Περιεχόµενα Α1 σταδίου

Περιεχόµενα Α1 σταδίου Τεύχη α/α θέµα 1 Α.1. Έκθεση Αξιολόγηση : Πλαίσια Πολιτικές Προγράµµατα - Μελέτες 1.α Α.1. Έκθεση Αξιολόγηση : Υπάρχουσα κατάσταση - Εξελίξεις 1.β Α.1. Έκθεση Αξιολόγηση : Αξιολόγηση θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ 3 Α.1. Τοπίο 4 Α.1. ΣΠΜΕ - Αη Φάση 5 Α.2. Σύνοψη 2.α Παράρτηµα Πινάκων 2.β Παράρτηµα Χαρτών Α4 Χάρτες εκτός κειµένου α/α θέµα Ε.1 Χωρικές επιπτώσεις των πολιτικών Αξιολόγηση των προβληµάτων (1/250.000) Ε.2 Χωρικές επιπτώσεις των πολιτικών Αξιολόγηση των προοπτικών (1/500.000) Τ.1 Ανάλυση Τοπίου (1/250.000) Α.2. Περιεχόµενα Τεύχους 5 : Α.2. Σύνοψη α/α Περιεχόµενα Σελ. ΣΥΝΟΨΗ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗΣ Α 1 Στάδιο Α.2.α Η Περιφέρεια σήµερα 1 Α.2.β Α.2.β.1 Α.2.β.1.1 Αξιολόγηση της εφαρµογής των Περιφερειακών Πλαισίων και διατύπωση Πορισµάτων Μέτρων Ενεργειών ανά θεµατική ενότητα Μεθοδολογία διερεύνησης Συνάφειας / Επικαιρότητας / Εναρµόνισης / Συνέργιας Έκθεση Αξιολόγησης Εφαρµογής Θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης και προοπτικών ανά θεµατική ενότητα µε συνθετική θεώρηση αναπτυξιακών και χωροταξικών δεδοµένων Χωροταξική Ένταξη της Περιφέρειας στον εθνικό / ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο Α.2.β.1.2 ιοικητική οργάνωση 20 Α.2.β.1.3 ιαχείριση Πόρων / Κινδύνων / Κλιµατικής Αλλαγής 22 Α.2.β.1.4 Ανθρώπινο δυναµικό και Κοινωνικό -οικονοµική φυσιογνωµία 24 Α.5.β.1.5 Οικιστικό ίκτυο Αστικοποίηση 28 Α.2.β.1.6 Χωρική ιάρθρωση/ Οργάνωση Παραγωγικού Χώρου 31 Α.2.β.1.7 ιαχείριση Φυσικού και Πολιτιστικού Περιβάλλοντος 36 Α.2.β.1.8 Μεταφορική Υποδοµή 39 Α.2.β.1.9 Υποδοµές Ενέργειας και Τηλεπικοινωνιών 43 11 11 15 15 i

α/α Περιεχόµενα Σελ. Α.2.β.1.10 Υποδοµές Περιβάλλοντος και Λοιπές Κοινωφελείς τεχνικές Υποδοµές 44 Α.2.β.1.11 ιαχείριση Ειδικών κατηγοριών χώρου 45 Α.2.β.1.12 Χωροταξικός Σχεδιασµός χρήσεις γης και πολιτική γης (εργαλεία εφαρµογής) Α.2.β.2 Αξιολόγηση των στρατηγικών κατευθύνσεων του ΠΠΧΣΑΑ Πορίσµατα / Μέτρα / Ενέργειες Α.2.β.2.1 Αξιολόγηση των στρατηγικών κατευθύνσεων 51 1. Πρότυπο Χωρική Ανάπτυξης 2. Αναπτυξιακό Πλαίσιο 3. Χωροταξική Οργάνωση Α.2.β.2.2 Πορίσµατα / Μέτρα / Ενέργειες 59 Ι. Γενικά κύρια συµπεράσµατα αξιολόγησης ΙΙ. Προοπτικές Προβλήµατα ΙΙΙ. Βραχυπρόθεσµα Μέτρα Ενέργειες ΙV. Ζητήµατα εναρµόνισης - αναθεώρησης Α.2.β.2.3 Συνθετική αξιολόγηση Εναλλακτικά σενάρια 68 47 51 51 54 56 59 60 62 62 ii

A.2. ΣΥΝΟΨΗ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A.2.α. Η Περιφέρεια σήµερα Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος, σε άµεση γειτνίαση και ταχεία διασύνδεση µέσω των ιευρωπαικών ικτύων Μεταφορών ( Ε -Μ) µε την Μητροπολιτική Αθήνα - Αττική, καταλαµβάνει ένα εδαφικά κρίσιµο τµήµα του ηπειρωτικού κορµού της Ελλάδος στον κοµβικό ενδιάµεσο χώρο της ελληνικής χερσονήσου που την καθιστά κόµβο δικτύων υποδοµών ευρωπαικού και εθνικού επιπέδου τόσο στους τοµείς των µεταφορών στην Λειτουργική Αστική Περιοχή της Λαµίας όσο και της ενέργειας κυρίως στη κεντρική Εύβοια. υνατά σηµεία της ταυτότητάς της στο διεθνή και ευρωπαϊκό και εθνικό περιφερειακό χώρο αποτελούν: Οι πολλαπλοί διάσπαρτοι πολιτιστικοί πόροι της, µε προεξάρχοντες τους οργανωµένους πόλους ιεθνούς Πολιτιστικής Κληρονοµιάς - UNESCO των ελφών (Αρχαιολογικός Χώρος και το ελφικό Τοπίο) και του Οσίου Λουκά (Μνηµείο και Πολιτιστικό Τοπίο) στον Ελικώνα, και τον διεθνούς συµβολισµού χώρο των Θερµοπυλών που αποτελούν διεθνείς τουριστικούς προορισµούς. η παραγωγική της συµµετοχή σε πρωτεύουσα θέση σε εθνικό επίπεδο στο δευτερογενή τοµέα/µεταποίηση σε διασύνδεση κυρίως µε την δραστηριότητα της Μητροπολιτικής Αθήνας Αττικής µε αναφορά την βιοµηχανική δέσµη Σχηµατάρι- Ριτσώνα / Θήβα Θίσβη και σε διασύνδεση µε τον δυναµικό παραγωγικό χώρο του Βοιωτικού Κηφισσού και της ευρύτερης Λαµίας µε αναφορά τη Λαµία. η «πρωτιά» της σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο στη µεταλλουργική βιοµηχανία, ιδίως τη συνδεδεµένη µε το βωξίτη και την παραγωγή αλουµινίου κύρια στα νότια φωκικά και βοιωτικά παράλια και ορεινούς όγκους µε κέντρο το βιοµηχανικό οικιστικό κέντρο στα Ασπρα Σπίτια, µε το σιδηρονικέλιο στη Βοιωτία και Εύβοια µε κέντρο το βιοµηχανικό οικιστικό κέντρο της Λάρυµνας, και µε το µαγνησίτη στο αστικό δίδυµο Λίµνη-Μαντούδι. 1

