Βιομηχανία 4.0 (Industry 4.0) Δεξιότητες Προσωπικού Βιβή Τσούτσα Λέκτορας ΤΕΙ Θεσσαλίας Τμήμα Λογ/κής & Χρημ/κής
Εισαγωγή Η Βιομηχανία 4 είναι η τάση για αλλαγή που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη βιομηχανία, και έχει εφαρμογή σε τομείς όπως η παραγωγή, η εφοδιαστική αλυσίδα, κ.λπ. Για την υλοποίηση της υπάρχουν πολλές προκλήσεις Μία από αυτές είναι η αλλαγή του τρόπου εργασίας και η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού.
Κύριες αλλαγές στην εργασία Εργασίες χειρωνακτικές και επαναλαμβανόμενες θα εκτελούνται από μηχανές Εργασίες που απαιτούν εμπειρία, διαίσθηση, δημιουργικότητα και λήψη απόφασης θα συνεχίσουν να εκτελούνται από ανθρώπους Οι εργαζόμενοι καλούνται να επεξεργαστούν και να αναλύσουν τα δεδομένα και τις πληροφορίες που δημιουργούνται από τις έξυπνες μηχανές Συνεπώς, η εισαγωγή της Β 4 αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας νέου τύπου και την αλλαγή των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τους εργαζομένους της
Επενδύσεις στη Βιομηχανία 4 Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των επενδύσεων για τη Β 4 είναι 15% Η διείσδυση των νέων τεχνολογιών και ειδικά των βιομηχανικών ρομπότ στις επιχειρήσεις βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και κυρίως ανεβάζουν στα ύψη την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Υπάρχει μια εκρηκτική αύξηση της ζήτησης για βιομηχανικά ρομπότ στην Ελλάδα μετά το 2017.
Μείωση θέσεων εργασίας από τα robot; Σε χώρες όπως η Γερμανία και το Μεξικό, η εισαγωγή ρομποτικού αυτοματισμού έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού θέσεων εργασίας. Περισσότερες από 2 εκατ. νέες θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί για τους εργαζόμενους στον τομέα hightechnology manufacturing. Στην Κίνα που διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό ρομπότ στον κόσμο σήμερα, το επίπεδο των πραγματικών μισθών έχει αυξηθεί μιάμιση φορά στα τελευταία δέκα χρόνια.
Οι αλλαγές στην εργασία από τη Βιομηχανία 4 μελετώνται Δεδομένου ότι τα ρομπότ απαιτούν κατάλληλο περιβάλλον εργασίας και κατάλληλους συναδέλφους. Προέκυψε η ανάγκη προσδιορισμού των αλλαγών που θα επιφέρει η Β4 στην αγορά εργασίας, στο είδος απασχόλησης καθώς και στις δεξιότητες των εργαζομένων. Οργανισμοί όπως οι CEN, e-cf, SFIA foundation αλλά και άλλοι ερευνητές ασχολούνται με την μελέτη και τυποποίηση των παραπάνω.
European e-competence Framework (E-CF) Είναι Ευρωπαϊκό standard που στηρίζεται στον προσδιορισμό δεξιοτήτων των εργαζομένων και όχι σε περιγραφή θέσεων εργασίας Ορίζει 40 δεξιότητες που ταξινομούνται σε 5 κύριες business areas (plan, build, run, enable, manage) Π.χ. IS and Business Strategy Alignment, Service Level Management, Business Plan Development, Product/Service Planning, Architectural Design, Application Design, Technology Trend Monitoring, Sustainable Development and Innovating.
Ο Leinweber επίσης κατηγοριοποιεί τις δεξιότητες σε : Τεχνικές δεξιότητες, όπως state-of-the-art knowledge, process understanding, technical skills, etc. Μεθοδολογικές δεξιότητες συμπεριλαμβανομένων των creativity, entrepreneurial thinking, problem solving, conflict solving, decision making, analytical skills, research skills, and efficiency orientation. Κοινωνικές δεξιότητες, όπως intercultural skills, language skills, communication skills, networking skills, ability to work in a team, ability to be compromising and cooperative, ability to transfer knowledge and leadership skills. Προσωπικές δεξιότητες συμπεριλαμβανομένων των flexibility, ambiguity tolerance, motivation to learn, ability to work under pressure, sustainable mindset and compliance
Σύμφωνα και με το Word Economic Forum Θα υπάρχει μια μετατόπιση στις απαιτούμενες δεξιότητες μέχρι το 2020. Αυτές οι δεξιότητες κυρίως αφορούν την επίλυση σύνθετων προβλημάτων, κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού, Υπηρεσιο-κεντρική προσέγγιση διαπραγμάτευση και λήψη αποφάσεων
Συμπεράσματα μελετώντας τα υπάρχοντα πλαίσια Δεν υπάρχει technological determinism, Υπάρχει η ανάγκη προσδιορισμού των διαφόρων δεξιοτήτων σύμφωνα με το συγκεκριμένο Industry 4.0 biotopes, υπάρχουν διαφορετικοί τομείς εργατικού δυναμικού, υπάρχουν τομείς που χρησιμοποιούν διαφορετικά υποσύνολα των νέων τεχνολογιών, Εξαρτάται από τον κύκλο ζωής των προϊόντων σύμφωνα με τους οποίους πρέπει να υποστηριχθούν διαφορετικές διαδικασίες ανάπτυξης και λειτουργίας.
Λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη πως στην Β 4 βρίσκουν εφαρμογή πολλές νέες τεχνολογίες όπως big data analytics, advanced human-machine interfaces, smart sensors and actuators, robotics, artificial intelligence, security authentication, cloud computing, location tracking technologies, 3D printing, κ.α. Που ανήκουν σε διάφορες γνωστικές περιοχές όπως Artificial intelligence, Cloud computing, Internet of Things, Multi agent systems, Cyber physical systems
Συνεπώς, ένα προτεινόμενο πλαίσιο για να προσδιορισθούν συγκεκριμένα σε μια βιομηχανία οι (μελλοντικές) εκπαιδευτικές ανάγκες των εργαζομένων της θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους ακόλουθους έξι παράγοντες a) τομέα της βιομηχανίας, b) τεχνολογία, c) κύκλο ζωής των προϊόντων που παράγει, d) προφίλ θέσεων εργασίας, e) επιδεξιότητες και f) εγκάρσιες δεξιότητες.
Παράγοντες για τον προσδιορισμό των εκπαιδευτικών αναγκών
Συμπεράσματα Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μέλλον της βιομηχανίας θα είναι «έξυπνο», ψηφιακό, ρομποτικό Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες οργανωτικές δομές εργασίας που θα προκύψουν στην «έξυπνη» βιομηχανία Να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες για να συγκατοικήσουν και να συνεργαστούν με τις έξυπνες μηχανές Να αποκτήσουν εργασιακή κουλτούρα Β 4 Και φυσικά, και οι Θεσσαλικές Βιομηχανίες. δεν έχουν χρόνο για χάσιμο
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.