Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή

GREEK 648

Introduction 649

Παράρτημα 1 Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή Προκειμένου να σε βοηθήσουμε να δεις πώς διαμορφώνονται οι προσωπικές σου κοινωνικές δεξιότητες, έχουμε αναπτύξει το παρακάτω σύστημα καταγραφής. Μία φορά την εβδομάδα, ο σύμβουλός σου θα σου ζητά να βαθμολογείς τον εαυτό σου ως προς τα κριτήρια που δίνονται στον παρακάτω κατάλογο. Για να βοηθηθείς, δίνεται και μια περιγραφή για κάθε βαθμό, ώστε να μπορέσεις να δεις πού βρίσκεσαι τώρα και τι πρέπει να κάνεις για να βελτιωθείς. Κατά τη διάρκεια αυτού του σεμιναρίου θα έχεις πολλές ευκαιρίες να συζητήσεις την εξέλιξή σου και πώς αυτή συνδέεται με τις κοινωνικές δεξιότητες. Ας δούμε τώρα το σύστημα βαθμολόγησης 650

Βαθμολογία 1 Πολύ καλά 2 _ Καλά Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή Δεξιότητα/Ιδιότητ α Καλοί τρόποι Ανάληψη καθηκόντων Παρουσία Ενδιαφέρον Επαγγελματισμός (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά Έχεις πάντοτε επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων και νοιάζεσαι για τις ανάγκες τους άσχετα με τη δική σου «διάθεση» της στιγμής. Παρακολουθείς κάθε καθήκον/έργο που ανέλαβες μέχρι το τέλος, ακολουθώντας όλες τις οργανωτικές διαδικασίες και κρατώντας ενήμερους τους άλλους για τη σχετική πρόοδο όταν είναι απαραίτητο. Έχεις 100% παρουσία ή δεν απουσιάζεις χωρίς σοβαρό λόγο. Ενημερώνεις πάντοτε για την απουσία σου έγκαιρα σε σχέση με τις διαδικασίες. Σου αρέσει να αναλαμβάνεις νέα καθήκοντα και να εμπλέκεσαι σε δραστηριότητες. Είσαι δραστήριος και ενθουσιώδης και συνεισφέρεις σημαντικά σο έργο της δουλειάς σου. Άσχετα με το τι συμβαίνει στην προσωπική σου ζωή ή με τα Προσπαθείς πάντοτε να έχεις επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων, αλλά μερικές φορές επηρεάζεσαι από τις δικές σου ανάγκες και διαθέσεις. Προσπαθείς σκληρά να ανταποκριθείς στις προθεσμίες και συνήθως ακολουθείς τις διαδικασίες, αλλά μπορεί μερικές φορές να «ξεχάσεις» τα μικρά πράγματα που κάνουν τη διαφορά. Η παρουσία σου είναι καλή αλλά δεν καταφέρνεις πάντοτε να είσαι στη δουλειά ή να τηλεφωνήσεις στο χρόνο που υπαγορεύεται από τις διαδικασίες. Σου αρέσει να εμπλέκεσαι σε καινούρια πράγματα αλλά δεν σου αρέσει να είσαι επικεφαλής. Προτιμάς να ακολουθείς οδηγίες. Προσπαθείς να κατανοείς την ουσία των πραγμάτων και δεν αφήνεις τον εαυτό σου να επηρεάζεται από ό,τι συμβαίνει γύρω σου. Προσπαθείς σκληρά να τηρήσεις ένα επαγγελματικό προφίλ αλλά Γνωρίζεις την αδυναμία σου σε αυτό τον τομέα και προσπαθείς να τη βελτιώσεις. Γνωρίζεις τις διαδικασίες και προσπαθείς να τις ακολουθήσεις. Κάποια καθήκοντα μπορεί να είναι βαρετά και πρέπει να προσπαθήσεις πολύ για να μείνεις προσκολλημένος σε αυτά. Προσπαθείς να έρχεσαι στη δουλειά κάθε μέρα αλλά μπορεί να επηρεαστείς από εξωτερικούς παράγοντες όπως ξενύχτια ή φίλους που «κάνουν τους άρρωστους». Στην αρχή σου αρέσει να αναλαμβάνεις ένα νέο καθήκον αλλά γρήγορα χάνεις το ενδιαφέρον σου. Οι νέες ιδέες σου φαίνονται ελκυστικές μόνο αν δεν χρειάζεται πολλή δουλειά για να τις υλοποιήσεις. Μπορεί μερικές φορές να επηρεάζεσαι από συναδέλφους που είναι αρνητικοί. Ξέρεις τι πρέπει να κάνεις και πώς πρέπει να συμπεριφέρεσαι σε ένα Δείχνεις λίγο ή καθόλου ενδιαφέρον για τους άλλους και οι βασικοί κανόνες ευγένειας απουσιάζουν από τις καθημερινές σου επαφές. Κάνεις μόνο τα καθήκοντα που σου αρέσουν. Δεν ενημερώνεις τους άλλους για την πρόοδο ούτε ζητάς συμβουλές για προβλήματα με τη δουλειά. Η παρουσία σου είναι ακανόνιστη και αυτό δεν σε απασχολεί. Ούτε και τηλεφωνείς για να δικαιολογήσεις την απουσία σου αλλά και δεν βλέπεις το λόγο ή την ανάγκη να το κάνεις. Δεν θέλεις να εμπλέκεσαι σε τίποτα καινούριο. Γρήγορα βαριέσαι και διασπάς την προσοχή των άλλων με την αρνητική σου στάση. Δεν σε νοιάζει καθόλου τι πιστεύουν οι άνθρωποι για 651

Δεξιότητα/Ιδιότητ α Παραγωγικότητα Ευσυνειδησία Συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο Τήρηση ωραρίου (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά προσωπικά σου αισθήματα για το άτομο με το οποίο έχεις να κάνεις, διατηρείς πάντοτε υψηλό βαθμό επαγγελματισμού. Παρακολουθεί τα πράγματα μέχρι την ολοκλήρωσή τους δίνοντας πάντοτε το 100%. Παράγεις υψηλού επιπέδου και ποιότητας δουλειά σε καθημερινή βάση και με συνέπεια. Χρησιμοποιείς τον εργασιακό σου χρόνο αποτελεσματικά και παίρνεις την πρωτοβουλία να βρεις να κάνεις κάτι σε περιόδους ηρεμίας. Νιώθεις περήφανος για τη δουλειά σου. Ελέγχεις τα πάντα και αφιερώνεις επιπλέον κόπο και χρόνο προκειμένου να διασφαλίσεις ότι κάτι έγινε σωστά και εντός προθεσμίας. Αν δεν είσαι σε θέση να τηρήσεις μια προθεσμία, αναφέρεις το γεγονός στον προϊστάμενό σου και πάντα η καθυστέρηση είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Έχεις πάντοτε επίγνωση της συμπεριφοράς σου και του πώς μπορεί να επηρεάσει τους άλλους και την ατμόσφαιρα στην οποία εργάζεσαι. Είσαι πάντα στην ώρα σου, γνωρίζοντας τη σημασία που έχει η μερικές φορές κρίνεις τους άλλους ή επηρεάζεσαι από τις προσωπικές σου πεποιθήσεις, αξίες και απόψεις. Ωστόσο, προσπαθείς να είσαι αφοσιωμένος στη δουλειά σου και στο καθήκον που έχεις αναλάβει. Παράγεις καλή δουλειά αν και όχι πάντοτε με ακρίβεια και αρκετά γρήγορα. Προσπαθείς να τηρήσεις το ρυθμό και να μην αποσπαστείς από άλλα πράγματα. Ελέγχεις τη δουλειά σου, αν και σου ξεφεύγουν μερικά λάθη. Σε απασχολεί περισσότερο η ταχύτητα του παραγόμενου έργου παρά η ακρίβεια των δεδομένων και χρειάζεται να μειώσεις λίγο τους ρυθμούς σου για να ελέγχεις την ποιότητα της δουλειάς σου. Μερικές φορές μπορείς να προσφερθείς να κάνεις κάτι επιπλέον για να βοηθήσεις να τελειώσει η δουλειά αλλά αυτό είναι σπάνιο. Σε γενικές γραμμές συμπεριφέρεσαι καλά αλλά μπορεί να επηρεαστείς από προσωπικές καταστάσεις και συναισθήματα. Συνήθως είσαι στην ώρα σου έχοντας καλή δικαιολογία για όποια επαγγελματικό περιβάλλον αλλά μπορεί να σε προδίδουν οι μεταβολές διάθεσης και μια έλλειψη συνέπειας στον τρόπο που προσεγγίζεις τη δουλειά σου ή τους άλλους. Σου είναι δύσκολο να πάρεις δεσμεύσεις απέναντι στη δουλειά σου ή και στις σχέσεις σου. Αποσπάται εύκολα η προσοχή από πράγματα και ανθρώπους του περιβάλλοντος και αυτό επηρεάζει την ποσότητα και την ποιότητα της δουλειάς που παράγεις σε καθημερινή βάση. Χρειάζεσαι βελτίωση στον τομέα αυτό. Δεν ελέγχεις πάντοτε αν η δουλειά σου είναι ικανοποιητικής ποιότητας ούτε και μεταφέρεις σημαντικές πληροφορίες στους άλλους, αλλά το δουλεύεις με τον εαυτό σου αφού ξέρεις γιατί το κάνεις. Υπάρχει περιθώριο για μεγαλύτερη βελτίωση. Έχεις επίγνωση της ανάγκης να συλλογίζεσαι τη συμπεριφορά σου αλλά μερικές φορές ξεφεύγεις, αντιδρώντας σε περιστάσεις, γεγονότα και περισπασμούς. Συνήθως αργείς λίγα λεπτά και δεν έχεις επίγνωση των επιπτώσεων σένα ή για τον οργανισμό που δουλεύεις. Αντιδράς σε προσωπικό επίπεδο σε εργασιακά θέματα που σε ενοχλούν ή που αντιτίθενται στις πεποιθήσεις/απόψεις σου. Αν δεν μπορείς να μπεις στον κόπο να κάνεις κάτι, τότε ούτε με σφαίρες δεν θα μπορούσες να το κάνεις. Παράγεις πολύ λίγο έργο το οποίο μάλιστα περιέχει λάθη περισσότερα από το επιτρεπτό. Δεν ελέγχεις τη δουλειά σου και μάλλον προτιμάς να σερφάρεις στο διαδίκτυο! Δεν σε νοιάζει αν ένα έργο χάθηκε ή δεν έγινε στην ώρα του. Τι κι αν κάποιος άλλος βρει τον μπελά του ή δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του απέναντι σε τρίτους; Γενικά κάνεις το δικό σου. Τα πόδια επάνω, το γραφείο σου ένα χάλι, μούτρα και αντεγκλήσεις με τους άλλους. Συνήθως αργείς χωρίς καμιά δικαιολογία και γιατί να 652

Δεξιότητα/Ιδιότητ α Οργάνωση/ Σχεδιασμός Προφορική επικοινωνία Ομαδική εργασία/ Σεβασμός Βοήθεια σε άλλους (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά εικόνα και ο σεβασμός των κανόνων. Όντας καλά οργανωμένος και προνοητικός, η εργασιακή σου μέρα είναι αποτελεσματική και παραγωγική. Το γραφείο σου είναι τακτοποιημένο και μπορείς να βρεις οποιοδήποτε έγγραφο ανά πάσα στιγμή. Μιλάς με σαφήνεια και ευγένεια στο προσωπικό, τους πελάτες και τους συναδέλφους και δεν χρησιμοποιείς λέξεις της αργκό σε επαγγελματικό περιβάλλον. Σου αρέσει να δουλεύεις μαζί με άλλους και σέβεσαι και υπολογίζεις την εμπειρία και τις απόψεις τους. Δέχεσαι ευχάριστα τη δημιουργική κριτική και κάνεις το ίδιο όταν χρειάζεται με τρόπο που διατηρεί το σεβασμό. Λατρεύεις τη δυνατότητα να δείχνεις τις ειδικές σου γνώσεις και δεξιότητες σε άλλους και βοηθάς όποιον τις χρειάζεται χωρίς να τον πατρονάρεις. αργοπορία. Προσπαθείς σκληρά να ανταποκριθείς σε προθεσμίες και χρονοδιαγράμματα αλλά μερικές φορές παραπετάς ή δεν αρχειοθετείς σωστά το υλικό σου. Προσπαθείς να προσέχεις τη γλώσσα σου αλλά μερικές φορές σου ξεφεύγουν κάποιες «ακατάλληλες» λέξεις. Το αντιλαμβάνεσαι αμέσως και διορθώνεις τα λόγια σου. Μπορείς να δουλεύεις καλά με άλλους, συνήθως τους ακούς και ανταποκρίνεσαι στο έργο που σου αναλογεί. Ξέρεις ότι αν δεν κάνεις ότι λες ότι θα κάνεις, αυτό θα έχει επίπτωση στους άλλους. Προσπαθείς επίσης να ανταποκριθείς στους στόχους, αλλά μπορεί προσωπικά συναισθήματα και σχόλια να σε επηρεάσουν. Θα βοηθήσεις άτομα με τα οποία αισθάνεσαι άνετα και θα σου αρέσει αρκετά. Είσαι όμως λίγο ντροπαλός στο να προσφέρεις βοήθεια σε ξένους ή σε ανθρώπους με τους οποίους δεν τα πας καλά. που μπορεί να έχει η αργοπορία σου στους άλλους. Ζήτα συγνώμη. Είσαι λίγο ανοργάνωτος και τσαπατσούλης στις πρακτικές παρουσίασης και εργασίας. Δεν μπορείς εύκολα να θέσεις προτεραιότητες. Ξέρεις ότι ο τόνος της φωνής σου μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που ερμηνεύονται από τους άλλους όσα λες αλλά δεν σκέφτεσαι πάντοτε «πώς» πρέπει να μιλήσεις σε συγκεκριμένα άτομα. Έτσι δίνεις λάθος εντύπωση για σένα. Προτιμάς να δουλεύεις μόνος, αλλά μπορείς να δουλέψεις συλλογικά αν σε πιέσουν να το κάνεις. Θα παραπονεθείς λίγο σχετικά με τους συνεργάτες που σου επιβάλλουν αν δεν τους συμπαθείς, αλλά θα το αποδεχτείς και θα τα φέρεις σε πέρας. Καθόλου κουβεντούλα και αχρείαστες επαφές με ανθρώπους που δεν συμπαθείς. Θα βοηθήσεις αν σου ζητηθεί αλλά δεν θα προσφερθείς. Μερικές φορές το κάνεις θέμα που πρέπει να βοηθήσεις κάποιον σε μια δουλειά αλλά το παρακολουθείς μέχρι τέλος. ζητήσεις συγνώμη; Κάνεις όποια δουλειά θέλεις άσχετα με το βαθμό προτεραιότητάς της. Συχνά χάνεις σημειώσεις ή μέρος από το καθηκοντολόγιό σου και ξεχνάς να φέρεις σε πέρας δεσμεύσεις που έχεις αναλάβει απέναντι σε άλλους. Λες ό,τι σκέφτεσαι με τη γλώσσα που θα χρησιμοποιούσες με τους φίλους σου. Σου ξεφεύγουν μια δυο «ακατάλληλες» λέξεις, αλλά τι στο καλό; Όλοι το κάνουν, έτσι δεν είναι; Αρνείσαι να δουλέψεις με οποιονδήποτε σε κάποιο έργο εκτός και αν είναι ο καλύτερος σου φίλος. Δεν τα πας καλά με τους άλλους και δεν μπορείς να μπεις καν στον κόπο να βρεις στους ανθρώπους στοιχεία που θα σεβόσουν ή θα θαύμαζες. Αν κάποιος έχει κάτι να πει, θα πρέπει να σου το πει κατάμουτρα και τότε τους έχεις σβήσει από το κατάστιχο! Δεν προσφέρεσαι ποτέ να βοηθήσεις τους άλλους. Είσαι πράγματι πολύ επιδέξιος στο να αποφεύγεις τη δημόσια θέα και μπορεί να εξαφανιστείς και μέσα στον τοίχο αν η 653

