Αθήνα, 16 Απριλίου 2008 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ κ. ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΕ ΕΚ ΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΠΑ 2007-2013 ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Κυρίες και Κύριοι, Είναι µεγάλη χαρά για µένα να βρίσκοµαι εδώ σήµερα, σε µια συνάντηση ενηµέρωσης, σχετικά µε την πορεία του Γ ΚΠΣ αλλά και την έναρξη του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) για την περίοδο 2007 2013. Με τη σηµερινή εκδήλωση ολοκληρώνεται η εκστρατεία που ξεκινήσαµε από τη Θεσσαλονίκη, τον περασµένο Φεβρουάριο, µαζί µε τον κ. Αλογοσκούφη και την Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την κα Danuta Hubner. Στις εβδοµάδες που µεσολάβησαν είχαµε την ευκαιρία να επισκεφθούµε τις πρωτεύουσες των Περιφερειών όλης της Ελλάδας. Και πρέπει να πω, ότι αυτή η περιοδεία ήταν µια πολύτιµη εµπειρία για όλους µας. Γιατί η επαφή µας µε τους φορείς και τους πολίτες κάθε περιοχής ήταν
ουσιαστική και κυρίως αµφίδροµη. Ενηµερώσαµε, αλλά ταυτόχρονα ακούσαµε, καταγράψαµε, µάθαµε. Από τις τοποθετήσεις και τις προτάσεις των συµµετεχόντων, ακόµα και από τις ερωτήσεις των µαθητών που παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις, αποκοµίσαµε σηµαντική επιπλέον γνώση. Γνώση την οποία και θα αξιοποιήσουµε, προκειµένου να µεγιστοποιήσουµε την αποτελεσµατικότητα της διαχείρισης των νέων επιχειρησιακών προγραµµάτων. Σήµερα, βρισκόµαστε σε ένα ιδιαίτερα κρίσιµο σηµείο, αφού το 2008 (µε εξαίρεση τις παρατάσεις που ζητήσαµε και πήραµε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) ολοκληρώνεται το Γ ΚΠΣ και ταυτόχρονα ξεκινά η υλοποίηση των νέων επιχειρησιακών προγραµµάτων. Είµαστε σαφώς ικανοποιηµένοι από την εξέλιξη του Γ ΚΠΣ, µε δεδοµένο ότι το Μάρτιο του 2004, µετά από 50 µήνες υλοποίησης, η απορρόφηση δεν ξεπερνούσε το 23%, ενώ σήµερα το ποσοστό αυτό έχει υπερτριπλασιαστεί. ώσαµε µια µάχη για να καλύψουµε το χαµένο χρόνο και φθάσαµε το 2007 να έχουµε µηδενική απώλεια πόρων και πλήρη κάλυψη του κανόνα ν+2. Κυρίως όµως, πετύχαµε την απεµπλοκή, την ένταξη και την υλοποίηση έργων και παρεµβάσεων, που ενισχύουν την οικονοµία, τις υποδοµές, την απασχόληση και την ποιότητα ζωής, σε κάθε Περιφέρεια της χώρας. Μέσα από τα έργα και τις δράσεις της περιόδου αυτής, η χώρα µας ενίσχυσε σηµαντικά τις υποδοµές της: µε νέους αυτοκινητοδρόµους, µε αναβάθµιση λιµανιών, αεροδροµίων και σιδηροδροµικού δικτύου, µε την επέκταση του Μετρό της Αθήνας και µια σειρά από άλλα έργα. 2
Στηρίχθηκε η επιχειρηµατικότητα και η ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας µας, µε την ενίσχυση χιλιάδων επιχειρήσεων και µε τη δηµιουργία νέων Περιφερειακών Πόλων Καινοτοµίας. Στηρίχθηκε η ελληνική οικογένεια και ειδικά η εργαζόµενη γυναίκα, µε νέους βρεφονηπιακούς σταθµούς, ολοήµερα δηµοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία, αλλά και νέες δοµές για τη Βοήθεια στο Σπίτι. Έγιναν βήµατα προόδου στην Κοινωνία της Πληροφορίας, µε την ανάπτυξη νέων δικτύων ευρυζωνικών υποδοµών και την ένταξη ολοκληρωµένων συστηµάτων πληροφορικής στη δηµόσια διοίκηση. Ειδικά στην Αττική, µέσω του αντίστοιχου Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράµµατος, κατευθύνθηκαν πόροι