ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ Σπύρος Στάχτιαρης 1ηΕπιστημονικήΣυνάντησηγιατιςΤοπικέςΠοικιλίες Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 21.10.2011

Εισαγωγή Σκοπός: Διερεύνηση του ρόλου των τοπικών ποικιλιών στο πλαίσιο της παραγωγής προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ Οφέλη Προβληματισμοί

Θεσμικό πλαίσιο ΚΥΑ 261611/22.03.2007 Αποφάσεις καταχώρησης προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓE ΚΑΝ (ΕΚ) 510/2006 Κανονισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ του ΟΠΕΓΕΠ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΠ/ ΠΓΕ ΠΓΕ

Ορισμός Προϊόν ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) 1. κατάγεται από συγκεκριμένη περιοχή, τόπο ή χώρα 2. η ποιότητά ή τα χαρακτηριστικά του οφείλονται στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον της παραπάνω περιοχής, τόπου ή χώρας 3. καιηπαραγωγήκαιημεταποίησηκαιηεπεξεργασίατου γίνονται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Ορισμός Προϊόν ΠΓΕ (Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης ) 1. κατάγεται από συγκεκριμένη περιοχή, τόπο ή χώρα 2. η ποιότητα, η φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά του μπορούν να αποδοθούν στη γεωγραφική του καταγωγή 3. η παραγωγή ή/και η μεταποίηση ή/και η επεξεργασία του γίνονται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Διαδικασία Ένταξης Αίτηση ενδιαφερόµενος ΟΠΕΓΕΠ Αξιολόγηση Αίτησης Χρήση Ένδειξης δικαιούχος ΕΛΕΓΧΟΣ 1. Προγραµµατισµός 2. ιενέργεια 3. Αξιολόγηση Ευρηµάτων Χορήγηση Πιστοποίησης ΕΛΕΓΧΟΣ Σηµείων Πώλησης Τυχόν Παρατυπίες ή Παραβάσεις ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ Επιβολή Κυρώσεων Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης &Τροφίµων

Μητρώο Δικαιούχων Καταχωρούνται: Μητρώο Δικαιούχων Χρήσης Ενδείξεων ΠΟΠ/ΠΓΕ ονοματεπώνυμο ή/και επωνυμία και έδρα δικαιούχου είδος γεωργικού προϊόντος ή τροφίμου κατηγορία ΠΟΠ ή ΠΓΕ ημερομηνία έγκρισης, ανανέωσης ή/και ανάκλησης του δικαιώματος χρήσης των ενδείξεων ΠΟΠ/ΠΓΕ

Σήμανση Επισήμανση Υποχρεωτική Οι ενδείξεις «Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ)» ή «Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ)» και η σήμανση πιστοποίησης του ΑGROCERT Επισήμανση Προαιρετική : Κοινοτικό σύμβολο

Προϊόντα Αριθμός καταχωρισμένων προιόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ 40 35 37 30 25 20 15 26 21 10 8 5 0 Φρούτα, Λαχανικά,Όσπρια και Δημητριακά Έλαιόλαδα Ελιές Τυριά Λοιπά προϊόντα Αριθμός καταχωρισμένων προιόντων 26 37 21 8 Πηγή: ΟΠΕΓΕΠ

Φυτικά προϊόντα Έχουν ενταχθεί στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης όσον αφορά τα φυτικά προϊόντα πάνω από 650 επιχειρήσεις για 53 προϊόντα(ενεργά) Ενεργά φυτικά προιόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ 53 67 Σύνολο καταχωρισμένων φυτικών προιόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ Ενεργά Πηγή: ΟΠΕΓΕΠ

Φυτικά προϊόντα Καταχωρισμένα φυτικά ΠΟΠ/ΠΓΕ Τοπικές Ποικιλίες 40 35 37 37 30 25 20 15 26 12 Αριθμός καταχωρισμένων προιόντων Τοπικές ποικιλίες Υπο διερευνηση Οχι τοπικές 10 5 6 8 4 2 0 Φρούτα, Λαχανικά, Ξηροί καρποί, όσπρια Έλαιόλαδα και Ελιές Λοιπα Κατηγορίες ΠΟΠ/ΠΓΕ

