7 Μαρτίου 2019, Αθήνα 2 nd National Roundtable on Financing Energy Efficiency in Greece Βασικές απαιτήσεις και προδιαγραφές προκήρυξης έργων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακης Απόδοσης (ΣΕΑ) Γιακουμή Αργυρώ ΚΑΠΕ Τμήμα Ανάλυσης Ενεργειακής Πολιτικής
Νομοθεσία & Ορισμοί Ν.3855/2010 Energy Service Directive (2006/32/EC) Ν.4342/2015 Energy Efficiency Directive (2012/27/EC) Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ): συμβατική συμφωνία που καταρτίζεται μεταξύ του δικαιούχου και του παρόχου ενεργειακών υπηρεσιών, η οποία επαληθεύεται και παρακολουθείται καθ όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης, στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιούνται πληρωμές για επενδύσεις (έργο, προμήθεια ή υπηρεσία) για μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, οι οποίες συνδέονται με ένα συμβατικώς συμφωνηθέν επίπεδο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ή με άλλο συμφωνηθέν κριτήριο ενεργειακής απόδοσης, όπως η εξοικονόμηση χρημάτων. Πάροχος Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΠΕΥ): το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παρέχει ενεργειακές υπηρεσίες ή και άλλα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε εγκαταστάσεις ή κτίρια τελικών καταναλωτών. Ενεργειακή υπηρεσία:...το φυσικό όφελος, η χρησιμότητα ή το πλεονέκτημα που προκύπτουν από συνδυασμό ενέργειας με ενεργειακά αποδοτική τεχνολογία ή με δράση η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τις εργασίες, τη συντήρηση και τον έλεγχο που απαιτούνται για την παροχή της υπηρεσίας, που παρέχεται βάσει σύμβασης και υπό κανονικές συνθήκες έχει αποδείξει ότι οδηγεί σε επαληθεύσιμη και μετρήσιμη ή εκτιμώμενη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή σε εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας 2
Ελάχιστα περιεχόμενα Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) Νόμος 4342/2015 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΙΙ Ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνονται σε μία Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης με το Δημόσιο Τομέα ή σε σχετικούς όρους Διαγωνισμού. Σαφής και διαφανής κατάλογος των μέτρων απόδοσης που πρέπει να εφαρμοστούν ή των αποτελεσμάτων απόδοσης που πρέπει να επιτευχθούν. Εγγυημένη εξοικονόμηση που πρέπει να επιτευχθεί με την εφαρμογή των μέτρων της σύμβασης. Διάρκεια και στάδια της σύμβασης, όροι και προθεσμία καταγγελίας. Σαφής και διαφανής κατάλογος των υποχρεώσεων κάθε συμβαλλόμενου μέρους. Ημερομηνία(-ες) αναφοράς για τον προσδιορισμό της επιτευχθείσας εξοικονόμησης. Σαφής και διαφανής κατάλογος των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν για την υλοποίηση ενός μέτρου ή δέσμης μέτρων και, κατά περίπτωση, σχετικό κόστος. Υποχρέωση πλήρους εφαρμογής των μέτρων της σύμβασης και τεκμηρίωση όλων των τροποποιήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του έργου. Κανονισμοί που ρυθμίζουν τη συμπερίληψη ισοδύναμων απαιτήσεων σε κάθε υπεργολαβία με τρίτους. Σαφής και διαφανής παρουσίαση των οικονομικών επιπτώσεων του έργου και κατανομή του μεριδίου των δύο μερών στην επιτευχθείσα εξοικονόμηση χρημάτων (ήτοι αμοιβή του παρόχου υπηρεσιών). Σαφείς και διαφανείς διατάξεις σχετικά με τη μέτρηση και επαλήθευση της επιτευχθείσας εγγυημένης εξοικονόμησης, τους ποιοτικούς ελέγχους και τις εγγυήσεις. Διατάξεις που αποσαφηνίζουν τη διαδικασία αντιμετώπισης του μεταβαλλόμενου πλαισίου συνθηκών οι οποίες επηρεάζουν το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της σύμβασης (ήτοι μεταβαλλόμενες τιμές ενέργειας, μεταβαλλόμενη ένταση χρήσης της εγκατάστασης). Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις υποχρεώσεις κάθε συμβαλλόμενου μέρους και τις κυρώσεις για την παραβίασή τους.
