Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κάτια Κερμανίδου kerman@ionio.gr
Μορφές Μάθησης Μάθηση που πραγματοποιείται μέσω επικοινωνίας με κανονικό ταχυδρομείο Τelecourse/Broadcast, όπου το περιεχόμενο μεταδίδεται μέσω ραδιοφώνου ή τηλεόρασης CD-ROM, όπου ο μαθητής διαδρά με τον υπολογιστή και το περιεχόμενο είναι αποθηκευμένο σε CD-ROM Τηλεκπαίδευση: Μάθηση που πραγματοποιείται μέσω Internet, σύγχρονα ή ασύγχρονα PocketPC/Mobile Learning, όπου ο μαθητής έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο του μαθήματος, το οποίο είναι αποθηκευμένο σε μια φορητή συσκευή ή σε ασύρματο εξυπηρετητή
Ηλεκτρονική Μάθηση (e-learning) Μάθηση που βασίζεται σε ηλεκτρονικά μέσα Συστήματα e-learning χρησιμοποιούνται για εκπαίδευση σε διάφορους φορείς όπως σχολεία, πανεπιστήμια, εταιρίες, οργανισμούς. Yποστηρίζουν διαδραστικότητα εκπαιδευτικού χαρακτήρα που μεταμορφώνει την απλή πρόσβαση στην πληροφορία σε κοινωνική συναναστροφή
Παραδοσιακή Μάθηση vs. Ηλεκτρονική Μάθηση Παραδοσιακή Δια ζώσης, συγχρονισμένη διδασκαλία Χρήση πίνακα Περιορισμένος αριθμός συμμετεχόντων (χωρητικότητα αίθουσας) Χρήση διαφανειών, οπτικοακουστικού υλικού, βιβλίων, φυσικής βιβλιοθήκης Ενιαία πορεία μάθησης για όλους Ηλεκτρονική Διδασκαλία οπουδήποτε/οποτεδήποτε Διαδραστικό/ψηφιακό περιεχόμενο Απεριόριστο μέγεθος Χρήση πολυμέσων, ψηφιακής βιβλιοθήκης, κατά ζήτηση (on demand) βοήθεια Προσωποποιημένη πορεία και ταχύτητα μάθησης
Ιστορική Αναδρομή Με 5 κουμπιά και με χρήση διάτρητων εγγράφων κατέγραφε μόνο τις σωστές απαντήσεις Ο ρυθμός εμφάνισης των ερωτήσεων μπορούσε να αλλάζει. Προσαρμοζόμενος στον μαθητή. Το πρώτο πρόγραμμα εκπαίδευσης σε υπολογιστή Χρήση υπολογιστή για πρώτη φορά για την διδασκαλία Μαθηματικών και Ανάγνωσης σε δημοτικά σχολεία στην Αμερική Το ArpaNET αναλαμβάνει την δημιουργία του Διαδικτύου Η ανακάλυψη του ποντικιού και των γραφικών διεπαφών Η era των προσvπικών υπολογιστών (PCs) Έκρηξη του email. Δημιουργία των πρώτων εικονικών περιβαλλόντων μάθησης (VLEs) Διαδικτυακές ευκαιρίες μάθησης. Επιχειρήσεις υιοθετούν το elearning για την εκπαίδευση υπαλλήλων Τα κοινωνικά δίκτυα στην εκπαίδευση. Massive Open Online Courses
Είδη Ηλεκτρονικής Μάθησης Ασύγχρονη μάθηση: Δεν υπάρχει ταυτόχρονη διαδραστικότητα μεταξύ των συμμετεχόντων στην διαδικασία διδασκαλίας eclass Moodle Massive Open Online Courses (Coursera, EdX, Udacity) Σύγχρονη μάθηση: Υπάρχει ταυτόχρονη, σε πραγματικό χρόνο, αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων στην διαδικασία διδασκαλίας Big Blue Button CENTRA
Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση (1/3) Παρε χεται στους συμμετε χοντες η δυνατο τητα να εργαστου ν με το υλικο προς διδασκαλι α οπουδη ποτε και οποτεδη ποτε ε χοντας ο μως παρα λληλα δυνατο τητα ασυ γχρονης επικοινωνι ας με τους υπο λοιπους συμμετε χοντες και με τον εκπαιδευτη. Το υλικο διδασκαλι ας δεν ει ναι απαραι τητο να ε χει δοθει ο λο απο την ε ναρξη του μαθη ματος αλλα μπορει να προσφε ρεται τους εκπαιδευο μενους σταδιακα. Ο ρυθμο ς διεξαγωγη ς καθορι ζεται απο τον εκπαιδευτη σε συνεργασι α πα ντα με τους εκπαιδευο μενους. Βασίζεται στο διαδίκτυο και στην ασύγχρονη πρόσβαση στο υλικό του μαθήματος ασύγχρονη επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων
Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση (2/3) Υποστηρίζει Ασύγχρονη επικοινωνία: email, ανακοινώσεις, chat fora Εύκολη μεταφόρτωση αρχείων Την διαχείριση πολλαπλών μαθημάτων Την διαχείριση πιστοποίησης πολλαπλών επιπέδων χρηστών Διδασκόντων Μαθητευόμενων Διοικητικού προσωπικού Τεχνικού προσωπικού
Ασύγχρονη Τηλεκπαίδευση (3/3) Πλεονεκτήματα Ανεξάρτητη και από τον χρόνο και από τον χώρο Εύκολη πρόσβαση στο μαθησιακό υλικό Επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση λόγω της προσαρμογής του διαθέσιμου χρόνου για την εκπαίδευση στον κάθε μαθητευόμενο Επιτρέπει την εκπαίδευση μαθητευόμενων διαφορετικών υποβάθρων, κοινωνικών ομάδων, περιοχών διαμονής, ακόμα και διαφορετικών χωρών Υποστήριξη της ισότητας Υποστήριξη ατόμων με ειδικές ανάγκες Μειονεκτήματα Δυσκολία στην άμεση επικοινωνία μεταξύ μαθητευόμενου και εκπαιδευτή και μεταξύ μaθητευόμενων Αδυναμία άμεσης υποβολής ερωτήσεων Μειωμένη κοινωνικοποίηση
Massive Open Online Courses - Μαζικά Ανοικτά Διαδικτυακά Μαθήματα (MOOCs) Από το 2000 όλο και περισσότερα Πανεπιστήμια επιλέγουν να παρέχουν μαθήματά τους διαδικτυακά. Σήμερα: 800+ Πανεπιστήμια προσφέρουν ΜΟΟCs 80+ εκατ φοιτητές σε όλο τον κόσμο ~9500 μαθήματα Πάροχοι ΜΑΔΜ (MOOC providers) είναι διαδικτυακές πλατφόρμες που συνεργάζονται με τα Πανεπιστήμια και επιτρέπουν την πρόσβαση στο διαδικτυακό μάθημα του Πανεπιστημίου Επιτρέπουν σε ενδιαφερόμενους από όλο τον κόσμο να παρακολουθήσουν μαθήματα από το Yale, το Stanford, το Harvard. Κάθε μάθημα διαρκεί 8-12 εβδομάδες και στο τέλος παρέχεται πιστοποιητικό περάτωσης στους μαθητευόμενους που το παρακολούθησαν και ανταπεξήλθαν σε όλες τις υποχρεώσεις του μαθήματος (τεστ, εργασίες, ασκήσεις κλπ ) με επιτυχία
