Εκπιπτόμενες Δαπάνες Από Τα Ακαθάριστα Έσοδα Των Επιχειρήσεων Και Των Ελεύθερων Επαγγελματιών

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ Σχολή Διοίκησης & Οικονομίας Τμήμα Διοίκησης επιχειρήσεων Εκπιπτόμενες Δαπάνες Από Τα Ακαθάριστα Έσοδα Των Επιχειρήσεων Και Των Ελεύθερων Επαγγελματιών Επιβλ. Καθηγήτρια: Ρασούλη Διαμάντη Σπουδάστρια: Καραβία Ευγενία Ηράκλειο 2008 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑ Σελίδα 1. Εισαγωγή 2 2. Ορισμός Δαπάνης/ Επιχειρηματική Δαπάνη 3-4 3. Δαπάνες Που Αναγνωρίζονται Προς Έκπτωση Από Τα Ακαθάριστα Έσοδα Των Επιχειρήσεων 5-43 4. Δαπάνες Που Δεν Αναγνωρίζονται Προς Έκπτωση Από Τα ακαθάριστα Έσοδα Των Επιχειρήσεων 43-44 5. Δαπάνες Χωρίς Δικαιολογητικά 44-48 6. Δαπάνες Ελεύθερων Επαγγελματιών 48-58 7. Λοιπές Περιπτώσεις Δαπανών 58-59 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η επιχείρηση είναι ένας ζωντανός οργανισμός όπου συναλλάσσεται διαρκώς πραγματοποιώντας πράξεις με προμηθευτές,πελάτες, μετόχους, τρίτους και το ίδιο το Δημόσιο. Όλες οι συναλλαγές της καταγράφονται στα τηρούμενα βιβλία με στόχο την εμφάνιση της όλης οικονομικής υπόστασής της, Οι συναλλαγές καταγράφονται στο σύνολο τους, όπως πραγματοποιούνται και μέσω της καταγραφής αξιολογούνται όλα τα στοιχεία, λαμβάνοντας αποφάσεις και γενικά διοικείται η επιχείρηση είτε λειτουργεί ως νομικό είτε ως φυσικό πρόσωπο. Στο τέλος προσδιορίζεται το λογιστικό αποτέλεσμα, το οποίο όμως κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης διαφοροποιείται, αφού υπάρχει ένα σύνολο διατάξεων και κανόνων αναγνώρισης ή απόρριψης ή μερικής αναγνώρισης των πραγματικών δαπανών. Οι προϋποθέσεις και οι κανόνες αναγνώρισης ή μη των δαπανών είναι πλέον πολύπλοκοι, εξειδικευμένοι και κάποιες φορές απαγορευτικοί για να επιτευχθούν και τηρηθούν. Στη συνέχεια της εργασίας θα επικεντρώσουμε στις δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, θα αναφέρουμε τις εξαιρέσεις, τις δαπάνες χωρίς δικαιολογητικά και τέλος η κατηγοριοποίηση τους. Επίσης πρέπει να αναφέρουμε πως εάν οι κανόνες και οι προϋποθέσεις δεν τηρηθούν τότε οδηγούμεθα στην μη αναγνώριση των δαπανών με αποτέλεσμα στην αύξηση του φορολογητέου αποτελέσματος, δηλαδή αναμορφώνονται για την φορολογία τα κέρδη ή οι ζημιές. 3

ΔΑΠΑΝΗ Ο ορισμός της δαπάνης περιλαμβάνει την έννοια του κόστους, όπου είναι η μέτρηση των οικονομικών πόρων που θυσιάστηκαν ή αυτών που θα θυσιαστούν στο μέλλον για να επιτευχθεί κάποιος αντικειμενικός στόχος. Και την έννοια του εξόδου, όπου είναι η ανάλωση περιουσιακών στοιχείων (το κόστος δηλαδή που έληξε). Ένα ποσό αναγνωρίζεται σαν έξοδο όταν δαπανάται σε μια ορισμένη διαχειριστική περίοδο και πάντοτε σχετίζεται με τα έσοδα της ίδιας διαχειριστικής περιόδου. Επιχειρηματική δαπάνη Σύμφωνα με φορολογικούς νόμους, οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση μιας επιχειρηματικής δαπάνης, είναι οι παρακάτω που πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά: 1. Η δαπάνη να είναι πραγματική και όχι εικονική ή πλασματικά, δηλαδή διπλή καταχώρηση μιας δαπάνης δεν είναι κατά το 1/2 πραγματική ή η καταχώρηση στα βιβλία μιας δαπάνης που δεν πραγματοποιήθηκε, δεν είναι πραγματική στο σύνολο της. 2. Η δαπάνη να είναι παραγωγική, δηλαδή να αφορά την επιχείρηση και όχι τον επιχειρηματία, να συμβάλει στην απόκτηση φορολογούμενου εισοδήματος, χωρίς να εξετάζεται αν κατά την χρήση που πραγματοποιήθηκε συνέβαλε ή όχι στην απόκτηση τέτοιου εισοδήματος, π.χ έξοδα διαφήμισης που θα αποδώσουν μελλοντικά, έξοδα ταξιδιού του επιχειρηματία για αγορές από το εξωτερικό που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε γιατί κρίθηκαν ασύμφορες κ.λ.π. 3. Η δαπάνη να προβλέπεται από διάταξη νόμου και άλλων νομοθετημάτων που κατονομάζουν τις κατηγορίες των δαπανών που αναγνωρίζονται και αφαιρούνται από τα ακαθάριστα έσοδα που υπόκεινται σε φορολογία. 4

