Διαχείριση Τεχνολογίας και Καινοτομίας στον Τουρισμό Τετάρτη, 6 Mαρτίου 2019 1
Κεφάλαιο 2 (συνέχεια )
Τι είναι Μάνατζμεντ?
Λήψη αποφάσεων επίλυση προβλημάτων Πλάνο Κατανομή πόρων Μέτρηση αποτελεσμάτων Προγραμματισμός Οργάνωση Στελέχωση Καθοδήγηση Παρακίνηση Έλεγχος Ανθρώπινοι πόροι Χρηματοοικονομικοί Τεχνολογικοί Φυσικοί
Μάνατζμεντ Μάνατζμεντ (διαχείριση) είναι η οργάνωση και ο συντονισμός των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης προκειμένου να επιτευχθούν ορισμένοι στόχοι χρησιμοποιώντας διαθέσιμους πόρους αποτελεσματικά και αποδοτικά. Επίπεδα μάνατζμεντ: Κορυφαίο (μέλη διοικητικού συμβουλίου) Μεσαίο (γενικούς διευθυντές, διευθυντές κλάδων και τμημάτων) Πρώτο (επόπτες, εργοδηγοί) 5
Μάνατζμεντ είναι μια τέχνη, μια επιστήμη, με μία επέκταση της έννοιας, μια τεχνολογία και πρόκειται για την τεχνολογία που χρησιμοποιείται για να διοικηθούν οι οργανισμοί ή ορισμένες λειτουργίες τους. George R. Terry: Μάνατζμεντ είναι μια διεργασία που περιλαμβάνει προγραμματισμό, οργάνωση, παρακίνηση και έλεγχο εκτελούμενα για να καθορίσουν και να πραγματοποιήσουν τους στόχους με τη χρησιμοποίηση ανθρώπων και υλικών πόρων 6
Διαφορά management (διαχείριση) - administration (διοίκηση) Διαχείριση (σκέπτομαι) Χρησιμοποιείται σε επιχειρηματικές δραστηριότητες Είναι πιο ευρύς όρος που περιλαμβάνει και τη διοίκηση Υπεύθυνο για προγραμματισμό και οργάνωση Αναφέρεται σε υψηλού επιπέδου διαχειριστικές δραστηριότητες Διοίκηση (κάνω) Χρησιμοποιείται σε μη επιχειρηματικές δραστηριότητες Δαπανάται περισσότερος χρόνος καθώς κινούμαστε προς τα κάτω Υπεύθυνο για παρακίνηση και έλεγχο Αναφέρεται σε χαμηλού επιπέδου διαχειριστικές δραστηριότητες 7
Διαχείριση τεχνολογίας Είναι το σύνολο των πολιτικών και των πρακτικών, που ωθούν τις τεχνολογίες να δημιουργήσουν, να συντηρήσουν και να αναπτύξουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της επιχείρησης με βάση την αποκλειστική εκμετάλλευση της γνώσης και της τεχνογνωσίας. 8
Ποια είναι η σχέση διαχείρισης τεχνολογίας και διαχείρισης Έρευνας και Ανάπτυξης?
Διαχείριση τεχνολογίας Διαχείριση Έρευνας και Ανάπτυξης Είναι ανάγκη να είναι ξεχωριστή από την έρευνα και την ανάπτυξη Η διαχείριση της Έρευνας και της Ανάπτυξης αναφέρεται στη διαδικασία με την οποία μια επιχείρηση λειτουργεί τα ερευνητικά της εργαστήρια και άλλες δραστηριότητες περί την έρευνα για τη δημιουργία νέων τεχνολογιών Η διαχείριση της τεχνολογίας εστιάζει στη διασταύρωση τεχνολογίας και της επιχείρησης, ασχολούμενη όχι μόνο με τη δημιουργία τεχνολογίας αλλά και με την εφαρμογή της, τη διάδοσή της και την επίδρασή της.
