Αναµένεται αύξηση του Τύπου 1 ιαβήτη

Ιούλιος - Σεπτέµβριος 2009 Τεύχος 72 Ο Αναµένεται αύξηση του Τύπου 1 ιαβήτη Αν οι παρούσες τάσεις συνεχισθούν, οι περιπτώσεις Τύπου 1 ιαβήτη µεταξύ παιδιών κάτω των 15 ετών θα αυξηθούν κατά 70% µέχρι το 2020. Αυτό διαπιστώνεται από µελέτη, στην οποία αναλύθηκαν επιδηµιολογικά στοιχεία για τον τύπο 1 διαβήτη σε 20 κέντρα, 17 Ευρωπαϊκών χωρών. Στα κέντρα αυτά κατεγράφησαν 29.311 περιπτώσεων τύπου 1 διαβήτη µεταξύ των ετών 1989 και 2003. Περίπου 15.000 νέες περιπτώσεις Τύπου 1 διαβήτη κατεγράφησαν σε όλη την Ευρώπη κατά το 2005. 24% ήταν παιδιά κάτω των 4 ετών, 37% παιδιά ηλικίας 5-9 ετών και 34% παιδιά 10-14 ετών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συνολική συχνότητα της νόσου αυξάνεται 3,9% ετησίως. Η αύξηση µάλιστα της ηλικιακής οµάδας 0-4 ετών ήταν 5,4%, µε 4,3% αύξηση στην οµάδα 5-9 ετών και 2,9% από 10-15 ετών. Προβλέπονται ένα σύνολο 24.400 νέων περιπτώσεων για το 2020, διπλασιάζοντας τον αριθµό των περιπτώσεων παιδιών κάτω των 5 ετών µόνο στην Ευρώπη. Μεγάλη αύξηση αναµένεται και για τα παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών. Οι επιστήµονες βλέπουν τις ταχείες µεταβολές και δεν µπορούν να τις ερµηνεύσουν µόνο από γενετικούς παράγοντες. Εισηγούνται ότι παράγοντες του τρόπου ζωής θα µπορούσαν να ευθύνονται µερικώς, όπως για παράδειγµα η τάση να γεννώνται βρέφη µε αυξηµένο βάρος ή και η αύξηση γεννήσεων µε καισαρική τοµή. Οι µεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται στην ανατολική Ευρώπη, όπου οι συνήθειες στον τρόπο ζωής µεταβάλλονται πολύ ταχύτερα από τις πλουσιότερες Ευρωπαϊκές χώρες. Η συχνότητα του Τύπου 1 διαβήτη µεταξύ των πολύ νέων παιδιών θα διπλασιασθεί από τα επίπεδα του 2005 µέσα σε µία δεκαετία, αν οι παρούσες τάσεις αύξησης συνεχισθούν µε τον ίδιο ρυθµό. Η πρόβλεψη βασίζεται στις τάσεις Τύπου 1 διαβήτη στην Ευρώπη, αλλά υφίστανται όλες οι προϋποθέσεις για να πιστέψουµε ότι το ίδιο θα συµβεί και στις ΗΠΑ. Ο επιδηµιολόγος Chris C. Patterson, PhD, από το Queen s University της Ιρλανδίας, δήλωσε ότι ενώ η συχνότερη ηλικία κατά τη διάγνωση ήταν τα πρώτα έτη της εφηβείας, η νόσος προσβάλει σήµερα πολύ νεότερα παιδιά. Φοβάται µάλιστα ότι ενδεχοµένως θα βλέπουµε βαριές διαβητικές επιπλοκές σε νεαρότερες ηλικίες, εκτός αν αποτυγχάνουµε να αναγνωρίζουµε και να θεραπεύουµε τη νόσο σε πολύ µικρές ηλικίες. Σε πρόσφατη δηµοσίευσή τους στο περιοδικό The Lancet (28 Μαΐου 2009-on line), o Patterson και οι συνεργάτες του συµπεραίνουν ότι ο ρυθµός αύξηση των νέων περιπτώσεων Τύπου 1 διαβήτη, στα παιδιά και τους νεαρούς εφήβους, έχει υπερβεί τις προηγούµενες προβλέψεις. Από την συνολική µελέτη Ευρωπαϊκών καταγραφών 29.000 παιδιών µε Τύπο 1 διαβήτη από το 1989 έως και το 2003 διαπιστώθηκαν τα εξής: Η συνολική αύξηση της συχνότητας του Τύπου 1 διαβήτη ήταν 3,9% ετησίως. Η αύξηση ήταν µεγαλύτερη µεταξύ των παιδιών κάτω των 5 ετών, µε αυξήσεις 5,4% ετησίως, ενώ η αύξηση ήταν 4,3% και 2,9 αντιστοίχως στις ηλικίες 5 έως 9 και 10-14 ετών. Αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, οι συνολικές περιπτώσεις της νόσου θα πρέπει να αυξηθούν κατά 70% στο 2020 και ο ρυθµός νέων περιπτώσεων σε ηλικίες κάτω των 5 ετών θα διπλασιασθεί. Περιβαλλοντικοί παράγοντες πρέπει να επιδρούν για να παρουσιάζονται τέτοιες ταχείες αυξήσεις. Για τον λόγο αυτό οι ερευνητές εξετάζουν ευρύ φάσµα πιθανών περιβαλλοντικών αιτίων, όπως τη διατροφή στους πρώτους µήνες ζωής, ιογενείς λοιµώξεις, ακόµη και τις γεννήσεις µε καισαρική τοµή. ύο πιθανοί παράγοντες στους οποίους διαπιστώνεται ελαφρά αύξηση κινδύνου είναι ο τοκετός µε καισαρική τοµή και η µεγαλύτερη ηλικία της µητέρας. Η επιδηµιολόγος Dana Dabelea, MD, PhD, από το Πανεπιστήµιο του Colorado, δήλωσε ότι το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη γρήγορη πρώι- µη αύξηση, λόγω της βελτιώσεως της διατροφής των πρώτων µηνών ζωής. Το άρθρο της δηµοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA 297: 2716-2724, 2007. ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ «ΜΗΤΕΡΑ» ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 6, 151 23 ΜΑΡΟΥΣΙ ΤΗΛ.: 210 6869110, FAX: 210 6869148 E-mail: cbartsocas@nurs.uoa.gr - Ι ΙΟΚΤΗΤΗΣ ΕΚ ΟΤΗΣ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠ. ΜΠΑΡΤΣΟΚΑΣ, ΟΜΟΤ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 6, 151 23 ΜΑΡΟΥΣΙ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ: ΧΡ. ΒΑΛΑΒΑΝΗ, ΕΥ. ΓΚΑΡΟΥ, ΕΛΙΝΑ ΓΚΙΚΑ, ΠΟΠΗ ΙΑΛΥΝΑ, ΙΑΓΟΡΑΣ ΖΑΡΓΑΝΗΣ, ΑΜΠΑΣ ΚΑΝΤΡΕ, ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΡΙΠΙ ΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΚΕΦΑΛΑΣ, ΚΥΡ. ΚΟΡΜΑ, Α. ΚΥΡΙΦΙ ΗΣ, Κ. ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΦΙΟΛΙΤΑΚΗΣ, Γ. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΕΑ, ΜΑΡ. ΣΥΚΙΩΤΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ: ΝΙΚΗ ΣΠΙΡΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ISOGRAMA - Χ. ΓΑΛΑΝΗ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ-ΜΑΚΕΤΤΑ: Α. ΑΡΓΥΡΑΚΗ ΧΟΡΗΓΟΣ: NOVO NORDISK HELLAS ISSN 1105-7904-X 1

Προστατεύει η βιταµίνη D από τον Σακχαρώδη ιαβήτη; Οι παιδίατροι έχουν πρόσφατα αρχίσει να χορηγούν και πάλι βιταµίνη D, όχι µόνο για την ενίσχυση των οστών, αλλά και για να µειώσουν τον κίνδυνο εµφάνισης σακχαρώδους διαβήτη! Και ενώ από την δεκαετία του 1960 είχαν αρκεσθεί στην έκθεση των βρεφών και των παιδιών στην ηλιοφάνεια για τις ανάγκες τους σε βιταµίνη D, εδώ και δέκα χρόνια έχει εντατικοποιηθεί διεθνώς η χορήγηση της βιταµίνης D, ουσιαστικά µίας ορµόνης, µε πολλαπλά οφέλη στην υγεία. Όπως είναι γνωστό, η βιταµίνη D προλαµβάνει τον ραχιτισµό στα παιδιά και την σοβαρή µείωση της οστικής µάζας στους ενηλίκους, αλλά συµβάλει και στην µείωση των κινδύνων για την εµφάνιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας, του ινσουλινοεξαρτώµενου σακχαρώδους διαβήτη, του καρκίνου, της καρδιοπάθειας και των διαφόρων ιώσεων. Επιτροπή εµπειρογνωµόνων του Ινστιτούτου Ιατρικής των ΗΠΑ επανεξέτασε τις ανάγκες του οργανισµού σε βιταµίνη D και πόσο ασφαλής είναι η χορήγησή της. Έτσι το Ινστιτούτο Ιατρικής προτείνει από το 1997, 200 ιεθνείς Μονάδες βιταµίνης D ηµερησίως, από την γέννηση µέχρι την ηλικία των 50 ετών και λίγο περισσότερο στη συνέχεια. Το ανώτερο επιτρεπ όµενο όριο, το όριο ασφαλείας, θεσπίστηκε στις 2000 ιεθνείς Μονάδες ηµερησίως, διότι η µεγαλύτερη δόση µπορεί να προκαλέσει ναυτία και νεφρολιθίαση. Παρά ταύτα υπάρχουν και υποστηρικτές αύξησης της δόσης της βιταµίνης D µέχρι τις 4000 ιεθνείς Μονάδες στους ενηλίκους. Η Επιτροπή ιατροφής της Αµερικανικής Ακαδηµίας Παιδιατρικής στην οποία προΐσταται ο Dr. Frank Greer, πιστεύει ότι η σύσταση της Ακαδηµίας για 400 Μονάδες ηµερησίως επαρκεί για τα κάτω των 2 ετών νήπια. Ενώ δεν έχει αποσαφηνισθεί η απαιτούµενη ποσότητα βιταµίνης D για τους εφήβους, ο Dr. Greer χορηγεί 1000 ιεθνείς Μονάδες ηµερησίως. Συζητείται επίσης και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόσληψη της βιταµίνης D. έκα µε 15 λεπτά έκθεση στον ήλιο το µεσηµέρι, αποδίδει σε λευκόχρωµο άτοµο µε κοντό παντελόνι 10.000-20.000 ιεθνείς Μονάδες. Ήδη µερικοί παιδίατροι διαµαρτύρονται για την έντονη χρήση αντιηλιακών κρεµών, που έχουν ως αποτέλεσµα µειωµένη πρόσληψη της βιταµίνης. εν πρέπει όµως να παραβλέπεται ο κίνδυνος καρκίνου του δέρ- µατος. Για τον λόγο αυτό συνιστώνται συµπληρώµατα τροφών, τα οποία περιέχουν φυσική βιταµίνη D. Τέτοια είναι ο σολοµός, ο κρόκος του αυγού, το συκώτι. Εµπλουτισµένα µε βιταµίνη D είναι το γάλα, τα δηµητριακά, ορισµένοι χυµοί, ακόµη και το ψωµί. Τελικά, να µην ξεχνάµε και το µουρουνέλαιο, το οποίο µε αηδία ενθυµούνται οι παλαιότεροι. Είθε να µην είναι αναγκαία η χορήγησή του! Τα χαµηλά επίπεδα της Βιταµίνης D προκαλούν προβλήµατα σε οξέως πάσχοντα άτοµα µε διαβήτη Οµάδα ενδοκρινολόγων στο Sydney της Αυστραλίας παρετήρησαν ότι σοβαρά πάσχοντες ασθενείς τείνουν να έχουν πολύ χαµηλά επίπεδα βιταµίνης D. Όσο πιο βαρειά έπασχαν, τόσο χαµηλότερα ήσαν τα επίπεδά τους. Ο Dr. Paul Lee, ο καθηγητής John Eisman και η αναπληρώτρια καθηγήτρια Jackie Center, ερευνητές στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Garvan στο Sydney εξέτασαν οµάδα 42 ασθενών που ενοσηλεύοντο σε Μονάδα Εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Όπως τόνισε ο Dr. Lee, µέχρι σήµερα η ιατρική κοινότητα πίστευε ότι η έλλειψη βιταµίνης D ήταν µια χρόνια κατάσταση. Ελάχιστα ήταν γνωστά για τις οξείες επιπλοκές της. Η βιταµίνη D έχει αναγνωρισθεί για την πολλαπλή σηµασία της, εκτός του µυοσκελετικού συστήµατος. Έχει ενοχοποιηθεί για τον διαβήτη, το ανοσοσύστηµα, σε νεοπλασίες, στην καρδιοπάθεια και στο µεταβολικό σύνδροµο. Η βιταµίνη D φαίνεται να έχει σηµασία για την ρύθµιση της γλυκόζης, του ασβεστίου, της καρδιακής λειτουργίας, της ακεραιότητας του εντέρου, της ανοσίας και της άµυνας κατά των λοιµώξεων. Οι ασθενείς στις ΜΕΘ υποφέρουν από ποικίλους βαθ- µούς φλεγµονής, καρδιακής δυσλειτουργίας, διάρροιας και µεταβολικής απορρυθµίσεως-ούτως ώστε η ανεπάρκεια βιταµίνης D να φαίνεται υπεύθυνη για κάθε µια από αυτές τις καταστάσεις. Σε προκαταρκτική µελέτη διαπιστώθηκε ότι 45% των ατόµων που νοσηλεύοντο στη ΜΕΘ είχαν ανεπάρκεια βιταµίνης D. Όταν η οµάδα συνέδεσε τα επίπεδα της βιταµίνης D µε βαθµολόγηση της βαρύτητας της νόσου, διαπιστώθηκε άµεση σχέση µεταξύ της νόσου και της βιταµίνης D. Με άλλα λόγια, όσο βαρύτερα έπασχε κάποιος, τόσο χαµηλότερα ήσαν τα επίπεδα της βιταµίνης D. Τρεις ήσαν οι θάνατοι στην οµάδα των 42 ασθενών. Και οι τρεις ασθενείς που απεβίωσαν είχαν τα χαµηλότερα επίπεδα βιταµίνης D της οµάδας. Πιθανώς, όσο είµαστε υγιείς, διαθέτουµε τρόπους για να καλύπτουµε τις δυσλειτουργίες οργάνων, όταν µειώνεται η βιταµίνη D. Όταν όµως είµαστε πολύ άρρωστοι, τα πάσχοντα όργανα χρησι- µοποιούν κάθε διαθέσιµη ποσότητα βιταµίνης D προκειµένου να λειτουργήσουν κανονικά, µε συνέπεια να απαιτείται επιπρόσθετη βιταµίνη D για να διατηρηθεί οργανική λειτουργία κατά τη κρίσι- µη νόσο. Παρά ταύτα, δεν γνωρίζουµε σήµερα αν η έλλειψη βιταµίνης D είναι απλός δείκτης παθολογικής καταστάσεως ή αυτή συµβάλει στην βαρύτητα της νόσου. Ο Lee πιστεύει ότι η µελέτη αυτή αν και προκαταρτική, είναι σηµαντική γιατί αποκαλύπτει το γεγονός ότι η έλλειψη βιταµίνης D είναι συχνή στις µονάδες εντατικής θεραπείας και συνδυάζεται µε την βαρύτητα της νόσου. Το επόµενο βήµα είναι τυχαιοποιηµένη ελεγχόµενη µελέτη για να ελεγχθεί αν η βιταµίνη D έχει οφέλη για τους ασθενείς σε κρίσιµη κατάσταση. Με απλά λόγια, δύο οµάδες ασθενών θα λαµβάνουν είτε βιταµίνη D, είτε εικονικό φάρµακο και θα συγκριθούν τα αποτελέσµατα. Μήπως πρέπει οι γιατροί να αυξήσουν τα επίπεδα της βιταµίνης D στο µεσοδιάστηµα; Ο Dr. Lee ελπίζει ότι η τυχαιοποιηµένη µελέτη θα δώσει µία σαφή απάντηση στο παραπάνω ερώτηµα. Η βιταµίνη D είναι πολύ ασφαλής. Είναι φθηνή και έχει ευρύ περιθώριο ασφαλείας, καθιστώντας απίθανη την τοξικότητά της, εκτός αν υπάρχει υπόστρωµα νόσων µε υψηλό ασβέστιο. Είναι απίθανο να προκληθούν βλάβες από τη χορήγηση βιταµίνης D σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς. εν πρέπει να λησµονείται µάλιστα ότι οι ασθενείς στις ΜΕΘ βρίσκονται σε κατάκλιση για µακρό διάστηµα και κινδυνεύουν από απώλεια οστικού ιστού και οστεοπόρωση. Η βιταµίνη D θα προστατεύσει τουλάχιστον τα οστά τους. (Από επιστολή στο New England Journal of Medicine στις 30 Απριλίου 2009) 2

