Υποστηρικτικές Δράσεις

ργο: ΜΕΛΕΤ ΣΤΡΑΤ ΙΚ Σ ΤΩΝ ΕΛΛ ΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡ ΣΕΩΝ ΙΑ Τ Ν ΑΝΑΠΤΥΞ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡ ΙΚ Σ ΕΥΕΛΙΞΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡ ΑΝΩΤΙΚ Σ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Π ρ δοτέο Π.3: Προτάσεις Στρ τηγικής γι την Ανάπτ ξη Πρ κτικών Ε έλικτης Οργάνωσης Υποστηρικτικές Δράσεις Ανάδοχος: νωση Ετ ιρειών Achieving ΤΕΚΜΩΡ Α.Ε. ΤΕΧΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΔΙΟΙΚ Σ Σ & ΑΝΑΠΤΥΞ Σ Λεωφ. Β σ. Σοφί ς 98, 115 28 Αθήν Τηλ.: +30 210 7486226 Fax: +30 210 7717093 http://www.tecmor.gr e-mail : tecmor@tecmor.gr PLANNING ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡ ΑΝΩΣΕΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡ ΣΕΩΝ A.E. Αγ. Κωνστ ντίνο 40, 151 24 Μ ρούσι Τηλ.: +30 210 6183800 Fax: +30 210 6183999 http://www.planning.gr e-mail : info@planning.gr Ιούνιος, 2012 ΕΥΡΩΠΑΪΚ ΈΝΩΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΜΕ Τ ΣΥΓΧΡ ΜΑΤΟΔΟΤ Σ Τ Σ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ Τ Σ ΕΥΡΩΠΑΪΚ Σ ΈΝΩΣ Σ

Α.3 ΛΛΟΙ ΕΞΩ ΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑ ΟΝΤΕΣ Α.3.1 ΕΝΙΚΑ Εκτός πό το Οικονομικό Περιβάλλον κ ι το εσμικό Πλ ίσιο πάρχο ν κ ι λοιποί εξωγενείς γι τις επιχειρήσεις ν στ λτικοί π ράγοντες πο επιδρούν περιπτωσιολογικά οριζόντι σε περισσότερες της μί ς πρ κτικές λειτο ργικής ε ελιξί ς κ ι οργ νωτικής κ ινοτομί ς. Α τοί οι π ράγοντες π ρο σιάζοντ ι κολούθως. ΤΕΧΝΟΛΟ ΙΚ ΕΞΕΛΙΞ Στη χώρ μ ς το τεχνολογικό περιβάλλον είν ι σε σχετικά κ λό επίπεδο. Οι επιχειρήσεις με την πάροδο των ετών έχο ν ενσωμ τώσει νέες τεχνολογίες τόσο στην π ρ γωγή όσο κ ι στις διοικητικές δρ στηριότητες. Ειδικά γι τον δε τερογενή τομέ, ν φέρετ ι ότι ο τεχνολογικός εκσ γχρονισμός των επιχειρήσεων κ ι η προώθηση των βέλτιστων δι θέσιμων τεχνικών κ ι μεθόδων π ρ γωγής προϊόντων είν ι σε κ λό επίπεδο, ωστόσο έχει κόμ πάρ πολλά περιθώρι βελτίωσης σε σχέση με τις λοιπές ν πτ γμένες χώρες. Ενίοτε, ιδίως ότ ν π ιτούντ ι σημ ντικές επενδύσεις κ ι διάθεση χρόνο γι εκπ ίδε ση το προσωπικού ή κ ι πρόσληψη νέων εξειδικε μένων εργ ζόμενων, οι επιχειρήσεις ποθ ρρύνοντ ι ν εφ ρμόζο ν πρ κτικές λειτο ργικής ε ελιξί ς κ ι οργ νωτικής κ ινοτομί ς, μετ θέτοντ ς το ζήτημ σε μελλοντικό χρόνο. Τότε είν ι πο η δ ν μί π ρ κολούθησης της τεχνολογική εξέλιξης τίθετ ι ως ν στ λτικός π ράγοντ ς. ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Β σικά χ ρ κτηριστικά ενδι φέροντος γι το π ρόν έργο, όπως οι ξίες, τάσεις κ ι ντιλήψεις πο επικρ τούν στο ς εργ ζόμενο ς των επιχειρήσεων πο με την σειρά το ς επηρεάζο ν τις στρ τηγικές επιλογές μι ς επιχείρησης, είν ι τ εξής: κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 22

