ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2005 2006 Μάθημα : [7.3.] ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Ζ Εξάμηνο Σπουδών, υποχρεωτικό Υπεύθυνος Μαθήματος : Γ. ΑΣΠΡΙΔΗΣ, Επιστημονικός Συνεργάτης Οι παραδόσεις του μαθήματος θα πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα και ώρα 14:00 17:00 και Τετάρτη και ώρα 09:00 12:00 στην αίθουσα Β 208. [Α] Ο σκοπός τους μαθήματος Το μάθημα αναφέρεται στην επιστήμη και στην τέχνη της διοίκησης του ανθρώπινου παράγοντα σε οργανωμένα περιβάλλοντα. Ειδικότερα εξετάζονται ο χαρακτήρας και οι προσδιοριστικοί παράγοντες της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο χώρο των οργανώσεων, τα κυριότερα εναλλακτικά πρότυπα ενδοοργανωτικής διεύθυνσης και ηγεσίας, οι διαδικασίες υποκίνησης και ανάπτυξης των ικανοτήτων και δυνατοτήτων των εργαζομένων, οι όροι και οι δίαυλοι της εσωτερικής επικοινωνίας. Μελετώνται επίσης οι σύγχρονες διαδικασίες και τεχνικές πρόσληψης, προαγωγής, αμοιβής και αξιολόγησης της απόδοσης του προσωπικού στο πλαίσιο των δημοσίων και ιδιωτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
[Β] Η εξεταζόμενη ύλη Η εξεταζόμενη ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει : Στ. Ξηροτύρη - Κουφίδου, Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων, εκδ. Ανικουλα, Θεσσαλονίκη 2002. Η ύλη του βιβλίου περιλαμβάνει την συνοπτική ανάλυση και ερμηνεία των παραγόντων που επηρεάζουν τη διοίκηση του προσωπικού και εν γένει στελεχιακού δυναμικού στις οργανώσεις δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Τις παραδόσεις του μαθήματος [Γ] Η μέθοδος της τελικής αξιολόγησης Οι φοιτητές αξιολογούνται σύμφωνα με ένα σύστημα που συνυπολογίζει τη πρόοδο του μαθήματος (η οποία αφορά την υποχρεωτική πραγματοποίηση της εργασίας), τη συμμετοχή τους στις ασκήσεις του μαθήματος και τη γραπτή εξέταση της εξεταστικής περιόδου του Ιουνίου. Ο βαθμός της εξέτασης υπολογίζεται κατά 60% στον τελικό βαθμό και της προόδου εργασίας κατά 40%. Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ ΕΩΣ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 29 ΜΑΙΟΥ 2006. [Δ] Το διάγραμμα των παραδόσεων * 1 ο μάθημα - 1 Μαρτίου 2006 Εισαγωγή στις έννοιες της διοικητικής επιστήμης, του συστήματος, της οργάνωσης και των διαφορών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. 2 ο μάθημα - 8 Μαρτίου 2006 Εισαγωγή στην έννοια διοίκησης του ανθρώπινου παράγοντα ως εξειδικευμένης διοικητικής λειτουργίας. * Ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές σε αυτό το διάγραμμα. - II -