Η γεωργο-διατροφική της παραγωγή εγγύς της Μητροπολιτικής Αθήνας και οι δυναµικοί γεωργοκτηνοτροφικοί και υδατικοί της πόροι και περιοχές αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Η κρίσιµη ενδιάµεση θέση της στα δίκτυα ενέργειας και η δεσπόζουσα θέση της στη παραγωγή καθαρής ενέργειας (ΑΠΕ, γεωθερµία), κρίσιµη παράµετρος ανταγωνιστικότητας και αειφορίας για τη παραγωγική διαδικασία ιδίως στον ενεργοβόρο δευτερογενή της τοµέα. τα µεγάλα φυσικά ορεινά οικοσυστήµατα και τοπία της και οι ιδιότυποι θαλάσσιοι και νησιώτικοι χώροι της, που αποτελούν αποθέµατα βιοποικιλότητας ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή εναλλακτικών µορφών ενέργειας και αναψυχής και ορεινού και χειµερινού τουρισµού. Οι θερµαλιστικοί πόροι και η παράδοσή της στον ιαµατικό τουρισµό στις εκτεταµένες εγκαταστάσεις δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα στην ευρύτερη περιοχή του Σπερχειού-Βόρειου Ευβοϊκού. Η Στερεά Ελλάδα σε αριθµούς Έκταση της Περιφέρειας (km 2 ) 15.550 ιάρθρωση του ΑΕΠ ( 2009): Πληθυσµός (προσωρινά στοιχεία 546.870 Πρωτογενής τοµέας απογραφής 2011) Ενεργός πληθυσµός 51,7% ευτερογενής τοµέας Τριτογενής τοµέας Ποσοστό ανεργίας (2009) 10,5 % Ποσοστό ανεργίας (2011) 18,9% ΑΕΠ της Περιφέρειας (2009) 9.398 Αναπτυξιακές Χωρικές εκατοµµύρια Ενότητες Περιφερειακού ευρώ Χωροταξικού Σχεδιασµού Ποσοστό ΑΕΠ της Χώρας (2009) 4,55 % Τοπικές Αυτοδιοικήσεις / ΟΤΑ Α ου βαθµού 6,7 % 38,2 % 55,1% 19 25 Βασικά Οικονοµικά µεγέθη: Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ξεκίνησε µε καλές επιδόσεις την αρχή της δεκαετίας, αλλά αν και εκσυγχρόνισε την απαραίτητη αστικοποίηση της οικονοµίας της διορθώνοντας τη συµµετοχή του τριτογενή τοµέα είδε την εξέλιξη του ΑΕΠ να φθίνει σχετικά από το πρώτο ήµισυ της δεκαετίας ιδίως στο τοµέα του πρωτογενή τοµέα ενώ παρουσιάζεται αύξηση του ενεργού πληθυσµού και σηµαντική µείωση της ανεργίας που χαρακτήριζε την περιφέρεια. Σηµαντικό ρόλο εκτιµούµε ότι είχε σ αυτή την εξέλιξη η καθυστέρηση εκτέλεσης του Γ ΚΠΣ και η µετάβαση σε καθεστώς ανταγωνιστικότητας στα Κοινοτικά ιαρθρωτικά Ταµεία. Μετά το 2009 η οικονοµική κρίση έχει επιφέρει µία τοµή στη συνέχεια για την οποία δεν έχουµε ακόµα σχετικά στοιχεία ώστε να εκτιµήσουµε τα νέα δεδοµένα πλην της ανεργίας που έχει µεν επιδεινωθεί εξαιρετικά αλλά διατηρεί µικρότερα ποσοστά από την χώρα. Το ΑΕΠ της περιφέρειας ανερχόταν το 2009 σε 9.398 εκατοµµύρια ευρώ (σε τρέχουσες τιµές), συµβάλλοντας κατά 4,55% στη διαµόρφωση του συνολικού ΑΕΠ της 2

χώρας, ενώ ο πληθυσµός της το 2011 αντιπροσωπεύει το 5,07% του συνολικού πληθυσµού της χώρας. Κατά την περίοδο 2001-2009 το ΑΕΠ της περιφέρειας αυξάνεται κατά 24% (ΜΕΡΜ 2,7), ενώ το ΑΕΠ της χώρας, την ίδια περίοδο αυξάνεται κατά 60% (ΜΕΡΜ 6,1). (βλέπε Πίνακα ΙΙΙ) Κατά την περίοδο 2005-2009 το ΑΕΠ της περιφέρειας αυξάνεται κατά 11% (ΜΕΡΜ 2,5), ενώ της χώρας κατά 20% (ΜΕΡΜ 4,6). Σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων, η µεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΠ εµφανίζεται στην Π.Ε. Ευρυτανίας (28%). Ακολουθούν η Π.Ε. Φωκίδας (16%), η Π.Ε. Βοιωτίας και η Π.Ε. Εύβοιας µε αύξηση (11%) και τέλος η Π.Ε. Φθιώτιδας µε αύξηση (8%). Η συνοχή ενισχύεται µε εξαίρεση τη Φθιώτιδα που τριτογενοποιείται έντονα και επίσης έντονα υφίσταται την αρνητική εξέλιξη στο πρωτογενή τοµέα. ιατοµεακά, κατά τη περίοδο 2005-2009, σε περιφερειακό επίπεδο, το ΑΕΠ στο δευτερογενή τοµέα αυξάνεται κατά 11%, στο τριτογενή κατά 19%, ενώ παρατηρείται σηµαντική µείωση στον πρωτογενή τοµέα κατά 30%. Κατά την ίδια περίοδο, σε επίπεδο χώρας, η διάρθρωση του ΑΕΠ είναι ανάλογη, µε µεγαλύτερη αύξηση στο δευτερογενή (17%) και τριτογενή (23%) τοµέα και µικρότερη µείωση του ΑΕΠ στο πρωτογενή (-24%). Ο τριτογενής τοµέας είναι κυρίαρχος στη διαµόρφωση του ΑΕΠ (55,1% το 2009), ενώ αύξησε την συµµετοχή του κατά 12,1 ποσοστιαίες µονάδες (43% το 2001). Σε επίπεδο χώρας τα ποσοστά παρουσιάζουν µικρότερη απόκλιση (72,2% το 2001 και 77,7% το 2009) Στο δευτερογενή τοµέα τα ποσοστά διαµόρφωσης του ΑΕΠ είναι 38,2%, παρουσιάζοντας σηµαντική µείωση σε σχέση µε το 2001 (45,4%). Ο τοµέας αυτός παραµένει βασικός για την περιφέρεια καθώς σε επίπεδο χώρας τα ποσοστά συµµετοχής είναι αρκετά µικρότερα (19,2% το 2009 από 21,4% το 2001). Ο πρωτογενής τοµέας µείωσε τη συµµετοχή του στο ΑΕΠ της περιφέρειας από 11,7% το 2001, σε 6,7% το 2009, ενώ σε επίπεδο χώρας είναι 6,4% και 3,1%, αντίστοιχα. Η Τοµεακή εξέλιξη του ΑΕΠ κατά Π.Ε. και της απασχόλησης έχει ως εξής : (Χάρτες Α.5.1 & Α.5.2) Κατά την περίοδο 2005-2009, παρατηρείται µείωση του µεριδίου διαµόρφωσης του ΑΕΠ στον πρωτογενή τοµέα σε όλες τις Π.Ε. Η µείωση αυτή κυµαίνεται από -22% µέχρι -34% µε σηµαντικότερη την µείωση στην Π.Ε. Ευρυτανίας (-40%). Στο δευτερογενή τοµέα παρατηρείται σηµαντική αύξηση του µεριδίου του τοµέα στη διαµόρφωση του ΑΕΠ στην Π.Ε. Ευρυτανίας (22%) και σηµαντική µείωση στην Π.Ε. Φωκίδας (-7%), ενώ οι υπόλοιπες Π.Ε. συγκλίνουν στους δείκτες της περιφέρειας (11%) και της χώρας (17%) 3

