Kλινικό Σενάριο 1 (S1)

Transcript

1 Kλινικό Σενάριο 1 (S1) Προσδιορισμός των ζητημάτων που προκύπτουν από την περίπτωση της κας Φ. & Εισαγωγή στην ανατομία του θώρακα Ψυχογιού Αθηναΐς Γεωργία, PT, MSc IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 1

2 Πλάνο για σήμερα SBL Περίπτωση κας Φ. Θέματα για τις επόμενες εβδομάδες Η κλείδα, η ωμοπλάτη και το στέρνο IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 2

3 Μάθηση Βασισμένη σε Σενάριο (SBL) Δείτε το σενάριο ως ομάδα Προσδιορισμός του συνόλου των προβλημάτων του ασθενούς και γενική ικανότητα αντιμετώπισης των ζητημάτων που προκύπτουν από το σενάριο Διαλέξεις & Σεμινάρια Προσδιορίστε τομείς γνώσης ήδη κεκτημένους ή απαιτούμενους για την εκμάθηση σχετικά με το σενάριο Κοινοποίηση πληροφοριών Εργαστήρια Ανεξάρτητη μελέτη και άλλες πηγές IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 3

4 Κλινικό Σενάριο 1 (S1) Η κ. Φ. είναι μια γυναίκα 52 ετών που υπεβλήθει σε αφαίρεση ενός μεγάλου καλοήθους όγκου στο ήπαρ. Είναι παντρεμένη με 2 παιδιά. Η κόρη της ετοιμάζεται να ξεκινήσει τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο και ο γιος της ετοιμάζεται να δώσει Πανελλήνιες Εξετάσεις. Ο άντρας της εργάζεται στο λογιστήριο ενός Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Αθήνας. Η κ. Φ. υπήρξε καπνίστρια όλη της τη ζωή. Καπνίζει 20 τσιγάρα την ημέρα από την ηλικία των 16 ετών. Ποτέ δεν της άρεσε η άσκηση και μετά την εμμηνόπαυση πήρε αρκετό βάρος. Μέχρι το τέλος των 4 επόμενων εβδομάδων θα είστε σε θέση να απαντήσετε στα ακόλουθα: Για ποιο λόγο μπορεί να παραπέμψουν αυτή τη γυναίκα για φυσικοθεραπεια; Τί πρέπει να γνωρίζετε προκειμένου να αξιολογήσετε την κ. Φ. και να σχεδιάσετε το πρόγραμμα Φ/Θ; IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 4

5 Η περίπτωση της κ. Φ. Σε ομάδες συζητείστε όλα τα ζητήματα που σας έρχονται στο μυαλό σχετικά με τη συγκεκριμένη περίπτωση π.χ. Οτιδήποτε γνωρίζετε σχετικά με κάθετι που έχει να κάνει με το σενάριο Τί πρέπει να μάθετε προκειμένου να είστε σε θέση να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις: Για ποιο λόγο μπορεί να παραπέμψουν αυτή τη γυναίκα για φυσικοθεραπεια; Τί πρέπει να γνωρίζετε προκειμένου να αξιολογήσετε την κ. Φ. και να σχεδιάσετε το πρόγραμμα Φ/Θ; Πληροφορίες που πρέπει να ζητήσετε από την ασθενή IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 5

6 Πλάνο για τις επόμενες 2 εβδομάδες Ανατομία του θώρακα: μύες οστά αρθρώσεις που παίζουν ρόλο στον πνευμονικό αερισμό Εμβιομηχανική του πνευμονικού αερισμού Γραπτή Εργασία 1 (ΓΕρ1) Ανατομία και λειτουργία των αεραγωγών Εργαστήριο: Παρατήρηση του θώρακα κατά την αναπνοή Εντοπισμός επιφανειακών σημείων των πνευμόνων την W6 για προετοιμασία για Ακρόαση και CXR την W7 IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 6

