ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 25-07-2002 E(2002) 1782 Θέµα: Κρατικές ενισχύσεις/ελλάδα Ενίσχυση αριθ. N 127/2002 Μέτρα υπέρ γεωργών των οποίων οι γεωργοκτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις ζηµιώθηκαν από πυρκαϊές το έτος 2001 (σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης) Κύριε Υπουργέ, Με επιστολή που φέρει ηµεροµηνία 25 Φεβρουαρίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2002, η Μόνιµη ελληνική αντιπροσωπεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στην Επιτροπή το υπόψη µέτρο κατά τις διατάξεις του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Με επιστολή που φέρει ηµεροµηνία 17 Μαΐου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 22 Μαΐου 2002, η Μόνιµη ελληνική αντιπροσωπεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση διεβίβασε στην Επιτροπή τις συµπληρωµατικές πληροφορίες οι οποίες ζητήθηκαν από τις ελληνικές αρχές µε επιστολή που φέρει ηµεροµηνία 24 Απριλίου 2002. Έχω την τιµή να σας ενηµερώσω ότι η Επιτροπή αποφάσισε να µην εγείρει αντιρρήσεις όσον αφορά το καθεστώς που αναφέρεται ανωτέρω στο θέµα. Για να λάβει την απόφαση αυτή, η Επιτροπή βασίστηκε στα ακόλουθα: Son Excellence Monsieur Giorgos PAPANDREOU Ministre des Affaires étrangères Vas. Sofias 5 GR - 10671 ATHENES Rue de la Loi 200, B - 1049 Bruxelles/Wetstraat 200, B - 1049 Brussel - Βέλγιο Τηλέφωνο: κέντρο 32 (0) 2 299.11.11. Τηλέτυπο: COMEU B 21877. Τηλεγραφική ιεύθυνση: COMEUR Brussels.
Περιγραφή Το έτος 2001, και ειδικότερα το καλοκαίρι, η Ελλάδα πλήγηκε από πλήθος πυρκαϊών, οι οποίες προκάλεσαν τις ακόλουθες ζηµίες: Ελαιόδενδρα και εσπεριδοειδή: 140.000 δένδρα Λοιπά καρποφόρα δένδρα: 25.000 δένδρα Οινάµπελοι: 600 στρέµµατα (1 στρέµµα = 10 a) Γεωργοκτηνοτροφικά κτίσµατα: 150 Θερµοκήπια: 20 Ετήσιες καλλιέργειες: 11.000 στρέµµατα Ζώα (αιγοπρόβατα, βοοειδή και χοίροι): 1.300 Κυψέλες µε σµήνος: 2.000 Σωληνώσεις άρδευσης και προσαγωγής νερού: 70.000 µέτρα ίκτυα άρδευσης: 80 στρέµµατα Το σχέδιο απόφασης που αναφέρεται στο θέµα προβλέπει τη χορήγηση των ακόλουθων ενισχύσεων: α) ενισχύσεις για την ανασύσταση καλλιεργειών β) ενισχύσεις για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής γ) ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζηµιών που έχουν προκληθεί σε γεωργοκτηνοτροφικά κτίσµατα, καπνοξηραντήρια, εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας, περιφράξεις και υποστηλώσεις αµπέλων δ) ενισχύσεις για την αντικατάσταση ζώων, πτηνών, κυψελών και µελισσοσµηνών που κάηκαν ε) ενισχύσεις για την αντικατάσταση αρδευτικών δικτύων, σωλήνων προσαγωγής νερού για την άρδευση καλλιεργειών και την ύδρευση ζώων, δικτύων ελαιοσυλλογής, σταφιδόπανων και πλαστικού κάλυψης σουλτανίνας στ) ενισχύσεις για τα αποθηκευµένα γεωργικά προϊόντα και ζωοτροφές που καταστράφηκαν από τις πυρκαϊές ζ) ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζηµιών που προκλήθηκαν σε γεωργικά µηχανήµατα και σε µηχανολογικό και γεωργικό εξοπλισµό 2
