Η επώηηζη. Γράφουν: ΧΑΡΑ ΣΖΑΝΑΒΑΡΑ, ΜΑΡΙΑ ΔΕΔΕ, ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΤΗ, ΝΙΚΟ ΡΟΤΜΠΟ, ΑΓΝΗ ΒΡΑΒΟΡΙΣΟΤ

Η επώηηζη Γράφουν: ΧΑΡΑ ΣΖΑΝΑΒΑΡΑ, ΜΑΡΙΑ ΔΕΔΕ, ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΤΗ, ΝΙΚΟ ΡΟΤΜΠΟ, ΑΓΝΗ ΒΡΑΒΟΡΙΣΟΤ Σημανηική μεπίδα νέων καηαλογίζει ζηη «γενιά ηος Πολςηεσνείος» εςθύνη για ηην απαξίωζη ηος πολιηικού ζςζηήμαηορ και ηα δεινά ηηρ σώπαρ μαρ. Πξνθαλψο γεληθεχνπλ ηελ εηθφλα πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί ζηελ θνηλή γλψκε απφ ηνπο ιίγνπο πνπ θεθαιαηνπνίεζαλ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηνλ αληηδηθηαηνξηθφ αγψλα. - Ση ζα ιέγαηε εζείο ζηνπο λένπο γηα ηα κελχκαηα ηνπ Ννέκβξε θαη ηε ζεκεξηλή ηνπο αμία; Κάπνηνη μέραζαλ ηα ηδαληθά ηνπο * Ρία Καιθαθάθνπ: ήηαλ κέινο ηεο Δπηηξνπήο Καηάιεςεο ζηελ Πνιπηερληθή ρνιή ηνπ ΑΠΘ θαη ζηηο 17 Ννέκβξε ηνπ 1973 ζπλειήθζε καδί κε άιια 35 άηνκα θαη θξαηήζεθε γηα έλα κήλα ζηελ Αζθάιεηα. ήκεξα είλαη θαζεγήηξηα ζην Σκήκα Πνιηηηθψλ Μεραληθψλ ζην Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο. «Σν Πνιπηερλείν ήηαλ κεγαιεηψδεο ηε ζηηγκή πνπ έγηλε, αλεμάξηεηα απφ ην αλ θάπνηνη ην πνχιεζαλ, ην εμαξγχξσζαλ, ην πξφδσζαλ. Απηφ πνπ εγψ ζα έιεγα ζήκεξα ζηνπο λένπο είλαη φηη πξέπεη λα θάλνπλ ηα δηθά ηνπο "Πνιπηερλεία", ζε απηή ηε δχζθνιε πεξίνδν, θαη κηθξά "Πνιπηερλεία" έρνπλ θάλεη, φπσο ν Γεθέκβξεο ηνπ 2008 θαη νη θαηαιήςεηο ησλ θνηηεηψλ ην 2006 θαη ην 2007. Δλησζα φηη νη θνηηεηέο ην 2006-07 πάιεπαλ γηα ηηο ίδηεο δηαρξνληθέο αμίεο πνπ παιεχακε θη εκείο ην 1973. Γειαδή, ηελ αληίζηαζε ζηελ εμνπζία, ην ζχλζεκα "ςσκί-παηδεία-ειεπζεξία", ηελ αγάπε γηα ηελ ειεπζεξία, ηελ θνηλσληθή αιιειεγγχε θαη ηε ζπιινγηθφηεηα. Δλα θνκκάηη ηεο γεληάο ηνπ Πνιπηερλείνπ έρεη επζχλεο γηα ηε ζεκεξηλή θαηάζηαζε. Ξέραζε ηα ηδαληθά ηνπ θαη επεηδή ζεσξνχζε φηη φια μεπεξάζηεθαλ, δνχζε ζηελ επδαηκνλία ηεο θαινπέξαζεο θαη πξνζπαζνχζε λα εμαξγπξψζεη κε θάπνην ηξφπν ηνπο αγψλεο, κε ην λα εθιεγεί βνπιεπηήο ή λα εμαζθαιίζεη επαγγεικαηηθή επηηπρία». Σν ζθεληθφ ηνπο θαηαξξέεη **Μσπζήο Διηζάθ: θνηηεηήο ηφηε ζηελ Ηαηξηθή ρνιή Αζελψλ. Τπήξμε κέινο ηνπ Ρήγα Φεξαίνπ θαη ηνπ ΚΚΔ εζσηεξηθνχ. ήκεξα αλήθεη ζηνλ επξχηεξν δεκνθξαηηθφ ρψξν. Δίλαη θαζεγεηήο Παζνινγίαο ηεο Ηαηξηθήο ρνιήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Ησαλλίλσλ θαη πξφεδξνο ηεο Κνηλσθεινχο Δπηρείξεζεο Πνιηηηζκνχ, Πεξηβάιινληνο, Νενιαίαο θαη Αζιεζεο ηνπ Γήκνπ Ησαλλίλσλ. «Σα ηειεπηαία ρξφληα ηεο επηάρξνλεο δηθηαηνξίαο παξαηεξήζεθε κηα ξηδνζπαζηηθνπνίεζε ηεο λενιαίαο καο αιιά θαη επξχηεξσλ ηκεκάησλ ηεο θνηλσλίαο. ηε δηαδηθαζία απηή αλαδείρζεθαλ ζηειέρε πνπ επσκίζζεθαλ ηελ θχξηα επζχλε ηνπ αληηδηθηαηνξηθνχ αγψλα. Δίλαη γεγνλφο φηη ζηε κεηαπνιίηεπζε αξθεηά εγεηηθά ζηειέρε ηεο πεξηφδνπ εθείλεο εηζήιζαλ ζηελ θεληξηθή πνιηηηθή ζθελή θαη ζπκκεηείραλ ζηε δηακφξθσζε ηνπ πνιηηηθνχ ζθεληθνχ, ηελ θαηάξξεπζε ηνπ νπνίνπ

βηψλνπκε ζήκεξα κε ηξαγηθφ ηξφπν. Δηζη απηή ε γεληά δηαηεξεί αθέξαηεο ηηο επζχλεο ηεο γηα ηε δηακφξθσζε ηνπ κεηαπνιηηεπηηθνχ κνληέινπ δηνίθεζεο. Χζηφζν, απηφ δελ αλαηξεί ηε ζεκαζία ηεο εμέγεξζεο ηνπ Πνιπηερλείνπ, πνπ ζεκαηνδνηεί ηελ αληίδξαζε ηεο θνηλσλίαο ζην ζθεηεξηζκφ ηεο ειεπζεξίαο θαη ηεο Γεκνθξαηίαο. Καη απηά ηα γεγνλφηα έρνπλ ηδηαίηεξε ζεκαζία ζήκεξα πεξηζζφηεξν απφ θάζε άιιε θνξά, πνπ δνθηκάδεηαη ε θνηλσληθή, νηθνλνκηθή θαη πνιηηηζηηθή καο ηαπηφηεηα». Ο ηδξπηηθφο κχζνο **Βαζίιεο Παπαβαζηιείνπ: είρε εγθαηαιείςεη ηελ Ηαηξηθή θαη θνηηνχζε ήδε ζηε Γξακαηηθή ρνιή ηνπ Θεάηξνπ Σέρλεο. Γελ αλήθε ζε θακηά νξγάλσζε. Μεηά ηελ απνθνίηεζή ηνπ αζρνιήζεθε επαγγεικαηηθά κε ην ζέαηξν (εζνπνηία-ζθελνζεζία). «Ζηαλ κηα ζπκπχθλσζε ηνπ ρξφλνπ, απ' απηέο πνπ ζπλεζίδεη ε Ηζηνξία. Σα ζψκαηά καο εθιήζεζαλ λα είλαη παξφληα. Να γίλνπλ παξφληα. Ζ θαζεκεξηλφηεηα αλεζηάιε γηα κία, δχν, ηξεηο, πέληε κέξεο. Ζηαλ έλα ηνπίν έθξεμεο θαη γηνξηήο. Μηαο άιιεο γηνξηήο. Ζηαλ έλαο άιινο ήρνο, έλαο ήρνο αλαπαξαγφκελνο απφ έλαλ άιινλ ξαδηνθσληθφ ζηαζκφ πνπ έγξαςε ζηα εξηδηαλά ζαλ κεηέσξν. Μεηά ήξζε ε ψξα ηεο θαηαζθεπήο. Απφ ην ζπκβάλ πξνέθπςε ην ζχκβνιν κηαο ηνκήο αλάκεζα ζηε ρνχληα θαη ηε κεηαπνιίηεπζε. Απηφ, φηαλ ε ρνχληα είρε πηα θαηαξξεχζεη θαη παξαδψζεη ηελ εμνπζία ζηνπο πνιηηηθνχο. Ζ κεηαπνιίηεπζε ρξεηαδφηαλ ηνλ ηδξπηηθφ ηεο κχζν θαη ην Πνιπηερλείν ηήο ηνλ πξφζθεξε. Παξαπιεξσκαηηθά ιεηηνχξγεζε ε έλλνηα ηεο "γεληάο ηνπ Πνιπηερλείνπ", πνπ ήξζε λα πξνζηεζεί ζαλ θξίθνο ζην αληηζηαζηαθφ αθήγεκα ηεο πξφζθαηεο ηζηνξίαο καο, πιάη ζην ΟΥΗ, ζηελ Αληίζηαζε θαη ζην 1-1-4. Οια απηά, ζπκβάληα, βηψκαηα, θαηαζθεπέο, ηη ζεκαζία έρνπλ ζήκεξα γηα ζέλα; Μπνξεί θακία. Μπνξεί, φκσο, θαη λα ηξνθνδνηνχλ έζησ θαη ειάρηζηα ηε δεκηνπξγηθή ζνπ ζρέζε κε ηελ αγσλία ηνπ θαηξνχ ζνπ, νπφηε... καθάξη!». Σα ζχγρξνλα θξεκαηφξηα **Ζιίαο Σξηαληαθπιιφπνπινο: θνηηεηήο ηφηε ζηελ Πάληεην, νξγαλσκέλνο ζηνλ Ρήγα Φεξαίν. Μεηαπνιηηεπηηθά είλαη δηαξθήο ε ελαζρφιεζή ηνπ κε ηελ πνιηηηθή κέζα απφ ηηο γξακκέο ηνπ ΚΚΔ Δζσηεξηθνχ-Αλαλεσηηθή Αξηζηεξά αξρηθά, σο αλεμάξηεηνο αξηζηεξφο ζηε ζπλέρεηα θαη εληαγκέλνο ηελ ηειεπηαία δηεηία ζηνλ ΤΡΗΕΑ. Αζρνιείηαη κε ηα θηλήκαηα πφιεο θαη είλαη θαζεγεηήο ηεο Μέζεο Δθπαίδεπζεο. «Απφ ηα δηαηάγκαηα ηεο ρνχληαο ζηα κλεκφληα. Σνλ Απξίιε, ην κήλα ηεο άλνημεο θαη ηνπ έξσηα εμέδσζαλ ηα δηαηάγκαηα ηεο ζησπήο, καο έιεγαλ... μεθάζαξα λα γίλνπκε δεζκνθχιαθεο ηνπ εαπηνχ καο. Να είκαη "φπσο κε ζέιαλε", ρσξίο θσλή, ρσξίο αηζζήκαηα, ρσξίο επηινγέο. Ο θαζέλαο έπξεπε λα γίλεη αζήκαληνο, λα ππνβηβαζηεί ζην ηίπνηα, λα θνβάηαη, λα "ζπκκνξθψλεηαη", λα ηνλ ηξνκάδεη ε κνλαμηά ηνπ. Σν βξάδπ ηνπ Πνιπηερλείνπ δελ ήκαζηαλ κφλνη, ε θαληαζία καο θάιπαδε θαη ήιπηδε φηη ν θφζκνο ζα θαηέβεη, ζα είλαη ηφζνη πνπ ζα πιεκκπξίζεη ε Αζήλα. Καηέβεθαλ ιηγφηεξνη. Ζκαζηαλ έηνηκνη ζαλ ηα κηθξά παηδηά λα ηνπο αγθαιηάζνπκε φινπο. Απζφξκεηα! Οπσο απζφξκεηε ήηαλ θαη ε εμέγεξζε. ήκεξα ε λέα νιηγαξρία ηνπ δηεζλνχο ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη ε ρνχληα ησλ θαηξψλ καο. Ζ ζχγρξνλε παλνχθια ηνπ λενθηιειεπζεξηζκνχ ζεξίδεη ηηο δσέο καο, ελψ ηα θξεκαηφξηα ηεο αλεξγίαο εξγάδνληαη λπρζεκεξφλ.

»Οη λένη κε ηνλ απζνξκεηηζκφ θαη ηηο γλψζεηο ηνπο πξέπεη λα βγνπλ ζην πξνζθήλην. Οη πιαηείεο φινπ ηνπ θφζκνπ λα αλζίζνπλ Διεπζεξία θαη ην κηθξφβην ηνπ λενθηιειεπζεξηζκνχ λα εηηεζεί. Ζ κία πξσηεχνπζα δίλεη ηε ζθπηάιε ηεο εμέγεξζεο ζηελ άιιε, απφ ηελ Αζήλα κέρξη ηε Νέα Τφξθε είλαη ίδηα ε θξαπγή: Δμεγεξζείηε!». Δπηθίλδπλεο απινπζηεχζεηο **Απφζηνινο Παπατσάλλνπ: γελλεκέλνο ην '45. Αλήθε ζηε Γεκνθξαηηθή Νενιαία Λακπξάθε. πκκεηείρε ζηνλ αληηδηθηαηνξηθφ αγψλα. πλειήθζε θαη θαηαδηθάζηεθε απφ έθηαθηα ζηξαηνδηθεία ζε πνιπεηή θπιάθηζε ζηηο θπιαθέο Ησαλλίλσλ, Κέξθπξαο θαη Αβέξσθ. ήκεξα αλήθεη ζηνλ επξχηεξν αξηζηεξφ ρψξν θαη είλαη θαζεγεηήο ζηε ρνιή Δπηζηεκψλ Αγσγήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Ησαλλίλσλ, ζην εξγαζηήξην Ηζηνξία Νεσηέξαο Διιάδνο θαη Νενειιεληθνχ Πνιηηηζκνχ. «Ο βαζκφο επηθηλδπλφηεηαο ηνπ Πνιπηερλείνπ ήηαλ πάληνηε πνιχ πςειφο. Οζν πην λσξίο ην ζχκβνιν απηφ ζα μεζψξηαδε, ζα αιινησλφηαλ θαη κε ηνλ θαηξφ ζα έζβελε, ηφζν ην θαιχηεξν γηα ηελ εμνπζία, γηα ηνπο θξαηνχληεο. Σν Πνιπηερλείν γη' απηνχο έπξεπε λα μεραζηεί, λα δηαβξσζεί, λα ακαπξσζεί, λα απνκπζνπνηεζεί θαη ελ πάζε πεξηπηψζεη "λα ηειεηψλνπκε κε απηέο ηηο επηθίλδπλεο επεηείνπο". Ζ θνηλσλία εχθνια αγθαιηάδεη, εηδηθφηεξα κάιηζηα ζε πεξηφδνπο θξίζεσλ, απινπζηεχζεηο, γεληθεχζεηο θαη θαηαζθεπαζκέλεο κπζηζηνξίεο κε ηε ζθφπηκε πξνβνιή ησλ νιίγσλ πνπ "θεθαιαηνπνίεζαλ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηνλ αληηδηθηαηνξηθφ αγψλα".»