Διαχείριση τεχνολογίας και πλούτος Η τεχνολογία παράγει πλούτο όταν εμπορευματοποιείται ή όταν χρησιμοποιείται για να επιτευχθεί ένας επιθυμητός στρατηγικός ή λειτουργικός στόχος ενός οργανισμού
Επιπτώσεις της τεχνολογίας στη διοίκηση των επιχειρήσεων : Μειωμένο κόστος λειτουργιών Βελτίωση εξυπηρέτησης πελατών Δημιουργία νέας αγοράς και νέων προϊόντων Προσαρμογή στις αλλαγές κλίμακας και μορφής (πχ. Κινητά τηλέφωνα, MP3) Αναδιοργάνωση διοικητικών λειτουργιών (πχ ATM, τηλεφωνικά κέντρα) 12
Διαχείριση τεχνολογίας σε επίπεδο επιχείρησης και κρατικό επίπεδο
Διαχείριση τεχνολογίας σε επίπεδο επιχείρησης Είναι ένα διεπιστημονικό πεδίο επειδή εμπλέκει συνδυασμένη γνώση από τα πεδία της επιστήμης, της μηχανολογίας και της διοίκησης επιχειρήσεων. Περιλαμβάνει λειτουργικά (καθημερινές δραστηριότητες) και στρατηγικά (εστιάζει στα μακροπρόθεσμα θέματα) ενδιαφέροντα του οργανισμού. 14
Διαχείριση τεχνολογίας σε κρατικό επίπεδο Μεγαλύτερη εστίαση δίδεται στο ρόλο της δημόσιας πολιτικής, όπως αυτή εφαρμόζεται στην εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας. Ερευνάται η συνολική επίδραση της τεχνολογίας στην κοινωνία και ιδιαίτερα ο ρόλος της στην εξέλιξη της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. 15
Παραδείγματα εφαρμογών τεχνολογίας σε κρατικό επίπεδο
Ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα Δημοψηφίσματα με τη χρήση outdoor (π.χ. στάσεις λεωφορείων) Οι πολίτες απαντούν με γραπτό μήνυμα/internet Θέματα τοπικής/υπερτοπικής ανάπτυξης
Ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα Touchscreen voting station επιτρέπουν στου κατοίκους του Helsinki να εκφράσουν τη γνώμη τους στη δημιουργία μίας νέας gallery Οι πολίτες λένε τη γνώμη τους στο εάν η Τοπική Διοίκηση πρέπει να επενδύσει για τη δημιουργία μίας νέας πτέρυγας του Guggenheim Museum στο Helsinki μέσω ενός Facebook-style σύστηματος δημοψηφίσματος Website: www.heyday.fi
Eφαρμογή "Δημότης Ηρακλείου" Η εφαρμογή, η οποία λειτουργεί σε ios και σε Android, είναι διαθέσιμη δωρεάν και περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες: 1. Δήλωση Προβλημάτων 2. Τα Τελευταία Νέα του Δήμου και της Πόλης 3. Τις Εκδηλώσεις στο Ηράκλειο 4. Σύνδεση με τα Κοινωνικά Δίκτυα του Δήμου Ηρακλείου 5. Χρήσιμα Τηλέφωνα της Πόλης και του Δήμου 6. Χάρτη με σημαντικά σημεία ενδιαφέροντος του Δήμου 7. Άμεση Επικοινωνία με τον Δήμο Ηρακλείου μέσω τηλεφώνου, sms & email 8. Εφημερεύοντα Νοσοκομεία 9. Εφημερεύοντα Φαρμακεία 10. Δημόσιες Θέσεις Parking για ΑΜΕΑ «Ενημερώνομαι, συμμετέχω, βελτιώνω την πόλη μου, εύκολα, άμεσα, 24 ώρες το 24ωρο».