4. Η δαπάνη να είναι βέβαιη, δεδουλευμένη και εκκαθαρισμένη. Δηλαδή να μην είναι αμφισβητούμενη, να αναφέρεται στα χρονικά όρια της διαχειριστικής περιόδου και να είναι ποσοτικά καθορισμένη. 5. Η δαπάνη να έχει σαν σκοπό την απόκτηση εισοδήματος και όχι απόκτηση κεφαλαίου. 6. Η δαπάνη να συμβάλει στην απόκτηση φορολογητέου εισοδήματος και όχι απαλλασσόμενου ( π.χ δαπάνες για έσοδα από τόκους τραπεζών δεν αναγνωρίζονται, επειδή οι τόκοι αυτοί δεν αποτελούν φορολογητέο εισόδημα) ή εισοδήματος που φορολογείται με ειδικό τρόπο ( π.χ δαπάνες εκμετάλλευσης πλοίου που τα έσοδα του φορολογούνται με ειδικό τρόπο). 7. Η πραγματοποίηση της δαπάνης να προκύπτει από έγγραφα δικαιολογητικά π.χ τιμολόγιο αποδείξεις κ.λ.π. 8. Η δαπάνη να έχει καταχωρηθεί στα βιβλία με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία ή υπολογιστικά. Επίσης, δεν επιτρέπεται η αναγνώριση μιας δαπάνης, κατά διασταλτική ερμηνεία ή σε ανάλογη εφαρμογή άλλων φορολογικών διατάξεων. Τέλος η παραγωγικότητα μιας δαπάνης δεν αίρεται από το γεγονός ότι καταβλήθηκε για αθέμιτη αιτία π.χ αμοιβή σε τρίτο για μη συμμετοχή σε μειοδοτικό διαγωνισμό, η φορολογούσα αρχή δεν έχει το δικαίωμα να ελέγξει την σκοπιμότητα του. 5

ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣ ΕΚΠΤΩΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΑ ΕΣΟΔΑ Οι δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την αναγνώριση αυτών είναι οι παρακάτω 1. Γενικά έξοδα διαχείρισης. Ως έξοδα διαχείρισης θεωρούνται όλες οι παραγωγικές δαπάνες που κρίνονται απαραίτητες από την διοίκηση της επιχείρησης για την επίτευξη του επιχειρηματικού σκοπού, την ανάπτυξη των εργασιών, την βελτίωση της θέσης της επιχείρησης στην αγορά στιγμιαία ή μακροπρόθεσμα, γενικά όλες εκείνες οι δαπάνες, οι οποίες θα δημιουργήσουν συνθήκες κέρδους, όχι κατ ανάγκη άμεσα. Σε αυτές δεν συγκαταλέγονται μόνο οι δαπάνες που καταβάλλονται από νομική ή συμβατική υποχρέωση, αλλά και οικειοθελώς όπως ψυχαγωγία πελατών, προσωπικού, ασφάλιστρα ζωής και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη προσωπικού, συμμετοχή σε σεμινάρια κ.λ.π. Ως παραγωγικές δαπάνες νοούνται και τα έξοδα αυτοκινήτων των υπαλλήλων, εφόσον χρησιμοποιούνται για την επαγγελματική εξυπηρέτηση της επιχείρησης και αποδεικνύονται με αποδείξεις επαγγελματικών δαπανών. Γενικά έξοδα, εκπίπτουν από τα έσοδα της επιχείρησης αποτελούν και οι τόκοι δανείων και πιστώσεων, ενυπόθηκων ή όχι επί οικοδομών, εφόσον τα δάνεια συνάπτονται από φορέα της επιχείρησης προς εξυπηρέτηση των σκοπών της. Επίσης από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων εκπίπτουν και οι ακόλουθες δαπάνες: Αμοιβές χρηματοοικονομικών συμβούλων για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των εταιρειών. 6

Αμοιβές συμβούλων για την εξαγορά αλλοδαπών εταιρειών από ημεδαπή εταιρεία (ανεξάρτητα από την επίτευξη ή όχι του σκοπού). Οι αμοιβές που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε μεσιτικά γραφεία, πρακτορεία κ.λ.π για την εξεύρεση κατοικίας των αλλοδαπών στελεχών τους. Οι αμοιβές που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε τρίτους για την καλύτερη οργάνωση της παραγωγής και πιστοποίησης της ποιότητας των προϊόντων και της παραγωγικής διαδικασίας, καθώς και οι αμοιβές που καταβάλλουν σε οργανισμούς για την εν λόγω πιστοποίηση (ISO, HACCP κ.λ.π) Οι αμοιβές που καταβάλλει σε τρίτους για την διενέργεια εσωτερικού ελέγχου Οι αμοιβές για την φύλαξη εγκαταστάσεων και οι αμοιβές σε εταιρείες security. Οι αμοιβές που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε οργανωμένα γραφεία για την εξεύρεση στελεχών. Οι αμοιβές σε εταιρείες αποκομιδής απορριμμάτων. Αμοιβές σε εκτιμητές ακινήτων. Αμοιβές δικηγόρων, συμβολαιογράφων, μηχανικών και τρίτων για παρασχεθείσες υπηρεσίες. Αμοιβές σε υπαλλήλους, πέραν των συμβατικών ή νόμιμων. Οι αμοιβές σε λογιστές Αμοιβές για παραγωγή προϊόντων με την μέθοδο φασόν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. Δαπάνες άσχετες προς την λειτουργία της επιχείρησης, που δεν συντελούν στην παραγωγή κέρδους δεν εκπίπτονται. Όπως τα ποσά που δίνουν οι επιχειρήσεις οικειοθελώς σε εργαζόμενους τους ή σε τρίτους και δεν αφορούν αμοιβές ή αποζημιώσεις αυτών για άμεση ανταπόδοση παρεχόμενης υπηρεσίας ή δεν προκύπτει 7

