σχέδια εγκαταστάσεων Πλήρες εγχειρίδιο προγράµµατος Version 7 release2

σχέδια εγκαταστάσεων Πλήρες εγχειρίδιο προγράµµατος Version 7 release2

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 A1. Εντολές & Παράθυρα 2 A1.1 Menu εντολών «Εγκαταστάσεις» 2 Α1.2 Παράθυρα διαχείρισης & πληροφοριών 2 Παράθυρο «Ιδιότητες» 3 A2. Αρχεία και φάκελοι 4 A2.1 Έργα και πρότυπα 4 A2.2 Έγγραφα στο δέντρο Έργου 5 A2.3 Σχέδια 5 A2.4 Σύµβολα 6 A2.5 Παραγωγή εντύπων Ηλεκτροδότησης 6 A2.6 Προσαρµογή πρότυπων 6 A3. ιαχείριση Έργων & Φύλλων 7 A3.1 ηµιουργία Νέου Έργου 7 Επιλογή Πρότυπου 7 Πληροφορίες Εργου 7 A3.2 ηµιουργία Φύλλων σχεδίασης 8 Πληροφορίες Φύλλου 8 Ιδιότητες Φύλλου (παράµετροι) 8 Πρότυπο φύλλο ιαστάσεις φύλλου σχεδίασης 9 Κλίµακα Φύλλου σχεδίου 10 ΗΕ - 1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ A1. Εντολές & Παράθυρα A1.1 Menu εντολών «Εγκαταστάσεις» Ολες οι εντολές σχεδίασης κατόψεων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων βρίσκονται στο menu (κορδέλα) µε τίτλο «Εγκαταστάσεις». Εδώ θα βρούµε σε ξεχωριστές καρτέλες τις εντολές : Εντολές σχεδίασης κάτοψης κτιρίου Στη καρτέλα «Τοίχοι» προσφέρονται εντολές σχεδίασης και επεξεργασίας τοίχων. Σε ξεχωριστές καρτέλες προσφέρονται εντολές εισαγωγής και επεξεργασίας ανοιγµάτων (µία καρτέλα εντολών για κάθε είδος ανοίγµατος : Απλά Ανοίγµατα, Πόρτες και Παράθυρα). Εντολές σχεδίασης καλωδίων Ολες οι εντολές για τη σχεδίαση καλωδίων και καναλιών στο σχέδιο. Εδώ επίσης θα βρούµε και το ειδικό εικονίδιο χαρακτηρισµού τύπου στα καλώδια. Εικονίδια επιλογής τιµών Στη καρτέλα «Τιµές» έχουµε τρία εικονίδια για επιλογή : - - - Τρέχοντος Κυκλώµατος Ασφαλείας Τρέχοντος ύψους καλωδίων Τρέχοντος Χώρου ( ωµατίου) Στροφή συµβόλων Η αυτόµατη στροφή συµβόλων κατά την τοποθέτηση τους στο σχέδιο, µπορεί να είναι ενεργή ή όχι ανάλογα µε το εικονίδια στη καρτέλα «Στροφή Συµβόλων». Με αριστ.κλικ εναλλάσσεται η κατάσταση ενεργοποίησης οπότε φαίνεται χρωµατισµένο (ενεργό) ή όχι (ΜΗ ενεργό). Ενεργή ΜΗ ενεργή Εµφάνιση Σηµείων σύνδεσης Όλα τα σύµβολα της κάτοψης έχουν ενσωµατωµένα σηµεία σύνδεσης, όπου ουσιαστικά µπορούν να συνδέονται µε Καλώδια. Με το εικονίδιο στη καρτέλα «Προβολή» µπορούµε να εµφανίσουµε τα σηµεία σύνδεσης όλων των συµβόλων πάνω στο σχέδιο. Τα σηµεία σύνδεσης εµφανίζονται ως «κουκίδες» στις θέσεις όπου βρίσκονται. Εµφανή ΜΗ εµφανή Α1.2 Παράθυρα διαχείρισης & πληροφοριών Μέσα στο περιβάλλον ενός έργου προσφέρονται τα παράθυρα διαχείρισης που µας βοηθούν στην πλοήγηση µας στο έργο αλλά και προσφέρουν πληροφόρηση και βοηθητικές λειτουργίες. ΗΕ - 2

