ΠΑΝΔΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Μάθημα: Σύνθεζη Γημοζίος Γικαίος Γιδάζκονηερ: Γημηηπόποςλορ Ανδπ., Καθηγηηήρ ηος ημήμαηορ Νομικήρ ηος Πανεπιζηημίος Αθηνών Βλασόποςλορ Σπ., Λέκηωπ ηος ημήμαηορ Νομικήρ ηος Πανεπιζηημίος Αθηνών Δξάμηνο: Η «ΜΕΣΡΑ ΕΩΣΕΡΙΚΗ ΣΑΞΗ» ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΚΗΣΤΗ Επί πτυχίω, Α.Μ.:1340200300234 Τηλ.: 2102934977 ΑΘΗΝΑ Σεπηέμβπιορ 2008
ΠΕΡΙΕΥΟΜΕΝΑ Ι. ΔΙΑΓΧΓΗ.1 1. To εέια 1 2. Η κμιζηή θφζδ ηςκ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ μνζμεέηδζδ ηδξ έκκμζαξ... 4 ΙΙ. Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑ ΣΑ ΜΔΣΡΑ ΔΧΣΔΡΙΚΗ ΣΑΞΗ...7 1. Σμ πεδίμ εθανιμβήξ ηςκ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ..7 1.1. Δζςηενζηέξ πνάλεζξ ηδξ δζμίηδζδξ.. 7 1.2. Οζ εζδζηέξ ηονζανπζηέξ ζπέζεζξ 8 2. Έκκμιεξ ζοκέπεζεξ ηςκ εζςηενζηχκ πνάλεςκ ηδξ δζμίηδζδξ...9 3. Οζ εζδζηέξ ηονζανπζηέξ ζπέζεζξ εζδζηά..12 3.1. Η έκκμζα.....12 3.2. Παθαζυηενδ ηαζ ζφβπνμκδ εεχνδζδ..12 3.3. Η εεζιζηή εθανιμβή.....13 3.4. Σα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ ζηα πθαίζζα εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ ηαζ δ πανμπή έκκμιδξ πνμζηαζίαξ (άνενμ 20 ημο οκηάβιαημξ)......15 3.4.1. Γεκζηά.....15 3.4.2. Σμ δζηαίςια πανμπήξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ (άνενμ 20 πανάβναθμξ 1 ημο οκηάβιαημξ)........16 3.4.3. Σμ δζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ (άνενμ 20 πανάβναθμξ 2 ημο οκηάβιαημξ).17 i
3.5. Δζςηενζηέξ ηαζ ελςηενζηέξ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ......18 3.6. Πενζπηςζζμθμβία... 18 3.6.1. Γδιυζζμζ οπάθθδθμζ...18 3.6.2. Μαεδηέξ..22 3.6.3. ηναηζχηεξ..24 3.6.4. Κναημφιεκμζ...25 3.6.5. Κθδνζημί.26 III. ΤΜΠΔΡΑΜΑ.27 IV. ΠΔΡΙΛΗΦΗ...28 1. «Μέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ»...28 2. «Measures of internal order»....29 V. ΠAΡΑΡΣΗΜΑ...30 VI. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.53 1. Βζαθία Πενζμδζηά...53 2. Ιζημζεθίδεξ...55 VII. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ.56 ii
Ι. ΕΙΑΓΧΓΗ 1. To θέμα Η πανμφζα ενβαζία πναβιαηεφεηαζ ηδ θεζημονβία ηςκ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ ζε ζοκηαβιαηζηυ επίπεδμ. Δκδζαθένμκ δδθαδή εκ πνμηεζιέκς πανμοζζάγεζ υπζ απθχξ δ κμιζηή θφζδ αοηχκ, αθθά δ ηεθεοηαία ηαζ μζ εηθάκζεζξ ηδξ ζε ζοκάνηδζδ ιε ηα απμηεθέζιαηα ηα μπμία ακαπηφζζμκηαζ ηαζ ηαηά ζοκέπεζα δ επζννμή ημοξ ζημοξ δζμζημοιέκμοξ. Η ηαηάθαζδ ηδξ επζννμήξ ζημοξ δζμζημοιέκμοξ ζοκμιμθμβεί ηδκ φπανλδ ζπεηζηχκ δζηαζςιάηςκ ιε ηα μπμία μζ εζβυιεκμζ δφκακηαζ κα οπεναζπζζημφκ ηα ζοιθένμκηά ημοξ. Σα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ απμηεθμφκ ηαη ανπήκ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ πμο αθμνμφκ ιυκμ ζε εζςηενζηέξ θεζημονβίεξ αοηήξ ηαζ δζυθμο ζημοξ δζμζημοιέκμοξ. Καη επέηηαζδ, δεκ είκαζ δοκαηυκ κα ζοκζζημφκ εηηεθεζηέξ πνάλεζξ ςξ πνμξ αοημφξ. Η έθθεζρδ ηδξ εηηεθεζηυηδηάξ ημοξ ζοκεπάβεηαζ ημκ παναηηήνα ημοξ ςξ ιδ δζμζηδηζηχκ πνάλεςκ. Η υθδ πνμαθδιαηζηή ημο γδηήιαημξ εα εηαείζηακημ δίπςξ ακηίηνζζια, ακ δεκ οπήνπακ πενζπηχζεζξ ηαηά ηζξ μπμίεξ ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ ακαπηφζζμοκ ελςηενζηά απμηεθέζιαηα επζδνχκηαξ ζηδκ έκκμιδ ηαηάζηαζδ ηςκ δζμζημοιέκςκ. ε αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ ςξ αδήνζηδ ακάβηδ ακαηφπηεζ δ πανμπή πνμζηαζίαξ ζημοξ δζμζημοιέκμοξ, χζηε κα πνμθοθαπεμφκ ηαζ κα ακαηνέρμοκ ηζξ έκκμιεξ ζοκέπεζεξ πμο οθίζηακηαζ. Δκ πνμηεζιέκς, γδηήιαηα εβείνμκηαζ ζε εεςνία ηαζ 1
κμιμθμβία ςξ πνμξ ηδκ εηηεθεζηυηδηα ή ιδ ηέημζμο είδμοξ πνάλεςκ. οκαηυθμοεα, πανέπεηαζ ή υπζ ακηίζημζπα δ δοκαηυηδηα άζηδζδξ ημο εκδίημο ιέζμο ηδξ αζηήζεςξ αηονχζεςξ, πμο απμηεθεί έηθναζδ ημο εειεθζχδμοξ δζηαζχιαημξ ηδξ πανμπήξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ (άνενμ 20 παν. 1 ημο οκηάβιαημξ). Ακάθμβα πανμοζζάγεηαζ ηαζ δ πνμαθδιαηζηή ςξ πνμξ ηδκ πανμπή ημο δζηαζχιαημξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ (άνενμ 20 παν. 2 ημο οκηάβιαημξ) ζημκ δζμζημφιεκμ πμο είβεηαζ. διακηζηή είκαζ εκ πνμηεζιέκς δ πανμοζίαζδ ηςκ ααζζηχκ παναηηδνζζηζηχκ ηςκ εκ θυβς δζηαζςιάηςκ. Χξ παναηηδνζζηζηέξ ηαηαζηάζεζξ μζ μπμίεξ πνμηφπημοκ απυ ηδκ έηδμζδ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ ηαζ έπμοκ δίπςξ άθθμ άιεζεξ ζοκέπεζεξ ζημοξ πμθίηεξ είκαζ αοηέξ πμο πνμηφπημοκ απυ ηδκ επζαμθή πεζεανπζηχκ ιέηνςκ ζηα πθαίζζα εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ. Σέημζμο είδμοξ ζπέζεζξ δζαπθάζζμκηαζ εημφζζα ιεηαλφ ηνάημοξ ηαζ πμθίηδ, υηακ μ ηεθεοηαίμξ εζζένπεηαζ ζηδ εέζδ ημο δδιμζίμο οπάθθήθμο, αθθά ακαπυθεοηηα ηαζ αημφζζα ηαηά ηδ δζάνηεζα μνζζιέκςκ πενζυδςκ ημο αίμο ημο δζμζημοιέκμο. Δζδζηέξ ηονζανπζηέξ ζπέζεζξ εκημπίγμκηαζ ζημ πχνμ ημο ζπμθείμο, ημο ζηναημφ, ηδξ εηηθδζίαξ ηαζ ηςκ ζςθνμκζζηζηχκ ηαηαζηδιάηςκ ιεηαλφ ηδξ δζμίηδζδξ ηαζ ηςκ πμθζηχκ πμο ζοκδέμκηαζ ιε ηδ δζμίηδζδ ηςκ ακηίζημζπςκ πχνςκ αάζεζ ζδζαίηενςκ ζπέζεςκ ηαηά ηζξ μπμίεξ οπμπνεμφκηαζ κα ανίζημκηαζ οπυ ηδκ ελμοζία ηςκ ακςηένς. Δκδζαθένμκ πανμοζζάγεζ δ πενζπηςζζμθμβζηή πνμζέββζζδ, υπμο ελεηάγεηαζ επζιένμοξ δ εηηεθεζηυηδηα ηςκ ιέηνςκ ηαζ δ πανμπή ηςκ πνμακαθενεέκηςκ ζοκηαβιαηζηχκ δζηαζςιάηςκ, δ μπμία ςξ επί ημ πθείζημκ οπάνπεζ ζε πενζπηχζεζξ ηαηά ηζξ μπμίεξ μ δζμζημφιεκμξ 2
επδνεάγεηαζ υπζ απθχξ ςξ ιένμξ ηδξ ακηίζημζπδξ μιάδαξ, αθθά πεναζηένς ηαζ ςξ ιέθμξ ηδξ ημζκςκίαξ. 3
2. Η νομική θύζη ηων μέηπων εζωηεπικήρ ηάξηρ οπιοθέηηζη ηηρ έννοιαρ Χξ ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ μνίγμκηαζ μζ εζςηενζηέξ πνάλεζξ ηδξ δζμίηδζδξ μζ μπμίεξ αθμνμφκ ζηδκ εζςηενζηή θεζημονβία ηςκ δδιμζίςκ οπδνεζζχκ ηαζ ηδκ εηπθήνςζδ ηςκ οπμπνεχζεχκ ημοξ 1. Σα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ απμηεθμφκ κμιζηέξ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ, μζ μπμίεξ εηδίδμκηαζ ηαηά ηδκ άζηδζδ ηδξ δναζηδνζυηδηάξ ηδξ ηαζ μθείθμκηαζ ζε ιυκδ ηδ αμφθδζδ ηςκ δζμζηδηζηχκ μνβάκςκ 2. Απμηεθμφκ, επμιέκςξ, ιμκμιενείξ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ. Τπμβναιιίγεηαζ, εκ πνμηεζιέκς, υηζ μζ ιμκμιενείξ πνάλεζξ, ακ ηαζ επζδνμφκ ζηδκ έκκμιδ ηάλδ, ηδ ιεηααάθθμοκ ιυκμ ζημ ιέηνμ πμο εεζπίγμοκ ηακυκα δζηαίμο. Η εέζπζζδ ή ιδ ηακυκα δζηαίμο ιέζς ηδξ πνάλεςξ ηδξ Γζμζηήζεςξ απμηεθεί ηαη ανπήκ ημ ηνζηήνζμ βζα ηδκ μνζμεέηδζδ ηςκ δζμζηδηζηχκ πνάλεςκ ιε ηδκ ηεπκζηή έκκμζα ημο υνμο απυ ηζξ θμζπέξ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ. Οζ ηεθεοηαίεξ, άνα, εθυζμκ δεκ επζθένμοκ ηνμπμπμζήζεζξ ζηα δζηαζχιαηα ηαζ ζηζξ οπμπνεχζεζξ ηςκ ιενχκ, ζηενμφκηαζ εηηεθεζημφ παναηηήνα. διεζςηέμκ είκαζ, υηζ δ εηηεθεζηυηδηα ιζαξ δζμζηδηζηήξ πνάλδξ πμο απμηεθεί άζηδζδ δδιυζζαξ ελμοζίαξ ζοκίζηαηαζ ζηδ δεζιεοηζηυηδηά ηδξ, πςνίξ ηδκ ακαβηαία πνμδβμφιεκδ δζηαζηζηή απυθαζδ 3. 1 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 65. 2 Βθ. ιούηη Γλ., Γζμζηδηζηυ Γίηαζμ, ζεθ. 187. 3 Η ίδια, ζεθ. 214 215. 4
