Θύκλορ Ευήρ Έπγος Σχκθσλα κε ην PMBOK: θαζψο ην θάζε έξγν είλαη κνλαδηθφ θαη ελέρεη θάπνην βαζκφ θηλδχλνπ, νη εηαηξίεο πνπ αλαιακβάλνπλ ηελ εθηέιεζε έξγσλ ζπλήζσο ην ππνδηαηξνχλ ζε θάζειρ γηα λα ππάξρεη θαιχηεξνο δηνηθεηηθφο έιεγρνο. Σπιινγηθά φιεο καδί, νη θάζεηο απηέο ζπληζηνχλ ηνλ θχθιν δσήο ηνπ έξγνπ. Ο θχθινο δσήο έξγνπ αλαθέξεηαη ζε κηα ινγηθή αθνινπζία δξαζηεξηνηήησλ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζθνπψλ ή ζηφρσλ ηνπ έξγνπ. Αλεμάξηεηα απφ ην θπζηθφ αληηθείκελν ή ηελ πνιππινθφηεηα ηνπ έξγνπ, θάζε έξγν δηέξρεηαη απφ κηα ζεηξά θάζευν θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ. Τν ζχλνιν ησλ θάζευν ελφο έξγνπ, πνπ ην θαζνξίδνπλ πιήξσο απφ ηελ αξρή κέρξη ην ηέινο ηνπ, νλνκάδεηαη θχθινο δσήο ηνπ έξγνπ (Project Life Cycle).
Φάζειρ ηος έπγος Έλα ζχλνιν ζρεηηθψλ δπαζηηπιοηήηυν πνπ νινθιεξψλεη έλα βαζηθφ βήκα θάπνηνπ έξγνπ. Η νκαδνπνίεζε ησλ δπαζηηπιοηήηυν ζε έλα έξγν, πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηήζνπλ έλα ζεκαληηθφ οπόζημο, κε ηε δεκηνπξγία ελφο ή πεξηζζφηεξσλ ζεκαληηθψλ παπαδοηέυν. Οη ινγηθέο ελφηεηεο ζηηο νπνίεο αλαιχεηαη ην έξγν γηα θαιχηεξν έιεγρν ηεο πξνζπάζεηαο. Η έλλνηα ινγηθέο αλαθέξεηαη ζην γεγνλφο φηη θάζε θάζε απνηειείηαη απφ έλα ζχλνιν δπαζηηπιοηήηυν νη νπνίεο παξνπζηάδνπλ κεγάιε ζρέζε κεηαμχ ηνπο θαη θάπνην βαζκφ αλεμαξηεζίαο απφ άιιεο. Φάζεηο ζεσξνχληαη νη δπαζηηπιόηηηερ πνπ δελ έρνπλ αλψηεξε εξγαζία (εξγαζία πξψηνπ επηπέδνπ). Σηελ πξάμε, θάζε είλαη έλα ηκήκα ηνπ έξγνπ κε ζπγθεθξηκέλα παπαδοηέα.
Γπαζηηπιόηηηερ (Activities) Δπιμέποςρ επγαζίερ (Tasks) Κάζε θάζε αλαιχεηαη ζε επηκέξνπο δξαζηεξηφηεηεο (activities). Κάζε δξαζηεξηφηεηα κπνξεί λα αλαιπζεί ζε επηκέξνπο εξγαζίεο (tasks). Σηελ πξάμε ζπλερίδνπκε ηελ αλάιπζε κέρξη λα θηάζνπκε ζε εξγαζίεο πνπ κπνξνχκε κε αζθάιεηα λα εθηηκήζνπκε ηε δηάξθεηα θαη ην θφζηνο. Σε έξγα πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ πφξνπο ηεο ΔΔ έρεη επηθξαηήζεη ε αθφινπζε ηεξαξρηθή δνκή θαη νξνινγία: Δπίπεδν 0: Έξγν (Project) Δπίπεδν 1: Φάζε (Phase) Δπίπεδν 2: Παθέην Δξγαζίαο (Work Package) Δπίπεδν 3: Γξαζηεξηφηεηα (Activity) Δπίπεδν 4: Δπηκέξνπο Δξγαζία (Task)