ύψους περίπου 1 δις 600 εκατ ευρώ, από τους οποίους χρηµατοδοτήθηκαν περίπου 1.100 έργα και δράσεις. Συνολικά, µε την αξιοποίηση των πόρων του Γ ΚΠΣ, ολοκληρώθηκαν ή βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης µια σειρά από σηµαντικά έργα που αναλυτικά θα σας τα αναφέρει ο Γενικός Γραµµατέας της Περιφέρειας κ. Μανιάτης. Σήµερα ωστόσο έχουµε µπροστά µας µια νέα πρόκληση. Για την Αττική, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Κυρίες και Κύριοι, Για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2007 2013 η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει κοινοτικούς πόρους ύψους 20,3 δισεκατοµµυρίων ευρώ. Μαζί µε την εθνική συµµετοχή και τη συµµετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων οι πόροι αυτοί µπορούν να ανέλθουν σε 39,4 δις ευρώ. 3
Πρόκειται για µια σπουδαία ευκαιρία, την οποία καλούµαστε να διαχειριστούµε µε τρόπο τέτοιο, ώστε να αποδώσει τη µέγιστη προστιθέµενη αξία για τη χώρα και τους πολίτες. Κι εδώ είναι η µεγάλη διαφορά του ΕΣΠΑ και του σχεδιασµού µας σε σχέση µε το παρελθόν. Οι πόροι των προηγούµενων κοινοτικών πλαισίων στήριξης διατέθηκαν για να χρηµατοδοτήσουν χιλιάδες µικρά δηµόσια έργα, που εξυπηρετούσαν πολλές φορές πελατειακές σκοπιµότητες και τοπικά µικροσυµφέροντα. Χαρακτηριστικό της έλλειψης ενός µακρόπνοου κεντρικού σχεδιασµού είναι, ότι, παρ όλα αυτά τα έργα, στα οποία κατευθύνθηκαν εκατοµµύρια ευρώ, η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποκτήσει ένα ολοκληρωµένο βασικό εθνικό οδικό δίκτυο. Σήµερα, επιλέγουµε ένα διαφορετικό δρόµο. Με το ΕΣΠΑ 2007 2013, σκοπός µας δεν είναι «να µοιράσουµε λεφτά». Αλλά να διασφαλίσουµε ότι η χώρα µας θα µπορεί να παράγει περισσότερο εθνικό πλούτο και αξία για όλους. Όχι µόνο τώρα, αλλά και µετά το 2013, όταν η Ελλάδα θα πρέπει πλέον να απεξαρτηθεί από την κοινοτική βοήθεια. Επιχειρούµε να δηµιουργήσουµε σταθερές προϋποθέσεις ανάπτυξης, µέσα από την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων, της έρευνας και της τεχνολογίας. Επενδύουµε στο ανθρώπινο δυναµικό, στην εξωστρέφεια και την αύξηση των εξαγωγών, αλλά και στη δυναµική των χιλιάδων µικροµεσαίων επιχειρήσεων που διαθέτει η χώρα. Κινητοποιούµε ιδιωτικά κεφάλαια στον τοµέα των µεγάλων δηµοσίων έργων, προκειµένου να δηµιουργήσουµε ένα ολοκληρωµένο και ποιοτικό δίκτυο µεταφορών, που θα ενισχύσει τις προοπτικές ανάπτυξης της Περιφέρειας. 4
Εκσυγχρονίζουµε το θεσµικό πλαίσιο και αναβαθµίζουµε τη δηµόσια διοίκηση, µε στόχο τη µείωση της γραφειοκρατίας και την καλύτερη εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων. Προστατεύουµε το φυσικό περιβάλλον και προωθούµε έργα και δράσεις που βελτιώνουν ουσιαστικά την καθηµερινότητα του πολίτη. Η ειδοποιός διαφορά εποµένως σε σχέση µε το παρελθόν, είναι ότι το ΕΣΠΑ 2007 2013 υπηρετεί ένα σαφές αναπτυξιακό όραµα και προτάσσει συγκεκριµένες στρατηγικές επιλογές. Ωστόσο η επιτυχία αυτής της προσπάθειας δεν θα κριθεί µόνο στο επίπεδο του σχεδιασµού, αλλά κυρίως στο επίπεδο της υλοποίησης. Όλοι λίγο πολύ γνωρίζουµε ότι η διαδικασία διαχείρισης του Γ ΚΠΣ υπήρξε προβληµατική, µε καθυστερήσεις και εµπλοκές που έφεραν τη χώρα µας µπροστά στον κίνδυνο να χάσει πολύτιµους πόρους και την υποχρέωσαν να καταβάλει υψηλά πρόστιµα. Αυτά