III Πίνακας III: ΑΕΠ ανά τοµέα (σε τρέχουσες τιµές) µε βάση την ΑΠΑ κατά τοµέα παραγωγής 2001 2005 2009 Σύνολο Π Τρ Σύνολο Π Τρ Σύνολο Π Τρ ΧΩΡΑ 128.969 8.260 27.587 93.121 172.594 8.428 34.007 130.159 206.609 6.370 39.647 160.592 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ 7.581 884 3.438 3.259 8.504 902 3.239 4.363 9.398 632 3.587 5.179 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ/ ΧΩΡΑ 0,06 0,11 0,12 0,03 0,05 0,11 0,10 0,03 0,045 0,10 0,09 0,03 Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 2.975 264 1.972 738 2.875 305 1.800 770 3.179 211 2.034 934 Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ 2.162 203 748 1.212 2.931 204 900 1.827 3.242 160 956 2.127 Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 178 16 25 137 179 15 16 149 229 9 19 201 Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ 1.902 364 612 926 2.097 333 456 1.308 2.261 221 516 1.524 Π.Ε. ΦΩΚΙ ΑΣ 365 38 82 246 421 45 67 310 487 32 62 393 Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,39 0,30 0,57 0,23 0,34 0,34 0,56 0,18 0,34 0,33 0,57 0,18 Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,29 0,23 0,22 0,37 0,34 0,23 0,28 0,42 0,35 0,25 0,27 0,41 Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,02 0,02 0,01 0,04 0,02 0,02 0,00 0,03 0,02 0,01 0,01 0,04 Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,25 0,41 0,18 0,28 0,25 0,37 0,14 0,30 0,24 0,35 0,14 0,29 Π.Ε. ΦΩΚΙ ΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,05 0,04 0,02 0,08 0,05 0,05 0,02 0,07 0,05 0,05 0,02 0,08 Π: Πρωτογενής τοµέας, : ευτερογενής τοµέας, Τ: Τριτογενής τοµέας Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. Το ΑΕΠ προκύπτει από την ΑΠΑ µείον τις αξίες χρηµατοπιστωτικής διαµεσολάβησης που µετρώνται έµµεσα (FΙSΙΜ), συν τους καθαρούς φόρους επί των προϊόντων. (ΑΕΠ=ΑΠΑ + φόροι - επιδοτήσεις). Τα τελευταία δύο στοιχεία δεν είναι διαθέσιµα σε επίπεδο περιφέρειας. Αυτά κατανέµονται στις περιφέρειες στη βάση της ΑΠΑ κατά κλάδο & περιφέρεια * Τα δεδοµένα του ΑΕΠ και των συνιστωσών του για την περίοδο 2005-2010 έχουν αναθεωρηθεί µε έτος βάσης το 2005. Για την περίοδο 2000-2004 δεν έχει ακόµα ολοκληρωθεί η αναθεώρηση. ΜΕΡΜ ΜΕΡΜ 2005-2009 ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2005-2009 01-09 Σύνολο Π Τρ Σύνολο Π Τρ ΧΩΡΑ 6,1 4,6-6,8 3,9 5,4 20% -24% 17% 23% ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ 2,7 2,5-8,5 2,6 4,4 11% -30% 11% 19% Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 0,8 2,5-8,8 3,1 4,9 11% -31% 13% 21% Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ 5,2 2,6-5,9 1,5 3,9 11% -22% 6% 16% Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 3,2 6,3-12,0 5,1 7,8 28% -40% 22% 35% Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ 2,2 1,9-9,7 3,1 3,9 8% -34% 13% 17% Π.Ε. ΦΩΚΙ ΑΣ 3,7 3,7-8,2-1,8 6,1 16% -29% -7% 27% Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ -1,8 0,0-0,3 0,5 0,5 Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2,4 0,0 2,9-1,1-0,5 Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,5 3,7-3,8 2,4 3,3 Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ -0,5-0,6-1,3 0,5-0,5 Π.Ε. ΦΩΚΙ ΑΣ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 0,9 1,1 0,4-4,3 1,7 Πίνακας III: ΑΠΑ κατά τοµέα παραγωγής (ποσοστά) 2001 2005 2009 Π Τρ Π Τρ Π Τρ ΧΩΡΑ 6% 21% 72% 5% 20% 75% 3% 19% 78% ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ 12% 45% 43% 11% 38% 51% 7% 38% 55% Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 9% 66% 25% 11% 63% 27% 7% 64% 29% Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ 9% 35% 56% 7% 31% 62% 5% 29% 66% Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 9% 14% 77% 8% 9% 83% 4% 8% 88% Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ 19% 32% 49% 16% 22% 62% 10% 23% 67% Π.Ε. ΦΩΚΙ ΑΣ 10% 22% 67% 11% 16% 73% 7% 13% 81%