οκμπηζηά δφκαηαζ κα ακαθενεεί, υηζ ζημζπεία ηδξ δζμζηδηζηήξ πνάλδξ ηα μπμία ζςνεοηζηχξ ζοκηνέπμοκ είκαζ δ ιμκμιενήξ εέζπζζδ ηακυκα δζηαίμο, δ πνμέθεοζδ απυ δζμζηδηζηυ υνβακμ, δ ιεηααμθή ηδξ έκκμιδξ ηάλδξ ηαζ δ επζδίςλδ δδιμζίμο ζοιθένμκημξ 4. Πμζηίθα γδηήιαηα εβείνμκηαζ ζπεηζηά ιε ηδ κμιζηή θφζδ ηςκ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ. Γεδμιέκμο υηζ απυ ημκ κμιμεέηδ, αθθά ηαζ απυ ηδκ ηναημφζα ζηδ εεςνία άπμρδ αιθζζαδηείηαζ μ παναηηήναξ ημοξ ςξ ηακυκςκ δζηαίμο, ζοκαηυθμοεα είκαζ αιθζζαδηήζζιδ δ θφζδ ημοξ ςξ δζμζηδηζηχκ πνάλεςκ, εθυζμκ ημοθάπζζημκ έκα ηνζηήνζμ απυ ηα ακςηένς δεκ πθδνμφηαζ 5. Πεναζηένς ακαγδηήεδηε έκα αζθαθέζηενμ ηνζηήνζμ ζημ πεδίμ εθανιμβήξ, ηδκ επεκένβεζα ηαζ ημ δζηαζηζηυ έθεβπμ ηςκ πνάλεςκ αοηχκ. Χζηυζμ, μφηε αοηυ ημ ηνζηήνζμ απμδεζηκφεηαζ επανηέξ, δεδμιέκμο υηζ υπζ ιυκμ ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ, αθθά ηαζ μζ κυιμζ ζοπκά αθμνμφκ ζε δζμζηδηζηά υνβακα ηαζ ηζξ θεζημονβίεξ αοηχκ, ηαεχξ ηαζ ηα εκ θυβς ιέηνα δεκ πενζμνίγμκηαζ πάκηα ζηα εζςηενζηά γδηήιαηα ηδξ δζμίηδζδξ, αθθά ζοκεπάβμκηαζ έιιεζεξ ηαζ εκίμηε άιεζεξ ιεηααμθέξ ζηδκ κμιζηή ηαηάζηαζδ ηςκ ζδζςηχκ 6. Σέθμξ, βζα ηδκ μνζμεέηδζδ ιεηαλφ ηακμκζζηζηχκ πνάλεςκ ηαζ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ πνμηνίκεηαζ ημ θεζημονβζηυ πεδίμ ηδξ δζμίηδζδξ. Γδθαδή, εκχ μζ πνχηεξ εηδίδμκηαζ ηαηά κμιμεεηζηή ελμοζζμδυηδζδ 4 Η ίδια, ζεθ. 188 189. 5 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 130. 6 Ο ίδιος, ζ. 131. 5
αάζεζ ημο άνενμο 43 παν. 2 ημο οκηάβιαημξ, ηα ηεθεοηαία ηζκμφκηαζ ζημ θεζημονβζηυ πεδίμ ηδξ δζμίηδζδξ, δδθαδή ανηεί βζα ηδκ έηδμζή ημοξ δ επζδίςλδ ημο δδιμζίμο ζοιθένμκημξ 7, δεδμιέκμο ηαζ υηζ πανέπεηαζ ζπεηζηή βεκζηή ελμοζζμδυηδζδ απυ ημ φκηαβια πνμξ ηδ δζμίηδζδ βζα έηδμζδ ηςκ ακαβηαίςκ πνμξ εηηέθεζδ ηςκ κυιςκ πνάλεςκ 8. 7 Ο ίδιος, ζ. 133. 8 Βθ. ηδ 2714/1979, Σμ 1980, ζεθ. 143 επ. ηαζ Παραράς Π., Η ακφπανηημξ εη ημο οκηάβιαημξ ελμοζία ηςκ Τπμονβχκ πνμξ εηηέθεζζκ ηςκ κυιςκ (ηδ 2714/1979), Σμ 19 80, ζεθ. 138 επ. 6
ΙΙ. Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑ ΣΑ ΜΕΣΡΑ ΕΧΣΕΡΙΚΗ ΣΑΞΗ 1. Σο πεδίο εθαπμογήρ ηων μέηπων εζωηεπικήρ ηάξηρ 1.1. Εζωηεπικέρ ππάξειρ ηηρ διοίκηζηρ Οζ εκ θυβς εζςηενζηέξ πνάλεζξ ηδξ δζμίηδζδξ ακαθένμκηαζ ηαη ανπήκ ζηδκ εζςηενζηή μνβάκςζδ ηςκ δζμζηδηζηχκ οπδνεζζχκ. Δπμιέκςξ, δφκακηαζ κα αθμνμφκ ζε έββναθα ιε ηα μπμία παναδείβιαημξ πάνδ απεοεφκεηαζ μ βναιιαηέαξ ηδξ οπδνεζίαξ ζημ ανιυδζμ Τπμονβείμ ή αηυιδ ηαζ ζε δζααζααζηζηά έββναθα 9. Σδκ ηονζυηενδ ηαηδβμνία αοηχκ απμηεθμφκ μζ εβηφηθζμζ δζαηαβέξ ιε παναηηήνα μδδβίαξ, ακαημίκςζδξ ή ενιδκείαξ 10. Οζ μδδβίεξ αθμνμφκ ζοζηάζεζξ βζα ηδκ ακηζιεηχπζζδ μνζζιέκςκ γδηδιάηςκ, μζ ακαημζκχζεζξ δφκακηαζ κα πενζέπμοκ δζάηαλδ αάζεζ ηδξ μπμίαξ πνυηεζηαζ κα εηδμεεί απυ ηδκ παναθήπηνζα ανπή μνζζιέκδ πεναζηένς πνάλδ ηαζ μζ ενιδκεοηζηέξ εβηφηθζμζ πνμζδζμνίγμοκ ζοκήεςξ κεμζφζηαημοξ κυιμοξ απμζημπχκηαξ ζηδκ μιμζυιμνθδ εθανιμβή αοηχκ ηαζ ζηδκ αζθάθεζα ημο δζηαίμο 11. Άνα, ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ ακαπηφζζμοκ ηαη ανπήκ ηα απμηεθέζιαηά ημοξ εκηυξ ηςκ μνίςκ ηδξ δζμίηδζδξ. 9 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 65 επ. 10 Ο ίδιος, ζ. 66. 11 Βθ. ηαζινόποσλος Μ, Σμ Γίηαζμ ηςκ δζμζηδηζηχκ δζαθμνχκ, ζεθ. 122. 7
1.2. Οι ειδικέρ κςπιαπσικέρ ζσέζειρ Δηηυξ ηςκ ακςηένς, υιςξ, βίκεηαζ δεηηυ υηζ ηέημζμο είδμοξ ιέηνα είκαζ δοκαηυκ κα θαιαάκμκηαζ ηαζ επί υθςκ υζςκ πνδζζιμπμζμφκ ζπεηζηέξ δδιυζζεξ οπδνεζίεξ μζ μπμίεξ δζέπμκηαζ απυ εζςηενζημφξ ηακμκζζιμφξ πμο πνμαθέπμοκ ηδκ πεζεανπζηή ηζιχνδζδ 12. οκεπχξ, ηα ιέηνα αοηά επζαάθθμκηαζ ηαζ ζε υθμοξ ημοξ ζδζχηεξ μζ μπμίμζ είηε εημφζζα, είηε αημφζζα ζπεηίγμκηαζ ηαη αοηυκ ημκ ηνυπμ ιε ηδ δζμίηδζδ. διεζςηέμκ, υηζ μ πμθίηδξ εκ πνμηεζιέκς δδιζμονβεί ιία εζδζηή ηονζανπζηή ζπέζδ ιε ημ ηνάημξ ζηα πθαίζζα ηδξ μπμίαξ έπεζ αολδιέκεξ οπμπνεχζεζξ έκακηζ αοημφ 13. Η ζπέζδ αοηή ααίκεζ πανάθθδθα, αθθά ηαζ ακελάνηδηα απυ ηδ βεκζηή ηονζανπζηή ζπέζδ πμο δζαπκέεζ ημ αίμ ηάεε πμθίηδ μ μπμίμξ γεζ ηαζ δναζηδνζμπμζείηαζ εκηυξ εκυξ ηνάημοξ. Σέημζμο είδμοξ ζπέζεζξ ακαπηφζζμκηαζ πνχημκ ιεηαλφ ηνάημοξ ηαζ δδιμζίςκ οπαθθήθςκ, μζ μπμίμζ άια ηδξ πνμζθήρεχξ ημοξ απμδέπμκηαζ ηαζ ηδκ οπαβςβή ημοξ ζηδκ ελμοζία ημο ηνάημοξ ζηα πθαίζζα ιζαξ εζδζηήξ πθέμκ ζπέζδξ. Πεναζηένς, μ άκενςπμξ πμο δναζηδνζμπμζείηαζ ζηα πθαίζζα εκυξ ηνάημοξ ακαπηφζζεζ ιε αοηυ ακαπυθεοηηα ηαζ έηενμοξ δεζιμφξ ηονζανπζηήξ ελμοζίαζδξ. ηδκ ηαηδβμνία αοηή ειπίπημοκ ηαη 12 Βθ. Σάτος Α., Σα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλεςξ ζηδ ιέζδ δδιυζζα εηπαίδεοζδ, Παναηδνήζεζξ επί ηδξ ηδ 97/1980, Δ ΓΓΓ 1980, ζεθ. 115 επ. 13 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 88. 8
ελμπήκ μζ ζπέζεζξ ημο ηνάημοξ ιε ημοξ ιαεδηέξ, ημοξ ζηναηζχηεξ ηαζ ημοξ ηναημοιέκμοξ 14. 2. Έννομερ ζςνέπειερ ηων εζωηεπικών ππάξεων ηηρ διοίκηζηρ ε ηάεε πενίπηςζδ πνάλδξ πμο ηα απμηεθέζιαηά ηδξ ιυκμ ημ εζςηενζηυ ηδξ δζμίηδζδξ, απμδέηηδξ ηδξ πνάλδξ είκαζ ιυκμ μ ζπεηζηυξ οπάθθδθμξ ηαζ μοδυθςξ μζ ζδζχηεξ. Αοηυ πνμηφπηεζ απυ ημ βεβμκυξ, υηζ μζ ζοβηεηνζιέκεξ πνάλεζξ ηδξ δζμίηδζδξ δεκ επζθένμοκ ιεηααμθέξ ζηζξ οπμπνεχζεζξ ηαζ ηα δζηαζχιαηα ηςκ δζμζημοιέκςκ 15. Δπζπθέμκ ηα ιέηνα αοηά δεκ απμθαιαάκμοκ εηηεθεζηυηδηαξ 16. Σμ απανάδεηημ ηδξ αζηήζεςξ αηονχζεςξ εκ πνμηεζιέκς απμννέεζ απυ ηδ νςιασηή νήζδ «de minimis non curat praetor» (= ιε ηα ιζηνά ηαζ ηα αζήιακηα δεκ αζπμθείηαζ μ δζηαζηήξ) 17. Δθυζμκ δεκ ζοκεπάβεηαζ ηάπμζα ιεηααμθή ζηδ κμιζηή ηαηάζηαζδ ηςκ ζδζςηχκ ηαζ δεδμιέκδξ ηδξ ιδ εηηεθεζηυηδηαξ ηδξ πνάλδξ, δεκ πνμηφπηεζ έκκμιμ ζοιθένμκ ηςκ ηεθεοηαίςκ βζα πνμζαμθή ηδξ ζπεηζηήξ 14 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 373 επ. 15 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 65. 16 Ο ίδιος, ζεθ. 65. 17 Βθ. Μποσγιούκοσ Δ., Πανμπή έκκμιδξ πνμζηαζίαξ ηαζ ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ, ζεθ. 36. 9
πνάλδξ ιε αίηδζδ αηονχζεςξ 18. Σμ εκ θυβς δζηαίςια απμηεθεί ελεζδίηεοζδ ηδξ βεκζηήξ επζηαβήξ ημο άνενμο 20 πανάβναθμξ 1 ημο οκηάβιαημξ πενί πανμπήξ εκκυιμο πνμζηαζίαξ 19. Με ηδκ αίηδζδ αηονχζεςξ μ δζμζημφιεκμξ, ημο μπμίμο ηα ζοιθένμκηα είβμκηαζ άιεζα ηαζ πνμζςπζηά, δφκαηαζ κα πνμζθφβεζ ζηδ δζηαζμζφκδ ιε αίηδζδ αηονχζεςξ επζδζχημκηαξ ηδκ πνμάζπζζδ ηςκ ζοιθενυκηςκ ημο ηαζ ηδκ απμηαηάζηαζδ ηδξ κμιζιυηδηαξ 20. Δηηυξ απυ ημ δζηαίςια δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ, μ δζμζημφιεκμξ ζηδκ πενίπηςζδ ηςκ εζςηενζηχκ ιέηνςκ δεκ εα έπεζ ηαη ανπήκ μφηε ημ δζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ημο άνενμο 20 πανάβναθμξ 2 ημο οκηάβιαημξ, δεδμιέκμο υηζ ημ ηεθεοηαίμ αζηείηαζ έκακηζ εηηεθεζηχκ πνάλεςκ πμο ακηζηίεεκηαζ ζηα ζοιθένμκηα ημο δζμζημοιέκμο 21. Πνυηεζηαζ, εκ πνμηεζιέκς, βζα ελαίνεζδ απυ ημκ ηακυκα ηδξ πανμπήξ ημο εειεθζχδμοξ δζηαζχιαημξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ζημοξ δζμζημοιέκμοξ 22. Χζηυζμ, γήηδια βεκκάηαζ, υηακ μνζζιέκεξ εζςηενζηέξ πνάλεζξ ακαπηφζζμοκ έιιεζα ελςηενζηέξ έκκμιεξ ζοκέπεζεξ. ε πενζπηχζεζξ πανμπήξ πθδνμθμνζχκ ή οπυζπεζδξ δέζιεοζδξ ηδξ δζμίηδζδξ πνμξ 18 Βθ. Πασλόποσλος Π., Η ζοκηαβιαηζηή ηαημπφνςζδ ηδξ αίηδζδξ αηονχζεςξ, ζεθ. 133. 19 Ο ίδιος, ζεθ. 131. 20 Βθ. Χρσζόγονος Κ., Αημιζηά ηαζ Κμζκςκζηά Γζηαζχιαηα, ζεθ. 403 επ. 21 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 362 επ. 22 Βθ. Σάτος Αναζη., Δθθδκζηυ Γζμζηδηζηυ Γίηαζμ, ζεθ. 625 626. 10