PROJECT PHASE 1.. PHASE N WORK PACKAGE 1.1 WORK PACKAGE 1.2 WORK PACKAGE N.1.. ACTIVITY 1.1.1 ACTIVITY 1.2.1 ACTIVITY N.1.1. TASK 1 TASK 1 TASK 1... TASK N TASK N TASK N... ACTIVITY 1.1.N ACTIVITY 1.2.2 ACTIVITY N.1.N TASK 1 TASK 1 TASK 1... TASK N TASK N TASK N
Οπόζημο (Milestone) Σεκείν αλαθνξάο πνπ ζεκαηνδνηεί έλα ζεκαληηθφ γεγνλφο ζε έλα έξγν θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ επνπηεία ηεο πξνφδνπ ηνπ έξγνπ. Π.ρ. Παξάδνζε ηνπ ζπλφινπ ηνπ εμνπιηζκνχ θαη ηνπ ινγηζκηθνχ (Πνζνηηθή παξαιαβή) Έλα νξφζεκν είλαη έλα ζεκαληηθφ γεγνλφο ηδηαίηεξνπ ελδηαθέξνληνο. Έλα ζπρλφ ιάζνο πνπ γίλεηαη είλαη λα ηίζεηαη ζην ηέινο ελφο ζηαδίνπ ηνπ έξγνπ γηα λα ζεκαηνδνηήζεη ηελ νινθιήξσζε κηαο δξαζηεξηφηεηαο ή θάζεο. Τν ζσζηφ είλαη λα ηίζεηαη πξηλ απφ ην ηέινο κηαο δξαζηεξηφηεηαο ή θάζεο, έηζη ψζηε, ζε πεξίπησζε πξνβιεκάησλ, λα γίλνπλ δηνξζσηηθέο ελέξγεηεο θαη ηα παξαδνηέα λα νινθιεξσζνχλ έγθαηξα. Δθηφο απφ ηελ νινθιήξσζε ελφο βαζηθνχ παξαδνηένπ, έλα νξφζεκν κπνξεί λα ζεκαίλεη επίζεο κηα ζεκαληηθή απφθαζε ή ηελ εμαγσγή πιεξνθνξηψλ πνπ πεξηγξάθνπλ ή επεξεάδνπλ ην κέιινλ ηνπ έξγνπ. Υπφ απηή ηελ έλλνηα, ην νξφζεκν δελ ζεκαηνδνηεί απιά ηελ νινθιήξσζε θάπνησλ βαζηθψλ ζηαδίσλ ελφο έξγνπ, αιιά θαζνξίδεη θαη ηελ πνξεία εμέιημεο ηνπ έξγνπ, θαζψο νη βαζηθέο απνθάζεηο πνπ ιακβάλνληαη ζηα νξφζεκα κπνξνχλ λα ηξνπνπνηήζνπλ ην ζρεδηαζκφ ηνπ έξγνπ.
Παπαδοηέα (Deliverables) Τα απνηειέζκαηα κηαο δξαζηεξηφηεηαο ή θάζεο πνπ κπνξνχλ λα παξαδνζνχλ ζε ηξίηνπο (φρη ζ απηνχο πνπ ηα παξήγαγαλ). Σρέδηα, πξφηππα, πξνδηαγξαθέο, ελδηάκεζα πξντφληα ή ππεξεζίεο, ζπκπεξάζκαηα, θιπ., ηα νπνία πξνθχπηνπλ απφ ηελ νινθιήξσζε θάπνησλ επηκέξνπο ζηφρσλ ηνπ έξγνπ. Έλα παξαδνηέν πξέπεη: o Να είναι ςυγκεκριμζνα αντικείμενα. Δεν είναι παραδοτζο π.χ. η Βελτίωςη τησ εξυπηρζτηςησ", αλλά "Τεφχοσ διαδικαςιϊν εξυπηρζτηςησ" o o Να παραδοθοφν με την ολοκλήρωςη τουσ ςε ανθρϊπουσ ή υπηρεςίεσ που θα τα αξιολογήςουν ή/και θα τα χρηςιμοποιήςουν. Να μποροφν να επιβεβαιωθοφν βάςει ςυγκεκριμζνων προκαθοριςμζνων κανόνων. Οι αποδζκτεσ των παραδοτζων πρζπει να ζχουν κριτήρια αξιολόγηςησ για να μπορζςουν να τα αποδεχθοφν ή να τα απορρίψουν. Τα παξαδνηέα είλαη νη κφλνη αληηθεηκεληθνί δείθηεο πξνφδνπ. Σπλήζσο ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ είλαη ζπλδεδεκέλε κε ηα παξαδνηέα.
Ανάλςζη ηος έπγος ζε θάζειρ - Γενική λογική πποζέγγιζη Γηα ηα πεξηζζφηεξα έξγα, είλαη γεληθά απνδεθηφ φηη ν θχθινο δσήο πεξηιακβάλεη ηέζζεξηο βαζηθέο θάζεηο: 1. Σχιιεςε ηνπ έξγνπ (Project Conception) 2. Σρεδηαζκφο ηνπ έξγνπ (Project Planning) 3. Παξαγσγή ή εθηέιεζε ηνπ έξγνπ (Project Production) 4. Θέζε ζε ιεηηνπξγία θαη παξάδνζε (Project Turnover and Start-up) Μηα ελαιιαθηηθή θαη πην ιεπηνκεξήο πεξηγξαθή ησλ ηεζζάξσλ βαζηθψλ θάζεσλ ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ έξγνπ είλαη ε αθφινπζε: 1. Αξρηθή ζχιιεςε θαη εθθίλεζε ηνπ έξγνπ (definition, initiate, or conceive) 2. Σρεδηαζκφο, κειέηε θαη αλάπηπμε ηνπ έξγνπ (planning, design, or development) 3. Δθηέιεζε, πινπνίεζε ή θαηαζθεπή ηνπ έξγνπ (execution, implementation, or construction) 4. Παξάδνζε ηνπ έξγνπ θαη ζέζε ζε ιεηηνπξγία (phase-out, turnover, or start-up)
Φ1. Απσική ζύλλητη και εκκίνηζη ηος έπγος Απηή ε θάζε μεθηλά κε ηε δηαπίζησζε ηεο αλάγθεο ή/θαη ηεο επθαηξίαο γηα ηελ παξαγσγή ηνπ έξγνπ. Οξίδεηαη ν δηαρεηξηζηήο ηνπ έξγνπ θαη, ελδερνκέλσο, ηα βαζηθά κέιε ηεο νκάδαο έξγνπ. Οξίδεηαη ην θπζηθφ αληηθείκελν ηνπ έξγνπ θαη γίλνληαη πξνζεγγηζηηθέο εθηηκήζεηο ηνπ ρξφλνπ θαη ησλ απαηηνχκελσλ πφξσλ γηα λα δηαπηζησζεί εάλ είλαη εθηθηφ λα επηηεπρζεί ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα. Γηεξεπλψληαη νη δηαθνξεηηθέο ζηξαηεγηθέο ή ελαιιαθηηθέο πξνζεγγίζεηο θαη επηιέγεηαη κία απφ απηέο. Τέινο, ιακβάλεηαη απφθαζε γηα ηελ πινπνίεζε ή κε ηνπ έξγνπ θαη ζπληάζζεηαη έλαο ράξηεο έξγνπ (project charter) πνπ ζπλνςίδεη ηα απνηειέζκαηα ησλ εξγαζηψλ ζην ζηάδην ηνπ νξηζκνχ, ν νπνίνο ζπκθσλείηαη κεηαμχ ηεο νκάδαο έξγνπ θαη ηεο δηνίθεζεο ηνπ νξγαληζκνχ. Παξαδνηέα: Ο Θαθοπιζμόρ ηος Έπγος (Project Definition) πνπ πεξηιακβάλεη φιεο εθείλεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ζηηο βαζηθέο πξνδηαγξαθέο ηνπ, δειαδή: αληηθεηκεληθνχο ζηφρνπο, κεζνδνινγία, βαζηθέο πξνδηαγξαθέο, ρξεζηκνπνηνχκελε ηερλνινγία, απαηηνχκελνπο πφξνπο, θιπ. Ζ Κελέηη κοπιμόηηηαρ (Feasibility Study) πνπ έρεη σο ζηφρν ηε κειέηε (ηερληθή, νηθνλνκηθή, ιεηηνπξγηθή, αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο) ησλ πηζαλψλ ελαιιαθηηθψλ ηξφπσλ πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ θαη πξνηείλεη ηελ απνδνρή ή κε ηνπ έξγνπ.
Φ2. σεδιαζμόρ, μελέηη και ανάπηςξη ηος έπγος (1) Απηή ε θάζε πεξηιακβάλεη κειέηεο θαη πξνθαηαξθηηθέο εξγαζίεο. Οη κειέηεο εμεηάδνπλ θαη θαζνξίδνπλ κε ιεπηνκέξεηα: o ην θπζηθφ αληηθείκελν θαη ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ έξγνπ o o o o o o ηα ελδηάκεζα παξαδνηέα ηνπ έξγνπ ην ρξνλνδηάγξακκα ηνπ έξγνπ (ρξνλνπξνγξακκαηηζκφο εξγαζηψλ) ηνπο απαξαίηεηνπο πφξνπο (αλζξψπηλν δπλακηθφ, εμνπιηζκφ, αλαιψζηκα πιηθά θιπ.) ηηο πνηνηηθέο πξνδηαγξαθέο ηνπο θηλδχλνπο ηνπ έξγνπ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηνπ έξγνπ Σπκπιεξψλεηαη ε νκάδα έξγνπ θαη γίλεηαη αλάζεζε αξκνδηνηήησλ / ππεπζπλνηήησλ Παξαδνηέo: σέδιο ηος Έπγος ή σέδιο Γπάζηρ (Project Plan)
Φ2. σεδιαζμόρ, μελέηη και ανάπηςξη ηος έπγος (2) Δξγαζίεο πνπ δηεμάγνληαη παξάιιεια κε ηηο κειέηεο: Έλαξμε δηαδηθαζηψλ πξνεπηινγήο ππνςεθίσλ ππεξγνιάβσλ θαη πξνκεζεπηψλ Αλίρλεπζε ηεο αγνξάο γηα ην απαξαίηεην αλζξψπηλν δπλακηθφ, ηνλ αλαγθαίν εμνπιηζκφ θαη ηα πιηθά Παξαγγειίεο αλαιψζηκσλ πφξσλ κε κεγάιν ρξφλν παξάδνζεο Γεκηνπξγία ηεο απαηηνχκελεο πιεξνθνξηαθήο, επηθνηλσληαθήο θαη δηνηθεηηθήο ππνδνκήο Σεκαληηθφηεηα / θξηζηκφηεηα απηήο ηεο θάζεο: Τα πεξηζζφηεξα πξνβιήκαηα πνπ εκθαλίδνληαη ζηε θάζε ηεο πινπνίεζεο έρνπλ ηε ξίδα ηνπο ζε ζρεδηαζηηθή αλεπάξθεηα Γηακνξθψλεη ζε κεγάιν βαζκφ ην θφζηνο ηνπ έξγνπ: ε αληηκεηψπηζε ελφο πξνβιήκαηνο πνπ εληνπίδεηαη θαηά ηελ πινπνίεζε θνζηίδεη πνιχ πεξηζζφηεξν απφ ηελ αληηκεηψπηζή ηνπ ζηε θάζε ηνπ ζρεδηαζκνχ
Φ3. Δκηέλεζη, ςλοποίηζη ή καηαζκεςή ηος έπγος Σηε θάζε απηή: Γίλεηαη ε εγθαηάζηαζε ησλ εξγνιάβσλ, ζπλεξγείσλ θαη εμνπιηζκνχ Γίλεηαη ε πξνκήζεηα ησλ πιηθψλ Δθαξκφδνληαη ε νξγάλσζε ηνπ έξγνπ, νη δηαδηθαζίεο θαη νη κεραληζκνί ειέγρνπ θαη ππνβνιήο αλαθνξψλ Αξρίδεη ε επίβιεςε ηεο εμέιημεο ησλ εξγαζηψλ ζε ζρέζε κε ηηο κειέηεο Αλαπξνζαξκφδεηαη ην ζρέδην δξάζεο αλάινγα κε ηα πξνβιήκαηα θαη ηηο αιιαγέο πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηελ εμέιημε ηνπ έξγνπ Απηή ε θάζε παξνπζηάδεη ηα εμήο ραξαθηεξηζηηθά: Οη εθηηκήζεηο αληηθαζίζηαληαη απφ πξαγκαηηθά δεδνκέλα φπσο πξνθχπηνπλ απφ ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ έξγνπ ή πξνζαξκφδνληαη ζηηο πξαγκαηηθέο ηνπ απαηηήζεηο πνπ πξνθχπηνπλ ιφγσ απξφβιεπησλ θαζπζηεξήζεσλ, βιαβψλ, απεξγηψλ, ειιείςεηο πφξσλ, αλαηηκήζεσλ θιπ. Γνθηκάδνληαη ε πνηφηεηα ησλ κειεηψλ, ε νξγαλσηηθή ππνδνκή, νη επηινγέο αλζξψπσλ, εμνπιηζκνχ, πιηθψλ θαη αλαιψζηκσλ πφξσλ Παξαδνηέα: Πξντφληα, ππεξεζίεο, θαηαζθεπαζηηθά απνηειέζκαηα (π.ρ. θηήξην, δξφκνο, θιπ.), νηθνλνκηθά παξαζηαηηθά (π.ρ. ηηκνιφγηα, απνδείμεηο πιεξσκψλ, αζθαιηζηηθέο εηζθνξέο) θαη δηαρεηξηζηηθά παξαζηαηηθά (αλαθνξέο, αλαπξνζαξκνγέο κειεηψλ θαη ζρεδίσλ θιπ.)
Φ4. Παπάδοζη ηος έπγος και θέζη ζε λειηοςπγία Δίλαη ε θάζε νινθιήξσζεο ηνπ έξγνπ πνπ ζεκαίλεη φηη: Τν έξγν πινπνηήζεθε ζηε βάζε ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο Δθπιεξψζεθαλ φιεο νη ζπκβαηηθέο ππνρξεψζεηο Τν παξαγφκελν απνηέιεζκα (πξντφλ ή ππεξεζία) είλαη άκεζα ιεηηνπξγηθφ θαη αμηφπηζην Τν έξγν νινθιεξψζεθε ρσξίο λα ππάξρνπλ θαλελφο είδνπο εθθξεκφηεηεο Σηε θάζε απηή πεξηιακβάλνληαη: ε κεηαβίβαζε ηεο επζχλεο ηνπ παξαρζέληνο απνηειέζκαηνο ζηνλ «θχξην» ηνπ έξγνπ (π.ρ. ηδηνθηήηε) ε αμηνιφγεζε ηνπ έξγνπ θαη ηνπ παξαρζέληνο απνηειέζκαηνο κε ζηφρν ηε βειηίσζε κειινληηθψλ έξγσλ ε αλαθαηαλνκή ησλ εξγαδφκελσλ θαη ησλ άιισλ πφξσλ Παξαδνηέα: Σχληαμε έθζεζεο νινθιήξσζεο θπζηθνχ θαη νηθνλνκηθνχ αληηθεηκέλνπ ηνπ έξγνπ Υπνγξαθή πξσηνθφιινπ παξάδνζεο παξαιαβήο κεηαμχ ηνπ εξγνιήπηε θαη ηνπ θπξίνπ ηνπ έξγνπ κεηά απφ ιεπηνκεξή έιεγρν
Θύκλορ ζυήρ έπγος: Γξακκηθφ δηάγξακκα εμέιημεο θάζεσλ έξγνπ θαη ην επίπεδν πξνζπάζεηαο Φ1 Φ2 Φ3 Φ4 υπεςηική πποζπάθεια Επίπεδο πποζπάθειαρ Ρςθμόρ πποζπάθειαρ Φ1. Απσική ζύλλητη και εκκίνηζη ηος έπγος Φ2. σεδιαζμόρ, μελέηη και ανάπηςξη ηος έπγος Φ3. Εκηέλεζη, ςλοποίηζη ή καηαζκεςή ηος έπγος Φ4. Παπάδοζη ηος έπγος και θέζη ζε λειηοςπγία
Θύκλορ ζυήρ έπγος: Γπλαηφηεηα πξφζζεζεο αμίαο / Κφζηνο αιιαγψλ Φ1 Φ2 Φ3 Φ4 Λειτουργία Δςναηόηηηα ππόζθεζηρ αξίαρ Δςναηόηηηα παπέμβαζηρ Κόζηορ αλλαγών Φ1. Απσική ζύλλητη και εκκίνηζη ηος έπγος Φ2. σεδιαζμόρ, μελέηη και ανάπηςξη ηος έπγος Φ3. Εκηέλεζη, ςλοποίηζη ή καηαζκεςή ηος έπγος Φ4. Παπάδοζη ηος έπγος και θέζη ζε λειηοςπγία Κόζηορ αλλαγήρ ενόρ ζηοισείος ζε έπγα πληποθοπικήρ 1 10 100 1000 Φάζη λειηοςπγίαρ
Αλληλεπίδπαζη ηυν θάζευν μεηαξύ ηοςρ Κονηέλα Θύκλος Ευήρ Κονηέλο Θαηαππάκηη (Waterfall Model) Φάζε 1 Φάζε 2 Φάζε 3 Φάζε 4 Δςέλικηερ Κέθοδοι (Agile Methods) Δπηθάιπςε Φάζεσλ Φάζε 1 Φάζε 2 Φάζε 3 Φάζε 4 Δπηζηξνθή ζε πξνεγνχκελε θάζε Φάζε 1 Φάζε 2 Φάζε 3 Φάζε 4