Νέα από την Μεταµόσχευση Νησιδίων Η µεταµόσχευση νησιδίων µπορεί να αποτελέσει σηµαντική θεραπευτική επιλογή για ενηλίκους µε ασταθή τύπο 1 διαβήτη, για άτοµα τα οποία παρά τις καλύτερες προσπάθειές τους, εµφανίζουν ευρείες, απρόβλεπτες διακυµάνσεις των επιπέδων του σακχάρου αίµατος ή που αδυνατούν να το αισθανθούν όταν το σάκχαρο αίµατος είναι επικίνδυνα χαµηλό! Για τα άτοµα αυτά, η µεταµόσχευση πιθανώς να αποτελεί ζωτική λύση. Μετά τη λήψη νησιδίων από δωρηθέν πάγκρεας, οι περισσότεροι µεταµοσχευθέντες εισέρχονται σε περίοδο πλήρους ινσουλινικής ανεξαρτησίας. Ενώ το όφελος αυτό υποχωρεί συν τω χρόνω, σχεδόν όλοι οι αποδέκτες µοσχεύµατος απολαµβάνουν µακροχρόνια βελτίωση της ρύθµισης του σακχάρου αίµατος και βρίσκονται σε σηµαντικώς µειωµένο κίνδυνο για απειλητικά για τη ζωή επεισόδια υπογλυκαιµίας. Η επιτυχηµένη αναλογία των µεταµοσχεύσεων νησιδίων συνεχίζει να βελτιώνεται µετά από προόδους στα πρωτόκολλα µεταµοσχεύσεων, αλλά δυστυχώς οι επεµβάσεις περιορίζονται σηµαντικά από την κρίσιµη έλλειψη δωρεάς νησιδίων. Σήµερα στις ΗΠΑ µόνο 100 περίπου ασθενείς κάθε χρόνο λαµβάνουν µόσχευµα νησιδίων. Με σκοπό την αύξηση του αριθµού και των τύπων των ατόµων, που δυνατόν να ωφεληθούν από τη µεταµόσχευση, οι ερευνητές του JDRF εστιάζουν τις προσπάθειές τους σε δύο κρίσιµα θέµατα: την αύξηση των παρεχοµένων ποσοτήτων κυττάρων προς µετα- µόσχευση και την ανεύρεση ασφαλέστερων, καλύτερων τρόπων πρόληψης της απόρριψης των µεταµοσχευοµένων νησιδίων. Και στα δύο αυτά µέτωπα έχουν διαπιστωθεί σηµαντικές πρόοδοι στην έρευνα. Βελτίωση ινσουλινικής ανεπάρκειας Καλύτερη ποιότητα ζωής Οι λήπτες νησιδίων πρέπει να λαµβάνουν συνεχώς ανοσοκατασταλτικά φάρµακα προκειµένου να προλάβουν την απόρριψη των νέων νησιδίων, γνωρίζοντας ότι τα φάρµακα αυτά έχουν παρενέργειες ή και να είναι τοξικά στα ινσουλινοπαραγωγά β- κύτταρα. Ευτυχώς, ερευνητές του JDRF από το Πανεπιστήµιο της Minnesota, εφαρµόζοντας ένα τροποποιηµένο ανοσοκατασταλτικό πρωτόκολλο, έχουν καταφέρει σηµαντικά αυξηµένη επιτυχία στις µεταµοσχεύσεις. Περίπου 66% των ατόµων που έλαβαν νησιδιοκύτταρα στο κέντρο της Minnesota παραµένουν ανεξάρτητοι από την ινσουλίνη τρία χρόνια µετά την επέµβαση. Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι µετέχοντες στη µελέτη είχαν σοβαρή έλλειψη αντίληψης της υπογλυκαιµίας πριν από τη µεταµόσχευση και κανείς δεν υποτροπίασε µετά. Η µελέτη αυτή είναι µία από πολλές πρόσφατες αναφορές µε παρόµοια αποτελέσµατα, αποδεικνύοντας ότι µε τροποποίηση ορισµένων σηµείων της διαδικασίας µεταµοσχεύσεως µπορεί να βελτιωθεί σηµαντικά η επιτυχία της µεταµοσχεύσεως. Η έρευνα αυτή δηµοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Transplantation. Σε άλλη µελέτη του Πανεπιστηµίου του Miami ερευνητές παρατήρησαν ότι η µεταµόσχευση νησιδίων ήταν ισχυρά συνδεδεµένη µε µακροχρόνια βελτίωση στη ποιότητα ζωής των ασθενών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό επειδή οι ασθενείς είναι υποχρεωµένοι να παίρνουν ισχυρά ανοσοκατασταλτικά φάρµακα για την υπόλοιπη ζωή τους. Και η έρευνα αυτή δηµοσιεύθηκε στο περιοδικό Transplantation. Μεταµόσχευση νησιδίων Αποτελεσµατική ενθυλάκωση νησιδίων δίχως ανάγκη για ανοσοκαταστολή Μία νέα τεχνική ενθυλάκωσης νησιδίων για µεταµόσχευση, χωρίς την ανάγκη χορήγησης ισχυρών ανοσοκατασταλτικών, προκειµένου να µην απορρίπτονται µετά τη µεταµόσχευση, εφαρ- µόστηκε προσφάτως σε σκύλους. Η τεχνική συνίστατο σε κάψουλα 5 στοιχείων / 3 µεµβρανών και σχεδιάστηκε από ερευνητές για να προστατεύονται τα µεταµοσχευόµενα νησίδια από την επίθεση του ανοσοσυστήµατος. Με τον τρόπο αυτό επευτεύχθη η επιτυχής αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης µέσω των νέων β-κυττάρων. Η έρευνα διεξήχθη από τον Dr. Taylor Wang στο Πανεπιστήµιο Vanderbilt. Τι σηµαίνει όµως αυτό για τα άτοµα µε διαβήτη; Η µελέτη δηµιουργεί ελπίδες ότι η τεχνική αυτή ενθυλάκωσης να είναι επιτυχής σε πολλά υποσχόµενα εξέλιξη: Με το να εξαφανίζεται η ανάγκη χορήγησης ισχυρών ανοσοκατασταλτικών φαρµάκων, οι µεταµοσχεύσεις νησιδίων θα γίνουν περισσότερο επιλεγµένη θεραπεία για µία ευρύτερη οµάδα ανθρώπων, απ ό,τι σήµερα. Οι δηµοσιεύσεις µας Κατά το τρίµηνο Απριλίου-Ιουνίου 2009 µετείχαµε στις παρακάτω επιστηµονικές δηµοσιεύσεις: > ΜΠΑΡΤΣΟΚΑΣ ΧΣ.: «Τέσσερις εποχές µιας παιδιατρικής καριέρας», στον τόµο: «Ιστορία της Ελληνικής Παιδιατρικής», επιµέλεια ηµ. Καραµπερόπουλος, Έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Ιστορίας της Παιδιατρικής, Αθήνα,σελ. 85-121, 2009. > ΓΚΙΚΑ Ε.: «Η συµβολή της µητέρας στην ψυχική υγεία και ισορροπία του παιδιού µε νεανικό διαβήτη «Σακχαρώδης ιαβήτης: Φροντίδα για Όλους» Μάρτιος-Απρίλιος 2009, τεύχος 8, 46-48. > ΓΚΙΚΑ Ε.: «Νεανικός ιαβήτης: Υποστηρίξτε σωστά το παιδί σας» (α µέρος), Art of Life & Health, τεύχος 11, 2009, σελ. 46-48. Το ηµερολόγιό µας Κατά το τρίµηνο Απριλίου-Ιουνίου 2009 µετείχαµε στις παρακάτω επιστηµονικές εκδηλώσεις: 10-11 Απριλίου 2009 (Αθήνα). 8ο ιεθνές Μετεκπαιδευτικό Σεµινάριο «Παχυσαρκία & Σακχαρώδης ιαβήτης Τύπου 2». 3

Το Γενικό Νοσοκοµείο Σερρών Από την εκδήλωση του Συνδέσµου Ατόµων µε ιαβήτη Κύπρου Ο Πρόεδρος της ΕΛΟ Ι ηµ. Χιώτης, ενώ συντονίζει την εκδήλωση Η παιδίατρος κ. Ντιάνα Βαζαίου παρουσιάζει την εµπειρία της µε τις αντλίες ινσουλίνης Από την εκδήλωση του Συνδέσµου Ατόµων µε ιαβήτη Κύπρου Εναρκτήριος οµιλία από τον κ. Χρ. Μπαρτσόκα µε θέµα: «Παχυσαρκία και Σακχαρώδης ιαβήτης στα Παιδιά και στους Εφήβους». 16 Μαΐου 2009 (Σέρρες). Οµιλία του κ. Χρ. Μπαρτσόκα σε ηµερίδα για γονείς και παιδιά µε διαβήτη, που οργάνωσε ο Σύλλογος ιαβητικών του Νοµού Σερρών σε συνεργασία µε την Ελληνική Οµοσπονδία ιαβήτη. 22 Μαΐου 2009 (Αθήνα). Ηµερίδα διαβητη. Οµιλία της ψυχολόγου κ. Ελίνας Γκίκα µε θέµα: «Ζώντας µε ιαβήτη Τύπου 2: Ψυχολογική ισορροπία και ψυχολογική κόπωση» σε εκπαιδευτική ηµερίδα για «Μία ολιστική προσέγγιση στην αντιµετώπιση του Σακχαρώδους ιαβήτη Τύπου 2». 27 Ιουνίου 2009 (Λεµεσός, Κύπρου). Συµµετοχή µε οµιλίες των κ.κ. Ελίνας Γκίκα και Χ.Σ. Μπαρτσόκα σε εκδήλωση του Συνδέσµου Ατόµων µε ιαβήτη Κύπρου µε θέµα: «ιαβήτης και Ποιότητα Ζωής: ικαίωµα και Αναγκαιότητα». Η οµιλία του κ. Χ. Μπαρτσόκα ήταν: «Νεανικός Σακχαρώδης ιαβήτης. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον» και της κ. Ελ. Γκίκα: «Ψυχολογική υποστήριξη οικογένειας και παιδιού». Σηµαντικό είναι το έργο της Προέδρου του Συνδέσµου κ. Ντ. Κωνσταντινίδου στον αγώνα κατά του διαβήτη στην Κύπρο. Ενηµερωτική επίσκεψη εκπροσώπου της IDF-Europe στη χώρα µας Ο Christian Andriciuc εκπρόσωπος της IDF-Europe, επισκέφθηκε τη χώρα µας από τις 25 Μαΐου 2009, προκειµένου να εκτιµήσει το επίπεδο της φροντίδας του διαβήτη, στα πλαίσια ενός προγράµµατος της IDF-Europe για την κέντρο-ανατολική Ευρώπη. Εκτός από το ιαβητολογικό Ιατρείο του ΜΗΤΕΡΑ, ο C. Andriciuc συναντήθηκε µε τον κ. Νικόλαο Κεφαλά, αντιπρόεδρο της ΕΛΟ Ι, τον κ. Σωτήρη Ράπτη, πρόεδρο του ΕΚΕ Ι, την κ. Εριφύλλη Χατζηαγγελάκη, γραµµατέα της Ε Ε, την κ. Σοφία Μανέα, πρόεδρο της ΠΕΑΝ και επισκέφθηκε το διαβητολογικά κέντρα των Νοσοκοµείων Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» και «Η Αγία Σοφία», όπου συναντήθηκε µε τα στελέχη τους. Επίσης, επισκέφθηκε την Κρήτη όπου συναντήθηκε µε τους εκπροσώπους του τοπικού συλλόγου και τα στελέχη του διαβητολογικού κέντρου στο «Βενιζέλειο Νοσοκοµείο» και του Παιδιατρικού ιαβητολογικού Ιατρείου στο Πανεπιστηµιακό Νοσοκοµείο Ηρακλείου. Η έκθεσή του αναµένεται µε µεγάλο ενδιαφέρον. 4

θέτων µορίων, τις ανεπάρκειες νευροµεταδοτών, των ενδοκρινικών νεοπλασιών και τελειώνει µε τις ακτινολογικές δοκιµασίες και τις εργαστηριακές εξετάσεις στο ενδοκρινολογικό και µεταβολικό εργαστήριο. Το βιβλίο αυτό θα αποτελέσει ένα κλασικό σύγγραµµα για τον ενδοκρινολόγο, τον παιδίατρο και φυσικά για όσους ασχολούνται µε µεταβολικά νοσήµατα. Από την επίσκεψη του απεσταλµένου της IDF Cristian Andriciuc στο Ιατρείο του ΜΗΤΕΡΑ. Από αριστερά ο κ. C. Andriciuc η ψυχολόγος κ. Ελίνα Γκίκα, η διαιτολόγος κ. Μελίνα Καριπίδου και ο παιδοενδοκρινολόγος κ. Νίκος Κεφαλάς. Στο βάθος διακρίνεται η γραµµατεύς του JDRF Hellas κ. Καίτη Μαθιουδάκη. Νέες Εκδόσεις SARAFOGLOU KYRIAKIE, HOFFMANN GEORG F, ROTH KARL S: Pediatric Endocrinology and Inborn Errors of Metabolism, Mc Graw Hill Medical, New York, 2009 (ISBN: 978-0-07-143915-2). Ο βιβλιολάτρης Καθηγητής Φώτης Παυλάτος ανακάλυψε άµα τη εκδόσει του και µας έστειλε αντίτυπο του ογκώδους, εξ 950 σελίδων, συγγράµµατος της Κ. Σαράφογλου µε τίτλο: «Pediatric Endocrinology and Inborn Errors of Metabolism». Το βιβλίο αυτό συνίσταται σε 50 κεφάλαια, που περιλαµβάνονται σε 12 µέρη. Τα κεφάλαια είναι γραµµένα από διαφορετικούς συγγραφείς, µε αποτέλεσµα να είναι εξαιρετικά ενηµερωµένα και πλήρη µε χρήσιµους πίνακες και εικονογράφηση. Τα 12 µέρη διαιρούνται ανάλογα µε το ενδοκρινικό όργανο και τη µεταβολική λειτουργία. Ξεκινούν µε την επείγουσα αντιµετώπιση, τα ανιχνευτικά προγράµµατα νεογνών και τις µοριακές δοκι- µασίες των µεταβολικών νοσηµάτων, µε τις διαταραχές του µεταβολισµού, µεταξύ των οποίων και ο σακχαρώδης διαβήτης, εξαιρετικά γραµµένος από τους έλληνες Κων. Πολυχρονάκο (Montreal) και Κων. Βουλγαρόπουλο (St. Paul, Minnesota), τις διαταραχές του θυρεοειδούς, της αναπτύξεως και της εφηβείας, του αναπαραγωγικού συστήµατος και συνεχίζεται µε διαταραχές του µεταβολισµού οστών και µετάλλων, ύδατος, της βιοσύνθεσης συν- ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ Θ: «ιαβητολογία: Θεωρία και πρακτική στην αντιµετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη», 2η αναθεωρηµένη έκδοση, Αθήνα 2009 (ISBN: 978-960-7461-66-7). Μετά την εξαιρετική πρώτη εξαντληµένη έκδοση του βιβλίου του «ιαβητολογία» το 2000, ο οµότιµος καθηγητής Παθολογίας- ιαβητολογίας ηµ. Καραµήτσος εξέδωσε την δεύτερη αναθεωρη- µένη έκδοση, εντυπωσιακή σε ποιοτικό περιεχόµενο εξ 943 σελίδων. Στα κεφάλαια του βιβλίου, πρέπει να προστεθούν και τα παραρτήµατα για τα άτοµα µε διαβήτη µε διατροφικές οδηγίες, οδηγίες για τις ενέσεις, την άσκηση κλπ. Το βιβλίο του κ. Καραµήτσου πρέπει να αποτελέσει πολύτιµο απόκτηµα κάθε γιατρού που ασχολείται µε διαβήτη µε την πληρότητα των κειµένων, τους επαγωγικούς πίνακες και την χρησιµότατη βιβλιογραφία. Το Τεχνητό Πάγκρεας Όπως εξελίσσονται οι πρόοδοι στη θεραπεία του διαβήτη, µέχρι την οριστική θεραπεία του, είτε µε µεταµόσχευση νησιδίων, είτε µε άλλη µέθοδο, το τεχνητό πάγκρεας φαίνεται να είναι η επόµενη καλύτερη µέθοδος. Είναι γνωστό σε όλους, ότι τα άτοµα µε διαβήτη αντιµετωπίζουν ακόµη δυσχέρειες στη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίµα σε φυσιολογικά επίπεδα, παρά την αυξανόµενη φαρέτρα εργαλείων, όπως οι αντλίες ινσουλίνης, οι αισθητήρες, τα εντατικοποιηµένα σχήµατα ινσουλινοθεραπείας και τα ανάλογα ινσουλίνης. εν είναι λίγα όµως τα άτοµα που αποτυγχάνουν στην επίτευξη του στόχου κάτω των 7% των τιµών της γλυκοζυλιωµένης αιµοσφαιρίνης, που θεσπίστηκε ως η «χρυσή τοµή» προ 15 ετών από την δοκιµασία DCCT. Πολλά άτοµα σχοινοβατούν µεταξύ υπο- και υπεργλυκαιµίας, που αµφότερες µπορούν να προκαλέσουν κώµα, θάνατο ή βλάβη των τριχοειδών και οργάνων. Οι δύο περισσότερο κρίσι- µες περίοδοι είναι οι µεταγευµατικές, όπου υπάρχει η απειλή της υπεργλυκαιµίας και της νύκτας, όπου µπορεί να συµβεί υπογλυκαιµία. Αν δεν ελεγχθούν οι διακυµάνσεις της γλυκόζης αίµατος µπορούν να οδηγήσουν σε νευροπάθεια, τύφλωση και αγγειακά επεισόδια. Σε πρόσφατο σεµινάριο της Αµερικανικής Εταιρείας Εκπαιδευτών ιαβήτη, ο ιευθυντής του Προγράµµατος στο JDRF, Dr. Aaron Kowalski, Ph.D., σχολίασε ότι «πρέπει να εκµε- 5

ταλλευτούµε την υφισταµένη τεχνολογία για να προχωρήσουµε σε ακόµη πιο αποτελεσµατικά εργαλεία». Το πρόγραµµα του JDRF έχει οργανώσει το Consortium Τεχνητού Παγκρέατος από τριετίας, και πλέον, και το επιχορηγεί προκειµένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της συσκευής. Προκειµένου να µιµείται τα ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα, το τεχνητό πάγκρεας πρέπει να συνίσταται σε τρία µέρη: ένα monitor συνεχούς καταγραφής γλυκόζης, µια αντλία για να απελευθερώνει ινσουλίνη και έναν υπολογιστή για να συνδέει τα δύο πρώτα. ηλαδή, να λαµβάνει τις τιµές γλυκόζης από τον αισθητήρα, εφαρµόζοντας αλγόριθµους προκειµένου να προβλέπει τι έπεται και να καθοδηγεί την αντλία να απελευθερώνει τις σωστές ποσότητες ινσουλίνης. Aaron Kowalski Οι δύο πρώτες τεχνολογίες, CGM και αντλία ινσουλίνης, διατίθενται ευρέως και έχουν εγκριθεί από την Αµερικανική ιοίκηση Τροφών και Φαρµάκων (FDA). Εκείνο που απαιτείται ακόµη για να κλείσει ο κύκλος είναι οι αλγόριθµοι στον υπολογιστή. Είµαστε όµως πολύ κοντά στην απόκτησή τους. ύο παιδίατροι-ερευνητές και µέλη του consortium, οι καθηγητές Bruce Buckingham, MD (Πανεπιστήµιο Stanford, California) και H. Peter Chase, MD (Πανεπιστήµιο του Colorado) εργάζονται σήµερα για την τελειοποίηση αρκετών αλγορίθµων υπολογιστών για το τεχνητό πάγκρεας. Μερικοί συνίστανται στο κλείσιµο στα χαµηλά επίπεδα σακχάρου αίµατος και ήδη έχουν ζητήσει έγκριση από την FDA. Αυτό θα είναι ένα πολύ σηµαντικό βήµα, κατά τον Dr. Chase, σηµειώνοντας ότι η διαδικασία αυτή θα προλαµβάνει τις νυκτερινές υπογλυκαιµίες. Σε προκαταρτικές ηµερήσιες µελέτες, οι παραπάνω αναφερθέντες ερευνητές επέτυχαν να κλείνει η παροχή ινσουλίνης από την αντλία για 90 λεπτά, ανταποκρινόµενη σε σήµα του CGM ότι επίκειται χαµηλό σάκχαρο αίµατος. Έτσι πρόλαβαν τα 60-80% των υπογλυκαιµικών επεισοδίων χωρίς να προκαλέσουν αντισταθµιστική υπεργλυκαιµία ή κετοξέωση. Ήδη προχωρούν σε αντίστοιχη µελέτη κατά τις νυκτερινές ώρες. Αν και η δηµιουργία του τέλειου τεχνητού παγκρέατος προχωρεί σύντοµα, υπάρχουν αρκετά εµπόδια. Ένα είναι η φορητότητά του. Η συσκευή πρέπει να γίνει µικρότερη και πιθανώς εµφυτεύσιµη. Άλλο είναι η ακρίβεια των CGM, η οποία σήµερα βρίσκεται στο 80%. Τα CGM είναι πολύ ακριβή στις φυσιολογικές ή υψηλές τιµές γλυκόζης, αλλά στις χαµηλές τιµές διαπιστώνονται σφάλµατα. Τελικά, απαιτούνται περισσότερες µελέτες για την ασφάλεια του τεχνητού παγκρέατος. Και το τελευταίο ερώτηµα: Σε πόσο διάστηµα θα χρησιµοποιηθεί η συσκευή στη φροντίδα του διαβήτη; Οι περισσότεροι το τοποθετούν από αρκετά χρόνια µέχρι και την δεκαετία! Αντικαρκινικά φάρµακα υποστρέφουν τον Τύπο 1 ιαβήτη σε ποντίκια Ερευνητές επιχορηγούµενοι από το JDRF ανακάλυψαν ότι δύο κοινά αντικαρκινικά φάρµακα, σηµείωσαν επιτυχία στη πρόληψη και υποστροφή του Τύπου 1 ιαβήτη σε ποντίκια. Τα φάρµακα µε 6 εµπορικές ονοµασίες Gleevec και Sutent επέτυχαν να µην εµφανίσουν τύπο 1 διαβήτη τα προδιαβητικά ποντίκια και µάλιστα έφεραν τα 80% των διαβητικών ποντικών σε ύφεση της νόσου. Τα φάρµακα δρουν εµποδίζοντας τις τυροσινικές κινάσες, ένζυµα τα οποία προωθούν την κυτταρική αύξηση και µετέχουν στις κυτταρικές επικοινωνίες. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα φάρµακα φαίνονται να εµποδίζουν υποδοχείς της τυροσινικής κινάσης, που είναι γνωστοί και ως υποδοχείς του αιµοπεταλιακού αυξητικού παράγοντος, ο οποίος ρυθµίζει την κυτταρική αύξηση και διαίρεση, ενώ έχει και ιδιαίτερη σηµασία στη φλεγµονή. Η µελέτη διεξήχθη στα πλαίσια του ικτύου Ανοσοανοχής. Σε συνεργασία µε το ίκτυο και µε την οικονοµική υποστήριξη του JDRF συνεχίζεται η έρευνα µε σκοπό να ερµηνευθούν τα ευρήµατα σε θεραπείες. Οι Drs. Cedric Louvet και Jeffrey Bluestone στο Πανεπιστήµιο της California στο San Francisco συντόνιζαν την έρευνα αυτή. Τι σηµαίνουν αυτά για τα άτοµα µε διαβήτη; Τα ευρήµατα υπόσχονται ότι αυτά τα φάρµακα πιθανώς να αποτελέσουν αποτελεσµατική θεραπεία για τον τύπο 1 διαβήτη και άλλες αυτοάνοσες παθήσεις. Ευρείες κλινικές µελέτες θα ακολουθήσουν και είναι αναγκαίες για να καθορισθεί αν τα φάρµακα είναι ασφαλή και αποτελεσµατικά στον άνθρωπο. Προειδοποίηση: Να µειώσετε την κατανάλωση µαλακών ποτών Στο τεύχος Ιουνίου 2009 του περιοδικού International Journal of Clinical Practice δηµοσιεύεται εργασία του Καθηγητού Παθολογίας του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Μωϋσή Ελισάφ, στην οποία αναφέρεται ότι καταναλώνουµε περισσότερα αναψυκτικά, παρά στο παρελθόν, µε συνέπεια να παρουσιάζεται αύξηση ορισµένων προβληµάτων υγείας, όπως των οδόντων, µείωση της οστικής πυκνότητας και ανάπτυξη µεταβολικού συνδρόµου και διαβήτη. Υπάρχουν αυξανόµενες ενδείξεις ότι η υπερβολική κατανάλωση cola, µπορεί να συµβάλει σε υποκαλιαιµία επιρρεάζοντας την ζωτική µυϊκή λειτουργία. Τα µελετηθέντα άτοµα κατανάλωσαν από δύο έως εννέα λίτρα cola ηµερησίως. Η ανασκόπηση της έρευνας από τον καθηγητή Ελισάφ έδειξε ότι τα συµπτώµατα µπορεί να κυµαίνονται από ελαφρά αδυνα- µία µέχρι και σηµαντικού βαθµού παράλυση. Ευτυχώς όλοι οι µελετηθέντες ασθενείς επέτυχαν ταχεία και πλήρη ανάνηψη ευθύς ως διέκοψαν την λήψη ποτών µε cola και έλαβαν ενδοφλεβίως ή από το στόµα κάλιο. Κατά το 2007 η παγκόσµια ετήσια κατανάλωση αναψυκτικών έφθασε τα 552 δισεκατοµµύρια λίτρα, που αντιστοιχούσε σε λίγο λιγότερο από 83 λίτρα το άτοµο! Ο αριθµός αυτός αναµένεται να αυξηθεί στα 95 λίτρα το άτοµο το 2012. Αξίζει να σηµειωθεί ότι στις Ηνω- µένες Πολιτείες της Αµερικής καταναλώνονται κατά µέσο όρο 212 λίτρα το άτοµο τον χρόνο! Φαίνεται ότι η υποκαλιαιµία µπορεί να προκαλείται από υπερβολική κατανάλωση τριών από τα πιο κοινά

συστατικά σε ποτά cola: την γλυκόζη, την φρουκτόζη και την καφεΐνη. Η επιµέρους συµβολή κάθε ενός από τα συστατικά στην παθοφυσιολογία της πρόκλησης υποκαλιαιµίας από την cola δεν έχει ξεκαθαριστεί και δυνατόν να ποικίλει σε µερικούς ασθενείς. Παρά ταύτα, στις περισσότερες περιπτώσεις ενοχοποιείται η τοξικότητα της καφεΐνης. Αυτό διαπιστώνεται από καφεϊνούχα ποτά, που δεν περιέχουν γλυκόζη ή φρουκτόζη. Οι συγγραφείς όµως σηµειώνουν ότι υποκαλιαιµία µπορεί να προκληθεί και σε απουσία καφεΐνης στο ποτό, ίσως γιατί η φρουκτόζη µπορεί να προκαλεί διάρροια. Σε µία περίοδο που οι µερίδες συνεχώς αυξάνονται, η αυξανόµενη κατανάλωση προϊόντων cola µπορεί να έχει συνέπειες στη δηµόσια υγεία. Αν και πολλοί ασθενείς επανέρχονται στη φυσιολογική κατάσταση όταν παύουν να πίνουν cola και παίρνουν συµπληρώµατα καλίου, η συνεπεία της cola χρόνια υποκαλιαιµία µπορεί να τους καταστήσει περισσότερο ευπαθείς σε δυνητικά µοιραίες επιπλοκές, όπως οι καρδιακές αρρυθµίες. Επιπροσθέτως, υπερβολική κατανάλωση κάθε είδους cola, µπορεί να οδηγήσει σε ευρύ φάσµα προβληµάτων υγείας, στα οποία συµπεριλαµβάνεται κόπωση, µείωση της παραγωγικότητας και µυϊκά συµπτώµατα, που ποικίλουν από ελαφρά αδυναµία σε σοβαρή παράλυση. Η βιοµηχανία αναψυκτικών πρέπει να προωθεί την ασφαλή και περιορισµένη χρήση των προϊόντων της σε όλες τις ηλικίες, να µειώσει τις µερίδες και να έχει ευήκοον ους στις αυξανόµενες φωνές για υγιέστερα ποτά. Τρώγοντας τους εαυτούς µας Είναι δυσάρεστο να είµαστε αντιµέτωποι µε το αυξανόµενο πρόβληµα της παιδικής παχυσαρκίας, η οποία έχει ήδη προσβάλει εκατοντάδες χιλιάδες µαθητές του δηµοτικού σχολείου, στους οποίους έχουν γίνει εµφανή τα σηµάδια χρόνιας νόσου. Εµπειρογνώµονες για την παιδική παχυσαρκία έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 2,3 εκατοµµύρια παιδιά στο Ηνωµένο Βασίλειο, που είναι υπέρβαρα ή και παχύσαρκα. Πολλά των κάτω των 12 ετών εµφανίζουν στοιχεία υπερτάσεως, αυξηµένης χοληστερόλης, διαβήτη και ηπατοπάθειας. Τονίζεται δε ότι το κύµα αυτό των «σιωπηλών νόσων» είναι τόσο οξύ, που θα οδηγήσει µια ολόκληρη γενεά σε χαµηλότερο από το σηµερινό προσδόκιµο ζωής. Σε εισήγησή του στη ιεθνή Εταιρεία για την Μελέτη της Παχυσαρκίας, ο Dr. Tim Lobstein, ιευθυντής του Προγράµµατος Παιδικής Παχυσαρκίας της Εταιρείας, παρουσιάζοντας τα στοιχεία της µελέτης του, είπε: «Θα είναι τραγικό αν δεν το αντιµετωπίσουµε εγκαίρως. Σύντοµα θα δούµε αυξανόµενο κύµα χρόνιων νόσων, όπως καρδιοπάθειας, εγκεφαλικών επεισοδίων, διαβήτη και προβληµάτων του ήπατος. Η παιδική παχυσαρκία είναι ένα κύµα που προχωρεί γρήγορα σε συνεχώς εκπληκτικά αυξανόµενο ρυθµό, διότι οι αριθµοί της παιδικής παχυσαρκίας ποτέ δεν υπήρξαν τόσο υψηλοί. Ο Dr. Lobstein, πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Τροφών, παρουσίασε τα ευρήµατά του στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Παχυσαρκίας στο Amsterdam. Μαζί µε τους συνεργάτες του συνέκρινε περισσότερες από 150 ευρωπαϊκές µελέτες για την παιδική παχυσαρκία προκειµένου να καταρτίσουν τα συµπεράσµατά τους. Τόνισε δε ο τρόπος ζωής των παιδιών, ξαπλωµένα στην πολυθρόνα να βλέπουν τηλεόραση, τρώγοντας πατατάκια και η αυξανόµενη όρεξη για junk γεύµατα σηµαίνει πραγµατικό κίνδυνο να αποτελέσουν την πρώτη γενεά να αποβιώσουν σε ηλικία µικρότερη από τους γονείς τους. ιαπίστωσαν ότι από τα 70 εκατοµµύρια παιδιά 5-18 ετών που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περισσότερα από 5 εκατοµµύρια είναι παχύσαρκα και 11 εκατοµµύρια υπέρβαρα. Η Βρεταννία µαζί µε µερικές νοτιοευρωπαϊκές χώρες, µεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ήταν στην κορυφή του καταλόγου. Η ποσότητα λίπους και ζάχαρης στις τροφές έχει αυξηθεί σηµαντικά τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ οι πωλήσεις αναψυκτικών ποτέ δεν υπήρξαν τόσο υψηλές και των γλυκών έχουν αυξηθεί σε διαστηµικά επίπεδα. Η παρακολούθηση της τηλεόρασης είναι πολύωρη κάθε ηµέρα και αν προστεθούν ηλεκτρονικά παιχνίδια, videos και άλλα καθιστικά µέσα, καθιστούν σχεδόν ανύπαρκτο τον χρόνο για άσκηση. Εκατοµµύρια από τα παιδιά αυτά είναι τόσο υπέρβαρα, που ήδη εµφανίζουν σηµεία χρόνιων νοσηµάτων που αδιαµφισβήτητα θα οδηγήσουν σε σηµαντικά προβλήµατα κατά την ενηλικίωση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότερα από 560.000 παιδιά εµφανίζουν υπέρταση, 80.000 στη Βρεταννία, εκ των οποίων 60.000 ήσαν κάτω των 12 ετών. Περισσότερα από 640.000 µαθητές του ηµοτικού Σχολείου στην Ευρώπη εµφανίζουν υψηλή χοληστερόλη, ενώ πολλά παιδιά στην Ευρώπη πάσχουν από µη-αλκοολική λιπώδη ηπατοπάθεια. Κατά τον Dr. Lobstein αν δεν ελεγχθεί η επιδηµία παχυσαρκίας, θα πρέπει να αντιµετωπίσουµε σύντοµα τη χορήγηση φαρµάκων σε παιδιά του ηµοτικού, ιδέα που προκαλεί ρίγος, αν σκεφθεί κάποιος ότι θα πρέπει να συνεχίσουν φαρµακευτικές αγωγές στην υπόλοιπη ζωή τους. Ήδη πρέπει να αρχίσει η διδασκαλία των παιδιών, πως θα αναθρέψουν τα παιδιά τους, πως θα τα σιτίζουν σωστά, να ασκούνται, να γνωρίζουν τη διαφορά µεταξύ καλών και κακών σιτίων. Αν το παραλείψουµε, το πρόβληµα θα αυξάνεται συνεχώς περισσότερο. Το αίµα οµφάλιου λώρου τροποποιεί την εξέλιξη του Τύπου 1 ιαβήτη µετά τη διάγνωση O Dr. Desmond A. Schatz, καθηγητής και υποδιευθυντής Παιδιατρικής στο Κολλέγιο Ιατρικής του Πανεπιστηµίου της Florida, παρατήρησε ότι µετάγγιση αποθηκευµένου αίµατος οµφαλίου λώρου σε µικρή οµάδα νεοδιαγνωσθέντων παιδιών µε τύπο 1 διαβήτη πιθανώς καθυστερεί την εξέλιξη της νόσου, ίσως τροποποιώντας το ανοσοσύστηµα και καθυστερώντας την καταστροφή των ινσουλινοπαραγωγών κυττάρων. Ο Dr. Schatz επιστράτευσε επτά µικρά παιδιά (2 έως 7 ετών κατά την έγχυση) µε τύπο 1 διαβήτη, τα οποία είχαν αποθηκευµένο 7

