EΠIΘHΛIAKA KYTTAPA. Tα επιθηλιακά κύτταρα > σχηµατίζουν στρώµατα κυττάρων που συνδέονται στενά µεταξύ τους > & ονοµάζονται επιθήλια



Σχετικά έγγραφα
ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΣ ΙΣΤΟΣ. Αποτελείται από στρώματα κυττάρων (τα επιθηλιακά) που συνδέονται στενά μεταξύ τους σχηματίζοντας δομές που. ονομάζονται επιθήλια

Επιθήλιο. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας

Επιθήλιο. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό.

1. Εισαγωγή στο Κύτταρο

Kυτταρική Bιολογία ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ, ΜΕΜΒΡΑΝΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ & ΔΙΑΛΟΓΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΔIAΛEΞΗ 4 (6/3/2013)

Επιθήλιο. Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου, MD PhD Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΣYΣTAΛTA KYTTAPA. Tα συσταλτά κύτταρα παράγουν > δυνάµεις κίνησης µε την αλληλεπίδραση > ακτίνης. & µυοσίνης

ρευστότητα (εξασφαλίζεται µε τα φωσφολιπίδια)

Kυτταρική Bιολογία ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ, ΜΕΜΒΡΑΝΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ & ΔΙΑΛΟΓΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΔIAΛEΞΕΙΣ 4 & 5 (29/2 & 2/3/2016)

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή

Η ΔΟΜΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΣΚΕΛΕΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ Γ1

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας

ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Εμβρυολογία, ανατομεία, ιστολογία νεφρού

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Kυτταρική Bιολογία ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ, ΜΕΜΒΡΑΝΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ & ΔΙΑΛΟΓΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΔIAΛEΞΕΙΣ 4 & 5 (3/3 & 6/3/2017)

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

Μυικός ιστός Συσταλτά κύτταρα. Κυκλοφορικό Σύστημα. Αθανάσιος Κοτσίνας, Επικ. Καθηγητής. Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

HΠAP- XOΛHΦOPO ΣYΣTHMA. Hπαρ > συνθέτει µεγάλα & περίπλοκα µόρια > που µεταφέρονται µε πυλαίο αιµοφόρο σύστηµα. & απορροφώνται στο έντερο

ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΠΥΡΗΝΑ ΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑ ΟΡΓΑΝΥΛΛΙΑ ΥΑΛΟΠΛΑΣΜΑ ΠΥΡΗΝΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΦΛΟΙΟΣ

CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010

ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ...

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

Βλέννα, υδαρές υγρό. ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα. βλέννα. ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ

ΣTHPIKTIKA KYTTAPA - EΞΩKYTTAPIA ΘEMEΛIA OYΣIA

Περιήγηση στο εσωτερικό του Κυττάρου. Φώτης Καρβέλης

my-smd.gr Ηλεκτρονικό Βοήθημα Πλακιδίων Ιστολογίας Εμβρυολογίας ΙΙ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΥΔΩΝ ΤΕΦΑΑ/ΔΠΘ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ. Φατούρος Γ. Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ. Παύλος Μακρίδης, επίκουρος καθηγητής

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης»

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ: Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει ανθρώπινο σπερματοζωάριο.

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

Χόνδρος Αρθρώσεις. Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1-7-8

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ. Πετρολιάγκης Σταμάτης Τμήμα Γ4

Γαμετογένεση. Καθορισμός φύλου (όρχεις ς ή ωοθήκες) Πρόφαση Ι μείωσης Γαμετικά κύτταρα Γονάδα (μιτώσεις) έσμευση Έμβρυο. Θηλαστικά, Αμφίβια, ιχθύες

ΓENNHTIKO ΣYΣTHMA APPENOΣ. προσωρινή αποθήκευση. εναπόθεση εναιωρήµατος σπερµατοζωαρίων στο θήλυ

Η δοµή και η λειτουργία του κυτταροσκελετού: Ο κυτταροσκελετός είναι ένα δίκτυο από ινίδια που εκτείνονται σε όλο το κυτταρόπλασµα και σχηµατίζουν

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΤΟΥ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ. 1. Μυϊκά. 2. Μυοεπιθηλιακά. 3. Περικύτταρα. 4. Μυοϊνοβλάστες

Σκελετικό σύστημα. Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία. 2. Σκληροί σκελετοί

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας...