μνζζιέκδ πνάλδ, βεβμκυξ πμο ζζμδοκαιεί ιε έηδμζδ δζμζηδηζηήξ πνάλδξ ελαζηίαξ ηδξ δζηαζμθμβδιέκδξ ειπζζημζφκδξ ημο ζδζχηδ πνμξ ηδ δζμίηδζδ, οπμζηδνίγεηαζ, υηζ επδνεάγεηαζ ηαεμνζζηζηά δ ζοιπενζθμνά ηςκ απμδεηηχκ 23. Άνα, πνμηφπημοκ έιιεζα κμιζηέξ ζοκέπεζεξ βζα ημοξ ίδζμοξ. Βάζεζ αοηχκ, οπμζηδνίγεηαζ, υηζ εκ πνμηεζιέκς δ πμθζηεία πνέπεζ κα ακαβκςνίγεζ ηαζ ζε αοηέξ εηηεθεζηυηδηα, χζηε κα ιδ είβεηαζ ημ δζηαίςια πανμπήξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ 24. Σμ ηνάημξ οπμπνεμφηαζ κα πανέπεζ ημ δζηαίςια αοηυ ζε ηάεε πμθίηδ ημο μπμίμο ηα δζηαζχιαηα είβμκηαζ, άθθςξ ακηζααίκεζ ημ φκηαβια 25. Πανά ηαφηα, δεκ θαίκεηαζ κα πανέπεηαζ ημ δζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ζε ακηίζημζπεξ πενζπηχζεζξ, υπςξ υηακ εηδίδεηαζ εηηεθεζηή δζμζηδηζηή πνάλδ πμο ενείδεηαζ ζε πνμδβμφιεκδ εβηφηθζμ. Αοηυ ζοιααίκεζ, αθεκυξ δζυηζ ημ δζηαίςια αοηυ ηδξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ελοπδνεηείηαζ επανηχξ ιε ηδκ αηνυαζδ πνζκ ηδκ εηηέθεζδ ηδξ ζπεηζηήξ αημιζηήξ πνάλδξ ηαζ αθεηένμο δ δοκαηυηδηα αοηή απμηθείεηαζ ελ μνζζιμφ ελαζηίαξ ημο απνμζδζυνζζημο ανζειμφ ηςκ δζμζημοιέκςκ πμο αθμνά 26. 23 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 67-70. 24 Βθ. Πασλόποσλος Π., Η αζηζηή εοεφκδ ημο Γδιμζίμο ηαηά ημοξ ηακυκεξ ημο Γδιμζίμο Γζηαίμο ζε:., Γζμζηδηζηυ Γίηαζμ, ζεθ. 321 επ. 25 Βθ. Μπέης Κ., Η δζαθεηηζηή ημο δζημκμιζημφ δζηαίμο, Ι. Σα ζοκηαβιαηζηά εειέθζα ηδξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ, ζεθ. 85 επ. 26 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 362 επ. 11
3. Οι ειδικέρ κςπιαπσικέρ ζσέζειρ ειδικά 3.1. Η έννοια Όπςξ πανμοζζάγεηαζ ακςηένς 27, ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ είκαζ δοκαηυκ κα εηδίδμκηαζ ηαζ ζηα πθαίζζα εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ. Χξ εζδζηή ηονζανπζηή ζπέζδ μνίγεηαζ «δ εζδζηή ζπέζδ ελμοζίαζδξ, ζηδκ μπμία ανίζηεηαζ πνυζηαζνα ή βζα πενζζζυηενμ πνυκμ μ πμθίηδξ ηαζ έκεηα ηδξ μπμίαξ έπεζ αολδιέκεξ έκακηζ ημο ηνάημοξ οπμπνεχζεζξ» 28. Δκαθθαηηζηά δφκακηαζ κα πνδζζιμπμζδεμφκ μζ υνμζ «εζδζηή ζπέζδ ελμοζζάζεςξ» 29 ηαζ «ελμοζζαζηζηή ζπέζδ» «εημφζζα» 30 ή «αημφζζα» ακηίζημζπα 31. 3.2. Παλαιόηεπη και ζύγσπονη θεώπηζη Ανπζηά, αοημφ ημο είδμοξ μζ ζπέζεζξ ελμοζίαξ εεςνήεδηακ απυ ημκ κμιζηυ ηυζιμ ςξ ζπέζεζξ ιδ δζηαίμο, ζηζξ μπμίεξ δεκ δφκακηαζ κα ηφπμοκ εθανιμβήξ ηα ζοκηαβιαηζηά δζηαζχιαηα, μφηε δ επζθφθαλδ ημο κυιμο 32. ηαδζαηά ακαβκςνίζεδηε δ ζζπφξ ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ, ιε 27 Βθ. ζηδκ αοηή ενβαζία ηεθ. 2.2. 28 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 88. 29 Βθ. ηδ 2714/1979, Σμ 1980, ζεθ. 143 επ. 30 Βθ. ΓΔθΑε 320/1980, Σμ 1980, ζεθ. 236 επ. 31 Βθ. ζηδκ αοηή ενβαζία ηεθ. 2.2. 32 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, 1992 Αεήκα Κμιμηδκή, ζεθ. 365 επ. ηαζ Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 327. 12
δοκαηυηδηα πενζμνζζιμφ αοηχκ απυ ημκ ζημπυ ηδξ μζηείαξ ζπέζδξ 33. Η ζφβπνμκδ εεςνία ζαθχξ απμθαίκεηαζ οπέν ημο δζηαζσημφ παναηηήνα αοηχκ ηαζ ηδξ ζζπφξ ηςκ ζοκηαβιαηζηχκ δζηαζςιάηςκ, υπςξ ηαζ ζε ηάεε άθθδ κμιζηή ζπέζδ 34. Δπμιέκςξ, πενζμνζζιμί επ αοηχκ ηίεεκηαζ ιυκμ ζημ πθαίζζμ επζθφθαλδξ κυιμο ηαζ αάζεζ ηδξ ανπήξ ηδξ ακαθμβζηυηδηαξ ηαζ ηδξ δζαθφθαλδξ εκυξ εθάπζζημο πονήκα ηάεε δζηαζχιαημξ 35. 3.3. Η θεζμική εθαπμογή Χξ εεζιζηή εθανιμβή ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ μνίγεηαζ «δ εθανιμβή ημοξ ζημ επίπεδμ ιενζηυηενδξ έκκμιδξ ζπέζδξ ή εεζιμφ, είηε ςξ πνμξ ημ βεκζηυ, είηε ςξ πνμξ ημ εεζιζηυ ημοξ πενζεπυιεκμ, υπςξ πνμζδζμνίγεηαζ απυ ηδκ ζπέζδ αζηζχδμοξ ζοκάθεζαξ» 36. διεζχκεηαζ εκ πνμηεζιέκς, υηζ εεζιζηυ είκαζ ημ πενζμνζζιέκμ πενζεπυιεκμ πμο θαιαάκμοκ ηα δζηαζχιαηα ηαηά ηδκ εθανιμβή ημοξ ζηα πθαίζζα ιζαξ ζοβηεηνζιέκδξ έκκμιδξ ζπέζδξ 37. Δπζηνεπυιεκμζ υιςξ είκαζ ιυκμ μζ αζηζχδεζξ πενζμνζζιμί, δδθαδή εηείκμζ πμο ααζίγμκηαζ ζηδκ μιμζμβέκεζα 33 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ, ζεθ. 328. 34 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηα ίμο, 1992 Αεήκα Κμιμηδκή, ζεθ. 366 επ. 35 Ο ίδιος, ζεθ. 367 επ. 36 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, φζηδια οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 56. 37 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 78. 13
εεζιχκ ηαζ δζηαζςιάηςκ ςξ πνμξ ημ πενζεπυιεκυ ημοξ βζα ηδ ζοβηεηνζιέκδ ζπέζδ, πςνίξ ςζηυζμ κα παναβκςνίγεηαζ δ ακαβηαζυηδηα δζαθφθαλδξ ημο μοζζχδμοξ πονήκα ημο εειεθζχδμοξ δζηαζχιαημξ 38. οκεπχξ, ζοκάβεηαζ, υηζ ζηζξ εζδζηέξ ηονζανπζηέξ ζπέζεζξ παναηδνείηαζ ζφβηνμοζδ ιεηαλφ αημιζηχκ ηαζ ηναηζηχκ ζοιθενυκηςκ, πμο απαζηεί ζηάειζζδ. Ο πενζμνζζιυξ μ μπμίμξ εα πνμηφπηεζ ηεθζηά επζαάθθεηαζ κα ιδκ θηάκεζ ςξ ηδκ πθήνδ ηαηάνβδζδ ημο δζηαζχιαημξ 39. Γεδμιέκμο, υηζ οπμζηδνίγεηαζ απυ ηδ κμιμθμβία ημο οιαμοθίμο ηδξ Δπζηναηείαξ, πςξ μ πενζμνζζιυξ αοηυξ μθείθεζ κα πνμαθέπεηαζ εζδζηά απυ ημκ κυιμ 40, ηείκμοκ κα ακηζηαηαζηαεμφκ μζ εβηφηθζμζ ιε κμιμεεηζηέξ νοειίζεζξ, ακ ηαζ εεςνείηαζ ακαβηαία δ πνήζδ βεκζηχκ νδηνχκ έκακηζ εζδζηχκ νοειίζεςκ πάνζκ ηδξ θεζημονβζηυηδηαξ ηςκ εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ 41. 38 Βθ Ο ίδιος, ζεθ. 81-87. 39 Βθ. ΓΔθΑε 320/1980, Σμ 1980, ζεθ. 236 επ. ηαζ ΓΔθΑε 311/1980, Σμ 1980, ζεθ. 234 επ 40 Βθ. ηδ 2209/1977, Σμ 1977, ζεθ. 636 επ. 41 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 328. 14
3.4. Σα μέηπα εζωηεπικήρ ηάξηρ ζηα πλαίζια ειδικών κςπιαπσικών ζσέζεων και η παποσή έννομηρ πποζηαζίαρ (άπθπο 20 ηος ςνηάγμαηορ) 3.4.1. Γενικά Δκ πνμηεζιέκς, ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ ελεηάγμκηαζ ςξ πνμξ ηδ δοκαηυηδηα ηςκ πμθζηχκ ζημοξ μπμίμοξ αθμνμφκ κα πνμζηαηεοεμφκ έκακηζ αοηχκ ιέζς ηςκ ζοκηαβιαηζηχκ δζηαζςιάηςκ ηδξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ ηαζ ηδξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ. Η δοκαηυηδηα άζηδζδξ ή ιδ ηςκ εκ θυβς δζηαζςιάηςκ πανμοζζάγεζ ζδζαίηενμ εκδζαθένμκ ζηα πθαίζζα ηςκ εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ, αθμφ ηονίςξ ηυηε ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ ακαπηφζζμοκ ελςηενζηά απμηεθέζιαηα, χζηε κα επδνεάγμοκ ηα ζοιθένμκηα ηςκ πμθζηχκ ςξ ιεθχκ ηδξ ημζκςκίαξ ζοθθήαδδκ ιε πεναζηένς ζοκέπεζα ηδκ ακάβηδ πνμζηαζίαξ ημοξ έκακηζ ηςκ πνάλεςκ αοηχκ ηδξ Γζμίηδζδξ. Αλίγεζ κα ζδιεζςεεί, υηζ αιθυηενα ηα δζηαζχιαηα ημο άνενμο 20 ημο οκηάβιαημξ απμηεθμφκ εηθνάζεζξ ηδξ ανπήξ ημο ηνάημοξ δζηαίμο 42. 42 Βθ. Λαμπράκης Κ., Η δζηαζηζηή πνμζηαζία ηαζ ημ άνενμ 2 0 παν. 1. 1975, ΔθθΓκδ 1986, ζεθ. 616 επ. 15