δικό τους αίµα οµφαλίου λώρου και τους το χορήγησε σε έγχυση ενδοφλεβίως. Η οµάδα αυτή συγκρίθηκε µε οµάδα 13 παιδιών µε τυχαία επιλογή, που είχαν την ίδια ηλικία και διάρκεια διαβήτη, στα οποία ο διαβήτης είχε αντιµετωπισθεί εντατικά. Συγκρίθηκαν οι τιµές HβΑ1C και η συνολική ηµερήσια δόση ινσουλίνης από τη διάγνωση µέχρις 6 µήνες µετά την έγχυση. Τα παιδιά που έλαβαν µεταγγίσεις αίµατος οµφαλίου λώρου είχαν χαµηλότερες µέσες τιµές HβΑ1C (7% έναντι 8,04%) εκείνων µε την εντατική ινσουλινοθεραπεία µόνο. Επιπλέον, τα παιδιά που έλαβαν µεταµοσχεύσεις αίµατος οµφαλίου λώρου εχρειάζοντο πολύ λιγότερη ινσουλίνη συνολικά κάθε ηµέρα, περίπου 0,45 έναντι 0,69 µονάδες ινσουλίνης κατά χιλιόγραµµο βάρους ηµερησίως. Κατά την διάρκεια των 6 µηνών δεν διαπιστώθηκαν σηµαντικές διαφορές στα επίπεδα του C-πεπτιδίου. Τα προσωρινά στοιχεία, από την µικρή αυτή µελέτη χορηγήσεως αίµατος οµφαλίου λώρου στα παιδιά µε διαβήτη, θα βοηθήσουν τους ερευνητές να εστιάσουν την προσοχή τους σε ειδικά κύτταρα αίµατος οµφαλίου λώρου, που συνέβαλαν στην ωφέλεια. Οι ερευνητές ελπίζουν να αποµονώσουν και να αναπτύξουν τον τύπο των κυττάρων για να εφαρµοσθούν σε θεραπείες ευρύτερου πληθυσµού, όχι µόνο αυτών µε αποθηκευµένο αίµα οµφαλίου λώρου. Αν και η µελέτη αυτή δεν επιβεβαιώνει ειδικά πλεονεκτήµατα για οποιοδήποτε τύπο κυτταροθεραπείας, συµβάλει υπέρ της επέκτασης των µελετών για χαρακτηρισµό κάθε πηγής ρυθµιστικών Τ κυττάρων, τα οποία θα µπορούν να εφαρµοσθούν στον τύπο 1 διαβήτη. Οι ερευνητές εφιστούν την προσοχή ότι θα είναι ακριβή και ανεπαρκής για τον καθένα η διαφύλαξη του αίµατος οµφαλίου λώρου για πιθανή θεραπεία τύπου 1 διαβήτη. Συνεπώς, ο στόχος είναι να καθορισθεί ο παράγων που εµπεριέχεται στο αίµα οµφαλίου λώρου, που ωφελεί. Οι Πρωτοπόροι του ιαβήτη Παραθέτουµε κατωτέρω σηµαντικά ονόµατα στην ιστορία του διαβήτη, ατόµων που πρωτοστάτησαν. Τις γνώσεις µας για τον σακχαρώδη διαβήτη τις θεωρούµε δεδοµένες. Λησµονούµε όµως ότι χρειάστηκαν αιώνες για να φθάσουµε εδώ. Ο Αρεταίος Καππαδόκης (100µ.Χ.) συνέγραψε εκτεταµένη περιγραφή του διαβήτη. Οι Frederic Grant Banting (1891-1941) και Charles Herbert Best (1899-1978) παρήγαγαν εκχύλισµα παγκρέατος που ελάττωνε το σάκχαρο αίµατος, που το ονόµασαν «νησιδίνη» (isletin). Αργότερα, υιοθέτησαν την ονοµασία «ινσουλίνη», την οποία πρότεινε ο Jean de Meyer. Η πρώτη και επιτυχής χορήγηση ινσουλίνης έγινε στον 14χρονο Leonard Thompson στις 11 Ιανουαρίου 1922. Το κεκαθαρµένο παγκρεατικό εκχύλισµα ελήφθη από βόειο πάγκρεας. Το 1923, στον Banting µαζί µε τον J.J.R.Macleod (1867-1935) απενεµήθη το βραβείο Nobel για την ανακάλυψη της ινσουλίνης. Ο Claude Bernard (1813-1878) ανακάλυψε ότι το ήπαρ αποτελεί αποθηκευτικό όργανο για γλυκογόνο και παρήγαγε γλυκοζουρία σε πειραµατόζωα µε το περίφηµο πείραµα της «ένεσης γλυκόζης». Η «ένεση γλυκόζης» συνίστατο σε ερεθισµό κέντρων όπως παρασυµπαθητικών και ακουστικών πυρήνων ή του επιµήκους µυελού, προκαλώντας απελευθέρωση κατεχολαµινών από τα επινεφρίδια, γλυκογονόλυση, υπεργλυκαιµία και γλυκοζουρία. Ο Apollinaire Bouchardat (1806-1886), γάλλος διαβητολόγος και ο M.Peligot (1811-1890) πρώτοι απέδειξαν την ύπαρξη γλυκόζης στα ούρα. Ο Bouchardat περιέγραψε επίσης την ωφέλιµη επίδραση της µυϊκής εργασίας στο διαβητικό µεταβολισµό. Ο Johann Conrad Brunner (1653-1727) εκτέλεσε µερική παγκρεατεκτοµή σε σκύλους και παρετήρησε παροδική πολυουρία και πολυδιψία στα ζώα. Τα πειραµατόζωα έζησαν και έτσι ο Brunner απέρριψε την ιδέα ότι το πάγκρεας είναι ουσιώδες για την επιβίωση. Ο William Cullen (1709-1790) πρώτος εισήγαγε την ιδέα του άποιου διαβήτη στην ιατρική βιβλιογραφία. Ο Max Einhorn (1862-1953) ανέπτυξε το 1888 «σακχαρόµετρο» για ποσοτικό υπολογισµό του σακχάρου αίµατος. Ο Gustav Embden µαζί µε τον Otto Meyerhof ανέπτυξαν το 1933 την θεωρία της αναερόβιας γλυκόλυσης. Ο Alfred Erich Frank εισήγαγε στη θεραπεία του διαβήτη το 1926 το πρώτο αντιδιαβητικό φάρµακο από το στόµα, την διγουανιδίνη Synthalin A. Οι Hans Franke (1909-1955) και ο J.Fuchs, το 1955, παρετήρησαν υπογλυκαιµία σε ασθενείς που ελάµβαναν καρβουταµιδική σουλφονυλουρία (Β2-55). Παρά την ανεπιθύµητη αυτή ενέργεια, οι σουλφονυλουρίες αναγνωρίσθηκαν ως θεραπευτικές για τον τύπο 2 διαβήτη. Οι Hans Christian Hagedorn, και ο Birger Norman Jensen ανέπτυξαν την µέθοδο του κυανιούχου σιδήρου για την µέτρηση του σακχάρου αίµατος. Επιπλέον, ο Hagedorn εφήρµοσε την πρωτα- µίνη για να παρασκευάσει ινσουλίνη µακράς δράσης. Ο Elliott P. Joslin (1870-1962), από την Βοστώνη, υπήρξε ο «πατέρας της διεθνούς διαβητολογίας». Συνέδεσε πρώτος τις τρεις θεραπευτικές αρχές της κλινικής διαβητολογίας (δίαιτα, ινσουλίνη και µυϊκή άσκηση), ως ένα ενιαίο θεραπευτικό σύνολο. Προήγαγε την εκπαίδευση των ασθενών και ιδιαίτερα, την ενεργό συµµετοχή τους στην καθηµερινή θεραπεία. Οι Paul Kimmelstiel (1900-1970) και ο C.Wilson περιέγραψαν τις µορφολογικές σπειραµατικές µεταβολές των διαβητικών νεφρών, µια ειδική µορφή διαβητικής σπειραµατοσκλήρυνσης, της κλινικά γνωστής ως σύνδροµο Kimmelstiel-Wilson. Οι Franz Knoop (1875-1946) και ο Gustav Embden (1874-1933) περιέγραψαν την β-οξείδωση των ελευθέρων λιπαρών οξέων και τον σχηµατισµό κετονικών σωµάτων στον µη ρυθµιζό- µενο διαβήτη. Ο Adolf Kussmaul (1822-1902) περιέγραψε το τελικό στάδιο του διαβητικού κετοξεωτικού κώµατος: απάθεια, απώλεια συνειδήσεως και χαρακτηριστικές βαθειές αναπνοές, που υιοθετήθηκαν στην κλινική ως «αναπνοή Kussmaul». Ο Paul Langerhans (1847-1888) µεταπτυχιακός φοιτητής δίπλα στον Rudolf Virchow, συνέγραψε διατριβή που αποτελεί κλασικό έργο. Περιγράφει και διαχωρίζει µεταξύ εννέα διαφορετικών τύπων κυττάρων στο πάγκρεας, µεταξύ των οποίων τα νησίδια, 8

που έλαβαν το όνοµά του. Ο Langerhans, όµως, δεν αναγνώρισε την φυσιολογική λειτουργία των νησιδίων. Ο J.J.MacLeod (1867-1935) µε τον J.R.Murlin ανακάλυψαν το 1923 ένα νέο υπεργλυκαιµικό παράγοντα στα παγκρεατικά εκχυλίσµατα, που τον ονόµασαν «γλουκαγόνη». Ο Jean de Meyer το 1909 έδωσε το όνοµα ινσουλίνη στην υποθετική ορµόνη που παρήγετο από το πάγκρεας. Οι Oskar Minkowski (1853-1931) και Josef von Mering (1863-1933) απέδειξαν το 1889 την ανάπτυξη τυπικών διαβητικών συµπτωµάτων, ιδίως γλυκοζουρίας σε παγκρεατεκτοµηθέντα σκυλιά. Τα συµπτώµατα αυτά υποχωρούσαν όταν ο παγκρεατικός ιστός εµφυτευόταν υποδορείως. Ο Giovanni Battista Morgagni (1662-1771) περιέγραψε τον σακχαρώδη διαβήτη στο περίφηµο βιβλίο του «De sedibus et causis morborum (περί των θέσεων και των αιτίων των νόσων). Ονόµασε τον διαβήτη νόσο δίχως ανατοµικά ευρήµατα, µε άγνωστη θέση εµφάνισης. Ο Richard Morton (1637-1698) ανακάλυψε την οικογενή επίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη. Ο Bernhard Naunyn (1839-1924) συνιστούσε δίαιτα µε θερµιδικούς περιορισµούς για τον διαβήτη. Οι D.S.H.W.Nicol και L.F.Smith επέτυχαν την δοµική ανάλυση της ανθρώπινης ινσουλίνης το 1960. Το 1976 οι R.Obermeier και R.Geiger επέτυχαν την µερική χηµική σύνθεση ανθρώπινης από χοίρεια ινσουλίνη και το 1979 ο D.V.Goeddel και οι συνεργάτες του εφαρµόζοντας γενετική τεχνολογία παρήγαγαν απολύτως συνθετική ανθρώπινη ινσουλίνη. O Carl von Noorden (1858-1944) διακεκριµένος ιατρός για την συµβολή του στην διαβητική διατροφή, εισήγαγε την δίαιτα βρώ- µης, ως αντικετογονικού διαιτητικού µέτρου και καθόρισε την διαιτητική ποσότητα της µονάδας λευκού άρτου, που περιέχει 12 γρ. υδατανθράκων. Τελικά, αυτό οδήγησε στον καθορισµό της «µονάδας άρτου» ή «ισοδυνάµου» ή «µερίδας» υδατανθράκων, που εφαρµόζεται και σήµερα. Ο John Rollo (1755-1809) εισήγαγε τον όρο «mellitus» (γλυκό ως µέλι) στο ιατρικό λεξιλόγιο και περιέγραψε την απόπνοια οξώνης στην αναπνοή των ατόµων µε διαβήτη. Ο F.Sanger επέτυχε το 1955 την δοµική ανάλυση του µορίου της ινσουλίνης. Ο D.F.Steiner ανακάλυψε το 1967 την προϊνσουλίνη. Οι Karl August Trommer (1806-1879) και Herman von Fehling (1811-1885) ανέπτυξαν την τεχνική προσδιορισµού του σακχάρου στο αίµα, που φέρει το όνοµά τους. Ο Thomas Willis (1621-1675) περιέγραψε την γλυκειά γεύση των διαβητικών ούρων, ως µίγµα αλάτων και θείου. ική του ήταν και η παρατήρηση ότι ο σακχαρώδης διαβήτης εµφανίζεται συχνά σε οικογένειες µε υψηλό βιωτικό επίπεδο. H R.S.Yalow και ο S.A.Berson εισήγαγαν το 1959 τον ραδιοανοσοπροσδιορισµό της ινσουλίνης στον ορό. Ο Georg Ludwig Zuelzer (1870-1949) ήδη από το 1908 θεράπευε µε επιτυχία διαβητικά συµπτώµατα σε παγκρεατεκτοµηθέντες σκύλους µε το εκχύλισµα παγκρέατος του Zuelzer. Η µέθοδος αυτή δοκιµάσθηκε σε ανθρώπους, αλλά εγκαταλείφθηκε πολύ γρήγορα για τις ανεπιθύµητες ενέργειές της, ταχυκαρδία, εφίδρωση, ζάλη, συµπτώµατα που δεν είχαν ακόµη αναγνωρισθεί ως υπογλυκαιµία! Με τις παρατηρήσεις και ανακαλύψεις των ερευνητών αυτών και άλλων, φθάσαµε στον 21ο αιώνα. Σήµερα γίνεται αγώνας δρό- µου για τη θεραπεία του διαβήτη: µεταµοσχεύσεις, βλαστοκύτταρα, τεχνητό πάγκρεας. Με αγωνία αναµένουµε τα αποτελέσµατα. Ανακάλυψη πιθανών στοιχείων για την ανάπτυξη τύπου 1 διαβήτη Ερευνητική µελέτη υπό την επίβλεψη των ιατρών Qizhi Tang, Jason Adams και Jeffrey Bluestone, του Πανεπιστηµίου της California στο San Franscisco, που έγινε σε ποντίκια, διαπιστώθηκε ότι στο επίκεντρο της καταστροφής των νησιδίων µπορεί να συµβάλουν τα χαµηλά επίπεδα της ιντερλευκίνης-2. Η έρευνα έδειξε ότι τα χαµηλά επίπεδα ιντερλευκίνης-2 επέδρασαν σε σχετικό αριθµό δύο σηµαντικών ανοσοκυτταρικών πληθυσµών που συµβάλλουν στην ανάπτυξη τύπου 1 διαβήτη. Θεραπευτική χορήγηση µε την σωστή δόση της IL-2 φάνηκε να διορθώνει αυτή την ανισορροπία και να προλαµβάνει τον διαβήτη. Τα αποτελέσµατα εγείρουν την πιθανότητα ότι ερεθίζοντας το ανοσοσύστηµα, αντί να το καταστέλλουµε, µπορεί να αποτελέσει την αποτελεσµατική στρατηγική για τον τύπο 1 διαβήτη. Ήδη οι ερευνητές προχωρούν σε θεραπευτική χορήγηση συνδυασµού IL-2 και του φαρµάκου Rapamycin σε ανθρώπους για την θεραπεία νεοδιαγνωσµένου τύπου 1 διαβήτη. Ο Jeffrey Α. Bluestone, PhD ιευθυντής του ιαβητολογικού Κέντρου του Πανεπιστηµίου της California στο San Francisco (A) µε τον Gerold R. Grodsky, PhD ( ), χορηγό του Βραβείου Επιστηµονικής Έρευνας Gerold and Kayla Grodsky 9

