2 η Ενότητα: Τεχνολογίες Ηλεκτρονικής Μάθησης

Transcript

1 Ηλεκτρονική Μάθηση Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί Αθανάσιος Τζιμογιάννης Τμήμα Κοινωνικής & Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Ενότητα 2: Τεχνολογίες Ηλεκτρονικής Μάθησης 2 η Ενότητα: Τεχνολογίες Ηλεκτρονικής Μάθησης Μορφές ηλεκτρονικής μάθησης Τεχνολογίες Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης και στις Εφαρμογές Ιστού 2.0 (Web 2.0) Παιδαγωγικά χαρακτηριστικά Πλεονεκτήματα και περιορισμοί της ηλεκτρονικής μάθησης Ρόλος διδάσκοντα στην ηλεκτρονική μάθηση 1

2 Μορφές ΗΜ Ασύγχρονη ηλεκτρονική μάθηση Χρησιμοποιεί ασύγχρονες τεχνολογίες για να υποστηριχθεί η επικοινωνία και αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευόμενων και διδασκόντων, χωρίς να χρειάζεται να είναι ταυτόχρονα συνδεδεμένοι Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ( ) Ασύγχρονες ηλεκτρονικές συζητήσεις (forum) Νέα περιβάλλοντα Ιστού 2.0 Μορφές ΗΜ Σύγχρονη ηλεκτρονική μάθηση Χρησιμοποιεί σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας, οι οποίες απαιτούν τη διασύνδεση σε πραγματικό χρόνο (real time) Οι εκπαιδευόμενοι έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με τον διδάσκοντα και τους άλλους συμμετέχοντες, στο πλαίσιο μιας οργανωμένης εκπαιδευτικής δραστηριότητας τηλεδιάσκεψη (videoconference) εφαρμογές στιγμιαίας συνομιλίας (chat rooms) 2

3 Τεχνολογικές διαφορές Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό, το οποίο διακρίνει τους δύο τύπους εκπαιδευτικών τεχνολογιών, σχετίζεται με τις δυνατότητες αποθήκευσης της συνεισφοράς των συμμετεχόντων και της διατήρησης ιστορικού που ενσωματώνουν τα ασύγχρονα περιβάλλοντα από το σχεδιασμό τους Ασύγχρονες ηλεκτρονικές συζητήσεις (forum) Περιβάλλοντα Ιστού 2.0 (ιστολόγια, wikis, e-portfolios, εφαρμογές διαμοίρασης περιεχομένου (media sharing), microblogging (Twitter, Tumblr) Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης Γενιές ηλεκτρονικής μάθησης 1 η γενιά: Διανομή περιεχομένου 2 η γενιά: Αλληλεπιδραστική μάθηση(επικοινωνίαδιάλογος) 3 η γενιά : Αυτο-κατευθυνόμενη και συνεργατική μάθηση 4 η γενιά: Ανοικτά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα 3

4 Περιβάλλοντα και προσεγγίσεις ηλεκτρονικής μάθησης Ασύγχρονη συζήτηση στο φόρουμ της πλατφόρμας Open eclass 4

5 Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης (ΣΔΜ) Learning Management Systems (LMS) Υποστηρίζουν την οργάνωση, την υποστήριξη και τη διαχείριση του εκπαιδευτικού περιεχόμενου και των εκπαιδευτικών αλληλεπιδράσεων με στόχο την ενίσχυση της μάθησης των συμμετεχόντων Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης Πρόσβαση των εκπαιδευόμενων σε εκπαιδευτικό περιεχόμενο πολλαπλών μορφών, κατάλληλα οργανωμένο σύμφωνα με συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους Επικοινωνία μεταξύ των χρηστών (σύγχρονη και ασύγχρονη) μεταξύ εκπαιδευόμενων και διδασκόντων Σχεδιασμός και ανάθεση δραστηριοτήτων και εργασιών Παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου των σπουδαστών σε σχέση με τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα Εποπτεία της μαθησιακής διαδικασίας και της πορείας μάθησης κάθε σπουδαστή Αξιολόγηση των εκπαιδευόμενων και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης. Συλλογή και ανάλυση εκπαιδευτικών δεδομένων σχετικά με κάθε εκπαιδευόμενο, μάθημα, τάξη ή το εκπαιδευτικό ίδρυμα στο σύνολό του 5

6 Κατηγορίες ΣΔΜ Συστήματα εξυπηρετητή (απαιτούν ανεξάρτητη εγκατάσταση σε υπολογιστή του ιδρύματος) Διαδικτυακά συστήματα (web-based) Συστήματα εξυπηρετητή ανοικτού κώδικα Moodle, Claroline, ATutor, Sakai Open e-class (Ελληνικό Ακαδημαϊκό Δίκτυο Gunet) Εμπορικά συστήματα Blackboard, WebCT Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης 6

7 Πλατφόρμα Open eclass 2.6 Χρήση του Moodle στο μάθημα Γλώσσας Γ Γυμνασίου 7

8 Το σύστημα διαχείρισης μάθησης Sakai Πλατφόρμα Open eclass 3.3 8

9 Πλατφόρμα Elgg (πρόγραμμα e-mentoring) Εκπαιδευτικό ιστολόγιο 9

10 Άρθρο φοιτητή και σχόλια συμφοιτητών Συνεργατική ανάπτυξη περιεχομένου μέσω wiki 10

