Κατατακτήριες Εξετάσεις Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Αθηνών Δεκέμβριος 2014 Ανατομία 1) Αναφέρατε τα κύρια χαρακτηριστικά των παρακάτω οστών: α) Βραχιόνιο Το βραχιόνιο οστό είναι το μόνο οστό του βραχίονα. Πρόκειται για αυλοειδές επιμήκες οστό το οποίο φέρει σώμα, άνω και κάτω άκρο. Το άνω άκρο του βραχιονίου οστού εμφανίζει την κεφαλή, η οποία σχηματίζει περίπου το ένα τρίτο μιας σφαίρας και συντάσσεται με την ωμογλήνη. Κάτω από την κεφαλή βρίσκεται ο ανατομικός αυχένας, κάτω από τον αυχένα υπάρχουν το μείζον και το ελάσσον βραχιόνιο όγκωμα, τα οποία χωρίζονται με την αύλακα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου μυός. Στο σημείο που μεταπίπτει στο σώμα υπάρχει ο στενός χειρουργικός αυχένας. Στο μέσο της πρόσθιας έξω επιφάνειας του σώματος βρίσκεται τραχύ έπαρμα το οποίο λέγεται δελτοειδές τράχυσμα. Πίσω και κάτω από το τράχυσμα υπάρχει η αύλακα του κερκιδικού νεύρου. Στο κάτω άκρο του οστού εντοπίζονται: α) η παρακονδύλια και παρατροχίλια απόφυση, β) ο κόνδυλος για την σύνταξη με την κεφαλή της κερκίδας και γ) η τροχιλία για την σύνταξη με την μηνοειδή εντομή της ωλένης. Πάνω από τον κόνδυλο βρίσκεται το υπερκονδύλιο βοθρίο, το οποίο υποδέχεται την κεφαλή της κερκίδας όταν ο αγκώνας κάμπτεται. Πάνω από την τροχιλία, στην πρόσθια επιφάνεια βρίσκεται ο κορωνοειδής βόθρος, ο οποίος υποδέχεται την κορωνοειδή απόφυση της ωλένης κατά την κάμψη του αγκώνα και ο ωλεκρανικός βόθρος που υποδέχεται το ωλέκρανο της ωλένης κατά την έκταση του αγκώνα. β) Μηριαίο Εμφανίζει: α)άνω άκρο, β) Σώμα ή διάφυση γ) Κάτω άκρο. Το άνω άκρο του μηριαίου οστού εμφανίζει:την κεφαλή, τον αυχένα και τον ελάσσονα και μείζονα τροχαντήρα. Η κεφαλή αποτελεί περίπου τα 2/3 σφαίρας και συντάσσεται με την κοτύλη του ανώνυμου οστού σχηματίζοντας τη διάρθρωση του ισχίου. Στο κέντρο της κεφαλής υπάρχει ένα μικρό εντύπωμα, το βοθρίο της κεφαλής, για την κατάφυση του στρογγύλου συνδέσμου. Μέσα στον σύνδεσμο μεταφέρεται μικρός κλάδος της θυροειδούς αρτηρίας για να αιματώσει την κεφαλή. Στην περιοχή ένωσης του αυχένα με το σώμα εντοπίζονται δυο προεξοχές που ονομάζονται μείζον και ελάσσων τροχαντήρες οι οποίοι χρησιμεύουν για την πρόσφυση πολλών μυών του γλουτού (κυρίως ο μείζον τροχαντήρας). Το σώμα φέρει πρόσθια, έξω και οπίσθια επιφάνεια. Η πρόσθια επιφάνεια του σώματος είναι λεία και υποστρόγγυλη, αλλά όχι και η οπίσθια επιφάνεια του που εμφανίζει την τραχεία γραμμή. Στην οπίσθια επιφάνεια του μείζων τροχαντήρα υπάρχει το γλουτιαίο τράχυσμα, το οποίο συνεχίζεται προς τα κάτω με την τραχεία γραμμή. Επίσης στην οπίσθια επιφάνεια εντοπίζεται η κτενιαία γραμμήστην οποία προσφύεται ο τένοντας του κτενίτη μυός. Στο κάτω μέρος το σώμα στην οπίσθια επιφάνεια πλαταίνει και σχηματίζει μια τριγωνική επιφάνεια που λέγεται ιγνυακή επιφάνεια. Στο κάτω άκρο του μηριαίου οστού εντοπίζουμε τον έσω και έξω κόνδυλο, οι οποίοι προς τα πίσω χωρίζονται με τη μεσοκονδύλια εντομή. Οι πρόσθιες