Θύκλορ Ευήρ Ιογιζμικού Φάζε Πξνδηαγξαθήο Λεηηνπξγηθψλ θαη Με-Λεηηνπξγηθψλ Απαηηήζεσλ Φάζε Αλάιπζεο Φάζε Σρεδίαζεο Φάζε Υινπνίεζεο Φάζε Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Φάζε Δλνπνίεζεο θαη Δγθαηάζηαζεο Φάζε Σπληήξεζεο Φάζε Απνρψξεζεο
Κονηέλο Θαηαππάκηη (Waterfall) Φαξαθηεξίδεηαη απφ Σεηξηαθά βήκαηα (phases) Αλάδξαζε αλάκεζα ζε δχν γεηηνληθά βήκαηα Βαζίδεηαη ζηελ δεκηνπξγία πξνδηαγξαθψλ ζε θάζε βήκα Πξνηεξήκαηα Παξαγσγή πξνδηαγξαθψλ Γηεπθνιχλεη ηελ ζπληήξεζε Μεηνλεθηήκαηα Πξνδηαγξαθέο πνπ δελ κπνξνχλ λα αιιάμνπλ ζηε πνξεία δελ είλαη ξεαιηζηηθή παξαδνρή Ο Φξήζηεο ζπκκεηέρεη κφλν ζηελ αξρή Σεηξηαθή θαη πιήξεο νινθιήξσζε θάζε βήκαηνο δελ είλαη πάληα ελδεδεηγκέλε Η δηαδηθαζία είλαη δχζθνιν λα ειεγρζεί Ό ρξήζηεο βιέπεη ην πξντφλ πνιχ αξγά ζηε δηάξθεηα ηεο δηαδηθαζίαο 17
Κέζη Θαηανομή Θόζηοςρ Object-Oriented and Classical Software Engineer 5th Edition, Schach (2002) 20
Πηγέρ: Γιοίκηζη Γιασείπιζη Έπγος, Α. Γεκεηξηάδε Γιασείπιζη Έπγος Σεσνικέρ σεδιαζμού και Δλέγσος, Rory Burke ΓΟΚΖΚΔΛΟ ΠΡΟΓΡΑΚΚΑΣΗΚΟ, ημειώζειρ Παπαδόζευν, ΔΡΓΑΣΖΡΗΟ ΠΙΖΡΟΦΟΡΗΘΖ - ΑΠΘ, Γ. Πάγθαινο ΟΓΖΓΟ ΒΔΙΣΗΣΩΛ ΠΡΑΘΣΗΘΩΛ ΓΗΑ ΣΖ ΤΛΑΨΖ ΘΑΗ ΔΘΣΔΙΔΖ ΓΖΚΟΗΩΛ ΤΚΒΑΔΩΛ, Γηεχζπλζε Γεκνζίσλ Σπκβάζεσλ, Γεληθφ Λνγηζηήξην ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο, http://www.publicprocurementguides.treasury.gov.cy/ohs-gr/html/ ΒΗΘΗΠΑΗΓΔΗΑ (WIKIPEDIA), http://el.wikipedia.org/wiki/ Βοήθεια και οδηγίερ για ηο Project 2010, http://office.microsoft.com/el-gr/project-help Ιεξικό Όπυν Γ' ΘΠ, http://www.infosoc.gr/infosoc/el-gr/services/leksiko/default.htm?l=2 Ιςκο/θυνίερ, http://lycofron.12830.gr/2011/07/20/flood-model-vs-waterfall-model/