Καταγραφή των πρώτων στοιχείων από την εφαρμογή της αναθεωρημένης ΚΑΠ στη χώρα μας

Transcript

1 Καταγραφή των πρώτων στοιχείων από την εφαρμογή της αναθεωρημένης ΚΑΠ στη χώρα μας 1. Διαχρονική εξέλιξη Τεχνικοοικονομικών Προσανατολισμών Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων 2. Διαχρονική εξέλιξη Οικονομικών Μεγεθών των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων 3. Συμβολή των Άμεσων Ενισχύσεων στην διαμόρφωση του Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος 4. Διαχρονική εξέλιξη Δικαιωμάτων και Άμεσων Ενισχύσεων Κ. Τσιμπούκας - Ε. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

2 Σύνοψη κεφαλαίου Διαχρονική εξέλιξη βασικών διαρθρωτικών χαρακτηριστικών των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην Ελλάδα (συνολικός αριθμός, παραγωγική εξειδίκευση, εξέλιξη μέσης ηλικίας αρχηγών γεωργικών εκμεταλλεύσεων) με τη χρήση των στατιστικών πληροφοριών από το ΟΣΔΕ Σημασία άμεσων ενισχύσεων στην διαμόρφωση του Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος και η διαχρονική εξέλιξη τους, με επίκεντρο τις προκληθείσες μεταβολές μετά την εφαρμογή της αναθεωρημένης ΚΑΠ

3 Εξελίξεις βασικών διαρθρωτικών χαρακτηριστικών μεταξύ προηγούμενης και υφιστάμενης ΚΑΠ Μείωση κατά του αριθμού εκμεταλλεύσεων, μεταξύ 2014 (τελευταίο έτος της προηγούμενης ΚΑΠ) και του 2016 (υφιστάμενη ΚΑΠ). Η μείωση αυτή αφορά κυρίως εκμεταλλεύσεις παραγωγικής εξειδίκευσης ελαιοκομίας και δημητριακών (δευτερευόντως και του βαμβακιού). Παρατηρείται αύξηση του αριθμού των εκμεταλλεύσεων της παραγωγικής εξειδίκευσης λοιπών αροτραίων καλλιεργειών (μείωση εκτάσεων δημητριακών το 2015 και επέκταση της μηδικής σε βάρος των δημητριακών και του βαμβακιού το 2016). Η μείωση του αριθμού των εκμεταλλεύσεων αφορά την κλάση πολύ μικρού οικονομικού μεγέθους (Τυπική Αξία Παραγωγής μικρότερη των 2000 ), ενώ παρατηρείται αύξηση του αριθμού στην κλάση οικονομικού μεγέθους και κυρίως στην κλάση Μείωση της μέσης ηλικίας των αρχηγών των εκμεταλλεύσεων, όσον αυξάνεται το οικονομικό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων (μεταξύ άλλων μάλλον είχε θετική συμβολή το μέτρο των νέων γεωργών του ΠΑΑ)

4 Διαχρονική Εξέλιξη του αριθμού των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στους Τεχνικοοικονομικούς Προσανατολισμούς-ΤΟΠ (παραγωγικές εξειδικεύσεις), ΟΣΔΕ: Τεχνικοοικονομικός Προσανατολισμός Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων Ελαιοκομικά Δημητριακά Λοιπές αροτραίες Λοιπές μόνιμες καλ/γειες Πολυκαλλιέργειες Βαμβάκι Πρόβατα Λοιπά ΤΟΠ Σύνολο

5 % εξέλιξη του αριθμού των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στους Τεχνικοοικονομικούς Προσανατολισμούς-ΤΟΠ (παραγωγικές εξειδικεύσεις), ΟΣΔΕ: % 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 15,92% 16,60% 16,10% 16,07% 16,62% 3,53% 3,22% 3,54% 3,25% 3,48% 3,64% 3,27% 3,63% 3,35% 2,86% 4,10% 4,26% 4,33% 5,37% 5,58% 9,36% 9,77% 10,39% 9,76% 10,15% 9,44% 9,03% 9,00% 10,37% 10,67% 10,30% 17,23% 4,57% 18,75% 4,14% 43,65% 43,18% 42,71% 40,40% 38,42% Λοιπά ΤΟΠ Πρόβατα Βαμβάκι Πολυκαλλιέργειες Λοιπές μόνιμες καλ/γειες Λοιπές αροτραίες Δημητριακά Ελαιοκομικά

6 Εξέλιξη του αριθμού των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις των Οικονομικών Μεγεθών, ΟΣΔΕ: Κλάσεις Οικονομικού Μεγέθους <2.000 EUR <8.000 EUR < EUR < EUR < EUR < EUR > EUR Σύνολο