Προιόν (ΕλαιόλαδακαιΕλιές) ΠΟΠ/ ΠΓΕ Τοπικές Ποικιλίες Πιστοποίηση Ελιά Καλαµάτας ΠΟΠ Καλαµάτας ΝΑΙ Κονσερβολιά Άρτας,Στυλίδας, Αµφίσσης, Ροβιών, Αταλάντης,Πηλίου ΠΓΕ Κονσερβολιά ΝΑΙ Θρούµπα Θάσου ΠΟΠ Θρούµπα ΝΑΙ Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο "Τροιζηνία" ΠΟΠ Μανάκι και Κορωνέικη ΝΑΙ Άγιος Ματθαίος Κέρκυρας ΠΓΕ Λιανολιά Κέρκυρας και Κορωνέικη Φοινικι Λακωνιας ΠΟΠ Κορωνέικη, Αθηνολία, Ασπρολιά ΟΧΙ Σάµος ΠΓΕ Κορωνέικη, Θρουµπολιά ΟΧΙ Αποκορώνας Χανίων Κρήτης ΠΟΠ Τσουνάτη, Κορωνέικη ΝΑΙ Σητεία Λασιθίου Κρήτης ΠΟΠ Κορωνέικη ΝΑΙ Λυγουριό Ασκληπιείου ΠΟΠ Μανάκι ΝΑΙ Κροκεές Λακωνίας ΠΟΠ Καλαµών, Μυρτολιά, Αθηνολία ΝΑΙ Χανιά Κρήτης ΠΓΕ Κορωνέικη και Τσουνάτη ΝΑΙ Κεφαλονιά ΠΓΕ Κορωνεικη,Μανάκι, Χονδρολιά ΟΧΙ Ρόδος ΠΓΕ Κορωνέικη και Θρουµπολιά ΟΧΙ ΟΧΙ

Προιόν (Φρούτα, Λαχανικά,Όσπρια,κ.α) ΠΟΠ/ ΠΓΕ Τοπικές Ποικιλίες Πιστοποίηση Φιρίκι Πηλίου ΠΟΠ Νανόκαρπη ποικιλία Φιρίκι. ΟΧΙ Φάβα Σαντορίνης ΠΟΠ Ντόπια ποικιλία ΟΧΙ Κορινθιακή Σταφίδα Βοστίτσα ΠΟΠ Κορινθιακή Σταφίδα ΝΑΙ Φασόλια (Γίγαντες Ελέφαντες) Πρεσπών Φλώρινας ΠΓΕ Ντόπια ποικιλία ΝΑΙ Φασόλια (πλακέ µεγαλόσπερµα) Πρεσπών Φλώρινας ΠΓΕ Ντόπια ποικιλία ΝΑΙ Κεράσια τραγανά Ροδοχωρίου ΠΟΠ Τραγάνα Έδεσσας ΝΑΙ Κουµ Κουάτ Κέρκυρας ΠΓΕ FORTUNELA MARGARITA ΟΧΙ Σύκα Βραβρώνας Μαρκοπούλου Μεσογείων ΠΓΕ Μαύρη Μαρκοπούλου ΝΑΙ Τσακώνικη µελιτζάνα Λεωνιδίου ΠΟΠ Ντόπια ποικιλία ΟΧΙ Ξερά σύκα Κύµης ΠΟΠ Τραγανικά ΟΧΙ Σταφίδα Ηλείας ΠΓΕ Κορινθιακή Σταφίδα ΟΧΙ Σταφίδα Ζακύνθου ΠΟΠ Κορινθιακή Σταφίδα ΟΧΙ

Φυτικά προϊόντα Προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ χωρίς τη χρησιμοποίηση τοπικών ποικιλιών (αποδεκτό από την πιστοποίηση ΠΟΠ/ΠΓΕ) Μαστίχα Χίου Μήλο Καστοριάς Προιόν ΠΟΠ ΠΓΕ Ποικιλία αυτοφυές δέντρο,μαστοφόρος σχίνος,pistacea Lenticus, Var Chia Starking, Starkrimson, Red Ghief, Golden Delicious, Johnan Gold, Granny Smith Πατάτα Κάτω Νευροκοπίου ΠΓΕ Spunta, Agria, Lizeta Πορτοκάλια ΜάλεµεΧανίωνΚρήτης ΠΟΠ Washigton Navel Ακτινίδιο Σπερχειού ΠΟΠ Ηayward Μήλα Ζαγοράς Πηλίου ΠΟΠ Starking Delicious Κελυφωτό φυστίκι Φθιώτιδας ΠΟΠ Ρistacea Vera

