Γλωσσικές Ασκήσεις για το Γυμνάσιο

Άρης Γιαβρής Γλωσσικές Ασκήσεις για το Γυμνάσιο Από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ www.kedros.gr Παρουσίαση του βιβλίου www.arisgiavris.gr

2 ΓΛΩΙΚΔ ΑΚΗΔΙ ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ: Παξνπζίαζε ηνπ βηβιίνπ Αζήλα, Αύγνπζηνο 2010 Άξεο Γηαβξήο www.arisgiavris.gr www.kedros.gr

3 Πεπιεσόμενα Πεξηερόκελα... 3 Σν εμώθπιιν ηνπ βηβιίνπ... 4 Δηζαγσγή... 5 Μεξηθά από ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ βηβιίνπ... 6 Οη Γισζζηθέο Αζθήζεηο γηα ην Γπκλάζην εμεηάδνπλ... 7 Η δνκή ησλ ελνηήησλ ηνπ βηβιίνπ... 10 Βηβιηνγξαθία... 11

4 Το εξώθςλλο ηος βιβλίος Μαθέηα εμσθύιινπ: Κπξηαθή Βνγηαηδή

5 Ειζαγωγή Οη Γλωζζικέρ Αζκήζειρ για ηο Γςμνάζιο απνηεινύλ έλα ρξήζηκν βνήζεκα γηα ην καζεηή, ηνπο γνλείο θαη ηνλ εθπαηδεπηηθό. Σν βηβιίν θαιύπηεη κεζνδηθά όιεο ηηο ελόηεηεο ησλ ζρνιηθώλ βηβιίσλ ηεο Α, ηεο Β θαη ηεο Γ ηνπ Γπκλαζίνπ. Κύξηνο ζηόρνο είλαη λα βνεζήζεη ηνπο καζεηέο λα αμηνινγήζνπλ ηε γλώζε πνπ θαηέθηεζαλ ζρεηηθά κε ηα ζέκαηα πνπ δηδάρηεθαλ ζηελ ηάμε ηνπο θαη ηαπηόρξνλα λα ηνπο ππελζπκίζεη ην γλσζηηθό πιηθό πνπ είλαη αλάγθε λα εκπεδώζνπλ κεηαβαίλνληαο ζηελ επόκελε ηάμε. Απηό ζεκαίλεη όηη ζηηο ελλέα (9) Δλόηεηεο πνπ θαιύπηνπλ ηε Β Γπκλαζίνπ, ν καζεηήο αληηκεησπίδεη εξσηήζεηο πνπ πξνϋπνζέηνπλ νπζηαζηηθή γλώζε ηεο ύιεο πνπ δηδάρηεθε ζηελ πξνεγνύκελε ηάμε. ηηο νθηώ (8) Δλόηεηεο ηεο Γ Γπκλαζίνπ, εθηόο από ην γλσζηηθό πιηθό απηήο ηεο ηάμεο, νη καζεηέο ζπλαληνύλ ζπλζεηηθέο εξσηήζεηο πνπ αθνξνύλ βαζηθέο γλώζεηο ησλ δύν πξνεγνύκελσλ ηάμεσλ, ώζηε: λα αξιολογήσουν ην βάζνο ηεο γλώζεο ηνπο ζην κάζεκα ηεο Νενειιεληθήο γιώζζαο, θαη λα πποετοιμαστούν κε ηνλ θαιύηεξν δπλαηό ηξόπν γηα λα αληαπνθξηζνύλ ζηηο απαηηήζεηο ηεο Έθθξαζεο-Έθζεζεο ηεο Α ηάμεο ηνπ Λπθείνπ. Οη Γλωζζικέρ Αζκήζειρ για ηο Γςμνάζιο γξάθηεθαλ κε ζθνπό λα ελζαξξύλνπλ ηόζν ηελ επηθνηλσλία ησλ γνλέσλ κε ηα παηδηά, όζν θαη ηε δεκηνπξγηθή ζπλεξγαζία ηεο θαζεγήηξηαο ή ηνπ θαζεγεηή κε ηνπο καζεηέο. Οη απανηήζειρ ζηηο εξσηήζεηο θαη νη ιύζεηο ησλ αζθήζεσλ θηινμελνύληαη ζηνλ δηθηπαθό ηόπν ηνπ εθδνηηθνύ νξγαληζκνύ ΚΔΓΡΟ: www.kedros.gr Γηα νπνηεζδήπνηε παξαηεξήζεηο ή πξνηάζεηο ζρεηηθά κε ηηο Γλωζζικέρ Αζκήζειρ για ηο Γςμνάζιο κπνξείηε λα επηθνηλσλήζεηε κε ηνλ ζπγγξαθέα ζηελ ειεθηξνληθή δηεύζπλζε: www.arisgiavris.gr Άξεο Γηαβξήο