11 Σύγκριση μεταξύ δύο στιγμιότυπων σελίδας wiki Παράδειγμα προβολής e-portfolio φοιτητή 11

12 Διαμοίραση σημειώσεων στο Evernote Σύγχρονη συνομιλία μέσω chat 12

13 Πλατφόρμα τηλεδιάσκεψης BigBlueButton Άλλες τεχνολογίες Συνεργατική δημιουργία κειμένων (Google Docs) Εφαρμογές podcasting Σύστηματα Διαχείρισης Μαθησιακών Δραστηριοτήτων (LAMS) Εικονικά περιβάλλοντα πολλών χρηστών (MUVEs, Multi-User Virtual Environments) 13

14 Συνεργατική δημιουργία εγγράφων Η έννοια των δυνατοτήτων χρήσης (affordances) Η θεωρία των δυνατοτήτων χρήσης (affordances) αναπτύχθηκε από τον Gibson (1979), υιοθετώντας μια οικολογική αντίληψη για την ψυχολογία της συμπεριφοράς, με στόχο να περιγράψει τις ιδιότητες ενός περιβάλλοντος και τις δυνατότητες δράσης ενός ατόμου σε αυτό Η έννοια χρησιμοποιήθηκε επίσης στο πεδίο της αλληλεπίδρασης ανθρώπου υπολογιστών για να εκφράσει μια ενέργεια που, ενδεχομένως, μπορεί να ασκήσει ένα άτομο στο περιβάλλον του χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο εργαλείο (Norman, 1988) 14

15 Η έννοια των δυνατοτήτων χρήσης (affordances) Σύμφωνα με τον Gaver (1991) οι δυνατότητες χρήσης Αποτελούν ιδιότητες του υπολογιστικού περιβάλλοντος, οι οποίες ορίζονται σε σχέση με τα άτομα που αλληλεπιδρούν με αυτό Είναι ανεξάρτητες από την αντίληψη των ατόμων και υπάρχουν ανεξάρτητα από το αν ένα άτομο έχει ενδιαφέρον γι αυτές ή όχι, τις αντιλαμβάνεται ή όχι, αν υπάρχουν βοηθητικές πληροφορίες ή υποστήριξη κ.λπ. Κατηγορίες δυνατοτήτων χρήσης Ψευδής δυνατότητα (false affordance): Είναι μια προφανής δυνατότητα, η οποία δεν έχει καμία πραγματική λειτουργία. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο αντιλαμβάνεται δυνατότητες δράσης που είναι ανύπαρκτες. Κρυφή δυνατότητα (hidden affordance): Υπάρχουν δυνατότητες δράσης στο τεχνολογικό περιβάλλον αλλά το άτομο δεν μπορεί να τις αντιληφθεί, με αποτέλεσμα να παραμένουν κρυφές. Αντιλαμβανόμενη δυνατότητα (perceptible affordance): Υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες, ώστε ένα άτομο να αντιληφθεί τις δυνατότητες που διαθέτει το περιβάλλον και να δράσει, στη συνέχεια, πάνω σε ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά. 15

16 Δυνατότητες της ηλεκτρονικής μάθησης Ευελιξία Διεύρυνση της πρόσβασης Ενεργός συμμετοχή Αλληλεπίδραση Αναστοχασμός Διατήρηση ιστορικού Ομαδική εργασία Ευχρηστία-εξοικείωση Ανοικτή μάθηση Αλλαγές ρόλων και σχέσεων Περιορισμοί της ηλεκτρονικής μάθησης Απρόσωπη επικοινωνία Μέσα επικοινωνίας Έλλειψη αμεσότητας Χρόνος υλοποίησης Διαφορετικά επίπεδα λόγου Υπερφόρτωση σπουδαστών Αναγκαιότητα κοινού στόχου 16

17 Πολλαπλοί ρόλοι διδάσκοντα στην ηλεκτρονική μάθηση Παιδαγωγικός Κοινωνικός Διαχειριστικός Τεχνικός Ρόλοι διδάσκοντα 17

18 Ρόλοι διδάσκοντα στην ηλεκτρονική μάθηση Goodyear et al. (2001) Σχεδιαστής Τεχνικός Διευκολυντής της ανάπτυξης γνώσης Διευκολυντής των διαδικασιών μάθησης: Σύμβουλος Συντονιστής Αξιολογητής Ερευνητής Δυσκολίες διδασκόντων 18

19 Δυσκολίες εκπαιδευομένων Για παραπέρα μελέτη Bates, A. W. (1995). Technology, open learning, and distance education. London: Routledge. Becta(2008). Emerging technologies for learning. Coventry: Becta. Goodyear, P. (2001). Effective networked learning in higher education: notes and guidelines. Lancaster, UK: CSALT, Lancaster University. 19

20 Αθανάσιος Τζιμογιάννης & Εκδόσεις Κριτική Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη και του συγγραφέα, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975) 20