Μάρα Πηάγθοσ Εργαζηήρηο Αλαηοκίας, Ιαηρηθή τοιή ΕΚΠΑ
ζςω ι ενδοκράνια επιφάνεια ζςω ι ενδοκράνια επιφάνεια ζξω ι εξωκράνια επιφάνεια ζξω ι εξωκράνια επιφάνεια
3 βόκροι πρόςκιοσ ι μετωπιαίοσ μζςοσ ι κροταφικόσ οπίςκιοσ ι ινιακόσ
Πρόςκιοσ κρανιακόσ βόκροσ: τοίχωμα μετωπιαίου οςτοφ - ελάςςονεσ πτζρυγεσ ςφθνοειδοφσ μεςότθτα - τετρθμζνο πζταλο θκμοειδοφσ Μζςοσ κρανιακόσ βόκροσ: ελάςςονεσ πτζρυγεσ - ακμι λικοειδοφσ μεςότθτα - κοίλο ζπαρμα τουρκικό εφίππιο Οπίςκιοσ κρανιακόσ βόκροσ: ακμι λικοειδοφσ -οπίςκιο τοίχωμα κρανίου μεςότθτα- ινιακό τριμα - επικοινωνεί το κφτοσ κρανίου με ςπονδυλικό ςωλινα
ΟΡΙΑ ΥΗΜΑΣΙΜΟΤ Μπροςτά ςτη μεςότητα από θκμοειδζσ οςτό (τετρθμζνο πζταλο & κάλαιο) και εκατζρωκεν κογχικζσ μοίρεσ μετωπιαίου οςτοφ Όπιςθεν ςτη μεςότητα από πρόςκιο τμιμα ςϊματοσ ςφθνοειδοφσ οςτοφ (ςφθνοειδζσ ηφγωμα) και εκατζρωκεν από ελάςςονεσ πτζρυγεσ ςφθνοειδοφσ
μετωπιαία ακρολοφία: ςυνζχεια οβελιαίασ αφλακασ πρόςφυςθ ςκθνιδίου εγκεφάλου τυφλό τριμα: προςκίωσ καλαίου- δίοδοσ αναςτομωτικοφ φλεβιδίου από βλεννογόνο ρινόσ προσ άνω οβελιαίο φλεβϊδθ κόλπο Τυφλό τριμα Μετωπιαία ακρολοφία
κάλαιο: απόφυςθ κακζτου πετάλου θκμοειδοφσ- πρόςφυςθ ςκλθράσ μινιγγασ τετρθμζνο πζταλο: οριηόντιο πζταλο θκμοειδοφσ- οροφι κφτουσ ρινόσ, 12-20 τρθμάτα- δίοδοσ οςφρθτικϊν νθματίων οςφρθτικοφ νεφρου. Μεταξφ αυτοφ και ζςω κογχικισ μοίρασ μετωπιαίου οςτοφ βρίςκεται ο οςφρθτικόσ βολβόσ Κογτηθή κοίρα κεηωπηαίοσ Κάιαηο Σεηρεκέλο πέηαιο (ορηδόληηο)
πρόςκιοσ θκμοειδισ πόροσ- μετωποθκμοειδισ ραφι- δίοδοσ προςκίου θκμοειδοφσ νεφρου και πρόςκιασ θκμοειδοφσ αρτθρίασ (κλάδοσ οφκαλμικισ) οπίςκιοσ θκμοειδισ πόροσ- ςφθνοθκμοειδισ ραφι δίοδοσ οπιςκίου θκμοειδοφσ νεφρου και οπίςκιασ θκμοειδοφσ αρτθρίασ (κλάδοσ οφκαλμικισ)
κογχικι μοίρα μετωπιαίου οςτοφ: άνω επιφάνεια (οροφι οφκαλμικοφ κόγχου) -αφλακεσ και ακρολοφίεσ αντιςτοιχοφν ςτισ αφλακεσ και ζλικεσ κάτω επιφάνειασ μετωπιαίου λοβοφ πρόςκιεσ κλινοειδείσ αποφφςεισ (ΠΚΑ): οπίςκιο και ζςω όριο ελαςςόνων πτερφγων ςφθνοειδοφσ- πρόςφυςθ ςκθνιδίου παρεγκεφαλίδασ