6 Μεπικά από ηα σαπακηεπιζηικά ηος βιβλίος Σν βηβιίν Γισζζηθέο Αζθήζεηο γηα ην Γπκλάζην ραξαθηεξίδεηαη από: 1. Σελ έκθαζε ζηελ ηερληθή ηεο πεξίιεςεο, κε ζαθείο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ εληνπηζκό ησλ βαζηθώλ λνεκάησλ ζηελ παξάγξαθν θαη ηελ νξγάλσζή ηεο. 2. Σελ πξνζπάζεηα λα εμνηθεηώζεη ηνπο καζεηέο ηνπ Γπκλαζίνπ κε ηηο νξγαλσκέλεο θαη ηεθκεξησκέλεο απαληήζεηο. 3. Σελ παξαθνινύζεζε ηνπ ιεμηινγίνπ ησλ ελνηήησλ ησλ ζρνιηθώλ βηβιίσλ θαη ησλ ηξηώλ ηάμεσλ ηνπ Γπκλαζίνπ. 4. Σελ εζηίαζε ζην επηρείξεκα θαη ηελ αλαγλώξηζή ηνπ από ηνλ καζεηή. 5. Σε ζύλδεζε ησλ γλώζεσλ ηεο Γξακκαηηθήο κε ηελ νξγάλσζε ηνπ επηρεηξήκαηνο. 6. Σν ζπλερή έιεγρν ησλ πξνεγνύκελσλ γλώζεσλ. 7. Σε δηαηύπσζε παξαγσγηθώλ εξσηήζεσλ. Πξόθεηηαη γηα εξσηήζεηο πνπ δελ κπνξνύλ λα απαληεζνύλ κε βάζε ηηο απνζεθεπκέλεο πιεξνθνξίεο, αιιά απαηηνύλ ηελ πξαγκαηηθή ιύζε ελόο πξνβιήκαηνο. Δπνκέλσο πξνϋπνζέηνπλ εθ κέξνπο ηνπ καζεηή ηελ επαλεμέηαζε ησλ γλώζεσλ πνπ ήδε θαηέρεη θαη ηελ απηελέξγεηά ηνπ, ώζηε λα ηηο αμηνπνηήζεη κε ηνλ πιένλ παξαγσγηθό-δεκηνπξγηθό ηξόπν. 8. Σε δηαζθεδαζηηθή κάζεζε κε πξσηόηππα παηρλίδηα ζηα νπνία εκπιέθνληαη ηα παηδηά θαη νη γνλείο.