επιφάνειες των κονδύλων συνδέονται με μια αρθρική επιφάνεια, τη μηριαία τροχιλία, η οποία χρησιμεύει για τη σύνταξη με την οπίσθια επιφάνεια της επιγονατίδας. Πάνω από τους κονδύλους βρίσκονται το έσω και έξω υπερκονδύλιο κύρτωμα. γ) Στέρνο Το στέρνο είναι πλατύ οστό που μπορεί να διαιρεθεί σε τρία μέρη: την λαβή, το σώμα και την ξιφοειδής απόφυση. Η λαβή είναι το ανώτερο τμήμα του στέρνου και συντάσσεται με τις κλείδες και τους πρώτους πλευρικούς χόνδρους, καθώς επίσης και με το άνω ήμισυ των δεύτερων πλευρικών χόνδρων. Βρίσκεται αντίστοιχα προς τον τρίτο και τέταρτο θωρακικό σπόνδυλο. Το σώμα του στέρνου συντάσσεται προς τα πάνω με την λαβή με συγχόνδρωση. Προς τα κάτω συντάσσεται με την ξιφοειδή απόφυση. Κάθε χείλος του στέρνου φέρει τις πλευρικές Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 1
εντομές για να αρθρώνεται με τους πλευρικούς χόνδρους. Η πρώτη πλευρική εντομή είναι μισή και αρθρώνεται με το κάτω ήμισυ των δεύτερων πλευρικών χόνδρων, ενώ οι υπόλοιπες εντομές συντάσσονται με τους πλευρικούς χόντρους 3-7. Η ξιφοειδής απόφυση είναι το κατώτερο και μικρότερο τμήμα του στέρνου. Είναι πέταλο από υαλοειδή χόνδρο που στον ενήλικο οστεοποιείται. Στο σημείο συγχόνδρωσης της λαβής με το στέρνο σχηματίζεται ένα εγκάρσιο έπαρμα στην πρόσθια επιφάνεια του στέρνου που ονομάζεται στερνική γωνία (γωνία του Ludwig). Το εγκάρσιο αυτό έπαρμα βρίσκεται στο ύψος του δεύτερου πλευρικού χόνδρου, που αποτελεί και το σημείο αναφοράς για την αρίθμηση όλων των πλευρικών χόνδρων και πλευρών. Στο στέρνο σχηματίζονται: α) Η λαβοστερνική άρθρωση (συγχόνδρωση μεταξύ της λαβής και του στέρνου) και β) η στέρνοξιφοειδής άρθρωση (συγχόνδρωση μεταξύ της ξιφοειδούς απόφυσης και του σώματος του στέρνου). 2) Νεύρωση & ενέργεια της άρθρωσης του ώμου. Είναι μια σφαιρική πολυαξονική άρθρωση. Στην άρθρωση συμμετέχουν η σφαιρική κεφαλή του βραχιονίου οστού και η ωμογλήνη της ωμοπλάτης Η μορφολογία της είναι τέτοια ώστε να επιτρέπει μεγάλο εύρος κίνησης προς όλες τις κατευθύνσεις. Μεγάλος αριθμός συνδέσμων και μυών βρίσκονται γύρω από την άρθρωση προκειμένου να προσφέρουν παράλληλα σταθερότητα και έλεγχο τον κινήσεων. Η σταθερότητα της διάρθρωσης του ώμου εξαρτάται από τον μυϊκό τόνο των βραχέων μυών, οι οποίοι περιβάλλουν την άρθρωση από εμπρός, πίσω και άνω. Οι μύες αυτοί είναι : ο υπερακάνθιος, ο υπακάνθιος, ο υποπλάτιος και ο ελάσσον στρογγύλος. Επιπλέον, οι σύνδεσμοι αλλά και ο επιχείλιος χόνδρος που υπάρχει στην γληνοβραχιόνια άρθρωση, προσδίδει μεγαλύτερο βάθος στην ωμογλήνη με αποτέλεσμα καλύτερη επαφή με την κεφαλή του βραχιονίου. Κατά την κίνηση του ώμου επηρεάζονται και μετακινούνται και δύο ακόμα αρθρώσεις: η ακρωμιοκλειδική άρθρωση (μεταξύ κλείδας και ακρωμίου της ωμοπλάτης) και η θωρακοωμοπλατιαία άρθρωση (μεταξύ της πτέρυγος της ωμοπλάτης και του θωρακικού τοιχώματος. Η άρθρωση νευρώνεται από το μασχαλιαίο νεύρο και το υπερπλάτιο νεύρο. 