όπιςκεν και κάτω του προςκίου κρανιακοφ βόκρου χθματίηεται: μεςότθτα- ςϊμα ςφθνοειδοφσ Πλάγια, πρόςκια και επί τα εντόσμείηονεσ πτζρυγεσ ςφθνοειδοφσ και οπίςκια-άνω επιφάνεια λικοειδοφσ (επί τα εντόσ) και κάτω μοίρα λεπιδοειδοφσ (επί τα εκτόσ) χωρίηεται από τον οπίςκιο βόκρο με το άνω χείλοσ λικοειδοφσ τμιματοσ κροταφικοφ οςτοφ και τθ ράχθ τουρκικοφ εφιππίου
κεντρικά μεταξφ μετωπιαίου, κροταφικοφ και ινιακοφ οςτοφ 2 μείηονεσ, 2 ελάςςονεσ πτζρυγεσ, το ςϊμα και τισ 2 πτερυγοειδείσ αποφφςεισ
άνω επιφάνεια: αφλακα οπτικοφ χιάςματοσοπτικόσ πόροσ δίοδοσ οπτικοφ νεφρου με ζλυτρο ςκλθρισ μινιγγασ και οφκαλμικι αρτθρία φφμα εφιππίου-οδθγεί ςτισ μζςεσ κλινοειδείσ αποφφςεισ ράχθ εφιππίου- οι άνω γωνίεσ καταλιγουν ςτισ οπίςκιεσ κλινοειδείσ αποφφςεισ πλάγια επιφάνεια πάνω από ζκφυςθ μειηόνων πτερφγων -καρωτιδικι αφλακα και ςθραγγϊδθσ κόλποσ πρόςθια επιφάνεια- ςφθνοειδικι ακρολοφία και εκατζρωκεν οι ςφθνοειδείσ κόλποι (αςφμμετροι διαχωριηόμενοι με διάφραγμα)
πλάγια επιφάνεια ςϊματοσ ςφθνοειδοφσ ζξω χείλοσ- μετωπιαίο, βρεγματικό οςτό και λεπιδοειδι μοίρα κροταφικοφ οπίςκιο χείλοσ- μπροςτά, το πρόςκιο ρθγματϊδεσ τριμα μεταξφ ςϊματοσ ςφθνοειδοφσ οςτοφ και κορυφισ λικοειδοφσ μοίρασ κροταφικοφ και πίςω ο καρωτιδικόσ ςωλινασ. 2 αποφφςεισ, γλωςςίδα και γωνιαία άκανκα άνω επιφάνεια- ηυγϊματα, εντυπϊματα και αφλακα προςκίου κλάδου μζςθσ μθνιγγικισ αρτθρίασ (1 ου κλάδου ζςω γνακιαίασ από ζξω καρωτίδα) κάτω επιφάνεια- κογχικι μοίρα ςχθματίηει ζξω τοίχωμα οφκαλμικοφ κόγχου και κροταφικι μοίρα με το ςφθνοειδζσ φφμα Αρηερηαθή αύιαθα κέζες κεληγγηθής αρηερίας
Καρωτιδικόσ ςωλινασ: κάτω επιφάνεια λικοειδοφσ οςτοφ (μζςοσ κρανιακόσ βόκροσ) Ζςω καρωτιδικό φλεβικό πλζγμα ςυνδζει ςθραγγϊδθ κόλπο με ζςω ςφαγίτιδα φλζβα) ΚΑΡΩΣΙΔΙΚΟ ΣΡΗΜΑ