Τα παράθυρα αυτά είναι : [Εργο] [Σύµβολα] [Εξαρτήµατα] [Εντολές] SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 Με την εγκατάσταση του προγράµµατος όλα αυτά τα παράθυρα είναι ανοιχτά (εµφανή) και προβάλλονται στην οθόνη αριστερά και δεξιά της περιοχής σχεδίασης (κεντρική περιοχή). Τα παράθυρα διαχείρισης εµφανίζονται / αποκρύπτονται µε τη βοήθεια των σχετικών εντολών στη οµάδα εντολων «Αρχική» στη καρτέλα «Προβολή». Τα ενεργά (εµφανή) παράθυρα φαίνονται έντονα χρωµατισµένα. Προβάλλει το περιεχόµενο του έργο και βοηθάει σε πολλές λειτουργίες όπως, εποπτεία του έργου, δηµιουργία και άνοιγµα φύλλων σχεδίων και εγγράφων SEE, επισκόπηση Λιστών κλπ. Προβάλλει τις βιβλιοθήκες συµβόλων απ όπου µπορούµε να επιλέξουµε σύµβολα και να τα εισάγουµε σε σχέδια. Το παράθυρο Εξαρτήµατα µας δίνει πρόσβαση στο αρχείο Τύπων, ώστε να εισάγουµε στα σχέδια σύµβολα ήδη χαρακτηρισµένα µε Τύπο. Αποτελεί εναλλακτικός τρόπος εισαγωγής συµβόλων στα σχέδια, µε απ ευθείας αναζήτηση των συµβόλων στο αρχείο Τύπων. (από STANDARD) Το παράθυρο Εντολές µας δίνει πρόσβαση στις εξωτερικές εντολές του προγράµµατος. Ο ιαχειριστής προβάλλει τις διαθέσιµες εντολές, τις οποίες µπορούµε να καλέσουµε µε «διπλό κλικ» πάνω στο όνοµα τους. Όλα τα παραπάνω προβάλλονται στο ίδιο παράθυρο ανάλογα µε το επιλεγµένο κουµπί στο κάτω µέρος του παραθύρου. Στη δεξιά πλευρά : [Ιδιότητες] [Προεπισκόπηση] Με το παράθυρο «Ιδιότητες» µας δίδεται η δυνατότητα άµεσης πρόσβασης σε πληροφορίες. Το παράθυρο προβάλλει διαφορετικές πληροφορίες ανάλογα µε το επιλεγµένο στοιχείο. Προβάλλει προεπισκόπηση όλου του σχεδίου και το τρέχον zoom στο οποίο εργαζόµαστε στην περιοχή σχεδίσης. Παράθυρο «Ιδιότητες» Με το παράθυρο «Ιδιότητες» µας δίδεται η δυνατότητα άµεσης πρόσβασης στις πληροφορίες του προγράµµατος. Εµφανίζεται / αποκρύπτεται είτε µε το σχετικό εικονίδιο, είτε µε την εντολή : «Προβολή >Γρ.Εικονιδίων >Παράθυρο Ιδιότητες» Οι πληροφορίες που προβάλλει το παράθυρο Ιδιότητες, εξαρτώνται από το σηµείο που τοποθετούµε το δροµέα στο δέντρο Εργου ή από το αντικείµενο που έχουµε επιλέξει. Στις πληροφορίες µπορούµε να επέµβουµε αλλάζοντας το περιεχόµενο τους. Ειδικότερα προβάλλονται : Πληροφορίες Εργου : Όταν επιλέγουµε το όνοµα του έργου στο έντρο έργου Με αυτό τον τρόπο µπορούµε εύκολα να εισάγουµε πληροφορίες στο έργο (όπως όνοµα πελάτη, στοιχεία Ακινήτου, κλπ). Πληροφορίες Φύλλου : Όταν επιλέγουµε το φύλλο στο έντρο έργου Ετσι µπορούµε να εισάγουµε περιγραφή για το φύλλο σχεδίου. ΗΕ - 3