3 ο μάθημα - 13 Μαρτίου 2006 Αξιολόγηση θέσεων εργασίας και περιγραφή των θέσεων εργασίας (Job description Job evaluation). 4 ο μάθημα - 15 Μαρτίου 2006 Ο προγραμματισμός του ανθρωπίνου δυναμικού. 5 ο μάθημα - 20 Μαρτίου 2006 Η προσέλκυση του ανθρωπίνου δυναμικού. 6 ο μάθημα - 22 Μαρτίου 2006 Η επιλογή και η πρόσληψη του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού. 7 ο μάθημα - 27 Μαρτίου 2006 Οι επιπτώσεις από την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας, της παγκοσμιοποίησης, του διοικητικού εξευρωπαϊσμού και του e-government στην οργάνωση. 8 ο μάθημα - 3 Απριλίου 2006 Η αξιολόγηση της απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων. 9 ο μάθημα - 5 Απριλίου 2006 Η αξιολόγηση της απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων. 10 ο μάθημα - 10 Απριλίου 2006 Η έννοια της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης των ικανοτήτων των στελεχών. 11 ο μάθημα - 12 Απριλίου 2006 Η υποκίνηση και ο ρόλος του ηγέτη. - III -
12 ο μάθημα - 3 Μαΐου 2006 Η υποκίνηση και ο ρόλος του ηγέτη. Συναισθηματική νοημοσύνη. 13 ο μάθημα - 8 Μαΐου 2006 Η έννοια της επικοινωνίας στην οργάνωση. 14 ο μάθημα - 10 Μαΐου 2006 Οργανωσιακή κουλτούρα και διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης. 15 ο μάθημα - 15 Μαΐου 2006 Υγιεινή και ασφάλεια στους χώρους εργασίας. 16 ο μάθημα - 17 Μαΐου 2006 Συμβούλια επιχειρήσεων και Ευρωπαϊκή Ένωση. 17 ο μάθημα - 22 Μαΐου 2006 Μεταβολές υπηρεσιακής κατάστασης του ανθρώπινου δυναμικού. 18 ο μάθημα - 24 Μαΐου 2006 Ο ρόλος των συνδικάτων στην σύγχρονη οργανωτική πραγματικότητα. 19 ο μάθημα - 29 Μαΐου 2006 Παράδοση και παρουσίαση των εργασιών. 20 ο μάθημα - 31 Μαΐου 2006 Ειδικές περιπτώσεις διοίκησης ανθρωπίνου δυναμικού (τουριστικές επιχειρήσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα, νοσοκομειακά ιδρύματα, διοίκηση ολικής ποιότητας, Logistics). - IV -
[Ε] Οι προτεινόμενες εργασίες Οι εργασίες είναι υποχρεωτικές και αφορούν το ρόλο και τη λειτουργία της Διαχείρισης του Ανθρώπινου Παράγοντα σε μια οργάνωση, είτε του δημοσίου είτε του ιδιωτικού τομέα. Η υποβολή των εργασιών είναι αναγκαίο να πραγματοποιηθεί έως την 29 η Μαΐου 2006. Οποιαδήποτε εργασία υποβληθεί μετά την ημερομηνία αυτή δεν θα γίνει δεκτή. Οι εργασίες έχουν τη θέση της προόδου. [Στ] Προτεινόμενη βιβλιογραφία 1. Αργυριάδης Δ., Για μια διοίκηση που αποδίδει και επικοινωνεί με τον πολίτη, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1999. 2. Chevallier J., Διοικητική Επιστήμη, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 1993. 3. Grove A., Μάνατζμεντ υψηλής απόδοσης, μετ. Ε. Κουκούλα, εκδ. Κριτική, Αθήνα 1999. 4. Δημητρίου Κ., Υποκίνηση εργαζομένων στις οργανώσεις : Βασικές προσεγγίσεις του φαινομένου, στο συλλογικό «Διοίκηση Συστημάτων», Μ. Δεκλερή (επιμ.), εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα 1989. 5. Drucker F., Ανασχεδιάζοντας την διοίκηση της επιχείρησης, εκδ. Γαλαίος, Αθήνα 1997. 6. Ζαβλανός Μ., Οργάνωση και Διοίκηση, Β τόμος, εκδ. Ίων, Αθήνα, αχρ. 7. Ζαβλανός Μ., Εποπτεία προσωπικού, εκδ. Σύγχρονη Εκδοτική, Αθήνα 1989. 8. Ζαβλανός Μ., Μάνατζμεντ, εκδ. Έλλην, Αθήνα 1998. 9. Ζευγαρίδης Σπ., Οργάνωση και Διοίκηση, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1978. 10. Ζευγαρίδης Σπ. Κουφίδου-Ξηροτύρη Στ., Οργάνωση και διοίκηση - Διοίκηση και αποδοτική συμπεριφορά στελεχών, εκδ. Αφοι Κυριακίδη, Θεσ/νίκη 1980. 11. Ζευγαρίδης Σπ. - Σταματιάδης Γ., Διοίκηση και εποπτεία προσωπικού, εκδ. Organopublica, Αθήνα 1987. 12. Θεοδωράτος Ε., Οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων Ι, εκδ. Σταμούλης, Αθήνα 1999. - V -