Σύγχρονη Τηλεκπαίδευση (1/3) Σε αυτη την περι πτωση το μα θημα γι νεται κανονικα αλλα οι μαθητε ς και ο καθηγητη ς μπορου ν να βρι σκονται σε διαφορετικο το πο ο καθε νας και, χρησιμοποιω ντας τεχνολογιές τηλεδια σκεψης, να βρι σκονται ο λοι σε μιά εικονικη αι θουσα διδασκαλιάς. Η διεξαγωγη του μαθη ματος γι νεται με τε τοιο τρο πο ω στε να προσφε ρει τις ι διες η και παραπα νω δυνατο τητες με αυτε ς που προσφε ρονται σε μιά κανονικη αι θουσα
Σύγχρονη Τηλεκπαίδευση (2/3) Η εικονική αίθουσα διδασκαλίας προσομοιώνει μια παραδοσιακή αίθουσα διδασκαλίας Ηλεκτρονικός ασπροπίνακας Αμφίδρομη επικοινωνία πραγματικού χρόνου με μεταφορά ήχου και βίντεο Δημιουργία ομάδων (δευτερευουσών αιθουσών) Σήκωμα χεριού/παράδοση μικροφώνου Δυνατότητα εξέτασης πολλαπλών επιλογών Δυνατότητα ανατροφοδότησης από τους εκπαιδευόμενους Δυνατότητα καταγραφής του μαθήματος Διαμοιρασμός εφαρμογών Παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού (πχ διαφάνειας, εγγράφου, ιστοσελίδας) Προβολή βίντεο Απαιτούνται Προηγμένος εξοπλισμός για τηλεδιάσκεψη Υψηλής ταχύτητας δικτύωση που να επιτρέπει τη μεταφορά ήχου και βίντεο, και τον διαμοιρασμό ψηφιακού υλικού
Σύγχρονη Τηλεκπαίδευση (3/3) Πλεονεκτήματα Ανεξάρτητη από τον χώρο Υψηλός βαθμός αλληλεπίδρασης Μειονεκτήματα Απαίτηση για δικτύωση υψηλού εύρους ζώνης Kόστος Ψηφιακή αλληλεπίδραση, αλλά όχι κοινωνικοποίηση Απαίτηση εξοικείωσης του χρήστη
CENTRA 4 1 2 3
Μορφές Επικοινωνίας Δυνατότητα ομιλίας Ανύψωση χεριού Ζητώ το λόγο Απάντηση Ναι / Όχι Συνομιλία μέσω κειμένου Αποστολή σχολίων Δυνατότητα μετάδοσης live video
Ο συμμετέχων ζητά το λόγο. Επικοινωνία με Ομιλία 1 2 Ο λόγος δίνεται από τον εισηγητή. 4 Κλείσιμο του κύκλου και επαναφορά στην αρχική κατάσταση. 3 Ο συμμετέχων παίρνει το λόγο και με το πλήκτρο CTRL ομιλεί.
Ο συντονιστής θέτει μία κλειστή ερώτηση Γρήγορη Ανατροφοδότηση 1 2? Οι συμμετέχοντες απαντούν με «Ναι/Όχι» 4 Κλείσιμο του κύκλου και επαναφορά στην αρχική κατάσταση 3 Ο συντονιστής αξιολογεί τις απαντήσεις
Αποστολή σχολίων (1/2) 1 Ο συμμετέχων ενεργοποιεί την αποστολή ανώνυμων σχολίων για τη μεταδοτικότητα και την ταχύτητα του εισηγητή. 2 Αποστολή του σχολίου
Αποστολή σχολίων (2/2) 4 Ο εισηγητής λαμβάνει τα σχόλια. 3 Στην οθόνη του εισηγητή το εικονίδιο της αποστολής σχολίων αποκτά κίτρινο φόντο δηλώνοντας την ύπαρξη σχολίων.
Συνομιλία μέσω κειμένου (Chat) 1/4 Επιλέξτε «Συνομιλία μέσω κειμένου» από τα εργαλεία για να στείλετε μήνυμα σε όλους τους συμμετέχοντες ή προσωπικά σε κάποιον.