Δεξιότητα/Ιδιότητ α Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Προσαρμοστικότητ α/ευελιξία/ (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά Δε διστάζεις να ζητήσεις βοήθεια αν τη χρειάζεσαι. Θα ελέγξεις αν καταλαβαίνει το έργο που σου έχουν αναθέσει και αν αισθάνεσαι ότι χρειάζεσαι σχετική κατάρτιση, θα το ζητήσεις ευγενικά. Σου αρέσει πολύ να αλλά ζεις την προσέγγισή σου ή να αντιμετωπίζεις νέες προκλήσεις. Δεν σε ενοχλεί να δουλεύεις μέχρι πιο αργά απ ό,τι συνήθως και θα δοκιμάσεις οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει τους άλλους. Τίποτα δεν είναι χαμαλίκι για σένα. Είσαι ένα ευπρόσδεκτο απόκτημα για κάθε εργασιακό δυναμικό. Θα ζητήσεις βοήθεια αν έχεις πράγματι κολλήσει κάπου, αλλά συνήθως από ένα ή δύο συγκεκριμένα άτομα. Πιστεύεις ότι είναι σημάδι αδυναμίας να παραδεχτείς ότι χρειάζεσαι βοήθεια. Κάνεις μια δοκιμή για τα περισσότερα πράγματα αλλά μερικές φορές «κάνεις την πάπια» αν νιώθεις ότι σου ζητούν να κάνεις κάτι «βαρετό». Σου αρέσει να εκπαιδεύεσαι σε καινούρια πράγματα, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τους αφιερώσεις μέρος από τον προσωπικό σου χρόνο. Δεν θα ζητήσεις βοήθεια εκτός και αν είσαι σίγουρος ότι θα την έχεις και ότι οι άλλοι δεν θα κρίνουν εσένα ή την ικανότητά σου. Θα προτιμούσες να ψάξεις σε ένα εγχειρίδιο παρά να ρωτήσεις το διπλανό σου. Αν δεις ότι κάποιος πνίγεται στη δουλειά μπορεί και να προσφερθείς να βοηθήσεις, αλλά μόνο αν είναι κάτι για το οποίο αισθάνεσαι σιγουριά ή σου αρέσει πολύ. Δεν σου αρέσουν πολύ οι αλλαγές αλλά προσπαθείς να πας με το ρεύμα. Δεν πιστεύεις ότι πρέπει να εργάζεσαι εκτός ωραρίου. περίσταση το απαιτεί. Από κανέναν απολύτως δε θα ζητούσες βοήθεια. Αυτό θα τους έκανε να πιστεύουν ότι είναι καλύτεροι από εσένα και εσύ θα φαινόσουν ηλίθιος. Αν δεν είσαι σίγουρος πώς να κάνεις κάτι, απλά θα κάνεις ό,τι νομίζεις χωρίς να νοιάζεσαι καθόλου για το αποτέλεσμα. Σιχαίνεσαι την αλλαγή. Αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δουλέψεις σκληρότερα ή περισσότερο ή να προσαρμόσεις τον τρόπο που δούλευες μέχρι τώρα, ξεχάστε το. Τίποτα δεν σου προκαλεί μεγαλύτερη αγανάκτηση. Η φιλοσοφία σου είναι «γιατί πρέπει να επανεφεύρουμε τον τροχό ειδικά αν αυτό σημαίνει περισσότερη δουλειά!». 654

Βαθμολογία 1 Πολύ καλά 2 -- Καλά Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή Ονοματεπώνυμο ΤΕΛΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Στάσεις & δεξιότητες (βαθμολογία 1 4) ΤΕΛΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Σ Στάσεις & δεξιότητες (βαθμολογία 1 4) Καλοί τρόποι Ανάληψη καθηκόντων Παρουσία Ενδιαφέρον Επαγγελματισμός Παραγωγικότηταt Ευσυνειδησία Συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο Τήρηση ωραρίου Οργάνωση/Σχεδιασμός Προφορική επικοινωνία Ομαδική εργασία/σεβασμός Βοήθεια σε άλλους Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Προσαρμοστικότητα/Ευ ελιξία Καλοί τρόποι Ανάληψη καθηκόντων Παρουσία Ενδιαφέρον Επαγγελματισμός Παραγωγικότηταt Ευσυνειδησία Συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο Τήρηση ωραρίου Οργάνωση/Σχεδιασμός Προφορική επικοινωνία Ομαδική εργασία/σεβασμός Βοήθεια σε άλλους Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Προσαρμοστικότητα/Ευ ελιξία Παρακαλώ σχολιάστε και επισημάνετε ενέργειες στην επόμενη σελίδα 655

Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή Σχόλια & Σχέδιο Δράσης Ημερομηνία Σχόλια Προσωπικοί στόχοι με βάση την εβδομαδιαία βαθμολογία 656

657

Βαθμολογία 1 Πολύ καλά 2 _ Καλά Δεξιότητα/Ιδιότητ α Καλοί τρόποι Φύλλου Συμβούλου - Αναφορά Προόδου Κοινωνικών Δεξιοτήτων (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 Έχεις πάντοτε επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων και νοιάζεσαι για τις ανάγκες τους άσχετα με τη δική σου «διάθεση» της στιγμής Προσπαθείς πάντοτε να έχεις επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων, αλλά μερικές φορές επηρεάζεσαι από τις δικές σου ανάγκες και διαθέσεις Γνωρίζεις την αδυναμία σου σε αυτό τον τομέα και προσπαθείς να τη βελτιώσεις Δείχνεις λίγο ή καθόλου ενδιαφέρον για τους άλλους και οι βασικοί κανόνες ευγένειας απουσιάζουν από τις καθημερινές σου επαφές Ανάληψη καθηκόντων Παρακολουθείς κάθε καθήκον/έργο που ανέλαβες μέχρι το τέλος, ακολουθώντας όλες τις οργανωτικές διαδικασίες και κρατώντας ενήμερους τους άλλους για τη σχετική πρόοδο όταν είναι απαραίτητο Προσπαθείς σκληρά να ανταποκριθείς στις προθεσμίες και συνήθως ακολουθείς τις διαδικασίες, αλλά μπορεί μερικές φορές να «ξεχάσεις» τα μικρά πράγματα που κάνουν τη διαφορά Γνωρίζεις τις διαδικασίες και προσπαθείς να τις ακολουθήσεις. Κάποια καθήκοντα μπορεί να είναι βαρετά και πρέπει να προσπαθήσεις πολύ για να μείνεις προσκολλημένος σε αυτά Κάνεις μόνο τα καθήκοντα που σου αρέσουν. Δεν ενημερώνεις τους άλλους για την πρόοδο ούτε ζητάς συμβουλές για προβλήματα με τη δουλειά Παρουσία Έχεις 100% παρουσία ή δεν απουσιάζεις χωρίς σοβαρό λόγο. Ενημερώνεις πάντοτε για την απουσία σου έγκαιρα σε σχέση με τις Η παρουσία σου είναι καλή αλλά δεν καταφέρνεις πάντοτε να είσαι στη δουλειά ή να τηλεφωνήσεις στο χρόνο που Προσπαθείς να έρχεσαι στη δουλειά κάθε μέρα αλλά μπορεί να επηρεαστείς από εξωτερικούς παράγοντες όπως Η παρουσία σου είναι ακανόνιστη και αυτό δεν σε απασχολεί. Ούτε και τηλεφωνείς για να δικαιολογήσεις την απουσία σου αλλά και 658

Δεξιότητα/Ιδιότητ α (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 διαδικασίες υπαγορεύεται από τις διαδικασίες ξενύχτια ή φίλους που «κάνουν τους άρρωστους» δεν βλέπεις το λόγο ή την ανάγκη να το κάνεις Ενδιαφέρον Επαγγελματισμός Σου αρέσει να αναλαμβάνεις νέα καθήκοντα και να εμπλέκεσαι σε δραστηριότητες. Είσαι δραστήριος και ενθουσιώδης και συνεισφέρεις σημαντικά στο έργο της δουλειάς σου. Άσχετα με το τι συμβαίνει στην προσωπική σου ζωή ή με τα προσωπικά σου αισθήματα για το άτομο με το οποίο έχεις να κάνεις, διατηρείς πάντοτε υψηλό βαθμό επαγγελματισμού. Παρακολουθείς τα πράγματα μέχρι την ολοκλήρωσή τους δίνοντας πάντοτε το 100%. Σου αρέσει να εμπλέκεσαι σε καινούρια πράγματα αλλά δεν σου αρέσει να είσαι επικεφαλής, προτιμάς να ακολουθείς οδηγίες. Προσπαθείς να κατανοείς την ουσία των πραγμάτων και δεν αφήνεις τον εαυτό σου να επηρεάζεται από ό,τι συμβαίνει γύρω σου. Προσπαθείς σκληρά να τηρήσεις ένα επαγγελματικό προφίλ αλλά μερικές φορές κρίνεις τους άλλους ή επηρεάζεσαι από τις προσωπικές σου πεποιθήσεις, αξίες και απόψεις. Ωστόσο, προσπαθείς να είσαι αφοσιωμένος στη δουλειά σου και στο καθήκον που έχεις αναλάβει. Στην αρχή σου αρέσει να αναλαμβάνεις ένα νέο καθήκον αλλά γρήγορα χάνεις το ενδιαφέρον σου. Οι νέες ιδέες σου φαίνονται ελκυστικές μόνο αν δεν χρειάζεται πολλή δουλειά για να τις υλοποιήσεις. Μπορεί μερικές φορές να επηρεάζεσαι από συναδέλφους που είναι αρνητικοί. Ξέρεις τι πρέπει να κάνεις και πώς πρέπει να συμπεριφέρεσαι σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον αλλά μπορεί να σε προδίδουν οι μεταβολές διάθεσης και μια έλλειψη συνέπειας στον τρόπο που προσεγγίζεις τη δουλειά σου ή τους άλλους. Σου είναι δύσκολο να πάρεις δεσμεύσεις απέναντι στη δουλειά σου ή/και στις σχέσεις Δεν θέλεις να εμπλέκεσαι σε τίποτα καινούριο. Γρήγορα βαριέσαι και διασπάς την προσοχή των άλλων με την αρνητική σου στάση. Δεν σε νοιάζει καθόλου τι πιστεύουν οι άνθρωποι για σένα ή για τον οργανισμό που δουλεύεις. Αντιδράς σε προσωπικό επίπεδο σε εργασιακά θέματα που σε ενοχλούν ή που αντιτίθενται στις πεποιθήσεις/απόψεις σου. Αν δεν μπορείς να μπεις στον κόπο να κάνεις κάτι, τότε ούτε με σφαίρες δεν θα μπορούσες να το κάνεις. 659

Δεξιότητα/Ιδιότητ α Παραγωγικότητα (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 Παράγεις υψηλού επιπέδου και ποιότητας δουλειά σε καθημερινή βάση και με συνέπεια. Χρησιμοποιείς τον εργασιακό σου χρόνο αποτελεσματικά και παίρνεις την πρωτοβουλία να βρεις να κάνεις κάτι σε περιόδους ηρεμίας. Παράγεις καλή δουλειά αν και όχι πάντοτε με ακρίβεια και αρκετά γρήγορα. Προσπαθείς να τηρήσεις το ρυθμό και να μην αποσπαστείς από άλλα πράγματ σου. Αποσπάται εύκολα η προσοχή από πράγματα και ανθρώπους του περιβάλλοντος και αυτό επηρεάζει την ποσότητα και την ποιότητα της δουλειάς που παράγεις σε καθημερινή βάση. Χρειάζεσαι βελτίωση στον τομέα αυτό. Παράγεις πολύ λίγο έργο το οποίο μάλιστα περιέχει λάθη περισσότερα από το επιτρεπτό. Δεν ελέγχεις τη δουλειά σου και μάλλον προτιμάς να σερφάρεις στο διαδίκτυο! Ευσυνειδησία Νιώθεις περήφανος για τη δουλειά σου. Ελέγχεις τα πάντα και αφιερώνεις επιπλέον κόπο και χρόνο προκειμένου να διασφαλίσεις ότι κάτι έγινε σωστά και εντός προθεσμίας. Αν δεν είσαι σε θέση να τηρήσεις μια προθεσμία, αναφέρεις το γεγονός στον προϊστάμενό σου και πάντα η καθυστέρηση είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Ελέγχεις τη δουλειά σου, αν και σου ξεφεύγουν μερικά λάθη. Σε απασχολεί περισσότερο η ταχύτητα του παραγόμενου έργου παρά η ακρίβεια των δεδομένων και χρειάζεται να μειώσεις λίγο τους ρυθμούς σου για να ελέγχεις την ποιότητα της δουλειάς σου. Μερικές φορές μπορείς να προσφερθείς να κάνεις κάτι επιπλέον για να βοηθήσεις να τελειώσει η δουλειά αλλά αυτό είναι σπάνιο. Δεν ελέγχεις πάντοτε αν η δουλειά σου είναι ικανοποιητικής ποιότητας ούτε και μεταφέρεις σημαντικές πληροφορίες στους άλλους, αλλά το δουλεύεις με τον εαυτό σου αφού ξέρεις γιατί το κάνεις. Υπάρχει περιθώριο για μεγαλύτερη βελτίωση. Δε σε νοιάζει αν ένα έργο χάθηκε ή δεν έγινε στην ώρα του. Τι κι αν κάποιος άλλος βρει τον μπελά του ή δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του απέναντι σε τρίτους; Συμπεριφορά στον Έχεις πάντοτε Σε γενικές γραμμές Έχεις επίγνωση της Γενικά κάνεις το δικό 660

Δεξιότητα/Ιδιότητ α εργασιακό χώρο (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 επίγνωση της συμπεριφοράς σου και του πώς μπορεί να επηρεάσει τους άλλους και την ατμόσφαιρα στην οποία εργάζεσαι. συμπεριφέρεσαι καλά αλλά μπορεί να επηρεαστείς από προσωπικές καταστάσεις και συναισθήματα. ανάγκης να συλλογίζεσαι τη συμπεριφορά σου αλλά μερικές φορές ξεφεύγεις, αντιδρώντας σε περιστάσεις, γεγονότα και περισπασμούς. σου. Τα πόδια επάνω, το γραφείο σου ένα χάλι, μούτρα και αντεγκλήσεις με τους άλλους. Τήρηση ωραρίου Είσαι πάντα στην ώρα σου, γνωρίζοντας τη σημασία που έχει η εικόνα και ο σεβασμός των κανόνων. Συνήθως είσαι στην ώρα σου έχοντας καλή δικαιολογία για όποια αργοπορία. Συνήθως αργείς λίγα λεπτά και δεν έχεις επίγνωση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει η αργοπορία σου στους άλλους. Ζήτα συγνώμη. Συνήθως αργείς χωρίς καμιά δικαιολογία και γιατί να ζητήσεις συγνώμη; Οργάνωση/ Σχεδιασμός Όντας καλά οργανωμένος και προνοητικός, η εργασιακή σου μέρα είναι αποτελεσματική και παραγωγική. Το γραφείο σου είναι τακτοποιημένο και μπορείς να βρεις οποιοδήποτε έγγραφο ανά πάσα στιγμή. Προσπαθείς σκληρά να ανταποκριθείς σε προθεσμίες και χρονοδιαγράμματα αλλά μερικές φορές παραπετάς ή δεν αρχειοθετείς σωστά το υλικό σου. Είσαι λίγο ανοργάνωτος και τσαπατσούλης στις πρακτικές παρουσίασης και εργασίας. Δεν μπορείς εύκολα να θέσεις προτεραιότητες. Κάνεις όποια δουλειά θέλεις άσχετα με το βαθμό προτεραιότητάς της. Συχνά χάνεις σημειώσεις ή μέρος από το καθηκοντολόγιό σου και ξεχνάς να φέρεις σε πέρας δεσμεύσεις που έχεις αναλάβει απέναντι σε άλλους. 661

Δεξιότητα/Ιδιότητ α (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 Προφορική επικοινωνία Μιλάς με σαφήνεια και ευγένεια στο προσωπικό, τους πελάτες και τους συναδέλφους και δεν χρησιμοποιείς λέξεις της αργκό σε επαγγελματικό περιβάλλον. Προσπαθείς να προσέχεις τη γλώσσα σου αλλά μερικές φορές σου ξεφεύγουν κάποιες «ακατάλληλες» λέξεις. Το αντιλαμβάνεσαι αμέσως και διορθώνεις τα λόγια σου. Ξέρεις ότι ο τόνος της φωνής σου μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που ερμηνεύονται από τους άλλους όσα λες αλλά δεν σκέφτεσαι πάντοτε «πώς» πρέπει να μιλήσεις σε συγκεκριμένα άτομα. Έτσι δίνεις λάθος εντύπωση για σένα. Λες ό,τι σκέφτεσαι με τη γλώσσα που θα χρησιμοποιούσες με τους φίλους σου. Σου ξεφεύγουν μια δυο «ακατάλληλες» λέξεις, αλλά τι στο καλό; Όλοι το κάνουν, έτσι δεν είναι; Ομαδική εργασία/ Σεβασμός Βοήθεια σε άλλους Σου αρέσει να δουλεύεις μαζί με άλλους και σέβεσαι και υπολογίζεις την εμπειρία και τις απόψεις τους. Δέχεσαι ευχάριστα τη δημιουργική κριτική και κάνεις το ίδιο όταν χρεοάζεται με τρόπο που διατηρεί το σεβασμό. Λατρεύεις τη δυνατότητα να δείχνεις τις ειδικές σου γνώσεις και δεξιότητες σε άλλους και βοηθάς Μπορείς να δουλεύεις καλά με άλλους, συνήθως τους ακούς και ανταποκρίνεσαι στο έργο που σου αναλογεί. Ξέρεις ότι αν δεν κάνεις ότι λες ότι θα κάνεις, αυτό θα έχει επίπτωση στους άλλους. Προσπαθείς επίσης να ανταποκριθείς στους στόχους, αλλά μπορεί προσωπικά συναισθήματα και σχόλια να σε επηρεάσουν. Θα βοηθήσεις άτομα με τα οποία αισθάνεσαι άνετα και θα σου αρέσει αρκετά. Είσαι όμως λίγο ντροπαλός Προτιμάς να δουλεύεις μόνος, αλλά μπορείς να δουλέψεις συλλογικά αν σε πιέσουν να το κάνεις. Θα παραπονεθείς λίγο σχετικά με τους συνεργάτες που σου επιβάλλουν αν δεν τους συμπαθείς, αλλά θα το αποδεχτείς και θα τα φέρεις σε πέρας. Καθόλου κουβεντούλα και αχρείαστες επαφές με ανθρώπους που δεν συμπαθείς. Θα βοηθήσεις αν σου ζητηθεί αλλά δεν θα προσφερθείς. Μερικές φορές το κάνεις θέμα που πρέπει να Αρνείσαι να δουλέψεις με οποιονδήποτε σε κάποιο έργο εκτός και αν είναι ο καλύτερός σου φίλος. Δεν τα πας καλά με τους άλλους και δεν μπορείς να μπεις καν στον κόπο να βρεις στους ανθρώπους στοιχεία που θα σεβόσουν ή θα θαύμαζες. Αν κάποιος έχει κάτι να πει, θα πρέπει να σου το πει κατάμουτρα και τότε τους έχεις σβήσει από το κατάστιχο! Δεν προσφέρεσαι ποτέ να βοηθήσεις τους άλλους. Είσαι πράγματι πολύ επιδέξιος στο να αποφεύγεις τη δημόσια 662