3.4.2. Σο δικαίωμα παροτής δικαζηικής προζηαζίας (άρθρο 20 παράγραθος 1 ηοσ σνηάγμαηος) Σμ εκ θυβς δζηαίςια πμο αθμνά ζηδκ πνμζηαζία ημο πμθίηδ απεοεφκεηαζ ζηδ δζηαζμζφκδξ, δδθαδή ζηα δζηαζηήνζα 43. Βάζεζ αοημφ δφκαηαζ κα απεοεοκεεί ζηζξ δζηαζηζηέξ ανπέξ ηαζ κα αζηήζεζ ηα ηαηάθθδθα έκδζηα αμδεήιαηα ηαζ έκδζηα ιέζα, χζηε κα δζεηδζηήζεζ ηδ δζηαίςζδ ηςκ εζβυιεκςκ ζοιθενυκηςκ ημο. Άνα, μ παναηηήναξ ημο δζηαζχιαημξ αοημφ εκέπεζ δζημκμιζηή πνμζά. Δκ πνμηεζιέκς, υζμ αθμνά ζηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ, ζε εειεθζχδμοξ ζδιαζίαξ γήηδια ακάβεηαζ δ δοκαηυηδηα παναδεηηήξ ή ιδ άζηδζδξ ημο εκδίημο αμδεήιαημξ ηδξ αίηδζδξ αηονχζεςξ. Πενζεπυιεκμ αοημφ απμηεθεί ζαθχξ δ πανάζηαζδ ημο δζμζημφιεκμο ιε δζηδβυνμ ηαζ δ δοκαηυηδηά ημο κα ακαπηφλεζ ηα γδηήιαηα πμο ημκ αθμνμφκ εκχπζμκ ημο δζηαζηδνίμο 44. Γδθαδή επζιένμοξ δζηαίςια ηδξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ απμηεθεί ηαζ δ δζηαζηζηή αηνυαζδ. πεηζηά ιε ηδ κμιζηή θφζδ ημο μζηείμο δζηαζχιαημξ ζδιεζχκεηαζ, υηζ αοηή είκαζ δζηηή, ηυζμ οπμηεζιεκζηή, υζμ ηαζ ακηζηεζιεκζηή. Γδθαδή εεςνείηαζ αθεκυξ εειεθζχδεξ δζηαίςια πμο πανέπεηαζ ζημ άημιμ βζα πνμάζπζζδ ηςκ ζοιθενυκηςκ ημο ηαζ αθεηένμο εεζιζηή εββφδζδ βζα 43 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 334. 44 Βθ. Χόρος Γ., Σμ άν. 20 παν. 1 ημο οκηάβιαημξ ηαζ ημ δζηαίςια έκκμιδξ πνμζηαζίαξ, ζεθ. 11. 16
ηδκ μνβάκςζδ ηαζ θεζημονβία ηςκ δζηαζηδνίςκ 45. Η εειεθζχδδξ ζδιαζία ημο εκ θυβς άνενμο επζηονχκεηαζ ηαζ απυ ηδ ιδ δοκαηυηδηα ακαεεχνδζδξ αοημφ αάζεζ ημο άνενμο 110 πανάβναθμξ 1 ημο οκηάβιαημξ. 3.4.3. Σο δικαίωμα προηγούμενης ακρόαζης (άρθρο 20 παράγραθος 2 ηοσ σνηάγμαηος) ε ακηίεεζδ ιε ημ δζηαίςια δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ, ημ δζηαίςια ηδξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ απεοεφκεηαζ ζηδ δζμίηδζδ 46. Ο δζμζημφιεκμξ δφκαηαζ κα ζηναθεί πνμξ ηδ δζμίηδζδ βζα κα εζζαημοζεμφκ μζ εέζεζξ ημο ζηδκ πενίπηςζδ ηαηά ηδκ μπμία θαιαάκεηαζ απυ ηδκ ηεθεοηαία ιέηνμ ή εκένβεζα εζξ αάνμξ ηςκ δζηαζςιάηςκ ή ηςκ ζοιθενυκηςκ ημο 47. Πανά ημ βεβμκυξ υηζ δεκ απαζηείηαζ πνυαθερδ ζε κυιμ, αθθά δ εθανιμβή ημο δζηαζχιαημξ απμννέεζ απεοεείαξ απυ ημ ζφκηαβια, μ ημζκυξ κμιμεέηδξ ελεζδζηεφεζ ημ δζηαίςια αοηυ. Χζηυζμ, ήδδ απυ ημ φκηαβια απμννέεζ δ δοκαηυηδηα ζοιπανάζηαζδξ ιε δζηδβυνμ 48. Χξ πνμξ ημκ ηφπμ οπμζηδνίγεηαζ, υηζ δ πνυζηθδζδ ζε αηνυαζδ είκαζ πάκηα βναπηή, εκχ μ 45 Βθ. Λαμπράκης Κ., Η δζηαζηζηή πνμζηαζία ηαζ ημ άνενμ 20 παν. 1. 1975, ΔθθΓκδ 1986, ζεθ. 616 επ. ηαζ Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 325. 46 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 334. 47 Άνενμ 20 πανάβναθμξ 2 ημο οκηάβιαημξ. 48 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 334. 17
ηφπμξ ηδξ ηαεαοηήξ αηνυαζδξ πνέπεζ κα είκαζ εηείκμξ μ μπμίμξ εα επζαανφκεζ θζβυηενμ ημκ δζμζημφιεκμ 49. 3.5. Εζωηεπικέρ και εξωηεπικέρ ππάξειρ ηηρ Διοίκηζηρ Αλίγεζ κα ακαθενεεί, πςξ μζ πνάλεζξ πμο εηδίδμκηαζ ζηα πθαίζζα ηςκ εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ δζαηνίκμκηαζ ζε ελςηενζηέξ ηαζ εζςηενζηέξ ιε αάζδ ηδκ επζννμή ημοξ ζημκ ζδζχηδ ςξ αηυιμο, επζδνχκηαξ ηαη αοηυκ ημκ ηνυπμ άιεζα ζηα έκκμια ζοιθένμκηά ημο ή ςξ ιέθμοξ ημο μνβακζζιμφ εκηυξ ημο μπμίμο δνα 50. Η δζάηνζζδ αοηή μνζμεεηεί ηαζ ηδκ εηηεθεζηυηδηα ή ιδ ηςκ ζπεηζηχκ πνάλεςκ ακηίζημζπα. Δκδζαθένμκ πανμοζζάγεζ, ςζηυζμ, δ ιεθέηδ μνζζιέκςκ επζιένμοξ ζπέζεςκ. 3.6. Πεπιπηωζιολογία 3.6.1. Δημόζιοι σπάλληλοι Βάζεζ ηδξ εζδζηήξ ηονζανπζηήξ ζπέζδξ ημο δδιμζίμο οπαθθήθμο ιε ημ ηνάημξ δζαιμνθχκεηαζ ηαζ δ έηηαζδ ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ αοημφ. Οζ πεζεανπζηέξ πμζκέξ ηαηά δδιμζίςκ οπαθθήθςκ ακαιθζζαήηδηα απμηεθμφκ ελςηενζηέξ έκκμιεξ ζοκέπεζεξ ιε άιεζδ 49 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 23-24 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ. 50 Ο ίδιος, ζεθ. 37. 18
κμιζηή ζζπφ βζα ημοξ ίδζμοξ 51. Καηά ζοκέπεζα πνυηεζηαζ βζα εηηεθεζηέξ δζμζηδηζηέξ πνάλεζξ 52. Γζα ηδκ πνμζηαζία έκακηζ αοηχκ πανέπεηαζ δζηαίςια πνμζαμθήξ ημοξ ιε αίηδζδ αηονχζεςξ, δδθαδή δζηαίςια δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ αάζεζ ημο άνενμο 20 πανάβναθμξ 1 ημο οκηάβιαημξ 53. Γεδμιέκμο, υηζ δ επζαμθή πμζκήξ ζοκδέεηαζ ιε πνμδβμφιεκδ οπαίηζα ζοιπενζθμνά ημο οπαθθήθμο ηαζ δεκ ζηδνίγεηαζ ζε άζηδζδ δέζιζαξ ανιμδζυηδηαξ εη ιένμοξ ηδξ δζμίηδζδξ ηαζ μ εκδζαθενυιεκμξ είβεηαζ άιεζα ηαζ πνμζςπζηά, ηοβπάκεζ εθανιμβήξ δ δζάηαλδ ημο άνενμο 20 πανάβναθμξ 2 ημο οκηάβιαημξ πενί πανμπήξ ημο δζηαζχιαημξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ 54. Βάζεζ αοημφ, μ εζβυιεκμξ δφκαηαζ κα εηεέζεζ ηζξ απυρεζξ ημο έκακηζ ηδξ δζμζηήζεςξ πνζκ ηδκ έηδμζδ πνάλδξ πμο επζαάθθεζ πεζεανπζηή πμζκή 55. Η ίδζα πνμαθδιαηζηή αθμνά ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ εέζεςξ οπαθθήθμο ζε ανβία, δεδμιέκμο υηζ απμηεθεί ιέηνμ πνμ πμζκήξ ημ μπμίμ είβεζ ηδκ έκκμιδ ηαηάζηαζδ ημο οπαθθήθμο ηαζ, επμιέκςξ, πνμηφπηεζ κυιζιδ 51 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο,, ζεθ. 378 επ. 52 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 39 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ. 53 Βθ. ηδ 1487/1997,www.greeklaws.gr, Παπαϊωάννοσ Ζ., Δθανιμβέξ Γδιμζζμτπαθθδθζημφ Γζηαίμο ιε αάζδ ηδ Νμιμθμβία ηςκ δζηαζηδνίςκ, ζεθ. 85 86, ηδ 2209/1977 (ηι. Γ ), Σμ 1977, ζεθ. 636 επ. ηαζ ελ ακηζεέημο απυ ηδ 1770/1997 (ηι. Γ ), ΔΓΓΓ 2000, ζεθ. 369 επ. ηαζ ηδ 2649/1998 (ηι. Γ ), ΔΓΓΓ 2000, ζεθ. 369 επ. 54 Βθ. Χρσζόγονος Κ., Αημιζηά ηαζ Κμζκςκζηά Γζηαζχιαηα, ζεθ. 439. 55 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., Δθανιμβέξ οκηαβιαηζημφ Γζηαίμο II, ζεθ. 150. 19
αλίςζδ βζα δζηαζηζηή πνμζηαζία 56. διεζχκεηαζ, υηζ δ εέζδ ζε ανβία, υηακ εηηνειεί πεζεανπζηή πμζκή ημο οπαθθήθμο, απμηεθεί άζηδζδ δζαηνζηζηήξ εοπένεζαξ ηδξ δζμίηδζδξ ηαζ, ζοκεπχξ, απαζηείηαζ δ ηήνδζδ ηδξ ανπήξ ηδξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ημο δζμζημοιέκμο. Ιδζαίηενμ εκδζαθένμκ πανμοζζάγεζ δ πνμαθδιαηζηή ζπεηζηά ιε ηζξ οπδνεζζαηέξ ιεηααμθέξ. Δκ πνμηεζιέκς, δ πανμπή ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ ηςκ δζμζημοιέκςκ δεκ είκαζ άκεο εηένμο δεδμιέκδ. Κνίζζιμ ιπμνεί κα απμηεθέζεζ εδχ ημ βεβμκυξ, ακ δ πνάλδ ηδξ δζμίηδζδξ ζηδνίγεηαζ ζε οπμηεζιεκζηή ζοιπενζθμνά ημο εκδζαθενμιέκμο απμηεθχκηαξ άζηδζδ δζαηνζηζηήξ εοπένεζαξ εη ιένμοξ ηδξ ή ααζίγεηαζ ζε ακηζηεζιεκζηά δεδμιέκα, ζοκζζηχκηαξ άζηδζδ δέζιζαξ ανιμδζυηδηαξ 57. Αηυιδ, ζοπκή είκαζ δ ζηάειζζδ ηςκ ακηζηζεέιεκςκ ζοιθενυκηςκ ιε απμηέθεζια ηδκ πνυηνζζδ ημο δδιμζίμο ζοιθένμκημξ ηδξ οπδνεζίαξ ηαζ ηδξ απμηεθεζιαηζηυηδηαξ ηδξ δζμζηδηζηήξ δνάζδξ 58. Χζηυζμ, μνευηενδ ηνίκεηαζ δ πνμζθοβή ζηδκ ακοπανλία εκκυιμο ζοιθένμκημξ ημο δζμζημοιέκμο, εθυζμκ μζ οπδνεζζαηέξ ιεηααμθέξ δεκ ζοκζζημφκ ηαη ανπήκ ιέηνα εζξ αάνμξ ηςκ δζηαζςιάηςκ ή ηςκ ζοιθενυκηςκ ημοξ ζηα πθαίζζα ηδξ ημζκςκίαξ, πανά ιυκμ εκηυξ ηδξ 56 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 380 επ. ηαζ ΓΔθΑε 320/1980, Σμ 1980, ζεθ. 236 επ., εκχ ακηίεεηα ΓΔθΑε 311/1980, Σμ 1980, ζεθ. 234 επ. 57 Βθ. Χρσζόγονος Κ., Αημιζηά ηαζ Κμζκςκζηά Γζηαζχιαηα, ζεθ. 439. 58 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 39 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ ηαζ Χρσζόγονος Κ., Αημιζηά ηαζ Κμζκςκζηά Γζηαζχιαηα, ζεθ. 439. 20