7 % εξέλιξη του αριθμού των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις των Οικονομικών Μεγεθών, ΟΣΔΕ: % 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0,05% 0,02% 0,02% 0,02% 0,03% 0,70% 0,60% 0,70% 0,70% 0,80% 2,30% 2,00% 1,90% 2,20% 2,40% 6,40% 6,20% 6,10% 6,80% 7,10% 19,50% 20,00% 20,40% ,30% 25,20% > EUR < EUR < EUR < EUR < EUR <8.000 EUR - <2.000 EUR

8 Ετη Διάγραμμα της Μέσης Ηλικίας των Αρχηγών των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις των Οικονομικών Μεγεθών, ΟΣΔΕ: ,0 60,0 61,4 60,3 50,0 52,1 49,6 49,0 48,7 49,3 40,0 30,0 20, ,0 0,0 Κλάσεις Οικονομικών Μεγεθών

9 Συμβολή των άμεσων ενισχύσεων στην διαμόρφωση του Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος και εξέλιξη τους μεταξύ του προηγούμενου και του υφιστάμενου καθεστώτος της ΚΑΠ Οι άμεσες ενισχύσεις συμβάλλουν κατά μ.ό. 53% στην διαμόρφωση του Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος. Μεγάλη η συμβολή τους (45,2%) και στην πολύ μεγάλη κατηγορία οικονομικού μεγέθους (με Τυπική Αξία Παραγωγής > ). Μικρή αύξηση του μ.ό της βασικής ενίσχυσης/εκμετάλλευση την περίοδο στις κατηγορίες εκμεταλλεύσεων που εισπράττουν άμεσες ενισχύσεις έως 1000, ενώ αντίστοιχη μικρή μείωση εμφανίζεται στις υπόλοιπες, λόγω της εφαρμογής της εσωτερικής σύγκλισης της αξίας δικαιωμάτων. Αναλόγως μικρή αύξηση του μ.ό των άμεσων ενισχύσεων (βασική & πρασίνισμα & νέοι γεωργοί & συνδεδεμένες)/ εκμετάλλευση την περίοδο (υφιστάμενη ΚΑΠ) έναντι του 2014 (τελευταίο έτος εφαρμογής της προηγούμενης) παρατηρείται στις κατηγορίες εκμεταλλεύσεων που εισπράττουν άμεσες ενισχύσεις έως Παραδόξως μικρή αύξηση παρατηρείται και στις κατηγορίες που εισπράττουν το υψηλότερο ύψος ενισχύσεων/εκμετάλλευση (άνω των 4300 ), λόγω υψηλής συγκέντρωσης, σ αυτές των συνδεδεμένων ενισχύσεων.

10 Πίνακας Γεωργικού Οικογενειακού Εισοδήματος και Άμεσων Ενισχύσεων των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις των Οικονομικών Μεγεθών 2015 Κλάσεις Οικονομικού Μεγέθους (ES6) Γεωργικό Οικογενειακό Εισόδημα ( ) Άμεσες Ενισχύσεις ( ) % Άμεσες Ενισχύσεις / Γεωργικό Οικογενειακό Εισόδημα <8.000 EUR ,72% < EUR ,27% < EUR ,13% < EUR ,04% < EUR ,20% > EUR Σύνολο ,08% Πηγή: ΔΙΓΕΛΠ, FADN, RICA

11 Πίνακας εξέλιξης της Μέσης Αξίας των Δικαιωμάτων των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις δεκατημορίων με βάση τις Άμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ (>2015 η αξία της βασικής ενίσχυσης) Κλάσεις Δεκατημορίων με βάση της Αμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ (1) <=382,91 EUR 286,53 290,22 291,86 206,51 210,84 (2) 382,92-543,46 EUR 469,97 471,95 478,69 306,20 308,49 (3) 543,47-743,39 EUR 651,06 652,63 657,78 423,66 424,78 (4) 743, ,71 EUR 879,13 882,29 888,47 572,68 572,63 (5) 1006, ,49 EUR 1.185, , ,50 775,00 771,98 (6) 1377, ,26 EUR (7) 1932, ,29 EUR 1.620, , , , , , , , , ,22 (8) 2821, ,91 EUR 3.352, , , , ,77 (9) 4332, , , , , , ,54 (10) >=7584,08 EUR , , , , ,85 Σύνολο 3.049, , , , ,80