7 Οι Γλωζζικέρ Αζκήζειρ για ηο Γςμνάζιο εξεηάδοςν 1 1. Σνπο βαζηθνύο όξνπο ηεο πξόηαζεο. 2. Σν ππνθείκελν ησλ ξεκάησλ-πξνηάζεσλ. 3. Σν νξηζηηθό θαη ην αόξηζην άξζξν. 4. Σν ξήκα θαη ην ππνθείκελν ηεο πξόηαζεο. 5. Σελ αλαγλώξηζε ηνπ νπζηαζηηθνύ θαη ηνπ επηζέηνπ. 6. Σν ζπγθξηηηθό θαη ηνλ ππεξζεηηθό βαζκό ησλ επηζέησλ. 7. Σε ζπκθσλία ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ κε ην ππνθείκελν. 8. Σε ζπκθσλία ηνπ νπζηαζηηθνύ κε ην ξήκα θαη ην επίζεην. 9. Σελ θιίζε ησλ νπζηαζηηθώλ θαη ησλ επηζέησλ. 10. Σνπο νκνηόπησηνπο θαη ηνπο εηεξόπησηνπο πξνζδηνξηζκνύο. 11. Σελ νλνκαηηθή θαη ηε ξεκαηηθή θξάζε ζηηο πξνηάζεηο. 12. Σε κεηαθίλεζε ησλ θξάζεσλ (ιεθηηθώλ ζπλόισλ) ζηελ πξόηαζε. 13. Σνπο παξαηαθηηθνύο θαη ηνπο ππνηαθηηθνύο ζπλδέζκνπο. Η ςφνταξη τησ πρόταςησ 2 1. Σελ αλαγλώξηζε ησλ ζπλδέζκσλ. Οι Δευτερεφουςεσ 2. Σα είδε ησλ πξνηάζεσλ. προτάςεισ 3. Σν ρσξηζκό ησλ πεξηόδσλ ζε θύξηεο θαη δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. 4. Σηο θύξηεο θαη ηηο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο. 5. Σηο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο θαη ηνπο ζπλδέζκνπο πνπ ηηο εηζάγνπλ. 6. Σελ παξαηαθηηθή θαη ηελ ππνηαθηηθή ζύλδεζε ησλ πξνηάζεσλ. 7. Σελ ππνηαθηηθή ζύλδεζε ησλ πξνηάζεσλ. 8. Σε ζηίμε ησλ δεπηεξεπνπζώλ πξνηάζεσλ. 9. Σηο αηηηνινγηθέο θαη ηηο ηειηθέο πξνηάζεηο. 10. Σηο ρξνληθέο, ηηο ππνζεηηθέο πξνηάζεηο θαη ηε ζεκαζία ηνπο. 11. Σηο ελαληησκαηηθέο θαη ηηο απνηειεζκαηηθέο πξνηάζεηο. 12. Σηο δεπηεξεύνπζεο αλαθνξηθέο πξνηάζεηο. 13. Σε δηαθνξά πξνζδηνξηζηηθώλ θαη παξαζεηηθώλ αλαθνξηθώλ πξνηάζεσλ. 14. Σελ νξζνγξαθία θαη ηε ζηίμε ησλ αλαθνξηθώλ πξνηάζεσλ. 15. Σν αζύλδεην ζρήκα. 16. Σνλ καθξνπεξίνδν ιόγν. 17. Σα επηξξήκαηα θαη ηνπο επηξξεκαηηθνύο πξνζδηνξηζκνύο. 18. Σηο αλησλπκίεο θαη ηα είδε ηνπο. 19. Σα είδε ησλ κεηνρώλ θαη ηελ νξζνγξαθία ηνπο. 20. Σνλ επζύ θαη ηνλ πιάγην ιόγν. 21. Σα είδε ησλ εξσηήζεσλ.

8 3 1. Σηο θαηαιήμεηο ησλ ξεκάησλ. 2. Σελ νξζνγξαθία ησλ ξεκαηηθώλ θαηαιήμεσλ. 3. Σελ ελεξγεηηθή θαη ηελ παζεηηθή θσλή ησλ ξεκάησλ. 4. Σηο δηαζέζεηο ησλ ξεκάησλ. 5. Σηο ζπδπγίεο ησλ ξεκάησλ. 6. Σελ ελεξγεηηθή θαη ηελ παζεηηθή ζύληαμε. 7. Σε γλώζε ηεο ζεκαζίαο ησλ εγθιίζεσλ. 8. Σηο ρξνληθέο βαζκίδεο (ηνπο ρξόλνπο) ησλ ξεκάησλ. 9. Σν πνηόλ ελέξγεηαο ησλ ξεκάησλ. 10. Σα απξόζσπα ξήκαηα θαη ηηο απξόζσπεο εθθξάζεηο. 11. Σα απνζεηηθά ξήκαηα. 12. Σελ παζεηηθή θαη ηελ ελεξγεηηθή ζύληαμε. Το ρήμα 4 1. Σα ζεκεία ζηίμεο. 2. Σε ζηίμε (ηειεία θαη θόκκα). 3. Σελ παξέλζεζε, ηελ άλσ θαη θάησ ηειεία θαη ηε δηπιή παύια. 4. Σνλ ζπιιαβηζκό. 5. Σνλ ηνληζκό ησλ ιέμεσλ. Τα ςημεία ςτίξησ 5 1. Σε δηαθνξά αθήγεζεο θαη πεξηγξαθήο. 2. Σα είδε ηεο αθήγεζεο. 3. Σελ πεξηγξαθή. 4. Σελ ππνθεηκεληθή θαη ηελ αληηθεηκεληθή πεξηγξαθή. Η αφήγηςη και η περιγραφή 6 1. Σηο ζεκαζίεο ησλ ιέμεσλ. 2. Σελ θαηαλόεζε ηεο ζεκαζίαο ιέμεσλ θαη θξάζεσλ ζε θείκελν. 3. Σηο ζύλζεηεο θαη ηηο παξάγσγεο ιέμεηο. 4. Σελ παξαγσγή επηζέησλ από νπζηαζηηθά. 5. Σν πξώην ζπλδεηηθό ησλ ζύλζεησλ ιέμεσλ. 6. Σα αρώξηζηα κόξηα. 7. Σηο νηθνγέλεηεο ιέμεσλ. 8. Σε ζρέζε ηεο νξζνγξαθίαο ησλ ιέμεσλ κε ηε ζεκαζία ηνπο. Οι ςημαςίεσ των λέξεων τη ςφνθεςη και την παραγωγή