από διάταξη νόμου δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα. Πλην των περιπτώσεων που οι επιχειρήσεις καταβάλλουν στους εργαζόμενους οικειοθελώς ποσά για παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς για την φύλαξη των παιδιών τους, για επιμόρφωση τους, για δωροεπιταγές και διατακτικές αγορές αγαθών, για ασφάλιστρα ομαδικής ασφάλισης ζωής, αναγνωρίζονται ως δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων. 2. Έξοδα μισθοδοσίας και αμοιβή του προσωπικού, εφόσον έχουν καταβληθεί ή βεβαιωθεί οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Ι.Κ.Α ή άλλου ασφαλιστικού οργανισμού εκτός αν από την κείμενη νομοθεσία προβλέπεται μερική ή ολική απαλλαγή από την υποχρέωση από την υποχρέωση για την καταβολή εισφορών. 3. Μισθοί εταίρων. Κάθε είδους απολαβές των εταίρων των εταιριών περιορισμένης ευθύνης, εφόσον τα πρόσωπα αυτά για τις υπηρεσίες που παράγουν έχουν ασφαλιστεί σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή ταμείο. Περιπτώσεις παροχών που θεωρούνται κατά το ΙΚΑ μισθός και υπόκεινται σε εισφορές. Η εργατική εισφορά όταν καταβάλλεται από τον εργοδότη Αποδοχές αδείας και μη χορηγηθείσας αδείας Επίδομα αδείας που χορηγείται σε εργαζόμενους κατά την διάρκεια της εργασιακής σχέσης και μετά την λύση αυτής λόγω παραίτησης ή απόλυσης. Δώρα εορτών (Πάσχα, Χριστουγέννων) Το υπόλοιπο του μισθού που απομένει μετά την αφαίρεση του επιδόματος ασθενείας. 8

Αποδοχές άκυρης ή μη νόμιμης σχέσεις εργασίας, όπως παράνομη πρόσληψη, εργασία σε αργίες χωρίς άδεια από αρμόδια αρχή, παράνομες υπερορίες κ.λ.π. Η προσαύξηση στο ωρομίσθιο τόσο για νόμιμη όσο και για μη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση. Επίδομα ισολογισμού, διαχειριστικών λαθών, υπηρεσιών στο εξωτερικό (που καταβάλλεται στους υπαλλήλους Έλληνες υπηκόους του Υπουργείου Εξωτερικών), γάμου φορτοεκφορτωτών, στολής ξενοδοχοϋπαλλήλων, οδοιπορικών και κατοικίας στο προσωπικό των ΕΛΤΑ, μελέτης και πρόσθετο τεχνικό επίδομα (στους έκτατους μηχανικούς και υπομηχανικούς), βιβλιοθήκης ( σε εκπαιδευτικούς με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε ιδιωτικά σχολεία), στεγαστικό επίδομα( που χορηγείται στους έφεδρους αξιωματικούς μακράς ανακατάταξης) Πριμ παραγωγής που χορηγείται από τον εργοδότη, για την επιβράβευση της αποδοτικότητας των μισθωτών του. Κίνητρο απόδοσης που χορηγείται στους εκπαιδευτικούς αποτελεί που δίδεται κατά πάγιο τρόπο και σταθερά από τον εργοδότη για την βελτίωση της απόδοσης και της ποιότητας της εργασίας τους. Έξοδα μισθοδοσίας που δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων Ο φόρος εισοδήματος εργαζομένων δεν επιτρέπεται να καταβάλλεται από την επιχείρηση. Όταν καταβάλλεται δεν αναγνωρίζεται ως δαπάνη της επιχείρησης. Δεν αναγνωρίζονται οι αποδοχές του λογιστή εάν δεν έχει υπογράψει την δήλωση. 9

Οι μισθοί και κάθε είδους απολαβές των εταίρων ΟΕ, ΕΕ κ.λ.π δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. Καταβολή αποζημίωσης, εκτός της νομίμου, στο απολυθέν προσωπικό δεν αναγνωρίζεται ως παραγωγική δαπάνη, όταν απολύεται όλο το προσωπικό και η επιχείρηση διακόπτει την επιχειρηματική της δραστηριότητα. 4. Τεκμαρτό ενοίκιο ακινήτων. Όπου ανήκουν στον επιχειρηματία και χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση, εφόσον αυτό υπολογίστηκε στο εισόδημα από ακίνητα. 5. Δωρεές χρηματικών ποσών προς το Δημόσιο, Ο.Τ.Α, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Νοσοκομεία, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων. Εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται λόγω δωρεάς στο Δημόσιο, ΟΤΑ κ.λ.π με την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό των δωρεών που εκπίπτουν δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των καθαρών κερδών που προκύπτουν από την αφαίρεση αυτών των ποσών από τα ακαθάριστα έσοδα της οικείας διαχειριστικής περιόδου, επίσης ο φόρος 10% καταργείται. Εξαίρεση υπάρχει μόνο στις δωρεές προς αθλητικά σωματεία, στις οποίες συνεχίζει η υποχρέωση για παρακράτηση φόρου προκειμένου να αφαιρεθούν από το εισόδημα των δωρητών. Οι δωρεές χρηματικών ποσών στις Σχολικές Επιτροπές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων εφόσον αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Επίσης τα ποσά των δωρεών στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που είναι νομικά πρόσωπα 10

ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα τους. Δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων Τα χρηματικά ποσά που δίνονται για την ανέγερση κτιρίου σε οικόπεδο Δήμου για την στέγαση των αρχαιολογικών ευρημάτων του δήμου, Οι δωρεές δομικών υλικών για την κατασκευή σχολείου, δαπάνες για κατασκευή αίθουσας υπέρ του Δημοσίου, Οι δωρεές Η/Υ σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία, Δωρεές χρηματικών ποσών σε ξένα κράτη. 6. Είδη διατροφής που δωρίζονται, από επιχειρήσεις, οι οποίες εμπορεύονται ή παράγουν τέτοια αγαθά, και ως αξία των ειδών διατροφής που δωρίζεται λαμβάνεται το κόστος παραγωγής ή απόκτησης τους. Το δικαίωμα έκπτωσης της αξίας των δωριζόμενων ειδών διατροφής από τα ακαθάριστα έσοδα τους δεν έχουν όλες οι επιχειρήσεις, αλλά μόνο εκείνες των οποίων η δραστηριότητα συνίσταται στην αγορά και πώληση ή στην παραγωγή τέτοιων αγαθών, χωρίς να ενδιαφέρει αν ασκούν, και άλλη δραστηριότητα πέραν αυτής. Το παραπάνω δικαίωμα ασκείται, με την προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις εκδίδουν, για τα δωριζόμενα είδη διατροφής και κατά το χρόνο και με τον τρόπο που ορίζουν οι οικείες διατάξεις του Κ.Β.Σ, απόδειξη αυτοπαράδοσης, ή άλλο στοιχείο αξίας του Κ.Β.Σ στο οποίο κατά την έκδοση του θα αναγράφεται η ένδειξη «απόδειξη αυτοπαράδοσης». 11

Η αξία που εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων συνέπεια των παραπάνω δωρεών, αναλόγως της δραστηριότητας την οποία ασκούν, είναι είτε η τιμή κτήσης είτε το κόστος παραγωγής των δωριζόμενων ειδών διατροφής. 7. Δωρεές κινητών μνημείων. Όπου η αξία τους ορίζεται από την κείμενη νομοθεσία, όπου μεταβιβάζονται λόγο δωρεάς στο Δημόσιο ή σε μουσεία αναγνωρισμένα από τον Υπουργό Πολιτισμού σύμφωνα με την ίδια νομοθεσία. Σε περίπτωση μεταβίβασης στο Δημόσιο η αποδοχή της δωρεάς γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Πολιτισμού, και μετά από χρηματική αποτίμηση της αξίας των μνημείων από ειδική εκτιμητική επιτροπή και αποδοχή της αξίας από τον δωρητή. Η απόφαση αυτή περιλαμβάνει τα στοιχεία του δωρητή, την περιγραφή και την χρηματική αξία του μνημείου. Σε περίπτωση μεταβίβασης σε μουσείο που δεν ανήκει στο Δημόσιο η αποδοχή της δωρεάς γίνεται μετά από την χρηματική αποτίμηση των μνημείων από την ειδική εκτιμητική επιτροπή. Το ποσό που αφαιρείται δεν μπορεί να υπερβεί ποσοστό 15% του συνολικού καθαρού εισοδήματος ή των κερδών που προκύπτουν από τον ισολογισμό της διαχειριστικής περιόδου από τα ακαθάριστα έσοδα της οποίας εκπίπτει. Στα γενικά έξοδα διαχείρισης τα όποια εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων περιλαμβάνεται και η αξία των κινητών μνημείων. 8. Δωρεές ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων, όπου μεταβιβάζονται στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. 12

Επί της αξίας αυτών δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου αφού οι διατάξεις για την παρακράτηση φόρου δωρεών αναφέρεται σε χρηματικά ποσά. 9. Χρηματικά ποσά σε κοινωφελή ιδρύματα, Ιερούς Ναούς, Οικουμενικά Πατριαρχεία κ.λ.π. Τα χρηματικά πόσα που καταβάλλονται λόγω δωρεάς προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, τους ιερούς ναούς, τα Πατριαρχεία, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου και ιδιωτικού που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελής σκοπούς, τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, τα ερευνητικά κέντρα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχουν συσταθεί νόμιμα, καθώς και οποιοδήποτε αθλητικό σωματείο, που έχει συσταθεί νόμιμα και είναι αναγνωρισμένο από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον οι δωρεές αυτές προορίζονται για την καλλιέργεια και ανάπτυξη των ερασιτεχνικών τους τμημάτων. Οι προϋποθέσεις για την καταβολή των χρηματικών ποσών είναι οι παρακάτω: Τα ποσά των δωρεών να υπερβαίνουν τα 290 ετησίως, λαμβάνοντας υπόψη μόνο εφόσον έχουν κατατεθεί στο ταμείο παρακαταθηκών και δανείων ή σε λογαριασμό του νομικού προσώπου που τηρείται σε τράπεζα. Το συνολικό ποσό των δωρεών που εκπίπτουν δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των καθαρών κερδών που προκύπτουν πριν την αφαίρεση αυτών των ποσών από τα ακαθάριστα έσοδα της οικείας διαχειριστικής περιόδου. Μόνο σε αθλητικά σωματεία μπορεί να γίνει παρακράτηση φόρου επί των χρηματικών ποσών 10% στο πάνω από 2.950 ποσό δωρεάς ή χορηγίας. Για δωρεές σε αθλητικά σωματεία έκτος από τα παραπάνω απαιτούνται ιδιαίτερα δικαιολογητικά. 13

