Πτυχιακή Εργασία: Συγχωνεύσεις και εξαγορές στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο. Που αποβλέπουν και τι επιτυγχάνουν. Πάρις - Θεόδωρος Καραγιαννίδης. Α.Μ. 01/056 Υπευθ. Καθ.- Δρ. Ι. Χατζηκιάν Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Α.Τ.Ε.Ι. Αθήνας Μάιος 2006
Σ&Ε ως επιχειρηματικές Στρατηγικές Οι Σ&Ε αποτελούν τρόπους ανάπτυξης των επιχειρηματικών στρατηγικών, αν και δεν συνεπάγονται αυτόματα στην βελτίωση των επιδόσεων των τραπεζών. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται λεπτομερώς: τα είδη Σ&Ε που υπάρχουν, τα οφέλη που προκύπτουν από αυτές τις Σ&Ε, η επίδραση των Σ&Ε στην (αν)αποτελεσματικότητα των τραπεζών καθώς επίσης γίνεται ανάλυση συγχωνεύσεων και εξαγορών των τεσσάρων μεγαλύτερων ιδιωτικών εμπορικών τραπεζών της χώρας μας
Οι Σ&Ε απαιτούν το κατάλληλο οικονομικό περιβάλλον. Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές απέκτησαν τα οκτώ τελευταία χρόνια μια ιδιαίτερη σημασία για την εγχώρια οικονομία, και η ανάλυση τους παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, ενώ η αύξηση των μετοχών και οι εντυπωσιακές απομειώσεις των κεφαλαιοποιήσεων των εισηγμένων στο χρηματιστήριο τραπεζών, μπορούν να αυξήσουν την ένταση για Σ&Ε.
Τι είναι όμως οι Συγχωνεύσεις και Συγχώνευση: οι Εξαγορές Η πράξη με την οποία μια ή περισσότερες επιχειρήσεις λύονται χωρίς να ακολουθήσει η εκκαθάριση τους, ενώ ταυτόχρονα μεταβιβάζουν το σύνολο της περιουσίας τους έναντι ανταλλάγματος σε άλλη επιχείρηση, η οποία είτε προϋπάρχει είτε δημιουργείται για τον σκοπό αυτόν. Ανάλογα με το μέγεθος των εμπλεκομένων επιχειρήσεων, η συγχώνευση μπορεί να χαρακτηριστεί ως «συγχώνευση μεταξύ ίσων» (merger( of equals) ) ή «συγχώνευση μεταξύ άνισων» (merger of unequals).
Τι είναι όμως οι Συγχωνεύσεις και Εξαγορά: οι Εξαγορές Αφορά την μεταβίβαση του συνόλου ή πλειοψηφικού μέρους της ιδιοκτησίας μιας επιχείρησης (εξαγοραζόμενη( εξαγοραζόμενη) ) σε μια άλλη (εξαγοράζουσα), που καταβάλλει το αντίστοιχο αντίτιμο. Η μεταβίβαση γίνεται συνήθως με καταβολή μετρητών ή/ και με την αγορά ή/ και ανταλλαγή μετοχών, μέσω του χρηματιστηρίου.
Που αποβλέπουν οι Σ&Ε Αμυντική ή επιθετική προσπάθεια προσαρμογής στον ανταγωνισμό Αύξηση μεγέθους για πιο αποδοτική λειτουργία Απορρόφηση των ανταγωνιστών Ενίσχυση της θέσης της στην αγορά Αξιοποίηση συμπληρωματικότητας δραστηριοτήτων Προοπτική συγχώνευσης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης Συντονισμένη ανάπτυξη δραστηριοτήτων Ανάπτυξη και επικερδής μεταπώληση της εξαγοραζόμενης επιχείρησης Είσοδος σε νέα αγορά / χώρα, περιοχή. Διαφοροποίηση προϊόντων-υπηρεσιών Κίνητρα αλαζονείας Μακροοικονομικές συνθήκες και φορολογικά κίνητρα Τεχνολογική εξέλιξη Παγκοσμιοποίηση.
Διάκριση Σ&Ε : Φιλική Εξαγορά Εχθρική Εξαγορά Οριζόντια Συγχώνευση Kάθετη Συγχώνευση
Οι Σ&Ε στην ζώνη του Ευρώ. Οι περισσότερες διασυνοριακές Σ&Ε πραγματοποιήθηκαν με τρίτες χώρες εκτός της Ε.Ε. και όχι με ενδοκοινοτικές. Μεγάλος αριθμός Σ&Ε μεταξύ ιδρυμάτων μικρού κυρίως μεγέθους Από το 1996 και εντεύθεν παρατηρείται μία ελαφρά τάση προς Σ&Ε ολοένα και μεγαλύτερου μεγέθους πιστωτικών ιδρυμάτων.
Οι Σ&Ε στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο Οι περισσότερες Σ&Ε στην Ελλάδα έλαβαν χώρα στη διετία 1998-1999. 1999. Το ύψος των εγχώριων Σ&Ε ήταν από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, γεγονός που αποδεικνύει ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος για την αντιμετώπιση του ανταγωνισμού στην Ζώνη του Ευρώ ήταν αρκετά σημαντική.
Οι Σ&Ε στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο Η πλειοψηφία των ανωτέρω Σ&Ε αφορά βαλκανικές χώρες γεγονός που καθιστά αντιληπτή τη διείσδυση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στην βαλκανική ενδοχώρα.(αλβανία, Ρουμανία, Σκόπια, Βουλγαρία και τελευταία Τουρκία.)
Οι λόγοι για Σ&Ε κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες. Εκείνους που αφορούν τους μετόχους των τραπεζών(μεγιστοποίηση κερδών). Εκείνους που αφορούν τους διοικούντες τις τράπεζες ή δημόσιους φορείς (Φήμη, Κύρος)
Πως επιτυγχάνουν τη μεγιστοποίηση της αξίας μετοχών. α) ) Αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα Κόστους / κερδών και την τεχνολογική αποτελεσματικότητα).. β) Αυξάνοντας το βαθμό της μονοπωλιακής ισχύος που διαθέτουν στην αγορά
Η αύξηση του μεγέθους μιας τράπεζας λόγω Σ&Ε, την καθιστά ικανή είτε για να μειώσει το σταθερό κόστος ανά μονάδα προϊόντος είτε να υιοθετήσει εκείνη την τεχνολογία που θα ενισχύσει τη χρήση του κεφαλαιακού εξοπλισμού και της εργασίας με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας των δύο αυτών συντελεστών, είτε για να μειώσει το μέσο κόστος ανά μονάδα άνοδο της κερδοφορίας.
Τεχνολογική Αποτελεσματικότητα. Επιτρέπει στις τράπεζες την αύξηση του μεγέθους τους και έτσι αποκτούν πρόσβαση σε τεχνολογίες που οδηγούν σε μείωση κόστους μέσω μείωσης,μειώνοντας το μέσο κόστος παροχής τραπεζικών υπηρεσιών και βελτιώνοντας την αποδοτικότητα τους.
Ανάλυση αποτελεσμάτων Σ&Ε για τις ελληνικές τράπεζες. Αυτή μπορεί να γίνει με 3 μεθόδους: Ανάλυση της εξέλιξης ορισμένων δεικτών κόστους και κερδών, καθώς και της διασποράς τους για ομάδες τραπεζών ανάλογα με το μέγεθός τους. Υπολογισμός (αν)αποτελεσματικότητας κόστους και κερδών των τραπεζών βάσει της σύγκρισης τους με την τράπεζα με την καλύτερη επίδοση. Σύγκριση επιδόσεων κατά την περίοδο πριν και μετά την Σ&Ε με αυτές τραπεζών που δεν έχουν συμμετάσχει σε Σ&Ε.
Οι βασικοί δείκτες που υπολογίστηκαν: Εσόδων (πλην τόκων) (ως ποσοστό των συνολικών εσόδων των τραπεζών) Λειτουργικών εξόδων ROE (Δείκτης( αποδοτικότητας Ιδίων κεφαλαίων) ROA(Αποδοτικότητα ενεργητικού) Παραγωγικότητα κεφαλαίου Παραγωγικότητα ενεργητικού Δείκτης σχετικής αποδοτικότητας ή σχετικού λειτουργικού κόστους. Δείκτης Herfindhal - Hirschman (H-H) H)
Τι έδειξε η εξέταση των δεικτών. Περιορισμός αναποτελεσματικότητας κόστους με βάση την περίοδο πριν τις Σ&Ε. Η αναποτελεσματικότητα κερδών περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό,αν και παρέμεινε σε υψηλό ακόμα επίπεδο. Εμφανίστηκε μείωση αναποτελεσματικότητας κόστους και κερδών κυρίως σε τράπεζες της Ομάδας 4.
Μελέτες Περιπτώσεων Alpha Bank - Τράπεζα Πίστεως, Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα. Τράπεζα Πειραιώς - Τράπεζα Μακεδονίας Θράκης, και Τράπεζα Χίου. EFG Eurobank - Τράπεζα Εργασίας Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Τουρκική Tράπεζα Finansbank
Alpha Bank - Τράπεζα Πίστεως, Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα Περαιτέρω ανάπτυξη σε διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Πλήρης αξιοποίηση συνεργιών. Διεύρυνση εσόδων και βελτίωση παραγωγικότητας. Αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας και εύρους. Καλύτερος έλεγχος λειτουργικών δαπανών. Βελτίωση αποτελεσματικότητας. Εξοικονόμηση πόρων. Αύξηση μεριδίου αγοράς. Δημιουργία ενός χρηματοοικονομικού Ομίλου ευρωπαϊκών Διαστάσεων.
Τράπεζα Πειραιώς - Τράπεζα Μακεδονίας Θράκης, και Τράπεζα Διεύρυνση μεριδίου αγοράς. Χίου Βελτίωση ποιότητας προσφερόμενων υπηρεσιών. Δημιουργία καινοτόμων προϊόντων. Αποτελεσματικότερη διοίκηση ανθρωπίνων πόρων. Αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας. Διεύρυνση Δικτύου Αύξηση μεριδίου αγοράς. Μεγάλος χρηματοοικονομικός Όμιλος ευρωπαϊκών διαστάσεων.
EFG Eurobank - Τράπεζα Εργασίας Ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας και συνεργιών Αύξηση μεγέθους συμπληρωματικής υφής(προϊόντα, πελατολόγια, κτλ.). Αυξημένο δίκτυο καταστημάτων. Μείωση κόστους (με βελτιστοποίηση γεωγραφικής κατανομής δικτύου). Δημιουργία μεγαλύτερου, πιο διαφοροποιημένου και ανταγωνιστικού τραπεζικού οργανισμού. Αναβάθμιση τεχνολογικής υποδομής.
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Τουρκική Tράπεζα Finansbank Δημιουργία ηγετικού Τραπεζικού Ομίλου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ανάπτυξη μεσοπρόθεσμων συνεργιών. Άμεση αύξηση κερδών ανά μετοχή. Είσοδος σε νέα αγορά. Οικονομικά και φορολογικά κίνητρα. Ανάπτυξη μεγαλύτερου κύρους και φήμης. Αύξηση ανταγωνιστικότητας στην ελληνική και διεθνή αγορά.
Ευχαριστώ!!! Πάρις Θεόδωρος Καραγιαννίδης Α.Μ.01/056