σ ρρίκνωση το δε τερογενούς τομέ της οικονομί ς προς όφελος το τριτογενούς, σ μβάλλει στην ύξηση το σ νολικού ριθμού των π λλήλων γρ φείο (whitecollar workers). Με τη σειρά το το γεγονός τό, επιβάλλει νέ πρότ π εργ σί ς, πο πρέπει ν λ μβάνοντ ι πόψη σε επιχειρούμενες λλ γές στο προσωπικό Το κ λό εκπ ιδε τικό επίπεδο των εργ ζομένων σήμερ, σημ τοδοτεί ότι τ σύγχρον προβλήμ τ των επιχειρήσεων δεν έχο ν σχέση με τά το π ρελθόντος, κ θώς οι σύγχρονες διοικήσεις έχο ν ν ντιμετωπίσο ν το πρόβλημ της ποκίνησης κ ι της μοιβής τής της κ τηγορί ς των εργ ζομένων. Οι εργ ζόμενοι σήμερ επιθ μούν μι ενδι φέρο σ εργ σί, τη σ μμετοχή στη λήψη ποφάσεων πο το ς φορούν, τονομί κ ι ε κ ιρίες γι νάπτ ξη. τ ν επιχειρούμενες π ρεμβάσεις έρχοντ ι σε ντίθεση με τις επιθ μίες το ς δημιο ργούντ ι προβλήμ τ. μοιβή ποτελεί έν σημ ντικό π ράγοντ ς γι το σύγχρονο εργ ζόμενο, λλά στις σημερινές δύσκολες σ νθήκες της κρίσης έχει εξίσο μεγάλη σημ σί το ίσθημ της σφάλει ς στην εργ σί κ ι τελικά κ θε τή η εργ σί. Κ θώς η μέση ηλικί των εργ ζόμενων ξάνετ ι, πό τη μί πλε ρά, τό σημ ίνει ότι οι εργ ζόμενοι είν ι πιο έμπειροι, στ θεροί, ξιόπιστοι κ ι άρ πιο π ρ γωγικοί, πό την άλλη πλε ρά όμως, τοί είν ι δ ν τό ν μην προσ ρμοστούν εύκολ σε μι δ ν μική οικονομί κ ι τό σημ ίνει λιγότερη ε ελιξί. Οι σύγχρονες επιχειρήσεις οφείλο ν ν δίνο ν προσοχή περισσότερο πό κάθε άλλη φορά σε προγράμμ τ τ οποί ποκινούν προς την επίτε ξη στόχων, ντ μείβο ν τις επιτ χίες κ ι δι χειρίζοντ ι τις ποτ χίες. κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 23

Α.3.2 ΥΠΟΣΤ ΡΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ 1. Τ πική (τεχνική επ γγελμ τική) εκπ ίδε ση 2. Μη τ πική εκπ ίδε ση & νάπτ ξη δεξιοτήτων Στην κ τηγορί τή (τ πική εκπ ίδε ση) ν φερόμ στε μόνο στην τεχνική επ γγελμ τική εκπ ίδε ση, δηλ δή ΕΠΑΛ / ΕΠΑΣ κ ι μόνο στο μέρος της πρ κτικής άσκησης. Ο περιορισμός τός έγινε γι τί το θέμ των ειδικοτήτων των σχολών κ ι το περιεχομένο σπο δών (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΙΕΚ, ΑΤΕΙ κ ι ΑΕΙ) είν ι εξ ιρετικά ε ρύ κ ι τ περιθώρι δράσης το ΣΕΒ είν ι περιορισμέν. Το β σικότερο πρόβλημ (οφειλόμενο κ ρίως στις δομές της εκπ ίδε σης κ ι στο ς περιορισμένο ς όρο ς νάπτ ξης της χώρ ς) είν ι η δ σχέρει στην ο σι στική πρ κτική άσκηση των σπο δ στών σε πρ γμ τικές σ νθήκες (επιχειρήσεις) όπως σ μβ ίνει σε άλλες χώρες όπο ο σπο δ στής μετά την περάτωση των σπο δών το, έχοντ ς εργ σθεί σ ν μ θητε όμενος, είν ι ο σι στικά κ ι τ πικά τεχνίτης κ ι όχι βοηθός όπως σ μβ ίνει στην Ελλάδ. χώρ μ ς βρίσκετ ι σε πρ γμ τικά δεινή θέση ν φορικά με τη Δι Βίο Μάθηση (ΔΒΜ). Οι δείκτες μ ς στην εκπ ίδε ση ενηλίκων κ ι γενικότερ στη ΔΒΜ π ρ μένο ν εξ ιρετικά χ μηλοί. χώρ μ ς κ τ λ μβάνει την 27η θέση ( πό τις 33 χώρες πο ξιολογήθηκ ν) σε έκτ ση σ μμετοχής κ ι οι επιδόσεις της στη δι βίο μάθηση πέχο ν πολύ πό τον ε ρωπ ϊκό μέσο όρο των 27 (με ποσοστό σ μμετοχής μόλις Προτάσεις / π ρεμβάσεις πο θ σ ντείνο ν στην π ρ γωγή πρ γμ τικών τεχνιτών γι την βιομηχ νί κ ι τις επιχειρήσεις Λειτο ργί ποτελεσμ τικού μηχ νισμού με κεντρικό σ ντονισμό γι την εύρεση κ τάλληλων επιχειρήσεων/φορέων ποδοχής των μ θητε ομένων ποφοίτων με κ τάλληλη εποπτεί το τρόπο πο διενεργείτ ι η μ θητεί, ενώ επίσης ν γκ ίο είν ι Ποιοτική ν βάθμιση της ΔΒΜ. Σ γκεκριμέν : - Εξ σφάλιση δι τήρηση μηχ νισμών χρημ τοδότησης - Δι σφάλιση της ποιότητ ς π ντού: στο ς εκπ ιδε τές, στην επιμόρφωση των εκπ ιδε τών, στ γνωστικά ντικείμεν κ ι στο μ θησι κό λικό, στο ς χώρο ς κ ι τις κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 24

στο έν τρίτο το κοινοτικού μέσο όρο δηλ. 2,9% έν ντι 9,5%). Χ ρ κτηριστικό είν ι ότι βρίσκετ ι μί θέση πίσω πό την Ο γγ ρί κ ι μόλις μί θέση πάνω πό τ Σκόπι. Ενδεικτικά δε η ομάδ ηλικί ς 50-64 σ μμετέχει στη Δι Βίο Μάθηση σε ποσοστό μικρότερο το 1%, ενώ η σ μμετοχή στη σ νεχιζόμενη επ γγελμ τική εκπ ίδε ση κ ι κ τάρτιση είν ι μικρότερη πό το μισό το κοινοτικού Μ.Ο. (14% έν ντι 33%) [στοιχεί 2009, Eurostat] Την ελληνική στέρηση στη ΔΒΜ πιστοποιούν & ενισχύο ν: - πο σί σύνδεσης της ρχικής με τη σ νεχιζόμενη εκπ ίδε ση κ ι κ τάρτιση (με τ τόχρονη μη ποσ φήνιση των ορίων το ς) σε σ νδ σμό με τον κ τ κερμ τισμό κ ι επικάλ ψη ρμοδιοτήτων - Το σ φές πλ ίσιο ν φορικά με τ προσόντ κ ι τ σ ν φή επ γγελμ τικά δικ ιώμ τ - Το ποσπ σμ τικό κ ι τ χ ίο πλ ίσιο π ροχής πηρεσιών ΔΒΜ. - πλημμελής δι σύνδεση της επ γγελμ τικής εκπ ίδε σης κ ι κ τάρτισης με τις πρ γμ τικές νάγκες της εθνικής κ ι ε ρωπ ϊκής γοράς εργ σί ς. - Το μφιβόλο ποιότητ ς κ ι ποτελεσμ τικότητ ς περιεχόμενο της π ρεχόμενης εκπ ίδε σης κ ι κ τάρτισης, δεδομένης της μέχρι σήμερ πο σί ς σ στημ τικής προς τούτο ξιολόγησης. ποδομές, στις δι δικ σίες ξιολόγησης κ ι πιστοποίησης. Στο πλ ίσιο της δι σφάλισης ποιότητ ς θ πρέπει ν προβλέποντ ι μέτρ διοργάνωσης πιλοτικών προγρ μμάτων, διάδοσης κ ι ντ λλ γής θετικών πρ κτικών, ξιοποίησης της διεθνούς εμπειρί ς, έρε ν ς.. - Υιοθέτηση - ξιοποίηση νέων π ιδ γωγικών μεθόδων με στροφή στη βιωμ τική μάθηση, στη μάθηση εξ ποστάσεως, στο e-learning, σε μικτές μορφές μάθησης (blended learning). ξιοποίηση νέων π ιδ γωγικών μεθόδων θ πρέπει ν σ νοδεύετ ι πό δι δικ σίες ν γνώρισης κ ι πιστοποίησης των μ θησι κών ποτελεσμάτων, νεξάρτητ πό τη μέθοδο με την οποί τά ποκτήθηκ ν. - Εξορθολογισμός κ ι σ φήνει των προσόντων πο ποκτούντ ι πό τη ΔΒΜ κ ι σ σχέτιση το ς με την γορά εργ σί ς σε ελληνικό κ ι ε ρωπ ϊκό επίπεδο γι τη δι σφάλιση της κινητικότητ ς των εκπ ιδε ομένων κ ι το εργ τικού δ ν μικού Σ σχέτιση με πρ γμ τικές νάγκες των εργ ζόμενων - Εξορθολογισμός το πλέγμ τος σχετικών φορέων κ ι θεσμών γι ν ποφε χθεί η επικάλ ψη ρμοδιοτήτων, ν δι σφ λισθεί η κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 25

