαςμόσ
Ποξγοαμμαηιζμόπ, Επαμενέηαζη, Παοακξλξύθηζη (Arrange) ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΜΑΣΟ ; Ενύςχυςη Επιβρϊβευςη Πρόληψη Υποτροπόσ ΤΠΟΣΡΟΠΗ ή ΑΠΟΣΤΥΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗ ; Υποςτόριξη Κατανόηςη αιτύασ Έλεγχοσ ςυμμόρφωςησ Κινητοπούηςη Αλλαγό θεραπεύασ
Δηαδηθαζία πνμζέγγηζεξ γηα ηε ζεναπεοηηθή πανέμβαζε Ημέοα διακξπήπ Ποξεηξιμαζία Θεοαπεία και Παοακξλξύθηζη NRTs (12 εβδξμάδεπ ) ςοόμξπ Bupropion ( 7-9 εβδξμάδεπ ) Varenicline ( 12 εβδξμάδεπ ) ρμβξρλερηική
The World Health Organization classification for primary lung cancer recognizes four major histologic cell types. Approximate frequencies of these are as follows : Adenocarcinoma (including bronchioloalveolar carcinoma) 38 percent Squamous cell carcinoma 20 percent Large cell carcinoma 5 percent Small cell carcinoma 13 percent Other non-small cell carcinomas, which cannot be further classified (18 percent) Other (6 percent
Εμδξθτοακική επίδοαζη ηξρ καοκίμξρ Βήχασ Αιμόπτυςη Πόνοσ ςτο ςτήθοσ Δύςπνοια Βραχνάδα Διήθηςη Υπεζωκότα Σύνδρομο άνω κοίλησ φλέβασ Σύνδρομο Pancoast Γλςζςναθηθέξ μεηαζηάζεηξ Ήπατοσ Οςτών Επινεφριδίων Εγκέφαλου
Παοαμεξπλαζμαηικά θαιμόμεμα Τπεοαζβεζηιαιμία SIADH Νεροξλξγική ζημειξλξγία Αιμαηξλξγικέπ εκδηλώζειπ Αμαιμία λερκξκρηηάοτζη Θοξμβξκρηηάοτζη Ητζιμξθιλία
Καηαζηάζειπ ρπεοπηκηικόηηηαπ. ύμδοξμξ Trousseau's (μεηαμαζηερηική επιπξλήπ θοξμβξθλεβίηιδα) Εμ ητ βάθει θοξμβξθλεβίηιδα Διάςρηη εμδαγγειακή πήνη Θοξμβτηική μικοξαγγειξπάθεια Μη θοξμβτηική μικοξαγγειξπάθεια Τπεοηοξθική ξζηεξαοθοξπάθεια Δεομαηξμρξζίηιδα και πξλρμρξζίηιδα ύμδοξμξ Cushing Δοζηοπχξ, ημ 75% ηςκ αζζεκχκ με θανθίκμ ημο πκεφμμκα πνυζενπμκηαη με ζομπηχμαηα πμο μθείιμκηαη ζε πνμπςνεμέκε ημπηθή ή μεηαζηαηηθή κυζμ. Πανά ηηξ πνμυδμοξ ζηεκ ζεναπεία, 5εημοξ επηβίςζεξ είκαη θαηά μέζμ υνμ πενίπμο ημ 16 % γηα υια ηα άημμα με θανθίκμ ημο πκεφμμκα
Πνμιεπηηθυξ έιεγπμξ Ο θανθίκμξ ημο πκεφμμκα είκαη ε πνχηε ζε ζκεζημυηεηα κεμπιαζία θαη ζηα δφμ θφια. Κακείξ ηαηνηθυξ μνγακηζμυξ δεκ ζοζηήκεη ημκ ηαθηηθυ πνμιεπηηθυ έιεγπμ ημο πιεζοζμμφ πμο δεκ εμθακίδεη θάπμημ φπμπημ ζφμπηςμα με θάπμηα δμθημαζία ή μέζμδμ. Καηά θαηνμφξ έπμοκ πνμηαζεί δμθημαζίεξ υπςξ ε δηελαγςγή μηαξ ζεηνάξ απιχκ αθηηκμγναθηχκ (CXRs) θαη / ή θοηηανμιμγηθχκ ελεηάζεςκ πηοέιςκ ή αλμκηθήξ ημμμγναθίαξ παμειήξ δυζεξ ( LDCT ) ζε ηαθηά πνμκηθά δηαζηήμαηα.
Η αθηηκμγναθία ζχναθα θαη ε θοηηανμιμγηθή ελέηαζε πηοέιςκ ( ςξ πνμζομπηςμαηηθμξ έιεγπμξ) δεκ θάκεθε κα μεηχκμοκ ηε ζκεζημυηεηα απυ θανθίκμ ημο πκεφμμκα. Σμ National Lung Screening Trial (NLST), δηελήπζε οπυ ηεκ αηγίδα ημο National Cancer Institute ( NCI ) Γγηκε ζφγθνηζε εηεζίςκ ειέγπςκ με LDCT ζχναθμξ θαη με αθηηκμγναθία ζχναθμξ γηα ηνία πνυκηα, 53.454 άημμςκ ορειμφ θηκδφκμο ζε 33 ηαηνηθά θέκηνα ηςκ ΗΠΑ [Οη ζομμεηέπμκηεξ ήηακ άκδνεξ θαη γοκαίθεξ 55 έςξ 74 εηχκ με ηζημνηθυ ημοιάπηζημκ 30 έηε θαπκίζμαημξ ( Πενηιαμβάκμκηαη θαη μη θαπκηζηέξ θαη υζμη είπακ δηαθυρεη ημ θάπκηζμα εκηυξ 15 εηχκ απυ ηεκ έκανλε ηεξ μειεηεξ ]. Η μειέηε δηαθυπεθε ημκ Νμέμβνημ ημο 2010 μεηά απυ μηα εκδηάμεζε ακάιοζε ε υπμηα έδεηλε ζηαηηζηηθά ζεμακηηθυ υθειμξ γηα ηεκ αλμκηθή ημμμγναθία. πεηηθή μείςζε ηεξ ζκεζημυηεηαξ θαηά 20,0 % εθαηυ Σμ ζεμακηηθυ είκαη πςξ οπήνπε επίζεξ έκα 6,7%μείςζε ηεξ γεκηθήξ ζκεζημυηεηαξ ζηεκ μμάδα ειεγπυηακ εηεζηα με CT.
Οη επηθαηνμπμηεμέκεξ θαηεοζοκηήνηεξ γναμμέξ απυ ηεκ Αμενηθακηθή Γηαηνεία Κιηκηθήξ Ογθμιμγίαξ (ASCO), ημ Γζκηθυ Γεκηθυ Ακηηθανθηκηθυ Δίθηομ (the National Comprehensive Cancer Network), ηεκ Αμενηθακηθή Ακηηθανθηκηθή Γηαηνεία(the American Cancer Society ) θαη ημ American College of Chest Physicians ακαμέκμκηαη!
Ο θανθίκμξ ημο πκεφμμκα μδεγεί ζοπκυηενα ζε ζάκαημ ζε ζπέζε με άιιεξ μμνθέξ θανθίκμο. Ακίπκεοζε θανθίκμο πνχημμο ζηαδίμο μέζς ημο πνμζομπηςμαηηθμφ ειέγπμο μπμνεί κα επηηνέρεη θαηαιιειυηενε (θαη πημ πενημνηζμέκε ) ζεναπεία θαη κα μδεγήζεη ζηε βειηίςζε ηςκ πμζμζηχκ ζεναπείαξ ημο θανθίκμο. Σμ ζεμακηηθυ απμηέιεζμα γηα ημκ πνμζομπηςμαηηθυ έιεγπμ ημο θανθίκμο είκαη ε επίδναζή ημο ζηε ζοκμιηθή ζκεζημυηεηα. Όιμη μη θαπκηζηέξ πνέπεη κα ιάβμοκ ζμβανά οπυρε ηηξ ζομβμοιέξ γηα δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ ςξ ηεκ πημ απμηειεζμαηηθή πανέμβαζε γηα ηε μείςζε ημο θηκδφκμο θανθίκμο ημο πκεφμμκα. Οη αζζεκείξ πμο επί ημο πανυκημξ θαπκίδμοκ ή έπμοκ οπάνλεη θαπκηζηέξ ζα πνέπεη κα εκεμενχκμκηαη γηα ημοξ θηκδφκμοξ θαη ηα μθέιε ημο πνμζομπηςμαηηθμφ ειέγπμο.
Σμ θάπκηζμα εοζφκεηαη γηα πενίπμο ημ 90% ηςκ πενηπηχζεςκ θανθίκμο ημο πκεφμμκα. Έηζη, ε με έκανλε,ε δηαθμπή ημο θαπκίζμαημξ θαη ε απμθογή ημο παζεηηθμφ θαπκίζμαημξ απμηειμφκ ηa πημ ζεμακηηθά μέηνα πνυιερεξ γηα ηεκ μείςζε ηεξ κμζενυηεηαξ θαη ηεξ ζκεζημυηεηαξ ημο θανθίκμο ημο πκεφμμκα.
Α ΕΤΥΑΡΙΣΩ!