η) ενισχύσεις για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής ρητίνης από τα ρητινευµένα πεύκα που καταστράφηκαν από τις πυρκαϊές. Οι δικαιούχοι των ενισχύσεων είναι: 1. Οι ελαιοκαλλιεργητές, εσπεριδοκαλλιεργητές, καλλιεργητές λοιπών καρποφόρων δένδρων, αµπελοκαλλιεργητές, καλλιεργητές µαστιχοφόρου σχίνου και καλλιεργητές δασικών καλλιεργούµενων δένδρων, γεωργοί κατά κύρια απασχόληση ή µη, των οποίων το φυτικό κεφάλαιο (ελαιόδενδρα, εσπεριδοειδή, λοιπά καρποφόρα δένδρα, οινάµπελοι, µαστιχοφόροι σχίνοι και δασικά δένδρα) υπέστη σοβαρές ζηµίες, όπως αυτές προσδιορίζονται µε απόφαση του υπουργού γεωργίας, και οι οποίες έχουν πλήξει τουλάχιστον το 15% των δένδρων κάθε είδους ή εκτάσεων αµπέλου και τουλάχιστον 15 δένδρα ή ½ στρέµµα (= 5 a) αµπέλου, και οι οποίοι προβαίνουν στην ανασύσταση των καλλιεργειών ή αµπέλων τους δικαιούνται ενίσχυση για την ανασύσταση. Μεταξύ των καλλιεργητών που αναφέρονται ανωτέρω εκτός των καλλιεργητών δασικών δένδρων, οι κατά κύρια απασχόληση γεωργοί καθώς και ορισµένες άλλες κατηγορίες προσώπων που προσδιορίζονται στην αριθ. 93/Θ/14.1.99 απόφαση του υπουργού γεωργίας, όπως τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε µε τις αριθ. 358/Θ/6.3.2000 και 120/Θ/20.2.2001 αποφάσεις, και οι οποίοι πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις τις προβλεπόµενες στην ενλόγω απόφαση, δικαιούνται εκτός από την ενίσχυση για την ανασύσταση και συµπληρωµατική ενίσχυση για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής. Το ποσό των ενισχύσεων είναι: α) Για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου (ενίσχυση για την ανασύσταση) - Σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης ή κοπής στη βάση του κορµού: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή φιστικιές έως 11,74 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 8,80 /δένδρο Άµπελοι (οινάµπελοι έως ή σταφιδάµπελοι), έως 440,21 /στρέµµα ασικά δένδρα, έως 3,23 /δένδρο - Σε περίπτωση κοψίµατος πρωτογενών κλάδων: Ελαιόδενδρα, εσπεριδοειδή έως 5,28 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 3,52 /δένδρο Άµπελοι (οινάµπελοι ή σταφιδάµπελοι) έως 117,39 /στρέµµα - Σε περίπτωση κοψίµατος δευτερογενών κλάδων : Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή έως 3,52 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 2,35 /δένδρο 3
