2. Το Ζωικό Κεφάλαιο εκφρασμένο σε Ζωικές Μονάδες (ΖΜ) Συντελεστές μετατροπής των Ζώων σε ΖΜ

2. Το Ζωικό Κεφάλαιο εκφρασμένο σε Ζωικές Μονάδες (ΖΜ) Συντελεστές μετατροπής των Ζώων σε ΖΜ

Η Ελληνική Κτηνοτροφία 2005 2007 2010 2013 2016 2005-2016 Σύνολο ΖΜ 2.479.650 2.626.560 2.406.520 2.142.980 2.102.860-15% Εκμ/σεις με Ζώα 403.400 371.250 268.210 251.480 234.200-42% Μέσο Μέγεθος (ΖΜ/εκμ.) 6,2 7,1 9,0 8,5 9,0 +46% Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

Πλήθος Εκμεταλλεύσεων κατά τάξεις μεγέθους του Ζωικού Κεφαλαίου (Ζωικές Μονάδες) Αριθμός Εκμ/σε ων 1,000,000 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 Τάξεις Μεγέθους Ζ.Μ. > 500 100-499.9 50-99.9 20-49.9 15-19.9 10-14.9 5-9.9 < 5 Χωρίς ΖΜ 0 2005 2007 2010 2013 2016 2016: Από τις εκμεταλλεύσεις που έχουν ζώα, το 72% έχουν < 5 Ζωικές Μονάδες Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

3. Η Ανθρώπινη Απασχόληση στη Γεωργία Η εργασία υπολογίζεται σε ανθρωποημέρες ή ανθρωποώρες ενός κανονικού ενήλικα ανθρώπου που απαιτούνται συνολικά για όλες τις καλλιεργητικές εργασίες σε μια γεωργική επιχείρηση στη διάρκεια ενός έτους. Ο δείκτης εκφράζεται σε Ετήσιες Μονάδες Εργασίες (Ε.Μ.Ε.) ή Μονάδες Ανθρώπινης Εργασίας (Μ.Α.Ε.).

Ο ορισμός της ΜΑΕ Η Eurostat ορίζει τη ΜΑΕ ως εξής: H 1 MAE αντιστοιχεί στην εργασία που εκτελείται από ένα άτομο που απασχολείται πλήρως σε γεωργική εκμετάλλευση. Πλήρης απασχόληση σημαίνει τις ελάχιστες ώρες που απαιτούνται από τις σχετικές εθνικές διατάξεις που διέπουν τις συμβάσεις εργασίας. Εάν οι εθνικές διατάξεις δεν αναφέρουν τον αριθμό των ωρών, τότε οι 1.800 ώρες θεωρούνται ως οι ελάχιστες ετήσιες ώρες εργασίας. Αυτές ισοδυναμούν με 225 εργάσιμες ημέρες, με οκτώ ώρες η κάθε μία. (http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained)

Επίσης, Στο Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης (γνωστό και ως RICA ή FADN) η Μ.Α.Ε. ορίζεται ως η εργασία ενός ικανού για εργασία ανθρώπου, ηλικίας 18-64 ετών που δουλεύει 280 ημερομίσθια ετησίως ή 2.240 ώρες

Ανθρώπινη Απασχόληση (ΜΑΕ) κατά τάξεις μεγέθους των εκμεταλλεύσεων 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 1000+ στρ. 500-999 στρ. 300-499 στρ. 200-299 στρ. 100-199 στρ. 50-99 στρ. 20-49 στρ. έως 20 στρ. Χωρίς Γ. Γη 0 2005 2007 2010 2013 2016 2016: το 56% της συνολικής ανθρώπινης απασχόλησης σε εκμεταλλεύσεις κάτω των 50 στρ. Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

Μέσο Μέγεθος (σε ΜΑΕ) κατά τάξεις μεγέθους των εκμεταλλεύσεων 3.00 2.50 2.00 1.50 2005 2007 2010 2013 2016 1.00 0,72 0,66 0.50 0.00 Χωρίς Γ. Γη έως 20 στρ. 20-49 στρ. 50-99 στρ. 100-199 στρ. 200-299 στρ. 300-499 στρ. 500-999 στρ. 1000+ στρ. Μ.Ο. Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

4. Η συνολική αξία της γεωργικής παραγωγής (σε ευρώ) Είναι το άθροισμα της αξίας παραγωγής όλων των προϊόντων της εκμετάλλευσης, δηλ. Σp i q i Όπου: p i η τιμή του προϊόντος (i) και q i η ποσότητα του προϊόντος (i)

5. Το Οικονομικό Μέγεθος μιάς εκμετάλλευσης Οικονομικό Μέγεθος = Τυπική Εκροή όλων των προϊόντων, σε ευρώ Τυπική Εκροή (ΤΕ) ή Standard Output ενός προϊόντος: Η μέση χρηματική αξία της γεωργικής παραγωγής σε τιμές παραγωγού, σε ευρώ ανά εκτάριο ή ανά κεφαλή ζώου. Η αξία αυτή υπολογίζεται σε περιφερειακό επίπεδο ως μέσος όρος μιας πενταετίας. Το άθροισμα όλων των ΤΕ σε μια εκμετάλλευση, είναι ένα μέτρο του συνολικού οικονομικού μεγέθους της.

