2010-2012. ό μεγάλος διάλογος για την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη ανάπτυξη

2010-2012 ό μεγάλος διάλογος για την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη ανάπτυξη

Πλεονεκτήματα συμμετοχής για τους κοινωνικούς εταίρους: Οι Κοινωνικοί Εταίροι που συμμετέχουν στο διάλογο για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη έχουν τη δυνατότητα να: ενημερωθούν σχετικά με τις πρακτικές εφαρμογές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και της Βιώσιμης Ανάπτυξης που εφαρμόζονται από τις ελληνικές επιχειρήσεις ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις σε θεσμικό επίπεδο (οδηγίες, πολιτικές, νομοθεσία) στην Ελλάδα και διεθνώς. συνεισφέρουν στη βελτίωση της διαφάνειας και της λογοδοσίας που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις μέσω την Απολογισμών Βιωσιμότητας και των πρακτικών ΕΚΕ στη χώρα μας, καταθέτοντας συγκεκριμένες απόψεις και σχόλια. δικτυωθούν με το σύνολο των Κοινωνικών Εταίρων μέσω του Θεσμού και της τελικής εκδήλωσης ανοικτού διαλόγου και να ανταλλάξουν απόψεις με την επιχειρηματική κοινότητα. Πλεονεκτήματα συμμετοχής για τις επιχειρήσεις: Ο Θεσμός έχει ως στόχο την ανάπτυξη μεθοδολογιών για την ένταξη της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας στην επιχειρηματική λειτουργία μέσω: ενός διευρυμένου διαλόγου μεταξύ των επιχειρήσεων και των κοινωνικών εταίρων/συμμετόχων τους με βάση τον Απολογισμό Βιωσιμότητας και τις πρακτικές Υπευθυνης Επιχειρηματικότητας που εφαρμόζουν μέσω της αποτύπωσης της αντίληψης τους. μιας τεχνικής αξιολόγησης των πρακτικών Βιώσιμης Ανάπτυξης και της σύγκρισής τους (benchmarking) με άλλες επιχειρήσεις που εφαρμόζουν παρόμοιες πρακτικές. μιας συνολικής έκθεσης που συνοψίζει τα κύρια σημεία των αποτελεσμάτων της αντίληψης των κοινωνικών εταίρων/συμμετόχων για την εταιρία και τις περιοχές προς βελτίωση, αλλά και τις ευκαιρίες για περαιτέρω δραστηριοποίηση στον τομέα της Βιώσιμης Ανάπτυξης. της εκδήλωσης του Ανοιχτού Διαλόγου η οποία προσφέρει ευκαιρίες δικτύωσης, ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων με τις ομάδες των κοινωνικών εταίρων. Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε επικοινωνήστε με: Ιωάννα Φρατζεσκάκη Project Manager Email: ifratzeskaki@qualitynet.gr Τηλ.: +30 210 6898594

Μήνυμα Προέδρου Με μεγάλη ικανοποίηση η ομάδα του QualityNet σας παρουσιάζει τα αποτελέσματα του θεσμού BRAVO, ενός θεσμού που υλοποιείται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά και δημιουργήθηκε με το όραμα να αποτελέσει τον συνδετικό ιστό στην ανάπτυξη διαλόγου και διαβούλευσης μεταξύ των επιχειρήσεων και των Κοινωνικών Εταίρων. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βιώνει αδιαμφισβήτητα την πιο δύσκολη περίοδο στη σύγχρονη Ιστορία της. Η κρίση ανατρέπει δεδομένα χρόνων και μας καλεί να δουλέψουμε σε νέα βάση αλλάζοντας τελείως τα παραγωγικά μοντέλα του παρελθόντος. Όλοι εμείς στο QualityNet πιστεύουμε πως μόνο οι αρχές της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης μπορούν να μας βγάλουν από το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε ως κοινωνία και οικονομία. Βασικός σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις και τα εργαλεία εκείνα προκειμένου να υπάρχει μεταξύ όλων των Κοινωνικών Εταίρων ένας ουσιαστικός διάλογος αναφορικά με την Κοινωνική Υπευθυνότητα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Συνεπώς, στο πλαίσιο αυτό και με την εμπειρία των τελευταίων τριών ετών, ο Θεσμός BRAVO εξελίσσεται, φέρνοντας ακόμα πιο κοντά την επιχειρηματικότητα στην κοινωνία, διατηρώντας ως βασικούς πυλώνες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή του διαλόγου και τους Κοινωνικούς Εταίρους οι οποίοι παίρνουν μέρος στη πρόκληση να συνδιαλαγούν με το θέμα της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Το 2012, με αφορμή τις πρακτικές ΕΚΕ των εταιρειών και τους Απολογισμούς Βιωσιμότητας, συνεχίστηκε ο διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους, τα αποτελέσματα του οποίου αποτυπώθηκαν στο Δείκτη Αντίληψης (Perception Index) του Θεσμού. Παράλληλα, για πρώτη φορά φέτος το QNF ξεκίνησε την προσπάθεια δημιουργίας ενός Δείκτη Βιωσιμότητας (Sustainability Index), με στόχο την τεχνική αξιολόγηση των Απολογισμών, μέσω μιας μεθοδολογίας αξιολόγησης αντιπροσωπευτικής της ελληνικής πραγματικότητας, με κριτήρια που βασίζονται σε διεθνή πρότυπα. Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσοι συμμετείχατε στο Θεσμό και συνεχίζετε να στηρίζετε τις προσπάθειές μας όλα αυτά τα χρόνια! Χρυσούλα Εξάρχου Πρόεδρος QualityNet Foundation

Ο θεςμος το πλαίσιο Η πολυπλοκότητα των παγκόσμιων προκλήσεων καθιστά περισσότερο επιτακτική από ποτέ την ανάγκη συμμετοχής και κινητοποίησης όλων των Κοινωνικών Εταίρων για την επίλυση των σημερινών προβλημάτων, μέσω ενός διευρυμένου διαλόγου πάνω σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σημαντική απόδειξη υπεύθυνης επιχειρηματικότητας αποτελεί η συστηματοποιημένη μέτρηση και καταγραφή, βάσει διεθνών δεικτών και προτύπων, της επίδρασης ενός οργανισμού στο τρίπτυχο Οικονομία, Κοινωνία, Περιβάλλον. Η συστηματοποιημένη αυτή καταγραφή, όπως συχνά παρουσιάζεται με τη μορφή του Απολογισμού Βιωσιμότητας ή Εταιρικής Υπευθυνότητας, αποτελεί ένα εργαλείο επικοινωνίας και διαβούλευσης με κάθε Κοινωνικό Εταίρο, καθώς και μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο ένας οργανισμός μετουσιώνει τις αρχές της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας σε πολιτικές και πρακτικές, που μακροπρόθεσμα οδηγούν στον περιορισμό των όποιων αρνητικών επιπτώσεών του και στον πολλαπλασιασμό της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται από την επιχειρηματική λειτουργία του. 4 Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη

Ο θεσμός BRAVO, ο οποίος διοργανώνεται για τρία συνεχόμενα έτη από το QualityNet Foundation, το Δίκτυο Υπεύθυνων Οργανισμών και Ενεργών Πολιτών, αποτελεί ένα πρωτοποριακό εργαλείο ανοιχτής διαβούλευσης προς την κατεύθυνση της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας. Βασικοί στόχοι του θεσμού είναι: η ανάπτυξη διαλόγου μεταξύ των Επιχειρήσεων και των Κοινωνικών Εταίρων (Stakeholders) για τα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης με τη μορφή παρατηρήσεων, επισημάνσεων και αξιολογήσεων της αντίληψής τους επί των Απολογισμών που εκδίδονται. η ενημέρωση και εκπαίδευση των επιχειρήσεων/οργανισμών για την υιοθέτηση πολιτικών και πρακτικών Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσω της: διάδοσης της σημασίας της συστηματοποιημένης καταγραφής της επίδρασης τους παρακίνησης των Εταιρειών που εκδίδουν απολογισμό βιωσιμότητας να τον βελτιώσουν, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που προκύπτουν από τους Κοινωνικούς Εταίρους που συμμετέχουν στο διάλογο. προτροπής των Εταιρειών να δημοσιοποιούν με τρόπο συστηματικό τις δράσεις Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που εφαρμόζουν. η συστηματική αξιολόγηση των υιοθετημένων πολιτικών και πρακτικών Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης εκ μέρους των επιχειρήσεων ως ένα εργαλείο benchmarking και βελτίωσης της επίδρασής τους. Τα χαρακτηριστικά του θεσμού: Διευρυμένος Χαρακτήρας Μια ευρεία ομάδα εμπλεκομένων: 120 Κοινωνικοί Εταίροι Επιχειρηματικοί & Θεσμικοί Φορείς Πανεπιστημιακά Ιδρύματα Εγκυρότητα Εθνικός & Διεθνής Χαρακτήρας Ο θεσμός τελεί υπό την αιγίδα επίσημων φορεών της χώρας Διαφάνεια Ανεξαρτησία Μια ανεξάρτητη Επιστημονική Επιτροπή με την υποστήριξη επίσημων φορέων έχει την ευθύνη της ανάπτυξης του θεσμού, καθώς και των κριτηρίων αξιολόγησης του Δείκτη Αντίληψης και του Δείκτη Βιωσιμότητας Στηρίζεται στις αρχές και τις απαιτήσεις διεθνώς αναγνωρισμέων προτύπων (Global Compact, Global Reporting Initiative, ISO 26000) Η διοργάνωση του θεσμού καθώς και η διαδικασία αξιολόγησης ελέγχεται και επιβεβαιώνεται από τέσσερις ελεγκτικούς φορείς με πλήρη διάκριση αρμοδιοτήτων Οι Κοινωνικοί Εταίροι συμμετέχουν αφιλοκερδώς και εθελοντικά στη διαδικασία του διαλόγου Ο θεσμός δε στηρίζεται σε χορηγίες, πέραν των χορηγών επικοινωνίας και των υποστηρικτών της τελικής εκδήλώσης Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 5

Οι πυλώνες ανάπτυξης Έρευνα Αντίληψης Διεξάγεται μεταξύ των Κοινωνικών Εταίρων με στόχο: την καταγραφή της άποψης των Κοινωνικών Εταίρων που συμμετέχουν στο διάλογο, για όλο το φάσμα της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας, της έκδοσης του Απολογισμού Βιωσιμότητας και της υλοποίησης προγραμμάτων Εταιρικής Υπευθυνότητας. τη συμβολή τους στη δομή και το περιεχόμενο των θεματικών της Εκδήλωσης Διαλόγου, όπου και ολοκληρώνεται η ανοιχτή διαβούλευση. Δείκτης Αντίληψης Διαδικασία αξιολόγησης των Απολογισμών Βιωσιμότητας με βάση την αντίληψη που οι Κοινωνικοί Εταίροι από διαφορετικές ομάδες εκφράζουν για τους Απολογισμούς. Η καταγραφή της αντίληψης των Κοινωνικών Εταίρων δίνει τη δυνατότητα στον οργανισμό να έχει μια τεκμηριωμένη προσέγγιση για τη γνώμη τους όσον αφορά τις πολιτικές και πρακτικές που εφαρμόζει για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Δείκτης Βιωσιμότητας Διαδικασία αξιολόγησης των πολιτικών και ενεργειών Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας που εφαρμόζουν οι Εταιρείες από ομάδα εμπειρογνωμόνων, στηριζόμενη σε διεθνή κριτήρια/δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Τα αποτελέσματα της τεχνικής αξιολόγησης δίνουν τη δυνατότητα στον Οργανισμό να προχωρήσει σε αποτελεσματικότερη ανάπτυξη στρατηγικών και πρακτικών Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας. Εκδήλωση Ανοιχτού Διαλόγου Σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της ετήσιας διαδικασίας του θεσμού και έχει ως στόχο: να αναπτύξει μια πλατφόρμα ανταλλαγής απόψεων όλων των Κοινωνικών Εταίρων σχετικά με το πως μπορεί να προωθηθεί η Βιώσιμη Ανάπτυξη και η Κοινωνική Συνοχή μέσω της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας να συνεχίσει το διάλογο για την ποιότητα και τη σημασία της βελτίωσης του περιεχομένου των Απολογισμών Βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα να καταγράψει την πρόοδο, καθώς και τις εμπειρίες των Κοινωνικών Εταίρων από την ενεργοποίηση του διαλόγου. 6 Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

BRAVO: 3 χρόνια συνεχούς πορείας και εξέλιξης 2012 2010 33 Αξιολογούμενοι Απολογισμοί Δείκτης Αντίληψης 102 Κοινωνικοί Εταίροι 2011 32 Αξιολογούμενοι Απολογισμοί Δείκτης Αντίληψης 102 Κοινωνικοί Εταίροι Έρευνα Αντίληψης Κοινωνικών Εταίρων 34 Αξιολογούμενοι Απολογισμοί Δείκτης Αντίληψης 120 Κοινωνικοί Εταίροι Έρευνα Αντίληψης Κοινωνικών Εταίρων Δείκτης Βιωσιμότητας 3 Ομάδες Εμπειρογνωμόνων Διαδικασία Διαλόγου Κατάρτιση των κριτηρίων και της διαδικασίας Η Επιστημονική Επιτροπή του θεσμού ορίζει τις κατηγορίες των βραβείων και καταρτίζει τα κριτήρια αξιολόγησης κατά τέτοιον τρόπο, ώστε αυτά να είναι αντικειμενικά και σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής δε συμμετέχουν, άμεσα ή έμμεσα, σε κανένα στάδιο της διαδικασίας, διασφαλίζοντας τον αδιάβλητο χαρακτήρα του θεσμού. Σηματοδότηση Η σηματοδότηση των Απολογισμών Βιωσιμότητας, που δείχνει το που βρίσκεται το κάθε κριτήριο μέσα στον απολογισμό, είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία στην ανάπτυξη διαλόγου. Πραγματοποιείται από τις εταιρείες που συμμετέχουν στον Θεσμό με στόχο τη διευκόλυνση της ανάγνωσης και της δημιουργίας μιας ολοκληρωμένης άποψης από τους συμμετόχους. Αξιολόγηση απολογισμών Στο Δείκτη Αντίληψης κάθε απολογισμός αξιολογείται από το σύνολο των Κοινωνικών Εταίρων που συμμετέχουν στο διάλογο, που με βάση τα κριτήρια, καλούνται να καταγράψουν τον βαθμό αντίληψης τους και τις παρατηρήσεις τους όσον αφορά τον τρόπο κάλυψης τους από την Εταιρεία. Στο Δείκτη Βιωσιμότητας κάθε απολογισμός αξιολογείται από εξειδικευμένη ομάδα αξιολογητών υπό την επιστημονική επίβλεψη καθηγητών του Οικονομικού Πανεπιστημίου και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ Τη συμπλήρωση της ελλιπούς σηματοδότησης των Απολογισμών ανέλαβε η εταιρία PWC. Τη συγκέντρωση των αποτελεσμάτων και τον ποιοτικό έλεγχο της διαδικασίας ανέλαβε αντίστοιχα για το Δείκτη Αντίληψης η εταιρεία Deloite και για το Δείκτη Βιωσιμότητας η εταιρεία Ernst& Young. Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 7

Κωνσταντίνος Γάτσιος Πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Παρακολουθώ και παρακολουθούμε ως Οικονομικό Πανεπιστήμιο το κίνημα για τη βιωσιμότητα που αναπτύσσεται παγκοσμίως. Θεωρώ πως το κίνημα της κοινωνικής λογοδοσίας πρέπει να αναπτυχθεί περισσότερο, να ενισχυθεί η θεσμική του διάσταση με συμμετοχή και υποστήριξη από φορείς της αγοράς, επιχειρήσεις και πανεπιστημιακά ιδρύματα. Για το λόγο αυτό, χαιρετίζω την αξιέπαινη πρωτοβουλία του Θεσμού BRAVO ο οποίος έχει ως στόχο την προώθηση της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας. Ιδιαίτερα στη χώρα μας, όπου η διαφθορά και η κρίση αξιών πλήττουν την εμπιστοσύνη στο θεσμό της εταιρείας, η υγιής και υπεύθυνη επιχειρηματικότητα είναι δημιουργός πλούτου για μια κοινωνία. Θα πρέπει να ενισχύεται, όχι να πολεμάται. Παράλληλα θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να ενταχθούν και να συμμετέχουν στα πλαίσια του θεσμού BRAVO και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην πατρίδα μας και για τις οποίες η κατάρτιση Απολογισμών Βιωσιμότητας είναι περισσότερο δύσκολη απ ότι για τις μεγάλες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Αυτή τη στιγμή γίνονται τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία μιας νέας ηγεσίας που θα οδηγήσει τη χώρα μας στο μοντέλο της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η ηγεσία αυτή δεν είναι μόνο πολιτική, είναι πνευματική, επιχειρηματική, οικονομική και πανεπιστημιακή. Έχουμε πραγματικά ανάγκη από τους νέους ανθρώπους που θα μπούνε μπροστά και θα σηκώσουν τη χώρα στους ώμους τους. Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω πως το Οικονομικό Πανεπιστήμιο παρακολουθεί τις διεθνείς τάσεις στο τομέα της Βιώσιμης Ανάπτυξης και τις ενισχύει με τις δράσεις του. Μια από τις φιλοδοξίες μας είναι να είμαστε το πρώτο Πανεπιστήμιο στη χώρα που θα καταρτίσει και θα παρουσιάσει Κοινωνικό Απολογισμό». ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Η διαδικασία διαλόγου βασίζεται στην ανάπτυξη μια σειράς κριτηρίων με βάση τις αποδεδειγμένες αρχές και κώδικες των διεθνών και εθνικών προτύπων και οδηγίων (GRI, ISO26000, Global Compact). Οι ενότητες των κριτηρίων αποτελούνται από διαφορετικές κατηγορίες βάσει των οποίων αποδίδεται η Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα του Οργανισμού. Τα κριτήρια των δύο Δεικτών Αντίληψη και Βιωσιμότητα παραμένουν ως προς τις θεματικές τους κατηγορίες τα ίδια με στόχο να υπάρχει η δυνατότητα πραγματοποίησης συγκριτικής ανάλυσης. Αντίληψη 27 κριτήρια Κατηγορίες κριτηρίων ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Βιωσιμότητα 77 υποκριτήρια Διοίκηση / Διακυβέρνηση Βιωσιμότητας (Governance) Δομή / οργάνωση της εταιρείας με σκοπό τη χάραξη, επικοινωνία και υλοποίηση της στρατηγικής βιωσιμότητας σε εταιρικό επίπεδο. Περιλαμβάνει καλές πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, βάσει προτύπων όπως αυτά γίνονται ευρέως αποδεκτά στην Ελληνική Αγορά. Εμπλοκή Συμμετόχων και Ουσιαστικότητα (Materiality) Μηχανισμοί που διαθέτει ο οργανισμός για την αναγνώριση των ομάδων συμμετόχων και τα εργαλεία επικοινωνίας μαζί τους, τους τρόπους επηρεασμού των πελατών/ συνεργατών, καθώς και τη μέθοδο προτεραιοποίησης εταιρικών θεμάτων με βάση την επίδραση που έχουν στον ίδιο τον οργανισμό και τους Κοινωνικούς Εταίρους του. Φυσικό Περιβάλλον (Environment) Στρατηγική του οργανισμού για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τις δράσεις που υλοποιούνται σε εφαρμογή αυτής της στρατηγικής με κύριο σκοπό τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων του οργανισμού. Επίσης, παρακολούθηση δεικτών απόδοσης, ώστε να επιβεβαιώνεται η επίτευξη στόχων και η επιτυχημένη υλοποίηση της στρατηγικής. Εργασιακές Σχέσεις (Labour) Στρατηγική του οργανισμού για τις εργασιακές σχέσεις και τη προστασία θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και τις δράσεις που υλοποιούνται σε εφαρμογή αυτής της στρατηγικής. Παρακολούθηση δεικτών απόδοσης, ώστε να επιβεβαιώνεται η επίτευξη στόχων και η επιτυχημένη υλοποίηση της στρατηγικής. Καταναλωτές & Αγορά (Consumers) Στρατηγική του οργανισμού για την υπεύθυνη παρουσία στην αγορά και τις δράσεις που υλοποιούνται σε εφαρμογή αυτής της στρατηγικής, καθώς και παρακολούθηση δεικτών απόδοσης, ώστε να επιβεβαιώνεται η επίτευξη στόχων και η επιτυχημένη υλοποίηση της στρατηγικής. Κοινωνία (Society) Στρατηγική του οργανισμού για την κοινωνία και τις δράσεις που υλοποιούνται σε εφαρμογή αυτής της στρατηγικής καθώς και παρακολούθηση δεικτών απόδοσης ώστε να επιβεβαιώνεται η επίτευξη στόχων και η επιτυχημένη υλοποίηση της στρατηγικής. 8 Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

Επιστημονική Επιτροπή θεσμού BRAVO Ρένα Κουμάντου, Πρόεδρος Επιτροπής, Εκπρόσωπος Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, τ. Γενική Διευθύντρια Μαρία Αλεξίου, Διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, Όμιλος ΤΙΤΑΝ, Πρόεδρος Ελληνικού Δικτύου για την ΕΚΕ Παναγιώτης Παπαδημητρίου, Διευθυντής Εταιρικής Ποιότητας, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Κατερίνα Περίσση, Προϊσταμένη Τμήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Σταθερής & Κινητής, Όμιλος ΟΤΕ Χρυσούλα Εξάρχου, Πρόεδρος Δ.Σ. QualityNet Foundation Συνεργαζόμενοι Επιστημονικοί Φορείς Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Κοινωνικοί Εταίροι (Stakeholders) Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις & Κοινωφελή Ιδρύματα Ακαδημαϊκή Κοινότητα Θεσμικοί Φορείς (Εκπρόσωποι Ελληνικού Κοινοβουλίου, Υπουργείων & Τοπικής Αυτοδιοίκησης) Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Επιχειρηματικοί και Επαγγελματικοί Φορείς & Επιστημονικά Ιδρύματα Καταναλωτές & Ενώσεις Καταναλωτών Αιγίδες & Υποστηρικτές Ο Θεσμός BRAVO υλοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και με την υποστήριξη του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας. Υπό την αιγίδα Ελεγκτικοί Φορείς Με την υποστήριξη Συμμόρφωση με τις Διαδικασίες του Θεσμού: KPMG Quality Control Διαδικασίας Αξιολόγησης: Deloitte, Ernst & Young, PWC Ευθύμιος Βιδάλης Αντιπρόεδρος του ΣΕΒ και Πρόεδρος του Συμβουλίου ΣΕΒ Βιώσιμη Ανάπτυξη Συγχαίρω το BRAVO, ένα θεσμό που με χαρά στηρίζουμε ως Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, διότι, παρά την κρίση, συνεχίζει να διαβάζει και να αξιολογεί εταιρείες οι οποίες, δημοσιεύοντας κοινωνικούς απολογισμούς, τολμούν να λογοδοτήσουν σε μια κοινωνία που δεν έχει συνηθίσει σε έντιμη και αριθμοποιημένη αξιολόγηση. Γι αυτό και είναι πολύ σημαντική η εμπλοκή όλων των Κοινωνικών Εταίρων, που επιτυγχάνεται μέσω της διαδικασίας διαλόγου που αναπτύσσεται στο θεσμό BRAVO. Το Sustainability Index που ξεκινάτε φέτος αναδεικνύει την πολυπλευρότητα και την πολυπλοκότητα της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η Βιώσιμη Ανάπτυξη δεν έχει μία διάσταση, έχει τουλάχιστον τρεις. Και οφείλουμε να αναδείξουμε και να βαθμολογήσουμε όλες τις πλευρές. Σίγουρα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμη μία επιχείρηση αλλά πρέπει να κάνει και άλλα πράγματα: να παρέχει βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και υπηρεσίες, να ακολουθεί πιστοποιημένες διαδικασίες, να εφαρμόζει συστήματα ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού της, να υποστηρίζει τις τοπικές κοινωνίες και να λογοδοτεί για τις δράσεις της, επιδιώκοντας ανεξάρτητο εξωτερικό έλεγχο των απολογισμών της. Πιστεύω ότι η πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κόσμος των επιχειρήσεων σήμερα είναι να παλέψουμε, να πετύχουμε, να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί, ενεργοποιώντας τις δυνάμεις των εργαζομένων μας και της κοινωνίας γύρω μας. Να αναπτυσσόμαστε χωρίς να ξεχνάμε την κοινωνική συνοχή και την περιβαλλοντική φροντίδα. Χωρίς να υποθηκεύουμε το μέλλον των επόμενων γενιών. Αυτός είναι ο πραγματικός στόχος της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 9

2010-2012: 46 Συμμετέχουσες Εταιρείες ALPHA BANK A.E. BSH ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ A.B.E. CARREFOUR-ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ CLUB HOTEL CASINO LOUTRAKI COCA-COLA 3Ε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΣ Α.Ε. COMERGON S.A COSMOTE ΚΙΝΗΤΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. DIAGEO ΕΛΛΑΣ Α.Ε. FOURLIS Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ FRIGOGLASS Α.Β.Ε.Ε. INTERAMERICAN A.E. MAMIDOIL JETOIL A.E. Mc CAIN HELLAS NEXANS HELLAS A.B.E. NOVARTIS (HELLAS) A.E.B.E. PISCINES IDEALES A.E. S&B BIOMHXANIKA ΟΡΥΚΤΑ Α.Ε. SPRINT SOLAR CELLS HELLAS A.E. VODAFONE ΠΑΝΑΦΟΝ ΑΕΕΤ WIND ΕΛΛΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε.Β.Ε. Α.Γ.Ε.Τ. ΗΡΑΚΛΗΣ A.E. Α.Ε. ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ A.E. ΓΕΦΥΡΑ A.E. ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΕΛΑΙΣ UNILEVER Α.Ε. ΕΛΒΑΛ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΡΤ Α.Ε. ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ ΕΛΛΑΣ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε.- ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΝΗΡΕΥΣ Α.Ε. ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΧΙΟΥ ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΟΜΙΛΟΣ ΥΓΕΙΑ A.E. ΟΠΑΠ Α.Ε. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΗΣ EΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡIΝΘΟΥ Α.Ε. ΤΡΑΠΕΖΑ EFG EUROBANK ERGASIAS A.E. ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. ΧΑΛΚΟΡ A.E. 10 Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

ερευνα αντιλήψής κοινώνικών ετάιρών η έρευνα αντίληψης διεξάγεται για το σύνολο των κοινωνικών εταίρων που συμμετέχουν στο θεσμό και έχει ως στόχο: 1 την καταγραφή της αντίληψης των κοινωνικών εταίρων σχετικά με τη σημασία της Υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και των προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης 2 την καταγραφή των παρατηρήσεων των κοινωνικών εταίρων σχετικά με το περιεχόμενο κατάρτισης άπολογισμών Βιωσιμότητας 3 τη συμβολή των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση της δομής και του περιεχομένου των θεματικών της εκδήλωσης άνοιχτού διαλόγου, κατά τη διάρκεια της οποίας ολοκληρώνεται ο διάλογος (stakeholder dialogue) για το sustainability reporting στο πλαίσιο του θεσμού BRAVO η έρευνα αντίληψης διεξάγεται σε συνεργασία με το οικονομικό Πανεπιστήμιο αθηνών και τον επικεφαλής καθηγητή ςπυρίδωνα λιούκα. Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη 11

Ευρήματα της έρευνας αντίληψης των Κοινωνικών Εταίρων Τα κυριότερα σημεία που προκύπτουν από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας συνοψίζονται: Τρόποι ενημέρωσης για την ΕΚΕ 65% 55% Των Κοινωνικών Εταίρων ενημερώνεται μέσω του διαδικτύου Των Κοινωνικών Εταίρων ενημερώνεται μέσω δημοσιευμάτων στα μέσα ενημέρωσης Παραμένουν υψηλές οι προσδοκίες/απαιτήσεις για εταιρική υπευθυνότητα 91% 83% 62% 59% 52% Των Κοινωνικών Εταίρων διατηρούν υψηλές προσδοκίες ως προς την ευθύνη των Εταιρειών για τα προϊόντα Των Κοινωνικών Εταίρων έχουν απαιτήσεις για κοινωνικά-εργασιακά θέματα Με την κρίση ενισχύονται οι απαιτήσεις για όλες τις πτυχές βιωσιμότητας Με την κρίση τείνει να αναγνωρίζεται και η ευθύνη για τα οικονομικά αποτελέσματα και τις σχέσεις με μετόχους, που πριν ήταν σε χαμηλή προτεραιότητα Των Κοινωνικών Εταίρων πιστεύουν ότι τα προγράμματα ΕΚΕ προσανατολίζονται αρκετά στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες Χρειάζεται οι μεγάλες εταιρείες να ενδυναμώσουν τον κοινωνικό τους προσανατολισμό Είναι ισχυρή η αντίληψη ότι οι απολογισμοί διογκώνουν /ωραιοποιούν τις κοινωνικές επιδόσεις των εταιρειών Πιστεύουν ότι τα περιβαλλοντικά θέματα παρουσιάζονται πιο ωραιοποιημένα πιστεύουν ότι τα κοινωνικά και εργασιακά θέματα διογκώνονται σε σχέση με τις επιδόσεις της Εταιρείας. Με την κρίση μειώνονται λίγο τα επίπεδα αντίληψης-ωραιοποίησης, αλλά και πάλι παραμένουν υψηλά Επιπλέον, ανεβαίνουν τα επίπεδα ωραιοποίησης για τα οικονομικά αποτελέσματα και τις σχέσεις με μετόχους, που πέρυσι ήταν πολύ χαμηλά 12 Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

89% 75% 70% 33% θεωρουν οτι οι κοινωνικοι απολογιςμοι ςυμβαλλουν κυριως ςτή φήμή τής εταιρειας και Πολυ λιγοτερο ςτα οικονομικα θεματα θεωρούν ότι οι εταιρείες βλέπουν την εκε ως εργαλείο επικοινωνίας Χρειάζεται μετεξέλιξη σε ανώτερα στάδια - ενσωμάτωση της εκε στην επιχειρηματική στρατηγική οι επιπτωςεις ςτήν καινοτομια υποτιμουνται άντίθετα από τη διεθνή πρακτική προηγμένων σε βιωσιμότητα εταιρειών μέσα από την αλλαγή του τρόπου που βλέπουν τα πράγματα δημιουργούν νέες ιδέες, γνώση και ικανότητες που με τη σειρά τους οδηγούν σε συνεχείς καινοτομίες ή εκε μπορει να αποτελεςει ανα- Χωμα ςτις εργαςιακες Πρακτικες ςτή «μεταμνήμονιακή εποχή» οι καταναλωτες (εκπροςωποι) ειναι Διατεθειμενοι να Πλήρωςουν αρκετα Πιο Πανω για ΠροΪοντα Που ΠροερΧονται απο Πιο υπευθυνες εταιρειες: πάνω από 5% στις τιμές πάνω από 10% ςπύρος λιούκας καθηγητής του όικονομικού πανεπιστημίου αθηνών Ο θεσμός BRAVO προωθεί ουσιαστικά το διάλογο για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική υπευθυνότητα των επιχειρήσεων συμβάλλοντας στη διάδοση των καλλίτερων πρακτικών. Η αξιολόγηση των εταιρειών βασίζεται στην καταγραφή και μέτρηση των επιδόσεων τους, μέσω των Απολογισμών Βιωσιμότητας, με μια σειρά κριτηρίων, τα οποία αποτυπώνουν τις τρεις διαστάσεις της βιωσιμότητας: κοινωνικά εργασιακά, περιβαλλοντικά και οικονοµικά. Η ευρεία στήριξη του θεσμού από δίκτυα και φορείς αποδεικνύει πως η βιωσιμότητα αποτελεί διέξοδο στη κρίση αξιοπιστίας των θεσμών. Η έρευνα αντίληψης εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων και της κοινωνίας πολιτών, που πραγματοποιήθηκε για δεύτερη συνεχή φορά, ανέδειξε την έντονη κοινωνική προσδοκία για αξιοπιστία και υπευθυνότητα από την πλευρά των επιχειρήσεων. Οι εταιρείες οφείλουν να παρέχουν αντικειμενική πληροφόρηση και να αναλάβουν κοινωνικό ρόλο εφόσον δεν έχουν μόνο ευθύνη για την ποιότητα των προϊόντων τους, αλλά και για την ενσωμάτωση κοινωνικών και εργασιακών θεμάτων στο επιχειρηματικό τους μοντέλο, παράλληλα με την μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Επίσης οι εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν τη δυσπιστία για τις πρακτικές τους και για την ωραιοποίηση των κοινωνικών απολογισμών που δημοσιοποιούν. Η πιστοποίηση και η επιβεβαίωση από ανεξάρτητους φορείς είναι απαραίτητες προκειμένου να αυξηθεί η εγκυρότητα. Τέλος, η έρευνα έδειξε ότι οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν σημαντικά premiums για τα προϊόντα υπεύθυνων εταιρειών. Συμπερασματικά, η ενσωμάτωσή της Βιωσιμότητας στο επιχειρηματικό μοντέλο οδηγεί σε καινοτομίες, νέα προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να αξιοποιηθούν και να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα δίνοντας στην κοινωνία το έναυσμα να δημιουργήσει ένα ανάχωμα στην κρίση. Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη 13