β) Για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής (συµπληρωµατική ενίσχυση): - Σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης ή κοπής στη βάση του κορµού: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή φιστικιές έως 35,22 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 26,41 /δένδρο Οινάµπελοι έως 352,16 /στρέµµα Κορινθιακή σταφίδα έως 880,41 /στρέµµα Σουλτανίνα (επιτραπέζια) έως 1173,88 /στρέµµα Σουλτανίνα (προς αποξήρανση) έως 880,41 /στρέµµα - Σε περίπτωση κοψίµατος πρωτογενών κλάδων: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή έως 23,48 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 17,61 /δένδρο Οινάµπελοι έως 176,08 /στρέµµα Κορινθιακή σταφίδα έως 440,21 /στρέµµα Σουλτανίνα (επιτραπέζια) έως 586,94 /στρέµµα Σουλτανίνα (προς αποξήρανση) έως 440,21 /στρέµµα - Σε περίπτωση κοψίµατος δευτερογενών κλάδων Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή έως 11,74 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 8,80 /δένδρο Η συµπληρωµατική ενίσχυση για την αντιστάθµιση της απώλειας παραγωγής καταβάλλεται, όσον αφορά τα καρποφόρα δένδρα και τους µαστιχοφόρους σχίνους, σε τέσσερις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης ή κοπής στη βάση του κορµού, σε τρεις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση κοπής πρωτογενών κλάδων και σε δύο ετήσιες δόσεις στην περίπτωση κοπής δευτερογενών κλάδων. Όσον αφορά τα αµπέλια, καταβάλλεται σε τρεις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση εκρίζωσης και κοπής στη βάση και σε δύο ετήσιες δόσεις σε περίπτωση κοπής πρωτογενών κλάδων. Το ποσόν της πρώτης δόσης καθορίζεται ως εξής: - Για την εκρίζωση και επαναφύτευση ή κοπή στη βάση του κορµού: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή φιστικιές έως 11,74 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 8,80 /δένδρο Οινάµπελοι έως 176,08 /στρέµµα Κορινθιακή σταφίδα έως 440,21 /στρέµµα Σουλτανίνα (επιτραπέζια) έως 586,34 /στρέµµα Σουλτανίνα (προς αποξήρανση) έως 440,21 /στρέµµα - Για το κόψιµο πρωτογενών κλάδων: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή έως 11,74 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 8,80 /δένδρο Οινάµπελοι έως 117,39 /στρέµµα Κορινθιακή σταφίδα έως 293,47 /στρέµµα Σουλτανίνα (επιτραπέζια) έως 410,86 /στρέµµα Σουλτανίνα (προς αποξήρανση) έως 293,47 /στρέµµα 4
- Για το κόψιµο δευτερογενών κλάδων: Ελαιόδενδρα εσπεριδοειδή έως 7,34 /δένδρο Λοιπά καρποφόρα δένδρα έως 5,87 /δένδρο Τα ποσά της δεύτερης, τρίτης και τέταρτης δόσης καθορίζονται µε απόφαση του υπουργού γεωργίας. 2. Οι γεωργοί των οποίων η παραγωγή (ετήσιες καλλιέργειες, ανθοκοµικά φυτά, φυτώρια δενδρυλλίων) ζηµιώθηκε, κατά τύπο καλλιέργειας, τουλάχιστον σε ποσοστό 30% σε σχέση µε τη µέση παραγωγή των τριών ετών που προηγούνται του έτους των ζηµιών δικαιούνται ενίσχυσης ίσης προς το 50% της ακαθάριστης αξίας της απώλειας παραγωγής. Εάν σε ένα ή περισσότερα από τα τρία έτη που προηγούνται εκείνου της ζηµίας η παραγωγή είχε υποστεί σηµαντική µείωση λόγω πυρκαϊών, λαµβάνεται υπόψη όχι η παραγωγή αυτού του έτους ή αυτών των ετών αλλά η παραγωγή του αντίστοιχου πλήθους "κανονικών" ετών αµέσως προηγουµένων. 3. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι των οποίων τα γεωργοκτηνοτροφικά κτίσµατα, τα θερµοκήπια, τα καπνοξηραντήρια, οι εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας, οι περιφράξεις ή οι υποστηλώσεις αµπέλων ή βατοµουριών ζηµιώθηκαν σε ποσοστό 20% τουλάχιστον και που προβαίνουν στην ανακατασκευή ή την επισκευή τους δικαιούνται οικονοµική ενίσχυση ίση προς το 40% της δαπάνης ανακατασκευής ή επισκευής. 4. Για τους κτηνοτρόφους, πτηνοτρόφους και µελισσοτρόφους οι οποίοι αντικαθιστούν το ζωικό τους κεφάλαιο που κάηκε (ζώα, πτηνά, πλαισιοκυψέλες µε ή χωρίς σµήνη ή σµήνη µόνα), η χορήγηση της ενίσχυσης υπόκειται στους ακόλουθους όρους: α) Στην περίπτωση κονίκλων ή πτηνών, πρέπει να πρόκειται για συγκροτηµένη εκµετάλλευση που περιλαµβάνει τουλάχιστον 50 κονίκλους ή 200 πτηνά και το ποσοστό απωλειών σε σχέση µε το συνολικό πλήθος κονίκλων ή πτηνών της εκµετάλλευσης πρέπει να είναι τουλάχιστον 20% για τις µειονεκτικές ζώνες και τουλάχιστον 30% για τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. β) Στην περίπτωση των αιγοπροβάτων, χοίρων και µελισσών (πλαισιοκυψέλες µε ή χωρίς σµήνος ή σµήνη µόνα), πρέπει να πρόκειται για συγκροτηµένη εκµετάλλευση ή ποίµνιο, που περιλαµβάνει τουλάχιστον 10 ζώα (αίγες, πρόβατα ή χοίρους) ή 10 πλαισιοκυψέλες µε σµήνος, και το ποσοστό απώλειας σε σχέση µε το συνολικό πλήθος ζώων ή πλαισιοκυψελών της εκµετάλλευσης πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 20% για τις µειονεκτικές ζώνες και τουλάχιστον στο 30% για τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. γ) Στην περίπτωση βοοειδών, το ποσοστό απώλειας σε σχέση µε το συνολικό πλήθος βοοειδών της εκµετάλλευσης πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 20% για τις µειονεκτικές ζώνες και τουλάχιστον στο 30% για τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. 5
Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται στο 50% της τιµής αγοράς του νέου ζωικού κεφαλαίου (ζώα, πτηνά, πλαισιοκυψέλες µε ή χωρίς σµήνος ή σµήνη µόνα). 5. Οι ρητινοσυλλέκτες των οποίων το 20% τουλάχιστον των πεύκων κάηκαν δικαιούνται οικονοµικής ενίσχυσης το ύψος της οποίας καθορίζεται ετησίως σε 200 δρχ. ανά κιλό απώλειας ρητίνης. Η ενίσχυση χορηγείται για χρονικό διάστηµα δύο ετών. 6. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι των οποίων τα αρδευτικά δίκτυα, οι σωλήνες προσαγωγής νερού για άρδευση καλλιεργειών ή ύδρευση ζώων, τα δίκτυα ελαιοσυλλογής, τα σταφιδόπανα και τα πλαστικά κάλυψης σουλτανίνας καταστράφηκαν από πυρκαϊές το έτος 2001 τουλάχιστον σε ποσοστό 20% και που προβαίνουν στην αντικατάσταση των εγκαταστάσεων αυτών δικαιούνται οικονοµικής ενίσχυσης ίσης προς το 40% της δαπάνης αντικατάστασης. 7. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι των οποίων τα αποθηκευµένα γεωργικά προϊόντα ή ζωοτροφές ζηµιώθηκαν σε ποσοστό 30% τουλάχιστον σε σχέση µε τη µέση παραγωγή των τριών ετών των προηγούµενων του έτους της ζηµίας δικαιούνται οικονοµικής ενίσχυσης ίσης προς το 50% της αξίας των αποθηκευµένων προϊόντων ή ζωοτροφών. 8. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι των οποίων τα γεωργικά µηχανήµατα ή άλλου είδους µηχανολογικός και γεωργικός εξοπλισµός υπέστησαν ζηµίες σε ποσοστό τουλάχιστον 20% δικαιούνται ενίσχυσης ίσης προς το 40% της δαπάνης αποκατάστασης των ζηµιών. Των ενισχύσεων που αναφέρονται στα σηµεία 2 έως 8 δικαιούνται οι κατά κύρια απασχόληση γεωργοί καθώς και ορισµένες άλλες κατηγορίες προσώπων που προσδιορίζονται στην αριθ. 93/Θ/14.1.99 απόφαση του υπουργού γεωργίας, όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 358/Θ/6.3.00 και 120/Θ/20.2.01 αποφάσεις, και πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις που προβλέπονται σε αυτήν. Αποκλείονται του δικαιώµατος της ενίσχυσης για την ανασύσταση καλλιεργειών δασικών δένδρων που ζηµιώθηκαν από πυρκαϊές το έτος 2001 οι γεωργοί που είναι δικαιούχοι άλλων προγραµµάτων του υπουργείου γεωργίας τα οποία περιλαµβάνουν όρους όχι σύµφωνους προς τους καθοριζόµενους από την απόφαση. Η δαπάνη η αναγκαία για την υλοποίηση της παρούσας απόφασης ανέρχεται σε 4.400.000 ευρώ. Θα καλυφθεί από πιστώσεις εγγεγραµµένες στο κονδύλιο 2111 του τακτικού προϋπολογισµού του υπουργείου γεωργίας για τα έτη 2002, 2003, 2004 και 2005, µε ποσά αντίστοιχα 1.300.000, 1.300.000, 1.000.000 και 800.000 ευρώ. Από τις πιστώσεις αυτές ποσό µέχρι 300.000 ευρώ κατ ανώτατο όριο αφορά τις δαπάνες τις πραγµατοποιηµένες από τις διευθύνσεις γεωργίας ή τις διευθύνσεις γεωργικής ανάπτυξης των νοµαρχιών για την αγορά γραφικής ύλης, την εκτύπωση των αναγκαίων εντύπων καθώς και τα οδοιπορικά έξοδα και τις αποζηµιώσεις για αποστολή µελών των επιτροπών των επιφορτισµένων µε την εξατοµίκευση των ζηµιών και τη διαπίστωση της αποκατάστασής τους. 6
Οι οικονοµικές ενισχύσεις οι προβλεπόµενες στην παρούσα απόφαση καταβάλλονται στο ακέραιο εφόσον δεν υπερβαίνουν το 100% της δαπάνης ανασύστασης ή της απώλειας εισοδήµατος (αφού αφαιρεθούν τυχόν έξοδα τα οποία δεν πραγµατοποιήθηκαν ή δεν θα πραγµατοποιηθούν) ή της δαπάνης αποκατάστασης ζηµιών ή αντικατάστασης ζώων, πτηνών, κυψελών µε ή χωρίς σµήνος ή σµηνών µόνων, ανάλογα µε την περίπτωση. Οι δικαιούχοι του παρόντος προγράµµατος αναλαµβάνουν την υποχρέωση να αποδέχονται όλους τους ελέγχους ή συστάσεις αρµόδιων εθνικών ή κοινοτικών υπηρεσιών, διαφορετικά θα υποχρεωθούν στην επιστροφή εντόκως των ποσών που έλαβαν. Η διάρκεια του παρόντος προγράµµατος είναι πενταετής. Η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών πραγµατοποιείται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν.. 