Πλήθος Εκμεταλλεύσεων κατά τάξεις οικονομικού μεγέθους 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 Τυπική Εκροή ( ) 500000+ 250000-499999 100000-249000 50000-99999 25000-49999 15000-24999 8000-14999 4000-7999 2000-3999 <2000 0 2005 2007 2010 2013 2016 2016: το 68% των εκμεταλλεύσεων έχει Τυπική Εκροή < 8000 Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

6. Αξία Επενδεδυμένου Κεφαλαίου Επενδεδυμένο Κεφάλαιο στη μέση εκμ/ση κάθε ΤΟΠ (Αξία Εδάφους και Κεφαλαίου, ) 200,000 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 Πηγή: ΔΙΓΕΛΠ, 2013

ΙΙ. Ο Τεχνικοοικονομικός Προσανατολισμός (ΤΟΠ) Από την Τυπική Εκροή (ΤΕ) προσδιορίζεται και η παραγωγική εξειδίκευση μιας εκμετάλλευσης, που ονομάζεται Τεχνικοοικονομικός Προσανατολισμός (ΤΟΠ). Εάν μιά εκμετάλλευση έχει πολλούς κλάδους παραγωγής, ο κλάδος παραγωγής με ΤΕ > 2/3 της συνολικής ΤΕ προσδιορίζει και τον ΤΟΠ στον οποίο θα ενταχθεί η εκμετάλλευση αυτή.

Το Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης (ΔΙΓΕΛΠ ή FADN ή RICA) Ετήσια δειγματοληπτική έρευνα. Στην Ελλάδα πραγματοποιείται σε δείγμα 4245 εκμ/σεων οι οποίες αντιπροσωπεύουν όλες τις εκμ/σεις με οικονομικό μέγεθος > 4000, δηλ. τις μισές περίπου εκμ/σεις της χώρας (347.339). Με άλλα λόγια από την έρευνα εξαιρούνται οι πάρα πολύ μικρές. Στις εκμ/σεις που συμπεριλαμβάνονται στο ΔΙΓΕΛΠ αντιστοιχεί το 91% της συνολικής ΧΓΕ, το 82% των συνολικών ΜΑΕ και το 93% της συνολικής ΤΕ της χώρας.

Παραγωγική Εξειδίκευση των Γεωργικών Εκμ. (Τεχνικοοικονομικοί Προσανατολισμοί, 2015) 12% 1.1% 2.0% 1.1% 1.5% 1.2% 3.4% 4.6% 5.4% 3.2% 9.7% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων ΟΣΔΕ 2.0% 2.8% 0.2% 1.1% 1.2% Ελαιοκομία 17.2% 40.1% Λοιπές Αροτραίες Καλλ. Λοιπές Μόνιμες Καλλ. Πολυκαλλιέργειες Δημητριακά βαμβάκι Εσπεριδοειδή Καπνός Κρασιά Κηπευτικά-Άνθη Μικτή Φυτική-Ζωική Παραγωγή Πρόβατα Αίγες Βοοειδή Συνδυασμός Εκτροφών Μικτή Εκτροφή Μηρυκαστικών

ΙΙΙ. Ο Εμπορικός Προσανατολισμός και ο Βαθμός Εκχρηματισμού Αυτοκατανάλωση Οικογενειακές γεωργικές εκμ/σεις σύγχρονης μορφής Γεωργικές Επιχειρήσεις

Αυτοκατανάλωση στα αγροτικά νοικοκυριά Eκμ/σεις των οποίων τα νοικοκυριά καταναλώνουν >50% της συνολικής τους παραγωγής 1,000,000 900,000 Αριθμός Γεωργ. Εκμ/σεων 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 3% 3% 10% 16% 18% 16% 2005 2007 2010 2013 2016 Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey

Παράδειγμα: η αυτοκατανάλωση σε 56 γ. εκμ. της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, που παράγουν πορτοκάλια, λάδι και μανταρίνια (2016) 40% 35% Αξία αυτοκατανά λωσης / Ακαθ. Αξία Παραγωγής 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Συνολική Έκταση εκμ/σης (στρέμματα)

Ελληνική Γεωργία: Οικογενειακοί και Μη Οικογενειακοί Παραγωγικοί Συντελεστές (2013) Ανήκουν στην Οικογένεια Γεωργική Γη Ιδιόκτητη: 42% Δεν ανήκουν στην Οικογένεια Ενοικιαζόμενη: 26% Μεσιακή: 32% Ανθρώπινη Εργασία Οικογενειακή: 86% Μη Οικογενειακή: 14% Κεφάλαιο Ιδιόκτητο: 99,4% Μη Ιδιόκτητο*: 0,6% (*) Δείκτης Δανειακής Επιβάρυνσης Πηγές: Eurostat, Farm Structure Survey Farm Accountancy Data Network

ΙV. Η μορφή οργάνωσης και η νομική μορφή 2005 2007 2010 2013 2016 Ατομικές 833.080 859.510 722.400 708.700 684300 Νομικά Πρόσωπα 510 640 660 800 650 Συλλογικές 0 0 0 0 0 Σύνολο 833.590 860.150 723.060 709.500 684950 Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey