Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Μαΐου 2019 (OR. en) 9116/19 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: JAI 490 COPEN 200 CYBER 153 DROIPEN 79 JAIEX 75 ENFOPOL 229 DAPIX 177 EJUSTICE 63 MI 420 TECOM 211 DATAPROTECT 142 USA 33 REX 468 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την εξουσιοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συμμετάσχει, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε διαπραγματεύσεις σχετικά με δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185) 9116/19 CH/di
ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2019/ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της για την εξουσιοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συμμετάσχει, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε διαπραγματεύσεις σχετικά με δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 16 και το άρθρο 82 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4, Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 9116/19 CH/di 1
Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Στις 8 Ιουνίου 2017, η επιτροπή της Σύμβασης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (T-CY), που αποτελείται από τα κράτη που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185) ενέκρινε τους όρους εντολής για την κατάρτιση δεύτερου πρόσθετου πρωτοκόλλου της Σύμβασης. (2) Οι όροι εντολής για την κατάρτιση δεύτερου πρόσθετου πρωτοκόλλου περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία προς προβληματισμό: διατάξεις για αποτελεσματικότερη αμοιβαία δικαστική συνδρομή (απλουστευμένο σύστημα υποβολής αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής για πληροφορίες σχετικά με συνδρομητές διεθνείς εντολές υποβολής στοιχείων / διαταγές επίδειξης, άμεση συνεργασία μεταξύ των δικαστικών αρχών όσον αφορά αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, κοινές έρευνες και κοινές ομάδες έρευνας, αιτήματα διατυπωμένα στην αγγλική γλώσσα, ακρόαση μαρτύρων, θυμάτων και εμπειρογνωμόνων μέσω ηχητικής διάσκεψης/εικονοδιάσκεψης, διαδικασίες για επείγουσες περιστάσεις αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής), διατάξεις που επιτρέπουν την άμεση συνεργασία με παρόχους υπηρεσιών σε άλλες δικαιοδοσίες όσον αφορά τα αιτήματα παροχής πληροφοριών για συνδρομητές, αιτήματα διατήρησης και αιτήματα έκτακτης ανάγκης, σαφέστερο πλαίσιο και ισχυρότερες διασφαλίσεις για τις υφιστάμενες πρακτικές διασυνοριακής πρόσβασης στα δεδομένα, διασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων προστασίας δεδομένων. (3) Η Ένωση εξέδωσε κοινούς κανόνες που καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τα στοιχεία που εξετάζονται για το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο 9116/19 CH/di 2
Οι εν λόγω κοινοί κανόνες περιλαμβάνουν, ειδικότερα, ένα ολοκληρωμένο σύνολο μέσων για τη διευκόλυνση της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις 1 και τη διασφάλιση στοιχειωδών προτύπων δικονομικών δικαιωμάτων 2, καθώς και διασφαλίσεις για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής 3. 1 Πράξη του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2000, για την κατάρτιση, σύμφωνα με το άρθρο 34 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, της σύμβασης για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή επί ποινικών υποθέσεων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ C 197 της 12.7.2000, σ. 1) κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) και την κατάργηση της απόφασης 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 138) κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53) απόφαση-πλαίσιο 2002/465/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2002, σχετικά με τις κοινές ομάδες έρευνας (ΕΕ L 162 της 20.6.2002, σ. 1) απόφαση-πλαίσιο 2009/948/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 30ής Νοεμβρίου 2009 για την πρόληψη και τον διακανονισμό συγκρούσεων δικαιοδοσίας σε ποινικές υποθέσεις (ΕΕ L 328 της 15.12.2009, σ. 42) οδηγία 2014/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 3ης Απριλίου 2014 περί της ευρωπαϊκής εντολής έρευνας σε ποινικές υποθέσεις (ΕΕ L 130 της 1.5.2014, σ. 1). 2 Οδηγία 2010/64/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, σχετικά με το δικαίωμα σε διερμηνεία και μετάφραση κατά την ποινική διαδικασία (ΕΕ L 280 της 26.10.2010, σ. 1) οδηγία 2012/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (ΕΕ L 142 της 1.6.2012, σ. 1) οδηγία 2013/48/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας και διαδικασίας εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, καθώς και σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης τρίτου προσώπου σε περίπτωση στέρησης της ελευθερίας του και με το δικαίωμα επικοινωνίας με τρίτα πρόσωπα και με προξενικές αρχές κατά τη διάρκεια της στέρησης της ελευθερίας (ΕΕ L 294 της 6.11.2013, σ. 1) οδηγία (ΕΕ) 2016/1919 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με τη δικαστική αρωγή για υπόπτους και κατηγορουμένους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης (ΕΕ L 297 της 4.11.2016, σ. 1) οδηγία (ΕΕ) 2016/800 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (ΕΕ L 132 της 21.5.2016, σ. 1). 3 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119, 4.5.2016, σ. 1) οδηγία (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της απόφασης-πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 119, 4.5.2016, σ. 89). 9116/19 CH/di 3
(4) Η Επιτροπή υπέβαλε επίσης πρόταση κανονισμού σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή υποβολής και την ευρωπαϊκή εντολή διατήρησης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις, καθώς και πρόταση οδηγίας σχετικά με τη θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων για τον ορισμό των νόμιμων εκπροσώπων για τον σκοπό της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές διαδικασίες, που θεσπίζουν δεσμευτικές διασυνοριακές ευρωπαϊκές εντολές υποβολής και διατήρησης στοιχείων οι οποίες απευθύνονται άμεσα στον εκπρόσωπο παρόχου υπηρεσιών σε άλλο κράτος μέλος. (5) Ως εκ τούτου, το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο δύναται να επηρεάσει τους κοινούς κανόνες της Ένωσης ή να μεταβάλει το πεδίο εφαρμογής τους. (6) Το άρθρο 82 παράγραφος 1 και το άρθρο 16 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθορίζουν τις αρμοδιότητες της Ένωσης στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις καθώς και στον τομέα της προστασίας των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής. Για να προστατευτεί η ακεραιότητα του ενωσιακού δικαίου και να εξασφαλιστεί η διατήρηση της συνεκτικότητας των κανόνων του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της Ένωσης, η Ένωση πρέπει να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις σχετικά με το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο. 9116/19 CH/di 4
(7) Το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο θα πρέπει να περιλαμβάνει τις απαραίτητες διασφαλίσεις για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, ειδικότερα το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, καθώς και της κατοικίας και της επικοινωνίας, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 7 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ("Χάρτης"), το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αναγνωρίζεται στο άρθρο 8 του Χάρτη, η αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων, όπως αναγνωρίζεται στο άρθρο 21 του Χάρτη, το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου που αναγνωρίζεται στο άρθρο 47 του Χάρτη, το τεκμήριο αθωότητας και τα δικαιώματα της υπεράσπισης που αναγνωρίζονται στο άρθρο 48 του Χάρτη, και τις αρχές της νομιμότητας και της αναλογικότητας αξιοποίνων πράξεων και ποινών που αναγνωρίζονται στο άρθρο 49 του Χάρτη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόζουν το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο σύμφωνα με τα ως άνω δικαιώματα και αρχές. (8) Σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1, ζητήθηκε η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, ο οποίος γνωμοδότησε στις 2 Απριλίου 2019 2. (9) Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, που προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, τα εν λόγω κράτη μέλη δεν συμμετέχουν στη θέσπιση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύονται από αυτήν ούτε υπόκεινται στην εφαρμογή της. 1 Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39). 2 Δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα. 9116/19 CH/di 5
(10) Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, που προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση της παρούσας απόφασης και, συνεπώς, δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στη εφαρμογή της, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: 9116/19 CH/di 6
Άρθρο 1 1. Εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να διαπραγματευτεί, εξ ονόματος της Ένωσης, το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185). 2. Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται βάσει των διαπραγματευτικών οδηγιών του Συμβουλίου οι οποίες εκτίθενται στο προσάρτημα της παρούσας απόφασης. Άρθρο 2 Η Επιτροπή ορίζεται ο διαπραγματευτής της Ένωσης. Άρθρο 3 Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε συνεννόηση με την ομάδα COPEN (Συνεργασία επί Ποινικών Θεμάτων) και σύμφωνα με τις οδηγίες που περιέχονται στο προσάρτημα της παρούσας απόφασης, υπό την επιφύλαξη τυχόν οδηγιών τις οποίες ενδεχομένως απευθύνει το Συμβούλιο μεταγενέστερα στην Επιτροπή. Η Επιτροπή υποβάλλει εκθέσεις στο Συμβούλιο σχετικά με τη διεξαγωγή και τα αποτελέσματα κάθε διαπραγματευτικής συνόδου. Όπου αρμόζει ή κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου, η Επιτροπή υποβάλλει γραπτή έκθεση. 9116/19 CH/di 7
Άρθρο 4 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή., Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος 9116/19 CH/di 8