δεικτης άντιληψης Ο Δείκτης αντίληψης (Perception index) αποτελεί ένα εργαλείο διαλόγου για την Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και τη Βιώσιμη άνάπτυξη, εφόσον αποτυπώνει την άποψη των Κοινωνικών Εταίρων (stakeholders) σε ό,τι αφορά τα βασικά αλλά και τα επιμέρους ζητήματα που παρουσιάζονται στους άπολογισμούς Βιωσιμότητας των Οργανισμών. Έγκριτοι και καταξιωμένοι εκπρόσωποι από διαφορετικούς χώρους στελεχώνουν τις ομάδες κοινωνικών εταίρων και έχοντας ως βασικό εργαλείο τους άπολογισμούς Βιωσιμότητας συμμετέχουν εθελοντικά σε αυτό το διάλογο, καταθέτοντας τις απόψεις τους μέσω τεκμηριωμένων παρατηρήσεων και αξιολόγησης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αφύπνιση, ενημέρωση και διαμόρφωση των εξελίξεων στα θέματα των άπολογισμών Βιωσιμότητας στη χώρα μας. 120 επιλεγμενόι εκπρόσωπόι όμαδων κόινωνικων εταιρων μη κυβερνητικές οργανώσεις & κοινωφελή ιδρύματα ακαδημαϊκή κοινότητα θεσμικοί φορείς (εκπρόσωποι ελληνικού κοινοβουλίου, υπουργείων & τοπικής αυτοδιοίκησης) μέσα μαζικής ενημέρωσης επιχειρηματικοί και επιστημονικοί φορείς και ενώσεις & επιστημονικά ιδρύματα καταναλωτές και ενώσεις καταναλωτών 14 Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη

Τα σχόλια των Κοινωνικών Εταίρων Οι τάσεις, οι επισημάνσεις και οι αντιλήψεις συνολικά των Κοινωνικών Εταίρων για τα θέματα που εμφανίζονται στους Απολογισμούς αποτελούν σημαντικό εργαλείο που μπορεί να αξιοποιηθεί προκειμένου να προχωρήσουν οι Οργανισμοί σε αναπροσαρμογή της στρατηγικής και των πρακτικών Βιωσιμότητας που αναπτύσσουν και σε συνέχεια με τροφοδότηση του περιεχομένου που λαμβάνουν από τους Κοινωνικούς Εταίρους. Η κάθε επιχείρηση λαμβάνει εξειδικευμένα σχόλια σε όλο το εύρος του Απολογισμού της. Μια διαδικασία που ενδυναμώνει την ανάπτυξη διαλόγου με τους συμμετόχους της (stakeholder engagement). Τα βασικότερα σχόλια των Κοινωνικών Εταίρων που προκύπτουν από το διάλογο αποτυπώνουν τη γενικότερη εικόνα της ελληνικής αγοράς και των προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπισθούν: Διακυβέρνηση της Βιωσιμότητας Έλλειψη ευκρινούς σύνδεσης της στρατηγικής Βιωσιμότητας με το Όραμα/Αποστολή του Οργανισμού και ξεκάθαρου μοντέλου διακυβέρνησης στα Θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης. Δεν είναι εμφανής ο ρόλος και η εποπτεία της Διοίκησης, οι μηχανισμοί επικοινωνίας και συμμετοχής όλων των μερών, εργαζομένων και υποπρομηθευτών, στην εφαρμογή των πολιτικών Βιωσιμότητας. Μηχανισμοί Παρακολούθησης Ελέγχου & Στοχοθεσία Έλλειψη μηχανισμών μέτρησης / παρακολούθησης, τεκμηρίωσης των μεταβολών και αναθεώρησης των στόχων ως αποτέλεσμα της έλλειψης μακροπρόθεσμης στρατηγικής στα προγράμματα Βιωσιμότητας. Μη σύνδεση της αξιολόγησης των στελεχών με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Διάλογος με τους Κοινωνικούς Εταίρους (Stakeholder Engagement) Καταγραφή μιας μονόδρομης επικοινωνίας εκ μέρους των επιχειρήσεων καθώς και έλλειψη συγκεκριμένων εργαλείων και μηχανισμού διαλόγου με τους Κοινωνικούς Εταίρους. Δεν είναι σαφές πως αξιοποιούνται τα αποτελέσματα της διαδικασίας διαβούλευσης, όταν αυτή υλοποιείται. Καθορισμός Ουσιωδών Θεμάτων (Materiality Analysis) Ελλιπής τεκμηρίωση του μηχανισμού αναγνώρισης και προτεραιοποίησης ουσιαστικών θεμάτων. Δε λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτιση των ουσιωδών θεμάτων οι συγκεκριμένες προκλήσεις & οι κίνδυνοι που σχετίζονται τόσο με τις δραστηριότητες της επιχείρησης όσο και με το γενικότερο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον. Ισόρροπη Προσέγγιση στο Τρίπτυχο Οικονομία Κοινωνία - Περιβάλλον Εκτεταμένη καταγραφή μη ισόρροπης προσέγγισης στο μηχανισμό μέτρησης/παρακολούθησης της απόδοσης Βιωσιμότητας. Άξονας Κοινωνία Έλλειψη εμφανούς στρατηγικής και σύνδεσης μεταξύ των κοινωνικών αναγκών και των προγραμμάτων ΕΚΕ που αναπτύσσονται, καθώς και του συστήματος αξιολόγησης των αποτελεσμάτων. Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 15