- ελλιπής σ νεργ σί μετ ξύ Υπο ργείο Π ιδεί ς κ ι Υπο ργείο Εργ σί ς - μη σ στημ τική δι βούλε ση με κοινωνικούς ετ ίρο ς, τοδιοικητικούς φορείς κ ι την κοινωνί των πολιτών. - έλλειψη σχετικής π ράδοσης πο θ διε κόλ νε τη θεμελίωση της ΔΒΜ ως σ νιστώσ ς της ιδιότητ ς το πολίτη ι τ θέμ τ διάδοσης της λειτο ργικής ε ελιξί κ ι οργ νωτικής κ ινοτομί ς η έμφ ση δίνετ ι στην πρ γμ τική ενδοεπιχειρησι κή κ τάρτιση, γι τί θεωρείτ ι ότι είν ι έν ντικείμενο στο οποίο οι ελληνικές επιχειρήσεις στερούν. Ακόμ κ ι στ Κοινοτικά Πλ ίσι Στήριξης (ΚΠΣ) πο έχο ν λοποιηθεί στην Ελλάδ μέχρι σήμερ η πρ γμ τική ενδοεπιχειρησι κή κ τάρτιση εργ ζομένων μοιάζει π ρ μελημένη. Είν ι χ ρ κτηριστικό ότι στο ΚΠΣ δόθηκε ιδι ίτερη έμφ ση στο θέμ της κ τάρτισης νέργων κ ι στην σύνδεση της εκπ ίδε σης με την γορά εργ σί ς, ενώ πολύ μικρά κονδύλι διοχετεύτηκ ν στην ενδοεπιχειρησι κή κ τάρτιση. Το ρόλο το χρημ τοδότη της κ τάρτισης εντός της ποτελεσμ τικότητ της λειτο ργί ς το ς κ ι η μέγιστη δ ν τή ξιοποίηση πόρων. - Ορθολογική κ τ νομή κ ι ξιοποίηση των κοινοτικών πόρων στ πλ ίσι το Εθνικού Στρ τηγικού Πλ ισίο Αν φοράς (ΕΣΠΑ). μφ ση πρέπει ν δοθεί σε θέμ τ : - ηγεσί ς κ ι στρ τηγικής - προσωπική κ θοδήγηση κ ι mentoring στελεχών (πο φέρο ν κ ι το κύριο βάρος της κρίσης στο ς οργ νισμούς το ς) Αν φορικά με τη διε θέτηση το χρόνο εκπ ίδε σης, σ στήνετ ι η εξέτ ση της προοπτικής ν πάρχει η δ ν τότητ τή ν γίνετ ι κ ι πέρ ν το χρόνο εργ σί ς χωρίς περωρι κή μοιβή, φού στην εποχή της κρίσης η κ τάρτιση ποτελεί προίκ κ ι εφόδιο γι τον εργ ζόμενο. Εξάλλο, η προσωπική νάπτ ξη ποτελεί μι έμμεση μοιβή κ ι δένει τον εργ ζόμενο με την ετ ιρεί. Σε κάθε περίπτωση είν ι σκόπιμη η δι μόρφωση σ ν ντίληψης κ ι κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 26

επιχείρησης έχει ν λάβει κ ρίως ο ΟΑΕΔ μέσω το ειδικού λογ ρι σμού ΛΑΕΚ 1 πο έχει σ στ θεί γι το σκοπό τό. πρέπει πάντως ν ν φερθεί ότι ο σχεδι σμός το ΕΣΠΑ προβλέπει την διοχέτε ση περισσότερων κονδ λίων στην ενδοεπιχειρισι κή κ τάρτιση ενώ π ράλληλ δρομολογείτ ι η δι μόρφωση ενός μηχ νισμού ελέγχο κ ι ξιολόγησης των οργ νισμών πο π ρέχο ν την εκπ ίδε ση, προκειμένο ν ποφε χθούν τ λ πηρά φ ινόμεν π ξίωσης της σ νεχιζόμενης εκπ ίδε σης μέσω των επιδοτούμενων προγρ μμάτων. σ ν ίνεσης μετ ξύ επιχειρήσεων κ ι εργ ζομένων στ θέμ τ της κ τάρτισης Είν ι γεγονός ότι η χρημ τοδότηση το ΟΑΕΔ έχει κ θιερώσει την έννοι της ενδοεπιχειρησι κής κ τάρτισης φού μέσω τής δίνετ ι στις επιχειρήσεις η δ ν τότητ ν εκπ ιδεύσο ν το ς εργ ζόμενούς το ς με μικρό κόστος. Από την άλλη δεν θ ήτ ν περβολή ν ειπωθεί ότι δημιο ργείτ ι σ χνά η ίσθηση ότι η κ τάρτιση είν ι έν δι δικ στικό ζήτημ γι την εκτ μίε ση των χρημάτων πο δικ ιούμ στε, γεγονός πο επηρεάζει τόσο το ς εκπ ιδε τικούς οργ νισμούς κ ι το ς διδάσκοντες, όσο κ ι την πλε ρά των εκπ ιδε όμενων, άρ κ ι την ποιότητ της π ρεχόμενης εκπ ίδε σης. Π ρότι η χρημ τοδότηση το κόστο ς κ τάρτισης είν ι έν 1 Ο πόρος ΛΑΕΚ 0,45% είν ι ο Λογ ρι σμός γι την Απ σχόληση κ ι την Επ γγελμ τική Κ τάρτιση στον οποίο κ τ βάλλετ ι η εργοδοτική εισφορά 0,45%, την οποί ποδίδο ν οι εργοδότες γι το ς π λλήλο ς το ς πο σφ λίζο ν στο ΙΚΑ. Κάθε επιχείρηση (ιδιωτική ή δημόσι ), μπορεί ν χρησιμοποιήσει τόν τον πόρο γι την κ τάρτιση των π λλήλων της (2 φορές το χρόνο γι κάθε πάλληλο) κ ι ντ ποδοτικά θ της επιστρ φεί το κόστος της εκπ ίδε σης κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 27

σημ ντικό ζήτημ, δεν είν ι το μόνο πο π σχολεί ή ποτελεί εμπόδιο στην λοποίηση ποτελεσμ τικών προγρ μμάτων εκπ ίδε σης των εργ ζομένων. Πολλές φορές η ίδι η ποιότητ των π ρεχόμενων εκπ ιδε τικών πηρεσιών λλά κ ι η στάση εργ ζομένων κ ι διοικήσεων των επιχειρήσεων πέν ντι στην σημ σί της εκπ ίδε σης περιορίζο ν τ οφέλη της. Αρκετοί εκπ ιδε τικοί οργ νισμοί πο λοποιούν προγράμμ τ κ τάρτισης, προσεγγίζο ν τις επιχειρήσεις γι την διεξ γωγή σεμιν ρίων επιμόρφωσης το προσωπικού, διε ρύνοντ ς έτσι σ νεχώς τον ριθμό των επιχειρήσεων πο λοποιούν π ρόμοι προγράμμ τ τ τελε τ ί χρόνι. Ωστόσο, πάρχει κόμη περιορισμένη επ φή με τις πηγές πληροφόρησης κ ι π ροχής της εκπ ίδε σης, ειδικά στις ΜΜΕ. Επιπλέον, ρκετές επιχειρήσεις εμφ νίζο ν προθ μί ν επενδύσο ν στην εκπ ίδε ση το νθρώπινο δ ν μικού το ς ή κ ι δ ν μί διάγνωσης των ν γκών το ς γι κ τάρτιση το προσωπικού. Εν κ τ κλείδι, πάρχει έλλειμμ ενημέρωσης κ ι ε ισθητοποίησης διοικήσεων κ ι εργ ζομένων στη σημ σί της ενδοεπιχειρησι κής κ τάρτισης, χωρίς ν π ρ βλέπετ ι κ ι η δ ν μί πολλών φορέων π ροχής εκπ ίδε σης γι προσ ρμογή των προγρ μμάτων πο προσφέρο ν στις ιδι ίτερες νάγκες κάθε επιχείρησης κ ι στις ιδιομορφίες της εκπ ίδε σης ενηλίκων, κ θώς κ ι στην ιοθέτηση των κ τάλληλων μεθόδων εκπ ίδε σης. κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 28

3. Υποδομές Οι μη ικ νοποιητικές ποδομές επικοινωνιών ( νεπ ρκής ε ρ ζωνικότητ ) σε ρκετές περιοχές της χώρ ς δημιο ργούν προβλήμ τ στην τηλεργ σί κ ι στην πλήρη ξιοποίηση πό τις επιχειρήσεις ολοκληρωμένων σ στημάτων διοίκησης κ ι π ρ κολούθησης δρ στηριοτήτων Π ρεμβάσεις γι την προώθηση της ε ρ ζωνικότητ ς 4. Δικτύωση επιχειρήσεων (clustering / networking) 5. Προγράμμ τ Ετ ιρικής Βιωσιμότητ ς & Αειφορί ς λλειψη ενημέρωσης: Οι επιχειρήσεις, λόγω το περιορισμένο χρόνο κ ι της έλλειψης ειδικε μένο προσωπικού, δεν έχο ν πρόσβ ση σε άμεση κ ι έγκ ιρη πληροφόρηση. Αντίστοιχ, πολλές επιχειρήσεις γνοούν τις χρημ τοδοτικές πηγές πό τις