τα λάθη, που ξέρουµε ότι εµποδίζουν την αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων είµαστε αποφασισµένοι να µην τα επαναλάβουµε. Γι αυτό και στη νέα προγραµµατική περίοδο, ξεκινάµε µε ένα διαφορετικό πλαίσιο διαχείρισης, που έχει αποτυπωθεί και στο σχετικό νόµο, από την προηγούµενη πολιτική ηγεσία τον Υφυπουργό κ. Φώλια. ιατηρούµε από το Γ ΚΠΣ ό,τι αποδείχθηκε λειτουργικό και καταργούµε, ή βελτιώνουµε ό,τι αποδείχθηκε αναποτελεσµατικό και ανασταλτικό για την πορεία των προγραµµάτων. Συγκεκριµένα, έχουµε µειώσει τον αριθµό των επιχειρησιακών προγραµµάτων, που είναι πλέον 13 αντί των 25 του Γ ΚΠΣ. Αντίστοιχα έχουν µειωθεί και οι 5
ιαχειριστικές Αρχές σε 13, αντί για 28 που ήταν την προηγούµενη περίοδο. Έτσι περιορίζεται δραστικά η γραφειοκρατία και επιτυγχάνεται καλύτερος συντονισµός. ηµιουργούµε νέες δοµές, όπως είναι η ΗΜΟΣ Α.Ε., όπου προβλέπεται η εθελοντική συµµετοχή των δήµων που δεν έχουν τις απαιτούµενες υποδοµές, για να υλοποιήσουν έργα του ΕΣΠΑ. Και πέρα από αυτό, υποχρεώνουµε όλους τους φορείς υλοποίησης των έργων να πιστοποιήσουν τις δοµές τους, ώστε να διασφαλίσουν µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο και την ποιότητα και τα χρονοδιαγράµµατα των έργων. Προχωρούµε µε ταχύτητα και µεθοδική δουλειά. Ήδη, εφαρµόζεται κατά γράµµα το σχέδιο δράσης που έχει εγκρίνει η αρµόδια ιυπουργική Επιτροπή, µε στόχο όλα τα τοµεακά και περιφερειακά επιχειρησιακά προγράµµατα να ενεργοποιηθούν το συντοµότερο δυνατόν και πάντως πολύ πιο σύντοµα από ότι συνέβη στο Γ ΚΠΣ. Για την Αττική έχει σχεδιαστεί το αντίστοιχο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραµµα, µε προϋπολογισµό 2,438 δισ. ευρώ. Ωστόσο, συνολικά, συµπεριλαµβανοµένων και των τοµεακών επιχειρησιακών προγραµµάτων, οι πόροι που θα κατευθυνθούν στην Περιφέρεια Αττικής φθάνουν τα 6,6 δισεκατοµµύρια ευρώ. Οι στόχοι που θέλουµε να επιτύχουµε µέσα από τις δράσεις αυτής της περιόδου είναι σαφείς. Συγκεκριµένα, επιδιώκουµε: - Να βελτιώσουµε το περιβάλλον και να διασφαλίσουµε µια καλύτερη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους της Αττικής - Να ενισχύσουµε την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας και των τοπικών επιχειρήσεων, µέσα από την ενθάρρυνση της καινοτοµίας, της έρευνας και της υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών. 6
- Να δηµιουργήσουµε περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας. - Να δηµιουργήσουµε τις προϋποθέσεις, ώστε η Αττική να µπορέσει να αναδειχθεί σε διεθνές επιχειρηµατικό κέντρο. Στο πλαίσιο αυτό, δίνουµε κατ αρχήν έµφαση στην ολοκλήρωση και την ενίσχυση υποδοµών που διευκολύνουν τις καθηµερινές µετακινήσεις του πολίτη µε µια σειρά έργων τις οποίες και θα σας αναφέρει ο Γενικός Γραµµατέας της Περιφέρειας. Παράλληλα σε συνεργασία µε την Περιφέρεια Αττική, στα πλαίσια του ΕΣΠΑ σχεδιάζουµε µια σηµαντική πρωτοβουλία, µε στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος στις αστικές περιοχές, που ονοµάσαµε «Πράσινη ζωή στην Πόλη. Το «Πράσινη Ζωή στην Πόλη» είναι ένα ειδικό πρόγραµµα ανάπτυξης για την Αττική και κυρίως για τις υποβαθµισµένες περιοχές της, το οποίο θα περιλαµβάνει δράσεις, µε στόχο τη δηµιουργία περισσότερων χώρων πρασίνου και ελεύθερων χώρων, όπως πεζόδροµοι, ποδηλατόδροµοι, παιδικές χαρές, µικρά γήπεδα αθλοπαιδιών, αναπλάσεις, «πράσινες» στέγες κ.