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΕΙΚΤΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ 2010-2012 Μέσα από τις διαδικασίες του διαλόγου με τους Κοινωνικούς Εταίρους προκύπτουν οι διακρίσεις στο Δείκτη Αντίληψης, οι οποίες και παρουσιάζονται πιο κάτω ανά έτος σε επίπεδο κατάταξης. «Καλύτερη Προσέγγιση Ουσιωδών Θεμάτων» «Καλύτερη Προσέγγιση Συμμετόχων» 2010 2011 2010 2011 Τράπεζα Πειραιώς ΟΤΕ Coca-Cola Τρία Έψιλον Cosmote Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών VODAFONE Α.Γ.Ε.Τ. Ηρακλής S&B Bιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ Ελλάς Διυλιστήρια Κορίνθου Α.Ε. «Καλύτερος Απολογισμός στα Θέματα Αγοράς» Coca-Cola Τρία Έψιλον COSMOTE ΑΓΕΤ Ηρακλής Εθνική Τράπεζα Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών ΟΤΕ VODAFONE Ομιλος ΤΙΤΑΝ Σωληνουργεία Κορίνθου Α.Ε. Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. «Καλύτερη Ισόρροπη προσέγγιση στο Τρίπτυχο Οικονομία-Κοινωνία-Περιβάλλον» 2010 2011 2010 2011 ΑΒ Βασιλόπουλος Coca-Cola Τρία Έψιλον Τράπεζα Πειραιώς ΟΤΕ Αθηναϊκή Ζυθοποιία WIND VODAFONE Αθηναική Ζυθοποιία Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. Α.Γ.Ε.Τ. Ηρακλής DIAGEO ΕΛΛΑΣ Α.Ε. «Καλύτερος Απολογισμός στα Θέματα Περιβαλλοντικής Επίδοσης» S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Τράπεζα Πειραιώς Coca-Cola Τρία Έψιλον Εμπορική Τράπεζα Γέφυρα Ρίου- Αντιρρίου Όμιλος Τιτάν ΑΓΕΤ Ηρακλής Όμιλος ΤΙΤΑΝ Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ Ελλάς διυλιστήρια Κορίνθου Α.Ε. «Καλύτερος Απολογισμός στα Θέματα Εργασιακών Συνθηκών και Πρακτικών» 2010 2011 2010 2011 Τράπεζα Πειραιώς ALPHA BANK COSMOTE ΟΤΕ Εμπορική Τράπεζα Α.Γ.Ε.Τ. Ηρακλής VODAFONE Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. Α.Γ.Ε.Τ. Ηρακλής Τράπεζα Πειραιώς ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ Ελλάς Διυλιστήρια Κορίνθου Α.Ε. INTERAMERICAN Εμπορική Τράπεζα ALPHA BANK COSMOTE S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Coca-Cola Τρία Έψιλον ΕΛΒΑΛ VODAFONE Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. S & B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Γ.Ε.Τ. Ηρακλής «Καλύτερη προσέγγιση στην Εφαρμογή «Καλύτερος Πρώτος Απολογισμός» Προτύπων Απολογισμού» 2010 2011 2010 2011 Όμιλος ΤΙΤΑΝ Εμπορική Τράπεζα VODAFONE Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών ΟΤΕ ΧΑΛΚΟΡ ΕΛΒΑΛ Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε COSMOTE DIAGEO Ελλάς Γέφυρα Ρίου- Αντιρρίου Ελληνικά Καλώδια COSMOTE «Καλύτερος Απολογισμός Συνολικά» 2010 2011 VODAFONE 16 Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη

«Καλύτερος Απολογισµός στα Θέµατα Εταιρικής ιακυβέρνησης» Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος COSMOTE ΤΙΤΑΝ Α.Ε. Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. INTERAMERICAN «Καλύτερη Προσέγγιση Συµµετόχων» 2012 2012 «Καλύτερος Απολογισµός στα Θέµατα Αγοράς» Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. ΑΓΕΤ Ηρακλής Α.Ε. Καζίνο Λουτρακίου Τράπεζα Πειραιώς Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. COCA COLA 3Ε Ελληνική εταιρεία εµφιαλώσεως Α.Ε. Σωληνουργεία Κορίνθου Α.Ε. Frigoglass A.E.B.E. «Καλύτερος Απολογισµός στα Θέµατα Κοινωνίας» 2012 2012 «Καλύτερος Απολογισµός στα θέµατα Περιβαλλοντικής Επίδοσης» Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος COSMOTE Όµιλος ΤΙΤΑΝ Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. Τράπεζα Πειραιώς Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Όµιλος ΤΙΤΑΝ Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. WIND Ελλάς Τηλεπικοινωνίες Α.Ε. Τράπεζα Πειραιώς «Καλύτερος Απολογισµός στα θέµατα Εργασιακών Συνθηκών και Πρακτικών» 2012 2012 Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. Σωληνουργεία Κορίνθου INTERAMERICAN PISCINES IDEALES A.E. «Καλύτερος Απολογισµός Συνολικά» «Καλύτερος Πρώτος Απολογισµός» 2012 2012 Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ΚΑΖΙΝΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 17

δεικτης ΒιώςιμΟτητάς ο Δείκτης Βιωσιμότητας (Sustainability index) έχει ως στόχο τη συστηματική αξιολόγηση των πολιτικών Βιωσιμότητας που εφαρμόζουν οι Οργανισμοί / Επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια τεχνική αξιολόγηση της δημοσιοποίησης στοιχείων Υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και Βιωσιμότητας μέσω των άπολογισμών με βάση διεθνή αποδεκτά πρότυπα και καλές πρακτικές. Ο Δείκτης Βιωσιμότητας τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά το 2012. μεθοδολογία Ο δείκτης Βιωσιμότητας ακολουθεί τη σύγχρονη τάση που επιβάλλει τη στροφή προς τη δημιουργία βιώσιμης αξίας και την αξιολόγηση της επίδρασης που έχει κάθε Οργανισμός. άποτελεί ένα ενιαίο σύστημα αξιολόγησης, συνεπώς δε λαμβάνει υπόψη τυχόν διαφοροποιήσεις ανά κλάδο. Έχοντας ως σημείο αναφοράς την Επικοινωνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής ΕΚΕ (25.10.2011), το μοντέλο της τεχνικής αξιολόγησης αναπτύχθηκε στη βάση των διεθνών προτύπων του GRI G3.1, του Global Compact και του ISO26000:2010, ενώ το κομμάτι της εταιρικής διακυβέρνησης λαμβάνει υπόψη τη δομή του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης του Σ.Ε.Β. (2011). 18 Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη

Αξιολόγηση Απολογισμών Βιωσιμότητας από Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Η ομάδα των εμπειρογνωμόνων αποτελείται από 3 μέρη. Το κάθε μέρος της ομάδας αξιολόγησης του Δείκτη Βιωσιμότητας αξιολόγησε το σύνολο των Απολογισμών Βιωσιμότητας που έλαβαν μέρος στο θεσμό. Την ομάδα των εμπειρογνωμόνων αποτελούν οι κ.κ.: Σπυρίδων Λιούκας, Καθηγητής, Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με συνεργάτη τον Γιώργο Παπαγιαννάκη Δανάη Διακουλάκη, Καθηγήτρια, Εργαστήριο Βιομηχανικής & Ενεργειακής Οικονομίας, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με συνεργάτη τον Παρασκευά Γεωργίου Ιωάννης Καλογήρου, Καθηγητής Τεχνολογικής, Οικονομικής & Βιομηχανικής Στρατηγικής, Εργαστήριο Βιομηχανικής & Ενεργειακής Οικονομίας, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με συνεργάτη τον Ευάγγελο Σιώκα. Αξιολόγηση 2012 Στην πρώτη τεχνική αξιολόγηση του Δείκτη Βιωσιμότητας συμμετείχαν με τους απολογισμούς τους 34 Οργανισμοί. Από την πρώτη τεχνική αξιολόγηση, η οποία και αποτελεί μια αρχική προσέγγιση στη μεθοδολογία, προκύπτουν θέματα προς βελτίωση που αφορούν την πληρότητα του δείκτη αξιολόγησης, τα κριτήρια προς αξιολόγηση, τον τρόπο μέτρησης της επίδοσης, αλλά και την παρουσίαση των σημείων προς αξιολόγηση μέσα στον Απολογισμό από της Εταιρείες (σηματοδότηση). Τα ευρήματα που προέκυψαν από τη διαδικασία της πρώτης τεχνικής αξιολόγησης θα χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω βελτίωση της μεθοδολογίας με στόχο τη συστηματικότερη αξιολόγηση της επίδρασης των Οργανισμών. Δανάη Διακουλάκη Καθηγήτρια, Εργαστήριο Βιομηχανικής & Ενεργειακής Οικονομίας, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Ογδόντα σχεδόν χρόνια μετά από τους πρώτους προβληματισμούς που διατυπώθηκαν σε ακαδημαϊκό κυρίως επίπεδο, η έννοια της ευθύνης των επιχειρήσεων απέναντι στην κοινωνία, έχει σήμερα ευρύτερα αναγνωρισθεί, τόσο από τον επιχειρηματικό κόσμο όσο και από τους πολίτες. Παράλληλα όμως, διαφοροποιείται η έννοια και το περιεχόμενο της εταιρικής ευθύνης, ως συνέπεια της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των επιχειρηματικών διαδικασιών, των πολλαπλών αλληλεπιδράσεων τους με το οικονομικό, κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον και της συνειδητοποίησης της αδιάσπαστης ενότητας των τριών αυτών διαστάσεων της ανάπτυξης. Οι εννοιολογικές και ουσιαστικές αυτές μεταβολές συμπυκνώνονται στην έννοια της αειφορίας που διευρύνει την έννοια της ανάπτυξης ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά, αλλά και ως προς τη χωρική και χρονική της διάσταση. Ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η επίτευξη της αειφορίας έχει αναδειχθεί εδώ και μία δεκαετία ως ο βασικός στρατηγικός στόχος που οριοθετεί το πλαίσιο της ανάπτυξης. Στην πιο πρόσφατη αναθεώρηση της στρατηγικής της ΕΕ για αειφόρο ανάπτυξη (COM(2009) 400), επιβεβαιώνεται η σταθερή της δέσμευση στο στόχο αυτό, εξειδικεύεται το περιεχόμενο και η κατεύθυνση των σχετικών υποστηρικτικών πολιτικών, ενώ γίνεται και σαφής αναφορά για την ανάγκη υιοθέτησης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης από τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η ΕΚΕ επομένως μετεξελίσσεται συμπεριλαμβάνοντας οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους όχι αποσπασματικά ή αντισταθμιστικά αλλά ως επιμέρους διαστάσεις του ενιαίου στόχου της αειφόρου ανάπτυξης. Σε εποχές οικονομικής κρίσης, όπως η σημερινή, η έννοια της ΕΚΕ δεν υποχωρεί, αντίθετα επιβάλλεται η ενίσχυση και εξάπλωση της. Η κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση είναι η «αειφόρα» επιχείρηση που επανακαθορίζει την επιχειρηματική της στρατηγική, στο πλαίσιο μίας κοινωνίας βασισμένης στη γνώση. Η αναζήτηση ευκαιριών και η υλοποίηση καινοτόμων δράσεων που συνδυάζουν την κοινωνική και οικολογική ευαισθησία θα διασφαλίσει και την οικονομική της βιωσιμότητα, συμβάλλοντας στην αναθέρμανση της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ο μεγάλος διάλογος για την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 19

Αποτελέσματα BRAVO 2012 Λαμβάνοντας υπόψη ότι φέτος αναπτύχθηκε μια μεθοδολογία αξιολόγησης με δυνατότητες βελτιστοποίησης και έχοντας ως δεδομένο ότι η συγκεκριμένη μεθοδολογία χρήζει ελέγχου και επαλήθευσης, η επιστημονική επιτροπή του θεσμού αποφάσισε την παρουσίαση της συνολικής αποτύπωσης υπό μορφή κατηγοριών (clusters) και την επιμέρους παρουσίαση της ομάδας εταιρειών του καλύτερου cluster. Έτσι, η τελική ταξινόμηση δεν παρουσιάστηκε με τη μορφή συγκεκριμένης βαθμολόγησης, παρόλο που οι επιμέρους βαθμολογίες είναι στη διάθεση των οργανισμών, αλλά έλαβε τη μορφή κατάταξης σε κατηγορίες με το χαρακτηρισμό ΑΑΑ για την καλύτερη ομάδα και ΑΑ, Α για τις υπόλοιπες. ομάδα ααα 12 εταιρείες ομάδα αα 10 εταιρείες ομάδα α 12 εταιρείες μέση επίδοση: 904,6 / 1000 μέση επίδοση: 758,9 / 1000 μέση επίδοση: 412,2/ 1000 κύρια Χαρακτηριστικά: πλήρη εφαρμογή στην πλειοψηφία των κριτηρίων, Υψηλή επίδοση σε όλες τις κατηγορίες, ςαφής στρατηγική Βιωσιμότητας, ελλείψεις ή μερική εφαρμογή σε μεμονωμένους δείκτες. κύρια Χαρακτηριστικά: καλές επιδόσεις αλλά με αρκετές παραλείψεις ή μερική εφαρμογή. θετική επίδραση στις διαστάσεις της εμπλοκής ςυμμετόχων, της κοινωνίας, των εργασιακών ςχέσεων και των καταναλωτών και άγοράς και μερική εφαρμογή στους πυλώνες εταιρικής διακυβέρνησης και Φυσικού περιβάλλοντος. Βασικές παραλείψεις εντωπίζονται στην απουσία εξωτερικής διασφάλισης απολογισμού και στην έλλειψη στοχοθέτησης και ασαφούς σύνδεσης των στόχων με τη στρατηγική βιωσιμότητας. κύρια Χαρακτηριστικά: μερική κάλυψη κριτηρίων και απουσία αναφοράς σε αρκετά κριτήρια. ώστόσο, υπάρχουν ενθαρρυντικές επιδόσεις στον πυλώνα του περιβάλλοντος και των εργασιακών σχέσεων τα αποτελέσματα η διαδικασία τεχνικής αξιολόγησης για τη φετινή χρονιά ενέχει καινοτομική προσέγγιση, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για επανέλεγχο και επαλήθευση της διαδικασίας. για το λόγο αυτό, έλαβαν διάκριση οι εταιρείες που εντάχθηκαν στην κατηγορία ΑΑΑ, όπως παρουσιάζονται παρακάτω: COCA COLA 3E COSMOTE INTERAMERICAN VODAFONE WIND διεθνης άερολιμενάς άθηνών εθνικη τράπεζά της ελλάδος ελβάλ ελληνικά πετρελάιά Οτε τιτάν χάλκορ 20 Ο μεγάλος διάλογος γιά την ΥπεΥθΥνη επιχειρημάτικοτητά & τη Βιώςιμη άνάπτυξη