επιμικθσ ςχιςμι ανάμεςα ςε μείηονα και ελάςςονα πτζρυγα ςφθνοειδοφσ επικοινωνία μζςου κρανιακοφ βόκρου και οφκαλμικοφ κόγχου περιζχει το οφκαλμικό νεφρο (V 1 ) με κλάδουσ του (δακρυϊκό, μετωπιαίο και οφκαλμορινικό νεφρο), άνω οφκαλμικι φλζβα, 3 βολβοκινθτικά νεφρα (κοινό κινθτικό,τροχιλιακό και απαγωγό) και κλάδουσ μζςθσ μθνιγγικισ και δακρυϊκισ αρτθρίασ
Κοιλότθτα ςφθνοειδοφσ οςτοφ ςτο κζντρο τθσ βάςθσ του κρανίου
Φλεβικά κανάλια ςτον μζςο κρανιακό βόκρο Περιβάλλονται από ςκλθρά μινιγγα Εςω καρωτίδα αρτθρία υμπακθτικό νευρικό πλζγμα Βολβοκινθτικά νεφρα: ΙΙΙ, ΙV, VI Οφκαλμικό νεφρο: V1 (από το τρίδυμο)
κοινό κινθτικό (ΙΙΙ), τροχιλιακό (IV), οφκαλμικό (V1) και άνω γνακικό (V2), πορεφονται, εκ των άνω προσ τα κάτω, εντόσ του ζξω τοιχϊματοσ του ςθραγγϊδουσ
1.ΠΡΟΘΙΟ ΣΡΙΓΩΝΟ Αντιςτοιχεί ςτθν παραυποκλινοειδικι περιοχι 2.ΜΕΟ ΣΡΙΓΩΝΟ Αντιςτοιχεί ςτο ζξω τοίχωμα του.κ. 3.ΟΠΙΘΙΟ ΣΡΙΓΩΝΟ Αντιςτοιχεί ςτο οπίςκιο τοίχωμα του.κ.
Το ζξω τοίχωμα του Σ.Κ. αποτελείται από 2 μεμβράνεσ: Α) ΕΠΙΠΟΛΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ καλφπτει τα εγκεγαλικά νεφρα Β) ΕΝ ΣΩ ΒΑΘΕΙ ΜΕΜΒΡΑΝΗ, ςυνζχεται με τουσ φλεβικοφσ ςχθματιςμοφσ Άρα,όταν ανοίγουμε τθν επιπολισ μεμβράνθ δεν αιμορραγεί ο φλεβϊδθσ κόλποσ
ςυχνότερα πόροσ ςτθ μείηονα πτζρυγα του ςφθνοειδοφσ, κάτω και πίςω από το ζςω άκρο του υπερκογχίου ςχίςματοσ άνω γνακικό νεφρο (2 οσ κλάδοσ τριδφμου) διατρυπά τθ μείηονα πτζρυγα, πίςω και ζξω από το ςτρογγφλο τριμα κάτω γνακικό νεφρο (V 3 ), ζλαςςον λικοειδζσ νεφρο, επικ. μθνιγγικόσ κλάδοσ μζςθσ μθνιγγικισ αρτθρίασ γωνιαία άκανκα ςφθνοειδοφσ οςτοφ, πίςω και ζξω από το ωοειδζσ τριμα ακανκικό νεφρο (μθνιγγικόσ κλάδοσ V 3 ) για τθ ςκλθρά μινιγγα
ζξω και ζςω ρίηα μεταξφ των ριηϊν πορεφεται ο πτερυγοειδισ πόροσ- πτερυγοειδζσ νεφρο και πτερυγοειδισ αρτθρία Όπιςκεν τα πζταλα αποκλίνουν αφορίηοντασ τον πτερυγοειδι βόκρο, ςτο άνω άκρο του οποίου εμφανίηεται το ςκαφοειδζσ βοκρίο ζςω πζταλο πτερυγοειδοφσ απόφυςθσ απολιγει ςε πτερυγοειδζσ άγκιςτρο ζςω επιφάνεια ςτθν οπίςκια μοίρα του ζξω τοιχϊματοσ του κφτουσ τθσ ρινόσ ζξω επιφάνεια ζξω πετάλου, εκφφεται ο ζξω πτερυγοειδισ μυσ.