www.mitera.gr Επιµέλεια Ύλης Γιάννης Σταθόπουλος /νση Marketing & Επικοινωνίας Οµίλου ΥΓΕΙΑ Πριν ακριβώς από 30 χρόνια, ιδρύθηκε από µία οµάδα ιατρών µαιευτήρων-γυναικολόγων το ΜΗΤΕΡΑ. Μέσα σ αυτό διάστηµα το ΜΗΤΕΡΑ εξελίχθηκε σ έναν Πολυδύναµο Νοσηλευτικό Οργανισµό, µε βασική αποστολή την παροχή υπηρεσιών υγείας ποιότητας στη µητέρα, το παιδί, την οικογένεια. Σηµαντικός σταθ- µός της πορείας του ΜΗΤΕΡΑ ήταν η δηµιουργία της Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ το 2003, µε σύνολο τότε 99 κλινών. Σε παλαιότερη δήλωσή του, ο ιευθυντής της Κλινικής, Οµότιµος Καθηγητής Παιδιατρικής, κ. Χρήστος Μπαρτσόκας τόνισε ότι «οι γονείς είδαν µε ανακούφιση, αλλά και ενθουσιασµό, τη δυνατότητα να νοσηλεύουν τα βρέφη και τα παιδιά τους, στο περιβάλλον όπου έζησαν τις υπέροχες στιγµές της γεννήσεώς τους». Η Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ σήµερα, το πλέον σύγχρονο Παιδιατρικό Νοσοκοµείο στην Ελλάδα, αποτελεί εδώ και 5 συνεχή έτη ένα σταθερό σηµείο αναφοράς για τους γονείς, όπου µπορούν να εµπιστεύονται την υγεία των παιδιών τους. Η διαρκής της ανάπτυξη, µε νέα Τµήµατα, όπως το Παιδοκαρδιολογικό-Παιδοκαρδιοχειρουργικό, το Παιδο-Οφθαλµολογικό, το Παιδο-Ορθοπαιδικό, το Τµήµα Αναπτυξιακής και Συµπεριφορικής Παιδιατρικής καθώς επίσης και το Τµήµα Μελέτης ιαταραχών Ύπνου επιβεβαιώνουν περίτρανα την δέσµευση του ΜΗΤΕΡΑ για την παροχή ολοκληρωµένων υπηρεσιών υγείας στα παιδιά µας. Μία σειρά εορταστικών εκδηλώσεων µέχρι το τέλος του έτους προγραµµατίζονται για τα τριακοστά γενέθλια του ΜΗΤΕΡΑ, αναλυτικά ρεπορτάζ για τα οποία θα βρείτε στα επόµενα τεύχη µας. Επιµόρφωση σπουδαστών στο ΜΗΤΕΡΑ Την Γενική, Μαιευτική/ Γυναικολογική & Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ επιλέγουν για την επιµόρφωση των σπουδαστών τους πάνω σε επιστηµονικά θέµατα, ολοένα και περισσότερα εκπαιδευτικά ιδρύµατα. Έτσι, σπουδαστές από τις ειδικότητες Μαιών, Νοσηλευτών, Φυσικοθεραπευτών, Παιδαγωγικών και Αισθητικών επαγγελµάτων του ΙΕΚ «ΟΜΗΡΟΣ», σε ειδική ηµερίδα που διοργανώθηκε αποκλειστικά γι αυτούς στο Συνεδριακό Κέντρο «Νικόλαος Λούρος» του Νοσοκοµείου την Τρίτη 2 Ιουνίου 2009, είχαν την ευκαιρία να επιµορφωθούν εµπεριστατωµένα πάνω στο θέµα «Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα», καθώς και να ενηµερωθούν για θέµατα επαγγελµατικού προσανατολισµού. Το ΜΗΤΕΡΑ χρόνια τώρα, επιµορφώνει όλους τους µαθητές των Σχολείων, τους σπουδαστές και τους φοιτητές των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυµάτων που το επιθυµούν για κάθε είδους θέµατα που αφορούν την επιστήµη της ιατρικής ή/και την νοσηλευτική. Έτσι ήταν µεγάλη η χαρά µας όταν για πρώτη φορά επισκέφτηκαν το ΜΗΤΕΡΑ στις 30 Απριλίου σπουδαστές της ειδικότητας «Τεχνικός Αυτοµατισµού», του ΙΕΚ Χαλανδρίου, προκειµένου να ενηµερωθούν και να ξεναγηθούν στις εγκαταστάσεις της Συµπαραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας του Νοσοκοµείου. Σηµειώνεται ότι πρόκειται για την πρώτη εφαρµογή Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας-Ψύξης 500 Κw, σε Νοσοκοµείο στην Ελλάδα. Η Μονάδα αυτή είναι φιλική προς το περιβάλλον, δεδο- µένου ότι υποκαθιστά τα συµβατικά καύσιµα µε Φυσικό Αέριο και ταυτόχρονα παράγει ηλεκτρική ισχύ 0,5 ΜW, εξασφαλίζοντας έτσι αυτονοµία στο Νοσοκοµείο αλλά και τεράστιο οικονοµικό όφελος. Όπως δήλωσε η ιευθύντρια του ΙΕΚ κα. Σοφία Γιαννοπούλου: «Η εµπεριστατωµένη ξενάγηση, στους χώρους των αυτοµατοποιη- µένων ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων, από τον ιευθυντή της Τεχνικής σας Υπηρεσίας κύριο Χρόνη καθώς και η παρουσία του Καθηγητή του Πολυτεχνείου κυρίου Χρήστου Κορρέ, έδειξαν όχι µόνο την έµπρακτη στήριξη σας στο εκπαιδευτικό µας έργο αλλά και την αγάπη σας στους νέους καταρτιζόµενους, που αγωνίζονται να διευρύνουν τους επαγγελµατικούς ορίζοντες τους.» και κατέληξε «Σας ευχόµαστε να είστε πάντοτε τόσο δηµιουργικοί και να προσφέρετε ό, τι καλύτερο στο κοινωνικό σύνολο». Εκδήλωση για τα 30 χρόνια Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του ΜΗΤΕΡΑ (ΜΕΝΝ) Πέρασαν 30 χρόνια, από όταν λειτούργησε για πρώτη φορά η Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Μαιευτηρίου ΜΗΤΕΡΑ.Ήταν η πρώτη Μ.Ε.Ν.Ν. στον χώρο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και µία από τις πρώτες στην Ελληνική επικράτεια. Στα χρόνια που κύλησαν είχαµε την ευκαιρία να νοσηλεύσουµε πάνω από 65.000 πρόωρα και τελειόµηνα νεογνά, µε ποικίλα νεογνικά προβλήµατα. Ενώνοντας τις δυνάµεις τους, Νεογνολόγοι, Νοσηλευτικό προσωπικό, συνεργάτες Ιατροί της Μονάδας και Μαιευτήρες-Γυναικολόγοι, µε πολλή αγάπη, πίστη και αυτοθυσία για τα µικρά πάσχοντα νεογνά, κατάφεραν να τα βοηθήσουν να κερδίσουν το στοίχηµα της επιβίωσης. Στις 9 Μαΐου πραγµατοποιήθηκε επιστηµονική ηµερίδα για τα 30 χρόνια προσφοράς της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του ΜΗΤΕΡΑ, όπου οι Παιδίατροι-Νεογνολόγοι συνεργάτες µοιράστηκαν µε τους παρευρισκόµενους τις εµπειρίες τους, από την µακρόχρονη πορεία της. 10

Η ηµερίδα έλαβε χώρα στο Συνεδριακό Κέντρο «Νικόλαος Λούρος» του ΜΗΤΕΡΑ µε µεγάλη συµµετοχή Παιδιάτρων-Νεογνολόγων, καθώς και Ιατρών άλλων ειδικοτήτων και µε την παρουσία διακεκριµένων προσκεκληµένων οµιλητών, τους Καθηγητές κυρία Μαρία εληβοριά-παπαδοπούλου από τις ΗΠΑ, κύριο Απόστολο Παπαγεωργίου από το Μontreal-Καναδά, κυρία Neena Modi από το Λονδίνο, κυρία Γεωργία Χρούσου, από τις ΗΠΑ (τώρα ιευθύντρια του Παιδο-Οφθαλµολογικού Τµήµατος ΜΗΤΕΡΑ) καθώς και την κυρία Ελένη Σκουτέλη, Παιδονευρολόγο, επιστηµονική συνεργάτιδα του ΜΗΤΕΡΑ. Χαιρετισµό απεύθυναν ο Πρόεδρος του Σ του ΜΗΤΕΡΑ κ. Κωνσταντίνος Σταύρου, ο ιευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, Καθηγητής κ. Χρήστος Μπαρτσόκας και η πρώην και επί σειρά ετών ιευθύντρια της Μονάδας κα Σοφία Πετµεζάκη. Όπως τόνισε η ιευθύντρια της ΜΕΝΝ ρ. Μένη Σακλαµάκη- Κοντού «Από το 1979 έως Η /ντρια της ΜΕΝΝ του ΜΗΤΕΡΑ, κα Μένη Σακλαµάκη-Κοντού. Η Καθηγήτρια Μαρία εληβοριά τίµησε και εκείνη µε την παρουσία της την ηµερίδα. Ο Καθηγητής Απόστολος Παπαγεωργίου του ΜcGill University του Montreal σήµερα είδαν το φως της ζωής στο ΜΗΤΕΡΑ περίπου 400.000 νεογνά, από τα οποία νοσηλεύτηκαν στην ΜΕΝΝ 66.500 νεογνά. Η λειτουργία της ΜΕΝΝ του ΜΗΤΕΡΑ συνέβαλε ώστε να µειωθούν τόσο η περιγεννητική, όσο και η νεογνική θνησι- µότητα, ώστε να µπορούµε να ανακοινώσουµε ότι η γενική επιβίωση του συνόλου των νεογνών, που εισήχθησαν στην ΜΕΝΝ, φτάνει στο 97,5%». Τα υψηλά ποσοστά επιβίωσης επεσήµαναν και οι προσκεκλη- µένοι οµιλητές από τα Πανεπιστήµια του Εξωτερικού και συγκεκριµένα ο Καθηγητής κ. Παπαγεωργίου από το ΜcGill University του Μontreal, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά στην οµιλία του «Εσείς στο ΜΗΤΕΡΑ δεν έχετε να ζηλέψετε τίποτα από τα µεγάλα Κέντρα του Εξωτερικού». Ιδιαίτερο χρώµα στην εκδήλωση έδωσε η προβολή ενός βίντεο-αφιερώµατος για τα 30 χρόνια, όπου µεταξύ άλλων εµφανίστηκαν ένας υγιέστατος νεαρός-πρώην φιλοξενούµενος της Μονάδας πριν από 25 χρόνια- και 2 µητέρες που νοσήλευσαν τα 3χρονα σήµερα τέκνα τους, στην ΜΕΝΝ του ΜΗΤΕΡΑ και µε τις δηλώσεις τους προκάλεσαν ρίγη συγκίνησης στο ακροατήριο. Η 1η Ηµερίδα στην Ελλάδα για τη διάγνωση και αποκατάσταση Κρανιοπροσωπικών Ανωµαλιών στα Παιδιά Η 1η Ηµερίδα στην Ελλάδα για τη διάγνωση και αποκατάσταση Κρανιοπροσωπικών Ανωµαλιών στα Παιδιά, διοργανώθηκε από το Ελληνικό Κρανιοπροσωπικό Κέντρο, στο Συνεδριακό Κέντρο «Νικόλαος Λούρος» της Γενικής, Μαιευτικής- Γυναικολογικής & Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ. Στόχος της εκδήλωσης, ήταν η ενίσχυση του σηµαντικού έργου των Παιδιάτρων, µέσα από την παροχή όλων των απαραίτητων πληροφοριών σχετικά µε την έγκαιρη διάγνωση συγγενών δυσµορφιών, τη σωστή καθοδήγηση του παιδιού και της οικογένειάς του και την αποφυγή των σοβαρών συνεπειών που επιφέρουν οι δυσµορφίες αυτές καθώς και η λανθασµένη διάγνωσή τους. Όπως δήλωσε λίγο πριν από την έναρξη της Ηµερίδας ο Επιστη- µονικός ιευθυντής του Ελληνικού Κρανιοπροσωπικού Κέντρου, Ιατρός Πλαστικός- Κρανιοπροσωπικός Χειρουργός κ. Αλέξανδρος Στρατουδάκης: «Στην Ηµερίδα αυτή θα γίνει εκτενής αναφορά για τις τελευταίες εξελίξεις στη γενετική, την ιατρική απεικόνιση και σε πολλά ακόµη θέµατα που απασχολούν και αφορούν παιδιά µε συγγενείς κρανιοπροσωπικές ανωµαλίες». Στο Σεµινάριο συµµετείχαν κορυφαίοι επιστήµονες, όχι µόνο της Παιδιατρικής Επιστήµης και της Κρανιοπροσωπικής Χειρουργικής, αλλά και ιατροί όλων των ειδικοτήτων που είναι απαραίτητες για την επιτυχή αποκατάσταση κρανιοπροσωπικών περιστατικών (Μοριακοί Βιολόγοι, Ορθοδοντικοί, Φυσιοθεραπευτές, Οφθαλ- µίατροι, Ωτορινολαρυγγολόγοι, Λογοπαθολόγοι, Ψυχολόγοι). Είναι η πρώτη φορά που πραγµατοποιείται στην Ελλάδα ηµερίδα για τη διάγνωση και αποκατάσταση Κρανιοπροσωπικών Ανωµαλιών στα Παιδιά, γεγονός που την καθιστά πρωτοποριακής και Η οµάδα του Ελληνικού Κρανιοπροσωπικού Κέντρου της Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ. 11