Πίνακας IV: ΑΕΠ κατά κεφαλή, ενεργός πληθυσµός, ανεργία ΑΕΠ κατά κεφαλή Ποσοστό ενεργού πληθυσµού Ποσοστό ανεργίας Ποσοστό ενεργού πληθυσµού 2001 2009^ Μεταβολή Μεταβολή Μεταβολή Μεταβολή 2001 2011 2001 2011 2000 2010 01-09 01-11 01-11 00-10 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ (27 χώρες) 19.800 23.500 19% 8,6 9,7 13% 56,66 57,57 1,6% ΧΩΡΑ 13.372 20.531 54% 46,8 11,1 10,7 17,7 65% 52,17 53,91 3,3% ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ 15.392 19.007 23% 44,1 11,0 14,1 18,9 34% 50,19 51,57 2,7% ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ/ ΧΩΡΑ 1,15 0,93 0,99 1,32 1,07-19% 0,96 0,96-0,6%. ΑΛΙΑΤΡΟΥ 45,4 14,9 Πηγή (8) & (9): ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε.,. ΙΣΤΟΜΟΥ-ΑΡΑΧΟΒΑΣ-ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ 45,2 11,6 Eurostat (03/12). ΘΗΒΑΙΩΝ 48,4 11,2 27.116 28.445 5%. ΛΕΙΒΑ ΕΩΝ 46,1 11,4 10,7 16,3 52%. ΟΡΧΟΜΕΝΟΥ 48,7 9,8. ΤΑΝΑΓΡΑΣ 54,0 7,4. ΙΡΦΥΩΝ-ΜΕΣΣΑΠΙΩΝ 43,8 9,8. ΕΡΕΤΡΙΑΣ 42,6 13,8. ΙΣΤΙΑΙΑΣ-ΑΙ ΗΨΟΥ 40,3 11,3. ΚΑΡΥΣΤΟΥ 41,3 11,7 11.832 17.602 49%. ΚΥΜΗΣ-ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ 36,2 11,4 11,6 24,8 114%. ΜΑΝΤΟΥ ΙΟΥ-ΛΙΜΝΗΣ-ΑΓ. ΑΝΝΑΣ 34,9 24,7. ΣΚΥΡΟΥ 43,6 13,6. ΧΑΛΚΙ ΕΩΝ 47,0 10,3. ΑΓΡΑΦΩΝ 40,6 10,8 10.341 13.231 28%. ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ 39,8 12,7 12,0 *. ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ-ΕΛΑΤΕΙΑΣ 43,1 9,1. ΟΜΟΚΟΥ 46,1 6,1. ΛΑΜΙΕΩΝ 44,9 11,8. ΛΟΚΡΩΝ 12.727 15.282 20% 45,8 9,1 10,2 15,9 56%. ΜΑΚΡΑΚΩΜΗΣ 36,5 8,9. ΜΩΛΟΥ-ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 44,6 10,3. ΣΤΥΛΙ ΑΣ 46,7 9,5. ΕΛΦΩΝ 40,5 12,7 10.893 14.645 34%. ΩΡΙ ΟΣ 32,4 13,6 12,9 11,3-12% Πηγή: ΕΛ. ΣΤΑΤ. (1), (2) Περιφερειακοί Εθνικοί Λογαριασµοί, Κατά κεφαλή ΑΕΠ κατά περιφέρεια & νοµό (2005-2009) (προσωρινά στοιχεία) (3), (5) Απογραφή 2001 & (6), (7) Νοµοί: Έρευνα Εργατικού υναµικού (τριµηνιαία), πιν. Μέσο ετήσιο ποσοστό ανεργίας κατά νοµό (6), (7) ΕΕ-27, Χώρα & Περιφέρεια: EUROSTAT *Οι νοµοί µε εκτιµώµενο πληθυσµό κάτω των 40.000, για τους οποίους δε δίδονται εκτιµήσεις λόγω µεγάλου δειγµατοληπτικού σφάλµατος. IV

Τέλος στο τριτογενή τοµέα παρατηρείτε σηµαντική αύξηση του µεριδίου διαµόρφωσης του ΑΕΠ στην Π.Ε. Ευρυτανίας (35%) και στην Π.Ε. Φωκίδας (27%) και µικρότερες αυξήσεις στις υπόλοιπες Π.Ε. Όσον αφορά την διάρθρωση της απασχόλησης εµφανίζεται σχετικά σταθερή µε 18% για το πρωτογενή, 27% στο δευτερογενή και 55% στο τριτογενή. Το κατά κεφαλή ΑΕΠ της περιφέρειας και η συνολική θέση της Περιφέρειας σε σχέση µε τη χώρα (Χάρτες Α.2.1 & Α.2.2) έχει ως εξής: Το 2009 το κατά κεφαλή ΑΕΠ της περιφέρειας είναι 19.007 ευρώ και είναι µικρότερο κατά 8% από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας (20.531 ευρώ). Τη περίοδο 2001-2009 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της περιφέρειας αυξήθηκε κατά 23%, ενώ σε επίπεδο χώρας παρατηρήθηκε µεγαλύτερη αύξηση (54%). Τη περίοδο 2005-2009 ο ρυθµός µεταβολής του κατά κεφαλήν ΑΕΠ µειώνεται, τόσο σε επίπεδο χώρας (+18%) όσο και σε επίπεδο περιφέρειας (+11%). Το ανάγλυφο και η µορφολογία. Η Στερεά Ελλάδα είναι η δεύτερη σε έκταση ελληνική περιφέρεια µε 230 χλµ. µήκος και 95 χλµ. πλάτος. Αποτελούµενη από ηπειρωτικό και νησιωτικό τµήµα και ανοιχτή στο Αιγαίο Πέλαγος και σε επικοινωνία µε το Ιόνιο Πέλαγος µέσω µεγάλου µήκους ακτών και εσωτερικών θαλασσών (Κορινθιακός-Πατραϊκός-Ευβοϊκός-Μαλιακός Κόλπος), η Περιφέρεια είναι εξαιρετικά πλούσια σε µορφολογία. Προσφέρει µία έτσι µεγάλη ποικιλία τοπίων: πεδιάδες, οροπέδια, µεγάλα δάση και υψηλές βουνοκορφές, ορεινές αγροτικές καλλιέργειες και βοσκότοπους, εσωτερικά και παραθαλάσσια νερά και ακτές. Το κλίµα. Στις ευρεία κατοικηµένες παραλιακές και πεδινές περιοχές το κλίµα είναι µεσογειακό µε µέση ετήσια θερµοκρασία 18 ο Κελσίου. Στις ορεινές περιοχές το κλίµα είναι ψυχρό, µε συχνές χιονοπτώσεις το χειµώνα και ευχάριστες θερµοκρασίες το καλοκαίρι. Ανθρώπινο δυναµικό Βιοτικό Επίπεδο. Η περιφέρεια παρουσιάζει στα προσωρινά αποτελέσµατα της πρόσφατης απογραφής τα ίδια χαρακτηριστικά πληθυσµιακής στασιµότητας όπως και το εθνικό επίπεδο. Εκτιµάται σε επιστηµονικές ειδικευµένες αναλύσεις ότι τα οριστικά αποτελέσµατα θα είναι θετικότερα για τη Περιφέρεια λόγω των δυσκολιών που αντιµετώπισε η απογραφή ιδίως ως προς τις µεταναστεύσεις πληθυσµών. Μετακινήσεις πληθυσµιακές προς την περιφέρεια την προσεχή δεκαετία λόγω της οικονοµικής κρίσης που πλήττει ιδιαίτερα τα πολύ µεγάλα αστικά κέντρα και της ανόδου του κόστους των οδικών µεταφορών µε Ι.Χ. και του κόστους ζωής µε τάση επιστροφής στην ύπαιθρο νέων αγροτών, ή εργαζοµένων στις πλησίον της Αθήνας συνοριακές περιοχές µεγάλων µετακινήσεων µεταξύ τόπου εργασίας τόπου κατοικίας (ευρύτερη Χαλκίδα και Θήβα) έχουν µεγάλες πιθανότητες εµφάνισης κατά την προσεχή δεκαετία. Ιδιαίτερες ευκαιρίες, για τα προαναφερθέντα αποτελούν οι συνεχιζόµενες και εντεινόµενες από τις πολιτικές και τις προτεραιότητες προς το 2020, τάσεις σε σχέση µε την επέκταση της «Κοινωνίας της Πληροφορίας και του ιαδικτύου» και την µείωση 4