οποίες μπορούν ν ντλήσο ν κεφάλ ιο γι ν χρημ τοδοτήσο ν ενέργειες σ νεργ σί ς Σήμερ η ελληνική επιχειρημ τική κοινότητ δεν έχει ποδεχτεί ως επιχειρημ τικό μοντέλο τη δημιο ργί των δικτύων clsuters Τ προγράμμ τ ετ ιρικής βιωσιμότητ ς & ειφορί ς σ νιστούν περιοχή ενδι φέροντος γι το π ρόν έργο, κ θώς τίθεντ ι διεθνώς ολοέν κ ι περισσότερο στο επίκεντρο της στρ τηγικής των επιχειρήσεων, επιδρώντ ς σημ ντικά : - στην λοποίηση επιχειρησι κών δρ στηριοτήτων κ ι πρ κτικών, - στην π ρ γωγή κ ι διάθεση προϊόντων, Ανάληψη πρωτοβο λιών πό την Πολιτεί κ ι εθνικούς ή κ ι τοπικούς φορείς πο εκπροσωπούν επιχειρήσεις γι το ς τρόπο ς δημιο ργί ς κ ι νάπτ ξης των δικτύων clsuters, κ θώς κ ι τις σχετικές ωφέλειες Δι σφάλιση κοινωνικής ποδοχής: πρωτοβο λί νάπτ ξης cluster γι ν επιτύχει χρειάζετ ι κοινωνική ποδοχή. Τ μέσ μ ζικής επικοινωνί ς, προβάλλοντ ς την πρωτοβο λί νάπτ ξης cluster κ ι τ μοιβ ί οφέλη πο προκύπτο ν, μπορούν ν σ μβάλο ν σημ ντικά προς την κ τεύθ νση τή. Ανάληψη πρωτοβο λιών πό φορείς πο εκπροσωπούν επιχειρήσεις γι π ροχή ενημέρωσης κ ι εκπ ίδε σης σε ΜΜΕ ν φορικά με τ θέμ τ ετ ιρικής βιωσιμότητ ς & ειφορί ς κ ι τις ωφέλειες πό την εφ ρμογή το ς - Ανάδειξη το τρόπο επίδρ σης στο εργ σι κό περιβάλλον κ ι στις επιχειρησι κές πρ κτικές κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 29

- στη δι μόρφωση της ετ ιρικής κο λτούρ ς κ ι το εργ σι κού περιβάλλοντος, - στη δι μόρφωση των σχέσεων μετ ξύ εργ ζομένων κ ι μετ ξύ εργ ζομένων κ ι Διοίκησης, - στη δημιο ργί της εικόν ς πο η κοινωνί κ ι οι κ τ ν λωτές δι μορφώνο ν γι τις επιχειρήσεις - κ.. Το μέγεθος μί ς μικρής ή μεσ ί ς επιχείρησης είν ι σε ε θεί σ νάρτηση με τη γενικότερη επίδρ ση μι ς πολιτικής ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς της επιχείρησης τής τόσο στο εσωτερικό όσο κ ι το εξωτερικό της περιβάλλον. Α τό σημ ίνει ότι μι μικρή επιχείρηση δεν μπορεί ν κάνει π.χ. τη δι φορά στην τοπική κοινωνί πό μόνη της. Α τό σ νεπάγετ ι κ ι τη μη ύπ ρξη πτών π ρ δειγμάτων επιβράβε σης πό την γορά ή το ς κ τ ν λωτές, κ θώς εάν μι κ ι μόνη επιχείρηση σε μι πόλη σκεί πολιτικές ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς τ ποτελέσμ τ δεν είν ι άμεσ ν γνωρίσιμ. περιορισμένη πρόσβ ση πο έχο ν οι μικρές κ ι μεσ ίες επιχειρήσεις στην πληροφόρηση σ νεπάγετ ι κόμ κ ι την άγνοι της έννοι ς της ειφορί ς στη λειτο ργί το ς ή εννοιών όπως η Ε.Κ.