Ο Πλαστικός - Κρανιοπροσωπικός Χειρουργός κ. Αλέξανδρος Στρατουδάκης, κατά την διάρκεια µίας εκ των οµιλιών του. µείζονος σηµασίας. Τα παραπάνω τόνισε στην έναρξη της εκδήλωσης, η κα. Ελένη Θεοχάρους, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας και µέλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα, της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών και της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος στην Κύπρο. Το Ελληνικό Κρανιοπροσωπικό Κέντρο, το οποίο στεγάζεται στο ΜΗΤΕΡΑ δηµιουργήθηκε µε σκοπό την προσφορά ολοκληρωµένης φροντίδας στον τοµέα των σχιστιών και των λοιπών κρανιοπροσωπικών ανωµαλιών στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα διεθνή πρότυπα και θεραπευτικά πρωτόκολλα. Είναι το µόνο Κέντρο στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα στην Ευρώπη που αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Κρανιοπροσωπικής Χειρουργικής. ΜΗΤΕΡΑ του Οµίλου ΥΓΕΙΑ, στην ποιότητα και τη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών προς τα καρδιοπαθή παιδιά, ώστε να προσφέρεται σ αυτά ό, τι καλύτερο υπάρχει διεθνώς. Ερυθρού Σταυρού 6 & Κηφισίας, 151 23 Μαρούσι Αττικής, Τηλ.: 210 6869404, Fax: 210 6869148 HYPERLINK "http://www.mitera.gr" www.mitera.gr, e-mail: HYPERLINK "mailto:pediatric@mitera.gr" pediatric@mitera.gr π ª ª À π À π ƒàª ƒ À π À π µ Ú ıúô Ù ÚÔ 6, 151 23 ª ÚÔ ÛÈ ËÏ./Fax: 210-6869148, www.jdrf.org.gr 24.06.2009 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ: Μεταξύ 8 Παιδοκαρδιοχειρουργικών Κέντρων της Ευρώπης µε πιστοποιηµένα χειρουργικά αποτελέσµατα Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η διαδικασία πιστοποίησης από την Ευρωπαϊκή Καρδιοχειρουργική Εταιρεία των αρίστων χειρουργικών αποτελεσµάτων του Παιδοκαρδιοχειρουργικού Τµήµατος της Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ του Οµίλου ΥΓΕΙΑ. Η επιτυχία αυτή, µοναδική στην Ελλάδα, συγκαταλέγει την Παιδοκαρδιοχειρουργική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ µεταξύ των οκτώ µεγάλων Παιδοκαρδιοχειρουργικών Κέντρων της Ευρώπης που έχουν πιστοποιηµένα χειρουργικά αποτελέσµατα. Οι επιθεωρητές της Ευρωπαϊκής Καρδιοχειρουργικής Εταιρείας εξήραν τη σύγχρονη υποδοµή, την άρτια οργάνωση, τα άριστα χειρουργικά αποτελέσµατα της οµάδας του ιευθυντή της Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής κ. Γεώργιου Σαρρή, την πληρότητα και ακρίβεια των στοιχείων που υποβλήθηκαν, και εξεδόθη το επίσηµο Πιστοποιητικό Επαλήθευσης της Ευρωπαϊκής Καρδιοχειρουργικής Εταιρείας (European Association of Cardiothoracic Surgery Data Verification Certificate). To Παιδοκαρδιοχειρουργικό Τµήµα του ΜΗΤΕΡΑ που δηµιουργήθηκε µε τη συνεργασία των κ. κ. Γ. Σαρρή, ιευθυντή της Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής, Ι. Παπαγιάννη, ιευθυντή της Παιδοκαρδιολογικής Κλινικής και κ. Γ. Κυρβασίλη, ιευθυντή της Μονάδας Παιδοκαρδιοαναισθησιολογίας και Παιδοκαρδιοχειρουργικής Μ.Ε.Θ. και στελεχώθηκε µε έµπειρο ιατρικό, νοσηλευτικό και τεχνικό προσωπικό, ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Απρίλιο 2008. Η πιστοποίηση των χειρουργικών αποτελεσµάτων της Παιδοκαρδιοχειρουργικής και Παιδοκαρδιολογικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, εντάσσεται στην πάγια προσήλωση όλων, γιατρών, τεχνικών, νοσηλευτών, καθώς και της ιοίκησης της Παιδιατρικής Κλινικής MÂÛÔÁ ˆÓ 24, 115 27 Aı Ó, TËÏ.: 210 7796660, www.peand.gr -mail: peand@live.com Έκδήλωση για τα παιδιά Ένα διαφορετικό και συνάµα όµορφο πρωινό, είχαν την ευκαιρία να ζήσουν 40 λιλιπούτια διαβητόπουλα µε τις οικογένειές τους. Στις 10 Μαΐου, η ένωση Π.Ε.Α.Ν.. διοργάνωσε µια άκρως ψυχαγωγική εκδήλωση µε κύριους αποδέκτες τα µικρά-νεοδιαγνωσµέ- 12

να µέλη της, στον πολυχώρο παιδαγωγικών ψυχαγωγικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων "ΙΩΝΑΘΑΝ". Τα παιδιά έπαιξαν στα φουσκωτά, αντάλλαξαν µπαλιές στα πινγκ-πονγκ, ασκήθηκαν στο γήπεδο ποδοσφαίρου, ενώ µετά το ξεφάντωµα γευµάτισαν και διόρθωσαν πιθανές υπογλυκαιµίες υπό την καθοδήγηση των γιατρών κ.νίκου Κεφαλά και κ.σοφίας Τζαλαβρά. Για τους γονείς δε, η εκδήλωση στάθηκε αφορµή τόσο για να γνωριστούν µεταξύ τους όσο και να ανταλλάξουν απόψεις και εµπειρίες στα θέµατα του διαβήτη που βιώνουν στην καθηµερινότητα. Όλοι οι καλεσµένοι έφυγαν γεµάτοι χαρά και ικανοποίηση για την εκδήλωση που διοργανώθηκε, µιας που µέσα από αυτή, τους δόθηκε η αφορµή να έρθουν σε άµεση επαφή µε άλλα παιδιά µε διαβήτη. Το διοικητικό συµβούλιο της Π.Ε.Α.Ν.. ευχαριστεί θερµά τις εταιρίες Roche και B.D. που ανέλαβαν την ολική χορηγία της εκδήλωσης. 36ο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρίας στην Αλεξανδρούπολη Με µεγάλη επιτυχία πραγµατοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη στις 8-11 Απριλίου 2009 το 36ο ετήσιο συνέδριο της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρίας Πανελλήνιας Ένωσης Ενδοκρινολόγων (ΕΕΕ-ΠΕΕ). Στο συνέδριο συµµετείχε µε έκθεµα και η ΕΛΟ Ι, την οποία εκπροσώπησαν ο πρόεδρός της κ.. Χιώτης και ο κύριος. Συκιώτης, ως µέλος του ιοικητικού Συµβουλίου. Σηµαντική ήταν η βοήθεια που προσέφεραν στην όλη παρουσίαση του έργου της Οµοσπονδίας, τα µέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Αγώνα κατά του Νεανικού ιαβήτη (ΠΕΑΝ ), Μ. Συκιώτου και Κ. Μαυροµάτη. Στο συνέδριο παρευρέθηκε επίσης ο πρόεδρος του Συλλόγου ιαβητικών Νοµού Σερρών, κύριος Τ. Ρουµελιώτης. Τέλος, µεγάλο ενδιαφέρον υπήρξε για το περιοδικό της οµοσπονδίας «Σακχαρώδης ιαβήτης Φροντίδα για Όλους», όπως και για το περιοδικό «Νεανικός ιαβήτης Τα Νέα µας», που εκδίδει ο καθηγητής κ. Χ. Μπαρτσόκας και «Το Βήµα της ΠΕΝ Ι», του συλλόγου Πανηπειρωτική Ένωση για το Νεανικό ιαβήτη. Εκδήλωση του Συλλόγου ιαβητικών νοµού Σερρών 16 Μαΐου 2009, Σέρρες Ο Σύλλογος ιαβητικών νοµού Σερρών, µε πρωτοβουλία του δραστήριου προέδρου, κ. Τρύφωνα Ρουµελιώτη και του ιοικητικού Συµβουλίου, διοργάνωσε ενηµερωτικό σεµινάριο, το οποίο πραγµατοποιήθηκε το Σάββατο 16 Μαΐου 2009, στο αµφιθέατρο του νοσοκοµείου Σερρών. Σηµαντικότατη ήταν η παρουσία µελών της ΠΕΑΝ, µε επικεφαλής την πρόεδρο κ. Σ. Μανέα. Ακόµα, συµµετείχαν ο πρόεδρος της Ένωσης Γονέων ιαβητικών Παιδιών και Εφήβων Βορείου Ελλάδος, κ. Α. Ράπτης, ο πρόεδρος του Συλλόγου ιαβητικών Νοµού Κοζάνης, κ. Σ. Πετκίδης και µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου της Ένωσης ιαβητικών Νοµού Πιερίας. Όλοι οι προσκεκληµένοι έµειναν στο ωραιότατο νεόδµητο ξενοδοχείο «Ελπίδα Resort». Η φιλοξενία των µελών του. Σ. και ιδιαίτερα του προέδρου, ήταν άψογη. Το πρωί του Σαββάτου πραγ- µατοποιήθηκε εκδροµή στη λίµνη Κερκίνη, που περιελάµβανε και ξενάγηση µε καραβάκι. Αρκετοί ήταν (οι τολµηροί) που έκαναν βόλτα µε άλογα στις όχθες της λίµνης. Το σεµινάριο για το κοινό ξεκίνησε στις 4:30 µ.µ. Πρώτος οµιλητής ήταν ο οµότιµος καθηγητής Παιδιατρικής, κ. Χρήστος Μπαρτσόκας, που αναφέρθηκε στο Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 1, καθώς και στην παχυσαρκία παιδιών και εφήβων, που ευθύνεται για την εµφάνιση του Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 2. Η κ. Ανδριανή Βαζαίου, υπεύθυνη του διαβητολογικού κέντρου του Νοσοκο- µείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», αναφέρθηκε στις αντλίες ινσουλίνης και τα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρµογή τους για την καλύτερη ρύθµιση του σακχάρου. Ο κ. Γιάννης Μάλλιας, παθολόγος - διαβητολόγος στο νοσοκοµείο Σερρών, αναφέρθηκε στο Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 2. Ο κ. ηµήτριος Χιώτης, πρόεδρος της ΕΛΟ Ι, έκλεισε το σεµινάριο µε το θέµα «Εκπαίδευση Πρόληψη και Επαγγελµατική αποκατάσταση των ατόµων µε Σακχαρώδη ιαβήτη». Τέλος, στο βήµα ανέβηκαν και αρκετοί νέοι, που σε σύντοµο χρονικό διάστηµα ανέπτυξαν τις προσωπικές τους εµπειρίες. Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα της ΕΛΟ Ι, η οποία εκπροσωπήθηκε από το µέλος του ιοικητικού Συµβουλίου, κ.. Συκιώτη. Παρευρέθησαν και τίµησαν µε την παρουσία τους ο βουλευτής Σερρών κ. Θεόφιλος Λεονταρίδης, καθώς και η αντινοµάρχης κ. Στέλλα Σισµάνη. Το περίπτερο της ΠΕΑΝ -ΕΛΟ Ι πλαισιωµένο από τους κ.κ. ηµ. Συκιώτη, ηµ. Χιώτη, Ρουµελιώτη και Μαρ. Συκιώτη. Από την εκδήλωση στις Σέρρες. Γ. Μάλλιας, Σ.Μανέα, ηµ. Χιώτης, A. Βαζαίου, Α. Ράπτης και. Συκιώτης 13