σν Πνιπηερλείν είλαη απηή, ε άιιε επέηεηνο, ζπγθινληζηηθή, εξσηθή, ηξαγηθή ίζσο, ηεο νπνίαο ε επηθαηξφηεηα πξνθαιεί δένο, ελδερνκέλσο θαη ηξφκν. Σν δεκνθξαηηθφ καο πνιίηεπκα, έζησ θαη κε ηνλ ηξφπν πνπ ιεηηνπξγνχζε, έρεη αλαηξαπεί, ε ρψξα δελ έρεη απαιιαγεί απφ ηελ μέλε θπξηαξρία θαη εμάξηεζε, ίζσο απηφ λα κελ έγηλε πνηέ θαη ε νηθνλνκηθή ππνηέιεηα θαη θαηνρή πνπ επηβιήζεθε νδήγεζε ην ιαφ ζηελ εμαζιίσζε. Σν πην δηαδεδνκέλν ζχλζεκα "Φσκί, Παηδεία, Διεπζεξία" πνηέ δελ ήηαλ πην άκεζν, έγθαηξν θαη νινθάλεξν. Απηή ε δηαρξνληθφηεηά ηνπ απειπίδεη θαη απνγνεηεχεη.»ζ επέηεηνο απηή ηνπ Πνιπηερλείνπ δελ κπνξεί λα έρεη άιιν λφεκα, παξά απηφ ηεο ελφηεηαο, ηεο αληίζηαζεο θαη ηνπ αγψλα». πθνθαληηθή ηαχηηζε **Γηάλλεο Γθηξγθνχδεο: θνηηεηήο ηνπ Μαζεκαηηθνχ ηκήκαηνο ηνπ ΑΠΘ ηφηε. πλειήθζε ηνλ Απξίιην ηνπ 1968 γηα ηελ αληηδηθηαηνξηθή ηνπ δξάζε, θαηαδηθάζηεθε απφ ην έθηαθην ζηξαηνδηθείν ζε θπιάθηζε 7 ρξφλσλ θη έκεηλε θξαηνχκελνο ζηα θξαηεηήξηα ηεο Αζθάιεηαο Θεζζαινλίθεο θαη ζηηο Φπιαθέο Δπηαππξγίνπ, Αβέξσθ θαη Κνξπδαιινχ. Απνθπιαθίζηεθε ην 1973 θαη ηνλ Ννέκβξην ήηαλ ζηελ θαηάιεςε ηεο Πνιπηερληθήο ρνιήο ηνπ ΑΠΘ. Σε λχρηα ηεο εμέγεξζεο ζπλειήθζε θαη πάιη θαηά ηελ έμνδφ ηνπ απφ ην θηήξην. Δίλαη εθπαηδεπηηθφο. «Γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα ζπθνθάληεζεο θαη έκκεζεο ηαχηηζεο ηεο γεληάο ηνπ Πνιπηερλείνπ κε ηνπο αγσληζηέο ηνπ Πνιπηερλείνπ. Γελ είλαη απηνί πνπ έβγαιαλ ηα δηζεθαηνκκχξηα ζηελ Διβεηία. Γελ θπβεξλήζακε εκείο. Κάπνηνη εμαξγχξσζαλ ηνπο αγψλεο ηνπο. πκβαίλεη θάζε θνξά απηφ, αιιά δελ είλαη ην θπξίαξρν. Οχηε απηνί πνπ εμαξγχξσζαλ είλαη απηνί πνπ ζρεδίαζαλ θαη εθπφλεζαλ ηηο πνιηηηθέο πνπ

εθαξκφζηεθαλ. Δκείο είκαζηε εδψ θαη δελ πήξακε θακηά απνιχησο θαξέθια. Γελ έρνπκε επζχλε γη' απηά πνπ πεξλάκε ζήκεξα θαη πξέπεη λα μαλαπαιέςνπκε γηα ηα ίδηα νξάκαηα.»πάιη ηα ίδηα ζα έθαλα, δελ κεηαληψλσ γηα φ,ηη έρσ θάλεη, φκσο θάπνπ αηζζάλνκαη πεξίεξγα γηα ηε ζεκεξηλή θαηάζηαζε. Τπάξρεη ζπκφο, αγαλάθηεζε θαη ν θφζκνο αληηδξά γηαηί βιέπεη φηη παίξλνληαη κέηξα πνπ δελ πηάλνπλ ηφπν». Με καο θνξηψλεηε ηηο «πξηκαληφλεο» **Γεκήηξεο εξεκέηεο: θνηηεηήο ηφηε ζην Οηθνλνκηθφ Σκήκα ηεο Ννκηθήο ρνιήο Αζελψλ, «ηηκσξήζεθε» κε ζηξάηεπζε γηα ηελ αληηδηθηαηνξηθή ηνπ δξάζε απφ ηε ρνχληα. Καηάθεξε λα επηζηξέςεη θαη λα εληαρζεί θαη πάιη ζην θνηηεηηθφ θίλεκα, κε απνηέιεζκα λα νδεγεζεί ζην ΔΑΣ-ΔΑ απ' φπνπ απειεπζεξψζεθε ηνλ Αχγνπζην ηνπ 1973. πκκεηείρε ζηελ θαηάιεςε ηνπ Πνιπηερλείνπ. ήκεξα είλαη αλαπιεξσηήο θαζεγεηήο ζην Σκήκα Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ. Γηεηέιεζε ζχκβνπινο ηνπ Γ. Γξαγαζάθε ζηελ θπβέξλεζε Ενιψηα, ελψ επί ππνπξγίαο ηνπ Αιέθνπ Παπαδφπνπινπ ηνπνζεηήζεθε ζην Γ' ΠεΤΠ Αηηηθήο, γηα λα απνρσξήζεη πνιχ ζχληνκα φηαλ απνδείρζεθε πξφζθαηξνο ν κεηαξξπζκηζηηθφο νίζηξνο ζηελ πγεία. «Αλεξγία, θηψρεηα, "εθεδξεία" ησλ απνιπφκελσλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, κεηψζεηο κηζζψλ θαη ζπληάμεσλ, αθαηάπαπζηε θνξνεπηδξνκή απφ ηε κηα. Αζπιία γηα ηηο πνιηηηθέο ή θαη πνηληθέο επζχλεο πνιηηηθψλ, ηελ απνθπγή ησλ θφξσλ ή ηελ ππεμαίξεζή ηνπο, ηελ εηζθνξνδηαθπγή, ηελ εγρψξηα θαη δηεζλή θεξδνζθνπία, φπσο θαη γηα φια ηα κεγάια, καχξα εηζνδήκαηα, απφ ηελ άιιε. Ζ αληίζεζε έρεη νμπλζεί θαη παξνμχλεηαη ζπλερψο, ρσξίο σζηφζν λα ζπγθξνηείηαη ην απαηηνχκελν εληαίν κέησπν πάιεο ππέξ ησλ ιατθψλ ζπκθεξφλησλ. Αληί γη' απηφ, δίλνπλ θαη παίξλνπλ νη κηθξνθνκκαηηθέο αληηπαιφηεηεο, ε επηζεηηθφηεηα, ε θψθσζε ζην δηάινγν θαη καδί κ'απηά -θεπ!- ν θζφλνο θαη έλα -κε ηαμηθφ- κίζνο γηα ηε δεκνζηνυπαιιειία, ηνπο ππαιιήινπο ησλ ΓΔΚΟ, ηαμηηδήδεο ή θνξηεγαηδήδεο, κεηαλάζηεο θ.ν.θ. Κη απφ θνληά απηαξρηζκφο, βία θαηά ησλ θηλεηνπνηήζεσλ θαη ε ζπζηεκαηηθή παξαπνίεζε απφςεσλ θαη γεγνλφησλ απφ ηελ απνιπηαξρηθή θεδεκνλία ησλ ηειενπηηθψλ δειηίσλ ησλ 8. ε ηέηνηεο ζπλζήθεο ην βάζνο ηνπ νπξαλνχ παξακέλεη πεξηζζφηεξν γθξίδν παξά θφθθηλν. Σν θνξηίν γηα ηε ζεκεξηλή λενιαία γίλεηαη δπζβάζηαθην: παξαθξάδνληαο ηνλ πνηεηή "ζηα ζθνηεηλά πεγαίλνπλ, ζηα ζθνηεηλά πξνρσξνχλ"...»δκείο, νη ηεο "γεληάο ηνπ '73" επηπρήζακε λα γεπηνχκε ην αζάλαην θξαζί κηαο εμέγεξζεο κε πνιχ πην μεθάζαξνπο φξνπο. Σν αληηδηθηαηνξηθφ κέησπν ήηαλ επξχ, δηαθξηηφ θαη ζρεηηθά ζπκπαγέο. Γελ πεηχρακε φζα νλεηξεπηήθακε. Μεηά ηε ρνχληα, πνιινί ζε πνιιά μεζηξαηίζακε. Πηζηεχσ φκσο φηη νη πεξηζζφηεξνη απφ καο -φζνη αθφκε δνπλ- θάηη αθξηβφ θξαηνχλ απφ ην ήζνο θαη ην πάζνο εθείλσλ ησλ αγψλσλ. Δίλαη ιάζνο -κε ζπλέπεηεο θαη γηα ηνπο ζεκεξηλνχο αγψλεο- λα καο θνξηψλεηαη ζπιινγηθά ε επζχλε γηα ηα "πνιηηηθά αλδξαγαζήκαηα" φζσλ ιεηηνχξγεζαλ ζηε ζπλέρεηα σο "πξηκαληφλεο" ηνπ Πνιπηερλείνπ ή εμαξγχξσζαλ κέζσ ηνπ κηληηαθνχ "ζηαξ-ζίζηεκ" ην ρηππνθάξδη εθείλσλ ησλ αγψλσλ». Γελ πεξηκέλακε αληαιιάγκαηα

**Γηνλχζεο Μαπξνγέλεο: θνηηεηήο ηφηε ζηε Φπζηθνκαζεκαηηθή. Οξγαλσκέλνο ζην ΔΚΚΔ-ΑΑΠΔ. Ζηαλ ζηελ επηηξνπή θαηάιεςεο ηεο Ννκηθήο. πλειήθζε θαη θξαηήζεθε ζηελ ΔΑ απ' φπνπ βγήθε κε ηελ ακλεζηία ηνλ Αχγνπζην ηνπ '73. Μεηείρε ζηελ θαηάιεςε ηνπ Πνιπηερλείνπ. ηε κεηαπνιίηεπζε, δξαζηεξηνπνηήζεθε ζην ΚΚΔ Δζσηεξηθνχ γηα έλα δηάζηεκα θαη εμειέγε δεκνηηθφο ζχκβνπινο Εσγξάθνπ (1980-81). Απφ ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ '80 παξακέλεη αλέληαρηνο ζην ρψξν