7 Πλάνο για τις επόμενες 2 εβδομάδες (συνέχεια) Κίνδυνοι χειρουργείου και ρόλος Φ/Θ στην πρόληψη και αποκατάστασή τους (W8) Ως Φ/Θ πώς αξιολογούμε την κ. Φ.; (W8) Τότε θα είστε σε θέση να απαντήσετε στις ερωτήσεις: Για ποιο λόγο μπορεί να παραπέμψουν αυτή τη γυναίκα για φυσικοθεραπεια; Τί πρέπει να γνωρίζετε προκειμένου να αξιολογήσετε την κ. Φ. και να σχεδιάσετε το πρόγραμμα Φ/Θ; IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 7

8 Ανατομία των οστών που παίζουν ρόλο στον αερισμό των πνευμόνων Θωρακικός κλωβός Ποιές οι λειτουργίες του; Προστασία Αιμοποίηση Αερισμός πνευμόνων Δομή, αρθρώσεις με άλλα οστά IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 8

9 9

10 Θώρακας / Θωρακικός κλωβός (thorax / thoracic- ή rib-cage) Αποτελεί τμήμα του αξονικού σκελετού και συμπεριλαμβάνει: ΘΜΣΣ (thoracic vertebrae) Πλευρές (ribs) Στέρνο (sternum) Αρθρώνεται με το άνω άκρο μέσω της ωμικής ζώνης, η οποία περιλαμβάνει: Ωμοπλάτη (scapula) Κλείδα (clavicle) IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 10

11 Κλείδα (Clavicle) Δεξιά & αριστερή Βρίσκεται στο πρόσθιο άνω μέρος του θώρακα Αρθρώνεται με: Λαβή του στέρνου (manubrium) στερνοκλειδική άρθρωση Ωμοπλάτη ακρωμιοκλειδική άρθρωση Βασικά οστικά σημεία: Έσω στερνικό άκρο Έξω ακρωμιακό άκρο Κωνοειδές φύμα κάτω επιφάνεια, οπισθίως στο ακρωμιακό άκρο Για την άρθρωση με την κορακοειδή απόφυση της ωμοπλάτης (κορακοκλειδική συνδέσμωση) μέσω της έσω μοίρας του κορακοκλειδικού συνδέσμου κωνοειδής σύνδεσμος IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 11

12 Ακρωμιακό άκρο Κάτω επιφάνεια κλείδας Έξω καμπή Πλευρικό φύμα (πλευροκλειδικός σύνδεσμος) Έσω καμπή Κωνοειδές φύμα (κορακοκλειδικός σύνδεσμος) Σώμα Στερνικό άκρο 12

13 Θέση της κλείδας στο σκελετό IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 13

14 Σχέση κλείδας - ωμοπλάτης IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 14

15 Ωμοπλάτη (scapula) Δεξιά - αριστερή Βρίσκεται στο οπίσθιο (ραχιαία) τοίχωμα του θώρακα Συζητείστε σε ομάδες: Προσανατολισμό της ωμοπλάτης σε σχέση με το θωρακικό κλωβό Άλλες δομές με τις οποίες αρθρώνεται Ονόματα των αρθρώσεων αυτών Βασικά οστικά σημεία ωμοπλάτης IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 15

16 Θέση της ωμοπλάτης στο σκελετό IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 16

17 Βασικά οστικά σημεία ωμοπλάτης Ακρώμιο Κορακοειδής απόφυση Ωμογλήνη Άνω γωνία Κάτω γωνία Έξω γωνία Έσω ή νωτιαίο χείλος Έξω ή μασχαλιαίο χείλος Άνω ή αυχενικό χείλος Ωμοπλατιαία άκανθα Υπερακάνθιος βόθρος Υπακάνθιος βόθρος Υποπλάτιος βόθρος IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 17

18 Ραχιαία επιφάνεια ωμοπλάτης Κορακοειδής απόφυση Αυχενικό χείλος Άνω γωνία Ακρώμιο Ωμογλήνη Έξω γωνία Ωμοπλατιαία άκανθα Υπερακάνθιος βόθρος Υπακάνθιος βόθρος Μασχαλιαίο χείλος Νωτιαίο χείλος Κάτω γωνία IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 18

19 Βασικά οστικά σημεία ωμοπλάτης IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 19