οπδνεζίαξ 59. Δπμιέκςξ, αάζεζ ηςκ ακςηένς, αθθά ηαζ ηδξ πάβζαξ κμιμθμβίαξ δεκ θαίκεηαζ κα πνμηφπηεζ ένεζζια βζα ηδκ ηήνδζδ ημο δζηαζχιαημξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ εκ πνμηεζιέκς. Χζηυζμ, μζ πνάλεζξ πμο αθμνμφκ ζε οπδνεζζαηή ιεηααμθή είκαζ ακαιθζζαήηδηα εηηεθεζηέξ ελ ακηζηεζιέκμο. Άνα, πνμζαάθθμκηαζ δζηαζηζηά, ζηακμπμζχκηαξ ηδκ απαίηδζδ ημο άνενμο 20 πανάβναθμξ 1 ημο οκηάβιαημξ. Δλαίνεζδ ζηδκ ακςηένς εεχνδζδ πνέπεζ κα εζζαπεεί υζμκ αθμνά ζε ιεηααμθέξ πμο έπμοκ ςξ βεκεζζμονβυ αζηία ηδκ πεζεανπζηή ηζιχνδζδ. ηζξ πενζπηχζεζξ αοηέξ οπενζζπφεζ μ ηζιςνδηζηυξ παναηηήναξ, ηαζ, ηαηά ζοκέπεζα, πνμηαθμφκηαζ δοζιεκείξ ελςηενζηέξ ζοκέπεζεξ βζα ημκ εκδζαθενυιεκμ, υπςξ ακαπηφπεδηε ακςηένς. Οιμίςξ ακηζιεηςπίγμκηαζ μζ πενζπηχζεζξ απυθοζδξ ςξ απμηέθεζια πεζεανπζηήξ πμζκήξ 60. Καη ελαίνεζδ, δεκ πανέπεηαζ δζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ζηδκ απυθοζδ, υηακ δ ηεθεοηαία απμηεθεί απυννμζα ηδξ δέζιζαξ ανιμδζυηδηαξ ηδξ δζμίηδζδξ, υπςξ ζηδκ πενίπηςζδ ηαηά ηδκ μπμία δ οπαθθδθζηή ζπέζδ θφεηαζ αοημδίηαζα ιε ηδ ζοιπθήνςζδ ηνζακηαπεκηαεημφξ πναβιαηζηήξ οπδνεζίαξ 61. 59 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 40 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ. 60 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 362 επ. 61 Βθ. Χρσζόγονος Κ., Αημιζηά ηαζ Κμζκςκζηά Γζηαζχιαηα, ζεθ. 439. 21
3.6.2. Μαθηηές Ακηζηνμουιεκεξ εέζεζξ οζμεεημφκηαζ ηυζμ απυ ηδ εεςνία, υζμ ηαζ απυ ηδ κμιμθμβία ακαθμνζηά ιε ηδκ πανμπή ή ιδ ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ ημο άνενμο 20 ημο οκηάβιαημξ ζημοξ εζβυιεκμοξ απυ απμθάζεζξ ηςκ ζπμθείςκ ημοξ ιαεδηέξ. Η ιάθθμκ ηναημφζα κμιμθμβζαηή εέζδ ηάζζεηαζ οπέν ηδξ ιδ εηηεθεζηυηδηαξ ηςκ ζπμθζηχκ πεζεανπζηχκ πμζκχκ ζηδκ πθεζμρδθία αοηχκ 62. Η ηάζδ αοηή έπεζ δζαιμνθςεεί ήδδ απυ ηδ βαθθζηή κμιμθμβία, απυ υπμο άθθςζηε πνμένπεηαζ ηαζ δ έκκμζα ηςκ ιέηνςκ εζςηενζηήξ ηάλδξ ζοθθήαδδκ 63. Τπμζηδνίγεηαζ, εκ πνμηεζιέκς, υηζ μζ πμζκέξ επζαάθθμκηαζ βζα ηδκ επίηεολδ ηδξ ακαβηαίαξ πεζεανπίαξ ηαζ, ηαη επέηηαζδ, ηδξ μιαθήξ θεζημονβίαξ ημο ζπμθείμο επζθένμκηαξ απμηεθέζιαηα βζα ημ ιέθμξ ηδξ ζπμθζηήξ ημζκυηδηαξ απμηθεζζηζηά εκηυξ ηςκ πθαζζίςκ αοηήξ. Καηά ζοκέπεζα, δεκ ηίεεηαζ γήηδια πανμπήξ ημο εκδίημο αμδεήιαημξ ηδξ αζηήζεςξ αηονχζεςξ, ιήηε ηδξ δοκαηυηδηαξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ ηςκ ιαεδηχκ. Χζηυζμ, ημ γήηδια είκαζ δέμκ κα επακελεηάγεηαζ, εθυζμκ πνυηεζηαζ βζα ηαηάθμνδ πνμζαμθή ηςκ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ ηςκ ιαεδηχκ 64. 62 Βθ. ηδ 97/1980 (Οθμι.), Σμ 1980, ζεθ. 137 επ. ηαζ ηδ 2714/1979 (ηι. Γ ), Σμ 1980, ζεθ. 143 επ. 63 Γιάννιηζα Μ., Μέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ, ζ. 19 20. 64 Βθ. Ρώηης Ν., Η ζοκηαβιαηζηυηδηα ηδξ μιμζυιμνθδξ αιθζέζεςξ ηςκ ιαεδηνζχκ (ηδ 97/1980 (Οθμι.) ηαζ ηδ 2714/1979), Σμ 1980, ζεθ. 129 επ. 22
Καη ελαίνεζδ εηηεθεζηέξ ηνίκμκηαζ μζ πνάλεζξ ιε ηζξ μπμίεξ επζαάθθεηαζ δ πμζκή ηδξ αθθαβήξ ζπμθζημφ πενζαάθθμκημξ, δεδμιέκςκ ηςκ άιεζςκ δοζιεκχκ ζοκεπεζχκ πμο επζθένεζ βζα ημ ιαεδηή ςξ ιέθμξ ηδξ ημζκςκίαξ 65. ηζξ πενζπηχζεζξ αοηέξ μζ εηηεθεζηέξ δζμζηδηζηέξ πνάλεζξ ζαθχξ πνμζαάθθμκηαζ ιε αίηδζδ αηονχζεςξ. Χζηυζμ, δζαθοθάζζεηαζ ιυκμ μ μοζζχδδξ πονήκαξ ημο δζηαζχιαημξ αηνυαζδξ επζηνέπμκηαξ ηδκ πανάθεζρδ ηςκ δζαδζηαζηζηχκ πνμτπμεέζεςκ. Σμ δζηαίςια εεςνείηαζ, υηζ πθδνμφηαζ ιε ιυκδ ηδκ αηνυαζδ ημο ιαεδημφ εη ημο δζεοεοκημφ ημο ζπμθείμο, πςνίξ ηδκ απαναίηδηδ ηήνδζδ ηςκ ηφπςκ ηαζ ηςκ εββοήζεςκ αοημφ 66. Μεζμρδθμφζεξ ζηδ κμιμθμβία εέζεζξ ηάζζμκηαζ οπέν ηδξ εηηεθεζηυηδηαξ ηςκ πεζεανπζηχκ πμζκχκ ζηα ζπμθεία, ακελανηήηςξ ηδξ αανφηδηαξ ηδξ εηάζημηε πμζκήξ, εέζδ πμο εα ελαζθάθζγε ημ παναδεηηυ ηδξ πνμζαμθήξ υθςκ ηςκ ζπεηζηχκ απμθάζεςκ ιε έκδζηα αμδεήιαηα ηαζ ηδκ εθανιμβή ημο δζηαζχιαημξ αηνυαζδξ 67. Καίνζα απμδεζηκφεηαζ δ ηνζηζηή ηδξ εεςνίαξ έκακηζ ηδξ ηναημφζαξ κμιμθμβίαξ ημο οιαμοθίμο ηδξ Δπζηναηείαξ. πεηζηά ιε ημ δζηαίςια αηνυαζδξ επζζδιαίκεηαζ, υηζ είηε πνυηεζηαζ βζα εηηεθεζηέξ, είηε βζα ιδ εηηεθεζηέξ πνάλεζξ, μθείθεηαζ κα ηδνείηαζ αοηή δ ζοκηαβιαηζηή επζηαβή 65 Βθ. ηδ 1821/1986(Οθμι.), ΓζΓζη 1989, ζεθ. 1309 επ. ηαζ ηδ 2618/ 1997, ΓζΓζη 1998. 66 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 37 38 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ. 67 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 88. 23
ζηδκ πθήνδ έηθναζή ηδξ, πμθθχ ιάθθμκ ζηζξ πνχηεξ 68. Χξ πνμξ ημ δζηαίςια έκκμιδξ πνμζηαζίαξ, δζαηοπχκεηαζ δ εέζδ, υηζ, εθυζμκ ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ πενζμνίγμοκ εοεέςξ ηα ζοκηαβιαηζηά δζηαζχιαηα ηςκ εκδζαθενμιέκςκ δεκ κμείηαζ δ εεχνδζή ημοξ ςξ ιέηνςκ πμο δεκ επζθένμοκ απυ ηδ θφζδ ημοξ άιεζεξ δοζιεκείξ ζοκέπεζεξ 69. ηα πθαίζζα αοηά δεκ θαίκεηαζ κα εκανιμκίγεηαζ δ πνμζθοβή ηςκ δζμζηδηζηχκ δζηαζηδνίςκ ζηδ νήζδ «de minimis non curat praetor» ιε ηδ ζοκηαβιαηζηή επζηαβή πενί πανμπήξ έκκμιδξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ 70. 3.6.3. ηραηιώηες Πάβζα εέζδ ηδξ πεκζπνήξ ζπεηζηήξ κμιμθμβίαξ απμηεθεί δ ιδ εηηεθεζηυηδηα ηςκ πεζεανπζηχκ πμζκχκ πμο αθμνμφκ ζημοξ ζηναηεοιέκμοξ 71. Δκ πνμηεζιέκς, μζ πμζκέξ αοηέξ ακηζιεηςπίγμκηαζ ςξ ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ πμο επζαάθθμκηαζ βζα ηδκ μιαθή θεζημονβία ημο ζηναημφ ηαζ δεκ επζθένμοκ ελςηενζηέξ έκκμιεξ ζοκέπεζεξ. Πανά ηαφηα, μζ ζοβηεηνζιέκεξ απμθάζεζξ παναβκςνίγμοκ ημ βεβμκυξ, υηζ ζε μνζζιέκεξ πενζπηχζεζξ μζ πμζκέξ αοηέξ δφκακηαζ κα έπμοκ 68 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, 1992 Αεήκα Κμιμηδκή, ζεθ. 374. 69 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 90. 70 Βθ. Ρώηης Ν., Η ζοκηαβιαηζηυηδηα ηδξ μιμζυιμνθδξ αιθζέζεςξ ηςκ ιαεδηνζχκ (ηδ 97/1980 (Οθμι.) ηαζ ηδ 2714/1979), Σμ 1980, ζεθ. 129 επ. 71 Βθ. Λαζαράηος Π., Άνενμ 20 παν. 2, ζεθ. 40 ζε: Καζζιάηδ Μαονζά, Η Δνιδκεία ημο οκηάβιαημξ. 24