3)Αναφέρατε τη νεύρωση & ενέργεια των παρακάτω μυών: α)δελτοειδή Νεύρωση: Μασχαλιαίο νεύρο Ενέργεια: πρόσθια μοίρα κάμπτει και περιστρέφει προς τα έσω το βραχίονα στον ώμο,μέσο τμήμα: απάγει το βραχίονα στον ώμο, οπίσθιο τμήμα: εκτείνει και στρέφει προς τα έξω το βραχίονα στον ώμο β) Τετρακέφαλος Μηριαίος Νεύρωση: Μηριαίο νεύρο Ενέργεια: Εκτείνει την κνήμη στην άρθρωση του γόνατος γ) Μακρού προσαγωγού Νεύρωση: Θυροειδές νεύρο Ενέργεια: Προσάγει το μηρό Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 2
4) Τρήματα, νεύρωση & λειτουργία θωρακικού διαφράγματος Το διάφραγμα είναι ο κυριότερος αναπνευστικός μυς. Όταν συσπάται ο δεξιός και αριστερός θόλος κινούνται προς τα κάτω, με αποτέλεσμα η κυρτότητά του να επιπεδώνεται και να αυξάνει την κάθετη διάμετρο του θώρακα, έτσι μειώνεται η ενδοθωρακική πίεση και ο αέρας εισέρχεται στον πνεύμονα. Λειτουργίες του διαφράγματος 1. Εισπνευστικός μυς 2. Μυς αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης 3. Μυς άρσης βαρών 4. Θωρακοκοιλιακή αντλία (Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης με την ταυτόχρονη μείωση της ενδοθωρακικής πίεσης έχει ως αποτέλεσμα να συμπιέζεται το αίμα της κάτω κοίλης φλέβας, το οποίο προωθείται προς το δεξιό κόλπο της καρδιάς. Με τον ίδιο τρόπο προωθείται η λέμφος των κοιλιακών λεμφαγγείων στον μείζονα θωρακικό πόρο). Η νεύρωση του διαφράγματος Το σύνολο της κινητικής νεύρωσης του διαφράγματος γίνεται μόνο με το φρενικό νεύρο (Α3-Α5 νευροτόμιο). Τα φρενικά νεύρα χορηγούν και αισθητικές ίνες στο μεγαλύτερο μέρος του διαφράγματος. Το περιφερικό τμήμα δέχεται αισθητική νεύρωση από τα 6 ή 7 κατώτερα μεσοπλεύρια νεύρα και το υποπλεύριο νεύρο (πρόσθιος κλάδος του δωδέκατου θωρακικού νωτιαίου νεύρου). Τρήματα του διαφράγματος: Το διάφραγμα παρουσιάζει ορισμένα τρήματα, τα οποία επιτρέπουν σε ορισμένα ανατομικά στοιχεία να διέρχονται από το θώρακα στην κοιλιά ή αντιστρόφως. Τα μεγαλύτερα ανοίγματα του διαφράγματος είναι: Το τρήμα της κάτω κοίλης φλέβας Βρίσκεται στην οπίσθια συμβολή του δεξιού και του πρόσθιου φύλλου με το τενόντιο κέντρο και εντοπίζεται στο ύψος του μεσοσπονδύλιου δίσκου των Θ8 και Θ9 σπονδύλων, 2-3 εκ. στα δεξιά του μέσου οβελιαίου επιπέδου. Από εδώ διέρχονται η κάτω κοίλη φλέβα και οι τελικοί κλάδοι του δεξιού φρενικού νεύρου. Το οισοφαγικό τρήμα Εντοπίζεται συνήθως στο δεξιό σκέλος του διαφράγματος, σε απόσταση 2-3 εκ., αριστερά του μέσου οβελιαίου επιπέδου, στο ύψος περίπου του Θ10 σπονδύλου. Από εδώ διέρχονται ο οισοφάγος, το πρόσθιο και οπίσθιο στέλεχος του πνευμονογαστρικού νεύρου καθώς και οισοφαγικοί κλάδοι των αριστερών γαστρικών αγγείων. Το αορτικό τρήμα Βρίσκεται μπροστά από το σώμα του δωδέκατου θωρακικού σπονδύλου μεταξύ των σκελών του διαφράγματος. Από εδώ διέρχονται η αορτή, ο μείζων θωρακικός πόρος, συνήθως η άζυγη φλέβα καθώς και δυο μεσοπλεύρια λεμφικά στελέχη. Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 3