ηεο επξχηεξεο δεκνθξαηηθήο Αξηζηεξάο. Δίλαη θαξκαθνπνηφο. «Ζ εξψηεζε είλαη βαξηά θαη ε απάληεζε δχζθνιε. Ηδηαίηεξα ζήκεξα πνπ δνχκε ην νξηζηηθφ ηέινο κηαο 37ρξνλεο κεηαπνιίηεπζεο, θαζηζκέλνη πάλσ ζηα ζπληξίκκηα ηεο. Οκσο ε αθαηαλίθεηε δχλακε ηνπ βηψκαηνο πνπ ζθξάγηζε ηε γεληά καο θαη ηνλ θαζέλα ζπκκεηέρνληα μερσξηζηά, κε ππνρξεψλεη λα πξνζπαζήζσ λα απαληήζσ. Ζ πεξηβφεηε "γεληά ηνπ Πνιπηερλείνπ" είλαη θπξίσο εθείλνη θαη εθείλεο πνπ αλέιαβαλ ην θαζήθνλ θαη πήξαλ κε πξνζσπηθφ θφζηνο ην ξίζθν γηα ηελ αλαηξνπή κηαο δηθηαηνξίαο πνπ ηνπο ζηεξνχζε ηελ ειεπζεξία ζην δηθαίσκα λα νλεηξεχνληαη θαη λα δηακνξθψλνπλ ην κέιινλ ηνπο. Καη απηφ ρσξίο λα πεξηκέλνπλ αληαιιάγκαηα.»ζ εθηφμεπζε ζηνλ νπξαλφ ηεο αληδηνηέιεηαο θαη ε έκπξαθηε ππέξβαζε ηεο αιινηξίσζεο είλαη ην νπζηαζηηθφηεξν κάζεκα εζηθήο πνπ έδσζε θαη πήξε ε γεληά καο. Με ην θξηηήξην απηφ θξηζήθακε ηφηε θαη ζηε ζπλέρεηα κέρξη ζήκεξα φινη καο. Γη' απηφ θαη ε θξίζε ησλ ζεκεξηλψλ λέσλ γηα εθείλνπο πνπ ηακπνπξσκέλνη ζηελ αζθάιεηα ησλ θνκκαηηθψλ ηεξαηείσλ ηνπο αλέρζεθαλ θαη ζπλέβαιαλ κε ηνλ ηξφπν ηνπο ζην βηαζκφ απηψλ ησλ αμηψλ είλαη ακείιηθηε θαη δίθαηε. Ζ αμία ησλ κελπκάησλ ηεο εμέγεξζεο ηνπ Ννέκβξε γηα Διεπζεξία, Γεκνθξαηία θαη Δζληθή Αμηνπξέπεηα είλαη θαη ζήκεξα επηηαθηηθά παξνχζα θαη πεξηκέλεη ηνπο λένπο λα ηε δηαθπιάμνπλ θαη λα ηελ πξαγκαηψζνπλ». Γελ ζπγρσξνχλ ηνλ αγψλα καο ελάληηα ζηε δηθηαηνξία **Βέξα Γακφθιε: θνηηήηξηα ηεο Φηινζνθηθήο ηφηε. Δίρε πξσηαγσληζηηθφ ξφιν ζηηο θαηαιήςεηο ηεο Ννκηθήο θαη ηνπ Πνιπηερλείνπ. Δξγάζηεθε σο δεκνζηνγξάθνο ζηηο εθεκεξίδεο «Ρηδνζπάζηεο» θαη «Διεχζεξνο Σχπνο» θαη ζήκεξα θάλεη κεηαθξάζεηο βηβιίσλ. Παξακέλεη δξαζηήξηα ζην ρψξν ηεο Αξηζηεξάο. «ηα αδηέμνδα, ζηηο ακαξηίεο αλαδεηνχληαη απνδηνπνκπαίνη ηξάγνη. Δπεηδή ε "γεληά ηνπ Πνιπηερλείνπ" ζπκπίπηεη ειηθηαθά κε φζνπο θαηέρνπλ αμηψκαηα ή ηαπηίδνληαη επαγγεικαηηθά κε νηθνλνκηθά θαη πνιηηηθά ζπκθέξνληα, πθέξπεη κία πξνπαγάλδα φηη "θηαίεη". Π.ρ. γηα ηελ θαπηηαιηζηηθή θξίζε. Πξνθάζεηο.»Δπζχλεο έρεη γηαηί αληηκεηψπηζε ηηο εγεζίεο ηεο Αξηζηεξάο κε ζξεζθεπηηθή επιάβεηα, φρη κε δηαιεθηηθή κέζνδν. Αληί λα βαζχλεη ηελ ελφηεηα ηνπ αληηδηθηαηνξηθνχ θηλήκαηνο, απαξλήζεθε ηε ζπληξνθηθφηεηα, ππνηάρηεθε ζηηο δηαζπάζεηο. πλερίδνληαη έσο ζήκεξα κε νιέζξηεο ζπλέπεηεο.»απηφ πνπ δελ ζπγρσξείηαη ζε φζνπο αγσλίζηεθαλ ελάληηα ζηε δηθηαηνξία είλαη φηη ηφικεζαλ λα ην θάλνπλ. Οηη ν αγψλαο απηφο εκπλέεη εθήβνπο θαη λένπο πνπ ληψζνπλ δηθή ηνπο ηελ εμέγεξζε ηνπ Πνιπηερλείνπ. ηηο πιαηείεο αθνχζηεθε μαλά ην ζχλζεκα "Φσκί, Παηδεία, Διεπζεξία".