13. Κανελλόπουλος Χ., Αξιολόγηση προσωπικού : Θεωρία και παρουσίαση περιπτώσεων από την διεθνή πράξη, εκδ. Ευρωτύπ, Αθήνα 1979. 14. Κανελλόπουλος Χ. - Κατσιούλα Ε., Management - Αποτελεσματική διοίκηση, εκδ. Organopublica, Αθήνα 1980. 15. Κανελλόπουλος Χ., Διοίκηση προσωπικού σε ξενοδοχειακές μονάδες, εκδ. International Publishing, Αθήνα 1990. 16. Κανελλόπουλος Χ., Διοίκηση προσωπικού και διευθυντικά στελέχη διοίκησης προσωπικού στην Ελλάδα, εκδ. ΕΛ.ΚΕ.ΠΑ., Αθήνα 1990. 17. Κανελλόπουλος Χ. - Παπαλεξανδρή Ν., Αξιοποίηση προσωπικού με ανάπτυξη στελεχών και βελτίωση οργάνωσης, εκδ. International Publishing, Αθήνα 1990. 18. Κανελλόπουλος Χ., Εισαγωγή στην οργάνωση και στην διοίκηση επιχειρήσεων, Αθήνα 1991. 19. Κανελλόπουλος Χ., Διοίκηση προσωπικού - Τα ανθρώπινα προβλήματα του μάνατζμεντ - Σε οργανισμούς, επιχειρήσεις και υπηρεσίες. Θεωρία και Πράξη, Αθήνα 1991. 20. Καρκατσούλης Π., Διοικητική μεταρρύθμιση. Προεισαγωγική διοικητική εκπαίδευση, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 1999. 21. Κάρμης Αθ., Εισαγωγή στην οργάνωση και διοίκηση προσωπικού, εκδ. Ινστιτούτο Τραπεζικών Σπουδών, Αθήνα 1982. 22. Κεφαλάς Α. - Μαντές Γ., Το μάνατζμεντ σήμερα, τετράδια μάνατζμεντ, εκδ. Γαλαίος, Αθήνα αχρ. 23. Κέφης Β., Το μάνατζμεντ των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, εκδ. Interbooks, Αθήνα 1998. 24. Λαδόπουλος Ι., Θέματα διοίκησης προσωπικού, εκδ. Α.Σ.Ο.Ε.Ε., Αθήνα 1982. 25. Λαδόπουλος Ι., Μάνατζμεντ, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1984. 26. Μακρυδημήτρης Α. (επιμ.), Προβλήματα Διοικητικής Μεταρρύθμισης, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 1995. 27. Μακρυδημήτρης Α. Μιχαλόπουλος Ν., Εκθέσεις εμπειρογνωμόνων για την δημόσια διοίκηση, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2000. 28. Montana R. Charnov B., Μάνατζμεντ, εκδ. Κλειδάριθμος, Αθήνα 1993. 29. Μόργκαν Γκ., Οι όψεις της οργάνωσης Εισαγωγή στις θεωρίες οργάνωσης και διοίκησης, επιμ. μετ. Μ. Γιαμαλίδου, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2000. 30. Μπάρταμ Α., Χάος, πολυπλοκότητα και μάνατζμεντ, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2001. - VI -
