Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1: Προετοιμασία παρουσίασης...1 Κεφάλαιο 2: Διαχείριση διαφανειών...18 Κεφάλαιο 3: Διαχείριση γραφικών...31 Κεφάλαιο 4: Επεξεργασία εικόνων με το Adobe Photoshop...56 Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων...67 Κεφάλαιο 6: Γραφήματα...79 Κεφάλαιο 7: Διαγράμματα ροής...101 Κεφάλαιο 8: Πολυμέσα...109 Κεφάλαιο 9: Κουμπιά ενεργειών και υπερσύνδεσμοι...119 Κεφάλαιο 10: Eφέ κίνησης...134 Κεφάλαιο 11: Προβολή παρουσίασης...147 Κεφάλαιο 12: Μακροεντολές...161 Ευρετήριο...171 v
Μορφοποίηση εικόνων Στόχος κεφαλαίου Σκοπός αυτού του κεφαλαίου είναι να μάθουμε να εισάγουμε, να μορφοποιούμε, και να επεξεργαζόμαστε εικόνες και γραφικά από τη συλλογή έτοιμων εικόνων Clip Art, καθώς και εικόνες που είναι αποθηκευμένες σε αρχεία στο δίσκο. Εισαγωγή Η εφαρμογή παρουσιάσεων Microsoft PowerPoint 2002 μάς επιτρέπει να εισάγουμε και να επεξεργαζόμαστε εικόνες και γραφικά στις παρουσιάσεις μας, προκειμένου να τις κάνουμε πιο εμφανίσιμες και ελκυστικές, αλλά και περισσότερο κατανοητές, αφού "μία εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις". Για να δημιουργήσουμε μια απλή εικόνα ή ένα απλό γραφικό με την εφαρμογή παρουσιάσεων Microsoft PowerPoint, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα κουμπιά της γραμμής εργαλείων Σχεδίαση, τη χρήση της οποίας περιγράψαμε στο Κεφάλαιο 3. Μπορούμε επίσης να δημιουργήσουμε και να επεξεργαστούμε μια εικόνα ή ένα γραφικό με ένα άλλο πρόγραμμα, ειδικό για την επεξεργασία εικόνων, όπως το Adobe Photoshop στο οποίο αναφερθήκαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο. Στη συνέχεια, μπορούμε να αντιγράψουμε ή να μεταφέρουμε την εικόνα ή το γρα- ΤΥΠ 75 67
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 φικό στην παρουσίαση, χρησιμοποιώντας τις λειτουργίες αντιγραφής ή αποκοπής και επικόλλησης. Για να ενσωματώσουμε κάποια εικόνα στην παρουσίασή μας, μπορούμε επίσης να την εισαγάγουμε από ένα αρχείο ή από τη συλλογή έτοιμων εικόνων Clip Art του Microsoft Office. Εισαγωγή εικόνας από αρχείο 68 Για να εξοικειωθούμε με την εισαγωγή εικόνων από αρχεία δίσκου, θα εισαγάγουμε στην παρουσίαση Επιτυχείς Παρουσιάσεις την εικόνα information που επεξεργαστήκαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο. Ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα: Ανοίγουμε την παρουσίαση Επιτυχείς Παρουσιάσεις και μεταφερόμαστε στη διαφάνεια όπου θέλουμε να εισαχθεί η εικόνα, δηλαδή στην έκτη διαφάνεια με τίτλο Αφομοίωση Κατανόηση. Δείχνουμε στην εντολή Εικόνα του μενού Εισαγωγή και επιλέγουμε Από αρχείο. Ανοίγει το πλαίσιο διαλόγου Εισαγωγή εικόνας. Μεταφερόμαστε στη μονάδα δίσκου και στο φάκελο όπου έχουμε αποθηκεύσει την εικόνα, επιλέγουμε το αρχείο εικόνας information, και πατάμε στο κουμπί Εισαγωγή. Η εικόνα εμφανίζεται στη διαφάνειά μας. Εισαγωγή εικόνας από τη συλλογή Clip Art Το Microsoft PowerPoint διαθέτει μια συλλογή έτοιμων εικόνων και γραφικών, οι οποίες ονομάζονται εικόνες ClipArt. Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να εισαγάγουμε μια εικόνα από τη συλλογή ClipArt στην τρέχουσα παρουσίαση. Μπορούμε να το κάνουμε ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα: Μεταφερόμαστε στη διαφάνεια όπου θέλουμε να εμφανιστεί η εικόνα στη δική μας περίπτωση, στη διαφάνεια με τίτλο Συνθήκες Παρουσίασης. Δείχνουμε στην εντολή Εικόνα του μενού Εισαγωγή. Επιλέγουμε Έτοιμες εικόνες Clip Art. ΤΥΠ 76
Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων Στο δεξιό τμήμα του παραθύρου του PowerPoint εμφανίζεται το παράθυρο εργασιών Εισαγωγή εικόνας Clip Art. Εικόνα 5.1 Το παράθυρο εργασιών Εισαγωγή εικόνας Clip Art Οι εικόνες της συλλογής Clip Art είναι οργανωμένες σε διάφορες κατηγορίες. Για να εντοπίσουμε πιο εύκολα την εικόνα που θέλουμε, μπορούμε να καταχωρίσουμε μία ή περισσότερες λέξεις-κλειδιά στο πλαίσιο Κείμενο αναζήτησης και να πατήσουμε στο κουμπί Αναζήτηση. Για να εντοπίσουμε μια εικόνα σχετική με αίθουσες σύσκεψης, κάνουμε τα ε- ξής: Στο πλαίσιο Κείμενο αναζήτησης πληκτρολογούμε τις λέξεις-κλειδιά αίθουσες σύσκεψης. Πατάμε στο κουμπί Αναζήτηση. ΤΥΠ 77 69
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 Το πρόγραμμα εμφανίζει όσες εικόνες ανταποκρίνονται στα κριτήρια αναζήτησης που καθορίσαμε. Συμβουλή Αν για τις λέξεις-κλειδιά που πληκτρολογήσαμε δεν υπάρχουν αποτελέσματα, πατάμε στο κουμπί Τροποποίηση του πλαισίου διαλόγου και πληκτρολογούμε διαφορετικές λέξεις-κλειδιά στο πλαίσιο Αναζήτηση. Όταν βρούμε την εικόνα που μας ενδιαφέρει, πατάμε σε αυτή με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού οπότε αυτή εισάγεται αυτόματα στην παρουσίασή μας. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε στην εικόνα με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού και να επιλέξουμε Εισαγωγή από το μενού συντόμευσης. Για το παράδειγμά μας, εισάγουμε μία ακόμη εικόνα στην επόμενη διαφάνεια, η οποία έχει τον τίτλο Σύνθεση ακροατηρίου. Για την αναζήτησή μας, χρησιμοποιούμε λέξεις κλειδιά όπως Πλήθος, Ομάδες, Πρόσωπα, κ.λπ. Γραμμή εργαλείων Εικόνα Το Microsoft PowerPoint 2002 μας δίνει τη δυνατότητα να τροποποιούμε τις εικόνες ή τα γραφικά που έχουμε εισαγάγει στις παρουσιάσεις μας. Αυτό γίνεται με τα κουμπιά της γραμμής εργαλείων Εικόνα, η οποία εμφανίζεται όταν επιλέγουμε την εικόνα ή το γραφικό (Εικόνα 5.2). Σε περίπτωση που η γραμμή εργαλείων Εικόνα δεν εμφανίζεται, δείχνουμε στην εντολή Γραμμές εργαλείων του μενού Προβολή και πατάμε στην καταχώριση Εικόνα. Όπως βλέπουμε, η γραμμή εργαλείων Εικόνα μάς παρέχει πολλές δυνατότητες για την επεξεργασία των εικόνων. Μπορούμε να μειώσουμε ή να αυξήσουμε το κοντράστ ή τη φωτεινότητα, και να κάνουμε αρκετές άλλες ρυθμίσεις. Τις περισσότερες από αυτές τις εντολές μορφοποίησης εικόνας μπορούμε να τις επιλέξουμε και από το πλαίσιο διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας, όπως θα δούμε σε επόμενες ενότητες. 70 ΤΥΠ 78
Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Εικόνα 5.2 Τα κουμπιά της γραμμής εργαλείων Εικόνα Όνομα κουμπιού Λειτουργία 1 Εισαγωγή εικόνας Εισάγει μια νέα εικόνα από αρχείο 2 Χρώμα Αλλάζει τις ρυθμίσεις της εικόνας. Οι ρυθμίσεις που μπορούμε να επιλέξουμε είναι: Αυτόματο, Αποχρώσεις του γκρί, Ασπρόμαυρο, και Υδατογράφημα 3 Αύξηση κοντράστ Αυξάνει το κοντράστ (την αντίθεση) της εικόνας 4 Ελάττωση κοντράστ Ελαττώνει το κοντράστ της εικόνας 5 Αύξηση φωτεινότητας Αυξάνει τη φωτεινότητα της εικόνας 6 Ελάττωση φωτεινότητας Ελαττώνει τη φωτεινότητα της εικόνας 7 Ξάκρισμα Μας επιτρέπει να περικόψουμε (ξακρίσουμε) την εικόνα 8 Περιστροφή αριστερά Περιστρέφει την εικόνα 90 μοίρες προς τα αριστερά 9 Στυλ γραμμής Ορίζει το στυλ γραμμής για το περίγραμμα της εικόνας 10 Συμπίεση εικόνων Εμφανίζει ένα πλαίσιο διαλόγου από το ο- ποίο μπορούμε να ελαττώσουμε το μέγεθος του αρχείου εικόνας 11 Επαναχρωματισμός εικόνας Εμφανίζει ένα πλαίσιο διαλόγου από το ο- ποίο μπορούμε να αλλάξουμε τα χρώματα της εικόνας 12 Μορφοποίηση εικόνας Εμφανίζει το πλαίσιο διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας 13 Ορισμός διαφανούς χρώματος Μας επιτρέπει να καθορίσουμε ένα χρώμα της εικόνας ως διαφανές 14 Επαναφορά εικόνας Επαναφέρει την εικόνα στην αρχική της μορφή ΤΥΠ 79 71
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 Αλλαγή διαστάσεων εικόνας Για να αλλάξουμε τις διαστάσεις μιας εικόνας, ακολουθούμε τα εξής βήματα: Τοποθετούμε το δείκτη του ποντικιού σε μια από τις λαβές αλλαγής διαστάσεων στις γωνίες της εικόνας και, όταν ο δείκτης μετατραπεί σε διπλό βέλος, σύρουμε προς την επιθυμητή κατεύθυνση, κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Συμβουλή Για να αλλάξουμε αναλογικά τις διαστάσεις μιας εικόνας, χρησιμοποιούμε τις λαβές αλλαγής μεγέθους που βρίσκονται στις γωνίες της. Αν σύρουμε κάποια από τις μεσαίες λαβές, η εικόνα θα παραμορφωθεί μια και δε θα διατηρηθούν οι αναλογίες της. Επιπλέον επιλογές για την αλλαγή διαστάσεων μιας εικόνας υπάρχουν στην καρτέλα Μέγεθος του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας. Για να αλλάξουμε τις διαστάσεις της εικόνας που εισαγάγαμε στην τέταρτη διαφάνεια χρησιμοποιώντας την καρτέλα αυτή, κάνουμε τα παρακάτω: Επιλέγουμε την εικόνα και μετά δίνουμε την εντολή Εικόνα του μενού Μορφή, ή πατάμε στο κουμπί Μορφοποίηση εικόνας της γραμμής εργαλείων Εικόνα, ή επιλέγουμε την ίδια εντολή από το μενού συντόμευσης της εικόνας. Ανοίγουμε την καρτέλα Μέγεθος του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας (Εικόνα 5.3). Στο τμήμα Αλλαγή μεγέθους και περιστροφή μπορούμε να καθορίσουμε το ύψος και το πλάτος της εικόνας μας σε εκατοστά, καθώς και την περιστροφή της σε μοίρες. Στο τμήμα Κλίμακα μπορούμε να καθορίσουμε το ύψος και το πλάτος της εικόνας με ποσοστιαίες τιμές, και όχι σε εκατοστά όπως στο τμήμα Αλλαγή μεγέθους και περιστροφή. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Κλείδωμα αναλογιών, ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να αλλάζει αναλογικά και το πλάτος της εικόνας όταν αλλάζουμε το ύψος της, και το αντίστροφο. 72 ΤΥΠ 80
Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων Εικόνα 5.3 Η καρτέλα Μέγεθος του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Σε σχέση με το αρχικό μέγεθος της εικόνας, ρυθμίζουμε το πρόγραμμα να υπολογίζει την αλλαγή ύψους και πλάτους της εικόνας σε σχέση με το αρχικό της μέγεθος. Αν επιλέξουμε το πλαίσιο ελέγχου Βέλτιστη κλίμακα για την προβολή παρουσίασης, το πρόγραμμα βελτιστοποιεί το μέγεθος της εικόνας για την προβολή της σε παρουσίαση. Στη συνέχεια μπορούμε να καθορίσουμε Ανάλυση για την εικόνα μας. Στο τμήμα Αρχικό μέγεθος, ενημερωνόμαστε για το αρχικό ύψος και πλάτος της εικόνας πριν από οποιαδήποτε δική μας παρέμβαση. Πατώντας στο κουμπί Επαναφορά μπορούμε να επαναφέρουμε την εικόνα στο αρχικό της μέγεθος. Για το δικό μας παράδειγμα τροποποιούμε την εικόνα ώστε το ύψος της να είναι 8 εκατοστά, με διατήρηση των αναλογιών της. ΤΥΠ 81 73
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 Μετακίνηση εικόνας Οι εικόνες που εισάγουμε εμφανίζονται συνήθως σε μια προκαθορισμένη θέση της διαφάνειας. Πολλές φορές όμως, θέλουμε να τις μετακινήσουμε σε κάποια άλλη θέση. Για να μετακινήσουμε προς τα κάτω την εικόνα που εισαγάγαμε στην τέταρτη διαφάνεια, τοποθετούμε το δείκτη του ποντικιού σε αυτή και, ό- ταν ο δείκτης πάρει τη μορφή σταυρονήματος, πατάμε και σύρουμε προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Πολλές φορές, η μετακίνηση μιας εικόνας με το ποντίκι δε μας εξυπηρετεί γιατί θέλουμε να καθορίσουμε την ακριβή της θέση στη διαφάνεια. Για το σκοπό αυτόν, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την καρτέλα Θέση του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας. Εικόνα 5.4 Η καρτέλα Θέση του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας 74 ΤΥΠ 82
Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων Στο πλαίσιο Οριζόντια καθορίζουμε σε εκατοστά την οριζόντια απόσταση της εικόνας από την επάνω αριστερή γωνία ή από το κέντρο της διαφάνειας. Στο πλαίσιο Κατακόρυφη καθορίζουμε σε εκατοστά την κατακόρυφη απόσταση της εικόνας από την επάνω αριστερή γωνία ή από το κέντρο της διαφάνειας. Προσθήκη χρώματος γεμίσματος και περιγράμματος σε εικόνα Ο πιο εύκολος τρόπος να προσθέσουμε ένα περίγραμμα γύρω από μια εικόνα είναι να την επιλέξουμε, να πατήσουμε στο κουμπί Στυλ γραμμής, είτε της γραμμής εργαλείων Σχεδίαση είτε της γραμμής εργαλείων Εικόνα, και να επιλέξουμε το στυλ και το πάχος που θέλουμε να έχουν οι γραμμές του περιγράμματος. Για να προσθέσουμε χρώμα γεμίσματος σε μια εικόνα με τη γραμμή εργαλείων Σχεδίαση, απλώς πατάμε στο κάτω βέλος του κουμπιού Χρώμα γεμίσματος και επιλέγουμε χρώμα. Αν θέλουμε περισσότερες επιλογές για την προσθήκη περιγράμματος και χρώματος γεμίσματος σε μια εικόνα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την καρτέλα Χρώματα και γραμμές του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας (Εικόνα 5.5). Από την πτυσσόμενη λίστα Χρώμα της περιοχής Γέμισμα, μπορούμε να ε- πιλέξουμε ένα χρώμα γεμίσματος για την εικόνα μας. Αν επιλέξουμε χρώμα γεμίσματος, μπορούμε στη συνέχεια να σύρουμε τη λαβή του ροοστάτη (το χειριστήριο που μοιάζει με οριζόντιο ράβδο κύλισης.) Διαφάνεια ή να καταχωρίσουμε το ποσοστό διαφάνειας που θέλουμε να έχει το επιλεγμένο χρώμα. Στην περιοχή Γραμμή μπορούμε να επιλέξουμε το χρώμα, το στυλ, και το πάχος του περιγράμματος της εικόνας μας. Στην περιοχή Βέλη μπορούμε να επιλέξουμε το στυλ και το μέγεθος του βέλους έναρξης και του βέλους τερματισμού της γραμμής, αν φυσικά έχουμε χρησιμοποιήσει γραμμή. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Προεπιλογή για νέα αντικείμενα, ρυθμίζουμε το πρόγραμμα να εφαρμόζει τις τρέχουσες ρυθμίσεις σε όλα τα νέα αντικείμενα που σχεδιάζουμε. 75 ΤΥΠ 83
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 Εικόνα 5.5 Η καρτέλα Χρώματα και γραμμές του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας Επιπλέον στοιχεία μορφοποίησης εικόνας Μερικές ακόμα από τις δυνατότητες που μας παρέχει το πρόγραμμα για την ε- πεξεργασία και τη μορφοποίηση των εικόνων μας είναι διαθέσιμες μέσω της καρτέλας Εικόνα του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας (Εικόνα 5.6). Στην περιοχή Περικοπή από μπορούμε να περικόψουμε την εικόνα μας, καταχωρίζοντας τις κατάλληλες αποστάσεις (σε εκατοστά) για κάθε πλευρά της. Χρησιμοποιώντας το πτυσσόμενο πλαίσιο Χρώμα της περιοχής Ρύθμιση εικόνας, μπορούμε να τροποποιήσουμε τα χρώματα της εικόνας ώστε να εμφανίζεται σε αποχρώσεις του γκρίζου, ασπρόμαυρη, ως υδατογράφημα, ή με τα φυσικά της χρώματα. 76 ΤΥΠ 84
Κεφάλαιο 5: Μορφοποίηση εικόνων Εικόνα 5.6 Η καρτέλα Εικόνα του πλαισίου διαλόγου Μορφοποίηση εικόνας Με το ροοστάτη (το χειριστήριο που μοιάζει με οριζόντια ράβδο κύλισης) και το πλαίσιο Φωτεινότητα μπορούμε να ρυθμίσουμε τη φωτεινότητα της εικόνας μας. Με το ροοστάτη και το πλαίσιο Κοντράστ μπορούμε να ρυθμίσουμε την α- ντίθεση χρωμάτων της εικόνας μας. ΤΥΠ 85 77
Οδηγός για το ECDL Advanced Παρουσιάσεις: PowerPoint 2002 Ερωτήσεις και ασκήσεις επανάληψης Κεφαλαίου 5 1. Ανοίξτε την παρουσίαση Υγιεινό Περιβάλλον Εργασίας. 2. Στην τέταρτη διαφάνεια της παρουσίασης, εισαγάγετε την εικόνα ergonomic που επεξεργαστήκατε στο προηγούμενο κεφάλαιο. 3. Αλλάξτε το ύψος της εικόνας σε 5 εκατοστά φροντίζοντας να διατηρηθούν οι αναλογίες της. 4. Εφαρμόστε στην εικόνα περίγραμμα διπλής γραμμής, πάχους 4,25 στιγμών, και χρώματος της αρεσκείας σας. 5. Αλλάξτε τη θέση της εικόνας ώστε να απέχει 17 εκατοστά από την αριστερή πλευρά της διαφάνειας. 6. Στην πρώτη διαφάνεια της παρουσίασης, εισαγάγετε μια εικόνα από τη συλλογή Clip Art, που να έχει σχέση με το υγιεινό περιβάλλον εργασίας. 7. Αλλάξτε το πλάτος της εικόνας σε 10 εκατοστά, φροντίζοντας να διατηρηθούν οι αναλογίες της. 8. Εφαρμόστε στην εικόνα χρώμα γεμίσματος της αρεσκείας σας. 9. Αποθηκεύστε και κλείστε την παρουσίαση. 78 ΤΥΠ 86