απμηεθέζιαηα βζα ηδ γςή ημο εζβμιέκμο ηαζ ζηα πθαίζζα ηδξ ημζκςκίαξ, υπςξ ζηδκ πενίπηςζδ παναιμκήξ αοημφ ζημ ζηναηυ βζα ιεβαθφηενμ πνμκζηυ δζάζηδια, θυβς ηδξ πμζκήξ ηδξ «θοθαηίζεςξ» 72. Άνα, δ πνάλδ αοηή εα έπνεπε κα εεςνείηαζ εηηεθεζηή, χζηε κα πνμζαάθθεηαζ παναδεηηά ιε αίηδζδ αηονχζεςξ 73. πεηζηά ιε ημ έηενμ ζοκηαβιαηζηυ δζηαίςια, αλζχκεηαζ δ εθανιμβή αοημφ ζε ηάεε πενίπηςζδ, έζης ηαηά ημκ μοζζχδδ πονήκα ημο 74. Πανάαθερδ αοηήξ ηδξ επζηαβήξ εα ήηακ δοκαηυκ κα εειεθζχζεζ αλίςζδ απμγδιίςζδξ αάζεζ ημο άνενμο 105 ημο Δζζαβςβζημφ Νυιμο ημο Αζηζημφ Κχδζηα 75. 3.6.4. Κραηούμενοι Δκηυξ ηςκ πθαζζίςκ ηδξ ηονζανπζηήξ ζπέζεςξ πμο εδχ πνμηφπηεζ, επζζδιαίκεηαζ δ εέζδ ηςκ ηναημοιέκςκ ςξ θμνέςκ αολδιέκςκ οπμπνεχζεςκ αθεκυξ, ηαζ εειεθζςδχκ δζηαζςιάηςκ αθεηένμο έκακηζ ημο ηνάημοξ 76. Δηηυξ ηςκ θμζπχκ ζοκηαβιαηζηχκ δζηαζςιάηςκ, γήηδια 72 Βθ. Γέρονηας Α., Οζ Δβηφηθζμζ, ζεθ. 87. 73 Ο ίδιος, ζεθ. 87-88. 74 Βθ. Λαζαράηος Π., Σμ δζηαίςια αηνμάζεςξ ζηδ δζμζηδηζηή δζαδζηαζία, Μμκμβναθίεξ οκηαβιαηζημφ ηαζ Γζμζηδηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 392. 75 Βθ. Πασλόποσλος Π., Γζμζηδηζηυ Γίηαζμ, ζεθ. 321 επ. 76 Βθ. Δημηηρόποσλος Ανδρ., οκηαβιαηζηά Γζηαζχιαηα, Παναδυζεζξ οκηαβιαηζημφ δζηαίμο, ζεθ. 89. 25
εβείνεηαζ βζα ημ ααειυ πανμπήξ έκκμιδξ πνμζηαζίαξ ζημοξ ηναημοιέκμοξ ζημοξ μπμίμοξ επζαάθθμκηαζ πεζεανπζηά ιέηνα 77. 3.6.5. Κληρικοί Όπςξ ζημοξ θμζπμφξ πχνμοξ ηδξ δζμίηδζδξ, ηαε υιμζμ ηνυπμ ηαζ ζηδκ Δηηθδζία, είκαζ δοκαηυκ κα επζαάθθμκηαζ πεζεανπζηέξ πμζκέξ, μζ μπμίεξ πμζηίθθμοκ αανφηδηαξ. Καη ακαθμβία πνμξ ηα ακςηένς, εα ιπμνμφζε κα εεςνδεεί πςξ είκαζ δοκαηή ιζα δζάηνζζδ ακάθμβα ιε ηδ αανφηδηα αοηχκ. Καη ανπήκ ιεκ μζ πμζκέξ αοηέξ θένμοκ απμηεθέζιαηα βζα ημκ εζβυιεκμ ζημκ εηηθδζζαζηζηυ πχνμ. Χζηυζμ, ζε έκα δεφηενμ επίπεδμ, είκαζ δοκαηυκ κα επδνεαζηεί ηαζ μ ημζιζηυξ αίμξ ηςκ ζενςιέκςκ, ζδίςξ εκυρεζ ηδξ πμζκήξ ηδξ ηαεαζνέζεςξ, ηαηά ηδκ μπμία μ ηθδνζηυξ πάκεζ ηδ δζμζηδηζηή ελμοζία, αθθά ηαζ ηδκ ζενμζφκδ ημο ηαζ επακένπεηαζ ζηδκ ηάλδ πμο ανζζηυηακ πνζκ ηδ πεζνμημκία ημο, δδθαδή ημο ιμκαπμφ ή ημο θασημφ 78. Βάζεζ ηςκ ακςηένς, απαναίηδηα ηνίκεηαζ δ πανμπή εκκυιμο πνμζηαζίαξ ζημοξ ηθδνζημφξ. Δζδζηά βζα ημ δζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ οπμβναιιίγεηαζ, υηζ πθέμκ ακαβκςνίγεηαζ νδηά απυ ηδ ζφβπνμκδ κμιμθμβία 79. 77 Βθ. Ο ίδιος, ζεθ. 89. 78 Βθ. Κονιδάρης Θω., Δβπεζνίδζμ Δηηθδζζαζηζημφ Γζηαίμο, ζεθ. 222. 79 Βθ. ηδ 1416/1989, ΔΓΓΓ 1991, ζεθ. 61 επ. ηαζ ηδ 3796/1990, ΓζΓζη 1991, ζεθ. 1090 επ. 26
III. ΤΜΠΕΡΑΜΑ Απυ ηδκ υθδ δζαπναβιάηεοζδ ημο γδηήιαημξ ηαείζηαηαζ ακηζθδπηυ, υηζ ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ είκαζ δοκαηυκ κα ακαπηφζζμοκ ελςηενζηά απμηεθέζιαηα ηα μπμία επδνεάγμοκ ηδκ έκκμιδ ηαηάζηαζδ ηςκ δζμζημοιέκςκ άιεζα ηαζ πνμζςπζηά. Δπμιέκςξ, ακαηφπηεζ δ ακάβηδ ηςκ δζμζημοιέκςκ βζα δζηαζηζηή πνμζηαζία. Χζηυζμ, δ έθθεζρδ ζοζηδιαηζηήξ ιεθέηδξ ηαζ ζοκμθζηήξ εηηίιδζδξ ηςκ επζιένμοξ πενζπηχζεςκ απυ ηδ εεςνία μλφκεζ ηδ κμιμθμβζαηή ακηζπανάεεζδ. ε ηάεε πενίπηςζδ, δ δζαηφπςζδ βεκζηχκ ηακυκςκ ζοιαάθθεζ ζηδκ αζθάθεζα ημο δζηαίμο ηαζ ηδκ ειπζζημζφκδ ηςκ πμθζηχκ πνμξ ηδ δζηαζμζφκδ ηαζ ηδ δζμίηδζδ, εκ πνμηεζιέκς. Η ζοκμθζηή ακηζιεηχπζζδ μθείθεζ κα δζαπθάεεηαζ εζξ υθεθμξ ημο δζμζημοιέκμο, δζυηζ δεκ κμείηαζ κα εηπίπηεζ μ ηεθεοηαίμξ απυ ηεηηδιέκα δζηαζχιαηα. Η επζηαβή βζα πθδνέζηενδ πνμζηαζία είκαζ ακακηίννδηα πανμφζα θυβς ηδξ θεζδςθήξ ζηάζδξ ηδξ δζμίηδζδξ ηαζ ηδξ κμιμθμβίαξ, ζδίςξ ηαηά ημ πανεθευκ, ζε πανμπή πνμζηαηεοηζηχκ ηςκ εζβυιεκςκ ζοιθενυκηςκ ημοξ ιέζςκ. Η ηαηάθαζδ ηδξ εηηεθεζηυηδηαξ ηςκ πνάλεςκ πμο επζθένμοκ ηαηάθμνεξ έκκμιεξ ζοκέπεζεξ ζηδ γςή ηςκ δζμζημοιέκςκ μθείθεζ κα είκαζ δεδμιέκδ. ε αθθδθμοπία πνμξ αοηυ πνέπεζ κα ανίζηεηαζ ηαζ δ πνυαθερδ βζα ακακηίννδηδ εθανιμβή ημο δζηαζχιαημξ δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ, ημ μπμίμ απμηεθεί εειέθζμ θίεμ ημο δδιμηναηζημφ πμθζηεφιαημξ. Αηυιδ, ζδιακηζηή πνμαάθθεζ ηαζ δ ηαηάηηδζδ ηδξ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ, δεδμιέκμο υηζ δ εθανιμβή ηδξ εκανιμκίγεηαζ ιε ηδκ ανπή ηδξ ζζυηδηαξ. 27
IV. ΠΕΡΙΛΗΦΗ 1. «Μέηπα εζωηεπικήρ ηάξηρ» Σα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ απμηεθμφκ πνάλεζξ ηδξ Γζμίηδζδξ πμο νοειίγμοκ ηζξ εζςηενζηέξ θεζημονβίεξ αοηήξ ηαζ απμδέηηδ έπμοκ ημκ εηάζημηε ανιυδζμ οπάθθδθμ. Δθυζμκ δεκ ιεηααάθθμοκ ηδκ έκκμιδ ηαηάζηαζδ ηςκ ζδζςηχκ, δεκ είκαζ εηηεθεζηά ηαζ δεκ πανέπμκηαζ ζημοξ πμθίηεξ ηα δζηαζχιαηα δζηαζηζηήξ πνμζηαζίαξ ηαζ πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ. Μέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ, ςζηυζμ, είκαζ δοκαηυκ κα εηδμεμφκ ζηα πθαίζζα εζδζηχκ ηονζανπζηχκ ζπέζεςκ ιε απμδέηηεξ παναδείβιαημξ πάνδ ημοξ δδιμζίμοξ οπαθθήθμοξ, ημοξ ιαεδηέξ, ημοξ ζενςιέκμοξ, ημοξ ζηναηζχηεξ ηαζ ημοξ ηναημοιέκμοξ. Δκ πνμηεζιέκς, ηα ιέηνα εζςηενζηήξ ηάλδξ δφκακηαζ κα είκαζ εζςηενζηά ή ελςηενζηά επδνεάγμκηαξ άιεζα ηα έκκμια ζοιθένμκηα ημο πμθίηδ. οκεπχξ, ηαηά ηδ ζφβηνζζδ ηςκ ζοιθενυκηςκ ημο δδιμζίμο ιε εηείκα ηςκ ζδζςηχκ ηαζ βζα ηδ εεζιζηή εθανιμβή ηςκ ζοκηαβιαηζηχκ δζηαζςιάηςκ απαζηείηαζ ζπεηζηή ζηάειζζδ ηςκ ακηζηζεέιεκςκ ζοιθενυκηςκ αάζεζ ηδξ ανπήξ ηδξ ακαθμβζηυηδηαξ ηαζ ηδξ αζηζχδμοξ ζοκάθεζαξ, δζαθοθάζζμκηαξ ζε ηάεε πενίπηςζδ ημκ μοζζχδδ πονήκα ημο μζηείμο εειεθζχδμοξ δζηαζχιαημξ. 28
2. «Measures of internal order» These measures as internal orders of the administration regulate internal functions. They have the officials as receivers. Regarding that measures of internal order do not change the legal status of citizens, they are not enforceable orders. Also, the citizens have neither the right of judicial protection nor the hearing. Measures of internal order can be issued within the bounds of special sovereign relations, too. These relations are developed between the state and the public servants, the students, the priest, the military and the imprisoned. Measures of internal order may be internal or external. The externals influence to the legal status of the citizens. Consequently, the public interests conflict with private interests and a weighing up of them is necessary considering the principles of the proportion and the causality. In any case, man ought to preserve the essential cell of citizens fundamental rights. 29