»Οζνη αγσλίζηεθαλ γηα ηελ αλαηξνπή ηεο ρνχληαο, αιιά θαη γηα έλαλ θφζκν ρσξίο εθκεηάιιεπζε θαη ηπξαλλία, ζήθσζαλ ζηηο πιάηεο ηνπο ηελ αμηνπξέπεηα ελφο ιανχ πνπ ζηελ πιεηνςεθία ηνπ δελ ζηήξημε κελ, αιιά αλέρηεθε ηε δηθηαηνξία.»ζ πνξεία φζσλ "εμαξγχξσζαλ" δελ απαμηψλεη ηνλ αληηδηθηαηνξηθφ αγψλα νχηε ηε ζπκκεηνρή ηνπο. Ζ εμνπζία, ν πινχηνο, δηαθζείξνπλ. Οξηζκέλνπο. Θέκα ζπλείδεζεο. Ηζηνξηθφ θαηλφκελν.»δπηθνπξηθά, ζηνπο λένπο ζα έιεγα λα κελ εμαπαηψληαη απφ εμνπζίεο, πξνπαγάλδεο, εμαξηήζεηο. Να κειεηνχλ, λα αλαηξέπνπλ θάζε ηπξαλλία. ηνπο αγψλεο νη άλζξσπνη γίλνληαη ειεχζεξνη. Δπψδπλνο ηνθεηφο, αιιά θέξλεη ζηνλ θφζκν κία λέα δσή». Θέιεη κάρε γηα λα κελ μεπνπιεζείο **Καηεξίλα Παπαγθίθα: θνηηήηξηα ηφηε ηεο Ηαηξηθήο ρνιήο Αζελψλ. Οξγαλσκέλε ζηελ Αληη-ΔΦΔΔ θαη ζηελ ΚΝΔ. πλειήθζε απφ ηελ Αζθάιεηα ηνλ Φιεβάξε ηνπ 1974. Μέρξη ην 1989 παξέκεηλε ζην ΚΚΔ. Δθηνηε, αλ θαη αλήθεη ζην ρψξν ηεο Αξηζηεξάο, δελ εληάρζεθε ζε θαλέλαλ θνκκαηηθφ νξγαληζκφ. Αλέπηπμε ζπλδηθαιηζηηθή δξάζε θαη έρεη ζπκκεηνρή ζε θηλήκαηα αιιειεγγχεο, αληηξαηζηζηηθά θαη αληηπαγθνζκηνπνίεζεο. Δξγάζηεθε σο γηαηξφο θπηηαξνιφγνο ζηα λνζνθνκεία Κξαηηθφ Νίθαηαο, Σδάλεην, Αιεμάλδξαο, σηεξία θαη γηα 25 ρξφληα ζην Αληηθαξθηληθφ Ννζνθνκείν Μεηαμά, απ' φπνπ ζπληαμηνδνηήζεθε πέξζη. «Θα έιεγα φηη ην "Φσκί, παηδεία, ειεπζεξία" πνπ θσλάδακε ηφηε ζέιεη θαη ζήκεξα αγψλα γηαηί δελ είλαη δεδνκέλν. Γηα ηνλ ηφπν καο αιιά θαη γηα ην ηειεπηαίν ρσξηφ ηεο Αθξηθήο θαη ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο. Θα έιεγα φηη θαη απφ ηε δηθή ζνπ γεληά πνιινί ζα μεπνπιεζνχλ. Θέιεη κάρε θαζεκεξηλά γηα λα κελ πνπιήζεηο ηνλ αγψλα ζνπ καδί κε ηελ ςπρή ζνπ. Αληηζηαζείηε. Δμεγεξζείηε. Κάπνηε, "ζηνπ θσηεηλνχ καο κέιινληνο ηελ ηζηνξία", ζα ληθήζνπκε. Γηαηί έρνπκε ην δίθην. Γηαηί είκαζηε ην 99% ηνπ πιαλήηε. Γηαηί ν κφλνο ζίγνπξα ρακέλνο αγψλαο είλαη απηφο πνπ δελ έγηλε πνηέ». Οινη ήμεξαλ, φινη μέξνπλ

**Μαξγαξίηα Γηαξαιή: δεπηεξνεηήο θνηηήηξηα ζηελ Αλσηάηε Γεσπνληθή ρνιή ήηαλ ηνλ Ννέκβξην ηνπ '73, κέινο ηεο αληηδηθηαηνξηθήο νξγάλσζεο ζπνπδαζηψλ Ρήγαο Φεξαίνο. Σνλ Αχγνπζην ηνπ '73 είρε βγεη απφ ηε θπιαθή κε ηελ ακλεζηία πνπ έδσζε ηφηε ην ρνπληηθφ θαζεζηψο. Απφ ηνλ Μάην ηνπ 1967 ήηαλ ζην Παηξησηηθφ Αληηδηθηαηνξηθφ Μέησπν θαη απφ ην θζηλφπσξν ηνπ 1967 ζηνλ Ρήγα Φεξαίν. Σε ζπλέιαβαλ 16 Ννεκβξίνπ 1968 θαη απνθπιαθίζηεθε 21 Απγνχζηνπ 1973. Σε ζπλέιαβαλ μαλά ην Φεβξνπάξην 1974. «Πιεζηάδνπκε θαη θέηνο θνληά