4 τμήματα Λεπιδοειδζσ Λικομαςτοειδζσ Τυμπανικό Βελονοειδζσ
ζξω επιφάνεια (κροταφικι) - προςφυτικό πεδίο κροταφίτθ Πάνω από τον ζξω ακουςτικό πόρο υπάρχει θ λεπιδομαςτοειδισ ακρολοφία- προσ τα κάτω και οπίςκια, προςφυτικό πεδίο κροταφικισ περιτονίασ και μυόσ Μεταξφ πρόςκιου άκρου ακρολοφίασ και οπιςκίου άνω τοιχϊματοσ του ζξω ακουςτικοφ πόρου ςχθματίηεται το υπερακουςτικό τρίγωνο, εντφπωμα που αναδεικνφει τθ κζςθ του μαςτοειδοφσ κόλπου ςε βάκοσ 1.25 εκ. Η εγκεφαλικι επιφάνεια του οςτοφ φζρει εντυπϊματα που αντιςτοιχοφν ςτον κροταφικό λοβό και τισ αφλακεσ μζςθσ μθνιγγικισ αρτθρίασ Λικοτυμπανικι ςχιςμι: χορδι του τυμπάνου και πρόςκια τυμπανικι αρτθρία
ηυγωματικι απόφυςθ βάςθ εκφφεται από κατϊτερο τμιμα λεπιδοειδοφσ οςτοφ ςτζλεχοσ φζρεται οβελιαία προσ τα πρόςω Προσ τα πρόςω ςυντάςςεται με ηυγωματικό οςτό και ςχθματίηει το ηυγωματικό τόξο και τθ ηυγωματοκροταφικι ραφι κάτω επιφάνεια εμφανίηει τθν πρόςκια ρίηα φζρεται εγκάρςια και ςυνεχίηει ςτο αρκρικό φφμα και τθν οπίςκια ρίηα που αποςχίηεται ςε οβελιαίο ςκζλοσ πάνω από τον ζξω ακουςτικό πόρο ςτθν υπερμαςτοειδι ακρολοφία και ςε εγκάρςιο ςκζλοσ ςτο οπίςκιο χείλοσ τθσ κροταφικισ γλινθσ ζνωςθ πρόςκιασ με οπίςκια ρίηα βρίςκεται το πρόςκιο ηυγωματικό φφμα Η κροταφικι γλινθ περιορίηεται μπροςτά από το πρόςκιο και οπίςκια από το οπίςκιο αρκρικό φφμα ζξω τμιμα κροταφικισ γλινθσ και τυμπανικισ μοίρασ- θ λεπιδοτυμπανικι ςχιςμι λικοτυμπανικι ςχιςμι - επί τα εντόσ τθσ λεπιδοτυμπανικισ ςχιςμισ- εξζρχεται θ χορδι του τυμπάνου και περιζχει τθν πρόςκια απόφυςθ τθσ ςφφρασ και τον πρόςκιο ςφνδεςμο τθσ ςφφρασ
λικοειδζσ και μαςτοειδζσ τμιμα Μαςτοειδισ μοίρα ζξω επιφάνεια ανϊμαλθ, πρόςφυςθ ινιακισ γαςτζρασ μετωποϊνιακοφ και οπιςκίου ωτιαίου μυόσ μαςτοειδζσ τριμα διαςχίηεται από φλζβα από τον ςιγμοειδι κόλπο και μικρό κλάδο ινιακισ αρτθρίασ μαςτοειδισ απόφυςθ πλάγια επιφάνεια- προςφφεται ο ςτερνοκλειδομαςτοειδισ, ςπλθνοειδισ και ο μικιςτοσ αυχενικόσ μυσ Έςω τθσ μαςτοειδοφσ απόφυςθσ υπάρχει βακιά διγαςτορικι