20 Η ωμοπλάτη αρθρώνεται με: Κλείδα ακρωμιοκλειδική διάρθρωση Βραχιόνιο γληνοβραχιόνια διάρθρωση / διάρθρωση του ώμου (Δες διαφάνεια 14) Συνδέεται με: Την κλείδα μέσω του κορακοκλειδικού συνδέσμου Τις πλευρές και τη ΘΜΣΣ μέσω διαφόρων μυών IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 20

21 Στέρνο (sternum) Σχηματίζει το πρόσθιο τμήμα του θώρακα και βρίσκεται στη μέση γραμμή του σώματος Συζητείστε σε ομάδες: Προσανατολισμό του στέρνου σε σχέση με τον θωρακικό κλωβό Άλλες δομές με τις οποίες αρθρώνεται Ονόματα των αρθρώσεων αυτών Βασικά οστικά σημεία IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 21

22 Βασικά οστικά σημεία του στέρνου Λαβή Σώμα Ξιφοειδής απόφυση Σφαγιτιδική εντομή Κλειδική εντομή Στερνική γωνία/συγχόνδρωση μεταξύ λαβής σώματος του στέρνου Συγχόνδρωση μεταξύ σώματος του στέρνου και ξιφοειδούς απόφυσης IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 22

23 Στέρνο Σφαγιτιδική εντομή Κλειδική εντομή Λαβή Στερνική γωνία Σώμα Πλευρικές εντομές για την άρθρωση με τον χόνδρο των πλευρών 1-7 Ξιφοειδής απόφυση IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 23

24 Αρθρώσεις του στέρνου Πλευρές Μέσω των πλευρικών χόνδρων στερνοπλερικές διαρθρώσεις Κλείδες Άμεσα με πλευρές 1-7 (γνήσιες) Έμμεσα με πλευρές 8-10 (νόθες) και Δεν συνδέεται με πλευρές 11 και 12 (νόθες ασύντακτες) Στερνοκλειδικές διαρθρώσεις IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 24

25 Για το Σεμινάριο 1 της W6 μελετήστε και κρατήστε σημειώσεις σχετικά με: Ανατομία: Πλευρές (1 ες, γνήσιες, νόθες, νόθες ασύντακτες) Θωρακικοί σπόνδυλοι (βασικά στοιχεία μόνο) Για κάθε ένα από τα παραπάνω προσέξτε: Προσανατολισμός σε σχέση με το θώρακα Κύριες προεξοχές και λειτουργία Σπονδυλοπλευρικές διαρθρώσεις (βασικά στοιχεία) IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 25

26 Μαθησιακά αποτελέσματα Κατά την ολοκλήρωση αυτού του σεμιναρίου οι σπουδαστές θα πρέπει να: Προσδιορίσουν τη γνώση που απαιτείται για να ανταποκριθούν στο Κλινικό Σενάριο 1 Ξεκαθαρίσουν τις απαιτήσεις για ανεξάρτητη μελέτη και να προσδιορίσουν την εργασία που απαιτείται από μέρους τους στα πλαίσια του SBL Ξεκινήσουν να συμμετέχουν σε ομαδικές συζητήσεις Ξεκινήσουν να αναγνωρίζουν τα οστά του θωρακικού κλωβού Περιγράψουν τις λειτουργίες του θωρακικού κλωβού IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 26

27 Βιβλιογραφία Anatomy TV. Drake,, R.L., Vogl, W. & Mitchell, A.W.M. (2005). Gray s anatomy for students. Spain: Churchill Livingstone Marieb, E. N. (2004). Human anatomy and physiology. (6th ed). London: Pearson Benjamin Cummings. Martini, F. H. (2006). Fundamentals of anatomy and physiology. (7 th ed.). San Francisco: Pearson Benjamin Cummings. Moore, K. L. & Dalley, A. F. (1999). Clinically orientated anatomy. (4 th ed). Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins Palastanga, N., Field, D. & Soames, R. (2002). Anatomy and human movement. (4 th ed). Oxford: Butterworth Heinemann Thibodeau, G. A. & Patton, K. T. (2007). Anatomy and physiology. (6 th ed.). St Louis, Missouri: Mosby Elsevier. IST/UH_W5_13/14_Tutorial 2_S1 Intro 27