των αποστάσεων πόλης-υπαίθρου υπό την προϋπόθεση προσφοράς ελκτικού αστικού περιβάλλοντος καλά διαµοιρασµένου στην ύπαιθρο χώρα της Περιφέρειας. Η Περιφέρεια εµφανίζει διαχρονικά υστέρηση και έλλειψη συνοχής στους τοµείς του τοπικού εισοδήµατος, της εξειδίκευσης και παρουσίας ανώτερου επιστηµονικού δυναµικού καθώς και στη αστικοποίηση λόγω της επιρροής που υφίσταται µέχρι σήµερα από την Αθήνα σε συνδυασµό µε την εγγύτητά της προς αυτή και την συνεχώς βελτιούµενη προσπελασιµότητα και κινητικότητα µέχρι σήµερα των εργαζοµένων και επιχειρηµατιών από την Αθήνα. Βέβαια η συνοχή βελτιώθηκε ως προς τις πιο µειονεκτούσες περιοχές της Π.Ε. Ευρυτανίας και Φωκίδας. ίκτυα πόλεων και οικισµών. Το οικιστικό δίκτυο της Περιφέρειας είναι πολυκεντρικό και αναπτύσσεται ισόρροπα σ όλο της το χώρο ιδίως στα 3 α ανώτερα επίπεδά του. Οι πόλεις που έχουν τους κυρίαρχους κινητήριους ρόλους είναι: Η Λαµία και η Χαλκίδα, περιφερειακοί κόµβοι µε 100.000 εξυπηρετούµενους κατοίκους στην αστική περιοχή τους. Η Θήβα, η Λιβαδειά και η Άµφισσα-Ιτέα, κόµβοι µε 20.000 έως 50.000 εξυπηρετούµενους κατοίκους στην αστική περιοχή τους. Ιδιαίτερους ρόλους διαδραµατίζουν το Καρπενήσι, τουριστικός και διοικητικός αναδυόµενος πόλος αστικής διάχυσης στο υψηλό ορεινό δυτικό όγκο και οι παραδοσιακές µικρές πόλεις Ιστιαία-Λ.Αιδηψού, Αγ.Κων/νος-Καµένα Βούρλα, Αταλάντη-Λιβανάτες, Αµφίκλεια-Τιθορέα, Γαλαξείδι, Κύµη, Αλιβέρι, Κάρυστος, οµοκός. Εξειδικευµένα δίπολα στην εξορυκτική βιοµηχανία και τη µεταλλουργία αποτελούν τα δίπολα Μαντούδι-Λίµνη και ίστοµο-αντίκυρα και η Λάρυµνα. Η πρόσφατη µεταρρύθµιση της διοικητικής δοµής, η οποία αφορούσε την αναδιάρθρωση των α βάθµιων ΟΤΑ, είχε άµεσο θετικό αντίκτυπο στη διάρθρωση του οικιστικού δικτύου της Περιφέρειας ιδίως ως προς τα ακόλουθα: Αναδιοργανώθηκε η τοπική αυτοδιοίκηση µε τη δηµιουργία των νέων καλλικρατικών δήµων µε κατεύθυνση ενισχυµένες ενότητες µε κρίσιµα αναπτυξιακά µεγέθη και δυνατότητες διοικητικής διαχείρισης που προωθούν τις ενότητες συνεργασίας πόλης-υπαίθρου του θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ και διευκολύνου τα δίκτυα πόλεων µέσω των οποίων το ΠΠΧΣΑΑ επιδιώκει την ενδυνάµωση του προφίλ της αστικοποίησης της Περιφέρειας. Η ευρύτερη περιοχή της Λαµίας ενισχύθηκε από τη διοικητική µεταρρύθµιση «Καλλικράτης» µε την διοικητική ενδυνάµωση του ήµου Λαµίας και την αναβάθµιση της τάξης µεγέθους της πόλης στο οικιστικό δίκτυο της χώρας αφού πλέον το µεγαλύτερο τµήµα της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής της Λαµίας απέκτησε διοικητική έκφραση. Όλοι οι πόλοι πόλεις του ΠΠΧΣΑΑ της Περιφέρειας ενισχύθηκαν ως Ενότητες 3 ου Επιπέδου τόσο διοικητικά όσο και ως προς το «κρίσιµο µέγεθος» αστικοποίησής τους. 5