Kυτταρική Bιολογία ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΕ ΚΥΣΤΙΔΙΑ, ΛΥΣΟΣΩΜΑΤΙΑ & ΑΥΤΟΦΑΓΙΑ ΔIAΛEΞΕΙΣ 6 & 7 (8 & 13/3/2017)

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Κεντρικό νευρικό σύστημα. Το νευρικό σύστημα αποτελείται από ένα κεντρικό και ένα

Εικ Α. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από κύτταρα, καθένα από τα οποία επιτελεί κατά βάση τις ίδιες βασικές λειτουργίες (επικοινωνία με το

Κεφάλαιο 2ο ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡIΤΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΥΤΤΑΡΟ

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. ΖΗΤΗΜΑ Α Το σχεδιάγραμμα δείχνει τμήμα κυτταρικής μεμβράνης.

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ


ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΠEΠTIKH O OΣ. εκκρίσεις ενζύµων που µετατρέπουν µεγάλα σε µικρά µόρια. αµινοξέα υδατάνθρακες µεταφέρονται < σάκχαρα λιπίδια. υδατανθράκων λιπιδίων

Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Δομή των μυϊκών κυττάρων.

Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ. Αρχιτομία. Αγενής αναπαραγωγή. Παρατομία. Εκβλάστηση. Εγγενής αναπαραγωγή Διπλοφασικός κύκλος.

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

ΠΕΠΤΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ Λεπτό, παχύ έντερο, πρωκτικός σωλήνας

Στέφανος Πατεράκης (Φυσικ/τής)

Ονοματεπώνυμο ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΌ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι

ΟΛΛΙΝΤΖΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ

Τεράστιο χημικό εργοστάσιο! ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ. σύνθεση μεγάλων μορίων από μικρομοριακές μ ρ ενώσεις. αποδόμηση η τοξικών ουσιών

ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Kυτταρική$Bιολογία$ Πολυκυτταρική+οργάνωση+και+ καρκίνος+ ΔIAΛEΞΕΙΣ*15*&*16! (18!&!21/5/2012)! Δρ.$Xρήστος$Παναγιωτίδης,$Τμήμα$Φαρμακευτικής$Α.Π.Θ.

Βιολογικές μεμβράνες

Τα αναπαραγωγικά όργανα του άνδρα. Όρχεις

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

IΣTOΛOΓIA. Tα δείγµατα του βιολογικού υλικού λαµβάνονται µε > βελόνες ενδοσκοπικούς σωλήνες εύκαµπτους καθετήρες

Εργασία στην Βιολογία

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΔΟΧΗ

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων

Transcript:

EΠIΘHΛIAKA KYTTAPA Tα επιθηλιακά κύτταρα > σχηµατίζουν στρώµατα κυττάρων που συνδέονται στενά µεταξύ τους > & ονοµάζονται επιθήλια λειτουργίες κάλυψη επένδυση > εσωτερικών εξωτερικών επιφανειών & αυλών σώµατος σχηµατισµό > λειτουργικών µονάδων των εκκριτικών αδένων χαρακτηρίζονται από µηχανισµούς κυτταρικής προσκόλλησης > που προσδένουν τους κυτταρασκελετούς των γειτονικών κυττάρων από µηχανισµούς κυτταρικής προσκόλλησης > για την πρόσδεση επιθηλίου µε την υποκείµενη & περιβάλλουσα > εξωκυττάρια θεµέλια ουσία επίσης είναι εξειδικευµένα για λειτουργίες > απορρόφηση έκκριση απόφραξη ταξινόµηση σύµφωνα µε το σχήµα τους > πλακώδη κύτταρα κυβοειδή κυλινδρικά ανάλογα µε τις στιβάδες > όπου µονήρης στιβάδα προσκολληµένη στην υποκείµενη εξωκυττάρια θεµέλια ουσία > µονόστιβο επιθήλιο περισσότερες στιβάδες > όπου µόνο η βασική προσφύεται στην εξωκυττάρια θεµέλια ουσία > πολύστιβο επιθήλιο ψευδοπολύστιβο επιθήλιο > ενώ φαίνεται ότι αποτελείται από πολλές στιβάδες > εν τούτοις όλα τα κύτταρα έρχονται σε επαφή µε την εξωκυττάρια θεµέλια ουσία µεταβατικό επιθήλιο > εξειδικευµένο πολύστιβο επιθήλιο της ουροποιητικής οδού > κυβοειδούς > µορφολογίας ή πλακώδους ανάλογα εάν αφορούν σε κύτταρα > καλυπτικής επιφάνειας ή αποτελούν αδενικά στοιχεία Σύνδεση κυττάρων δοµική ακεραιότητα του επιθηλίου διατηρείται επειδή τα κύτταρα που το αποτελούν προσκολλώνται > µεταξύ τους & µε την εξωκυττάρια θεµέλια ουσία επιτυγχάνεται µε την µεσολάβηση 26