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ιδιότητες Φύλλου : Όταν επιλέξουµε το αντίστοιχο εικονίδιο ή την εντολή. Κείµενα-Πληροφορίες συµβόλων : Όταν επιλέγουµε κάποιο σύµβολο απ το σχέδιο. Με τον τρόπο αυτό µπορούµε πολύ εύκολα και γρήγορα να αλλάξουµε τις πληροφορίες ενός συµβόλου (πχ. Αυξ. Αριθµό, Ισχύς κλπ). Ιδιότητες αντικειµένου: Όταν επιλέγουµε κάποιο (ή κάποια) αντικείµενα απ το σχέδιο. Με τον τρόπο αυτό µπορούµε να αλλάξουµε χρώµα, Layer, πάχος γραµµής κλπ, σε αντικείµενα του σχεδίου. Ειδικότερα για κείµενα, µπορούµε ν αλλάξουµε και το περιεχόµενο τους. A2. Αρχεία και φάκελοι Πριν ξεκινήσετε την εργασία σας µε το πρόγραµµα καλό είναι να µελετήσετε το κεφάλαιο αυτό, το οποίο περιγράφει τη γενική µέθοδο λειτουργίας καθώς και τις εργασίες προετοιµασίας για τη καλύτερη οργάνωση της εργασίας σας. A2.1 Έργα και πρότυπα Σε κάθε µελέτη µπορεί να απαιτείται η παραγωγή περισσοτέρων του ενός σχεδίου (πχ. έργο που αφορά µία πολυώροφη οικοδοµή). Εκτός των σχεδίων σε µία µελέτη µπορούν να περιέχονται και µία σειρά από πρόσθετα έγγραφα και λίστες. Όλα τα φύλλα µίας µελέτης (σχέδια & έγγραφα) οργανώνονται και διαχειρίζονται από το SEE Electrical σε ένα αρχείο : το «Έργο». Κατά τη δηµιουργία ενός νέου Έργου, πρέπει απαραίτητα να επιλέξουµε το «Πρότυπο» µε βάση το οποίο θα δηµιουργηθεί. Το πρότυπο καθορίζει κυρίως τις πληροφορίες που θα περιέχει το νέο Εργο αλλά και ποιες Λίστες και Έγγραφα SEE θα µπορεί να παράγει. Από το πρόγραµµα προσφέρονται έτοιµα πρότυπα έργα : ΗΕ_προτυποΑΙΤΗΣΗ : ΗΕ_προτυποΑ3 : ΗΕ_προτυποΠΡΟΣΦΟΡΑ : για δηµιουργία έργων που αφορούν φάκελο ηλεκτροδότησης (έντυπα) για τη δηµιουργία έργων σχεδίων εγκαταστάσεων (δίχως έντυπα) για τη δηµιουργία έργων προσφορών (µόνο µε επίπεδο STANDARD) Τα υπάρχοντα πρότυπα µπορούν να τροποποιηθούν αλλά και να δηµιουργηθούν νέα για την κάλυψη ιδιαίτερων αναγκών σχεδίασης. Εφόσον µας ενδιαφέρει απλά αποτύπωση ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, δίχως εξαγωγή εντύπων, τα έργα µας καλό είναι να δηµιουργούνται µε βάση το πρότυπο «ΗΕ_πρότυποΑ3». Σε τέτοια έργα µπορούµε να έχουµε πολλαπλά φύλλα σχεδίων όπως για παράδειγµα όλους τους ορόφους µίας οικοδοµής