εντομι- πρόςφυςθ οπίςκιασ γαςτζρασ διγάςτορα. Έςω αυτοφ υπάρχει θ αφλακα ινιακισ αρτθρίασ ςιγμοειδισ κόλποσ χωρίηεται από τισ μαςτοειδείσ κυψζλεσ από λεπτό πζταλο οςτοφ μαςτοειδείσ κυψζλεσ (αεροφόρεσ κοιλότθτεσ) εςωτερικά τθσ μαςτοειδοφσ απόφυςθσ θ μεγαλφτερθ μαςτοειδισ κυψζλθ - μαςτοειδζσ άντροόπιςκεν τθσ κοιλότθτασ του τυμπάνου
Λικοειδισ μοίρα- 2 επιφάνειεσ και 4 χείλθ ακουστικός λαβφρινθος- εςωτερικά λικοειδοφσ μοίρασ άνω χείλοσ, διελαφνεται από τθν άνω λικοειδι αφλακα (πρόςφυςθ ςκθνιδίου παρεγκεφαλίδασ) και ςτο ζςω άκρο αυτισ τζμνεται από οβελιαία αφλακα για το τρίδυμο νεφρο πρόςκιο χείλοσ μαηί με το οπίςκιο χείλοσ τθσ μείηονοσ πτζρυγασ ςχθματίηει το πρόςκιο ρθγματϊδεσ τριμα και με το λεπιδοειδζσ τμιμα ςχθματίηει τθ λικολεπιδοειδι εντομι. Στον πυκμζνα τθσ εντομισ εκβάλλει ο μυοςαλπιγγικόσ ςωλινασ- μεταφζρει τθν ακουςτικι ςάλπιγγα και τον τείνοντα το τφμπανο μυ
Ο καρωτιδικόσ ςωλινασ και ο πτερυγοειδισ πόροσ εκβάλλουν ςτο πρόςκιο ρθγματϊδεσ τριμα (είςοδοσ ζςω καρωτίδασ και μείηονοσ επιπολισ λικοειδοφσ νεφρου ωσ νεφρο πτερυγοειδοφσ πόρου και εν τω βάκει λικοειδζσ νεφρο) οπίςκιο χείλοσ αφορίηει με το ινιακό οςτό το οπίςκιο ρθγματϊδεσ τριμα και ςτο μζςο τριτθμόριο φζρει τθ ςφαγιτιδικι εντομι, θ οποία αντιςτοιχεί ςτο ςφαγιτιδικό τριμα και επί τα εντόσ αυτισ φζρει τθν ενδοςφαγιτιδικι απόφυςθ ζςω τριτθμόριο- θ κάτω λικοειδισ αφλακα κάτω χείλοσ μαηί με το τυμπανικό οςτό ςχθματίηει τθν τυμπανικι ακρολοφία
άνω επιφάνεια- εντφπωμα γαγγλίου τριδφμου (Meckel)- κορυφι λικοειδοφσ οςτοφ αφλακα μείηονοσ επιπολισ λικοειδοφσ νεφρου φζρεται από το εντφπωμα του τριδφμου γαγλίου και απολιγει επί τα εκτόσ ςτο ςτόμιο του πόρου του μείηονοσ λικοειδοφσ αφλακα ελάςςονοσ επιπολισ λικοειδοφσ νεφρου, πρόςκια τθσ προθγοφμενθσ, φζρεται από το πρόςκιο ρθγματϊδεσ τριμα και καταλιγει ςτο ςτόμιο του πόρου του ελάςςονοσ λικοειδοφσ νεφρου καμαρωτό ζπαρμα μεταξφ μζςου και ζξω τριτθμορίου άνω επιφάνειασ- αντιςτοιχεί ςτον άνω θμικφκλιο ςωλινα οροφι τυμπάνου βρίςκεται μεταξφ καμαρωτοφ επάρματοσ και λικολεπιδοειδοφσ ραφισ