356/74 "Περί κώδικος εισπράξεως δηµοσίων εσόδων. Με αποφάσεις του ο υπουργός γεωργίας καθορίζει: το ελάχιστο πλήθος δένδρων και την ελάχιστη έκταση αµπέλου που κάθε παραγωγός πρέπει να ανασυστήσει για να γίνει αποδεκτός ως δικαιούχος ενισχύσεων, το µέγιστο πλήθος δένδρων και τη µέγιστη φυτευµένη µε άµπελο ή βατοµουριές έκταση που είναι επιλέξιµα ανά εκµετάλλευση, το µέγιστο ποσό της ενίσχυσης κατά τύπο δραστηριότητας και κατά δικαιούχο, κάθε άλλη λεπτοµέρεια εφαρµογής της παρούσας απόφασης. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υφίσταται ασφαλιστήριο που καλύπτει τις ζηµίες, η προβλεπόµενη στην παρούσα απόφαση ενίσχυση καταβάλλεται στο ακέραιο εφ όσον το συνολικό ποσό της αποζηµίωσης, που καταβάλλεται από τον ασφαλιστικό οργανισµό αφ ενός και από το πρόγραµµα οικονοµικής ενίσχυσης αφ ετέρου, δεν υπερβαίνει το 100% των ζηµιών. Στην αντίθετη περίπτωση η ενίσχυση µειώνεται αναλογικά. Εάν κάποιος γεωργός είχε συγκοµίσει µέρος της παραγωγής του πριν από την πυρκαϊά, η οικονοµική ενίσχυση η προοριζόµενη για την αντιστάθµιση της απώλειας εισοδήµατος µειώνεται αναλογικά. Εάν η αποκατάσταση ζηµιών πραγµατοποιείται µε εκρίζωση και επαναφύτευση ή κοπή στη βάση του κορµού, ο δικαιούχος αναλαµβάνει την υποχρέωση να πραγµατοποιήσει την επαναφύτευση ή να εµβολιάσει µε προωθούµενες ποικιλίες, οι οποίες έχουν αποτελέσει το αντικείµενο συµφωνίας της διεύθυνσης γεωργίας ή της διεύθυνσης αγροτικής ανάπτυξης. Οι δικαιούχοι των αναφεροµένων ανωτέρω οικονοµικών ενισχύσεων θα καθορίζονται από τις νοµαρχιακές διευθύνσεις γεωργίας ή τον ΕΛ.Γ.Α. (ελληνικές γεωργικές ασφαλίσεις) βάσει των στοιχείων εξατοµίκευσης των ζηµιών και αφού διαπιστωθεί η αποκατάστασή τους. Αποκλείονται από το ευεργέτηµα των ενισχύσεων οι πληγέντες γεωργοί: α) οι οποίοι έχουν λάβει από άλλο δηµόσιο οργανισµό, για την ίδια ζηµία, οικονοµική ενίσχυση ίση ή ανώτερη από την προβλεπόµενη στήν παρούσα απόφαση. Εάν έχουν 7
λάβει ενίσχυση κατώτερη, τους καταβάλλεται η διαφορά έτσι ώστε το σύνολο των διάφορων ενισχύσεων να µην υπερβαίνει τα ποσά της ενίσχυσης της προβλεπόµενης στην παρούσα απόφαση β) οι οποίοι έχουν κριθεί υπαίτιοι εµπρησµού. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκοµίζουν, κατά περίπτωση, οι ζηµιωθέντες παραγωγοί για να λάβουν τις προβλεπόµενες οικονοµικές ενισχύσεις γίνονται δεκτά µόνον εφόσον φέρουν ηµεροµηνία µεταγενέστερη από εκείνη της ζηµίας. Αξιολόγηση Κατά τις διατάξεις του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης είναι ασύµβατες προς την κοινή αγορά, στο βαθµό που αφορούν τις συναλλαγές µεταξύ των κρατών µελών, οι ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη ή µέσω κρατικών πόρων µε οποιαδήποτε µορφή, εφόσον στρεβλώνουν ή απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισµό ευνοώντας