µε πολλαπλά διαµερίσµατα ανά όροφο. Ετσι θα δηµιουργήσουµε ένα αρχείο µελετών πραγµατικών εγκαταστάσεων που έχουµε εκτελέσει. Για τις ανάγκες παραγωγής εντύπων ηλεκτροδότησης πρέπει να δηµιουργούµε νέα (ξεχωριστά) έργα για κάθε ένα ιαµέρισµα-καταναλωτή όπου θα εισάγονται και επιπρόσθετες πληροφορίες (όπως στοιχεία καταναλωτή, ακινήτου κλπ.). Κατόψεις µπορούν να µεταφέρονται από ένα έργο σε άλλο µε «Αντιγραφή /Επικόλληση», έχοντας τα δύο έργα «ανοιχτά» στην οθόνη. ΗΕ - 4

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 A2.2 Έγγραφα στο δέντρο Έργου Στο αριστερό µέρος της οθόνης προβάλλεται ο Παράθυρο «Εργο» (δέντρο έργου), όπου βρίσκονται οµαδοποιηµένα σε φακέλους όλα τα έγγραφα που παράγονται από το πρόγραµµα. Με την βοήθεια του έντρου έργου µπορούµε εύκολα να µεταβούµε από ένα έγγραφο σε άλλο και να το προβάλλουµε στην οθόνη. Οι φάκελοι στο ιαχειριστή είναι : Στο φάκελο «Εξώφυλλο Εργου» δηµιουργείται ΕΝΑ φύλλο που περιέχει όλες τις γενικές πληροφορίες έργου. Εδώ παράγονται τα σχέδια κατόψεων µε την αποτύπωση της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης. Μπορούµε να έχουµε περισσότερα από ένα σχέδια τα οποία προβάλλονται µε αύξουσα αρίθµηση και περιγραφή. Εδώ παράγονται τα µονογραµµικά σχέδια πινάκων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Μπορούµε να έχουµε περισσότερα από ένα σχέδια τα οποία προβάλλονται µε αύξουσα αρίθµηση και περιγραφή. Έγγραφα που µπορούν να παραχθούν µέσα σε µελέτες, µε χρήση άλλων προγραµµάτων (πχ. Word ή Excel). Ετσι προσφέρεται η δυνατότητα συγκέντρωσης όλων των εγγράφων που αφορούν ένα Έργο-Μελέτη σε ΕΝΑ αρχείο. Εδώ µπορούν να δηµιουργηθούν αυτόµατα από το πρόγραµµα έγγραφα που περιέχουν πληροφορίες σχετικά µε το περιεχόµενο των σχεδίων. Στο φάκελο αυτό βρίσκονται τυποποιηµένα έγγραφα του προγράµµατος (ένα πχ. λίστα εξαρτηµάτων) αλλά και εξειδικευµένα έγγραφα (έντυπα ΕΗ/ΟΤΕ). Τα έγγραφα αυτά ΕΝ ενηµερώνονται αυτόµατα από τα σχέδια, αλλά χρειάζονται «ηµιουργία» για να ενηµερωθούν. Στο φάκελο αυτό περιέχονται Λίστες που δίνουν πληροφόρηση σχετικά µε το περιεχόµενο των σχεδίων. Οι λίστες αυτές ενηµερώνονται άµεσα από τα σχέδια (online) και τις χρησιµοποιούµε είτε για να ελέγχουµε την ορθότητα των πληροφοριών που εισάγουµε είτε για να παίρνουµε πληροφορίες σχετικά µε το τι έχουµε εισάγει στα σχέδια (πχ. Λίστα Φωτιστικών-Ρευµατοδοτών). Αν διαθέτουµε και τις εφαρµογές Κυκλωµάτων ή και Οψεων