31. Μπουραντάς Δ., Διοίκηση του ανθρώπινου παράγοντα, Αθήνα 1984. 32. Μπαμπίλης Χ., Διοίκησις και Οργάνωσις - Βασικαί Αρχαί, εκδ. Γαλαίος, Αθήναι 1974. 33. Μπανταλούκας Κ., Οργανωτική των Επιχειρήσεων - Διοικητική και επιτελική, εκδ. Καραμπερόπουλος, Β έκδοση, Πειραιάς 1976. 34. Μπουραντάς Δ. Παπαλεξανδρή Ν., Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων, εκδ. Μπένου, Αθήνα 2002. 35. Νάσικα Α. (επιμ.), Υπαλληλικός Κώδικας, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 2000. 36. Παγκάκης Γρ., Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων, τ. Α, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 1998. 37. Παγκάκης Γρ., «Διοίκηση ανθρωπίνων πόρων», περ. Διοικητική Ενημέρωση, τ/χ. 18, Σεπτέμβριος 2000 (8 17). 38. Παναγιωτοπούλου Ρ., Η Επικοινωνία στις Οργανώσεις - Η εξέλιξη των θεωριών των οργανώσεων και οι επικοινωνιακές τους διαστάσεις, εκδ. Κριτική, Αθήνα 1997. 39. Πάντα Μ. Καραγιάννης Στ., Οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων Τα συστήματα διοίκησης, εκδ. Έλλην, Αθήνα 1997. 40. Παπαβασιλείου Μ. - Τζεκίνης Χρ., Πρακτικά θέματα στην Διοίκηση Προσωπικού, εκδ. Γαλαίος, Β έκδοση, Αθήνα 1992. 41. Παπαλεξανδρή Ν., «Αξιολόγηση απόδοσης : ένα σημαντικό εργαλείο της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού», περ. Μάνατζερ της Ε.Ε.Δ.Ε., Φεβρουάριος 2002 (13 16). 42. Σκουλάς Ν. - Οικονομάκη Κ., Διαχείριση και ανάπτυξη ανθρωπίνων πόρων, εκδ. Κάπα - Δ. και Γ. Καλοφωλιάς Α.Ε., Αθήνα 1999. 43. Σπανού Κ., Διοίκηση, πολίτες και Δημοκρατία, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2000. 44. Σπανού Κ., Ελληνική Διοίκηση και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2001. 45. Σπηλιωτόπουλος Επ. - Χρυσανθάκης Χ., Βασικοί θεσμοί δημοσιοϋπαλληλικού δικαίου, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα 2000. 46. Σπηλιωτόπουλος Επ. Μακρυδημήτρης Α. (επιμ.), Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2001. 47. Σταύρου Σ., Οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων, εκδ. Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1993. - VII -
48. Τάχος Α., Δημοσιο-υπαλληλικό δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Γ έκδοση, Θεσσαλονίκη 1993. 49. Τάχος Α. - Συμεωνίδης Ι., Ερμηνεία υπαλληλικού κώδικα Κατ άρθρο και παράγραφο σχετικές διατάξεις νομολογία - βιβλιογραφία, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1999. 50. Τζωρτζάκης Κ. - Τζωρτζάκη Αλ., Οργάνωση και διοίκηση - Μάνατζμεντ : Η ελληνική προσέγγιση, Αθήνα 1992. 51. Τσιβάκου Ι., Δράση και σύστημα. Σύγχρονες προσεγγίσεις στη θεωρία των οργανώσεων, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1995. 52. Τσιβάκου Ι., Το οδοιπορικό του εαυτού στον χώρο της εργασίας, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 2000. 53. Χατζηπαντελή Π., Διοίκηση Ανθρωπίνου Δυναμικού, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 1999. 54. Χιώτης Ν., «Performance management», περ. Μάνατζερ της Ε.Ε.Δ.Ε., Φεβρουάριος 2002 (21 24). 55. Χυτήρης Λ., Το μάνατζμεντ των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, εκδ. Interbooks, Αθήνα 1991. 56. Χυτήρης Λ., Οργανωσιακή συμπεριφορά - Η ανθρώπινη συμπεριφορά σε οργανισμούς και επιχειρήσεις, εκδ. Interbooks, Αθήνα 1996. - VIII -