Δεξιότητα/Ιδιότητ α (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 όποιον τις χρειάζεται χωρίς να τον πατρονάρεις. στο να προσφέρεις βοήθεια σε ξένους ή σε ανθρώπους με τους οποίους δεν τα πας καλά. βοηθήσεις κάποιον σε μια δουλειά αλλά το παρακολουθείς μέχρι τέλος. θέα και μπορεί να εξαφανιστείς και μέσα στον τοίχο αν η περίσταση το απαιτεί. Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Δε διστάζεις να ζητήσεις βοήθεια αν τη χρειάζεσαι. Θα ελέγξεις αν καταλαβαίνει το έργο που σου έχουν αναθέσει και αν αισθάνεσαι ότι χρειάζεσαι σχετική κατάρτιση, θα το ζητήσεις ευγενικά. Θα ζητήσεις βοήθεια αν έχεις πράγματι κολλήσει κάπου αλλά συνήθως από ένα ή δύο συγκεκριμένα άτομα. Πιστεύεις ότι είναι σημάδι αδυναμίας να παραδεχτείς ότι χρειάζεσαι βοήθεια. Δε θα ζητήσεις βοήθεια εκτός και αν είσαι σίγουρος ότι θα την έχεις και ότι οι άλλοι δεν θα κρίνουν εσένα ή την ικανότητά σου. Θα προτιμούσες να ψάξεις σε ένα εγχειρίδιο παρά να ρωτήσεις το διπλανό σου. Από κανέναν απολύτως δε θα ζητούσες βοήθεια. Αυτό θα τους έκανε να πιστεύουν ότι είναι καλύτεροι από εσένα και εσύ θα φαινόσουν ηλίθιος. Αν δεν είσαι σίγουρος πώς να κάνεις κάτι, απλά θα κάνεις ό,τι νομίζεις χωρίς να νοιάζεσαι καθόλου για το αποτέλεσμα. Προσαρμοστικότητ α/ευελιξία/ Σου αρέσει πολύ να αλλάζεις την προσέγγισή σου ή να αντιμετωπίζεις νέες προκλήσεις. Δεν σε ενοχλεί να δουλεύεις μέχρι πιο αργά απ όσο συνήθως και θα δοκιμάσεις οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει τους άλλους. Τίποτα δεν είναι χαμαλίκι για σένα. Είσαι ένα ευπρόσδεκτο απόκτημα για κάθε εργασιακό Κάνεις μια δοκιμή για τα περισσότερα πράγματα αλλά μερικές φορές «κάνεις την πάπια» αν νιώθεις ότι σου ζητούν να κάνεις κάτι «βαρετό». Σου αρέσει να εκπαιδεύεσαι σε καινούρια πράγματα, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τους αφιερώσεις μέρος από τον προσωπικό σου χρόνο. Αν δεις ότι κάποιος πνίγεται στη δουλειά μπορεί και να προσφερθείς να βοηθήσεις, αλλά μόνο αν είναι κάτι για το οποίο αισθάνεσαι σιγουριά ή σου αρέσει πολύ. Δεν σου αρέσουν πολύ οι αλλαγές αλλά προσπαθείς να πας με το ρεύμα. Δεν πιστεύεις ότι πρέπει να εργάζεσαι εκτός ωραρίου. Σιχαίνεσαι την αλλαγή. Αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δουλέψεις σκληρότερα ή περισσότερο ή να προσαρμόσεις τον τρόπο που δούλευες μέχρι τώρα, ξεχάστε το. Τίποτα δεν σου προκαλεί μεγαλύτερη αγανάκτηση. Η φιλοσοφία σου είναι «γιατί πρέπει να επανεφεύρουμε τον τροχό, ειδικά αν αυτό 663

Δεξιότητα/Ιδιότητ α (1) Πολύ καλά (2) Καλά (3) Μέτρια (4) Μη ικανοποιητικά ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ ΕΒΔ 1 ΕΒΔ 2 δυναμικό. σημαίνει περισσότερη δουλειά!». 664

Learning Byte 1 665

666

667

668

669

670

671

672

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟ Όνομα Εκπαιδευόμενου ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Εισαγωγή στις Κοινωνικές Δεξιότητες 673

Καλώς ήρθατε σε αυτή την ενότητα μελέτης Κοινωνικών Δεξιοτήτων. Τι είναι οι κοινωνικές δεξιότητες Όπως με τις τεχνικές δεξιότητες που πρέπει να έχεις για να επιτύχεις στην εργασία σου (πχ. να χρησιμοποιείς ηλεκτρονικό υπολογιστή ή να μπορείς να κάνεις συγκολλήσεις), οι εργοδότες ζητούν να έχεις κοινωνικές δεξιότητες. Τι είναι όμως οι δεξιότητες αυτές; Υπάρχουν πολλές γνώμες σχετικά με τις δεξιότητες αυτές αλλά οι εργοδότες έχουν συνήθως μια πολύ σαφή ιδέα σχετικά με τα προσόντα των εργαζομένων. Όπως αναφέρθηκε ήδη οι κοινωνικές δεξιότητες είναι οι διαπροσωπικές δεξιότητες την ικανότητά σου να αντεπεξέρχεσαι ή να προσαρμόζεσαι σε μια ιδιαίτερη κατάσταση / οργάνωση. Μπορούν ακόμη να δημιουργήσουν ή να ακυρώσουν την καριέρα σου και σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Κοινωνικές δεξιότητες είναι οι δεξιότητες εκείνες οι οποίες δεν αποκτώνται μέσα από μια τυπική εξειδίκευση αλλά είναι είτε φυσικά χαρίσματα (ταλέντα) είτε διδάσκονται μέσα από την πρακτική εμπειρία. Οι δραστηριότητες αυτού του εκπαιδευτικού υλικού θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις τι είναι οι κοινωνικές δεξιότητες και τις διαφορετικές σημασίες που έχουν για διαφορετικούς ανθρώπους. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Σε ομάδες, παρακαλούμε καταγράψτε τις κοινωνικές δεξιότητες που γνωρίζετε. 674

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΟ Παρακαλώ συμπληρώστε το κρυπτόλεξο για τις ακόλουθες λέξεις που συνδέονται με κοινωνικές δεξιότητες. καλοί τρόποι σεβασμός σχεδιασμός ενδιαφέρον συμπεριφορά δέσμευση 675

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 - ΟΡΙΣΜΟΙ Στον παρακάτω πίνακα προσπαθήστε και βρείτε άλλες λέξεις που έχουν την ίδια σημασία με εκείνες στην αριστερή στήλη και καταστάσεις στις οποίες αυτές οι κοινωνικές δεξιότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Κοινωνική Δεξιότητα Καλοί τρόποι Ανάληψη καθηκόντων Παρουσία Ενδιαφέρον Επαγγελματισμός Παραγωγικότητα Συμπεριφορά στον εργασιακό χώρο Τήρηση χρόνου Προφορική επικοινωνία Οργάνωση/ Σχεδιασμός Ομαδική εργασία/ Σεβασμός Βοήθεια σε άλλους Ευσυνειδησία Ικανότητα αναζήτησης βοήθειας Προσαρμοστικότητα /Ευελιξία Άλλες λέξεις με ίδια σημασία Περιπτώσεις χρήσης αυτών των κοινωνικών δεξιοτήτων ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Κουίζ Κοινωνικών Δεξιοτήτων Αξιολογήστε τις κοινωνικές σας δεξιότητες απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις: 1) Ένας συνάδελφός σας είναι πολύ αρνητικός απέναντι σε μια ιδέα σας ενώπιον του αφεντικού σας. Τι κάνετε: α. Υπενθυμίζετε στον συνάδελφό σας την τελευταία του κακή ιδέα. β. Δεν λέτε τίποτα. Θα δει αυτός/ή αργότερα. 676

γ. Θυμώνετε και ρωτάτε γιατί είναι τόσο απαισιόδοξοι. δ. Ευχαριστείτε τον συνάδελφό σας και υπόσχεστε να λάβετε υπόψη τις παρατηρήσεις του. 2) Το αφεντικό σας δεν πολυμιλάει τελευταία και δεν είναι πολύ φιλικός/ή. Τι κάνετε; α. Τον/την αποφεύγετε. β. Ζητάτε τις παρατηρήσεις του για την επίδοσή σας στη δουλειά. γ. Ρωτάτε άλλους αν έχει προσωπικά προβλήματα. δ. Ψάχνετε για άλλη δουλειά. Προτιμάτε να παραιτηθείτε παρά να σας απολύσουν. 3) Ανακαλύψατε ότι είστε στόχος μιας άσχημης φήμης στη δουλειά. Τι κάνετε; α. Τίποτα: οι φήμες ούτως ή άλλως ξεφουσκώνουν. β. Βρίσκετε ποιοι ξεκίνησαν τη φήμη και τους αντιμετωπίζετε. γ. Αρχίζετε να διαδίδετε μια φήμη για κάποιον άλλο ώστε να πάρετε τους προβολείς από πάνω σας. δ. Σας πιάνει κατάθλιψη και αποδιοργανώνεστε. 4) Ένας συνάδελφος με λιγότερα προσόντα από εσάς πήρε προαγωγή σε μια θέση την οποία επιθυμούσατε. Τι κάνετε: α. Αρχίζετε να ψάχνετε για άλλη δουλειά. Είναι φανερό ότι δεν εκτιμούν τα προσόντα σας. β. Κάνετε δύσκολη τη ζωή του συναδέλφου σας. γ. Ρωτάτε το διευθυντή σας πώς θα μπορούσατε να βελτιώσετε την υποψηφιότητά σας. δ. Στραβομουτσουνιάζετε ελπίζοντας ότι κάποιος θα προσέξει τα πληγωμένα σας αισθήματα. 5) Η αύξηση στο μισθό σας φέτος ήταν λιγότερη από την αναμενόμενη. 677

Τι κάνετε: α. Παίρνετε μερικές παραπάνω μέρες αναρρωτικής άδειας για να ισοφαρίσετε την κατάσταση. β. Ρωτάτε τους συναδέλφους σας πόσα πήραν εκείνη για να δείτε αν η δική σας αύξηση ήταν δίκαιη. γ. Πηγαίνετε στο αφεντικό του αφεντικού σας και κάνετε παράπονα. δ. Ρωτάτε το αφεντικό σας με ποιο τρόπο θα μπορούσατε να εξασφαλίσετε επαναξιολόγηση σε έξι μήνες. 6) Κάνατε ένα λάθος που θα κοστίσει στην εταιρεία σας πολλά χρήματα. Τι κάνετε; α. Το λέτε αμέσως στο αφεντικό σας και ζητάτε τη συμβουλή του προκειμένου να ελαχιστοποιήστε τη ζημιά. β. Παραιτήστε όσο το δυνατό γρηγορότερα. γ. προσπαθείτε να καλύψετε το λάθος, με την ελπίδα ότι δεν θα το ανακαλύψει κανείς. δ. Κατηγορείτε άλλους ως συνυπεύθυνους δεν θα καείτε μόνο εσείς! 7) Ένας συνάδελφός σας κουτσομπολεύει συχνά τη διοίκηση, και δεν είναι εύκολο να μην ακούτε! Τι κάνετε; α. Ακούτε με προθυμία, αλλά δεν επαναλαμβάνετε ποτέ ό,τι ακούσατε. β. Του/της λέτε την άποψή σας για την έλλειψη αφοσίωσής του/της. γ. Ενημερώνετε το αφεντικό σας ότι κουτσομπολεύει. δ. Του/της λέτε ότι δεν ενδιαφέρεστε και αλλάζετε γρήγορα θέμα συζήτησης. Μια συμπεριφορά που είναι αποδεκτή για κάποιον μπορεί να μην είναι για έναν άλλο είναι πολύ εύκολο να προσβάλεις κάποιον χωρίς καν να το ξέρεις. 678

Μπορεί να διαπιστώσεις ότι άτομα από άλλη κουλτούρα εμφανίζουν παράξενες συμπεριφορές, ακόμη και όταν σου έχουν δοθεί σχετικές εξηγήσεις δεν μπορείς να δεις ή να καταλάβεις γιατί. Να θυμάσαι όμως και να σέβεσαι το γεγονός ότι πρόκειται για ήθη και έθιμα που συνδέουν έναν πολιτισμό. Για παράδειγμα: Οι κουλτούρες της Δύσης επιτρέπουν κάποιο βαθμό ανεπισημότητας, ενώ για άλλες κουλτούρες η επισημότητα/τυπικότητα είναι ο κανόνας. Οι κουλτούρες της Δύσης δεν αισθάνονται συνήθως άνετα με τη σιωπή, ενώ άλλες τιμούν τη σιωπή. Οι κουλτούρες της Δύσης νιώθουν άνετα να μιλούν ανοιχτά για προσωπικά ζητήματα, ενώ άλλες κουλτούρες θα προτιμούσαν να μιλούν για τέτοια θέματα μόνο με τους πολύ στενούς φίλους. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Ζήτησε από 2 συναδέλφους σου να γράψουν 5 λέξεις που πιστεύουν ότι σε περιγράφουν καλύτερα γράψε και εσύ 5 λέξεις που αληθινά πιστεύεις ότι σε περιγράφουν. Οι 5 λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν για να με περιγράψουν ήταν: Συνάδελφος 1 Συνάδελφος 2 Εγώ 1 1 1 2 2 2 3 3 3 4 4 4 5 5 5 Αξιολογήστε τα αποτελέσματα Σε εξέπληξαν τα αποτελέσματα; Διάλεξαν οι συνάδελφοί σου τα ίδια χαρακτηριστικά με σένα; Διέφεραν οι περιγραφές των συναδέλφων σου μεταξύ τους; 679

Πιστεύεις ότι οι συνάδελφοί σου ήταν ειλικρινείς Γιατί πιστεύεις ότι οι συνάδελφοί σου διάλεξαν τις συγκεκριμένες λέξεις; Πώς σε έκανε να αισθανθείς αυτή η δραστηριότητα; Με εξέπληξαν/δεν με εξέπληξαν τα αποτελέσματα επειδή Οι συνάδελφοί μου διάλεξαν/δεν διάλεξαν τα ίδια χαρακτηριστικά με εμένα επειδή Οι περιγραφές των συναδέλφων μου διέφεραν/δεν διέφεραν επειδή Πιστεύω ότι οι συνάδελφοί μου ήταν/δεν ήταν ειλικρινείς επειδή Νομίζω ότι οι συνάδελφοί διάλεξαν τις συγκεκριμένες λέξεις επειδή Η δραστηριότητα αυτή με έκανε να νιώσω Επανάλαβε τη δραστηριότητα αυτή με δύο στενούς σου φίλους (μπορεί αυτοί να είναι πιο ειλικρινείς). 680

ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Οι προσωπικές σου κοινωνικές δεξιότητες είναι σημαντικές για να σε βοηθήσουν να πετύχεις σε ό,τι κάνεις. Προκειμένου να εντοπίσεις τις δεξιότητες που ήδη διαθέτεις και αυτές που βελτιώνεις ή αναπτύσσεις, θα πρέπει να συμπληρώνεις την αναφορά προόδου κοινωνικών δεξιοτήτων σε εβδομαδιαία βάση. Πρόκειται για έναν πίνακα με τις 15 κοινωνικές δεξιότητες που σου δίνει τη δυνατότητα να βαθμολογείς τη συμπεριφορά σου απέναντι σε συγκεκριμένα κριτήρια. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα δεις πώς οι κοινωνικές σου δεξιότητες επηρεάζονται από πράγματα που συμβαίνουν στην προσωπική σου ζωή, στις σχέσεις σου, στη δουλειά κλπ. Αυτό μπορεί να φανεί από το τμήμα των σχολίων, όπου σημειώνεις σημαντικά γεγονότα και δυσκολίες. Ο σύμβουλός σου θα βαθμολογήσει με τη σειρά του τις δεξιότητες σου σε ξεχωριστή φόρμα. Αυτό θα γίνει στο τέλος της πρώτης εβδομάδας μελέτης και θα επαναληφθεί την τελευταία εβδομάδα των μαθημάτων. Με μεγάλη δόση ελπίδας, οι βαθμοί σου θα έχουν ανέβει. Αλλά γιατί θα σε βαθμολογήσει και ο σύμβουλός σου; Η επόμενη μαθησιακή ενότητα εστιάζει σε συμπεριφορές και στάσεις και μέρος της συζητά τις «αντιλήψεις». Αυτό που εσύ θεωρείς καλό, άλλοι μπορεί να το θεωρούν απλώς αποδεκτό ή και εξαιρετικό. Μήπως υπερεκτιμάς ή υποτιμάς τα πράγματα; Είναι τα στάνταρντ σου πολύ υψηλά; Ή μήπως είναι πολύ χαμηλά; Ζητώντας από το σύμβουλό σου να βαθμολογήσει τις κοινωνικές σου δεξιότητες θα έχεις μια ανεξάρτητη, αντικειμενική άποψη για το πώς οι άλλοι αντιλαμβάνονται τις συμπεριφορές και τις στάσεις σου. Αυτό μπορεί να διαφέρει απόλυτα από την εικόνα που έχεις εσύ για τον εαυτό σου και μπορεί πράγματι να είναι συναρπαστικό. Ο σύμβουλος θα σου δείξει το βαθμό που πήρες στο τέλος της πρώτης εβδομάδας και θα τον συζητήσετε διεξοδικά ώστε να καταλάβεις τους λόγους καθώς και τις όποιες βελτιώσεις πρέπει να κάνεις. Κάθε εβδομάδα θα δείχνεις στο σύμβουλό σου την αυτοαξιολόγησή σου και θα τη συζητάτε. Ο τελικός βαθμός του συμβούλου θα συγκριθεί με το 681