Νέα φυτικά προϊόντα Αίτηµα καταχώρησης νέων προιόντων Μανταρίνι Χίου Ξηρά Σύκα Ταξιάρχη Αγουρέλαιο Χαλκιδικής Φασόλια Βανίλιες Φενεού Πατάτα Νάξου Τοµατάκι Σαντορίνης Ποικιλία Κοινό Χιώτικο (Κοινό Μεσογειακό) Σµυρνεικη Χονδρολιά Χαλκιδικής και Χαλκιδικής Phaseolus vulagaris Liseta, Spunta, Marfona, Vivaldi και Alaska Τοπικός πληθυσµός

Ιχνηλασιμότητα Ιχνηλασιμότητα: Απαραίτητο εργαλείο για την πιστοποίηση των προϊόντων και εξασφάλιση της χρησιμοποίησης των συγκεκριμένων ποικιλιών στην αλυσίδα παραγωγής ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ζύγιση προιόντος ΣΥΣΚΕΥΑΣΤΗΡΙΟ /ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ιαδικασία παραγωης ΚΑΘΑΡΟ ΒΑΡΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗ Παρασκευή τελικών προϊόντων Καλλιέργια XΩΡΑΦΙ Σ Η Μ Α Ν Σ Η ΠΩΛΗΣΗ ΨΥΓΕΙΟ

Παράδειγμα ιχνηλασιμότητας Η περίπτωση των φασολιών(γίγαντες Ελέφαντες) Πρεσπών Φλώρινας Τήρηση Μητρώου σχετικά: με τον καλλιεργητή (κωδικός καλλιεργητή), τον αγρό καλλιέργειας (κωδικός αγροτεμαχίου), Την έκταση, Την ποικιλία, Το έτος σποράς Εκτίμηση της παραγωγής του φασολιού, δυνατότητα ελέγχου της ποσότητας διακίνησης ανά καλλιεργητική περίοδο. Συσκευασίες διακίνησης του φασολιού με ετικέτα (κωδικός και το όνομα παραγωγού, ο κωδικός αγροτεμαχίου) δυνατή η αναγνώριση της προέλευσης του προϊόντος.

Εισροές Εκροές Παράδειγμα τήρησης αρχείων ΕΙΣΡΟΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΠΛΑΚΕ ΜΕΓΑΛΟΣΠΕΡΜΑ ΑΝΑ ΚΩ ΙΚΟ ΕΣΟ ΕΙΑ 2010 ΗΜΕΡ ΔΑ ΠΑΡΑΓ ΠΕΛ ΚΩ ΕΙΣΡΟΕΣ ΕΙ ΟΣ ΣΥΣΚ ΕΙΣΡΟΕΣ ΑΡ.ΣΑΚΙΩΝ ΕΙΣΡΟΕΣ ΚΙΛΑ ΕΚΡΟΕΣ ΕΙ ΟΣ ΣΥΣΚ ΕΚΡΟΕΣ ΑΡ.ΣΑΚΙΩΝ ΕΚΡΟΕΣ ΚΙΛΑ 20kg 31 620 5kg 1 5

Εισροές Εκροές

Προϊόντα

Προϊόντα

Συμπέρασμα Προτάσεις Προβληματισμοί Τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ αποτελούν μοχλό ενδυνάμωσης του ρόλου των τοπικών ποικιλιών δεδομένου ότι αποτελούν απαραίτητο στοιχείο για την παραγωγή τους. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η παράμετρος της χρήσης των τοπικών ποικιλιών ως απαραίτητο στοιχείο των προδιαγραφών τους για τυχόν μελλοντικές κατοχυρώσεις ως ΠΟΠ/ΠΓΕ. Πρέπει να υπάρξει παρότρυνση των παραγωγών για την ενεργή παραγωγή των κατοχυρωμένων προϊόντων που βασίζονται σε τοπικές ποικιλίες

Ευχαριστώ