Νοσηλευτική 1) Τι είναι οι ήχοι Korotcoff; Τι περιλαμβάνουν και πώς καταγράφονται (τι αντιπροσωπεύουν και ποια τα στάδια τους); Η απάντηση είναι στη σελ 473 του συγγράμματος και στον Πίνακα 25-13 (σελ 475) 2) Τι περιλαμβάνει η διδασκαλία σε ασθενή που έχει υποβληθεί σε ειλεοστομία ή κολεοστομία και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή από το στόμα. Στο σύγγραμμα αναφέρεται ότι συχνά παραλείπεται η διδασκαλία του ασθενούς με στομία και για αυτό οι νοσηλευτές θα πρέπει να ακολουθούν τις παρακάτω χρήσιμες οδηγίες κατά τη διδασκαλια αυτών των ασθενών: 1) Κάποια φάρμακα λαμβανόμενα από το στόμα ενδέχεται να αποχρωματίσουν τα κόπρανα ή να δημιουργήσουν ασυνήθιστες οσμές. 2) θα πρέπει να ελέγχεται το περιεχόμενο του σάκου της στομίας μετά την έναρξη ενός νέου φαρμάκου λαμβανόμενου από το στόμα για να βεβαιωθεί ότι το φάρμακο αυτό έχει διαλυθεί αποτελεσματικά. 3) Κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα ενδέχεται να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα ή διάρροια. Ενημερώστε τον ασθενή για τα φάρμακα αυτά και αν είναι εφικτό προμηθεύστε τον με κατάλογο αυτών των σκευασμάτων. Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 4
4) Στους ασθενείς με ειλεοστομία προτείνεται η χορήγηση φαρμάκων από το στόμα με υγρή μορφή ή σε μασώμενα δισκία ή ακόμη και η ΕΦ χορήγηση εναλλακτικά. Ειδικά για τα σκευάσματα με τη μορφή κάψουλας βραδείας αποδέσμευσης θα πρέπει να ελέγχεται η απορρόφηση τους. 5) Σε ασθενείς με στομία και ειδικά σε ασθενείς με ειλεοστομία θα πρέπει να αποφευγεται η χρήση υπακτικών και υποκλυσμών γιατί μπορεί να προκαλέσει σοβαρές υδατοηλεκτρολυτικές διαταραχές. 6) Η χορήγηση υπογλώσσιων βισμουθίου ενδέχεται να βοηθήσει στον έλεγχο των οσμών όταν καταναλώνονται μαζί με τα γεύματα. (Αναλυτικά βλέπε μακροχρόνια θεραπεία στομίας, σελ 1328 του συγγράμματος) 3) Αναφέρατε 10 άσηπτες τεχνικές σχετικές με τη παροχή νοσηλευτικής φροντίδας σε ασθενή. (Αναφέρονται οι 12 βασικές αρχές ασηψίας στη σελ 575 του συγγράμματος) 4)Μέτρα κατά την χορήγηση οξυγόνου για να μη προκληθεί τραυματισμός ή πυρκαγιά. Αναλυτικά τα γενικά Μέτρα προφύλαξης κατά τη χορήγηση οξυγόνου για την αποφυγή τραυματισμού ή πυρκαγιάς αναφέρονται στις σελ 1367& 1368 του συγγράμματος και περιλαμβάνουν επιγραμματικά την αποφυγή φωτιάς ή σπινθήρα στο δωμάτιο ασθενούς υπό οξυγονοθεραπεία, τη χρήση ειδικής προειδοποιητικής πινακίδας για την αποφυγή του καπνίσματος, ενημέρωση των ασθενών και συνοδών για τους δυνητικούς κινδύνους, έλεγχος καλής λειτουργίας του ηλεκτρικού εξοπλισμού του δωματίου για την αποφυγή ηλεκτρικών σπινθήρων, αποφυγή Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 5
ενδυμασίας με συνθετικά υφάσματα που προκαλεί στατικό ηλεκτρισμό και αποφυγή χρήσης ελαίων που μπορεί να προκαλέσουν ενδυνάμωση της φωτιάς με την παρουσία του οξυγόνου. Ενώ αναφέρονται και τα ειδικά μέτρα κατά την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι (σελ 1373 του συγγράμματος), τα οποία περιλαμβάνουν επιγραμματικά: αποφυγή φλόγας ή σπινθήρα σε απόσταση τουλάχιστον 3 μέτρων από την πηγή οξυγόνου, αποφυγή χρήσης ή χρήση με προσοχή ηλεκτρικού εξοπλισμού κοντά στη συσκευή χορήγησης οξυγόνου, ασφάλιση της οβίδας σε συσκευή στήριξης για την αποφυγή ατυχήματος από πτώση και απομάκρυνση της από άμεσο φως ή θερμότητα, εξασφάλιση εργονομίας χώρου. Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 6