δικό σου και, ελπίζουμε, θα συμπίπτουν (αλλά και θα δείχνουν την πρόοδο που σημειώθηκε). Ο σύμβουλός σου θα μοιράσει τώρα την αναφορά κοινωνικών δεξιοτήτων του μαθητή και θα εξηγήσει πώς θα τη χρησιμοποιήσεις. Θα πρέπει να την κρατάς σε ασφαλές μέρος, αφού θα τη χρησιμοποιείς κάθε εβδομάδα. Δίνεται ένα παράδειγμα μισοσυμπληρωμένης αναφοράς, για να δεις πώς δουλεύει. Πρόσεξε πώς τα σχόλια συνδέονται άμεσα με τις αλλαγές στη βαθμολογία κάθε εβδομάδας. Καλή τύχη! 682

Βαθμοί 1. Πολύ καλά 2. Καλά 3. Μέτρια 4. Όχι ικανοποιητικά Αναφορά Κοινωνικών Δεξιοτήτων για το Μαθητή Όνομα μαθητή:. ΤΕΛΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Σ Στάσεις και δεξιότητες (1-4) ΤΕΛΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Σ Στάσεις και δεξιότητες (1-4) Καλοί Ανάληψη τρόποι καθηκόντων παρουσία ενδιαφέρον επαγγελματισμός παραγωγικότητα ευσυνειδησία Συμπεριφορά ς Τήρηση χρόνων στον εργασιακό Οργάνωση/σχεδια χώρο σμός Προφορική επικοινωνία Ομαδική εργασία/σεβασμό Βοήθεια σε άλλους Ικανότητα αναζήτησης Προσαρμοστικότη βοήθειας τα/ευελιξία Καλοί Ανάληψη τρόποι καθηκόντων παρουσία ενδιαφέρον επαγγελματισμός παραγωγικότητα ευσυνειδησία Συμπεριφορά ς Τήρηση χρόνων στον εργασιακό Οργάνωση/σχεδια χώρο σμός Προφορική επικοινωνία Ομαδική εργασία/σεβασμό Βοήθεια σε άλλους Ικανότητα αναζήτησης Προσαρμοστικότη βοήθειας τα/ευελιξία 1 η εβδομάδα 2 η εβδομάδα 3 η εβδομάδα 4 η εβδομάδα 5 η εβδομάδα 6 η εβδομάδα 3 3 2 3 2 2 3 2 3 3 3 2 2 3 2 3 3 3 2 3 2 2 3 2 2 2 3 3 3 2 2 2 3 3 3 3 2 3 2 3 3 3 3 3 2 Σχόλια και πράξεις Ημερομηνία Σχόλια Προσωπικοί στόχοι με βάση την εβδομαδιαία βαθμολογία 1 η εβδομάδα Μου άρεσε αρκετά αυτή η Να προσπαθήσω να ακολουθώ εβδομάδα. Καινούριο περισσότερο τις οδηγίες να τσεκάρω! μάθημα και γνώρισα Να έχω καταλάβει πριν αρχίσω καινούριους ανθρώπους. Λίγο ντροπαλός. Να προσπαθήσω να βελτιώσω την τήρηση των χρόνων θα είμαι στην ώρα μου το πρωί 2 η εβδομάδα Είμαι καλύτερος στο να διασφαλίζω ότι θα τελειώσω ό,τι μου έχουν αναθέσει, και γι αυτό έδωσα μεγαλύτερο βαθμό στη «συνέπεια» 3 η εβδομάδα Πέρασα πολύ ωραία το σαββατοκύριακο και αισθάνομαι πολύ καλά. Γίναμε καλοί φίλοι με την Άννα που παρακολουθεί το ίδιο σεμινάριο Θα συμμετέχω πιο συχνά σε δραστηριότητες 683

Learning Byte 2 684

685

686

687

688

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονομ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 2 Εισαγωγή Ε στις κοινωνικές δεξιότητες 689

Όπως ήδη ειπώθηκε στάση είναι το «τι σκέφτεσαι» και συμπεριφορά «το τι κάνεις». Με άλλα λόγια στάση είναι το πώς βλέπεις τη ζωή, τα πιστεύω σου και τα αισθήματά σου. Οι άνθρωποι έχουν «αρνητική» και «θετική στάση» όσο αφορά τον εαυτό τους, τους άλλους, την εργασία τους και τις διάφορες περιστάσεις. Η θετική στάση σε κάνει να νιώθεις ήρεμος και αισιόδοξος. Μπορεί να συμβάλει στην καλή υγεία, την παραγωγικότητα και την επιτυχία στη ζωή. Αντίθετα η αρνητική στάση δημιουργεί μιζέρια και επηρεάζει τους ανθρώπους γύρω σας. Μπορεί να σας οδηγήσει στη δυστυχία, την κακή υγεία, σε κακές προσωπικές σχέσεις και σε δυσκολίες στην εργασία σας. Δραστηριότητα 1 Ακολουθούν 3 παραδείγματα θετικής και τρία αρνητικής στάσης. Παρακαλείστε να γράψετε άλλα 2. Θετική Στάση 1. Εκτιμάτε όσα έχετε, οικογένεια, φίλους και υλικά αγαθά 2. Ανακαλείτε μια δύσκολη εποχή στη ζωή σας και διαπιστώνετε ότι κάτι θετικό βγήκε από αυτή την εμπειρία σας 3. Αναλαμβάνετε την ευθύνη της ζωής σας 4. 5.. Αρνητική στάση 1. Έλλειψη αυτοεκτίμησης και εμπιστοσύνης στον εαυτό σας 2. Αρνητικά συναισθήματα προς τους άλλους 3. Πιστεύετε ότι οι άλλοι στρέφονται εναντίον σας 4. 5. Θυμηθείτε ότι το ποτήρι μπορεί να είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο. Εξαρτάται από το πώς βλέπετε τα πράγματα. Σκεφτείτε την παρακάτω περίπτωση: Μπαίνετε στην κουζίνα και βλέπετε το νεροχύτη γεμάτο βρόμικα πιάτα, τον πάγκο και την ηλεκτρική κουζίνα βρόμικα με ξεραμένα λίπη. Ποια είναι η στάση σας σχετικά με το καθάρισμα της κουζίνας; Σκέφτεστε.. Δε με νοιάζει 690

Προτιμώ να κάνω κάτι άλλο Αρνούμαι να καθαρίσω Δεν αξίζει τον κόπο. Θα βρομίσει πάλι Ή. Δε με πειράζει να καθαρίσω την κουζίνα Μου αρέσει να τη βλέπω μετά καθαρή Μου αρέσει η μυρωδιά του καθαριστικού Μου αρέσει να ακούω μουσική όταν καθαρίζω την κουζίνα Θα την καθαρίσω, δε θα μου πάρει πολλή ώρα Οι πρώτες σκέψεις είναι αρνητική στάση, οι δεύτερες θετική. Δραστηριότητα 2. Παρουσίαση Σενάριο: Εργάζεστε σε εταιρεία ένδυσης και τελευταία έχουν πέσει οι πωλήσεις. Ο διευθυντής αποφάσισε να οργανώσετε ανοιχτή εκδήλωση σε πιθανούς αγοραστές και εσείς να κάνετε μια παρουσίαση. Μπορείτε να σκεφτείτε 3 θετικές και 3 αρνητικές στάσεις για την ανάληψη της παρουσίασης; Θετικές. Αρνητικές Δραστηριότητα 3: Κουίζ στάσεων Παρακαλείστε να απαντήσετε με ένα ναι ή με ένα όχι στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Νιώθετε ότι έχετε επαφή με τη ζωή γύρω σας; 2. Πιστεύετε ότι οι σχέσεις σας με τους φίλους σας είναι θετική εμπειρία; 691

3. Αισθάνεστε συχνά αίσθημα χαράς; 4. Αισθάνεστε πάθος για κάτι στη ζωή σας; 5. Είναι η ζωή σας πνευματικά, συναισθηματικά και σωματικά ισορροπημένη; 6. Αισθάνεστε συμπόνια για τους άλλους; 7. Πιστεύετε ότι κρατάτε την ευτυχία σας στα χέρια σας; 8. Ζείτε με ένταση κάθε στιγμή της ζωής σας; 9. Αφήνετε το παρελθόν πίσω σας και αποδέχεστε τα αρνητικά και θετικά στη ζωή σας ως διδακτική εμπειρία; 10. Θα θέλατε να μάθετε πώς να γίνετε πιο θετικός/ή στη ζωή; 9-10 ναι. Συγχαρητήρια! Ζείτε ισορροπημένη ζωή, σωματικά, ψυχικά και πνευματικά. 7-8 ναι. Αντιμετωπίζετε δυσκολίες αλλά η ζωή σας είναι αρκετά ισορροπημένη. Είναι ώρα να αναρωτηθείτε, μπορείτε να κάνετε αλλαγές στη ζωή σας; 5-6 ναι. Φαίνεται ότι η ζωή περνά από δίπλα σας και οι επιλογές σας,, σας οδηγούν μια πάνω και μια κάτω. Δικαιούστε να απολαμβάνετε τη ζωή. 3-1 ναι. Αντιλαμβάνεστε ότι χρειάζεστε να κάνετε αλλαγές στη ζωή σας για να κατακτήσετε την ευτυχία. Τι όραμα έχετε για τη ζωή; Μάθετε πώς να παίρνετε περισσότερα από τη ζωή σας. 692

Μπορεί να έχετε θετική στάση όταν τα πράγματα πάνε καλά στη ζωή σας. Τι γίνεται όμως όταν κάτι πάει στραβά; Πώς νιώθετε και πως αντιδράτε; Έχετε περισσότερες πιθανότητες να πετύχετε αν υιοθετήσετε τη στάση «μπορώ και θα πετύχω» από το «δεν μπορώ και δεν θα τα καταφέρω» Σκεφτήκατε ποτέ για τη στάση σας στη δουλειά και πώς σας βλέπουν οι άλλοι; Παραπονιέστε για φόρτο εργασίας και για το πώς σας βλέπουν οι συνάδελφοί σας; Βρίσκετε το φταίξιμο στους άλλους όταν κάτι πάει στραβά; Ποτέ δεν βρίσκετε το χρόνο να συζητήσετε θέματα της δουλειάς με τους συναδέλφους σας; Αρνείστε να βοηθήσετε τους άλλους; Νιώθετε ότι οι συνάδελφοι σας σας σχολιάζουν πίσω από την πλάτη σας; Έχετε την αίσθηση ότι δεν ταιριάζετε με τους υπόλοιπους στη δουλειά; Νιώθετε ότι δεν εκτιμούν όσο πρέπει τον κόπο σας; Σωστή στάση είναι να είστε αισιόδοξοι στους δύσκολους καιρούς. Αναζητείστε το καλό στις διάφορες καταστάσεις και θυμηθείτε ότι η σωστή στάση θα σας βοηθήσει στη ζωή σας, στη δουλειά σας, στις σχέσεις σας. Δραστηριότητα 4 Προσπαθήστε να μετρήσετε τα καλά στη ζωή σας. Γράψτε 5 πράγματα που σας κάνουν ευτυχισμένους.. 693

Δραστηριότητα 5 Σκεφτείτε 3 πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τη στάση σας στη ζωή. Για παράδειγμα. Υγιεινή διατροφή Τώρα σκεφτείτε 3 πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε κάποιου άλλου τη στάση για τη ζωή. Παράδειγμα: Χαμογελάστε τους 694

. Δραστηριότητα 6 Περιμένετε να σερβιριστείτε σε ένα μαγαζί και κάποιος σας παίρνει τη σειρά. Τι κάνετε ή λέτε σε κάθε μία από τις παρακάτω συμπεριφορές; Σταθερή διεκδικητική συμπεριφορά Επιθετική συμπεριφορά Παθητική Στο χώρο εργασίας υπάρχουν κανόνες συμπεριφοράς σε φυλλάδια. Ορίζουν ποια είναι αποδεκτή συμπεριφορά και ποια όχι. Το να αργείς στη δουλειά προκαλεί αρνητικές αντιδράσεις, με το να λες ακατάλληλα αστεία μπορεί να προσβάλλεις τους άλλους, το να κάνεις διακρίσεις λόγω φύλου, εθνικότητας, χρώματος ή θρησκείας μπορεί να επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα. Αν κάποιου η συμπεριφορά σε αναστατώνει δεν πρέπει να το δεχτείς. Μπορείς να το αναφέρεις στον υπεύθυνο. Για την προστασία σου υπάρχουν νόμοι που ελέγχουν την ανάρμοστη συμπεριφορά. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 7 Παρακάτω ακολουθούν 12 λέξεις που περιγράφουν συμπεριφορές. Αφού σκεφτείτε, τσεκάρετε τη γνώμη σας για την κάθε μια με ειλικρίνεια, κατά πόσο εκφράζει τη συμπεριφορά σας στη δουλειά σας. 695

Ομιλητικός Ποτέ Μερικές φορές Συχνά Υπομονετικός Αδιάφορος Κοινωνικός Φθονερός Άβουλος Ανεκτικός Συγκρατημένος Αξιόπιστος Εκρηκτικόςl Ευχαριστημένος Σας εξέπληξαν οι απαντήσεις σας; Ήσαστε ειλικρινείς; Εκπ/κος. Μπορείτε να ζητήσετε από τους εκπαιδευόμενους να κάνουν τα παρακάτω: Ζητείστε από 3 συναδέλφους να σας αξιολογήσουν με το ίδιο φυλλάδιο. Είστε σε θέση να δεχτείτε την αξιολόγηση; Ζητείστε από ένα μέλος της οικογένειας να σας αξιολογήσει. Ενδεχομένως να είναι πιο ειλικρινές. 696

Παραδείγματα αρνητικής συμπεριφοράς στη δουλειά Να το παίζεις ανώτερος στους συναδέλφους σου και να τους κρίνεις. Να παρουσιάζεις σαν δικές σου ιδέες άλλων. Απαράδεκτα σχόλια για την εμφάνιση, το φύλο ή τις ικανότητες των άλλων. Να εμπλέκεσαι σε καυγάδες με συναδέλφους. Το να διαφωνείς είναι θεμιτό αλλά να γίνεται με ευγένεια. Να δέχεσαι και να κάνεις προσωπικά τηλεφωνήματα συνέχεια. Να μη διατηρείς το χώρο εργασίας σου καθαρό και να αφήνεις στους άλλους να μαζεύουν τα σκουπίδια σου. Δραστηριότητα 8. Παρακαλείστε να καταγράψετε μερικά παραδείγματα θετικής συμπεριφοράς στο χώρο της δουλειάς. 697

Δραστηριότητα 12 Προσέξτε τις παρακάτω εικόνες. Βρείτε τις αρνητικές συμπεριφορές.! $* # 698

699

Ελπίζουμε να συμφωνείτε ότι οι συμπεριφορές που εντοπίσατε είναι απαράδεκτες. Έχετε παραβρεθεί σε τέτοιου είδους συμπεριφορές; Έχετε μικρότερα αδέρφια; Παιδιά; Είστε ο ήρωάς τους; Θα σας αντέγραφαν; Έχετε σκεφτεί την επίδραση που έχετε πάνω σ αυτά; Συζητήστε το στην τάξη. 700

Learning Byte 3 701

702

703

704

705

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονομ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 3 Ομαδική εργασία και σεβασμός 706