V. ΠAΡΑΡΣΗΜΑ ηδ 1487/1997 (ηι. Σ ) Γδιυζζμζ οπάθθδθμζ - Πεζεανπζηυ δίηαζμ Γζηαίςια πνμδβμφιεκδξ αηνυαζδξ. Η ηθήζδ ζε απμθμβία ημο εβηαθμοιέκμο οπαθθήθμο απμηεθεί μοζζχδδ ηφπμ ηδξ πεζεανπζηήξ δζαδζηαζίαξ ηαζ μδδβεί δ πανάθεζρή ημο ζε αηονυηδηα ηδξ πεζεανπζηήξ απυθαζδξ, εηηυξ ακ μ οπάθθδθμξ πνμζέθεεζ ηαζ απμθμβδεεί εκχπζμκ ημο ζοιαμοθίμο ηαζ αοηυ ηνίκεζ υηζ δ απμθμβία αοηή ιπμνεί κα ηαθφρεζ ηδκ ακςηένς πανάθεζρδ. Δπζαμθή ηδξ πεζεανπζηήξ πμζκήξ ημο πνμζηίιμο βζα ημ πεζεανπζηυ πανάπηςια ηδξ ιδ πνμζήημοζαξ ζοιπενζθμνάξ. οκεδνίαζε δδιυζζα ζημ αηνμαηήνζυ ημο ζηζξ 3 Φεανμοανίμο 1997 ιε ηδκ ελήξ ζφκεεζδ : Ακ. Μανίκμξ, Ακηζπνυεδνμξ, Πνυεδνμξ ημο Σ Σιήιαημξ, N. Νημφααξ, Φ. Ανκαμφημβθμο, Δ. Γανγέκηαξ, Λζη, οββμφκα, φιαμοθμζ, Γ. Κονζθθυπμοθμξ, Β. Ραοημπμφθμο, Πάνεδνμζ. Γναιιαηέαξ μ Β. Μακςθυπμοθμξ, Γναιιαηέαξ ημο Σ Σιήιαημξ. Γ ζ α κα δζηάζεζ ηδκ απυ 28 Ιμοθίμο 1992 πνμζθοβή : η δ ξ, ιυκζιδξ οπαθθήθμο ημο Πενζθενεζαημφ Γεκζημφ Νμζμημιείμο Αεδκχκ, δ μπμία δεκ πανέζηδ αθθά κμιζιμπμίδζε ημκ παναζηάκηα δζηδβυνμ ζηδκ πνχηδ επ' αηνμαηδνίμο ζογήηδζδ, ιε πθδνελμφζζμ, ηαηά ημο Πενζθενεζαημφ Γεκζημφ Νμζμημιείμο Αεδκχκ "Αθελάκδνα", ημ μπμίμ δεκ πανέζηδ, ηα ζ ηαηά ηδξ οπ' ανζει. 6/7-5-1992 απμθάζεςξ ημο Τπδνεζζαημφ ηαζ Πεζεανπζημφ οιαμοθίμο ημο Πενζθενεζαημφ Γεκζημφ Νμζμημιείμο Αεδκχκ "Αθελάκδνα". Η εηδίηαζδ άνπζζε ιε ηδκ ακάβκςζδ ηδξ εηεέζεςξ ηδξ Δζζδβήηνζαξ, Πανέδνμο Β. Ραοημπμφθμο. Μεηά ηδ δδιυζζα ζοκεδνίαζδ, ημ δζηαζηήνζμ ζοκήθεε ζε δζάζηερδ ζε αίεμοζα ημο Γζηαζηδνίμο η α ζ, αθμφ ιεθέηδζε ηα ζπεηζηά έββναθα, ζηέθεδηε ηαηά ημ κυιμ: Δπεζδή, βζα ηδκ άζηδζδ ηδξ ηνζκυιεκδξ πνμζθοβήξ έπμοκ ηαηααθδεεί ηα κυιζια ηέθδ ηαζ ημ πανάαμθμ (οπ' ανζε. 518799, 518800/92 δζπθυηοπα είζπναλδξ Γ..Ο.Τ. Γζηαζηζηχκ Δζζπνάλεςκ Αεδκχκ ηαζ 1520418, 4186751 εζδζηά έκηοπα πανααυθμο). Δπεζδή, ιε ηδκ πνμζθοβή αοηή γδηείηαζ δ ελαθάκζζδ ηδξ οπ' ανζε. 6/7-5-1992 απμθάζεςξ ημο Δζδζημφ Τπδνεζζαημφ Πεκηαιεθμφξ Πεζεανπζημφ οιαμοθίμο Τπαθθήθςκ ημο Πενζθενεζαημφ - Γεκζημφ Νμζμημιείμο Αεδκχκ "ΑΛΔΞΑΝΓΡΑ", ιε ηδκ μπμία επζαθήεδηε ζηδκ πνμζθεφβμοζα, ιυκζιδ οπάθθδθμ, ιαία ημο Νμζμημιείμο αοημφ, ηαηά πθεζμρδθία, πεζεανπζηή πμζκή ηδξ ζηένδζδξ ηςκ απμδμπχκ πέκηε (5) διενχκ βζα ημ πεζεανπζηυ πανάπηςια ηδξ ιδ πνμζήημοζαξ ζοιπενζθμνάξ πνμξ ημοξ Πνμσζηαιέκμοξ ηαζ θμζπμφξ οπαθθήθμοξ (άνε. 206 παν. 1 εδ. ζβ' ημο Τ.Κ.). Δπεζδή, δ οπυεεζδ αοηή παναπέιθεδηε ζημ Σιήια επηαιεθμφξ ζοκεέζεςξ ιε ηδκ οπ' ανζε. 3970/1996 απυθαζδ ημο Σιήιαημξ ιε πεκηαιεθή ζφκεεζδ, θυβς ηδξ ζπμοδαζυηδημξ ημο ακαηφρακημξ γδηήιαημξ, 30
ζπεηζηά ιε ημ εάκ ηςθφεηαζ κα ιεηάζπεζ ζηδ ζφκεεζδ ημο οπδνεζζαημφ - πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο, ςξ ιέθμξ, οπάθθδθμξ, δ μπμία, ζηα πθαίζζα ηδξ δζεκενβδεεiζαξ έκμνηδξ δζμζηδηζηήξ ελεηάζεςξ, είπε ελεηαζεεί ςξ ιάνηοναξ ηαζ είπε ζπδιαηίζεζ εη ηςκ πνμηένςκ βκχιδ οπέν ηδξ εκμπήξ ηδξ πνμζθεφβμοζαξ. Δπεζδή, ημ άνενμ 239 παν. 1 ημο Y.K. (π.δ. 611/1977) μνίγεζ υηζ : "Σμο οπδνεζζαημφ πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο ελαζνμφκηαζ μζ ηαηά ημ άνενμκ 227 παν. 2 ιδ δζηαζμφιεκμζ κα δζελαβάβμοκ ακάηνζζζκ". ηδκ παν. 2 ημο άνενμο 227 ημο Τ.Κ. μνίγεηαζ υηζ :"Γεκ δφκακηαζ κα δζελαβάβμοκ ακάηνζζζκ : α) εηείκμζ ηαηά ηςκ μπμίςκ ηοπυκ εζηνέθεημ ημ αδίηδια, α) μζ αζηήζακηεξ ηδκ πεζεανπζηήκ ανιμδζυηδηά ηςκ δζα ημ οπυ ηνiζζκ αδίηδια πεζεανπζηχξ πνμσζηάιεκμζ ηαζ β) μζ ηαη' εοεείακ βναιιήκ ελ αίιαημξ ζοββεκείξ ημο δζςημιέκμο οπαθθήθμο ή εη πθαβίμο ιέπνζ ηαζ ημο ηεηάνημο ααειμφ ηαζ μ ζφγοβμξ ή ελ αβπζζηείαξ ζοββεκήξ ιέπνζ ηαζ ημο δεοηένμο ααειμφ...". Πεναζηένς, ζηδκ παν. 3 ημο άνενμο 239 ημο ακςηένς Y.K. μνίγεηαζ υηζ : "Η εκένβεζα ηδξ ακαηνίζεςξ ηςθφεζ ηδκ ζοιιεημπήκ ημο εκενβήζακημξ αοηήκ εζξ ηδκ ζφκεεζζκ ημο οπδνεζζαημφ πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο". Γζα ηδκ ηαοηυηδηα ημο θυβμο, ημ αοηυ Θα πνέπεζ κα βίκεζ δεηηυ ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ πμο ιεηέπεζ ςξ ιέθμξ ζημ πεζεανπζηυ ζοιαμφθζμ πνυζςπμ, ημ μπμίμ δζεκήνβδζε ε.δ.ε. πνμ πάζδξ ακαηνίζεςξ δζαηαπεείζδξ απυ ημ ζοιαμφθζμ, ηδκ μπμία ημ ηεθεοηαίμ έηνζκε ιε ηδκ απυθαζή ημο ςξ πθήνδ ηαζ επανηή (ηδ 1231/1996). Σέθμξ ημ άνενμ 239 παν. 2 ημο Y.K. μνίγεζ, ιεηαλφ άθθςκ, υηζ μ εβηαθμφιεκμξ ιπμνεί κα γδηήζεζ εθ' άπαλ ηδκ ελαίνεζδ δφμ, ηαη' ακχηαημ υνζμ, ιεθχκ ημο οπδνεζζαημφ πεκηαιεθμφξ πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο ιε αίηδζδ, δ μπμία πνέπεζ κα οπμαάθθεηαζ εββνάθςξ ζημκ πνυεδνυ ημο δφμ ημοθάπζζημκ διένεξ πνμ ηδξ ζογδηήζεςξ ηδξ οπμεέζεςξ, κα είκαζ αζηζμθμβδιέκδ ηαζ κα ζοκμδεφεηαζ απυ ηοπυκ οπάνπμκηα δζηαζμθμβδηζηά. H δζάηαλδ αοηή πνμαθέπμκηαξ εζδζηή δζαδζηαζία ελαζνέζεςξ ιεθχκ ημο πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο, ηαηυπζκ οπμαμθήξ ζπεηζηήξ αζηήζεςξ ημο εβηαθμοιέκμο οπαθθήθμο, απμηθείεζ, ζε πενίπηςζδ ιδ οπμαμθήξ ηέημζαξ αζηήζεςξ, ηδκ εη ηςκ οζηένςκ, ιε ηδκ πνμζθοβή ημφημο εκχπζμκ ημο οιαμοθίμο ηδξ Δπζηναηείαξ, πνμαμθή θυβμο πενί ιδ αδζάαθδηδξ ηνίζεςξ ημο πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο ηαη' επίηθδζδ βεβμκυηςκ πμο ημο ήζακ ηυηε βκςζηά ηαζ εα ιπμνμφζακ κα είπακ Θειεθζχζεζ ζπεηζηή αίηδζδ ελαζνέζεςξ ακ είπε βίκεζ επίηθδζή ημοξ εκχπζμκ ημο ζοιαμοθίμο εηείκμο (ηδ 176/1995). Δπεζδή, ζηδκ πνμηεζιέκδ πενίπηςζδ, δμεέκημξ υηζ α δζμνζζιυξ ηςκ ιεθχκ ημο Δζδζημφ Τπδνεζζαημφ οιαμοθίμο Τπαθθήθςκ ημο Πενζθενεζαημφ Γεκζημφ Νμζμημιείμο Αεδκχκ "ΑΛΔΞΑΝΓΡΑ" είπε βίκεζ, αάζεζ ηςκ δζαηάλεςκ ημο Y.K., ημο άνενμο 14 ημο Ν. 1586/1986 (θ. 37), ημο Ν. 1735/1987 (θ. 195) ηαζ ημο Ν. 1884/1990 (θ. 81), ιε ηδκ Γ1β/2571/29-1-1991 απυθαζδ ημο Ακαπθδνςημφ Τπμονβμφ Τβείαξ, Πνυκμζαξ ηαζ Κμζκςκζηχκ Αζθαθίζεςκ βζα εδηεία ιέπνζ 31-12- 1992, μ θυβμξ, ιε ημκ μπμίμ, πςνίξ δ πνμζθεφβμοζα κα πνμαάθθεζ υηζ δεκ είπε θάαεζ βκχζδ ηδξ ζοκεέζεςξ ημο Πεζεανπζημφ οιαμοθίμο ηαζ πςνίξ κα επζηαθείηαζ υηζ οπέααθε ζπεηζηή αίηδζδ ελαζνέζεςξ, πνμαάθθεηαζ πανακμιία ηδξ πνμζααθθμιέκδξ απμθάζεςξ ημο ακςηένς οιαμοθίμο, ςξ εη ηδξ ζοιιεημπήξ ζ' αοηυ ηδξ Γήιδηναξ ηαιπμθή, δ μπμία ελεηαζεείζα ςξ ιάνηοξ ζηα πθαίζζα ηδξ ε.δ.ε. είπε ηαηαεέζεζ εζξ αάνμξ ηδξ πνμζθεφβμοζαξ, (βεβμκυξ βκςζηυ ζηδκ πνμζθεφβμοζα, υπςξ πνμηφπηεζ απυ ηδκ έββναθδ απμθμβία ηδξ), πνέπεζ κα απμννζθεεί, ηαηά ηδκ πνμδβμφιεκδ ζηέρδ, ςξ απανάδεηημξ, ακελανηήηςξ ημο εάκ ηα ακςηένς πνμααθθυιεκα ζοκζζημφκ ή ιδ θυβμ ελαζνέζεςξ. Δπεζδή, υπςξ πνμηφπηεζ απυ ηα ζημζπεία ημο θαηέθμο ηδξ οπμεέζεςξ ηαζ εζδζηυηενα απυ ηδκ πνμζααθθυιεκδ πεζεανπζηή απυθαζδ, δ πνμζθεφβμοζα ".. απυ πνυεεζδ ζηζξ 5-11-1991 διένα Σνίηδ ηαζ χνα 14.30 δδιζμφνβδζε ζε αάνμξ ηδξ ζοκαδέθθμο ηδξ δοζάνεζημ επεζζυδζμ... εζδζηυηενα, ηαηά ημκ πζμ πάκς πνυκμ, απάκηδζε εζνςκζηά ζημ παζνεηζζιυ ηδξ ηαηαββέθθμοζαξ ιαίαξ ιε ηδ θνάζδ "Καθχξ ηδκ ηονία δζδάζημοζα, πχξ εα ζε θςκάγμοιε ηχνα : δζδάζημοζα ή εθδιενεφμοζα Πνμσζηαιέκδ;" ηαζ ζηδ ζοκέπεζα, ιεηά ηδκ ακηίδναζδ ηδξ ακςηένς ιαίαξ, ηδκ απείθδζε θέβμκηάξ ηδξ "θίακ ζοκηυιςξ εα θμβμδμηήζεηε υζμζ πθδνχκεζηε ζημκ ίδζμ πχνμ απυ δφμ πδβέξ" εκκμχκηαξ υηζ εα θεζημονβήζεζ ςξ εηπνυζςπμξ ηςκ ενβαγμιέκςκ ζημ Τπδνεζζαηυ οιαμφθζμ ηαζ εα απμννίρεζ ηζξ θακεαζιέκεξ απμθάζεζξ ημο Τπδνεζζαημφ οιαμοθίμο ηαηά ηδ βκχιδ ηδξ". Μεηά ηδκ οπ' ανζε. 16187/6-11-1991 έββναθδ ακαθμνά ηδξ ιαίαξ ζπεηζηά ιε ημ πνμακαθενεέκ πενζζηαηζηυ, δζεκενβήεδηε έκμνηδ 31