10.Δωρεές σε πρόσωπα που επιδιώκουν πολιτιστικούς σκοπούς. Εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται μέχρι το ποσοστό 10% του συνολικού καθαρού εισοδήματος ή των κερδών που προκύπτουν από ισολογισμούς, λόγω χορηγίας προς τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δίκαιου που νόμιμα υπάρχουν ή συνιστώνται, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς με τις εξής προϋπόθεσης: Όταν τα ποσά των χορηγιών υπερβαίνουν τα 290 ετησίως, λαμβάνονται υπόψη μόνο εφόσον έχουν κατατεθεί στο ταμείο παρακαταθηκών και δανείων ή σε λογαριασμό του νομικού προσώπου που τηρείται σε τράπεζα Να γίνει παρακράτηση φόρου επί των χρηματικών ποσών 10% στο πάνω από 2.950 ποσό της χορηγίας. Οι χρηματικές χορηγίες έπρεπε να υπερβαίνουν συνολικά 100. Πολιτιστικοί σκοποί είναι, ιδίως, η καλλιέργεια, η προαγωγή και διάδοση των γραμμάτων, της μουσικής, του χορού, του θεάτρου, του κινηματογράφου, της ζωγραφικής, της γλυπτικής και των τεχνών γενικότερα, καθώς και η ίδρυση, επέκταση και συντήρηση των αναγνωρισμένων ιδιωτικών μουσείων, όπως τέχνης, φυσικής ιστορίας, εθνολογικών και λαογραφικών. 11. Δωρεές σε αθλητικά σωματεία. Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για αυτό το σκοπό μόνον εφόσον κατατίθενται σε λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τράπεζα που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα. Τα πόσα αυτών των δωρεών εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης εφόσον υφίστανται τα ακόλουθα δικαιολογητικά: 14

α) Το πρωτότυπο του παραστατικού κατάθεσης του ποσού της δωρεάς β)αντίγραφο πρακτικού του διοικητικού συμβουλίου περί αποδοχής της δωρεάς θεωρημένο από τον προϊστάμενο του γραφείου φυσικής αγωγής του νομού της έδρας του σωματείου. γ)αντίγραφο της σελίδας του βιβλίου ταμείου του σωματείου, όπου έχει καταχωρηθεί το ποσό της δωρεάς. Το συνολικό ποσό των δωρεών που εκπίπτουν δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των καθαρών κερδών που προκύπτουν πριν από την αφαίρεση αυτών των ποσών από τα ακαθάριστα έσοδα της οικείας διαχειριστικής περιόδου. Χρηματικές δωρεές που δεν αφαιρούνται από το εισόδημα Στα νομικά πρόσωπα που νόμιμα έχουν συσταθεί δεν περιλαμβάνονται τα πολιτικά κόμματα, επομένως οι χρηματικές δωρεές προς αυτά δεν αφαιρούνται από το εισόδημα. Οι ερανικές επιτροπές που συνιστώνται με τον κανονισμό «Περί Ιερών Ναών και Ενοριών» της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με απλή διαδικασία και χωρίς δημοσίευση της σχετικής απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δεν αποκτούν νομική προσωπικότητα και επομένως οι χρηματικές δωρεές δεν εκπίπτουν από το εισόδημα του φορολογούμενου. Η με την μορφή δωρεάς παραίτηση από το δικαίωμα απαίτησης της οικονομικής διαφοράς, που προκύπτει στην περίπτωση ανταλλαγής πραγμάτων διαφορετικής οικονομικής αξίας, δεν αποτελεί κατά την διοίκηση δωρεά σε χρήμα. Η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτου δεν αποτελεί δωρεά χρηματικού ποσού και συνεπώς δεν μπορεί να εκπέσει για τον ιδιοκτήτη της οικοδομής το ποσό του τεκμαρτού μισθώματος του εν λόγω ακινήτου. 15