9 9. Σελ θαηαγσγή ησλ ιέμεσλ. 10. Σν ιεμηιόγην ηνπ απνηξνπηαζκνύ θαη ηεο ζπκπάζεηαο. 11. Σν ιεμηιόγην ζεκειηαθώλ ελλνηώλ, γηα παξάδεηγκα ηεο εηξήλεο θαη ηνπ πνιέκνπ. 12. Σελ θπξηνιεθηηθή θαη ε κεηαθνξηθή ζεκαζία ησλ ιέμεσλ. 13. Σε ζύλζεζε ησλ ιέμεσλ θαη ηα είδε ησλ ζύλζεησλ ιέμεσλ. 14. Σε ζεκαζία ησλ ζύλζεησλ ιέμεσλ. 15. Σα αξθηηθόιεμα θαη ηηο αθξσλπκίεο. 16. Σα κέξε ηνπ νξηζκνύ. 17. Σε ζεκαζία ησλ ιέμεσλ θαη ηηο ζρέζεηο ππσλπκίαο ησλ ελλνηώλ. 7 1. Σελ νξγάλσζε ησλ παξαγξάθσλ. 2. Σα κέξε ηεο παξαγξάθνπ. 3. Σν ζέκα ηεο παξαγξάθνπ. 4. Σε ζέζε ηνπ ζπγγξαθέα ζηελ παξάγξαθν θαη ζην θείκελν. 5. Σε ζπγγξαθή παξαγξάθσλ. 6. Σε ζπλνρή ησλ παξαγξάθσλ. 7. Σηο ζπλδεηηθέο ιέμεηο ησλ παξαγξάθσλ θαη ηε ζεκαζία ηνπο. 8. Σνπο ηξόπνπο αλάπηπμεο ησλ παξαγξάθσλ. 9. Σν ύθνο ηνπ ιόγνπ (επίζεκν θαη νηθείν). 10. Σν ύθνο ησλ θεηκέλσλ. Η παράγραφοσ 8 1. Σελ πεξίιεςε παξαγξάθνπ θαη ηελ θαηαλόεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο. 2. Σνλ πιαγηόηηηιν ησλ παξαγξάθσλ θαη ηε ζρέζε ηεο κε ηελ πεξίιεςή ηεο. 3. Σελ πεξηιεπηηθή απόδνζε ησλ παξαγξάθσλ. 4. Σελ θαηαλόεζε ηνπ θεηκέλνπ. 5. Σελ πεξίιεςε επξύηεξσλ θεηκέλσλ. Η περίληψη παραγράφων και κειμένων 9 1. Σν επηρείξεκα θαη ηα κέξε ηνπ. 2. Σν ιεμηιόγην ησλ επηρεηξεκάησλ. 3. Σελ αλαγλώξηζε ηνπ επηρεηξήκαηνο. Το επιχείρημα

10 Η δομή ηων ενοηήηων ηος βιβλίος Κάζε ελόηεηα ηνπ βηβιίνπ νξγαλώλεηαη κε ηνλ αθόινπζν ηξόπν: 1. Γηδαθηηθνί ηόρνη Δλόηεηαο 2. Γξακκαηηθή 3. Λεμηινγηθέο Αζθήζεηο 4. Οξζνγξαθία 5. Παξάγξαθνο 6. Κξηηήξην Αμηνιόγεζεο Για να δείτε το διαφημιστικό σποτ του βιβλίου κάντε κλικ στη διεφθυνση: http://www.arisgiavris.gr/aris-giavris-biblia-pages-glossikes-askiseisgymnasiou-video-spot.htm