λ.π. Όλα αυτά είναι έργα µικρής κλίµακας, που δεν θα µπορούσαν να ενταχθούν αυτόνοµα στο ΕΣΠΑ, αφού ο ελάχιστος προϋπολογισµός των εντάξιµων έργων είναι 300.000 ευρώ. Όλοι γνωρίζουµε και βιώνουµε τη δύσκολη καθηµερινότητα και το επιβαρηµένο περιβάλλον της Αττικής. Και δυστυχώς, οι περισσότεροι πολίτες έχουν πάψει να ελπίζουν ότι η κατάσταση αυτή µπορεί να αλλάξει. Ωστόσο λύσεις υπάρχουν. Πάντα υπήρχαν. Αυτό που έλειπε ήταν η πολιτική βούληση και η αποφασιστικότητα, ώστε να προχωρήσει επιτέλους κάτι. Εµείς σκοπεύουµε να το αποδείξουµε αυτό στην πράξη και ελπίζουµε ότι η 7
ανταπόκριση των δήµων θα είναι εξίσου θετική, προς όφελος των εκατοµµυρίων ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στην Αττική. Η βελτίωση της καθηµερινότητας του πολίτη και η στήριξη της οικογένειας αποτελούν βασική προτεραιότητα του σχεδιασµού µας. Γι αυτό και αξιοποιούµε σηµαντικούς πόρους της νέας προγραµµατικής περιόδου, προκειµένου να ενισχύσουµε τις δοµές στην πρωτοβάθµια υγειονοµική φροντίδα, στην προσχολική φροντίδα και τη δηµιουργική απασχόληση των παιδιών, αλλά και στην φροντίδα των ηλικιωµένων ατόµων. Αντίστοιχη έµφαση ωστόσο δίνουµε και στην ανάπτυξη της οικονοµίας της Αττικής. Στην ενίσχυση της επιχειρηµατικότητας και στη δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας. Μέσα από τις δράσεις του ΠΕΠ Αττικής, ενισχύεται το θεσµικό περιβάλλον και αναπτύσσονται νέες υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις, µε την αξιοποίηση νέων χρηµατοοικονοµικών εργαλείων. Στη νέα περίοδο πρόκειται να επιδοτηθούν επενδύσεις για την αναβάθµιση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και για τον εκσυγχρονισµών χιλιάδων τουριστικών κλινών. Επιπλέον χιλιάδες επιχειρήσεις αναµένεται να χρηµατοδοτηθούν για την ενσωµάτωση τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας στην καθηµερινή τους λειτουργία, ενώ άλλες επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από τις δράσεις για την έρευνα και την ανάπτυξη της καινοτοµίας. Κυρίες και Κύριοι, Το ΕΣΠΑ 2007 2013 αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγµα µιας σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας, που απαντά ξεκάθαρα στο τι είδους ανάπτυξη θέλουµε για την Ελλάδα και πως αξιοποιούµε τις ευκαιρίες που µας παρέχονται. Θέλουµε µια ανάπτυξη που να στηρίζεται όχι µόνο στις δηµόσιες επενδύσεις, αλλά και στις επενδύσεις του ιδιωτικού τοµέα της οικονοµίας. Στην καινοτοµία, 8
στη δηµιουργικότητα, στις νέες τεχνολογίες. Θέλουµε µια ανάπτυξη που να παράγει απασχόληση και εισόδηµα για τον εργαζόµενο. Μια ανάπτυξη ισόρροπη και µε σεβασµό στο περιβάλλον. Ανάπτυξη ικανή να στηρίζει την κοινωνική συνοχή και να βελτιώνει την ποιότητα ζωής του πολίτη. Οι πόροι της νέας προγραµµατικής περιόδου, µας δίνουν τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσουµε ένα άλµα που θα µας φέρει πιο κοντά σ αυτό το στόχο. Κι αυτή την ευκαιρία είµαστε αποφασισµένοι να µην την σπαταλήσουµε, όπως συνέβη στο παρελθόν. Αντίθετα, δουλέψαµε και συνεχίζουµε να δουλεύουµε, ώστε το Ε.Σ.Π.Α. 2007 2013 να αποτελέσει ένα δηµιουργικό ορόσηµο για το παρόν και το µέλλον της χώρας µας. Σας ευχαριστώ 9