Ενδεικτικοί Τύποι Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) Υποδείγματα συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από το ΥΠΕΝ: Σύμβαση Εγγυημένης Απόδοσης Σύμβαση Διαμοιραζόμενου Οφέλους (Πηγή: Μητρώο Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών YΠEN http://www.escoregistry.gr/) επιπλέον τύποι συμβάσεων: Efficiency as-a-service (USA) https://betterbuildingssolutioncenter.energy.gov Energy Performance Related Payments (EPRP) (Ireland) https://www.seai.ie/resources/publications/energy-performance-related-payments-eprp-guide.pdf
ΣΕΑ στο Δημόσιο Τομέα Οι Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) στο δημόσιο τομέα: πρέπει να αντιμετωπίζονται ως Δημόσιες Συμβάσεις και επομένως πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες περί Δημοσίων Συμβάσεων όπως προσδιορίζονται στις σχετικές Οδηγίες και στην εθνική νομοθεσία. Η Οδηγία 2014/24/EΕ σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με το Νόμο 4412/2016 (ΦΕΚ Α 147/8-6-2016). 5
ΣΕΑ: Έργο, Υπηρεσία ή Προμήθεια; Κτιριακό Κέλυφος ΣΕΑ Αντλίες Θερμότητας, Λέβητες, κτλ. Συντήρησ η Μέτρηση & Επαλήθευση Παροχή Ενέργειας Μια ΣΕΑ μπορεί να κατατάσσεται σε οποιαδήποτε από τις τρεις κατηγορίες δημοσίων συμβάσεων ή και να είναι οποιοσδήποτε συνδυασμός των τριών. Mία ΣΕΑ είναι συνήθως μία μεικτή σύμβαση, αποτελούμενη από ένα συνδυασμό συμβάσεων έργου, υπηρεσίας ή/και προμήθειας και μπορούν ακόμη να περιέχουν και στοιχεία από συμβάσεις παραχώρησης. (πηγή: IEA DSM TASKXVI, A Guide for contracting authorities, 2011) 6
Διαδικασίες Προκήρυξης Η Αναθέτουσα Αρχή μπορεί να διαλέξει ποια διαδικασία θα ακολουθήσει προκειμένου να προκηρύξει μία ΣΕΑ Ανοιχτή διαδικασία Κλειστή Διαδικασία Ανταγωνιστική Διαδικασία με διαπραγμάτευση Ανταγωνιστικός Διάλογος 7
Μοντέλο ΣΕΑ για τα Δημοτικά Κτίρια του έργου PRODESA Σύμβαση Εγγυημένης Απόδοσης - Σταθερές πληρωμές προς τον Ανάδοχο εφόσον τηρούνται τα συμφωνηθέντα. (Παράμετρος απόδοσης: π.χ. απόδοση εξοπλισμών & υπολογιζόμενη εξοικονόμηση ενέργειας, Παράμετρος λειτουργίας: π.χ. τήρηση συνθηκών θερμικής και οπτικής άνεσης, κλπ.). - Ρήτρα Αρνητικής Απόκλισης: Αναλογική απομείωση της πληρωμή του Αναδόχου σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνεται η εγγυημένη απόδοση. 8
Προαπαιτούμενα για την Αναθέτουσα Αρχή Νομίμως υφιστάμενα κτίρια αρμοδιότητας του Δήμου ή ΝΠΔΔ αυτού. Ιδιοκτησίας του Δήμου ή ΝΠΔΔ αυτού Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου όπου δεν παρουσιάζεται ανεπαρκής σεισμική ικανότητα (http://www.oasp.gr/node/74 ) Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 (27.11.2017 η ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕΝΑΚ που έχει εγκριθεί με την απόφαση ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β 2367/12.07.2017) Φύλλο Συντήρησης και Ρύθμισης των εγκαταστάσεων σταθερών εστιών καύσης για τη θέρμανση κτιρίων και νερού» του τελευταίου έτους (ΥΑ ΟΙΚ.: 189533/11 (ΦΕΚ 2654 Β/9-11-2011) Επιπρόσθετα Ø Ø Ø Ενεργειακός Έλεγχος (Βασική Ενεργειακή Κατανάλωση) Προσδιορισμός της τεχνικής λύσης και της αναμενόμενης βελτίωσης της ενεργειακή απόδοσης βάσει ΚΕΝΑΚ που αυτή θα επιφέρει στο κτίριο. (π.χ. από Δè Β) Προσδιορισμός της Αναμενόμενης Εξοικονόμησης Ενέργειας βάσει των πραγματικών καταναλώσεων που θα επιφέρει η συγκεκριμένη τεχνική λύση. 9