ορισµένες επιχειρήσεις ή ορισµένες παραγωγές. Το προκείµενο µέτρο ανταποκρίνεται στον ορισµό αυτό υπό την έννοια ότι είναι δυνατόν να θίξει τις συναλλαγές λόγω της θέσης που καταλαµβάνει η Ελλάδα στις προαναφερόµενες παραγωγές (ως παράδειγµα αναφέρεται ότι το έτος 2000 στην Ελλάδα παρήχθη το 22% περίπου της κοινοτικής παραγωγής ελαιοκάρπου για παραγωγή ελαιολάδου). Εντούτοις, στις περιπτώσεις τις προβλεπόµενες στο άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης, ορισµένα µέτρα είναι δυνατόν να θεωρηθούν, κατά παρέκκλιση, ως συµβατά µε την κοινή αγορά. Ειδικότερα, το άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της συνθήκης ορίζει ότι οι ενισχύσεις οι προοριζόµενες για την αποκατάσταση ζηµιών που έχουν προκληθεί από φυσικές καταστροφές ή άλλα εξαιρετικά γεγονότα είναι συµβατές µε την κοινή αγορά. Σύµφωνα µε τις διατάξεις του σηµείου 11.2.1 των κατευθυντηρίων γραµµών της Κοινότητας για τις κρατικές ενισχύσεις στο γεωργικό τοµέα 1, οι πυρκαϊές λόγω των οποίων προκαλούνται ζηµιές αντισταθµιζόµενες από τις ενισχύσεις που αναφέρονται στο θέµα µπορεί να θεωρηθούν ως εξαιρετικά γεγονότα που δικαιολογούν την εφαρµογή της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της συνθήκης εφόσον προκαλούν σοβαρές απώλειες. Εξετάζοντας τις περιγραφόµενες απώλειες, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι όντως φθάνουν σε σηµαντικά µεγέθη. Προκειµένου να είναι δυνατή η εφαρµογή της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της συνθήκης, πρέπει επίσης να µην υφίσταται υπεραντιστάθµιση των ζηµιών που επήλθαν. Σχετικά η Επιτροπή σηµειώνει τα ακόλουθα: - τα ποσά των αναφερόµενων στο σηµείο 1 της περιγραφής ενισχύσεων έχουν καθορισθεί µε συγκρίσεις των δεικτών επιχειρησιακών προγραµµάτων της Ελλάδας (για τον καθορισµό των δαπανών ανασύστασης φυτειών), επίσηµων στατιστικών στοιχείων, δεδοµένων που συλλέχθηκαν από οργανώσεις παραγωγών καθώς και των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν, π.χ. στον τοµέα του ελαιολάδου, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι κίνδυνοι υπεραντιστάθµισης, 1 ΕΕ C 232 της 12.08.2000, σ. 17. 8
- οι ενισχύσεις οι αναφερόµενες στο σηµείο 2 καλύπτουν µόνο µερικώς τις ζηµίες, περιλαµβανόµενων των ζηµιών των ρητινοσυλλεκτών (σύµφωνα µε πληροφορίες από τις ελληνικές αρχές η ενίσχυση καλύπτει χρονικό διάστηµα δύο µόνο ετών ενώ απαιτούνται πολλές δεκάδες έτη πριν τα πεύκα αποδώσουν και πάλι κανονική ρητινοπαραγωγή), - πάντως το σχέδιο διατάγµατος περιλαµβάνει γενική ρήτρα σύµφωνα µε την οποία οι προβλεπόµενες οικονοµικές ενισχύσεις καταβάλλονται στο ακέραιο µόνον εφ όσον δεν υπερβαίνουν το 100% της δαπάνης ανασύστασης καλλιεργειών, της απώλειας εισοδηµάτων ή της δαπάνης αποκατάστασης ζηµιών ή αντικατάστασης ζώων, - σε περίπτωση που κάποιος γεωργός είχει συγκοµίσει µέρος