ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018-2019 ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α. ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β : Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (3000-1100 π.χ.) 1. ΟΙ ΛΑΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ (σελ. 14-20) Σουμέριοι Πρώτος λαός στον κόσμο-εφευρέσεις (τροχός, άροτρο...) Σφηνοειδής γραφή Ζιγκουράτ Βαβυλώνιοι Κώδικας Χαμουραμπί Έπος Γιλγαμές Η Αίγυπτος «Δώρον του Νείλου» Θρησκεία Φαραώ-κοινωνικές τάξεις Γραφή (ιερογλυφικά) Πυραμίδες Φοίνικες Αλφάβητο Εβραίοι Μονοθεϊσμός-Βίβλος 2. Ο ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (σελ. 21-22) Κυκλάδες Τέχνη 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (σελ. 23-25) Η Κρήτη: Ονομασία (βασιλιά Μίνωα) Ανασκαφές (Άρθουρ Έβανς, αρχές 20 ου αιώνα) Ανάκτορα (Κνωσός, Φαιστός, Μάλια, Ζάκρος) Περιγραφή μινωικού ανακτόρου και ο ρόλος του στη μινωική κοινωνία Γραφή 1
4. Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΤΩΝ (σελ. 26-28) Η θρησκεία Γυναικείες θεότητες, φύση.., Τελετουργίες, ταυροκαθάψια, Ιερά σύμβολα: φίδι, ταύρος και ιερό δέντρο η ελιά Η τέχνη Τοιχογραφίες Κεραμική (καμαραϊκά αγγεία) 5. Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ (σελ. 29-32) Ονομασία (Μυκήνες: το σημαντικότερο κέντρο της εποχής) Ανασκαφή Μυκηνών (Ερρίκος Σλήμαν) Σπουδαιότερα μυκηναϊκά ανάκτορα (Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλος) Μυκηναϊκή Κοινωνία (άναξ, αυλικοί, ιερατείο, δήμοι, δούλοι) Γραμμική Γραφή Β Λόγοι παρακμής του μυκηναϊκού κόσμου 6. Η ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ (σελ. 33-35) Η θρησκεία: θεοί του Ολύμπου, «Κυρία Πότνια» Η τέχνη: Περιγραφή μυκηναϊκού ανακτόρου και σύγκρισή του με το μινωικό Περιγραφή τάφων (θολωτοί τάφοι, λακκοειδείς τάφοι) Περιγραφή οχυρώσεων Ζωγραφική και Κεραμική, Μεταλλοτεχνία ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ : ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.χ.) 1. ΑΠΟΙΚΙΑΚΗ ΕΞΑΠΛΩΣΗ (σελ. 42-44) Αίτια Αποικισμού Αναχώρηση-εγκατάσταση Σχέση μητρόπολης- αποικίας Συνέπειες 2. Η ΠΟΛΗ-ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ (σελ. 45-47) Ο πολίτης και η οπλιτική φάλαγγα Το πολίτευμα (βασιλεία, αριστοκρατία, ολιγαρχία, τυραννία, δημοκρατία - χαρακτηριστικά και όργανα εξουσίας) Τυραννίδα 2
3. Η ΣΠΑΡΤΗ (σελ. 48-49) Κοινωνικές τάξεις (Σπαρτιάτες, Περίοικοι, Δούλοι - χαρακτηριστικά, δικαιώματα και υποχρεώσεις) Πολιτειακοί θεσμοί (Δύο Βασιλιάδες, Πέντε Έφοροι, Γερουσία, Απέλλα και οι αρμοδιότητες τους) Αγωγή αγοριών και κοριτσιών Χαρακτηριστικά σπαρτιάτικου τρόπου ζωής 4. ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ (σελ. 50-51) Κοινωνικές Εντάσεις Κύλωνας-κυλώνειο άγος Νόμοι του Δράκοντα 5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (σελ. 52-53) Νομοθεσία του Σόλωνα Σεισάχθεια Διαίρεση των πολιτών σε τέσσερις (4) τάξεις Σημαντικός ο πολιτικός ρόλος της Εκκλησίας του Δήμου Βουλή των Τετρακοσίων Ηλιαία Στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων από όσους δεν συμμετείχαν στα κοινά Τυραννίδα: Πεισίστρατος (πώς κυβέρνησε) Κλεισθένης: Θεμελιωτής της Δημοκρατίας Δημιουργία των δέκα (10) φυλών Βουλή των Πεντακοσίων Αύξηση των στρατηγών σε δέκα (10) Κυρίαρχο σώμα η Εκκλησία του Δήμου Οστρακισμός 6. ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ (σελ. 57-59) Ιωνική Επανάσταση αίτια και αποτελέσματα Μάχη του Μαραθώνα 7. Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ (σελ. 60-62) Μάχη των Θερμοπυλών Ναυμαχία της Σαλαμίνας Μάχη των Πλαταιών Ναυμαχία της Μύκαλης Συνέπειες Περσικών Πολέμων 3
8. Η ΤΕΧΝΗ (σελ. 65-67) Αρχιτεκτονική: Ιωνικός και Δωρικός ρυθμός (περιγραφή) Γλυπτική: Κούρος και Κόρη Κεραμική: Μελανόμορφη και ερυθρόμορφη τεχνική θέματα διακόσμησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ : ΗΓΕΜΟΝΙΚΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΜΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ (431 362 π.χ.) 1. ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 431-404 π.χ. Αίτια Πελοποννησιακού πολέμου (σελ. 83) Συνέπειες Πελοποννησιακού πολέμου (σελ.88) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ : Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (σελ. 102-103) Τα σύνορα του κράτους Η διοίκηση Ίδρυση νέων πόλεων Ανάμειξη πληθυσμών Το ελληνικό πνεύμα Μέτρα για οικονομική ανάπτυξη Το πολίτευμα 4
Β. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ-ΧΑΛΚΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (7000-2500 π.χ.) Σημασία, επιλογή χώρου κατοικιών, διάταξη σπιτιών, σχέδιο (σελ.4-5) Τρόπος ζωής: κοινωνία, λατρεία νεκρών, ειδώλια (σελ. 8-11) ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Η εκμετάλλευση του χαλκού (σελ.12-13) Εξελληνισμός του νησιού (βασικοί τομείς διάκρισης του εξελληνισμού, σελ. 18) ΚΥΠΡΟΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (750-475 π.χ.) Σαλαμίνα (χτιστοί βασιλικοί τάφοι- ταφικά έθιμα-τζιελλάρκα, σελ. 30-31) ΚΥΠΡΟΚΛΑΣΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (475-325 π.χ.) Επανάσταση του Ονήσιλου (ενέργειες, αποτέλεσμα, συνέπειες, σελ. 32-34) Επιχειρήσεις Ελλήνων για απελευθέρωση της Κύπρου - Κίμων (σελ.36) Πρώτη εκστρατεία Εκστρατεία Κίμωνα «Και νεκρός ενίκα» Ειρήνη του Καλλία - όροι Ευαγόρας Α, βασιλιάς της Σαλαμίνας, 411-374/3 π.χ., (σελ. 38-41) Πρώτες ενέργειες του Ευαγόρα Α Εσωτερική πολιτική του Ευαγόρα Α Πολιτικό ιδεώδες Εξωτερική πολιτική του Ευαγόρα Α Πόλεμος κατά των Περσών Ειρήνη με το «Μέγα Βασιλέα» Προσοχή: Μέσα στην ύλη των εξετάσεων περιλαμβάνονται και όλες οι πηγές ή παραθέματα, καθώς και οι εικόνες των βιβλίων που βρίσκονται στις συγκεκριμένες σελίδες. ΚΑΛΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ! 5