11 Βιβλιογπαθία 1. Αγγειάθνο Κσλζηαληίλνο, Καηζαξνύ Διέλε, Μαγγαλά Αλαζηαζία: Νεοελληνική Γλώζζα Α Γςμναζίος, Βιβλίο Μαθηηή, ΟΔΓΒ, Αζήλα 2. Αγγειάθνο Κσλζηαληίλνο, Καηζαξνύ Διέλε, Μαγγαλά Αλαζηαζία: Νεοελληνική Γλώζζα Α Γςμναζίος, Βιβλίο Δκπαιδεςηικού, ΟΔΓΒ, Αζήλα 3. Βνζληάδνπ ηέιια: Ο Ρόλορ ηων Νοηηικών Μονηέλων ζηην Ανάπηςξη Δννοιών, 4. Γαβξηειίδνπ Μαξία, Δκκαλνπειίδεο Παλαγηώηεο, Πεηξίδνπ- Δκκαλνπειίδνπ Έιιε: Νεοελληνική Γλώζζα Β Γςμναζίος, Βιβλίο Μαθηηή, ΟΔΓΒ, Αζήλα 5. Γαβξηειίδνπ Μαξία, Δκκαλνπειίδεο Παλαγηώηεο, Πεηξίδνπ- Δκκαλνπειίδνπ Έιιε: Νεοελληνική Γλώζζα Β Γςμναζίος, Βιβλίο Δκπαιδεςηικού, ΟΔΓΒ, Αζήλα. 6. Ιζηνζειίδα Κέληξνπ Διιεληθήο Γιώζζαο: www.komvos.edu.gr 7. Καηζαξνύ Διέλε, Μαγγαλά Αλαζηαζία, θηά Αηθαηεξίλε, Σζέιηνπ Βαζηιηθή: Νεοελληνική Γλώζζα Γ Γςμναζίος, Βιβλίο Μαθηηή, ΟΔΓΒ, Αζήλα 8. Καηζαξνύ Διέλε, Μαγγαλά Αλαζηαζία, θηά Αηθαηεξίλε, Σζέιηνπ Βαζηιηθή: Νεοελληνική Γλώζζα Γ Γςμναζίος, Βιβλίο Μαθηηή, ΟΔΓΒ, Αζήλα 9. Καηζαξνύ Διέλε, Μαγγαλά Αλαζηαζία, θηά Αηθαηεξίλε, Σζέιηνπ Βαζηιηθή: Νεοελληνική Γλώζζα Γ Γςμναζίος, Βιβλίο Δκπαιδεςηικού, ΟΔΓΒ, Αζήλα 10. Κιαίξεο Υ., Μπακπηληώηεο Γ. (ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Μόδεξ Α., Μπαθάθνπ-Οξθαλνύ Α., θνπεηέα.: Γπαμμαηική ηηρ Νέαρ Δλληνικήρ: Γομολειηοςπγική-Δπικοινωνιακή, Διιεληθά Γξάκκαηα, Αζήλα 2005 11. Σξηαληαθπιιίδεο Μαλόιεο: Νεοελληνική Γπαμμαηική (ηηρ δημοηικήρ), Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο, Ιλζηηηνύην Νενειιεληθώλ πνπδώλ, Ίδξπκα Μαλόιε Σξηαληαθπιιίδε, αλαηύπσζε ηεο έθδνζεο ηνπ ΟΔΒ (1941), Θεζζαινλίθε 1993 12. Υαηδεζαββίδεο σθξόλεο, Υαηδεζαββίδνπ Αζαλαζία: Γπαμμαηική ηηρ Νέαρ Δλληνικήρ Γλώζζαρ Α, Β, Γ Γςμναζίος, ΟΔΓΒ, Αζήλα 13. Cramer E., Castle M.: Fostering the Love of Reading: The Affective Domain in Reading Education, International Reading Association, 1994 14. Hardy C.: Networks of Meaning: A bridge Between Mind and Matter, Praeger, London 1998 15. Holton D., Mackridge P., Φηιηππάθε-Warburton E.: Γπαμμαηική ηηρ Δλληνικήρ Γλώζζαρ, κηθξ. Β. ππξόπνπινο, Παηάθεο, Αζήλα 2003 16. Lyons John: Semantics (2 ηόκνη), Cambridge University Press, London 1977

12 17. van Eemeren F., Grootendorst R., Kruiger T.: Handbook of Argumentation Theory, Foris Publications, Dordrecht, 1987 Για να δείτε το διαφημιστικό σποτ του βιβλίου κάντε κλικ στη διεφθυνση: http://www.arisgiavris.gr/aris-giavris-biblia-pages-glossikes-askiseisgymnasiou-video-spot.htm