της παραγωγής του πριν από την πυρκαϊά, η οικονοµική ενίσχυση προοριζόµενη για την αντιστάθµιση της απώλειας εισοδήµατος µειώνεται κατ αναλογία, - από την ενίσχυση αποκλείονται οι ζηµιωθέντες γεωργοί που έχουν λάβει από άλλο δηµόσιο οργανισµό, για την ίδια ζηµία, οικονοµική ενίσχυση ίση ή ανώτερη από την προβλεπόµενη στην παρούσα απόφαση (εφόσον έχουν λάβει ενίσχυση µικρότερη, τους καταβάλλεται η διαφορά έτσι ώστε το σύνολο των διάφορων ενισχύσεων να µην υπερβαίνει τα ποσά ενίσχυσης τα προβλεπόµενα από το σχέδιο απόφασης που αναφέρεται στο θέµα. Εξάλλου οι ελληνικές αρχές έχουν αναλάβει την υποχρέωση να τροποποιήσουν το σηµείο αυτό της απόφασης ώστε να διευκρινίζεται ότι ο προαναφερόµενος αποκλεισµός θα ισχύει µόνο για όσους θα µπορούσε να λάβουν άµεσα ή έµµεσα ενίσχυση από άλλο δηµόσιο οργανισµό), - αποκλείονται από την ενίσχυση για την ανασύσταση καλλιεργειών δασικών δένδρων που ζηµιώθηκαν από τις πυρκαϊές το έτος 2001 οι γεωργοί που είναι δικαιούχοι άλλων προγραµµάτων του υπουργείου γεωργίας τα οποία περιλαµβάνουν όρους που δεν συµφωνούν µε τους καθοριζόµενους από την απόφαση, - οι δαπάνες που δεν επιβάρυναν ή δεν θα επιβαρύνουν τον παραγωγό αφαιρούνται από τη βάση υπολογισµού της απώλειας εισοδηµάτων, - η επέµβαση ασφαλειών εκπίπτει από την προς καταβολή ενίσχυση. Λαµβανόµενων υπόψη των ανωτέρω, η Επιτροπή δύναται να θεωρήσει ότι ο µηχανισµός αποζηµίωσης ο προβλεπόµενος από το σχέδιο απόφασης που αναφέρεται στο θέµα δεν ενέχει κανένα κίνδυνο υπεραντιστάθµισης ζηµιών. Η διαπίστωση αυτή, σε συνδυασµό µε το γεγονός ότι οι πυρκαϊές είναι δυνατόν να θεωρηθούν ως εξαιρετικά γεγονότα λόγω της έκτασής τους, καθιστά δυνατή την εφαρµογή της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης. 9
Απόφαση Με βάση την ανωτέρω ανάλυση, η Επιτροπή αποφάσισε να θεωρήσει τις ενισχύσεις τις προβλεπόµενες στο σχέδιο απόφασης που αναφέρεται στο θέµα ως συµβατές µε την κοινή αγορά. Στην περίπτωση κατά την οποία η επιστολή αυτή περιέχει στοιχεία εµπιστευτικού χαρακτήρα που δεν πρέπει να γνωστοποιηθούν σε τρίτους, σας παρακαλούµε να ενηµερώσετε σχετικά την Επιτροπή, εντός δεκαπέντε εργάσιµων ηµερών από την ηµεροµηνία λήψης της παρούσας. Σε περίπτωση που η Επιτροπή δεν λάβει αιτιολογηµένη αίτηση προς το σκοπό αυτό εντός της προδιαγραφόµενης προθεσµίας, θα θεωρήσει ότι συµφωνείτε µε τη γνωστοποίηση σε τρίτους και µε τη δηµοσίευση ολόκληρου του κειµένου της επιστολής, στη γλώσσα του αυθεντικού κειµένου, στον ιστότοπο http://europa.eu.int/comm/sg/sgb/state_aids/. Η αίτηση αυτή πρέπει να αποσταλεί µε συστηµένη επιστολή ή µε τηλεοµοιοτύπηµα προς: Commission européenne Direction générale de l agriculture Direction B.2. Bureau : Loi 130 5/120 B-1049 BRUXELLES Αρ. τηλεοµοιοτύπου (32 2 2962151) Μετά τιµής, Για την Επιτροπή Franz FISCHLER Μέλος της Επιτροπής 10