Συνομιλία μέσω κειμένου (Chat) 2/4 Δημόσια Αποστολή Επικοινωνία: Ένας Προς όλους Δυνατότητα αποστολής : Δημόσιο μήνυμα το λαμβάνει όλη η τάξη
Συνομιλία μέσω κειμένου (Chat) 3/4 Ιδιωτική Αποστολή Επικοινωνία : Ένας προς ένα μεταξύ συμμετέχοντα και εισηγητή Ένας προς ένα μεταξύ συμμετεχόντων Δυνατότητα αποστολής : Ιδιωτικό Μήνυμα- το λαμβάνει ο εισηγητής ή ο οποιοσδήποτε συμμετέχοντας (η επιλογή ενεργοποιείται από τον παρουσιαστή)
Συνομιλία μέσω κειμένου (Chat) 4/4 Ιδιωτική Αποστολή Το εικονίδιο δείχνει ότι κάποιοι από τους συμμετέχοντες σας έχουν στείλει γραπτό μήνυμα.
Δυνατότητα Μετάδοσης live video
Διαχωρισμός σε ομάδες Παρουσιαστής Εφαρμογή Συμπαρουσιαστής ΟΜΑΔΑ 1 Συμπαρουσιαστής ΟΜΑΔΑ 3 Εφαρμογή Εφαρμογή Συμπαρουσιαστής ΟΜΑΔΑ 2 Συμπαρουσιαστής ΟΜΑΔΑ 4 Εφαρμογή
Επιλογές για το Σχηματισμό των Ομάδων 1 2 3 Με το εργαλείο δημιουργίας ομάδων επιλέγετε χωρισμό ομάδων: 1. Ορίζοντας έναν αριθμό ομάδων που θέλετε ή 2. Ορίζοντας τον ελάχιστο αριθμό ατόμων σε μία ομάδα ή 3. Επιλέγοντας «Aυτόματος χωρισμός συμμετεχόντων σε εικονικές αίθουσες» το σύστημα χωρίζει μόνο του τις ομάδες (Η επιλογή να είναι ενεργοποιημένη σε οποιαδήποτε περίπτωση).
Χαρακτηριστικά Εφαρμογών Ηλεκτρονικής Μάθησης Χαρακτηριστικά δημιουργίας μαθήματος (Course development features) Χαρακτηριστικά παράδοσης μαθήματος (Course delivery features) Χαρακτηριστικά εικονικής αίθουσας (Virtual Classroom) Δυνατότητα διαδικτυακής εγγραφής/ηλεκτρονική διαχείριση φοιτητών/διδακτικού Διαδικτυακή βιβλιοθήκη Διαδικτυακή πληροφόρηση για τους φοιτητές & το διδακτικό/διοικητικό/τεχνικό προσωπικό Αναφορές ελέγχου και προόδου φοιτητών Διαδικτυακό σύστημα εύρεσης εργασίας / συμβουλευτικής Εργαλεία μαθήματος: τεστ αξιολόγησης, σχεδίαση/επανάληψη/επεξεργασία του μαθήματος, εργαλεία βαθμολόγησης και ανάλυσης της βαθμολογίας Χαρακτηριστικά Συνεργασίας : Email, real-time chat, λευκός πίνακας (white board), teleconferencing, video conferencing, μεταφορά αρχείων, διαμοιρασμός υλικού, δημιουργία ομάδων εργασίας. Εργαλεία εγκατάστασης συστήματος
Μορφές e-learning (1/2) Παραδοσιακή διδασκαλία στην αίθουσα Οι δραστηριότητες του μαθήματος στρέφονται γύρω από προγραμματισμένες φυσικές συναντήσεις στην τάξη Χρήση Η/Υ γίνεται στα πλαίσια εργαστηρίων, προσομοιώσεων με Η/Υ κλπ Σύγχρονη Κατανεμημένη Διδασκαλία (Synchronous Distributed Course) Οι τεχνολογίες του ιστού χρησιμοποιούνται για την επέκταση των διαλέξεων σε απομακρυσμένες τοποθεσίες συμμετεχόντων σε πραγματικό χρόνο Web conferencing Δυνατότητα μίξης φοιτητών εντός του Πανεπιστημίου και απομακρυσμένων Διδασκαλία υποστηριζόμενη Διαδικτυακά (Web-enhanced Course) Τα μαθήματα στην τάξη υποστηρίζονται συμπληρωματικά από διαδικτυακές δραστηριότητες Οι διαδικτυακές δραστηριότητες δεν ξεπερνούν το 20% των συνολικών δραστηριοτήτων Οι διαδικτυακές δραστηριότητες δεν μειώνουν τον αριθμό των μαθημάτων στην τάξη