Η ώρα της επιστροφής Πρωταγωνιστές της βραδιάς θα είστε εσείς οι προσκαλεσµένοι µας, οι οποίοι θα έχετε την ευκαιρία να ακούσετε, να ρωτήσετε και να µάθετε απο τoυς «ΕΙ ΙΚΟΥΣ» που θα έχουµε καλέσει για εσάς, ενδιαφέροντα νέα µέσω θεµατικών ενοτήτων όπως: θεραπευτική αγωγή, αυτοµέτρηση, διατροφή, ψυχολογία, αντλίες ινσουλίνης, κ.α. πρακτικά θέµατα που σας ενδιαφέρουν. Η πρόσκληση αυτή απευθύνεται κυρίως σε έφηβους και νέους ενήλικες (14 µέχρι 30 ετών περίπου) µε σακχαρώδη διαβήτη. Θα είναι µεγάλη τιµή και χαρά να σας έχουµε µαζί µας, στοχεύοντας από κοινού σε µια υγιή, ευχάριστη και χαρούµενη καθηµερινή ζωή! Παρακαλούµε να δηλώσετε τη συµµετοχή σας στη συγκεκριµένη εκδήλωση απευθυνθείτε στη γραµµατεία Tοµέα ιαβήτη της Bayer τηλ. 210 6187539, καθηµερινά απο 8:30 π.µ. 15:30 µ.µ. µέχρι τις 30 Ιουλίου 2009 κατα προτίµηση. Ηµερίδα για τις «Παθήσεις του Αναπνευστικού στα Παιδιά» Η Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ προσκαλεί τους παιδιάτρους σε Ηµερίδα µε θέµα: «Παθήσεις του Αναπνευστικού στα Παιδιά», που οργανώνεται στο αµφιθέατρο «Νικ. Λούρος» στο ΜΗΤΕΡΑ, το Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2009, από 10π.µ. έως 5µ.µ. Για πληροφορίες απευθυνθείτε στο: 210 6869110 (κ. Νίκη Σπίρτου). Το πρόγραµµα της Ηµερίδας είναι το εξής: Από το γεύµα που παρέθεσε ο Πρόεδρος Τρ. Ρουµελιώτης, Το βράδυ επακολούθησε γεύµα σε ένα από τα παραδοσιακά εστιατόρια των Σερρών.Την Κυριακή το πρωί όλοι πήραµε το δρόµο της επιστροφής µε τις καλύτερες εντυπώσεις, όχι µόνο για την επιστηµονική ενηµέρωση, αλλά κυρίως για τις γνωριµίες και φιλίες που αναπτύχθηκαν, καθώς και για τις ανταλλαγές εµπειριών. Θα ήταν µεγάλη παράλειψη να µην αναφερθεί η Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών και οι εταιρίες Medtronic, Abbott και Novo Nordisk, οι οποίες συνεισέφεραν για την πραγµατοποίηση αυτής της εκδήλωσης. Μαρία Συκιώτου 10.00-10.10 Χαιρετισµός Προσφωνήσεις 10.10-10.40 Ιογενείς Λοιµώξεις Αναπνευστικού: Μηχανισµοί βλάβης, παθοφυσιολογία, σύµπτωµα. Γεώργιος Χατζηγεωργίου (Παιδίατρος Επιµελητής Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 10.40-11.10 Κάπνισµα και Παθήσεις του Αναπνευστικού Παύλος Τούτουζας (Οµότ. Καθηγητής Πανεπιστηµίου Αθηνών) 11.10-11.40 Λαρυγγίτιδες: διαφορική διάγνωση, αντιµετώπιση Προκοπία ιαλυνά (Παιδίατρος Επιµελήτρια Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 11.40-11.55 Συζήτηση 11.55-12.15 ιάλειµµα καφές Προσκλήσεις Πρόσκληση για εφήβους και νέους ενήλικες σε ινσουλίνη Ο Τοµέας ιαβήτη της Bayer έχει τη χαρά να σας προσκαλέσει να περάσουµε µαζί µία ευχάριστη και δηµιουργική βραδιά µε δραστηριότητες, µουσική και φαγητό, στις 11 Σεπτεµβρίου, ηµέρα Παρασκευή και ώρα 19:15 στις εγκαταστάσεις της εταιρίας: Σωρού 18-20 στο Μαρούσι. Κεντρικό γεγονός της βραδιάς αυτής θα αποτελέσει η παρουσίαση της νέας εταιρικής κουλτούρας «Simplewins» ή αλλιώς πως µε απλές κινήσεις (προϊόντα- υπηρεσίες) µπορούµε να συµβάλλουµε στην απλοποίηση της ζωής των ατόµων µε ιαβήτη διευκολύντάς τους να απολαύσουν µια καλύτερη ποιότητα ζωής! 14 συνέχεια στη σελ. 16

Ο "Olympus Marathon" είναι ο µοναδικός διεθνής αγώνας ορεινού τρεξί- µατος στην Ελλάδα και γίνεται στον Όλυµπο, το µυθικό «βουνό των θεών» µε την παγκόσµια φήµη. Η διαδροµή του αναβιώνει την ιερή πορεία των πιστών της αρχαιότητας, οι οποίοι ανέβαιναν από τη λατρευτική πόλη του ίου κάθε αρχή καλοκαιριού στις κορυφές του Ολύµπου, για να θυσιάσουν στον πατέρα των θεών, το ία, και να καταθέσουν τα αφιερώµατά τους. Η διαδροµή του αγώνα, ακολουθεί στην αρχή της την ίδια ακριβώς αρχαία διαδροµή, την ίδια εκείνη περίοδο του χρόνου που οι αρχαίοι Έλληνες όδευαν ψηλά στις κορυφές του βουνού που έµελλε να αποτελέσει στην εποχή µας ένα παγκόσµιο σύµβολο πολιτισµού. Από το σχεδόν απόλυτο µηδέν υψόµετρο της εκκίνησης στον αρχαιολογικό χώρο του ίου στα 3 µόλις µέτρα, οι αθλητές φτάνουν µετά από 21 χιλιόµετρα πάνω στα εκπληκτικής οµορφιάς µονοπάτια του Ολύµπου µέχρι τα 2780 µέτρα, περνώντας µπροστά από τον «Θρόνο του ία», µια από τις ψηλότερες και πιο απόκρηµνες κορυφές του βουνού. Η ανάβαση από την εκκίνηση του αγώνα µέχρι το ψηλότερο σηµείο της διαδροµής είναι σχεδόν µονοκόµµατη, καλύπτοντας σε 21 χιλιόµετρα πάνω από 2900 µέτρα ανάβασης. Ο αγώνας, ο οποίος έχει συνολικό µήκος 44 χιλιόµετρα, ολοκληρώνεται στην πόλη του Λιτοχώρου. Ο Olympus Marathon διοργανώνεται κάθε τελευταία Κυριακή του Ιουνίου από τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία "Μαραθώνιος Ολύµπου", µε την υποστήριξη όλων των φορέων και της κοινωνίας της περιοχής Λιτοχώρου και ίου και συγκεντρώνει αθλητές απ όλο τον κόσµο, που καταφθάνουν στο µυθικό Όλυµπο για να πάρουν µέρος σε µια µοναδική εµπειρία ζωής, έναν αγώνα µε διεθνή ακτινοβολία. Φέτος ο αγώνας πραγµατοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου και το σλόγκαν ήταν «Τρέχουµε για να αλλάξουµε το διαβήτη» και υποστηρίχθηκε από την εταιρία Novo Nordisk. Για πρώτη φορά έτρεξε φέτος ο µαραθωνοδρόµος Soeren Kruse Lilleoere, 29 ετών από τη ανία, διαβητικός τύπου 1. Ολοκλήρωσε τον αγώνα σε 7 ώρες και 5 λεπτά και κατατάχθηκε 93ος ανάµεσα σε 440 που τερµάτισαν στα επιτρεπτά χρονικά όρια του αγώνα. Φτάνοντας στον τερµατισµό αποθεώθηκε από το κοινό και ιδιαίτερα από µέλη του Συλλόγου Γονέων παιδιών µε διαβήτη Β. Ελλάδος και τα µέλη του Συλλόγου ιαβητικών Ν. Πιερίας που τον υποδέχθηκαν µε ένα πανό «Sweet dreams become true». «Η εµπειρία της συµµετοχής σε ένα τέτοιο «µυθικό» αγώνα είναι µοναδική» δήλωσε ο Soeren ενώ υποσχέθηκε ότι θα συµµετέχει και του χρόνου. «Αντικρίζοντας το θρόνο του ία», συνεχίζει, «αν και αρκετά κουρασµένος από τη ανοδική διαδροµή διαπίστωσα γιατί ένας Θεός διάλεξε αυτό το µέρος για το παλάτι του. Ένα τέτοιο εγχείρηµα απαιτεί άρτια φυσική κατάσταση αλλά και καλό γλυκαιµικό δείκτη που επιτυγχάνω χρησιµοποιώντας τις σύγχρονες ινσουλίνες. Άλλωστε τρέχω, αυτός ήταν ο 26ος µαραθώνιος µου, για να υποστηρίξω ότι ο διαβήτης δεν είναι εµπόδιο στη ζωή και ότι η καλή ρύθµιση µας δίνει τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσουµε τα πιο δύσκολα εγχειρήµατα». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στην εθελοντική παρουσία του Μιχάλη Θαλασσινού, επίσης µε διαβήτη τύπου 1, ο οποίος τον περίµενε στο υψηλότερο σηµείο της διαδροµής στο Οροπέδιο των Μουσών για τον απαραίτητο ανεφοδιασµό µε ισοτονικά και µπάρες δηµητριακών. Κατέβηκαν µαζί µια µεγάλη απόσταση αλλά ο Μιχάλης τον άφησε να συνεχίσει τον αγώνα του και να επιδιώξει καλύτερο χρόνο. 15

συνέχεια από τη σελ. 14 12.15-12.45 Ο ρόλος του ωτορρινολαρυγγολόγου στα παιδιά µε προβλήµατα του αναπνευστικού συστήµατος. Σοφία Σταµατάκη (Επιµελήτρια ΩΡΛ Τµήµατος ΜΗΤΕΡΑ) 12.45-13.15 Βρογχιολίτιδα ασθµατική βρογχίτιδα προσχολικής ηλικίας: ιαγνωστική προσέγγιση και αντιµετώπιση µετά τις οµοφωνίες Θεοφάνης Τσιλιγιάννης (Παιδίατρος Πνευµονολόγος, Επιστηµονικός Συνεργάτης Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 13.15-13.45 Χρήση Κατάχρηση αντιβιοτικών στις λοιµώξεις του αναπνευστικού ηµήτρης Καφετζής (Καθηγητής Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών στο Νοσοκοµείο Παίδων «Π.&Α. Κυριακού») 13.45-14.00 Συζήτηση 14.00-15.00 Ελαφρύ γεύµα 15.00-15.30 Congenital Central Hypoventilation Syndrome: Learning from the patient a 37 year history of a newly recognized disease Daniel C. Shannon (Παιδοπνευµονολόγος, Professor of Pediatrics and Health Sciences Harvard Medical School, Massachusetts General Hospital, Boston 15.30-16.00 Μικροβιακή πνευµονία: Πώς και γιατί οι επιπλοκές; Αντιµετώπιση ιαγόρας Ζαργάνης (Παιδίατρος Αναπλ. ιευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 16.00-16.30 Άσθµα στην σχολική ηλικία και την εφηβεία ηµήτρης Χατζής (Αλλεργιολόγος Παιδίατρος, Επιστηµονικός Συνεργάτης Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 16.30-16.45 Σύνδροµο Αποφρακτικής Άπνοιας στα Παιδιά Ιωάννης Παπαϊωάννου (Πνευµονολόγος, Επιστηµονικός Συνεργάτης Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ) 16.45-17.00 Συζήτηση Έκθεση εικαστικών έργων και φωτογραφιών Συναυλία της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» µε τη Χαρούλα Αλεξίου Η Χαρούλα Αλεξίου τραγουδάει για τους σκοπούς της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί», την Πέµπτη 3 Σεπτεµβρίου στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, «Στους Χτύπους της Καρδιάς», για τα 5.000 παιδιά της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί». Για πληροφορίες και προπώληση εισιτηρίων στο: 210 7782281 16