µεµβρανικών πρωτεϊνών που δρούν σαν εξειδικευµένα µόρια προσκόλλησης εξειδικ. µεµβραν. περιοχών σύνδεσης που ενσωµατώνονται σε > κυτταρικές ενώσεις 3 είδη ενώσεων αποφρακτικές ενώσεις > σχηµατίζουν αδιαπέραστο φραγµό ενώσεις πρόσδεσης > δίνουν µηχανική ισχύ ενώσεις επικοινωνίας > επιτρέπουν διακίνηση µορίων αποφρακτικές ενώσεις > εµποδίζουν την διάχυση των µορίων στο µεσοδιάστηµα γειτονικών κυττάρων > σχηµατίζοντας ένα φραγµό εµποδίζουν την πλευρική µετακίνηση εξειδικευµένων πρωτεϊνών των κυτταρικών µεµβρανών > εξασφαλίζοντας την ακεραιότητα των περιοχών αυτών η αποφρακτική λειτουργία επιτυγχάνεται > µε ενδοµεµβρανικές πρωτεΐνες που βοηθούν στην σύνδεση των γειτονικών κυττάρων H/ M > η αποφρακτική ένωση φαίνεται σαν περιοχή στενής προσέγγισης που ονοµάζεται > στενή ένωση είναι καλά αναπτυγµένες στο λεπτό έντερο > εµποδίζουν διείσδυση µακροµορίων που πέπτονται αφορίζουν εξειδικευµένες περιοχές κυτ. µεµβράνης στη κορυφή του κυττάρου που συµµετέχουν στην απορρόφηση έχουν σηµαντικό ρόλο στα κύτταρα > που µεταφέρουν ενεργητικά διάφορες ουσίες, εµποδίζοντας την παλινδρόµηση τους ενώσεις πρόσδεσης > δίνουν µηχανική σταθερότητα σε οµάδες κυττάρων ώστε να λειτουργούν σαν µια συνεκτική µονάδα επιτυγχάνεται µε την σύνδεση του κυτταροσκελετού > γειτονικών κυττάρων & µε την στηρικτική εξωκυττάρια θεµέλια ουσία 2 κατηγορίες > ενώσεις πρόσφυσης > συνδέουν το δίκτυο νηµατίων ακτίνης γειτονικών κυττάρων εστιακής επαφής > συνδέουν το δίκτυο νηµατλιων ακτίνης µε την εξωκυττάρια θεµέλια ουσία δεσµοσώµατα > συνδέουν το δίκτυο ενδιάµεσων νηµατίων γειτονικών κυττάρων ηµιδεσµοσώµατα > συνδέουν το δίκτυο ενδιάµεσων νηµατίων µε την εξωκυττάρια θεµέλια ουσία ενώσεις πρόσφυσης συναντώνται συχνά στο κορυφαίο τµήµα γειτονικών > κυλινδρικών 27