Το βιοµηχανικό και µεταποιητικό δυναµικό. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος στις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα από πλευράς παραγωγικότητας στον δευτερογενή τοµέα, και ακολουθεί από το ΚΠΣ στόχους ανταγωνιστικότητας, γεγονός που την έχει προετοιµάσει να ανταποκριθεί στις τρέχουσες συνθήκες οικονοµικής κρίσης και αλλαγής αναπτυξιακού προτύπου παραγωγής.. Κατέχει πρωτεύουσα θέση στη µεταλλουργική βιοµηχανία της χώρας. Χαρακτηρίζεται σαν η Περιφέρεια των µεγάλων εταιρειών και µεγάλων επιχειρηµατικών οµίλων. Η προοπτική της αγροτικής παραγωγής. Η περιφέρειας διαθέτει εντυπωσιακά πλεονεκτήµατά στο πρωτογενή τοµέα (καλλιεργούµενη γη, υποδοµές και εγκαταστάσεις, υδάτινο δυναµικό, κτηνοτροφική καθετοποιηµένη παραγωγή συγκεντρώνοντας µερικές από τις µεγαλύτερες µονάδες του κλάδου, πρωτεύουσα θέση στα αλιεύµατα από ιχθυοκαλλιέργειες, φρέσκα αγροτοδιατροφικά προϊόντα κλπ.). Οι προοπτικές είναι εξαιρετικά θετικές λόγω της σταδιακής ανόδου του τοµέα στον εθνικό προγραµµατισµού στα πλαίσια νέου αναπτυξιακού προτύπου και της ελκτικότητας του τοµέα για νέες µετακινήσεις ανθρώπινου δυναµικού και επενδύσεων προς τη γεωργική παραγωγή από τις χειµαζόµενες από την ανεργία αστικές µητροπολιτικές περιοχές και ιδίως την Αθήνα µε την οποία άµεσα γειτνιάζει. Τα αστικά κέντρα και η αστικοποίηση επιλεγµένων κέντρων είναι απαραίτητα προϋπόθεση αξιοποίησης του τοµέα. Ο τριτογενής σε τροχιά ανάδειξης. Ο τριτογενής τοµέας αποτέλεσε τον δυναµικά εξελισσόµενο τοµέα της Περιφέρειας την δεκαετία που πέρασε. Την τρέχουσα περίοδο υφίσταται πιέσεις συρρίκνωσης αλλά έχει µεγάλες δυνατότητες αύξησης της απασχόλησης και, κατ επέκταση, του Περιφερειακού ΑΕΠ, σε κλάδους όπως ο επιλεκτικός τουρισµός (ιατρικός, ιαµατικός, πολιτιστικός, χιονοδροµικός, φυσιολατρικός, πολιτιστικός) και σε ευγενείς υπηρεσίες (καινοτοµία λόγω των µεγάλων βιοµηχανικών συγκροτηµάτων και της ενέργειας ιδίως ΑΠΕ, βιοµηχανικό design, περιβαλλοντική και οικολογική διαχείριση, εµπορευµατοποίηση αγροτικών προϊόντων κλπ.) Υποδοµές αιχµής - ιεθνείς µεταφορές και Επικοινωνίες. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος διαθέτει διεθνή ισχυρή Θέση στη µεταφορική υποδοµή στην κατεύθυνση Αθήνα-Θεσσαλονίκη /Εγνατία αφού διασχίζεται κατά µήκος τόσο από τον υπό ολοκλήρωση ιεθνή Αυτοκινητόδροµο Πάτρα-Αθήνα-Θεσ/νίκη (ΠΑΘΕ), όσο και από τη ιεθνή Σιδηροδροµική Γραµµή Αθήνα-Θεσ/νίκη, τµήµατα του ιεθνούς Ευρωπαϊκού ικτύου Μεταφορών ( Ε Μ) ενώ αποτελεί κόµβο και κορµό της διασύνδεσης των ως άνω Ε -Μ µε την Πάτρα ( ιαγώνιος)-ιόνια Οδό (Μέσω Καρπενησίου) και Ε65 προς Ιωάννινα. Για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας η ολοκλήρωση του ιευρωπαϊκής και ιαπεριφερειακής σηµασίας πλέγµατος δικτύων και του κόµβου συνδυασµένων µεταφορών στη Λαµία είναι πρωτεύουσας και ζωτικής σηµασίας κατά την τρέχουσα και επόµενη προγραµµατική περίοδο 2014-2020. 6

Οι νέες πολιτικές για προώθηση θαλάσσιας στρατηγικής δίνει την ευκαιρία για ανασύνταξη της θέσης της Περιφέρειας στις θαλάσσιες µεταφορές και ένταξη των σηµαντικών λιµένων της στο σύστηµα Οδικών και Σιδηροδροµικών δικτύων της. Σηµαντικές ελλείψεις παρουσιάζει ακόµα το υπό κατασκευή ή προγραµµατισµό ευτερεύον περιφερειακό σύστηµα διασύνδεσης µε το πρωτεύον διεθνές σύστηµα µεταφορών. Οι προοπτικές για την ουσιαστική λειτουργική βελτίωση του συστήµατος µεταφορών θα συνεχίζουν να υφίστανται τόσο τις επιπτώσεις της οικονοµικής κρίσης όσο και της έλλειψης χρηµατοδοτήσεων από τα ιαρθρωτικά Ταµεία της Ε.Ε. για τρέχοντα έργα υποδοµών στα πλαίσια του Ε ΚΠΣ. Θετικές έως πολύ θετικές προοπτικές υπάρχουν για το πλέγµα των διευρωπαϊκών δικτύων Ε -Μ. Σύµφωνα µε τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ε.Ε. για την ανάπτυξη των Ε -Μ προς το 2020 [COM(2011) 650 final / 2 της 10-12-2011], στόχος έως το 2030 είναι η ολοκλήρωση του πακέτου «οδικές σιδηροδροµικές θαλάσσιες ποτάµιες µεταφορές», σε ενοποιηµένο διευρωπαϊκό δίκτυο κορµού, διασυνδέσεων και κόµβων συνδυασµένων µεταφορών ώστε να επιτευχθεί µείωση εκποµπών διοξειδίου άνθρακα και εξοικονόµηση ενέργειας (υγρών καυσίµων). Παράλληλα προωθείται Ειδικό Χρηµατοδοτικό Εργαλείο «Συνδέοντας την Ευρώπη» µε συµµετοχή του Ταµείου Συνοχής των Κ-Μ και του Ιδιωτικού Τοµέα, για τη χρηµατοδότηση της περιόδου προς το 2020 έργων «κοινοτικού ενδιαφέροντος». Εντοπίζονται οι παρακάτω προοπτικές για την ένταξη κρίσιµων λιµανιών της Περιφέρειας µε ενισχυµένη θέση στις υπό διαβάθµιση θαλάσσιες µεταφορές. Λιµένας Ιτέας Το λιµάνι της Ιτέας κατέχει αφενός κεντροβαρική θέση µεταξύ του Ιονίου και Αιγαίου Πελάγους που φιλοξενούν ενδοχώριους προορισµούς υψηλού τουριστικού ενδιαφέροντος και αφετέρου παρέχει ευχερή διασύνδεση µε τους ελφούς και Όσιο Λουκά (τουριστικούς πόλους UNESCO) σε χρόνο οδικής προσπέλασης 15 και 45 λεπτών, αντίστοιχα, και µίας ώρας από Θερµοπύλες Καµένα Βούρλα. Με αυτά τα δεδοµένα το λιµάνι της Ιτέας ικανοποιεί το κριτήριο της υψηλής τοπικής τουριστικής ελκυστικότητας σε συνδυασµό µε άλλους γειτνιάζοντες προορισµούς κρουαζιέρας από την πλευρά του Σαρωνικού κόλπου και του Ιονίου. Λιµένας Κύµης Το λιµάνι της Κύµης αποτελεί την πλησιέστερη πύλη της ηπειρωτικής Ελλάδας µε τον νησιωτικό χώρο του βορείου και ανατολικού Αιγαίου. Λόγω θέσης, ως ενδιάµεσος προορισµός κρουαζιέρας, παρουσιάζει περιορισµένες δυνατότητα ένταξης του σε προγράµµατα κρουαζιέρας αλλά λόγω θέσης και ναυτικής παράδοσης, η Κύµη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως προς την ανάπτυξη λιµενικού σταθµού/τερµατικού επισκευής και διαχείµασης σκαφών αναψυχής και ειδικότερα για σκάφη τύπου «Mega-Yacht» (µήκους άνω των 30 µ.). 7