ζην ηξνκεξφ ηξηήκεξν ηνπ Ννέκβξε. Σξηάληα νρηψ ρξφληα κεηά, πνηνο δηθαηνχηαη λα αλαξσηηέηαη αθφκα γηα ην λφεκα, γηα ην πνηνη θαη πψο θαη γηαηί έθηαζαλ ζηε κεγάιε ζηηγκή ηεο εμέγεξζεο;»οπδείο αλαξσηηέηαη, φινη μέξακε θαη ηφηε, φινη μέξνπκε θαη ζήκεξα. Ο θαζέλαο απφ ηελ πιεπξά πνπ επέιεμε. Οη εμνπζίεο, νη ζησπειέο πιεηνςεθίεο, νη "θνηηάσ ηε δνπιεηά κνπ", νη παξαδνκέλνη, νη εηηεκέλνη, αιιά θαη νη θινγηζκέλνη, νη ηξειακέλνη, νη εμεγεξκέλνη, νη ηαγκέλνη ζην φξακα, νη... νη..., φινη ήμεξαλ θαη μέξνπλ.»οη εμνπζίεο αλαζηαηψζεθαλ ην '73, αλαζηαηψλνληαη θάζε ρξφλν, γηαηί ηνπο μεβνιεχεη φινπο απηφ ην ζήκα, πνπ μέξνπλ φινη ηη ζεκαίλεη. Μία είλαη ε βεβαηφηεηα. Ζ θνηλσλία ππάξρεη, αθφκα θαη πληγκέλε θαη ηπθιή θαη θνπθή θαη ζακκέλε, ε δπλακηθή ηεο ζα εθηηλαρζεί, ζα βξίζθνληαη πάληα απηνί νη κε ερέθξνλεο, απηνί νη έηνηκνη λα βγνπλ απφ ην θαλάιη ηεο ζηπγεξήο ππνηαγήο θαη λα νξκήζνπλ γελλψληαο ηε δσή.»δηζη είλαη απηή ε δσή. Ζ εμέγεξζε δηαπεξλά κε ζξάζνο αθφκα θαη ηνπο επαλαζηαηηθνχο ζρεδηαζκνχο, θαη είλαη απηή πνπ ελ ηέιεη δσληαλεχεη ην επαλαζηαηηθφ ζρέδην, πνπ πξνζζέηεη θχιια, άλζε θαη θαξπνχο, πνπ κνξθνπνηεί ζηνλ ελεζηψηα ρξφλν ηελ εμεγεξζηαθή παξάδνζε. Ζ εζλνζσηήξηα ρνχληα ησλ ζπληαγκαηαξρψλ κάο έζσδε απφ ηνλ θνκκνπληζηηθφ θίλδπλν.»ζ εζλνζσηήξηα θπβέξλεζε ησλ ηξαπεδψλ κάο ζψδεη απφ ηνλ άθξνλα ιαφ, πνπ δηεθδηθεί δσή θαη αμηνπξέπεηα. Καη ηφηε θαη ηψξα "ςσκί-παηδεία-ειεπζεξία". Καη ηφηε θαη ηψξα φινη μέξνπκε. Μέλεη λα επηιέμνπκε, θαη ζα επηιέμνπκε κε επίγλσζε ηεο κεγάιεο επζχλεο. Σφηε ε λενιαία άθεζε αλεμίηειν ην ηζηνξηθφ ίρλνο ηεο ζηνλ αληηδηθηαηνξηθφ αγψλα, φζν θη αλ ε θαζεζησηηθή πξνπαγάλδα πιαζηνγξάθεζε ηα κελχκαηα ηνπ αγψλα, φζν θη αλ θάπνηνη απφ ηνπο ηφηε αγσληζηέο έθηπζαλ, αξγφηεξα, θαηάκνπηξα ηελ ίδηα ηνπο ηελ ηζηνξία. Αλ νη πιαηείεο ηνπ θαινθαηξηνχ θαη νη γεληθέο απεξγίεο ηνπ θζηλνπψξνπ ήηαλ ηα γεγνλφηα ηεο Ννκηθήο ηνπ '72, ηφηε ην Πνιπηερλείν θνληνδπγψλεη. Οζνη ην δήζακε ληψζνπκε ηα κελχκαηα ζηνλ αέξα θαη είκαζηε δηπιά ραξνχκελνη, γηαηί ζα είκαζηε πάιη εθεί, ακεηαλφεηνη ζηνηρεκέλνη ζην φλεηξν. ΤΓ. Παξαθαιψ ζχληξνθνη ζπδεηήζηε, εκπηζηεπζείηε, θνπβεληηάζηε κε ηνλ εαπηφ ζαο, κε ηνλ δηπιαλφ ζαο, φινη κε φινπο ζηε γεηηνληά, ζηε δνπιεηά, ζην ζρνιείν, ζηηο αξηζηεξέο νξγαλψζεηο, ζην Γηαδίθηπν. Καη θιείζηε ηελ ηειεφξαζε». Δημοςίευςη: Εφημ. «Ελευθεροτυπία», 16 Νοεμβρίου 2011 url: http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=326180