& κυβοειδών κυτ. είναι εµφανείς στα κύτταρα του λεπτού εντέρου > σχηµατίζουν ορατή ηωσινόφιλη ζώνη επίσης κατα την εµβρυογένεση > ενώσεις του τύπου πρόσδεσης µεταβιβάζουν δυνάµεις κίνησης (από νηµάτια ακτίνης) σε ολόκληρες κυτταρικές στιβάδες > & είναι ουσιώδεις για το σχηµατισµό των πτυχώσεων στις επιθηλιακές στιβάδες κατά την ανάπτυξη αρχικών οργάνων του εµβρύου δεσµοσώµατα > δίνουν µηχανική σταθερότητα σε επιθηλιακά κύτταρα που υφίστανται δυνάµεις > τριβής τάσης > & είναι ιδιαίτερα αναπτυγµένα στο πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο του δέρµατος δεσµοσώµατα > είναι ενδεικτικό γνώρισµα κυττάρων επιθηλιακής αρχής ενωτικό σύµπλεγµα > καλείται η συνύπαρξη διαφορετικών τύπων ένωσης ανάµεσα σε γειτονικά κύτταρα ενώσεις επικοινωνίας επιτρέπουν εκλεκτική διάχυση µορίων στα γειτονικά κυτ. ο αριθµός τους είναι µικρός > στα επιθηλιακά κύτταρα ενηλίκων αριθµός τους είναι µεγάλος > κατά την εµβρυογένεση πιθανόν παίζουν ρόλο στη χωροταξική οργάνωση των κυττάρων είναι σηµαντικές >στα καρδιακά & τα λεία µυϊκά κύτταρα η προσκόλληση των επιθηλιακών κυττάρων > σε υποκείµενους στηρικτικούς ιστούς σε θέσεις που βρίσκονται ηµιδεσµοσώµατα & σηµεία εστιακής επαφής > γίνεται µε την µεσολάβηση εξειδικευµένης στιβάδας που αποτελείται από υλικά εξωκυττάριας θεµέλιας ουσίας τη βασική µεµβράνη (περιέχει ένα ειδικό τύπο πρωτεΐνης > κολλαγόνο) (Φ/ M > γραµµική δοµή στη βάση των επιθηλίων) η επιφάνεια των επιθηλιακών κυττάρων > συχνά τροποποιηµένη > για εξειδικευµένες λειτουργίες => αυξάνουν την επιφάνεια τους & αναπτύσσουν εξειδικευµένες δοµές µικρολάχνες βασικές πτυχώσεις µεµβρανικές πλάκες φέρουν κινητές προσεκβολές > τους κροσσούς 28

Mικρολάχνες δακτυλοειδείς προσεκβολές κυτταρικής επιφάνειας κυρίως >* σε κύτταρα των σωληναρίων του νεφρού * σε κύτταρα επιθηλίου λεπτού εντέρου > η κεντρική δέσµη ακτίνης συνδέεται µε το δίκτυο ακτίνης των ενώσεων πρόσφυσης ανάµεσα σε γειτονικά κύτταρα η κυτταρική µεµβράνη µικρολαχνών είναι > συνδεδεµένη µε ειδικές γλυκοπρωτεΐνες κυτταρικής επιφάνειας & µε ένζυµα > που συµµετέχουν στην διαδικασία της απορρόφησης Στερεοκροσσοί είναι επιµηκυσµένες µικρολάχνες βρίσκονται στα > επιθηλιακά κύτταρα της επιδιδυµίδας & αισθητικές προσεκβολές τριχωτών κυτ. κοχλία Bασικές πτυχώσεις είναι βαθιές εγκολπώσεις > της βασικής > επιφανειών των ή πλάγιων κυττάρων κυρίως σε κύτταρα µεταφοράς > ιόντων υγρού & συνδιάζονται µε αυξηµένη > συγκέντρωση µιτοχονδρίων που προσφέρουν την απαραίτητη ενέργεια για τη µεταφορά τους η παρουσία > πτυχώσεων > δίνει στο κυτταρόπλασµα κυτ. γραµµωτή εµφάνιση & µιτοχονδρίων "γραµµωτά επιθηλιακά κύτταρα" παρατηρούνται σε > κύτταρα νεφρικών σωληναρίων σε κύτταρα των πόρων εκκριτικών αδένων Mεµβρανικές πλάκες είναι δύσκαµπτες περιοχές κορυφής κυτταρικής µεµβράνης & βρίσκονται µόνο στο επιθήλιο της ουροποιητικής οδού Kροσσοί είναι τριχοειδείς προσεκβολές επιφάνειας εξειδικευµένων κυττάρων παίζουν ρόλο > στη µετακίνηση υγρού πάνω στην επιφάνεια τους ή παρέχουν κινητικότητα σε αυτά τα κύτταρα αποτελούν εξειδικευµένη προέκταση του κυτταροσκελετού > & στο κέντρο του περιέχει οργανωµένη δοµή > από παράλληλους µικροσωληνίσκους (αξόνηµα) ενώνονται µε άλλες πρωτεΐνες απαραίτητες για την ενεργό διολίσθηση νηµατίων 29