Η υλοποίηση της αναβάθµισης του οδικού άξονα Κύµη-Χαλκίδα θα βελτιώσει µακροπρόθεσµα την εξέλιξη του λιµανιού. Λιµένας Στυλίδας Το λιµάνι της Στυλίδας µπορεί να λειτουργήσει αναβαθµιζόµενο µερικά σε περιφερειακό επίπεδο λόγω των καλών προσβάσεών του στο οδικό και σιδηροδροµικό δίκτυο επειδή µπορεί να εξυπηρετήσει την ΒΙΠΕ Λαµίας και τον προβλεπόµενο ΚΟΜΒΟ ΣΥΝ ΥΑΣΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ στα Ε -Μ στη Λαµία παρ όλη την δύσκολη πρόσβασή του από την προαναφερθείσα διώρυγα. Προϋπόθεση αποτελεί η λύση του θέµατος του βυθίσµατος, µε πιθανή λειτουργία του λιµανιού της Στυλίδας σε βαθιά νερά. Η λύση είναι δύσκολη αλλά µπορεί να έχει πιθανότητες αυξηµένες στα πλαίσια της νέας Θαλάσσιας Πολιτικής στης Ε.Ε. Λιµένας Χαλκίδας Λόγω της γειτνίασης του λιµενικού συγκροτήµατος µε την Βιοµηχανική Ζώνη των Οινοφύτων, έχει προταθεί η αναδιάταξη του και βελτίωση ώστε να µπορεί να εξυπηρετεί τις τοπικές βιοµηχανίες. Η έλλειψη επαρκών βυθισµάτων στην περιοχή όµως και οι περιβαλλοντικοί περιορισµοί που τίθενται (το κυρίως λιµάνι γειτνιάζει άµεσα µε τον οικιστικό ιστό) δηµιουργούν σηµαντικούς περιορισµούς στην χρήση του από εµπορικά πλοία. Υπάρχουν εγκαταστάσεις στη περιοχή (όπως της Αυλίδας) που είναι δυνατόν να αναδιαµορφωθούν και να αποτελέσουν σηµαντική βάση κίνησης εµπορευµάτων και φορτίων. Μεγάλες τεχνικές υποδοµές υποστήριξης της παραγωγής Ενεργειακά δίκτυα: Τόσο τα δίκτυα µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και του φυσικού αερίου διασχίζουν την Περιφέρεια, προµηθεύοντας µε την απαραίτητη ενέργεια ικανοποιητικά τις σηµαντικότερες παραγωγικές περιοχές της. Τηλεπικοινωνιακά δίκτυα ιαδίκτυο: Η υποδοµή στη Περιφέρεια είναι ανεπτυγµένη. Η Λαµία αποτελεί κόµβο εθνικού επιπέδου. Προµήθεια νερού: Η Περιφέρεια διαθέτει ικανοποιητικούς υδάτινους πόρους και έργα για την προµήθεια των δραστηριοτήτων της µε την προϋπόθεση της ορθολογικής διαχείρισής τους, καθώς και της οριοθέτησης της σχέσης τους µε τις ανάγκες της Αθηναϊκής κατανάλωσης. Εντονότερες είναι οι ανάγκες υδατικών πόρων στο νησιωτικό νοµό της Εύβοιας. Υπό εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή σηµαντικών φραγµάτων στην Εύβοια, το οροπέδιο της οµοκού και τη Φωκίδα. Περιβαλλοντικές Υποδοµές: Η Περιφέρεια διαθέτει σήµερα σηµαντικές υποδοµές αλλά πρέπει να αντιµετωπίσει σοβαρά ακόµα ζητήµατα κόστους, διαχείρισης και λειτουργίας καθώς και συµπλήρωσης υποδοµών και δοµών για την αντιµετώπιση της ρύπανσης σε υδάτινους υποδοχείς ιδίως στις περιοχές των παραγωγικών βιοµηχανικών και γεωργοκτηνοτροφικών εντατικών εκµεταλλεύσεων. 8

Η προσφορά υποδοµών παραγωγικών δραστηριοτήτων Βιοµηχανικές Ζώνες: Η Περιφέρεια διαθέτει οργανωµένες σε λειτουργία ΒΙΠΕ στην ευρύτερη περιοχή της Λαµίας και της Θήβας (Θίσβη) αλλά και την µεγάλη «άτυπη ΒΙΠΕ» Οινοφύτων-Σχηµαταρίου, περιοχή µε υποδοµές σε δίκτυα αλλά χωρίς οργανωµένη προσφορά. στη δωδεκαετία 2000-2012αναβαθµίστηκαν σηµαντικά οι παραπάνω ΒΙΠΕ (Φυσικό αέριο σε ΒΙΠΕ Λαµίας-Θίσβης, Ηλεκτροπαραγωγή στη Θίσβη, συστήµατα πυρασφάλειας κλπ.).έτσι οι υποδοχείς αυτοί αύξησαν την ελκτικότητα και την ποιότητά τους. Παράλληλα έχει αυξηθεί αρκετά ο προσφερόµενος αριθµός οργανωµένων υποδοχέων παραγωγικών δραστηριοτήτων κυρίως µέσω των θεσµοθετηµένων ΓΠΣ που αφορούν κρίσιµους ήµους, από άποψη έντασης βιοµηχανικής παραγωγής (Αυλίδα, Σχηµατάρι, Θήβα). Τουριστικές Ζώνες: Κύριες οργανωµένες τουριστικές ζώνες στην Περιφέρεια αποτελούν η ευρύτερη περιοχή Άµφισσας- ελφών-γαλαξειδίου µε κέντρο τον αρχαιολογικό χώρο των ελφών, τα Χιονοδροµικά Κέντρα του Παρνασσού και Τυµφρηστού και οι παραδοσιακές εγκαταστάσεις των Ιαµατικών Πηγών στο Βόρειο Ευβοϊκό και Σπερχειό στον άξονα Καµένα Βούρλα-Λ.Αιδηψού-Υπάτη Πλατύστοµο που είναι ζώνες µε δυναµική προοπτική στον καλλωπιστικό και ιαµατικό και ιατρικό τουρισµό. Αναδυόµενες ζώνες αποτελούν για εναλλακτικές µορφές τουρισµού τα µεγάλα φυσικά υψηλά ορεινά τοπία, καθώς και σηµαντικές πολιτιστικές διαδροµές τοπίου µε διεθνές ενδιαφέρον. Τάσεις νέων µορφών επενδύσεων µεγάλης κλίµακας εκδηλώνονται στα παράλια της Φθιώτιδας που συνδέονται και µε τους δηµόσιας ιδιοκτησίας εκτεταµένους τουριστικούς πόρους των θερµοµεταλλικών πηγών στον άξονα Πλατύστοµο Λ. Υπάτης Κ. Βούρλα Λ. Αιδηψού. Το προφίλ της Περιφέρειας προσφέρεται για ενδυνάµωση τουριστικά και εµπλουτισµό, πέραν του κυρίαρχου προορισµού ως τουρισµού επίσκεψης ή παραθεριστικής/δεύτερης κατοικίας. Οργανωµένοι Υποδοχείς Ιχθυοκαλλιεργειών: Η Περιφέρεια διαθέτει ικανοποιητικό ίκτυο. Το περιβάλλον ως παράγων ανάπτυξης Πλούσια σε φυσικές προστατευόµενες περιοχές NATURA και Εθνικούς ρυµούς, απείραχτα µεγάλα φυσικά ορεινά και θαλάσσια / νησιωτικά τοπία, διάσπαρτη από διαχρονικά µνηµεία και πολιτιστικά στοιχεία διεθνούς και εθνικού ενδιαφέροντος όλων των ιστορικών περιόδων η Περιφέρεια διαθέτει σηµαντικό δυναµικό που δεν έχει ακόµα αποτελεσµατικά αναδείξει σε ταυτοτικό παράγοντα ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας στο Μεσογειακό, Ευρωπαϊκό και ιεθνή Χώρο. 9