Βασικές Προδιαγραφές Προκήρυξης για τα Δημοτικά Κτίρια του έργου PRODESA Η Αναθέτουσα Αρχή: - Ορίζει τη διάρκεια της Σύμβασης (π.χ. στα 10 έτη) έχοντας λάβει υπόψη της την αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις βάσει των πραγματικών καταναλώσεων ενέργειας (Βασική Ενεργειακή Κατανάλωση, όπως έχει προκύψει από τον Ενεργειακό Έλεγχο). - Η αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να είναι ίση ή μεγαλύτερη από τις υποχρεώσεις πληρωμών που θα έχει η Αναθέτουσα Αρχή για τη διάρκεια της σύμβασης (π.χ. πληρωμή Αναδόχου, Δόση δανείου, πληρωμές τιμολογίων ενέργειας). - Ζητάει από τον Ανάδοχο την υλοποίηση συγκεκριμένης τεχνικής λύσης, με την οποία επιτυγχάνεται αναβάθμιση των κτιρίων τουλάχιστον σε κατηγορία Β, σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ 2017) (ΚΥΑ Α.Π. ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.17, ΦΕΚ 2367/ Β/12 07 17). - Χρησιμοποιεί ως κριτήριο Ανάθεσης το σταθμισμένο κόστος επένδυσης ( / kwh), όπου kwh είναι η υπολογιζόμενη εξοικονόμηση ενέργειας όπως προκύπτει βάσει τυπολογία/ μεθοδολογίας που θα είναι κοινή για όλους τους Υποψήφιους Αναδόχους και θα αναφέρεται στο κείμενο της Προκήρυξης. Ως δεδομένα εισόδου στην ανωτέρω τυπολογία θα χρησιμοποιούνται τεχνικά χαρακτηριστικά των εξοπλισμών, όπως αυτά αποδεικνύονται μέσω κατάλληλων δικαιολογητικών (π.χ. τεχνικά φυλλάδια, test reports κτλ). - Δίνει τις ελάχιστες προδιαγραφές για τον ζητούμενο εξοπλισμό. Ο Ανάδοχος μπορεί να δώσει αποδοτικότερο εξοπλισμό, έχοντας υπόψη του ότι θα βαθμολογηθεί βάσει του σταθμισμένου κόστους επένδυσης και όχι βάσει της χαμηλότερης τιμής. - Συντάσσει προϋπολογισμό με τιμές αγοράς. 10
Βασικές Προδιαγραφές Προκήρυξης για τα Δημοτικά Κτίρια του έργου PRODESA Ο Ανάδοχος αναλαμβάνει τη: - Προμήθεια και Εγκατάσταση του εξοπλισμού. - Καλή λειτουργία και συντήρηση του εξοπλισμού για τη διάρκεια της Σύμβασης. Ο Ανάδοχος πρέπει ως ελάχιστο να αναλάβει τη συντήρηση (και όπου χρειάζεται την αντικατάσταση) των εξοπλισμών που εγκαταστάθηκαν για όλη τη διάρκεια της σύμβασης. Αυτή η ελάχιστη απαίτηση αποσκοπεί στην εξασφάλιση της δυνατότητας να παρέχει ο Ανάδοχος την συμφωνημένη εξοικονόμηση ενέργειας. - Μέτρηση & Επαλήθευση της εγγυημένης απόδοσης. Η Σύμβαση πρέπει να προβλέπει την αντικειμενική και αξιόπιστη μέτρηση των επιδόσεων των μέτρων που εφαρμόστηκαν έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης και η τήρηση των ελάχιστων συνθηκών θερμικής άνεσης και απαιτήσεων για φωτισμό. 11
Ευχαριστώ πολύ! agiak@cres.gr 12