µε αποτέλεσµα > δόνηση των κροσσών βρίσκονται κυρίως > στο επιθήλιο της αναπνευστικής οδού (προώθηση βλέν.) στο επιθήλιο ωαγωγών ( µεταφέρουν ωάριο > µήτρα) Πρωτεΐνες της κυτταρικής επιφάνειας η επιφάνεια > περισσότερων επιθηλιακών κυττάρων επενδύεται από στιβάδα που περιέχει > πρωτεΐνες ενζυµικές ιστοχηµικές ανοσοϊστοχηµικές ονοµάζονται => γλυκοκάλυκας γλυκοπρωτεΐνες οµάδες σακχάρων χρησιµοποιούνται => µεθόδους για την ανίχνευση ειδικών ενζύµων του γλυκοκάλυκα µερικά επιθηλιακά κυτ. παρουσιάζουν > εξειδικευµένες δοµές που σχετίζονται µε παραγωγή & έκκριση > µακροµορίων (ένζυµα, βλέννη) έκκριση & µεταφορά > ιόντων Eπιθηλιακά κύτταρα εκκρίνουν πρωτεΐνες χαρακτηρίζονται από αναπτυγµένο αδρό E > στη βάση κυτ. (ιώδης χρώση κυτταροπλάσµατος) συσκευή Golgi > πάνω από το πυρήνα (ασαφής, διαυγής περιοχή) κοκκία πρωτεΐνης > κορυφή κυτ. (η χρώση εξαρτάται από την πρωτεΐνη) Eπιθηλιακά κύτταρα εκκρίνουν βλέννη που είναι µίγµα > γλυκοπρωτεϊνών πρωτεογλυκανών τα κύτταρα χαρακτηρίζονται από αναπτυγµένο αδρό E στη βάση του κυττάρου αναπτυγµένη υπερπυρηνικά συσκευή Golgi µεγάλα εκκριτικά κυστίδια βλέννης στη κορυφή κυτ. > δίνουν κενοτοπιώδη εµφάνιση καλυκοειδή κύτταρα (γαστρεντερικός σωλήνας, αναπνευστ. οδός) µπορεί να αθροίζονται & να σχηµατίζουν εξειδικευµένους αδένες > στη γεννητική αναπνευστική & εντερική οδό 30

Eπιθηλιακά κύτταρα εκκρίνουν στεροειδή εντοπίζονται κυρίως > όρχεις ωοθήκες επινεφρίδια τα κύτταρα χαρακτηρίζονται από αναπτυγµένο λείο E (οξυφιλία) ελεύθερα λιπίδια ( κενοτοπιώδη εµφάνιση) εµφανή µιτοχόνδρια Eπιθηλιακά κύτταρα µε "αντλίες ιόντων" κυτ. νεφρικών σωληναρίων πόροι εκκριτικών αδένων µεταφέρουν > ιόντα & νερό κυτ. στοµάχου µεταφέρουν > H + χαρακτηρίζονται από κυτ. µεµβράνη > παρουσιάζει πτυχώσεις (αύξηση επιφάνεια της) & περιέχει µεµβρανική πρωτεΐνη υπεύθυνη για την αντλία ιόντων άφθονα µιτοχόνδρια > δίνουν ATP στενές ενώσεις µεταξύ κυτ. > εµποδίζουν παλινδρόµηση ιόντων που µεταφέρθηκαν ενεργητικά δια µέσου των επιθηλιακών κυττάρων στα κύτταρα του εντέρου της χοληδόχου κύστεως => "αντλίες ιόντων" > µεταφέρουν Nα +, H 2 O > που & του νεφρού απορροφούνται από την κορυφαία επιφάνεια του κυττάρου στα κυτ. εκκριτικών αδένων > µεταφέρονται ιόντα, νερό πρός κορυφαία επιφάνεια κυττάρου & έξω από αυτή µε σκοπό την έκκριση υδαρούς υγρού Mηχανισµοί έκκρισης των κυτταρικών προϊόντων > από τα επιθηλιακά κυτ. µεροκρινής > εξωκυττάρωση από την κορυφή κυττάρου µέσα σε αυλό αποκρινής > απόσπαση κορυφαίου κυτταροπλάσµατος που περιέχει το εκκριτ. προϊόν ολοκρινής > αποβολή προϊόντος µε ολόκληρο το κύτταρο ενδοκρινής > εξωκυττάρωση από βασικό τµήµα κυτ. προς την κυκλοφορία αίµατος Aδένες σχηµατίζονται από άθροισµα εξειδικευµένων εκκριτικών επιθηλιακών κυττάρων η λειτουργία της έκκρισης ορισµένες φορές > επιτελείται από διάσπαρτα εξειδικευµένα κυτ. ανάµεσα σε άλλα κυτ. 31