Ανάγκη διαχείρισης της τεχνολογίας Ο ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής αυξάνεται εκθετικά Για παράδειγμα: Κατά τη διάρκεια του 19 αιώνα, το 85% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ ασχολούνταν με την αγροτική παραγωγή. Το ποσοστό τώρα είναι λιγότερο από το 3%. Εν τούτοις οι ΗΠΑ είναι ακόμα ο μεγαλύτερος παραγωγός αγροτικών προϊόντων. Αυτή η αποδοτικότητα της παραγωγής οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην τεχνολογία. 21
Σε συνδυασμό με το γρήγορο ρυθμό της τεχνολογικής αλλαγής υπήρξε και μια αλλαγή στη συμπεριφορά της αγοράς. Οι πελάτες αναζητούν επιλεκτικά πλέον και αναμένουν προϊόντα υψηλής ποιότητας Πολυτελή προϊόντα έγιναν ευρέως διαθέσιμα λόγω των προόδων στην τεχνολογία 22
Αλλαγές στη συμπεριφορά της αγοράς (2) Η εκμετάλλευση της τεχνολογίας άλλαξε από την εστίαση στις οικονομίες κλίμακας (όγκος παραγωγής) σε οικονομίες εκτάσεως (ποικιλία παραγωγής) ή οικονομίες ολοκλήρωσης (όγκος & ποικιλία παραγωγής). Οι σύγχρονες επιχειρήσεις πρέπει να είναι ικανές να αλλάζουν από τον ένα τύπο οικονομίας στον άλλο, στο σωστό χρόνο. Η εθνική ανταγωνιστικότητα απαιτεί την εγκαθίδρυση ενός ισχυρού οικονομικού συστήματος, ισχυρών τεχνολογικών δυνατοτήτων και ικανότητα για εμπόριο με άλλα κράτη
Υψηλής τεχνολογίας επιχειρήσεις Τρείς ορισμοί υψηλής τεχνολογίας: 1. Επιχειρήσεις που απασχολούν 5% τουλάχιστον προσωπικό προσανατολισμένο προς την τεχνολογία. 2. Βιομηχανίες που δαπανούν τουλάχιστον το 6% των πωλήσεων τους σε Ε+Α. 3. Βιομηχανίες στις οποίες πάνω από 6% των εργαζομένων προσανατολίζονται στην τεχνολογία και οι δαπάνες για Ε+Α, ως ποσοστό επί των πωλήσεων είναι κοντά στο 3%. 24
Κρίσιμες τεχνολογίες Είναι τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί ή βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας και φαίνονται ζωτικές για το μέλλον ενός έθνους όπως: 1. Ιατρική τεχνολογία 2. Μίκρο και νάνο παραγωγή 3. Εικόνες και συσκευές υψηλής ευκρίνειας 4. Εφαρμοσμένη μοριακή βιολογία 5. Τεχνολογίες ενέργειας κλπ. 25
Κατάλληλες τεχνολογίες Σειρά τεχνολογιών που έχουν ένα ή μερικά από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: 1. Χαμηλό κόστος επένδυσης ανά θέση εργασίας 2. Χαμηλό κόστος επένδυσης ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος 3. Οργανωσιακή απλότητα 4. Υψηλή προσαρμοστικότητα 5. Λιτή χρήση φυσικών πόρων 6. Χαμηλού κόστους τελικό προϊόν 7. Μεγάλες δυνατότητες για απασχόληση Κοινωνικά κατάλληλη τεχνολογία η οποία είναι δυνατόν να έχει ευεργετικές επιδράσεις στην κοινωνία π.χ. εμβόλιο εναντίον της ελονοσίας 26
Τι είναι καινοτομία?
Καινοτομία Κάθε ιδέα, τρόπος παρουσίασης ή εργαλείο που είναι νέο, με την έννοια ότι τα χαρακτηριστικά τους είναι διαφορετικά από κάποια άλλα προηγούμενα. 28
Ποια είναι η σχέση καινοτομίας και επιχειρηματικότητας?
P. Drucker: Είναι το εργαλείο της επιχειρηματικότητας. Είναι η πράξη που προικίζει τους πόρους με μια νέα ικανότητα δημιουργίας πλούτου. Δηλαδή η καινοτομία δημιουργεί οικονομικούς πόρους. Οτιδήποτε αλλάζει το δυναμικό παραγωγής πλούτου κάποιου ήδη υπάρχοντος οικονομικού πόρου αποτελεί καινοτομία.
Τα τελευταία χρόνια η γνώση αναγνωρίζεται ως κρίσιμος πόρος για τους οργανισμούς. η επιχείρηση που θα αφήνει τη γνώση ανεξέλεγκτη, θα τίθεται σε μεγάλο κίνδυνο..
Γνώση και τεχνολογία Διαχείριση Γνώσης είναι η περιγραφή, οργάνωση, συμμετοχή και η ανάπτυξη της γνώσης σε μια επιχείρηση Η διαχείριση της γνώσης προορίζεται να αυξήσει την καινοτομία. Γιατί? 32
Χαρακτηριστικά της Γνώσης Γνώση είναι μια ανανεώσιμη, επαναχρησιμοποιούμενη και συσσωρευόμενη πηγή αξίας για την επιχείρηση, όταν εφαρμόζεται στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Πληροφορία, γίνεται γνώση εφόσον επεξεργαστεί από τον άνθρωπο
Στοιχεία, είναι γράμματα και αριθμοί χωρίς έννοια Πληροφορία, είναι στοιχεία που περιλαμβάνονται μέσα σε ένα πλαίσιο που δίνει την έννοια. Για παράδειγμα, οι βαθμοί 40 μπορεί να έχουν διαφορετική έννοια ανάλογα με το πλαίσιο όπως π.χ. 40 βαθμοί Κελσίου Γνώση, είναι πληροφορία που συνδυάζεται με εμπειρία, πλαίσιο, ερμηνεία, και στοχασμό. Είναι η εξοικείωση με κάποιον ή με κάτι που μπορεί να περιλαμβάνει γεγονότα, πληροφορίες ή δεξιότητες, αποκτώμενες από την εμπειρία ή την εκπαίδευση Σοφία είναι η γνώση που συνδυάζεται με τη μάθηση, τη διορατικότητα και κριτικές ικανότητες Μάθηση, είναι μια συνεχής διαδικασία δημιουργίας γνώσης.