12 Πίνακας Διαχρονική Εξέλιξης Των Άμεσων Ενισχύσεων των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις δεκατημορίων με βάση τις Άμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ (>2015 άθροισμα βασικής ενίσχυσης, πρασινίσματος νέων γεωργών, συνδεδεμένων ενισχύσεων) Κλάσεις Δεκατημορίων με βάση της Αμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ (1) <=382,91 EUR 272,41 273,75 270,47 290,24 298,26 (2) 382,92-543,46 EUR 459,70 460,00 459,92 460,28 460,73 (3) 543,47-743,39 EUR 639,31 639,07 638,78 639,33 639,48 (4) 743, ,71 EUR 869,17 869,25 868,70 868,52 868,42 (5) 1006, ,49 EUR 1.181, , , , ,62 (6) 1377, ,26 EUR (7) 1932, ,29 EUR 1.637, , , , , , , , , ,71 (8) 2821, ,91 EUR 3.508, , , , ,99 (9) 4332, , , , , , ,32 (10) >=7584,08 EUR , , , , ,00 Σύνολο 3.227, , , , ,83

13 Εξέλιξη του ύψους των άμεσων ενισχύσεων (μ.ό./εκμετάλλευση), της συγκέντρωσή τους και της κατανομής τους στις Διοικητικές Περιφέρειες Μικρό το ύψος των άμεσων ενισχύσεων που εισπράττονται από τις εκμεταλλεύσεις (μ.ό. Χώρας περίπου 3100 /εκμετάλλευση). Το 60% των εκμεταλλεύσεων εισπράττει άμεσες ενισχύσεις έως 2000, το ανώτερο 20% των εκμεταλλεύσεων συγκεντρώνει το 65% των άμεσων ενισχύσεων (80% στο μ.ό. της Ε.Ε.), ενώ το 10% των εκμεταλλεύσεων (ενισχύσεις άνω των 7500 ) εισπράττει το 47% των άμεσων ενισχύσεων (2016). Η συγκέντρωση των άμεσων ενισχύσεων, διαχρονικά περιορίζεται ελάχιστα αφού ο αντίστοιχος συντελεστής GINI μειώνεται από 0,599 (2012) σε 0,595 (2016). Μικρές αυξομειώσεις του μέσου όρου των άμεσων ενισχύσεων/εκμετάλλευση μεταξύ 2014 και Κατά την ίδια περίοδο παρατηρείται σημαντική μείωση των δικαιούχων στην Κρήτη και Πελοπόννησο (μάλλον συνέβαλε μεταξύ άλλων και η εφαρμογή του ορισμού του ενεργού αγρότη σε εκμεταλλεύσεις κυρίως ελαιοκομίας)

14 Πίνακας της % εξέλιξης του Αριθμού των Δικαιούχων και των Εισπραττόμενων Άμεσων Ενισχύσεων των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων στις κλάσεις δεκατημορίων με βάση τις Άμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ Κλάσεις Δεκατημορίων με βάση της Αμεσες Ενισχύσεις ΟΣΔΕ 2016 Αθροιστικό Ποσοστό Δικαιούχων (%) Αθροιστικό Ποσοστό Ενιαιάς Ενίσχυσης (%) Αθροιστικό Ποσοστό Δικαιούχων (%) Αθροιστικό Ποσοστό Ενιαιάς Ενίσχυσης (%) Αθροιστικό Ποσοστό Δικαιούχων (%) Αθροιστικό Ποσοστό Ενιαιάς Ενίσχυσης (%) (1) <=382,91 EUR 14,27 1,20 15,31 1,34 10,00 0,94 (2) 382,92-543,46 EUR 23,26 2,49 24,30 2,67 20,00 2,40 (3) 543,47-743,39 EUR 31,86 4,19 33,09 4,48 30,00 4,43 (4) 743, ,71 EUR 40,51 6,52 41,89 6,95 40,00 7,17 (5) 1006, ,49 EUR 49,70 9,88 51,10 10,45 50,00 10,91 (6) 1377, ,26 58,89 14,54 60,34 15,33 60,00 16,08 EUR (7) 1932, ,29 68,36 21,41 69,98 22,61 70,00 23,49 EUR (8) 2821, ,91 EUR 77,86 31,74 79,83 33,76 80,00 34,57 (9) 4332, ,07 89,21 52,04 90,15 52,72 90,00 52,65 (10) >=7584,08 EUR 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00

15 Διαγράμματα Καμπύλης Lorenz και Συντελεστές GINI για τα έτη 2012 και 2016 GINI= 0,599 GINI= 0, equility lorenz equility lorenz

16 Σύγκρισης Μέσης Τιμής Εισπραττόμενων Άμεσων Ενισχύσεων και αριθμού Δικαιούχων ανά Διοικητική Περιφέρεια (ΟΣΔΕ 2014 & 2016) 6.000, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,00 0 0,00 0 Μέση Τιμή Αμεσων Ενισχύσεων Αριθμός Δικαιούχων Μέση Τιμή Αμεσων Ενισχύσεων Αριθμός Δικαιούχων

17