πινάκων, εµφανίζονται δύο πρόσθετοι φάκελοι («Κυκλώµατα» και «Οψεις Πινάκων») για παραγωγή αντίστοιχων σχεδίων. A2.3 Σχέδια Το SEE Electrical είναι σχεδιαστικό πρόγραµµα (CAD) εξειδικευµένο στην παραγωγή σχεδίων ηλεκτρικών εγκατ/σεων. Σε κάθε µελέτη µπορεί να απαιτείται η παραγωγή περισσοτέρων του ενός σχεδίου (πχ. έργο που αφορά µία πολυώροφη οικοδοµή). Αυτά δηµιουργούνται στο φάκελο «Κατόψεις ΗΕ» αν πρόκειται για κατόψεις ή «Μονογρ.Πινακων ΗΕ» αν πρόκειται για µονογραµµικά σχέδια πινάκων. ΚΑΙ στους δύο φακέλους, τα σχέδια αριθµούνται αυτόµατα από το πρόγραµµα. Στη λίστα σχεδίων στο ιαχειριστή κάθε σχέδιο φαίνεται µε τον Αύξων Αριθµό του (πχ. 0001, 0002, 0003, κλπ) και δίπλα την περιγραφή του (πχ. Κάτοψη 1 ου Ορόφου). Καλό είναι να εισάγουµε περιγραφή σε κάθε φύλλο σχεδίου που δηµιουργούµε ώστε να βρίσκουµε εύκολα το σχέδιο που θέλουµε. Το πρόγραµµα προσφέρει τη δυνατότητα σχεδίασης κατόψεων, µε ειδικές εντολές όπως σχεδίαση τοίχων και εισαγωγή ανοιγµάτων, παραθύρων και πορτών. Με αυτές τις εντολές µπορούµε εύκολα να παράγουµε απλές κατόψεις που καλύπτουν τις ανάγκες παραγωγής σχεδίων ηλεκ.εγκαταστάσεων. ΗΕ - 5

ΕΙΣΑΓΩΓΗ A2.4 Σύµβολα Τα σύµβολα προβάλλονται στο ιαχειριστή Έργου (αριστερά στην οθόνη) επιλέγοντας το κουµπί [Σύµβολα] κάτω αριστερά. Οι κύριες βιβλιοθήκες που χρησιµοποιούµε είναι : Σύµβολα που καλύπτουν νέες ανάγκες αποτύπωσης σχεδίων ηλεκτρολογικών εγκατ/σεων (φώτα, συσκευές, διακόπτες κλπ.). Χρησιµοποιούνται νέα για τη παραγωγή των εντύπων ηλεκτροδότησης (Υ Ε, Υ ΚΕ, κλπ). Για τη παραγωγή µονογραµµικών σχεδίων πινάκων. Πρόσθετα σύµβολα απαραίτητα για τη συµπλήρωση των εντύπων νέας Υ Ε. Επιπρόσθετα προσφέρονται και οι βιβλιοθήκες : Σύµβολα για αποτύπωση σχεδίων δικτύων τηλεφωνικών, µουσικής, Data κλπ. Σύµβολα KNX, για αποτύπωση συστηµάτων Bus. Περιέχει έτοιµες Οµάδες συµβόλων και τυπικά σχέδια (πχ. Εργοταξιακά) Περιέχει σχέδια συµβολισµών για χρήση στην παραγωγή νέων συµβόλων, ή στη δηµιουργία υποµνήµατος συµβόλων. Τα σύµβολα που εισάγονται στα σχέδια αποτελούν οµάδα (Block) η οποία περιέχει πληροφορίες (όπως ύψος, ισχύς, τύπο κλπ.). ΕΝ πρέπει αυτή η οµάδα να διαλύεται (διάσπαση Block) γιατί τότε τα σύµβολα παύουν να ενηµερώνουν σωστά τις λίστες µε αποτέλεσµα λάθος επιµετρήσεις και υπολογισµούς ισχύος. Αν θέλουµε να επιλέξουµε µεµονωµένα κάποιο κείµενο του συµβόλου (δίχως να επιλεγεί ολόκληρο το Block του συµβόλου), πρέπει πρώτα να πιέσουµε το πλήκτρο «F6». (στη συνέχεια µπορούµε να εφαρµόσουµε κάποια εντολή πχ. µετακίνηση, στροφή κ.