Ποια είναι τα οφέλη της αποτελεσματικής διαχείρισης γνώσης?
Οφέλη της αποτελεσματικής διαχείρισης γνώσης Λιγότερα σφάλματα Λιγότερο έργο Καλύτερες αποφάσεις Λιγότερες επαναλήψεις Βελτίωση σχέσεων με τους πελάτες Βελτίωση εξυπηρέτησης πελατών Βελτιωμένη κερδοφορία
Κατηγοριοποίηση της τεχνολογίας 1. Νέα τεχνολογία, είναι νεοεισαγόμενη ή νεοεμφανιζόμενη που έχει μια συγκεκριμένη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο μια εταιρία παράγει τα προϊόντα ή παρέχει τις υπηρεσίες της. Νέα τεχνολογία είναι αυτή που είναι νέα στην εταιρεία. Θα μπορούσε να έχει αναπτυχθεί πριν χρόνια και να χρησιμοποιείται από άλλους, αλλά να θεωρηθεί νέα όταν εισαχθεί για πρώτη φορά σε μια νέα κατάσταση. Παραδείγματα νέων τεχνολογιών: iphone, ipad. 2. Αναδυόμενη τεχνολογία, δεν έχει ακόμα εμπορευματοποιηθεί πλήρως αλλά υπολογίζεται ότι θα το κάνει σύντομα 3. Υψηλή τεχνολογία, αναφέρεται σε εξελιγμένες ή πολύπλοκες τεχνολογίες (π.χ. λογισμικό υπολογιστών, ηλεκτρονικά παιχνίδια). 4. Χαμηλή τεχνολογία, αναφέρεται σε τεχνολογίες που έχουν διαπεράσει μεγάλα τμήματα της ανθρώπινης κοινωνίας (π.χ. ύφανση, ξυλουργική, οινοποιία, κλπ.). 37
5. Μέση τεχνολογία, περιλαμβάνει ένα ευρύ σύνολο τεχνολογιών που εμπίπτουν μεταξύ υψηλών και χαμηλών τεχνολογιών (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανία). 6. Κατάλληλη τεχνολογία, χρησιμοποιείται για να δείξει ένα καλό συνταίριασμα της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας και των πόρων που απαιτούνται για τη βέλτιστη χρήση (π.χ. λάμπες φωτισμού που λειτουργούν με αποθήκευση ηλιακής ενέργειας). 7. Κωδικοποιημένη τεχνολογία, μπορεί να διατηρείται αλλά και να μεταφέρεται αποτελεσματικά μεταξύ διαφόρων χρηστών εκφρασμένη σε κωδικοποιημένη μορφή (π.χ. πρόγραμμα Η/Υ). 8. Ασαφής τεχνολογία, δεν υπάρχει ομοιογένεια στον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται ή παρουσιάζεται σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων (π.χ. εμπειρία τεχνίτη). 9. Εναλλακτική τεχνολογία, περισσότερο φιλική προς το περιβάλλον, (π.χ. τεχνολογίες αειφόρου τουρισμού, κομποστοποίηση, ανακύκλωση) 38
Η σημασία της Τεχνολογίας στην Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων Εισροές Διεργασίες Εκροές Χαμηλό κόστος παραγωγής Υψηλή ποιότητα Ανταγωνιστικότητα 39
Η σημασία της Τεχνολογίας στην Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων Εισροές Άνθρωποι Υλικά (α ύλες κλπ) Μηχανές (εξοπλισμός, υποδομές κλπ) Πληροφορίες (τεχνογνωσία κλπ) Ενέργεια Κεφάλαια Χρόνος Εκροές Επιθυμητές ή Ανεπιθύμητες Προσχεδιασμένες ή Ακούσιες Άμεσες ή Καθυστερημένες π.χ. Προϊόντα & Υπηρεσίες Απόβλητα Ηχορύπανση, κυκλοφοριακό, ατυχήματα κ.λπ. 40