Βιολογία 1) Με ποιους τρόπους γίνεται η μεταφορά χωρίς κατανάλωση ενέργειας; Η μεταφορά ουσιών από και προς το κύτταρο διαμέσου κυτταρικής μεμβράνης επιτυγχάνεται χωρίς κατανάλωση ενέργειας με δύο τρόπους: α) Με απλή διάχυση β) Με παθητική μεταφορά (υποβοηθούμενη διάχυση μέσω: α_πρωτεϊνων φορέων, β) διαύλων ανάλογα με την βαθμίδωση της ηλεκτροχημικής συγκέντρωσης) Αναλυτικότερα: Παθητική μεταφορά είναι η διακίνηση ουσιών διαμέσου της κυτταρικής μεμβράνης, χωρίς την κατανάλωση ενέργειας από το κύτταρο. Οι βασικοί μηχανισμοί είναι με διάχυση (απλή ή υποβοηθούμενη) και η ώσμωση. Διάχυση είναι η διακίνηση ουσιών από περιοχές όπου η συγκέντρωσή τους είναι μεγάλη προς περιοχές στις οποίες η συγκέντρωσή τους είναι μικρή δηλαδή σύμφωνα με την κλίση της συγκέντρωσής τους. Απλή διάχυση είναι η κίνηση των μορίων από τη μια πλευρά της μεμβράνης στην άλλη διαμέσου των φωσφολιπιδίων της μεμβράνης ή μέσω πρωτεϊνικών καναλιών, ανάλογα με την κλίση της συγκέντρωσής τους. Υποβοηθούμενη διάχυση είναι η κίνηση ουσιών σύμφωνα με την κλίση της συγκέντρωσής τους με τη βοήθεια εξειδικευμένων διαμεμβρανικών πρωτεϊνών που ονομάζονται πρωτεϊνικοί μεταφορείς. Τα αέρια, τα μικρά και μη πολικά μόρια καθώς και το νερό μπορούν να περάσουν διαμέσου των φωσφολιπιδίων της μεμβράνης. Αντίθετα, τα μεγάλα σε μέγεθος μόρια, τα πολικά μόρια και τα ιόντα δεν μπορούν να περάσουν διαμέσου των φωσφολιπιδίων της μεμβράνης. Ώσμωση είναι η κίνηση των μορίων νερού από περιοχές στις οποίες η συγκέντρωση των διαλυμένων ουσιών (ωσμωτική συγκέντρωση) είναι μικρή (υποτονικό διάλυμα) προς περιοχές όπου η συγκέντρωση των διαλυμένων ουσιών είναι μεγάλη (υπερτονικό διάλυμα). Η ωσμωτική συγκέντρωση του κάθε διαλύματος καθορίζεται από τη συγκέντρωση όλων των διαλυμένων ουσιών στο νερό. Εάν δύο διαλύματα έχουν άνισες συγκεντρώσεις διαλυμένων ουσιών, θα έχουν κατ ανάγκη και άνισες ωσμωτικές συγκεντρώσεις. Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 7
2) Τι γνωρίζετε για το αδρό ΕΔ; Το ενδοπλασματικό δίκτυο αποτελεί ένα κατεξοχήν μεμβρανώδες όργανο, το οποίο πήρε το όνομά του από τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι δομές αναστομώνονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν δίκτυο. Το ΕΔ προσλαμβάνει στο χώρο τη μορφή δικτύου από πολυπτυχωτούς πεπλατυσμένους μεμβρανικούς σχηματισμούς ή επιμήκεις σωλήνες και η έκτασή τους εξαρτάται από τις απαιτήσεις του κυτταρικού μεταβολισμού. Σε πλήρως διαφοροποιημένα κύτταρα παρατηρούνται δύο εξειδικευμένοι τύποι ενδοπλασματικού δικτύου, το αδρό και το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο. Στο αδρό ΕΔ οι