What is a team? Ομάδα είναι ένα σύνολο ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την επιτυχία ενός κοινού έργου. Η συνεργασία με άλλους μπορεί να αυξήσει τις δυνατότητές σου και να βελτιώσει τα αποτελέσματα. Μπορείς να σκεφθείς περιπτώσεις όπου προσπάθησες να κάνεις κάτι μόνος σου και μετά ζήτησες τη βοήθεια άλλων; Εάν ναι, μπήκες στη διαδικασία του σχηματισμού μιας ομάδας. Έφερες σε πέρας το έργο; Τι έκανε την διαφορά; Πλεονεκτήματα ομαδικής εργασίας Όσο περισσότεροι άνθρωποι συνεισφέρουν σε ιδέες, τόσο καλύτερο είναι το τελικό αποτέλεσμα. Όλα τα μέλη μιας ομάδας, που η σύνθεση των απόψεών τους οδήγησε σε ένα ειδικό αποτέλεσμα, αναλαμβάνουν την ευθύνη για να εξασφαλίσουν την επιτυχία. Η ομαδική εργασία δίνει πάντα μια αίσθηση ασφάλειας και ομαδικότητας. Τα πιο αδύναμα μέλη μπορούν να υποστηρίζονται από τα πιο δυνατά έτσι ώστε να δίνονται ευκαιρίες σε όλους όσους συμμετέχουν. Στο γνωστό μύθο σου Αισώπου «οι τέσσερις αγελάδες και το λιοντάρι», τα τέσσερα ζώα μόλις χωρίσθηκαν, μετά από ένα καυγά, έγιναν τρωτά στην επίθεση του λιονταριού. Αυτό αληθεύει για όλες τις πλευρές της ζωής και για κάθε ζωικό είδος και φυσικά και για εμάς τους ανθρώπους. Τα μυρμήγκια, οι μέλισσες, οι λύκοι κλπ συνεργάζονται για ένα κοινό σκοπό όπου το κάθε μέλος παίζει το δικό του ρόλο για το καλό της ομάδας. Μειονεκτήματα ομαδικής εργασίας Ακόμα και όταν ανήκουμε σε μια ομάδα, δεν παύουμε να είμαστε ξεχωριστά άτομα με τις δικές μας ανάγκες και φιλοδοξίες. Κάποιες φορές, οι άνθρωποι μπορεί να δυσαρεστούνται όταν δεν έχουν την επιδοκιμασία για τη δουλειά που κάνουν ή για την προσωπική συνεισφορά τους στην ομαδική προσπάθεια. Μια άλλη δυσκολία προκύπτει από εκείνους που δείχνουν ηγεμονική συμπεριφορά 707

θεωρώντας ότι γνωρίζουν τα πάντα και ότι έχουν όλες τις απαντήσεις ή ακόμα χειρότερα όταν υποκλέπτουν τη δουλειά των άλλων. Τέτοια προβλήματα μπορούν να ξεπερασθούν όταν υπάρχει ένας δυναμικός ηγέτης. Κάθε ομάδα χρειάζεται έναν αρχηγό ο οποίος θα αναθέσει ρόλους και στόχο με σαφήνεια και αμεροληψία. Ταυτόχρονα ο αρχηγός της ομάδας οφείλει να γνωρίζει τις δεξιότητες και τις δυνατότητες των μελών της ομάδας του ώστε αυτές να χρησιμοποιούνται πιο αποτελεσματικά. Δραστηριότητα 1 H Harcop Διεθνής είναι ένας μεγάλος οργανισμός ο οποίος κατασκευάζει και εξάγει κινητά τηλέφωνα. Η διοικητική δομή του οργανισμού φαίνεται στο παρακάτω σχήμα: Γενικός διευθυντής Διευθυντής πωλήσεων Διευθυντής Διοίκησης Διευθυντής κατασκευών Διευθυντής διανομών Ομάδα πωλήσεων Προσωπικό γραφείου Προσωπικό εργοστασίου Ομάδα μεταφορών Η Yasmine εργάζεται στην ομάδα πωλήσεων. Παίρνει παραγγελίες από διάφορες πηγές και στη συνέχεια δίνει τις πληροφορίες στο προσωπικό του γραφείου, το οποίο αφού τις επεξεργάζεται, συμπληρώνει τα κατάλληλα τιμολόγια. Το αίτημα της παραγγελίας στέλνεται αυτόματα στο τμήμα παραγωγής του εργοστασίου το οποίο με τη σειρά του παράγει το προϊόν και το στέλνει στο τμήμα μεταφορών για αποστολή. Κάποια μέρα, ενώ ετοιμαζόταν να σχολάσει από τη δουλειά, η Yasmine πήρε μια επείγουσα παραγγελία για 300 ZX95 κινητά τηλέφωνα. Σκέφτηκε να αφήσει την εκτέλεση της παραγγελίας για την επόμενη ημέρα μιας και βιαζόταν να επιστρέψει στο σπίτι της. Ωστόσο, αποφάσισε να τελειώσει πρώτα τη γραφική δουλειά με τα έγγραφα έτσι ώστε το αίτημα του πελάτη για παράδοση μέσα σε 24 ώρες να μπορέσει να ικανοποιηθεί. Έτσι 708

έγραψε στα γρήγορα την παραγγελία και την ταχυδρόμησε προς το προσωπικό του γραφείου για να τη λάβει το επόμενο πρωί. Δυο εβδομάδες αργότερα, η εταιρεία η οποία είχε δώσει την παραγγελία, τηλεφώνησε της Yasmine για να της πει ότι δεν είχαν κανένα νέο σχετικά με την παραγγελία τους για τα τηλέφωνα. Η Yasmine δε μπορούσε να θυμηθεί τις λεπτομέρειες της παραγγελίας εκείνη την στιγμή και είπε ότι, αφού φροντίσει να μάθει σχετικά, θα τηλεφωνούσε ξανά στο συνομιλητή της. Στη συνέχεια κοίταξε τα αιτήματα παραγγελιών αλλά δε μπόρεσε να βρει καμία αναφορά για τη συγκεκριμένη παραγγελία. Ωστόσο, θυμόταν κάπως αόριστα τη μεγάλη αυτή παραγγελία και έτσι ήταν βέβαιη ότι έπρεπε κάπου να βρίσκεται. Η Yasmine τηλεφώνησε τον Hector στο γραφείο του και τον ρώτησε αν θα μπορούσε να βοηθήσει. Αυτός πράγματι γνώριζε ότι η παραγγελία είχε πάρει το δρόμο της και είχε ήδη σταλεί στο εργοστάσιο δύο εβδομάδες νωρίτερα. Η Yasmine τότε ήρθε σε επαφή με το εργοστάσιο το οποίο και βεβαίωσε ότι τα τηλέφωνα είχαν ήδη ετοιμασθεί και είχαν σταλεί στο τμήμα μεταφορών για αποστολή. Τότε η Yasmine, τηλεφώνησε στο τμήμα μεταφορών το οποίο όμως δεν μπορούσε να βρει καμιά αναφορά σχετικά με την παραγγελία. Κάνοντας έναν έλεγχο στα αρχικά έγγραφα ανακάλυψε ότι η ίδια είχε ξεχάσει, πάνω στη βιασύνη της να ετοιμάσει την παραγγελία, να γράψει τη διεύθυνση του παραλήπτη. Όταν τελικά πήγε στο τμήμα μεταφορών με τα αντίγραφα των εγγράφων ανά χείρας, οι υπάλληλοι εντόπισαν το δέμα με τα τηλέφωνα σε μια αποθήκη. Ήταν τοποθετημένο εκεί ήδη από 13 ημέρες πριν αφού δεν υπήρχε η διεύθυνση του παραλήπτη στην οποία έπρεπε να αποσταλούν. Συζήτηση Συζητείστε τι δεν πήγε καλά με αυτήν την παραγγελία. Κάντε μια λίστα όλων των προβλημάτων. Πώς ξεκίνησαν τα προβλήματα; Ποιος φταίει; Τι θα έπρεπε να είχε γίνει και από ποιον; Νομίζετε ότι το παραπάνω περιστατικό είναι ένα καλό παράδειγμα ομαδικής εργασίας; Τι νομίζετε ότι θα σκέφτεται ο πελάτης για αυτήν την εταιρεία; Θα έδινε ποτέ ξανά παραγγελία σε αυτήν την εταιρεία; Συμπέρασμα Το να είσαι σε μια ομάδα σημαίνει ανάληψη αμοιβαίας ευθύνης αλλά και προσωπικής. Εάν βρούμε ότι κάποιος έχει κάνει ένα λάθος είναι απλό και πρέπει να του ζητήσουμε να αποσαφηνίσει τις λεπτομέρειες. Αυτό βοηθά όχι μόνο να γίνει η δουλειά καλύτερα αλλά βοηθά και να αντιληφθούμε τη σημασία του να ελέγχει κανείς την εργασία, βεβαιώνοντας έτσι πως έγινε ό,τι είναι δυνατόν για την ικανοποίηση του πελάτη. 709

Δραστηριότητα 2 Quiz Πόσο καλός είσαι στο να συμμετέχεις σε ομαδική εργασία; 18 Κάνε ένα τικ στο σχόλιο που σε περιγράφει καλύτερα: Σχόλιο Εάν έχω κάποιο πρόβλημα προτιμώ να το συζητήσω με Παντα () Σπάνια () Ποτέ () κάποιον άλλον Εάν κάτι πάει στραβά, προτιμώ να ζητήσω βοήθεια ή συμβουλή από κάποιον άλλον Μου αρέσει να δουλεύω σε ομάδα Μου αρέσει να κάνω πρόταση σε μια ομάδα και δεν με πειράζει αν αυτή δεν γίνει αποδεκτή Μπορεί κανείς να βασισθεί σε μένα ότι θα κάνω ότι καλύτερο μπορώ για να φέρω σε πέρας μια δουλειά Υπολογίζω τις απόψεις των άλλων Μου αρέσει να βοηθώ τους άλλους Δεν με πειράζει να μοιράζομαι το χρόνο μου ή τα πράγματά μου Λέω ευχαριστώ όταν κάποιος με βοηθά Αναλαμβάνω ευθύνη για τις πράξεις μου Εάν κάποιος μου φέρει δυσκολίες θα σκεφτώ προσεκτικά πριν αντιδράσω Θα υπερασπίσω ένα μέλος της ομάδας μου εάν κατακρίνεται 18 Adapted from Administration SVQ2 Student Handbook, Carysforth C, 1994 710

Θα υποστηρίξω τις απόψεις των άλλων αν νομίζω ότι βοηθούν Μπορώ να δουλέψω με όλα τα είδη των ανθρώπων Συνήθως τα πάω καλά με τους άλλους Scoring Για κάθε πάντα βάλε 2 points Για κάθε σπάνια βάλε 1 point Για κάθε ποτέ βάλε 0 points Όσο πιο πολύ πλησιάζεις το 30 τόσο περισσότερο συνεργάσιμος είσαι Ξανακοίτα τα σχόλια όπου έβαλες 0. Να βάλεις την ιδέα σαν προσωπικό στόχο με σκοπό να αλλάξεις συμπεριφορά και να βελτιώσεις τη δυνατότητά σου να συνεργάζεσαι. Σεβασμός Στην προσωπική σου ζωή, συνήθως έχεις τη δυνατότητα να διαλέγεις εσύ με ποιον θα κάνεις μια σχέση. Ωστόσο, στην εργασιακή σου ζωή, αυτό είναι μια πολυτέλεια που δεν την έχεις. Συχνά θα βρεθείς στη θέση να δουλεύεις με κάποιον που δεν σου αρέσει ιδιαίτερα και παρόλα αυτά εσύ οφείλεις να εργασθείς καλά και παραγωγικά. Η επιτυχία σε τέτοια περίπτωση εξαρτάται από το πόσο σημασία δίνεις στην ανάγκη να δείχνεις σεβασμό στους άλλους. Τι σημαίνει όμως αυτό; Πιθανώς σου έχουν πει ότι οφείλεις σεβασμό στους μεγαλύτερούς σου και στους ανωτέρους σου. Αλλά ο σεβασμός πρέπει να κερδίζεται. Σκέψου πως η στάση και συμπεριφορά σου μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που οι άνθρωποι συμπεριφέρονται απέναντί σου. Μερικοί άνθρωποι ωστόσο δεν εννοούν να αλλάξουν και μεταχειρίζονται άσχημα τους άλλους έστω και αν αυτοί είναι ευγενικοί μαζί τους. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις τέτοιους ανθρώπους είναι να θυμάσαι ότι ο καθένας μας είναι διαφορετικός, ότι όλοι μας έχουμε τις αδυναμίες μας και τις δυνατότητες μας, τις πεποιθήσεις τις αξίες και τις απόψεις μας. Η αναγνώριση και η αποδοχή αυτού του γεγονότος θα σε βοηθήσει να δεις το καλό στους ανθρώπους και θα σε κάνει ικανό να τους σέβεσαι. Στην εργασιακή ζωή, ο ρόλος κάποιου ατόμου αυτόματα δείχνει ότι εσύ οφείλεις να δείχνεις σεβασμό, αν όχι στο ίδιο το άτομο, τουλάχιστον στη θέση που κατέχει. Αυτό ωστόσο δεν είναι και τόσο εύκολο να το εφαρμόσει κανείς. Δραστηριότητα 3. Ποιόν σέβεσαι; Στον πίνακα πιο κάτω, κάνε μια λίστα των ανθρώπων τους οποίους σέβεσαι. Ανάφερε τον λόγο για τον οποίο δείχνεις σεβασμό. Άτομο (π.χ. δάσκαλο, γονέα, φίλο) Γιατί δείχνω σεβασμό (π.χ. τιμιότητα, ευγένεια, εργατικότητα) 711

Δραστηριότητα 4 Περιπτώσεις στις οποίες έχει χάσει το σεβασμό για κάποιον Στον πίνακα πιο κάτω, δώσε παραδείγματα ανθρώπων τους οποίους σεβόσουν και τον λόγο για τον οποίο αυτοί έχασαν τον σεβασμό σου. Άτομο( π.χ. δάσκαλος, γονέας, φίλος) Γιατί έχασα το σεβασμό μου (π.χ. ανεντιμότητα, εγωισμός, μέθυσος, τεμπελιά, αγένεια κλπ.) 712

713

Learning Byte 4 714

715

716

717

718

719

720

Εκπαιδευτικό Υλικό Oνομ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 4 Να βοηθάς τους άλλους 721

Βοηθάτε τους άλλους; Μπορεί να έχετε μια πηγαία επιθυμία να βοηθάτε τους άλλους, μπορεί να θέλετε να κάνετε κάτι ή να ανταποδώσετε κάτι. Μπορεί να αισθάνεστε ότι είναι καθήκον σας να νοιάζεστε και να βοηθάτε τους άλλους. Το να βοηθάς τους άλλους για οποιονδήποτε λόγο είναι καλό. Στην καθημερινότητά σας μπορεί να βοηθάτε κάποιους χωρίς καν να το συνειδητοποιείτε.. Για παράδειγμα: Ανοίγετε την πόρτα για κάποιον Βοηθάτε κάποιον στις τσάντες με τα ψώνια Ακούτε κάποιον που έχει πρόβλημα, του προσφέρετε έναν καφέ, τον βοηθάτε να ηρεμήσει Βγάζετε τα σκουπίδια του γείτονα μαζί με τα δικά σας Δίνετε οδηγίες σε κάποιον που φαίνεται πως έχει χαθεί Βοηθάτε έναν ηλικιωμένο να διασχίσει το δρόμο Δραστηριότητα 1 Μπορείτε να σκεφτείτε παραδείγματα που έχετε βοηθήσει κάποιον στην καθημερινή ζωή; Το να βοηθάς τους άλλους μπορεί να σου δώσει το αίσθημα της πληρότητας και της ικανοποίησης και συνήθως βοηθώντας τους άλλους ξεχνάς τα δικά σου προβλήματα. 722

Ταυτόχρονα γίνεσαι ένα καλό παράδειγμα για τους γύρω σου. Εξάλλου δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από το να ξέρεις ότι έχεις κάνει κάτι για να βοηθήσεις κάποιο πρόσωπο. Χαρακτηριστικά του ανθρώπου που βοηθά Πιστεύεις ότι οι άλλοι είναι το ίδιο σημαντικοί με σένα Συμπεριφέρεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες να σου συμπεριφέρονται Είσαι πάντα πρόθυμος να βοηθήσεις ακόμα και αν αυτό σε ξεβολεύει Είσαι ευγενικός και δείχνεις κατανόηση Είσαι πάντα πρόθυμος να ακούσεις τις ανάγκες των άλλων Έχεις καλές φιλίες και είσαι δημοφιλής Χαρακτηριστικά εγωκεντρικού ατόμου 6. Βάζεις τις δικές σου ανάγκες και επιθυμίες πάνω από των άλλων 7. Βλέπεις τους άλλους μόνο ως μέσο για να πετύχεις τα θέλω σου 8. Νιώθεις την επιθυμία να ελέγχεις καταστάσεις και ανθρώπους και είσαι απρόθυμος να συμβιβαστείς με τους άλλους 9. Θεωρείς δύσκολο να αφιερώσεις χρόνο και κόπο 10. Δεν ακούς τι έχουν να σου πουν οι άλλοι 11. Αισθάνεσαι ότι είναι δικαίωμά σου να παίρνεις από τους άλλους αλλά να επιστρέφεις λίγα Σκέψου Μπορείς να ταυτοποιήσεις κάποιον που ξέρεις με τα παραπάνω χαρακτηριστικά; Τι χαρακτηρίζει εσένα; Να είσαι ειλικρινής Βοηθώντας άλλους στο χώρο εργασίας Στην εποχή μας οι εργοδότες θεωρούν ότι το να βοηθά κάποιος τους άλλους είναι μια σημαντική κοινωνική δεξιότητα. Χρειάζεται να μπορείς να βοηθάς τους συναδέλφους σου χωρίς να σου έχει ζητηθεί και χωρίς να επιδιώκεις την επιβράβευση. Εάν τακτοποιήσεις 723