Επίσης, οι δωρεές που γίνονται προς το Διεθνές Κέντρο Επιχειρηματικής Έρευνας Συνεργασίας και Ανάπτυξης, προς σωματείο που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί κοινωφελές λόγω του ότι από την δραστηριότητα του ωφελούνται μόνο τα μέλη του, προς αλλοδαπά κοινωφελή ιδρύματα και οι δωρεές λογισμικών προγραμμάτων από επιχειρήσεις σε νοσηλευτικά ιδρύματα δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. 12.Ασφάλιστρα για ομαδική ασφάλεια ζωής προσωπικού. Οπού σε αυτή την έννοια συμπεριλαμβάνεται και η χορήγηση εφάπαξ ποσού ή περιοδικά καταβαλλόμενης παροχής σε χρήματα μετά το χρόνο της πρόωρης ή κανονικής συνταξιοδότησης του ανώτερου προσωπικού, καθώς και η κάλυψη θανάτου ή κατά κινδύνων τυχαίων συμβάντων. Επίσης στην έννοια των ασφαλίστρων ζωής συμπεριλαμβάνεται και η κάλυψη ιατρονοσοκομειακής περίθαλψης. Το ποσό της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί για καθέναν από τους ασφαλιζόμενους τα 1500 Σε περίπτωση κατά την οποία στο ομαδικό ασφαλιστήριο ζωής για το προσωπικό ανώνυμης εταιρίας περιλαμβάνονται και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου αυτής, τα ασφάλιστρα που αφορούν το διοικητικό συμβούλιο δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης αφού τα μέλη αυτά δεν περιλαμβάνονται στο εργατοϋπαλληλικό προσωπικό, αλλά θεωρούνται εντολοδόχοι της ανώνυμης εταιρείας. Αντίθετα όταν οι εργατοϋπάλληλοι που συμπεριλαμβάνονται σε ομαδικό ασφάλιστρο ζωής, στην συνέχεια αποκτήσουν και την ιδιότητα του μέλους του διοικητικού συμβουλίου, τα ασφάλιστρα που αφορούν αυτά τα πρόσωπα θα εξακολουθήσουν να αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της ανώνυμης εταιρίας. 16

Δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης: τα καταβαλλόμενα ασφάλιστρα όταν οι εργατοϋπάλληλοι ασφαλίζονται μεμονωμένα, εάν στα ασφάλιστρα ζωής συμπεριλαμβάνονται και μη υπάλληλοι της επιχείρησης και τέλος δεν αναγνωρίζεται η δαπάνη εάν τα συμβόλαια παρέχουν το δικαίωμα λήψης δανείου. 13. Δαπάνες για συντήρηση και επισκευή των επαγγελματικών εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και αυτοκινήτων οχημάτων. Ειδικά οι δαπάνες συντήρησης, λειτουργίας, επισκευής, κυκλοφορίας, αποσβέσεων και μισθωμάτων που καταβάλλονται σε εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης μέχρι 1600 κυβικά εκατοστά που έχουν στην κυριότητα τους οι επιχειρήσεις ή που έχουν μισθωμένα από τρίτους, εκπίπτουν μέχρι 60% του συνολικού ύψους αυτών, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της επιχείρησης. Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα του κυβισμού εκπίπτει ποσοστό 25% των πιο πάνω δαπανών. Ο περιορισμός αυτός δεν εφαρμόζεται στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εκμίσθωση επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, καθώς και στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούνται τα αυτοκίνητα αποκλειστικά για την εκπαίδευση υποψήφιων οδηγών. 14. Αξία εμπορεύσιμων αγαθών, πρώτων και βοηθητικών υλών, οπού εδώ περιλαμβάνονται και ειδικές δαπάνες επεξεργασίας, αποθήκευσης, μεταφοράς, ασφάλειας κ.λ.π. Ειδικά για επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία και στοιχεία δεύτερης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων όταν δεν διενεργούν απογραφή, ως απογραφή λήξης 17

της διαχειριστικής περιόδου λαμβάνεται ποσοστό 10% επί των αγορών της περιόδου αυτής και ως απογραφή έναρξης ποσοστό 10% επί των αγορών της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Αν προαιρετικά έχει διενεργηθεί απογραφή έναρξης και λήξης, για τον προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα αυτών, με την προϋπόθεση ότι θα συνεχισθεί η σύνταξη των απογραφών για μια τριετία από την σύνταξη της πρώτης απογραφής λήξης. Αν δεν τηρηθεί αυτή η υποχρέωση θα επιβάλλονται κυρώσεις για τη μη σύνταξη της απογραφής. Από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης εκπίπτουν, η αξία των πρώτων και βοηθητικών υλών που χρησιμοποιήθηκαν, καθώς και άλλων εμπορεύσιμων αγαθών, στην οποία συμπεριλαμβάνονται και ειδικές δαπάνες επεξεργασίας, αποθήκευσης κ.λ.π.. Συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι το κόστος των πωληθέντων αγαθών εκπίπτεται, και στη συνέχεια υπολογίζεται από την λογιστική επιστήμη. Η αναφορά στο κόστος των πωληθέντων και όχι αόριστα στην αξία των αγορασθέντων γίνεται για να γίνει σαφές ότι η αξία των υλικών ή εμπορευμάτων που αγοράστηκαν αλλά δεν πωλήθηκαν, επιβαρύνει το κόστος των μενόντων κατά το τέλος της χρήσης όπου θα μεταφερθεί και θα επιβαρύνει τελικά, τα αποτελέσματα της χρήσης κατά την οποία αυτά θα πωληθούν. Στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνονται, (κατά περίπτωση βιομηχανικών ή εμπορικών επιχειρήσεων) οι αξίες: Των πρώτων και βοηθητικών υλών / και υλών συσκευασίας Των εμπορευμάτων Των δασμών, τελών / δημοτικά τέλη/ των μεταφορικών / των ασφάλιστρων / των δαπανών αποθήκευσης Των υλικών συντήρησης/ της φύρας παραγωγής 18