οπίςκια άνω επιφάνεια χωρίηεται από μαςτοειδι επιφάνεια με τθ ςιγμοειδι αφλακα και ςτο ζςω τριτθμόριο αυτισ είναι το ςτόμιο ζςω ακουςτικοφ πόρου Ο ζςω ακουςτικόσ πόροσ διαιρείται με εγκάρςια ακρολοφία (οριηόντια) ςτο άνω και κάτω ςτόμιο. Το άνω ςτόμιο μεταφζρει το προςωπικό νεφρο και το άνω αικουςαίο, ενϊ το κάτω το κοχλιακό και το κάτω αικουςαίο νεφρο. Πίςω από τον ζςω ακουςτικό πόρο υπάρχει λεπτι ςχιςμι, θ οποία καλφπτεται από λεπτό οςτζινο πζταλο και αποτελεί το ζξω ςτόμιο υδραγωγοφ τθσ αίκουςασ. Μεταξφ αυτϊν των δφο υπάρχει βοκρίο για τθν προςεκβολι τθσ ςκλθράσ μινιγγασ κάτω πρόςκια επιφάνεια δεν είναι ορατι γιατί καλφπτεται από τυμπανικό οςτό. Το ζςω τριτθμόριο τθσ επιφάνειασ αποκαλφπτεται και αντιςτοιχεί ςτο ζξω τοίχωμα του καρωτιδικοφ ςωλινα. Μεταξφ του τοιχϊματοσ αυτοφ και του μυικοφ θμιςωλθνίου πορεφεται λεπτό ςωλθνάριο για τθ διζλευςθ του εν τω βάκει ελάςςονοσ λικοειδοφσ νεφρου
Έζω αθοσζηηθός πόρος Προζωπηθό θαη ζηαηηθοαθοσζηηθό λεύρο (θοτιηαθό θαη αηζοσζαίο) θαη ιαβσρηλζηθή αρηερία
Οπίζζηο ρεγκαηώδες ή ζθαγηηηδηθό ηρήκα IX,X,XI, θάηω ιηζοεηδής θαη ζηγκοεηδής θι. θόιπος ποσ εθβάιιεη ζε έζω ζθαγίηηδα θιέβα
κάηω από ηο λεπιδοειδέρ και μπποζηά από ηο μαζηοειδέρ ημήμα ππόζθιο όπιο ηςμπανομαζηοειδούρ ζσιζμήρ θάηω επηθάλεηα ζσημαηίζει ηο ππόζθιο ηοίσωμα, ηο έδαθορ και ημήμα ηος οπίζθιος ηοισώμαηορ ηος έξω ακοςζηικού πόπος
θελοεηδές οζηό Μείδωλ πηέρσγα Λεπηδοεηδής ραθή Λεπηδοεηδής κοίρα θροηαθηθού οζηού Μαζηοεηδές ηρήκα Βειολοεηδής απόθσζε Σσκπαληθή κοίρα Ληζοεηδής κοίρα
Ηζκοεηδές οζηό Κοπςθή λιθοειδούρ οζηού Λιθοειδέρ οζηό (κίηπινο σπώμα) Έζω ακοςζηικόρ πόπορ
βελονοειδισ απόφυςθ κατζρχεται πρόςκια και ζςω από τθ βάςθ του κροταφικοφ οςτοφ μικοσ 2.5 εκ. κάτω οπίςκια επιφάνεια ακριβϊσ μπροςτά από τθ βελονοειδι απόφυςθ φζρει το βελονομαςτοειδζσ τριμα (προςωπικό νεφρο και βελονομαςτοειδισ αρτθρία). Πρόςκια και επί τα εντόσ είναι το ζξω καρωτιδικό τριμα που διάγει ςτον ομϊνυμο ςωλινα.
ασ ευχαριςτϊ