δζμζηδηζηή ελέηαζδ απυ ηδκ Πνμσζηαιέκδ ηδξ Γζεφεοκζδξ Νμζδθεοηζηήξ Τπδνεζίαξ ηαζ ζοκηάπεδηε απυ αοηήκ ημ απυ 7-1-1992 πυνζζια. Καηυπζκ αοημφ, δ πνμζθεφβμοζα ιε ημ οπ' ανζε. 339/20-1-1992 έββναθμ ηδξ Γζεοεφκηνζαξ ημο Σιήιαημξ Πνμζςπζημφ ηθήεδηε ζε απμθμβία ηαζ οπέααθε ηδκ απυ 3-2- 1992 έββναθδ απμθμβία ηδξ. Πεναζηένς, ιε ηα οπ ' ανζε. 2177/10-2-1992 ηαζ 2177/11-2-1992 έββναθα ηδξ Γζεοεφκηνζαξ ηδξ Νμζδθεοηζηήξ Τπδνεζίαξ ηαζ ηδξ Γζεοεφκηνζαξ ημο Σιήιαημξ Πνμζςπζημφ ακηίζημζπα, μ θάηεθμξ ηδξ οπμεέζεςξ δζααζαάζεδηε ημ Γζμζηδηζηυ οιαμφθζμ ημο Νμζμημιείμο, ημ μπμίμ, ζηδ ζοκέπεζα, ιε ημ οπ' ανζε. 6/13-2-1992 πναηηζηυ ημο πανέπειρε ηδκ οπυεεζδ ζημ Πεζεανπζηυ οιαμφθζμ. Με ημ ήδδ πνμζααθθυιεκμ πναηηζηυ ημο Δζδζημφ Τπδνεζζαημφ Πεκηαιεθμφξ Πεζεανπζημφ οιαμοθίμο Τπαθθήθςκ ημο Π.Γ.N. Αεδκχκ "Αθελάκδνα" επζαθήεδηε ζηδκ πνμζθεφβμοζα, ηαηά πθεζμρδθία, δ πεζεανπζηή πμζκή ηδξ ζηένδζδξ ηςκ απμδμπχκ πέκηε (5) διενχκ βζα ημ πεζεανπζηυ πανάπηςια ηδξ ιδ πνμζήημοζαξ ζοιπενζθμνάξ πνμξ ημοξ Πνμσζηαιέκμοξ ηαζ θμζπμφξ οπαθθήθμοξ (άνενμ 206 παν. 1 εδ, ζβ' ημο π.δ. 611/1977). Δπεζδή, ηαη' άνε. 235 παν. 1, 2, 3, 4 ηαζ 5 ηαζ 219 παν. 5 ημο Y.K., δ ηθήζδ ζε απμθμβία ημο δζςημιέκμο οπαθθήθμο απυ ημ πεζεανπζηυ ζοιαμφθζμ, δ μπμία πνέπεζ κα ακαθένεηαζ ζηα ζοβηεηνζιέκα παναπηχιαηα πμο απμδίδμκηαζ ζημκ οπάθθδθμ, απμηεθεί μοζζχδδ ηφπμ ηδξ πεζεανπζηήξ δζαδζηαζίαξ, δ ηήνδζδ ημο μπμίμο επζαάθθεηαζ αηυια ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ πμο μ οπάθθδθμξ έπεζ οπμαάθεζ απμθμβία ζε πνμβεκέζηενμ ζηάδζμ ηδξ πεζεανπζηήξ δζαδζηαζίαξ ζε πεζεανπζηχξ πνμσζηάιεκμ. H πανάθεζρδ ηήνδζδξ ημο ακςηένς ηφπμο ζοκεπάβεηαζ ηδκ αηονυηδηα ηδξ πεζεανπζηήξ δζαδζηαζίαξ ηαζ ηδξ αάζεζ αοηήξ εηδζδμιέκδξ πεζεανπζηήξ απμθάζεςξ, εηηυξ ακ μ οπάθθδθμξ πνμζέθεεζ ηαζ απμθμβδεεί ηαηά ηδκ διένα ηδξ δίηδξ εκχπζμκ ημο πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο ηαζ αοηυ ηνίκεζ υηζ δ απμθμβία αοηή ιπμνεί κα ηαθφρεζ ηδκ πανάθεζρδ ηθήζεςξ ζε απμθμβία (ηδ 33, 459/1996, 1638, 3604/1995 η.α.). Με ηδκ ηνζκυιεκδ πνμζθοβή πνμαάθθεηαζ υηζ δ ιε ημ οπ' ανζε. 339/20-1-1992 έββναθμ ηδξ Γζεοεφκηνζαξ ημο Σιήιαημξ Πνμζςπζημφ ηθήζδ ζε απμθμβία ηδξ πνμζθεφβμοζαξ δεκ ακέθενε "... ζε ηί ζοκίζηαημ ημ δοζάνεζημ πενζζηαηζηά ηδξ 5-11-1991... ζε ηί ζοκίζηαημ δ ακάνιμζηδ ζοιπενζθμνά ηδξ πνμζθεφβμοζαξ πνμξ ηδ ζοκάδεθθυ ηδξ... δεκ ακέθενε εζδζηυηενα ακ δ ζοιπενζθμνά αοηή εηδδθχεδηε ιε ένβα ή θυβζα ή ηαζ ηα δφμ ηαζ πμζά ζοβηεηνζιέκα ήηακ ηα θυβζα ηαζ ηα ένβα αοηά...οπυ ηζξ ζοκεήηεξ αοηέξ δεκ ήηακ δοκαηυ κα πνμεημζιάζεζ απμηεθεζιαηζηά ηδκ οπενάζπζζή ηδξ... αθμφ δεκ ηδξ ήζακ βκςζηά ηα ζοβηεηνζιέκα πναβιαηζηά πενζζηαηζηά...". O θυβμξ αοηυξ πενί αμνζζηίαξ ηδξ ηθήζεςξ πνμξ απμθμβία είκαζ απμννζπηέμξ ςξ ααάζζιμξ, δζυηζ δ πνμζθεφβμοζα ελεηαζεεiζα ζηα πθαίζζα ηδξ δζεκενβδεείζαξ ε.δ.ε., υπςξ πνμηφπηεζ απυ ηδ ζπεηζηή έηεεζδ ελεηάζεχξ ηδξ ηδξ 19-12-1991, είπε ηαηαεέζεζ θεπημιενχξ βζα ημ απμδζδυιεκμ ζ' αοηήκ πεζεανπζηυ αδίηδια, ζηδ ζοκέπεζα δε, ηθδεείζα ζε απμθμβία ιε ημ πνμακαθενεέκ έββναθμ (339/20-1-1992), οπέααθε ηδκ απυ 3-2- 1992 έββναθα απμθμβία ηδξ, πςνίξ κα παναπμκεεεi βζα ηδκ αμνζζηία ηδξ ηθήζεςξ αοηήξ ηαζ αθμφ πνμδβμοιέκςξ είπε θάαεζ βκχζδ ημο πμνίζιαημξ ηδξ ε.δ.ε., ζημ μπμίμ πενζεβνάθεημ ακαθοηζηά ημ ζοβηεηνζιέκμ πενζζηαηζηυ (αθ. ηδ 1019/1985, 3036-37/1980). Καζ καζ ιεκ ημ πεζεανπζηυ ζοιαμφθζμ πανέθεζρε κα ηαθέζεζ ηδκ πνμζθεφβμοζα ζε απμθμβία, πνμηεζιέκμο κα ακηζηνμφζεζ ηζξ ίδζεξ ηαηδβμνίεξ βζα ηζξ μπμίεξ είπε ήδδ απμθμβδεεί ζε πνμβεκέζηενμ ζηάδζμ, εθυζμκ, υιςξ, δ πνμζθεφβμοζα πανέζηδ εκχπζμκ ημο πεζεανπζημφ ζοιαμοθίμο ηαηά ηδκ διένα ηδξ δζελαβςβήξ ηδξ πεζεανπζηήξ δίηδξ, πςνίξ κα παναπμκεεεί βζα ηδ ιδ ηθήζδ ηδξ ζε απμθμβία, δ πανάθεζρδ ηδνήζεςξ ημο ηφπμο αοημφ ηαθφθεδηε ηαζ επμιέκςξ, ζφιθςκα ηαζ ιε υζα έπμοκ ζημ πανεθευκ ηνζεεί απυ ημ Γζηαζηήνζμ, δ πνμζααθθυιεκδ απυθαζδ δεκ είκαζ πθδιιεθήξ απυ ηδξ απυρεςξ αοηήξ. Δπεζδή, ηα πνμααθθυιεκα υηζ μ Πεζεανπζηυ οιαμφθζμ δεκ έηνζκε αιενυθδπηα ηδκ εκ θυβς πεζεανπζηή οπυεεζδξ αθθά, υπςξ πνμηφπηεζ απυ ημοξ πενζεπυιεκμοξ ζημ πνμζααθθυιεκμ πναηηζηυ ανκδηζημφξ παναηηδνζζιμφξ, ηζιχνδζε ηδκ πνμζθεφβμοζα επδνεαζιέκμ απυ ηδ ζηάζδ ηδξ εκχπζυκ ημο, είκαζ, ηαηά ηδκ ηνίζδ ημο δζηαζηδνίμο απμννζπηέα ςξ ααάζζια, δζυηζ απυ ημ πενζεπυιεκμ ημο πνμζααθθμιέκμο πναηηζημφ δεκ πνμηφπηεζ ηάηζ ηέημζμ υπςξ επίζδξ ααάζζια ηαζ ςξ εη ημφημο απμννζπηέα είκαζ ηα πνμααθθυιεκα πενί ιδ μνεήξ εηηζιήζεςξ ημο απμδεζηηζημφ οθζημφ. Δπεζδή, οπυ ηα ακςηένς δεδμιέκα, δ πνμζθεφβμοζα οπέπεζε ζημ πεζεανπζηυ πανάπηςια ηδξ ιδ πνμζήημοζαξ ζοιπενζθμνάξ πνμξ ηδ ζοκάδεθθυ ηδξ, βζα ημ μπμίμ πνμζήημοζα ηνίκεηαζ, ηαηά 32
πθεζμρδθία, δ επζαθδεείζα πμζκή ημο πνμζησιμο απμδμπχκ πέκηε (5) διενχκ. Ακ ηαζ ηαηά ηδ βκχιδ ηςκ οιαμφθςκ Ν. Νημφαα ηαζ Αζη. οββμφκα ηαζ ηςκ δφμ Πανέδνςκ Γ. Κονζθθυπμοθμο ηαζ B. Ραοημπμφθμο, εκυρεζ ηςκ ζοκεδηχκ ηεθέζεςξ ημο αδζηήιαημξ ηαζ ημο θεοημφ πεζεανπζημφ ιδηνχμο ηδξ πνμζθεφβμοζαξ, δ επζαθδεεiζα ιε ηδκ πνμζααθθυιεκδ απυθαζδ πμζκή ημο πνμζηίιμο πνέπεζ κα ιεηνζαζεεί ηαζ κα επζαθδεεί ζηδκ πνμζθεφβμοζα δ πμζκή ηδξ εββνάθμο επζπθήλεςξ. Γζά ηαφηα. Απμννίπηεζ ηδκ ηνζκυιεκδ πνμζθοβή. Γζαηάζζεζ ηδκ ηαηάπηςζδ ημο πανααυθμο ηαζ επζαάθθεζ εζξ αάνμξ ηδξ πνμζθεφβμοζαξ ηδ δζηαζηζηή δαπάκδ ημο Νμζμημιείμο βζα ηδκ πανάζηαζή ημο εκχπζμκ ηδξ πεκηαιεθμφξ ζοκεέζεςξ, πμο ακένπεηαζ ζημ πμζυκ ηςκ δέηα ηεζζάνςκ πζθζάδςκ (14.000) δναπιχκ. ηδ 2209/ 77 (ηι. Γ') Γδιυζζμζ οπάθθδθμζ Δθεοεενία έηθναζδξ βκχιδξ Δθεοεενία ηοηθμθμνίαξ ημο ηφπμο Σμ ζοκηαβιαηζηυ δζηαίςια ηδξ εθεφεενδξ εηθνάζεςξ ηςκ πμθζηζηχκ πεπμζεήζεςκ δφκαηαζ κα πενζμνζζεεί ςξ πνμξ ημοξ δδιμζίμοξ οπαθθήθμοξ ηαζ εζδζηυηενα ημοξ ζηναηζςηζημφξ, πςνίξ υιςξ μζ πενζμνζζιμί αοημί κα μδδβήζμοκ εζξ ηδκ ηαηάνβδζδ ημο δζηαζχιαημξ. Ο δδιυζζμξ οπάθθδθμξ, εηηυξ οπδνεζίαξ, δζηαζμφηαζ κα εηθνάγεηαζ εθεφεενα. Σμ φκηαβια ηαημπονχκεζ αηυια ηδκ εθεοεενία ηοηθμθμνίαξ ημο ηφπμο. Οπυηε δ ακάβκςζδ εθδιενίδαξ μπμζμοδήπμηε ζδεμθμβζημφ πενζεπμιέκμο δεκ είκαζ δοκαηυκ κα ζοκζζηά πεζεανπζηυ πανάπηςια. Δπεζδή, δζα ηδξ οπυ ηνiζζκ αζηήζεςξ, γδηείηαζ δ αηφνςζδξ ημο απυ 21.1.1977. Πναηηζημφ ημο Γεοηενμαάειζμο Ακαηνζηζημφ οιαμοθίμο Υςνμθοθαηήξ, δζα ημο μπμίμο απεθαζίζεδ δ απυηαλζξ ημο αζημφκημξ, πςνμθφθαημξ, εη ημο χιαημξ. Δπεζδή, ημ ΓεοηενμαάΘιζμκ ακαηνζηζηυκ ζοιαμφθζμοκ εζηήνζλε ηδκ πνμζααθθμιέκδκ πνάλζκ ημο εζξ ηαξ ελήξ εζξ αάνμξ ημο αζημφκημξ ηαηδβμνίαξ: α) υηζ μφημξ, οπδνεηχκ εζξ Υίμκ ημκ Φεανμοάνζμκ 1975 επνμιδεεφεδ ηαζ εδζάααγε, εηηυξ ηδξ Λέζπδξ Υςνμθοθαηδξ, ηδκ εθδιενίδα «Ρζγμζπάζηδξ», εζξ παναηήνδζζκ δε ααειμθυνμο ελεθνάζεδ οπέν ημο ηναημφκημξ εζξ Ρςζζίακ ημζκςκζημφ ηαεεζηχημξ, άθθεξ δομ δε θμνέξ ημοθάπζζημκ επνμιδεεφεδ ηαζ εδζάααγε ηδκ εθδιενίδα «Αοβή» απδπμφζακ ημιιμοκζζηζηάξ απυρεζξ, α) ζοκακεζηνέθεημ κεανά άημια, ζοιιαεδηάξ ημοξ εζξ ημ Γοικάζζμκ, πνμζηείιεκα εζξ εθεβπμιέκαξ οπυ ηδξ ανζζηενάξ μνβακχζεζξ, β) ημκ Ιμφθζμκ 1976 ζοκεδέεδ ιε μιάδα αθθμδαπχκ ημονζζηχκ, ημοξ μπμίμοξ ιεηέθενε δζα ημο αοημηζκήημο ημο, ηαζ ζοκήρε ζδζαζηέναξ ζπέζεζξ ιεη' αθθμδαπήξ, πνμηαθέζαξ δοζιεκή ζπυθζα εζξ αάνμξ ημο. Αζ πνάλεζξ αοημί απμηεθμφκ, ηαηά ηδκ πνμζααθθμιέκδκ απυθαζζκ, πανάααζζκ ημο άνεν 14 παν. 1 εδαθ. β' ηαζ ή ημο N.Γ. 935/1971 «πενί ηαηαζηάζεςξ εκ βέκεζ ηςκ μπθζηχκ Υςνμθοθαηήξ ηθπ.» Δπεζδή, ηαηά ηαξ δζαηάλεζξ ηαφηαξ «μπθίηδξ ηδξ Υςνμθοθαηήξ... 33