ενώ όταν απαιτείται µεγαλύτερη έκκριση > αυξάνεται η επιφάνεια εκκριτικού επιθηλίου µε την εγκόλπωση > σχηµατίζονται ευθείς σωληνοειδείς αδένες ή σύνθετοι εσπειραµένοι ή διακλαδιζόµενοι αδένες µε τα εκκριτικά κύτταρα σχηµατίζουν > νησίδια > τις αδενοκυψέλες > έκκριση γίνεται µέσω πόρων > που επενδύονται από κυλινδρικό επιθ. & βρίσκονται κάτω από ορµονικό & νευρικό έλεγχο οι περισσότεροι αδένες > αποτελούν τµήµα άλλων ιστών (βλεννώδεις αδένες αναπνευστικής οδού) ή ξεχωριστές ανατοµικές µονάδες ( σιελογόνοι αδένες) Σηµαντική λειτουργία αρκετών επιθηλιακών κυττάρων είναι αυτή της απόφραξης & συνδέεται µε εξειδικευµένες δοµές αποφρακτικές ενώσεις παρεµποδίζουν την διάχυση ανάµεσα στα κύτταρα κορυφαία κυτ. µεµβράνη επιθηλιακών κυτ. που επενδύουν την ουροποιητική οδό > περιέχει µεγάλη αναλογία σφιγγολιπιδίων που εµποδίζουν µετακίνηση ηλεκτρολυτών & υγρού από τα κύτταρα σε απάντηση ωσµωτικής δράσης υπέρτωνων ούρων δεσµοσώµατα & > δηµιουργούν στενή σύνδεση > µεταξύ των κυττάρων & ηµιδεσµοσώµατα της εξωκυττάριας θεµέλιας ουσίας για να ανθίσταται έναντι δυνάµεων τριβής & αποκόλλησης πολύστιβα πλακώδη επιθηλ. κύτταρα > κερατινοποιούνται κυτταροσκελετός επιφανειακών κυτ. επιθηλίου συµπυκνώνεται + άλλες εξειδικευµένες πρωτεΐνες δηµιουργεί ανθεκτική µάζα > οδηγώντας σε κυτταρικό θάνατο & δηµιουργία σκληρού αδιαπέραστου χιτώνα > κερατίνης στιβάδας Aνοσοϊστοχηµεία χαρακτηριστικά επιθηλιακών κυτ. εκφράζουν κυτταροκερατίνες (πρωτεΐνες ενδιάµεσων νηµατίων) 32

εκφράζουν κατηγορία γλυκοπρωτεϊνών επιφανείας (EMA) περιέχουν εξειδικευµένα προϊόντα όπως ειδικό προστατικό αντιγόνο όξινη φωσφατάση (πόρους & αδένες προστάτη) θυρεοσφαιρίνη (κυτ. θυρεοειδή αδένα) γγ - ενολάση (νευροενδοκρινικά κυτ.) 33

34

35

36

37

38

39

40