Ε. πό τη μεγάλη πλειοψηφί των μικρομεσ ίων επιχειρημ τιών ή την επιφ λ κτική στάση πέν ντί της. έλλειψη γνώσεων κ ι οι σ γκεχ μένες πληροφορίες πάρχο ν τόσο γι την ίδι την έννοι της Ανάδειξη της σημ σί ς των προγρ μμάτων κ ι γι τις μικρομεσ ίες επιχειρήσεις Προώθηση των ρχών το εθελοντισμού κ ι της σ μμετοχή στ κοινά στο προσωπικό των επιχειρήσεων, μέσω κεντρικά σ ντονισμένων δράσεων πό φορείς πο εκπροσωπούν επιχειρήσεις Ο εθελοντισμός μπορεί ν ποτελέσει κ τ λύτης γι τη βελτίωση της ετ ιρικής εικόν ς μι ς επιχείρησης Προώθηση της εφ ρμογής προγρ μμάτων ετ ιρικής βιωσιμότητ ς & ειφορί ς μέσω σ νεργ τικών σχημάτων Εξέτ ση δ ν τότητ ς έντ ξης των σχετικών δράσεων σε σ γχρημ τοδοτούμεν προγράμμ τ ενίσχ σης επιχειρημ τικότητ ς, με άξον τη διάδοση της οργ νωτικής κ ινοτομί ς στις επιχειρήσεις Πολλά πό τ έργ κ ι τις δρ στηριότητες πο ν πτύσσοντ ι στο πλ ίσιο των εν λόγω προγρ μμάτων δύν τ ι ν χρημ τοδοτηθούν (μερικά ή στο σύνολό το ς) πό Εθνικά (όπως το Πράσινο Τ μείο) κ ι Ε ρωπ ϊκά Χρημ τοδοτικά Προγράμμ τ κ ι Πόρο ς (όπως το Επιχειρησι κό Πρόγρ μμ Περιβάλλον κ ι Αειφόρος Ανάπτ ξη - Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α-, τ Περιφερει κά Επιχειρησι κά κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 30

ειφορί ς όσο κ ι γι το ποιος κ ι πώς μπορεί ν δώσει την π ρ ίτητη πληροφόρηση κ ι τεχνική βοήθει ή ποστήριξη εάν π ιτηθεί. Προγράμμ τ, το Επιχειρησι κό Πρόγρ μμ Ανάπτ ξης Αντ γωνιστικότητ ς Επιχειρημ τικότητ ς). Επιπρόσθετ, η γενικότερ επικρ τούσ άποψη ότι προγράμμ τ ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς φορούν μόνο στις μεγάλες επιχειρήσεις οδηγεί στο σ μπέρ σμ ότι κ ι τ φιστάμεν ή δημιο ργούμεν εργ λεί ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς πό διάφορο ς φορείς δεν εξ πηρετούν ο σι στικά τις ΜΜΕ κ ι τις ειδικότερες νάγκες το ς, κ θώς είν ι προσ ρμοσμέν στις νάγκες των μεγάλων επιχειρήσεων. λ νθ σμένη πεποίθηση ότι τ προγράμμ τ ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς είν ι σχεδι σμέν γι τις μεγάλες επιχειρήσεις κ λλιεργεί το φόβο ότι η εφ ρμογή το ς πό μι ΜΜΕ σ νεπάγετ ι ρνητικές επιπτώσεις στο κόστος λειτο ργί ς της ή/ κ ι π ρ γωγής κ θώς κ ι γενικότερη ύξηση της γρ φειοκρ τί ς. Α τό, σε σ νδ σμό με τη σχεδόν δεδομένη δ ν μί τόσο σε επίπεδο διάθεσης των ν γκ ίων πόρων (προσωπικού κ ι οικονομικών) όσο κ ι εξεύρεσης χρόνο το μικρομεσ ίο επιχειρημ τί γι εν σχόληση κ ι με τ θέμ τ ετ ιρικής βιωσιμότητ ς κ ι ειφορί ς, έχο ν ως ποτέλεσμ την πώθηση το μικρομεσ ίο επιχειρημ τί ν εν σχοληθεί με τά. κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 31

6. Benchmarking Σ γκριτική Αξιολόγηση ή Σ γκριτική Προτ ποποίηση 7. Σ νεργ σί επιχειρήσεων με φορείς γι κοινή λοποίηση δρ στηριοτήτων Το Benchmarking ν γνωρίζετ ι σήμερ στην επιχειρημ τική κοινότητ της χώρ ς ως έν πολύ χρήσιμο εργ λείο γι την χάρ ξη στρ τηγικής κ ι το σχεδι σμό δράσεων πο ποστηρίζο ν την εφ ρμογή της. Σήμερ, πάρχο ν ποικίλοι π ράγοντες, νεξάρτητοι πό τις επιχειρήσεις, πο επιδρούν ν σχετικά στη διάδοση της εφ ρμογής της πρ κτικής: - Το μικρό πλήθος οργ νισμών με βάσεις δεδομένων δεικτών πόδοσης κ ι βέλτιστων πρ κτικών - Δ σκολί επιβεβ ίωσης της πληρότητ ς των στοιχείων πο σ γκρίνοντ ι κ ι ξιολογούντ ι Αρνητικό σημείο ν φορικά με την ενίσχ ση της κ ινοτομί ς των επιχειρήσεων θεωρείτ ι η ελλειμμ τική δι σύνδεση μετ ξύ των κέντρων π ρ γωγής πρωτογενούς έρε ν ς των ερε νητικών ινστιτούτων κ ι των π νεπιστημίων με τις ίδιες τις επιχειρήσεις κ ι τις γορές. Ειδικότερ, σύμφων με το European Innovation Scoreboard (2009), οι ελληνικές επιχειρήσεις εμφ νίζο ν ικ νοποιητικά ποσοστά σ νεργ σί ς με τρίτο ς γι την προώθηση Ανάδειξη, σχεδι σμός κ ι προγρ μμ τισμός ενεργειών γι τη δημιο ργί κ ι ποστήριξη ελληνικού κέντρο Benchmarking (Data Center) πο θ σ λλέγει κ ι π ρέχει δεδομέν κ ι πρότ π σύγκρισης σε ελληνικές επιχειρήσεις ξιοποιώντ ς στοιχεί τόσο πό την εγχώρι όσο κ ι τη διεθνή γορά δημιο ργί το ελληνικού κέντρο θ πρέπει ν σ νοδε τεί πό Μελέτη Σκοπιμότητ ς κ ι Βιωσιμότητ ς Το ελληνικό κέντρο μπορεί ν έχει ως μέλη ετ ιρείες οι οποίες θ κ τ βάλο ν σ νδρομή. Το τελικό σχήμ, σ ν ποτέλεσμ μελέτης, μπορεί ν φορά είτε την νάδειξη ενός φορέ μέλο ς το δικτύο ΣΕΒ είτε τη σ νεργ σί με κάποι ετ ιρεί πο έχει τη δ ν τότητ τή Ανάληψη πρωτοβο λιών πό την Πολιτεί, φορείς πο εκπροσωπούν επιχειρήσεις κ ι την Π νεπιστημι κή κοινότητ γι τη βελτίωση της δι δικ σί ς μετ φοράς της γνώσης μετ ξύ δημόσιων ερε νητικών οργ νισμών - Π νεπιστημίων κ ι της βιομηχ νί ς Ενθάρρ νση κ ι στήριξη πό την Πολιτεί της σύν ψης στρ τηγικών ετ ιρικών σχέσεων μετ ξύ κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 32

κ ινοτομικών δρ στηριοτήτων, ποσοστά τ οποί βελτιώνοντ ι. Π ρόλ τά, η σε βάθος σ νεργ σί με φορείς π ρ γωγής γνώσης, όπως εκφράζετ ι με κοινές δημοσιεύσεις, είν ι πολύ περιορισμένη. σ νεργ σί είν ι μεγ λύτερη με ερε νητικούς οργ νισμούς, πελάτες κ ι προμηθε τές, λλά περιορισμένη με εκπ ιδε τικούς οργ νισμούς κ ι με άλλες επιχειρήσεις το ίδιο κλάδο. Σε διεθνές επίπεδο οι ελληνικές επιχειρήσεις σ νεργάζοντ ι περισσότερο γι την νάθεση περγολ βιών κ ι τη διερεύνηση ξένων γορών κ ι λιγότερο γι την πρόσληψη εργ ζομένων κ ι γι επενδύσεις. Τ στοιχεί επιβεβ ιώνο ν την περιορισμένη εξωστρέφει των ελληνικών επιχειρήσεων κ ι την ελλειμμ τική σ μμετοχή το ς στις δι δικ σίες π γκοσμιοποίησης (Πηγή:. επιχειρήσεων κ ι π νεπιστημίων. Πρέπει ν ενισχ θούν οι ετ ιρικές τές σχέσεις προκειμένο ν μειωθεί το χάσμ πο πάρχει μετ ξύ της π νεπιστημι κής έρε ν ς κ ι των ν γκών των επιχειρήσεων. Στην Ελλάδ, πάρχο ν κάποι (λίγ ) κ λά π ρ δείγμ τ σ νεργ σί ς των επιχειρήσεων με Π νεπιστήμι σε θέμ τ ρε ν ς κ ι Ανάπτ ξης προς όφελος κ ι των δύο πλε ρών, Σε ορισμένες περιπτώσεις π ρ τηρείτ ι κ θ στέρηση στη λήψη ποφάσεων γι σύν ψη σ νεργ σιών πό τ Π νεπιστήμι πό φόβο πως θ κ τηγορηθούν ότι εξ πηρετούν τ σ μφέροντ το ιδιωτικού τομέ κ ι όχι το δημόσιο χ ρ κτήρ των Π νεπιστημίων κθεση Υποστηρικτικών Δράσεων 33