εγκαίρως τις υποχρεώσεις σου θα μπορούσες να βοηθήσεις τους συναδέλφους σου που έχουν πρόβλημα χρόνου. Εάν αποφεύγεις να βοηθάς τους συναδέλφους σου δεν είσαι μέρος της αμάδας και αυτό επηρεάζει αρνητικά τις εργασιακές σου σχέσεις και τη μελλοντική προαγωγή σου. Δραστηριότητα 2 Μπορείς να σκεφτείς μερικά επαγγέλματα που κάποιοι άνθρωποι πληρώνονται για να βοηθούν άλλους ανθρώπους; Δραστηριότητα 3 Δώστε ένα παράδειγμα που βοηθήσατε κάποιον πρόσφατα στη δουλειά ή προσωπικά. Ποιον βοηθήσατε; Τι κάνατε; Πώς αισθανθήκατε; 724

Επιτυχία δεν είναι μόνο αυτό που κερδίζεις εσύ αλλά και αυτό που κάνεις για τους άλλους. Δραστηριότητα 4 Δώστε κάποιο παράδειγμα που βοηθηθήκατε πρόσφατα στη δουλειά ή προσωπικά. Ποιος σας βοήθησε; Τι έκανε; Πώς αισθανθήκατε; 725

Βοηθώντας τους άλλους εθελοντικά Εθελοντισμός σημαίνει να δίνεις με προθυμία το χρόνο και την ενέργειά σου για καλό σκοπό. Είναι μη αμειβόμενη εργασία που δεν είσαι υποχρεωμένος αλλά επιλέγεις να την κάνεις. Οι εθελοντές βοηθούν σε σταθερή ή περιστασιακή βάση, συνήθως όταν έχουν χρόνο να αφιερώσουν. Κάποιες εθελοντικές δραστηριότητες απαιτούν συγκεκριμένη εμπειρία αλλά οι περισσότερες απαιτούν δεξιότητες που αποκτήθηκαν στην καθημερινή ζωή και προθυμία από κάποιον να μάθει. Ο εθελοντισμός δίνει την ευκαιρία να αλλάξεις ζωές κάνοντας κάτι για θέματα που σημαίνουν κάτι για σένα. Δραστηριότητα 5 Παρακάτω δίνονται τρία παραδείγματα εθελοντισμού. Πόσα ακόμη μπορείτε να αναφέρετε; Οργανώνω συναυλία για φιλανθρωπικό σκοπό Παίζω μουσική στο ραδιόφωνο του τοπικού νοσοκομείου Καθαρίζω το δημοτικό πάρκο 726

Παίρνοντας μέρος σε εθελοντική εργασία κάποιος δείχνει πολλά για την προσωπικότητά του, την καλή φύση, την ευελιξία την υπομονή και την αξιοπιστία του. Η εθελοντική εργασία δείχνει στους μελλοντικούς εργοδότες ότι υπάρχει κίνητρο και αφοσίωση και αποτελεί τρόπο για απόκτηση εμπειρίας που οι εργοδότες αποτιμούν θετικά. Ενδεχομένως να έχεις προσφέρει εθελοντική εργασία, π.χ. καταφύγιο αστέγων. Εάν το έκανες ποιος ήταν ο λόγος; 6. Προσωπικοί λόγοι; 7. Να καταπολεμήσεις την ανία; 8. Από ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο θέμα; 9. Επειδή κάποτε βρέθηκες στην ίδια κατάσταση και θέλεις να ανταποδώσεις κάτι; 10. Για ερευνητικό πρόγραμμα; 11. Για να μάθεις περισσότερα για κάποιο θέμα που σε ενδιαφέρει; Όπως βλέπεις υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους βοηθάμε τους άλλους. Δραστηριότητα 6 Γράψε πέντε λόγους για εθελοντική εργασία στο Δήμο σου. Υπάρχουν πολλοί οργανισμοί που δουλεύουν με εθελοντές με διαφόρους τρόπους. Αν δεν είστε σίγουροι για το τι σας ταιριάζει επικοινωνήστε με το κέντρο εθελοντισμού. Μπορεί να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε. Δραστηριότητα 7 727

Μελέτησε τις παρακάτω περιπτώσεις και σκέψου τρόπους να βοηθήσεις. Περίπτωση 1 Η φίλη σου η Κάρολ, 17 ετών, μένει μόνη στο διαμέρισμά της εδώ και ένα χρόνο. Όταν η Κάρολ μετακόμισε στο διαμέρισμα, είχε δουλειά και με καλή διαχείριση των οικονομικών της κατάφερνε να πληρώνει το νοίκι της, να έχει χρήματα για τη διατροφή και για τη διασκέδασή της. Η Κάρολ ήταν πολύ περήφανη για το διαμέρισμά της και έδειχνε να απολαμβάνει την ανεξαρτησία της. Η Κάρολ απολύθηκε, χωρίς να φταίει η ίδια, είναι άνεργη τρεις μήνες και εξαρτάται από το επίδομα ανεργίας. Σε αυτό το διάστημα άφησε νοίκια απλήρωτα, φαίνεται να μην έχει φάει και δεν φροντίζει το σπίτι της. Επίσης έχεις ακούσει από άλλους φίλους ότι η Κάρολ δανείζεται χρήματα. Πώς μπορείς να βοηθήσεις την Κάρολ; Περίπτωση 2 Ενώ είσαι φοιτητής για να συμπληρώσεις το εισόδημά σου αποφασίζεις να εργαστείς τα Σαββατοκύριακα στο καφέ της γειτονιάς. Καθώς περνούν οι μήνες καταλήγεις να γνωρίσεις τις τακτικές πελάτισσες κ. Brown και την κ. Simpson. Και οι δύο είναι ηλικιωμένες χήρες και έρχονται στο καφέ κάθε Παρασκευή και Σάββατο. Παρατηρείς ότι δεν έρχονται για μερικές βδομάδες και κατόπιν η κ. Simpson έρχεται μόνη της και σου λέει ότι η κ. Brown είναι καθηλωμένη στο σπίτι της μετά από ένα άσχημο πέσιμο όπου έσπασε το πόδι της. Σου λέει επίσης ότι η κ. Brown είναι λίγο θλιμμένη επειδή δε μπορεί να συναντά άλλους ανθρώπους και να κάνει τα ψώνια της. Πώς μπορείς να βοηθήσεις την κ Brown; 728

Συγχαρητήρια. Έχετε συμπληρώσει την ενότητα 4 729

Learning Byte 5 730

731

732

733

734

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονoμ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 5 Η ικανότητα να ζητάς βοήθεια 735

Χρειάζεσαι βοήθεια; Το να παραδέχεσαι ότι χρειάζεσαι βοήθεια ή ότι δεν μπορείς μόνος σου να κάνεις κάτι, θεωρείται από πολλούς ως ένδειξη αδυναμίας. Ασφαλώς αυτό δεν είναι αλήθεια. Το να ζητάς βοήθεια είναι δύναμη διότι αυτό δείχνει ότι γνωρίζεις τα όριά σου πράγμα που σώζει χρόνο και χρήματα για τον εργοδότη σου. Φαντάσου ότι αναλαμβάνεις να κλείσεις μια πτήση για λογαριασμό του αφεντικού σου στην Νότιο Αφρική. Ξέρεις πώς να το κάνεις; Να κανονίσεις π.χ. για βίζα, ασφάλιση και εμβόλια; Εάν βιαστείς να κάνεις «του κεφαλιού σου», οι πιθανότητες να κάνεις λάθος αυξάνονται. Αυτό είναι ένα τυπικό παράδειγμα σε σχέση με το πότε είναι λογικό να ζητάς για βοήθεια. Αν χρειαστεί, κράτα σημειώσεις ώστε να μπορείς να αναφερθείς σε αυτές αργότερα, είτε για τον εαυτό σου είτε για άλλους. Το να ζητάς για βοήθεια δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Ωστόσο είναι στην ανθρώπινη φύση σου να προτιμάς να πάρεις μία συγκεκριμένη βοήθεια από συγκεκριμένους ανθρώπους. Θα ζητήσεις π.χ. από τον καλύτερο φίλο σου μια συμβουλή για το πώς θα πρέπει να ζητήσεις από κάποια να βγει μαζί σου. Ή θα ζητήσεις βοήθεια από κάποιον μεγαλύτερο παρά από κάποιον της ίδιας ηλικίας. Μπορεί όλοι μας να είναι είμαστε διαφορετικοί άλλα έχουμε ένα πράγμα κοινό. Την ανάγκη να ζητήσουμε βοήθεια κάποια στιγμή. Προσπάθησε να θυμάσαι το εξής: Το αίτημα για βοήθεια ενισχύει την αυτοπεποίθησή σου. Αλλά το να ρωτάς για το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά δείχνει ότι δεν ακούς προσεκτικά και σύντομα θα εκνευρίσεις τους άλλους. Να θυμάσαι να κρατάς πάντα σημειώσεις ως μελλοντική αναφορά. Είναι καλή ιδέα να αγοράσεις ένα μικρό σημειωματάριο για να αποθηκεύεις τέτοιες σημειώσεις. Μερικές φορές χρειάζεται να ζητήσουμε βοήθεια επειδή δεν ακούσαμε καθαρά τι είπε κάποιος ή γιατί δεν μπορέσαμε να συγκεντρωθούμε εστιάζοντας σε κάποια συνομιλία. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες ενοχλήσεις από γύρω όπως θόρυβος από αυτοκίνητα, τηλέφωνα κλπ. Το να ακούς λοιπόν προσεκτικά είναι μια δεξιότητα που μπορείς να τη μάθεις. Δραστηριότητα 1 Αντανακλαστική και ενεργή ακρόαση. Χωρισθείτε σε ζευγάρια. Ρώτα το άλλο μέλος του ζεύγους να σου πει τι έκανε την προηγούμενη ημέρα από τη στιγμή που ξύπνησε το πρωί μέχρι που πήγε ξανά για ύπνο στο κρεβάτι το βράδυ. Απλά να σου πει τα σημεία «κλειδιά» π.χ. τι έφαγε για πρωινό ή για μεσημεριανό κλπ. Άκου προσεκτικά αλλά μην κρατάς σημειώσεις. Επανάλαβέ τα περιληπτικά. Μετά αντιστρέψτε τους ρόλους. 736

Κατάφερες να θυμηθείς το κάθε τι; Παρασύρθηκες από άλλους στην αίθουσα; Νομίζεις ότι θα σε βοηθούσε αν κρατούσες σημειώσεις; Οι απαντήσεις σου θα σε βοηθήσουν να αναπτύξεις μια προσωπική στρατηγική για να μπορείς να συγκεντρώνεσαι και να εστιάζεις. Συζήτησέ το με το δάσκαλό σου. Πόσο σημαντικό είναι να ζητάς βοήθεια; Ο κόσμος των επιχειρήσεων είναι γεμάτος από προθεσμίες και σφιχτά προγράμματα. Αν έχεις να τελειώσεις μια δουλειά μέσα σε ορισμένο χρόνο είναι σημαντικό να το καταφέρεις μέσα σε αυτά τα χρονικά όρια. Ωστόσο κάποιες φορές μπορεί να σου ζητήσουν να κάνεις πολλά πράγματα άμεσα οπότε, μιας και θα σου είναι δύσκολο να βάλεις προτεραιότητες, αυτό θα σου προκαλέσει άγχος. Αν ζητήσεις βοήθεια και υποστήριξη ασφαλώς και θα την πάρεις. Είναι ευθύνη σου να ανταποκριθείς στους στόχους και στις δεσμεύσεις σου και επομένως το να προσχεδιάσεις τη δουλειά, προκειμένου να ανταποκριθείς στις απαιτούμενες προθεσμίες, είναι βασικό. Άγχος Άγχος είναι αυτό που νιώθεις όταν ασκείται επάνω σου μεγάλη πίεση. Μικρή πίεση, μπορεί να κάνει καλό αφού μπορεί να σε ενεργοποιήσει για να κάνεις κάποια δουλειά καλύτερα. Ωστόσο το άγχος λόγω μεγάλης πίεσης μπορεί να οδηγήσει σε σωματικά και πνευματικά προβλήματα. Δραστηριότητα 2. Τεστ άγχους Ποιο από τα παρακάτω νομίζεις ότι μπορεί να σου δημιουργήσει άγχος; Κατάσταση Έλλειψη υποστήριξης από το μάνατζερ ή το δάσκαλο Παρενόχληση Παύση εργασίας λόγω διακοπών Προβλήματα σχέσεων Υπερβολικό φορτίο δουλειάς Ο γάμος Οικονομικές δυσκολίες Εξασφάλιση εργασίας Απώλεια αγαπημένου προσώπου Συμμετοχή σε εξετάσεις Σύγκρουση με φίλους Προκαλεί άγχος () Δεν προκαλεί άγχος () 737

Πώς να ζητάς βοήθεια 19 Να θυμάσαι ότι δεν είναι κακό να ζητάς βοήθεια. Να μη δίνεις σημασία στο πώς θα σε κρίνουν οι άλλοι. Σκέψου τι μπορεί να συμβεί αν δε ζητήσεις ή αν ζητήσεις βοήθεια. Αποφάσισε ποιο είναι το πρόβλημά σου και τι είδους βοήθεια χρειάζεσαι. Σκέψου από ποιον θα ζητήσεις βοήθεια. Να επιλέξεις κάποιον που εμπιστεύεσαι. Σκέψου τι θα πεις όταν ζητήσεις βοήθεια και κάνε το. Σκέψου ότι το να ζητάς βοήθεια όταν τη χρειάζεσαι, σημαίνει υπευθυνότητα. Δραστηριότητα 3 Quiz Δουλεύεις με μερική απασχόληση σε ένα τοπικό κατάστημα ρούχων. Είναι Σάββατο απόγευμα και η συνάδελφός σου κάνει διάλειμμα για καφέ. Πέντε νεαροί μπαίνουν στο κατάστημα. Εσύ, εκείνη την ώρα, εξυπηρετείς έναν πελάτη ενώ ένας άλλος περιμένει τη σειρά του για να πληρώσει. Αφού οι νεαροί αγοράσουν από κάτι, ο καθένας μπαίνει στην ουρά περιμένοντας. Με την ώρα αρχίζουν και γίνονται όλο και πιο ανυπόμονοι. Εσύ: a) Φωνάζεις τη συνάδελφο να έρθει να σε βοηθήσει; b) Τους αγνοείς μέχρι να φτάσει η ώρα τους να εξυπηρετηθούν; c) Σε πιάνει πανικός ότι δεν θα τα βγάλεις πέρα; d) Αρχίζεις να εκνευρίζεσαι με την ανυπομονησία τους; Χειρίζεσαι το φωτοαντιγραφικό μηχάνημα για να βγάλεις κάποιες φωτοτυπίες που χρειάζεται το αφεντικό σου για το επόμενο πρωί. Είναι τώρα 4 μ.μ. και έχεις μισοτελειώσει. Ξαφνικά το μηχάνημα σταματά να λειτουργεί. Εσύ: a) Προτιμάς να σχολάσεις (στις 5μ.μ.) και να λύσεις το πρόβλημα το άλλο πρωί; b) Θα χάσεις την ψυχραιμία σου και θα φύγεις; c) Θα ζητήσεις από κάποιον συνάδελφο να σε βοηθήσει; d) Θα βρεις κάποιο άλλο μηχάνημα αφήνοντας το άλλο μπλοκαρισμένο; 19 Copyright Elkind+Sweet Communications / Live Wire Media. Reprinted by permission. Copied from www.goodcharacter.com. 738

Παίρνεις ένα γράμμα από την τράπεζά σου ότι έχεις υπερβεί το πιστωτικό σου όριο. Εχθές έλαβες και ένα γράμμα από τον ιδιοκτήτη του σπιτιού σου ότι οφείλεις ενοίκιο ενώ επίσης έχεις να πληρώσεις και το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Εσύ: a) Θα συνεχίσεις να τα αγνοείς θεωρώντας ότι είναι προσωρινό το πρόβλημα και θα λυθεί κάπως από μόνο του; b) Θα ζητήσεις συμβουλή από ένα φίλο; c) Θα δανειστείς χρήματα από τη μητέρα σου για το ενοίκιο αφήνοντας τα άλλα για αργότερα; d) Θα έρθεις σε επαφή με την τοπική «συμβουλευτική επιτροπή νεότητας» για να ζητήσεις συμβουλή για το πώς θα διαχειριστείς τα οικονομικά σου; Score: Q1 Αν απάντησες το (a) μπράβο. Είσαι πρακτικός. Παίρνεις 10 βαθμούς. Αν απάντησες το (b) το πιο πιθανό είναι ότι οι νεαροί θα φύγουν χωρίς να αγοράσουν τίποτα τελικά αφού δεν δίνει καλή εντύπωση το κατάστημα. Παίρνεις 0 βαθμούς. Αν απάντησες το (c) θα φοβίσεις μάλλον τους πελάτες κάνοντας λάθη πράγμα που θα στοιχίσει χρήματα για το εργοδότη σου. Παίρνεις 0 βαθμούς. Αν απάντησες το (d) θα προξενήσεις διαμαρτυρίες που θα χειροτερέψουν τα πράγματα. Παίρνεις 0 βαθμούς. Q2 Αν απάντησες το (a) δεν θα είσαι συνεπής στην προθεσμία μιας και το αφεντικό σου χρειάζεται τις φωτοτυπίες το άλλο πρωί. Παίρνεις 0 βαθμούς. Με το (b) δεν θα καταφέρεις παρά να ανεβάσεις την πίεσή σου. Παίρνεις 0 βαθμούς. Με το (c) μάλλον θα λύσεις το πρόβλημα. Είναι ακριβώς η περίπτωση που ζητάς για βοήθεια. Παίρνεις 10 βαθμούς. Αν απάντησες το (d) μάλλον θα τελειώσεις την δουλειά σου εγκαίρως. Αλλά δεν σωστό να αφήσεις το μηχάνημα για να το φτιάξει κάποιος άλλος. Παίρνεις 0 βαθμούς. Q3 Αν απάντησες το (a) θα μπεις απλά σε μπελάδες. Το να προσποιείσαι ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει δεν θα το κάνεις και να φύγει. Παίρνεις 0 βαθμούς. Με το (b) ίσως να μην πάρεις τη σωστή συμβουλή και έπειτα δεν είναι σωστό να επιβαρύνεις το φίλο με τα δικά σου οικονομικά προβλήματα. Μπορεί ωστόσο να σε βοηθήσει να καταλάβεις ότι χρειάζεσαι οικονομική βοήθεια. Παίρνεις 5 βαθμούς. Με το (c) απλά βάζεις τον εαυτό σου σε μεγαλύτερο χρέος. Και ανακυκλώνεται το πρόβλημα. Παίρνεις 0 βαθμούς. Αν απάντησες το (d) μπράβο. Η συμβουλευτική επιτροπή ή ακόμα και η τράπεζά σου μπορούν σα σε βοηθήσουν να λύσεις τα άμεσα προβλήματα σου δίνοντάς σου χρόνο να αποπληρώσεις. Παίρνεις 10 βαθμούς. Όσο πιο πολύ πλησιάζεις το 10 τόσο καλύτερος είσαι στο να ζητάς για βοήθεια. 739