Μορφές e-learning (2/2) Διδασκαλία «Emporium» ( Emporium Course) Δεν υπάρχουν συναντήσεις στην τάξη Η διδασκαλία γίνεται on-campus Το υλικό και οι πόροι του μαθήματος είναι διαδικτυακά διαθέσιμοι και ο κάθε φοιτητής έχει πρόσβαση σε δικό του χρόνο Υπάρχει προσωποποιημένη, βάσει ζήτησης (on-demand), βοήθεια Υβριδική Διδασκαλία (Hybrid Course) Οι διαδικτυακές δραστηριότητες ξεπερνούν το 20% των συνολικών δραστηριοτήτων του μαθήματος Μειώνεται ο χρόνος που δαπανάται στην παραδοσιακή τάξη Διαδικτυακή Διδασκαλία (Online Course) Όλες οι δραστηριότητες γίνονται αποκλειστικά διαδικτυακά Δεν υπάρχουν δια ζώσης συναντήσεις Δεν υπάρχει απαίτηση παρουσίας on-campus Δεν υπάρχει γεωγραφική οριοθέτηση του μαθήματος
Ομάδες-στόχοι (target groups) του e-learning Επιχειρήσεις (για εκπαίδευση στελεχών) Οργανισμοί Σχολεία Πανεπιστήμια (πχ Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) Απομακρυσμένες κοινότητες Άτομα με ειδικές ανάγκες και δεξιότητες Άτομα ειδικών κοινωνικών ομάδων (μητέρες, ηλικιωμένοι)
Δια Βίου Μάθηση (Lifelong Learning) Είναι η συνεχής, εθελοντική και αυτο-ωθούμενη αναζήτηση γνώσης Ενισχύει Την κοινωνική ενσωμάτωση Την ενεργή συμμετοχή του πολίτη στα κοινά Την προσωπική ανάπτυξη Την αυτό-συντήρηση Την ανταγωνιστικότητα Την εύρεση εργασίας Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση χρησιμοποιεί τα ηλεκτρονικά μέσα για τη διεκπεραίωση της διά βίου μάθησης. Σταδιακά φαίνεται να επικρατεί διεθνώς ο όρος διά βίου μάθηση, ως ευρύτερος της διά βίου εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Βιβλιογραφία/Δικτυογραφία https://onlinelearningconsortium.org/updated-e-learningdefinitions/ https://www.class-central.com/report/moocs-stats-and-trends- 2017/ Department of Education and Science (2000). Learning for Life: Paper on Adult Education. Dublin: Stationery Office Δημητριάδης Σταύρος Ν.,Καραγιαννίδης Χαράλαμπος,Πομπόρτσης Ανδρέας Σ.,Τσιάτσος Θρασύβουλος. Ευέλικτη μάθηση με χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. Έκδοση: 1η έκδ./2007. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. ΤΖΙΟΛΑ & ΥΙΟΙ Α.Ε. Ιωάννης Σ. Κουμπούρος. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Έκδοση: 1η/2011, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΜΟΝ. ΕΠΕ Μήλιου Αμαλία Ν.,Πομπόρτσης Ανδρέας Σ. Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας στο διαδίκτυο. Έκδοση: 1η έκδ./2004. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. ΤΖΙΟΛΑ & ΥΙΟΙ Α.Ε.