Του ηλεκτρικού ρεύματος/ του νερού/ των καυσίμων υλικών Των τόκων δανείων κεφαλαίου κίνησης Των ενοικίων των χωρών παραγωγής ή διάθεσης Και εν γένει των λοιπών άμεσων ή έμμεσων στοιχείων κόστους, τα οποία επιβαρύνουν το κόστος των πωληθέντων αγαθών. 15. Τόκοι δανείων και πιστώσεων δεδουλευμένων, εξαιρούνται οι τόκοι υπερημερίας λόγω οφειλής φόρων, τελών, εισφορών και προστίμων προς το δημόσιο ή άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Προϋποθέσεις έκπτωσης: Α.) Το δάνειο πρέπει να έχει συναχθεί για το συμφέρον της επιχείρησης. Οι τόκοι αυτοί αφαιρούνται υπό την προϋπόθεση, ότι τα δάνεια διατέθηκαν για τις ανάγκες τις επιχείρησης και όχι των μελών αυτής ή τρίτων, έστω και αν οι τρίτες είναι συγγενικές προς αυτήν επιχειρήσεις. Όταν λοιπόν δάνεια τις επιχείρησης διατίθενται για προσωπικές ανάγκες του επιχειρηματία ή εταίρων ή σε τρίτα πρόσωπα οι τόκοι των δανείων αυτών δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση. Στην περίπτωση όμως, που η επιχείρηση δανείζει συγγενικές επιχειρήσεις ή τρίτους ή φορείς αυτής, και με αυτή την πράξη προσδοκά κέρδος, τότε έχουμε την άποψη, ότι οι τόκοι του δανείου εκπίπτονται, αφού τα δάνεια εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι τα πήρανε για το συμφέρον της επιχείρησης. Αυτό ισχύει μόνο όταν δεν υπάρχει προϋπόθεση μη αναγνώρισης που επαναλαμβάνεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας, για τη μη έκπτωση των τόκων των δανείων που χορηγούνται σε τρίτους, γιατί τα δάνεια δεν συνήφθησαν για το συμφέρον της επιχείρησης. Β.) Οι τόκοι πρέπει να είναι δεδουλευμένοι. 19

Από τα ακαθάριστα έσοδα αφαιρούνται οι τόκοι δανείου που αναλογούν στην διαχειριστική περίοδο και δεν ασκεί καμία επίδραση αν αυτοί οφείλονται και θα καταβληθούν σε επόμενη χρήση. Επίσης, αφαιρούνται οι τόκοι δανείου που καταβλήθηκαν προκαταβολικά έναντι τόκων επόμενης χρήσης. Γ.) Εκπίπτουν οι τόκοι και όχι το κεφάλαιο του δανείου. Είναι αυτονόητο, ότι από το τοκοχρεολύσιο αφαιρούνται μόνο οι τόκοι και όχι το κεφάλαιο, δεδομένου ότι οι τόκοι είναι δαπάνη της επιχείρησης. Το κεφάλαιο είναι επιστροφή εισπραχθέντος ποσού, το οποίο κατά την λήψη του δεν επηρέασε τα αποτελέσματα τις επιχείρησης αντίθετα λειτούργησε προς το συμφέρον της. Δ.) Δεν επιτρέπεται υπολογισμός τόκων στο ίδιο κεφάλαιο της επιχείρησης. Δεν εκπίπτονται από τα ακαθάριστα έσοδα τόκοι που υπολογίζονται στο ίδιο κεφάλαιο της εταιρίας, γιατί τα κεφάλαια αυτά αμείβονται από το αποτέλεσμα της εταιρείας, δηλαδή από τα κέρδη της. Δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων: Οι τόκοι υπερημερίας λόγω οφειλής φόρων, τελών, εισφορών και προστίμων προς το δημόσιο ή άλλα Ν.Π.Δ.Δ. Τόκοι δανείων που αντιστοιχούν σε προηγούμενες χρήσης δεν εκπίπτουν. 16. Φόροι, τέλη και δικαιώματα που βαρύνουν την επιχείρηση. Ως χρόνος έκπτωσης, λογίζεται ο χρόνος καταβολής αυτών υπέρ του δημοσίου ή τρίτων. Δεν εκπίπτουν οι τυχόν καταβαλλόμενοι από την επιχείρηση κάθε είδους φόροι που βαρύνουν τρίτους, με εξαίρεση τον ειδικό φόρο τραπεζικών εργασιών που επιβάλλεται επί των πάσης φύσεως ωφελειών από μετοχικούς τίτλους. 20

Ποιοι φόροι εκπίπτονται από τα ακαθάριστα έσοδα και ποιοι δεν εκπίπτονται: Από τα ακαθάριστα έσοδα εκπίπτονται οι κάθε είδους φόροι, τέλη και δικαιώματα που βαρύνουν την επιχείρηση. Δεν εκπίπτουν οι φόροι που βαρύνουν τον επιχειρηματία ή τους εταίρους ή τους τρίτους γενικά προς την επιχείρηση και ως εκ τούτου, αν έχουν καταβληθεί τέτοιοι φόροι από την επιχείρηση, ρητά δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση. Οι φόροι, τέλη και δικαιώματα που βαρύνουν την επιχείρηση εκπίπτονται στο χρόνο καταβολής αυτών υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων, ανεξάρτητα αν αφορούν την υπόψη διαχειριστική περίοδο ή ανάγονται σε προγενέστερα έτη. Οι παρακρατούμενοι φόροι μισθωτών υπηρεσιών, ελεύθερων επαγγελματιών, εργοληπτών τεχνικών έργων κ.λ.π βαρύνουν τους δικαιούχους τρίτους και δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση, ακόμα και στην περίπτωση που καταβάλλονται εξ ιδίων από την επιχείρηση που αποδέχεται τις υπηρεσίες των προσώπων αυτών. Ο Φ.Π.Α ως ουδέτερος φόρος δεν αποτελεί στοιχείο κόστους ή εσόδων και επιρρίπτεται στον τελευταίο καταναλωτή, από τον οποίο εισπράττεται για λογαριασμό του Δημοσίου. Ο Φ.Π.Α δεν επηρεάζει τα αποτελέσματα της επιχείρησης, άρα και στην περίπτωση που δεν εισπραχθεί από τον αντισυμβαλλόμενο και καταβληθεί εξ ιδίων, δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση. Ο φόρος εισοδήματος δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα και δεν αποτελεί παραγωγική δαπάνη, αφού βαρύνει τους φορείς της επιχείρησης και όχι την επιχείρηση. 21

Οι πρόσθετοι φόροι και τα πρόστιμα που επιβάλλονται με τις διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση. Τα πρόστιμα που επιβάλλουν οι υπηρεσίες του Δημοσίου, δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση. Η προκαταβολή φόρου εισοδήματος έναντι του φόρου του επόμενου έτους, όπως είναι φυσικό δεν αποτελεί δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης αφού αποτελεί φόρο εισοδήματος, και δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση. Τα τέλη χαρτοσήμου, τα οποία βαρύνουν την επιχείρηση, εκπίπτονται από τα ακαθάριστα έσοδα της π.χ χαρτόσημο αγοράς αγαθών από ιδιώτες, όταν καταβάλλεται από την επιχείρηση. Οι δασμοί και λοιπές τελωνειακές επιβαρύνσεις προσαυξάνουν το κόστος των εμπορευμάτων ή των προϊόντων κατά περίπτωση. Οι φόροι υπέρ τρίτων, εφόσον βαρύνουν την επιχείρηση, εκπίπτονται από τα ακαθάριστα έσοδα π.χ δημοτικός φόρος, τέλη ακίνητης περιουσίας κ.λ.π. Ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου επιβαρύνει τα αποτελέσματα της επιχείρησης, αφού με αυτόν βαρύνεται η ίδια η επιχείρηση και όχι οι φορείς αυτής. Ο ειδικός φόρος τραπεζικών εργασιών επιρρίπτεται από τις τράπεζες στις αντισυμβαλλόμενες επιχειρήσεις άρα για αυτές αποτελεί δαπάνη. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων βαρύνει σύμφωνα με το νόμο τον αγοραστή. Όταν όμως κατόπιν συμφωνίας καταβληθεί από τον πωλητή και εφόσον αποδεικνύεται με κάθε νόμιμο μέσο ότι ο καταβαλλόμενος είναι ο πωλητής, δικαιούται να εκπέσει αυτός το φόρο μεταβίβασης ακινήτου ως δαπάνη της 22

χρήσης μέσα στην οποία καταβλήθηκε. Ο Φ.Μ.Α δεν προσαυξάνει την αξία του ακινήτου και θεωρείται ως γενικό έξοδο διαχείρισης. Ο φόρος που επιβάλλεται στην υπεραξία από την αναπροσαρμογή των ακινήτων, βαρύνει την επιχείρηση και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της κατά τον υπολογισμό των φορολογητέων κερδών, ούτε συμψηφίζεται με το φόρο του εισοδήματος που οφείλεται από την επιχείρηση για τα λοιπά εισοδήματα της. Ο φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας δεν εκπίπτεται από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών και νομικών προσώπων. 17. Αποσβέσεις εγκαταστάσεων, μηχανημάτων, φθαρτών υλών και γενικά κινητής και ακίνητης περιουσίας, εφόσον αυτές έγιναν με οριστικές εγγραφές, σύμφωνα με τους ειδικούς όρους που ορίζοντα για κάθε επιχείρηση. Η διενέργεια των τακτικών αποσβέσεων είναι υποχρεωτική για ισολογισμούς που κλείνουν επιχειρήσεις μετά τις 30 Δεκεμβρίου 1997. Πάγια στοιχεία των οποίων η αξία κτήσης του καθενός είναι μέχρι 1200 μπορούν να αποσβεσθούν εξ ολοκλήρου μέσα στην χρήση κατά την οποία αυτά χρησιμοποιήθηκαν ή τέθηκαν σε λειτουργία. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με τη σταθερή μέθοδο απόσβεσης επί της αξίας κτήσης των πάγιων περιουσιακών στοιχείων, προσαυξημένης με τις δαπάνες προσθηκών και βελτιώσεων, με εξαίρεση τα καινούργια μηχανήματα και λοιπό μηχανολογικό ή τεχνικό εξοπλισμό παραγωγής που αποκτώνται από 1.1.1998 και μετά, από βιομηχανικές, βιοτεχνικές, μεταλλευτικές, λατομικές και μικτές επιχειρήσεις αυτών, για τις οποίες οι αποσβέσεις διενεργούνται υποχρεωτικά είτε με την σταθερή μέθοδο απόσβεσης, είτε με την φθίνουσα μέθοδο απόσβεσης, με την προϋπόθεση ότι η 23