Προσπάθησε να θυμάσαι τα παραπάνω σε κάθε πλευρά της ζωής σου. Θα σε κάνουν τελικά ένα πιο ανεξάρτητο άτομο. 740

Learning Byte 6 741

742

743

744

745

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονομ/νυμο εκπαιδευομένου... Ενότητα 6 Τρόποι 746

Τι είναι τρόποι; Τρόποι είναι πολύ περισσότερο από το να λέμε ευχαριστώ και παρακαλώ. Μερικές φορές πληγώνουμε τα αισθήματα των άλλων χωρίς να το σκεφτούμε. Μετά από μια δύσκολη μέρα ή μια κακή εμπειρία είναι εύκολο να μεταφέρουμε την κακή μας διάθεση στη δουλειά ή το σχολείο αλλά αυτό είναι απαράδεκτο. Το καλό σας όνομα μπορεί να αμαυρωθεί από τους κακούς σας τρόπους. Επειδή οι άνθρωποι εύκολα κριτικάρουν και δύσκολα επαινούν, πρέπει να εργάζεστε σκληρά για να εκτιμήσουν τις υπηρεσίες σας. Αυτό σημαίνει ότι πάντα πρέπει να είστε ευγενικοί ότι και αν σας συμβαίνει. Αλήθεια πόσο ευγενικοί είστε; Δραστηριότητα 1. Κουίζ 1) Κάθεστε σε γεμάτο λεωφορείο και μπαίνει μια έγκυος γυναίκα: a) Προσφέρετε τη θέση σας; b) Κάνετε νοήματα σε νεαρότερα άτομα να σηκωθούν; c) Κοιτάτε αδιάφορα από το παράθυρο προσποιούμενοι ότι δεν την είδατε; d) Την αγνοείτε. Μπήκατε πριν απ αυτήν στο λεωφορείο. 2) Ο εργοδότης σας σας αναθέτει να γράψετε κάτι στον υπολογιστή καθώς φεύγει και εσείς δεν καταλάβατε τις τελευταίες οδηγίες. a) Τρέχετε να τον προλάβετε και του ζητάτε να επαναλάβει τις οδηγίες; b) Του φωνάζετε δυνατά για να γυρίσει να σας επαναλάβει τις οδηγίες; c) Τον αγνοείτε. Αν κάνετε λάθος είναι δικό του το σφάλμα. d) Κάνετε απλώς τη δουλειά αφού γυρίσει; 3) Η μακρινή σας θεία Marjory σας έπλεξε για τα Χριστούγεννα ένα πουλόβερ με ζωηρά κίτρινα και μοβ χρώματα που είναι κακόγουστο. a) Την ευχαριστείτε, την αγκαλιάζετε και το φοράτε αμέσως για να το δει πάνω σας. b) Γελάτε και της λέτε «αστειεύεσαι που θα το φορέσω!» c) Την ευχαριστείτε, το βάζετε στο πλάι προσεκτικά πριν ανοίξετε το επόμενο δώρο. d) Δε λέτε τίποτα. Φοβάστε μη σας ξεφύγει τίποτα άσχημο. 747

4) Μόλις ήπιατε κόκα κόλα και σας ξεφεύγει ένα δυνατό ρέψιμο. a) Ξεκαρδίζεστε στα γέλια! Νιώθετε περήφανος! b) Κοκκινίζετε και ζητάτε συγνώμη. c) Δε λέτε τίποτα. Είναι φυσικό να συμβαίνει. d) Το ξανακάνετε για να γελάσουν μαζί σας; 5) Ενώ λείπατε από το σπίτι, ο θείος σας σας έφερε για τα γενέθλιά σας δύο εισιτήρια για την αγαπημένη σας ορχήστρα. Ο θείος σας πιθανόν να σας επισκεφτεί πάλι μέσα στον επόμενο μήνα. a) Περιμένετε να έρθει πάλι για να τον ευχαριστήσετε; b) Του τηλεφωνείτε άμεσα; c) Του στέλνετε ευχαριστήρια κάρτα; d) Δε λέτε τίποτα. Το ξεχνάτε. 6) Χρειάζεται να λείψετε από τη δουλειά σας για να πάτε σε μια κηδεία. a) Πάτε και εξηγείτε την επόμενη στο αφεντικό σας τι συνέβη. b) Ζητάτε άδεια από το αφεντικό σας; c) Τηλεφωνείτε το πρωί και εξηγείτε τι συμβαίνει; d) Λέτε στο αφεντικό σας ότι θα λείπετε εκείνη την ημέρα. 7) Είστε στη μέση μιας δουλειάς στον υπολογιστή αλλά θέλετε να φύγετε στην ώρα σας ακριβώς στις 5. Γνωρίζοντας ότι η Σούζυ θα αργήσει να φύγει, αφήνετε αυτήν να συνεχίσει τη δουλειά. a) Λέτε στο αφεντικό ότι φεύγετε και αφήνετε στη Σούζυ να αποφασίσει τι θα κάνει με τη δουλειά; b) Ζητάτε τη βοήθεια της Σούζυ; c) Εξηγείτε στο αφεντικό σας τι συμβαίνει και του προτείνετε να αναθέσει τη δουλειά στη Σούζυ; d) Απλά φεύγετε; 748

8) Εργάζεστε στην υποδοχή τοπικής εφημερίδας και δείχνετε στην Κλαίρη τη φίλη σας το καινούργιο σας ipod. Οι δυο σας είστε αφοσιωμένοι σ αυτό ενώ μια γυναίκα μπαίνει και περιμένει στην υποδοχή. a) Τελειώνετε πρώτα την κουβέντα σας και μετά της μιλάτε; b) Σταματάτε αμέσως και απευθύνεστε στη γυναίκα; c) Την κοιτάτε, της χαμογελάτε για να δείξετε ότι την είδατε και τελειώνετε την κουβέντα σας; d) Φωνάζετε τον Μάρκο που κάνει διάλλειμα να εξυπηρετήσει τη γυναίκα; Βαθμολογία: ΕΡΩΤΗΣΗ 1 4 βαθμοί για το (a), 3 για (b), 2 για(c) και1 για (d) ΕΡΩΤΗΣΗ 2 4 βαθμοί για το (a), 3 για(b), 1 για(c) και 2 για (d) ΕΡΩΤΗΣΗ 3 4 βαθμοί για το (a), 1 για (b), 3 για (c) και 2 για (d) ΕΡΩΤΗΣΗ 4 3 βαθμοί για το (a), 4 για (b), 2 για (c) και 1 για (d) ΕΡΩΤΗΣΗ 5 2 βαθμοί για το (a), ΕΡΩΤΗΣΗ 6 1 βαθμός για το (a), ΕΡΩΤΗΣΗ 7 2 βαθμοί για το (a), ΕΡΩΤΗΣΗ 8 2 βαθμοί για το (a, 4 για (b), 3 για (c) και 1 για(d) score 1 για (a), 4 για (b), 3 για (c) και 2 για (d) 4 για (b), 3 για (c) και 1 για (d) 4 για (b), 3 για (c) και 1 για (d) Πώς τα πήγατε; 0-11 Είστε τελείως αγενής και δε δίνετε δεκάρα για κανένα! Έχετε κανένα φίλο; Καιρός να διερωτηθείτε για αλλαγές που πρέπει να κάνετε! 12-19 Ξεχωρίζετε το σωστό από το λάθος αλλά δεν μπαίνετε στον κόπο να είστε ευγενικοί παρά μόνο όταν σας βολεύει! 20-27 Μπορείτε να είστε ευγενικοί όταν το θυμάστε αλλά δε σας είναι δύσκολο να φερθείτε με αγένεια. Ίσως πρέπει να μετράτε μέχρι το 10 πριν πείτε ή κάνετε κάτι και να σκεφτείτε τους άλλους. 28-32 Γνωρίζετε καλά τη σημασία των καλών τρόπων και προσπαθείτε πάντα να τους χρησιμοποιείτε. Σίγουρα είστε ιδιαίτερα αγαπητός σε συγγενείς, φίλους και συνεργάτες... 749

Το να δείχνεται ενδιαφέρον στους συναδέλφους σας, σας βοηθάει στην ανάπτυξη καλών σχέσεων στο χώρο της δουλειάς. Οφέλη από θετικές σχέσεις στο χώρο δουλειάς. Σε σας και τους συναδέλφους σας: Η δουλειά είναι πιο ευχάριστη Αισθάνεστε ότι σας εκτιμούν και σας στηρίζουν Μπορείτε να εστιάζετε στη δουλειά σας και όχι στα προβλήματα σχέσεων Μπορείτε να μοιράζεστε πληροφορίες και γνώση Μαθαίνετε ο ένας από τον άλλο Βοηθάτε ο ένας τον άλλο Στο διευθυντή σας ή τον εργοδότη σας: Δε χάνετε το χρόνο σας σε διαφωνίες Η παραγωγικότητα είναι μεγάλη Τα κίνητρα των εργαζομένων υψηλά Τα αποτελέσματα της συνεργασίας είναι εξαιρετικά Οι καλοί τρόποι είναι σημαντικοί σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις, όχι μόνο στο χώρο εργασίας. Οι τρόποι συμπεριφοράς σας επηρεάζει όλες τις σχέσεις σας προσωπικές και επαγγελματικές. Η διαφορά των σχέσεων φαίνεται παρακάτω. Σχέσεις εργασίας Η επαφή είναι καθημερινή, δεν υπάρχει επιλογή Κοινωνικές σχέσεις Η επαφή είναι προσωπική επιλογή Οι άνθρωποι έχουν διαφορά στην ηλικία, Συνήθως έχουν κοινά ενδιαφέροντα στις απόψεις, στα ενδιαφέροντα Είναι προσωρινές οι σχέσεις και διακόπτονται με τη αλλαγή εργασίας Μπορεί να διαρκέσουν μια ζωή ολόκληρη Είναι ιεραρχικές, προϊσταμένου- Είναι «υγιείς» και όλοι έχουν ισότητα 750

υφισταμένου μεταξύ τους Χρειάζεται καιρός για να δημιουργηθεί αμοιβαία συμπάθεια Μπορεί να δημιουργηθούν άμεσα σε κοινωνική συνάντηση Η συχνότητα των επαφών και η άσκηση πίεσης προκαλούν ρήξεις Ρήξη επέρχεται από διαφωνία και όχι από άσκηση πίεσης Εστιάζουν σε επίτευξη στόχων εργασίας Εστιάζουν στη διασκέδαση Τα άτομα πληρώνονται για να φέρονται πάντα με επαγγελματισμό Τα άτομα μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα Μεγάλες διενέξεις πρέπει να επιλύονται εκτός αν είναι κανείς διατεθειμένος να αλλάξει δουλειά Μεγάλες διενέξεις οδηγούν σε διάλυση των σχέσεων με κοινή συναίνεση Δραστηριότητα 2- Ανέκδοτα Συζητείστε ποια από τα παρακάτω ανέκδοτα δείχνουν καλούς ή κακούς τρόπους. Ποια ιστορία σας φαίνεται ενδιαφέρουσα και γιατί; Κάποια από αυτές σας θυμίζει τη δική σας συμπεριφορά; 1) Μπιζελόσουπα Ο Cecil B. De Mille ήταν τόσο απασχολημένος που ζήτησε από την Pauline Kessinger, την υπεύθυνη του εστιατορίου του στούντιο, να του επιλέγει το μεσημεριανό του. Αυτή συμφώνησε και του σερβίριζε μπιζελόσουπα, μηλόπιτα και ένα ποτήρι γάλα κάθε Δευτέρα, μέχρι που μια μέρα η κουζίνα δεν είχε μπιζελόσουπα. Όταν ο De Mille έφτασε με τη συνοδεία του, η Pauline πλησίασε το τραπέζι του πανικόβλητη. «Λυπάμαι κύριε De Mille» είπε, «αλλά θα σας προσφέρουμε κάτι άλλο να φάτε σήμερα. Νομίζω ότι πρέπει να απολύσω τον σεφ, γιατί του τελείωσε η μπιζελόσουπα». 751

Ο De Mille χαμογέλασε και την αγκάλιασε θερμά. «Γλυκιά μου μπορώ να σου εξομολογηθώ κάτι;» ρώτησε. «Μισώ την μπιζελόσουπα». Η Kessinger έμεινε άναυδη. «Μα κύριε De Mille,» αναφώνησε, «γιατί μ αφήνατε να σας την σερβίρω για 20 χρόνια!» «Φαινόσασταν τόσο ευχαριστημένος μ αυτήν την επιλογή!». Αυτός ευγενικά της απάντησε. «Δεν ήθελα να σε πληγώσω!» 2) Τούρτες και αναψυκτικά. Στα πρώτα χρόνια του γάμου τους, ο πρίγκιπας Φίλιππος και η πριγκίπισσα Ελισάβετ, ενώ ταξίδευαν για τη νήσο Βανκούβερ με καναδέζικο πολεμικό, βρέθηκαν σε άσχημο καιρό. Καθώς ένας νεαρός υπαξιωματικός μπήκε στη σουίτα τους με ένα μεγάλο δίσκο, γεμάτο τούρτες και κέικ για να τους σερβίρει, το πλοίο έγειρε απότομα και όλα τα γλυκά βρέθηκαν στο πάτωμα. Προς μεγάλη έκπληξη του υπαξιωματικού, ο πρίγκιπας Φίλιππος έπεσε στα γόνατα, μάζεψε αρκετά από τα γλυκά και κάθισε στη θέση του. «Πήρα τα δικά μου» είπε, χαμογελώντας με καμάρι, στην Ελισάβετ. «Τα δικά σου βρίσκονται στο πάτωμα!» 3) Φιλοδώρημα καπέλου; Μια μέρα ένας διευθυντής θεάτρου επισκέφτηκε τον Αλέξανδρο Δουμά και χωρίς καν να βγάλει το καπέλο του, ρώτησε τον μεγάλο θεατρικό συγγραφέα αν πραγματικά πούλησε το τελευταίο έργο του, σε μια μικρότερη ανταγωνιστική γι αυτόν, θεατρική επιχείρηση. Όταν ο Δουμάς το παραδέχτηκε ο διευθυντής του έκανε μια πολύ μεγαλύτερη προσφορά την οποία αμέσως αρνήθηκε ο συγγραφέας. «Ο ανταγωνιστής σου» του είπε, «πήρε το έργο με μια απλή διαδικασία». «Ποια ήταν αυτή;» ρώτησε ο διευθυντής. «Ενώ είχε την ευχαρίστηση να μιλάει μαζί μου,» είπε ο Δουμάς, «έβγαλε το καπέλο του!» 752

Learning Byte 7 753

754

755

756

757

758

759

760

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονομ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 7 Λεκτική επικοινωνία 761