μεμβράνες του συνδέονται με τον πυρήνα και την κυτταροπλασματική μεμβράνη, έτσι λειτουργεί ως αγωγός μεταφοράς ουσιών στο κύτταρο. Τα ριβοσώματα στην εξωτερική του επιφάνεια συνθέτουν πρωτεΐνες. Στη συνέχεια οι πρωτεΐνες εισέρχονται στο εσωτερικό του, όπου ενδέχεται να τροποποιηθούν ή να μεταφερθούν στο σύμπλεγμα Golgi. Οι κύριες λειτουργίες του ΑΕΔ είναι: Ο διαχωρισμός πρωτεϊνών για εξαγωγή ή ενδοκυττάρια επικοινωνία από τα άλλα συστατικά του κυττάρου Η αρχική γλυκοζυλίωση των γλυκοπρωτεϊνών που περιέχουν Ν-δεσμευμένους ολιγοσακχαρίτες Ο σχηματισμός φωσφολιπιδίων Η συνάθροιση πολυπεπτιδικών πρωτεϊνών και μετα-μεταφραστικές τροποποιήσεις πρόσφατα σχηματισμένων πολυπεπτιδίων 3) Τι γνωρίζετε για τους παράγοντες μεταγραφής; Οι γενικοί παράγοντες μεταγραφής ή μεταγραφικοί παράγοντες είναι πρωτεϊνες που επάγουν την πρόσδεση της RNA πολυμεράσης στον υποκινητή. Συμβάλλουν στο ξετύλιγμα της διπλής έλικας του DNA και έτσι επιτρέπουν να αρχίσει η μεταγραφή και τελικά απελευθερώνουν την RNA πολυμεράση από τον υποκινητή μόλις αρχίσει η μεταγραφή. Ο όρος γενικοί αναφέρεται στο γεγονός ότι οι πρωτεϊνες αυτές συγκεντρώνονται πάνω σε όλους τους υποκινητές που μεταγράφονται από την RNA πολυμεράση ΙΙ. Συγκεκριμένα ο μεταγραφικός παράγοντας TFIID αναγνωρίζει το κουτί ΤΑΤΑ και προσδένεται εκεί. Στη συνέχεια ο μεταγραφικός παράγοντας TFIIB προσδένεται σε μια παρακείμενη θέση. Οι υπόλοιποι μεταγραφικοί παράγοντες και η ίδια η RNA πολυμεράση προσδένονται στον υποκινητή. Στη συνέχεια ο παράγοντας TFIIH φωσφορυλιώνει την RNA πολυμεράση ΙΙ με τη βοήθεια του ATP. Η φωσφορυλίωση προκαλεί ενεργοποίηση του ενζύμου (ενεργό διαμόρφωση) το οποίο απελευθερώνεται και αρχίζει η μεταγραφή. Αναλυτικά σελ 307-8 και σχήμα 8-23. Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 8
4) Τι γνωρίζετε για το τελομερίδιο και κεντρομερίδιο Κατά τον διπλασιασμό των κυττάρων για να είναι εφικτή η μεταβίβαση ενός αντιγράφου κάθε χρωμοσώματος σε κάθε θυγατρικό θα πρέπει να αντιγράφεται και εν συνεχεία να διαχωρίζεται στα δυο θυγατρικά κύτταρα. Οι βασικές αυτές λειτουργίες ελέγχονται από τρία είδη εξειδικευμένων αλληλουχιών του DNA που υπάρχουν σε όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα. Κεντρομερίδιο: Αφετηρία αντιγραφής του DNA (τα ευκαρυωτικά περιέχουν πολλές αφετηρίες) Κεντρομερίδιο (μετακινει το κάθε διπλασιασμένο χρωμόσωμα στο θυγατρικό κύτταρο) Τελομερίδιο (επαναληπτικές αλληλουχίες νουκλεοτιδίων στα άκρα του χρωμοσώματος δίνουν τη δυνατότητα στα άκρα να αντιγραφούν) Περισφιγμένη περιοχή ενός μιτωτικού χρωμοσώματος που συγκρατεί τις αδελφές χρωματίδες. Επίσης, η περιοχή πάνω στo DΝΑ όπου σχηματίζεται ο κινητοχώρος ως θέση προσκόλλησης για μικροσωληνίσκους από τη μιτωτική άτρακτο. Τελομερίδιο: Δομή στο άκρο ενός χρωμοσώματος, που σχετίζεται με μια χαρακτηριστική αλληλουχία DNA η οποία αντιγράφεται κατά ειδικό τρόπο. Αναλυτικότερα Σελ 290-1 +Εικόνα 8.6 Απαντήσεις Θεμάτων Κατατακτήριων Εξετάσεων Σελίδα 9