Υστερούν εντυπωσιακά σε προστασία τα φυσικά σύνολα NATURA. Υστερούν επίσης σε προστασία και ανάδειξη οι ιστορικές πόλεις της και ιδίως πόλεις µε υπερτοπικής εµβέλειας πολιτιστικούς πόρους (Θήβα, Χαλκίδα, Ερέτρια). Σηµαντικό επίτευγµα είναι το νέο Μουσείο της Θήβας, διεθνούς εµβέλειας, η αναβάθµιση του χώρου των Θερµοπυλών µε την αποµάκρυνση, έστω και οριακά του ΠΑΘΕ, τον εφησυχασµό του µνηµειακού χώρου και τη λειτουργία του νέου διαδραστικού Μουσείου, καθώς και η εκτεταµένη δραστηριότητα προστασίας πλήθους αρχαιολογικών χώρων µε καθορισµό ζωνών προστασία και έργων συντηρήσεων σ όλο το χώρο της Περιφέρειας και για όλες τις ιστορικές περιόδους. 10

Α.2.β. Αξιολόγηση της εφαρµογής των Περιφερειακών Πλαισίων και διατύπωση Πορισµάτων Μέτρων Ενεργειών ανά θεµατική ενότητα Μεθοδολογία διερεύνησης Συνάφειας / Επικαιρότητας / Εναρµόνισης / Συνέργιας - Έκθεση Αξιολόγησης Εφαρµογής Θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ Το ΠΠΧΣΑΑ της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας θεσµικά καθορίζει στόχους και κατευθύνσεις / ρυθµίσεις για τη χωρική ανάπτυξη σύµφωνα µε N.2742 και άλλες πολιτικές γενικές / θεσµικές της δεκαετίας του 2000 µε χρονικό ορίζοντα το 2015+. Η Έκθεση Αξιολόγησης Εφαρµογής του µελετητή της Α Φάσης του Έργου, θα προσκοµίσει για διαβούλευση µία εκτίµηση (assessment) στο ερώτηµα εάν η Περιφέρεια µε οδηγό το ΠΠΧΣΑΑ πορεύεται προς την σωστή κατεύθυνση και προς τα πού πρέπει να προσανατολιστεί δηλαδή εάν είναι επίκαιρες οι στρατηγικές και ειδικές κατευθύνσεις που απορρέουν από το του ΠΠΧΣΑΑ σε σχέση µε την πραγµατική εξέλιξη in situ, τους νέους θεσµικούς κανονισµούς και έκτακτα γεγονότα (όπως π.χ. η Οικονοµική Κρίση, ο Καλλικράτης, οι εξελίξεις στον υπερκείµενο χωροταξικό σχεδιασµό κλπ.), τις εξελισσόµενες και νέες Ευρωπαϊκές / Εθνικές Πολιτικές και προγράµµατα του µέλλοντος που αλλάζουν ή συµπληρώνουν τις βασικές υποθέσεις του ΠΠΧΣΑΑ [Στρατηγική Λισσαβόνας / Εδαφική Συνοχή, Θαλάσσια πολιτική, Ενέργεια / Κλιµατική Αλλαγή, EU 2020, Ε ΚΠΣ, Εθνικές Τοµεακές Πολιτικές µε µακροπρόθεσµο ορίζοντα το 2020] και ποιες πρέπει να είναι οι στρατηγικές προσαρµογές ή αλλαγές στην δεύτερη περίοδο εφαρµογής του ΠΠΧΣΑΑ. Η κάθε αξιολόγηση έτσι γίνεται σε δύο επίπεδα: Ως προς τη συνάφεια επικαιρότητα των στόχων και κατευθύνσεων του θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ ως προς το µέλλον (2020+) λαµβάνοντας υπ όψη τις τάσεις που προκαλούν οι εξελίξεις της περασµένης δεκαετίας αλλά και τις προοπτικές που δηµιουργούν οι µελλοντικές πολιτικές και προγράµµατα. Ως προς την εναρµόνιση µε τον υπερκείµενο σχεδιασµό του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης που θεσµοθετήθηκαν µετά την έγκρισή του ή την εφαρµογή του από τον προγραµµατισµό. Οργανώνεται επίσης πρώτα ανά θεµατική ενότητα και στη συνέχεια ανά στρατηγικό πεδίο/ στρατηγική κατεύθυνση ακολουθώντας τη δοµή του θεσµοθετηµένου ΠΠΧΣΑΑ. Το θεσµοθετηµένο Πλαίσιο έχει δοµηθεί µε βάση στρατηγικούς στόχους και στρατηγικές κατευθύνσεις ανά στρατηγικό πεδίο (Χωρικό Πρότυπο Αναπτυξιακό Πλαίσιο Χωροταξική Οργάνωση Πρόγραµµα ράσης). 11