Τι είπες; Πόσο συχνά σας το ρωτούν; Μιλάτε μέσα στο στόμα σας, πολύ γρήγορα, χρησιμοποιείτε σπάνιες λέξεις χωρίς λόγο; Χρησιμοποιείτε αργκό ή ειδική ορολογία; Όλα τα παραπάνω τα λαμβάνουμε υπόψη μας όταν επικοινωνούμε προφορικά. Ο τόνος της φωνής σας είναι ο σωστός; Οι τρόποι σας; Η συμπεριφορά σας είναι ανάλογη με τα λόγια σας; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1- ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ο εκπαιδευτικός μοιράζει μία εικόνα ανά δύο άτομα τα οποία κάθονται πλάτη με πλάτη. Ο ένας βλέπει την εικόνα και την περιγράφει στον άλλο μόνο λεκτικά. Ερωτήσεις ή χειρονομίες δεν επιτρέπονται. Ο δεύτερος προσπαθεί να ζωγραφίσει ότι ακούει. Μετά αντιπαραβάλλετε τις δύο εικόνες. Μοιάζουν; Δεν κάνετε σχόλια σ αυτό το σημείο. Αλλάζεται ρόλους τώρα με καινούρια εικόνα. Επαναλαμβάνετε την ίδια διαδικασία. Το αποτέλεσμα είναι καλύτερο; Αν ναι, γιατί; Μάθατε κάτι; Για τρίτη φορά σχεδιάζετε όλη στην τάξη μια άλλη εικόνα που σας περιγράφει ο εκπαιδευτικός. Μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις χωρίς να κοιτάτε τις εικόνες των άλλων. Συγκρίνετε τις ζωγραφιές σας. Είναι ίδιες; Είναι καλύτερη η τρίτη προσπάθεια; Αν ναι, γιατί; Τι μάθατε από την διαδικασία; Πώς επικοινωνούμε; Η επικοινωνία έχει πολλές μορφές: μιλάμε γράφουμε, τηλεφωνούμε, τραγουδάμε, χορεύουμε, βλέπουμε, ακούμε. Αυτές είναι μερικές από τις μορφές της. Τι είναι το να ακούμε προσεκτικά; Το να ακούμε προσεκτικά είναι διαφορετικό από το απλώς να ακούμε. Ακούμε πολλά πράγματα χωρίς να δίνουμε σημασία π.χ. το θόρυβο στο δρόμο, τη μουσική από το διπλανό σπίτι. Έχουμε συνηθίσει να ακούμε θορύβους τους οποίους απομονώνουμε. Το να ακούμε τον άλλο προσεκτικά είναι μορφή επικοινωνίας. Το πόσο προσεκτικά ακούμε επηρεάζει το τι κατανοούμε και ποια απάντηση θα δώσουμε. Ακούμε με προσοχή για ευχαρίστηση π.χ. μουσική. Ακούμε με προσοχή διάφορες πληροφορίες π.χ. τα νέα στο ραδιόφωνο Ακούμε με προσοχή τις οδηγίες π.χ. πώς να χρησιμοποιούμε το φωτοτυπικό. Γλώσσα του Σώματος Τι είναι; Επηρεάζει το τι ακούμε και βλέπουμε; Το 70% των μηνυμάτων δίνονται με τη γλώσσα του σώματος παρά με λέξεις. Η ικανότητα να διαβάζεις και να καταλαβαίνεις τη γλώσσα του σώματος των άλλων και φυσικά τη δική σου μπορεί να σημαίνει πολλά για 762

την εντύπωση που δίνεις στους άλλους. Μπορεί να αλλάξει το αποτέλεσμα μιας συνέντευξης ή ενός ξεχωριστού ραντεβού! Πόσο καλοί είστε στο να διαβάζετε τη γλώσσα του σώματος των άλλων και να ελέγχετε τη δική σας; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Τι νομίζετε ότι λένε πραγματικά τα άτομα στις παρακάτω εικόνες; 763

764

765

766

767

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 ΤΑΙΡΙΑΖΟΝΤΑΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ Κοιτάξτε τις εικόνες και τα κείμενα. Ταιριάζει η γλώσσα του σώματος με τα λόγια; Σωστό () Λάθος () Γιατί; 768

Γεια σουχαίρομαι που σε βλέπω! Αυτός δε με χωνεύε ι! ΣΩΣΤΟ () ΛΑΘΟΣ() ΓΙΑΤΙ ; 769

Δεν με πειράζει που ο Στηβ πήρε την προαγωγή. Είναι καλύτερος από μένα. ΣΩΣΤ() ΛΑΘΟΣ() ΓΙΑΤΙ; 770

Πόσο θα ήθελα να φύγω, την αντιπαθώ αυτήν πολύ! ΣΩΣΤΟ Right () ΛΑΘΟΣ Wrong () ΓΙΑΤΙ; Reason 771

Μου αρέσει να είμαι μαζί σουi Με κάνεις πολύ ευτυχισμένο! ΣΩΣΤΟ Right () ΛΑΘΟΣ Wrong () ΓΙΑΤΙ; Reason 772

Δεν αμφιβάλω ότι θα με προσλάβουν. Τα πήγα πολύ καλά στη συνέντευξη. ΣΩΣΤΟ Right () ΛΑΘΟΣ Wrong () ΓΙΑΤΙ Reason 773

Θυμηθείτε λοιπόν ότι. Στέλνετε σήματα λεκτικά ή μη, σχετικά με σας, είτε το θέλετε είτε όχι. Το πώς ντύνεστε, κάθεστε, μιλάτε, περπατάτε δείχνουν το τι άνθρωπος είστε. Είναι λοιπόν σημαντικό να δίνετε τα μηνύματα που θέλετε και να τα δίνετε όπως εσείς θέλετε. Επίσης δεν θα θέλατε να δίνετε άλλο μήνυμα με τα λόγια σας και άλλο με το σώμα σας. Καθώς επικοινωνείτε μπορείτε να καταλάβετε από το πρόσωπο του άλλου πώς δέχεται το μήνυμα σας και αν οι ιδέες σας, οι απόψεις σας και οι ερωτήσεις σας εισακούονται, κατανοούνται, γίνονται αποδεκτές κτλ. Παρατηρείτε ότι πρέπει να επαναλάβετε, να ξαναδιατυπώσετε ή να πάρετε πίσω κάτι και τι επίδραση έχουν τα λεγόμενά σας σ αυτόν που σας ακούει. Σαν ακροατής χρειάζεται να δείξετε το ενδιαφέρον σας με μη λεκτικά σήματα: κοίταγμα στα μάτια, κούνημα του κεφαλιού, εκφράσεις προσώπου, πλησίασμα σώματος προς τον ομιλητή κλπ. Το σώμα σας επικοινωνεί πάντα. Να θυμάστε ότι αποτελεσματικά σήματα όταν μιλάτε ή ακούτε κάποιον είναι: να κοιτάτε τον άλλο να έχετε ανοιχτή διάθεση να γέρνετε προς το μέρος του να κοιτάτε τον άλλο στα μάτια να είστε χαλαροί Τόνος της φωνής Εκτός από τα λόγια σας και τη στάση του σώματος σας, ο τόνος της φωνής σας και η έμφαση που δίνετε σε κάποιες λέξεις μπορούν να αλλάξουν τελείως το μήνυμα που θέλετε να μεταφέρετε. Η σειρά σπουδαιότητας των τριών στοιχείων στατιστικά είναι: 774

Τα τρία στοιχεία της επικοινωνίας THREE ELEMENTS OF COMMUNICATION SPOKEN WORD, 7% BODY LANGUAGE, 55% TONE OF VOICE, 38% 1. Body language - γλώσσα σώματος 55% 2. Spoken words - προφορικός λόγος 7% 3. Tone of voice - τόνος της φωνής 38% ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 9 ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΡΟΛΩΝ Ο παρακάτω διάλογος θα «παιχτεί» 2 φορές σύμφωνα με τις οδηγίες. 1 η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΣ ΤΟΝΟΣ ΦΩΝΗΣ, ΚΟΙΤΑΓΜΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ. 2 Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. ΒΛΟΣΥΡΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΚΑΘΟΛΟΥ ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ ΤΟΝΟΣ, ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ Τόπος Κατάστημα Ηλεκτρικών, γεμάτο κίνηση. Ο βοηθός πωλήσεων στο κεντρικό γραφείο. Ένας πελάτης πλησιάζει. Υπάλληλος: Μπορώ να σας βοηθήσω; Πελάτης: Το ελπίζω! Αγόρασα αυτόν το βραστήρα την προηγούμενη βδομάδα και ξαφνικά άρχισε να στάζει από παντού! Υπάλληλος: Από πού στάζει; Πελάτης: ( δείχνοντας). Εδώ, βλέπετε ένα μικρό ράγισμα; Υπάλληλος: Είπατε ότι άρχισε ξαφνικά να στάζει. Άρα δεν υπήρχε ράγισμα πριν. Πελάτης: Το ξέρω. Μοιάζει σαν να διαλύθηκε ξαφνικά. 775

Υπάλληλος: Σίγουρα δεν έπεσε κάτω: Πελάτης: Σίγουρα! Θα ήθελα τα χρήματά μου πίσω. Υπάλληλος: Θα μπορούσα να τον αντικαταστήσω όμως σίγουρα δεν θέλετε να σας τον αντικαταστήσω; Πελάτης: Δεν είμαι σίγουρος. Υπάλληλος: Θα σας δείξω όλους τους βραστήρες που έχουμε. Ίσως θέλετε άλλο μοντέλο. Αν εξακολουθήσετε να θέλετε τα χρήματά σας πίσω μπορούμε να το συζητήσουμε. Πελάτης: Εντάξει. Σε κάθε περίπτωση συζητήστε τη συμπεριφορά, τη γλώσσα του σώματος, το τόνο της φωνής κλπ. και των 2. Ποια προτιμάτε; Η ικανότητα να κάνετε ερωτήσεις. Κάποιοι έχουν δυσκολία στο να εκφραστούν. Μπορείτε να μάθετε τεχνικές για το πώς μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις. Κλειστές ερωτήσεις. Δέχονται για απάντηση ένα ναι ή ένα όχι ή συγκεκριμένα γεγονότα: π.χ. ημερομηνία γέννησης, τηλέφωνο, διεύθυνση. Είναι ερωτήσεις που χρησιμοποιείτε για να επιβεβαιωθείτε για την ορθότητα των γεγονότων. Ανοικτές ερωτήσεις: Ζητούν αυτός που απαντά να προσφέρει την προσωπική του κατανόηση των γεγονότων. Τις χρησιμοποιείτε όταν θέλετε περισσότερες πληροφορίες. Π.χ. μπορείτε να ρωτήσετε τον πελάτη «ποια είναι η γνώμη σας...;» Και οι 2 τύποι ερωτήσεων έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα όπως σας τα παρουσιάζουμε παρακάτω: ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Πλεονεκτήματα Σας δίνονται τα γεγονότα Μειονεκτήματα Δεν έχετε τη δυνατότητα να επιβεβαιώσετε την κατανόηση των γεγονότων 776

Μπορούν να δώσουν τέλος στη συνομιλία Σου δίνουν τον έλεγχο της συνομιλίας Δεν σου επιτρέπουν να ξεκαθαρίσεις την κατάσταση Ο άλλος δεν γνωρίζει αν πραγματικά τον ακούτε Ανοιχτές ερωτήσεις. Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Έχετε πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τι ζητάει ο άλλος Βοηθούν στην κατανόηση της κατάστασης Δίνουν την δυνατότητα για εναλλακτικές απαντήσεις Είναι συνήθως μεγάλες και οι απαντήσεις που ζητούν επίσης μεγάλες Μπορεί να ξεφύγετε από τον στόχο σας Μπορείτε να χάσετε τον έλεγχο της συζήτησης Καλές πρακτικές. Κάνετε ανοιχτές ερωτήσεις αν επιθυμείτε πολλές πληροφορίες. Κάνετε μόνο μια ερώτηση τη φορά Δώστε τον άλλο χρόνο να σας απαντήσει Μιλάτε σταθερά και καθαρά Μην κάνετε ερωτήσεις πιο μεγάλες από τις απαντήσεις. Περιμένετε να σας απαντήσουν πριν διακόψετε για καινούρια ερώτηση Μην κάνετε υποθέσεις. Μη θεωρείτε ότι ξέρετε που οδηγούν οι απαντήσεις των άλλων. Αφήστε τους να σας μιλήσουν Συγχαρητήρια, ολοκληρώσατε την ενότητα 7! 777

Learning Byte 8 778

779

780

781

782

Εκπαιδευτικό Υλικό Ονομ/νυμο εκπαιδευόμενου... Ενότητα 8 Οργάνωση και σχεδιασμός 783

Είστε οργανωμένος; Για την οργάνωση της εργασίας απαιτείται καλός σχεδιασμός και πειθαρχία! Είναι εύκολο να ξεχνάμε το τι πρέπει να κάνουμε αν δεν έχουμε κάποιο σύστημα που να μας βοηθά να θυμόμαστε τις υποχρεώσεις μας. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1. Εργαλεία σχεδιασμού και προγραμματισμού Μπορείτε να σκεφτείτε συνηθισμένα συστήματα για οργάνωση και σχεδιασμό της δουλειάς σας και της κοινωνικής σας ζωής; Στη δουλειά είναι δύσκολο να εργαστείτε αν ο χώρος εργασίας σας είναι άνω κάτω ή τα εργαλεία σας σκορπισμένα. Δεν αρκεί να πετάτε τα πράγματά σας σ ένα συρτάρι ή ένα κουτί. Πώς θα τα βρείτε αργότερα; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Οργάνωση των εργαλείων Αυτό είναι το καινούριο σας γραφείο στο χώρο των πωλήσεων. Το συρτάρι 1 κλειδώνει και το ντουλάπι 2 είναι για κάθετη αρχειοθέτηση. Πρέπει να τακτοποιήσετε τα παρακάτω αντικείμενα: Ποια θα βάλετε επάνω στο γραφείο; Πείτε σε ποια συρτάρια θα βάλετε τα υπόλοιπα. 784

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Χαρτιά με τον τίτλο της επιχείρησης ( Letter headed paper) ΘΕΣΗ Συρραπτικό (Stapler) Στιλό και μολύβια (Pens and pencils) Αρχείο με τα ονόματα των αντιπροσώπων ( File ) Γραμματόσημα (stamps) Άδειοι φάκελοι (Spare file folders) Έξτρα συρραπτικά (Spare staples) Ξυστήρα (Pencil sharpener) Ψαλίδια (Scissors) Φάκελος με τις μηνιαίες πωλήσεις Μπλοκάκι σημειώσεων Κολλητική (Sellotape) Εργαλείο που ανοίγει συνδετήρες (Staple remover) Χάρακας (Ruler ) Συνδετήρες (Paper clips) 785

Μπορείτε να βάλετε προτεραιότητες; Το να κάνετε τις εργασίες σας με τη σωστή σειρά είναι το παν για να μη χάσετε τη δουλειά σας. Μπορείτε να βάλετε προτεραιότητες αν γνωρίζετε: 12. Γιατί χρειάζεται η συγκεκριμένη εργασίa. 13. Ποιος την χρειάζεται. 14. Πότε πρέπει να ολοκληρωθεί και ποιες οι συνέπειες αν καθυστερήσει. 15. Χοντρικά πόσο καιρό θα σας πάρε. 16. Τι υλικά θα χρειαστείτε π.χ. χαρτί. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3- ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω διαβάστε την παρακάτω λίστα και αποφασίστε: 12. Τι πρέπει να γίνει σήμερα οπωσδήποτε. 13. Θα πρέπει να γίνει σήμερα. 14. Θα μπορούσε να γίνει σήμερα αν οργανωθείτε καλά. Να δεχτείς επισκέπτες Να γράψεις 6 επαγγελματικά γράμματα Να κάνεις αρχειοθέτηση Να τηλεφωνήσεις στο ξενοδοχείο για να μάθεις την ημερομηνία του συνεδρίου Να διορθώσεις τον τηλεφωνητή. Να παραγγείλεις χαρτί για το φαξ. Να στείλεις 3 μηνύματα με το φαξ. Να ανοίξεις και να μοιράσεις την αλληλογραφία. Να οργανώσεις το ταξίδι του εργοδότη σας στο εξωτερικό για τον επόμενο μήνα. Να ξεκαθαρίσεις παλιούς φακέλους. Να στείλεις 3 καταλόγους που σου ζήτησαν. Να προσθέσεις στον κατάλογο σου τα στοιχεία 2 νέων πελατών. Να ποτίσεις τα λουλούδια. 786

Χρησιμοποιήστε τον παρακάτω πίνακα ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤ ΗΤΑ (A, B, Γ ή συνδυασμός) Να δεχτείς επισκέπτες Να γράψεις 6 επαγγελματικά γράμματα Αρχειοθέτηση Να τηλεφωνήσεις στο ξενοδοχείο για να μάθεις την ημερομηνία του συνεδρίου Να διορθώσεις τον τηλεφωνητή Να παραγγείλεις χαρτί για το φαξ Να στείλεις 3 μηνύματα με το φαξ Να ανοίξεις και να μοιράσεις την αλληλογραφία Να ποτίσεις τα λουλούδια Να οργανώσεις το ταξίδι του αφεντικού σου στο εξωτερικό για τον επόμενο μήνα Να ξεκαθαρίσεις παλιούς φακέλους Να στείλεις 3 καταλόγους που σου ζήτησαν 787

Να προσθέσεις στον κατάλογό σου τα στοιχεία 2 νέων πελατών Μπορείς να οργανώνεις το χρόνο σου; Πόσο συχνά αποσπάται η προσοχή σας από άλλους, τηλεφωνήματα, φίλους, προβλήματα και διαθέσεις; Κάποιες φορές κοιτάτε την εργασία σας και σας εξουθενώνει η σκέψη και μόνο για όσα πρέπει να κάνετε; Άλλες φορές κάνετε το ζογκλέρ για να μη χάσετε τη μπάλα, από τα πολλά που πρέπει να προλάβετε; Αν τα πράγματα είναι έτσι, τότε δείτε το παρακάτω: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 σχεδιασμός δραστηριοτήτων Ο σχεδιασμός αποτελεί το κλειδί στη διαχείριση του χρόνου. Η σπουδαιότητα του σχεδιασμού παρουσιάζεται στην παρακάτω δραστηριότητα. Πώς μπορείς να χωρέσεις τα παρακάτω αντικείμενα στο κουβαδάκι; Αντικείμενο Μπουκάλι νερό Σειρά που τοποθετείται στον κουβά. Άμμος Μεγάλες πέτρες Πετραδάκια Προσπαθήστε να βάλετε προτεραιότητες στη ζωή σας όπως και στο παράδειγμα. 788