λ.π. ΜΟΝΟ στο επιλεγµένο κείµενο). Νέα σύµβολα µπορούµε εύκολα να παράγουµε, και να εντάξουµε σε µία ξεχωριστή βιβλιοθήκη «MySymbols», όπου µπορούµε να δηµιουργήσουµε προσαρµοσµένη δοµή φακέλων. A2.5 Παραγωγή εντύπων Ηλεκτροδότησης Μέσω του ειδικού πρότυπου µπορούµε να δηµιουργήσουµε έργα που περιέχουν όλα τα απαραίτητα ΕΝΤΥΠΑ για την υποβολή αιτήσεων ηλεκτροδότησης και τοποθέτησης καλωδίου εισαγωγής ΟΤΕ. Το πρότυπο έργο που πρέπει να χρησιµοποιούµε είναι το : ΗΕ_προτυποΑΙΤΗΣΗ Τα ειδικά ΕΝΤΥΠΑ µπορούν να δηµιουργηθούν στο φάκελο «Έγγραφα SEE». Αφού ολοκληρώσουµε το σχέδιο και εισάγουµε όλα τα κείµενα στις µάσκες «Πληροφορίες Έργου» ή και «Πληροφορίες Φύλλου» µπορούµε να µεταβούµε στα «Έγγραφα SEE» και στον αντίστοιχο φάκελο του εντύπου (πχ. ΝΕΑ-Υ Ε) και να δηµιουργήσουµε το έντυπο. Έργα που ανοίγουν µε σκοπό παραγωγή εντύπων (πχ. Υ Ε) πρέπει να περιέχουν ΜΟΝΟ ΕΝΑ διαµέρισµα (έναν καταναλωτή). A2.6 Προσαρµογή πρότυπων Η πρώτη εργασία που πρέπει να γίνει είναι η προσαρµογή των προτύπων που προσφέρει το πρόγραµµα, ώστε να παρουσιάζουν αυτόµατα σταθερές πληροφορίες όπως : Όνοµα Ηλεκτρολόγου, στοιχεία άδειας, στοιχεία Υποµνήµατος κλπ, για να µην χρειάζεται να εισάγονται σε κάθε νέο Έργο που δηµιουργούµε. Αυτό επιτυγχάνεται µε τη προσαρµογή των πρότυπων Εργων (βλέπε σχετικό κεφάλαιο). ΗΕ - 6

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 A3. ιαχείριση Έργων & Φύλλων A3.1 ηµιουργία Νέου Έργου Για να δηµιουργήσουµε NEO έργο, επιλέγουµε : «Αρχείο >Νέο» (ή το σχετικό εικονίδιο). Στην οθόνη παρουσιάζεται µάσκα για την καταχώρηση του ονόµατος του έργου που θα δηµιουργηθεί. Εισάγουµε το όνοµα του αρχείου στο σχετικό πεδίο, και µετά το κουµπί [Αποθήκευση]. ΠΡΟΣΟΧΗ : Αν υπάρχει ήδη άλλο έργο µε το ίδιο όνοµα στο δίσκο το πρόγραµµα θα προβάλλει µήνυµα για αντικατάσταση του από το νέο. Απαντάµε «ΟΧΙ=να µην αντικατασταθεί» και εισάγουµε άλλο όνοµα, για να µην χάσουµε το υπάρχον έργο-σχέδιο. Το αρχείο του έργου παίρνει αυτόµατα επέκταση «sep» (πχ. αν εισάγουµε όνοµα «Μελέτη01» τότε θα δηµιουργηθεί αρχείο «Μελέτη01.sep») στο φάκελο : C:\ProgramFiles\IGE+XAO\SEE Electrical V7R2\Projects. Επιλογή Πρότυπου Αφού προσδιοριστεί το όνοµα του Έργου, πρέπει να επιλεγεί µε βάση ποιo πρότυπο θα ανοίξει. Το πρότυπο θα καθορίσει τα φύλλα που θα χρησιµοποι-ηθούν για τη σχεδίαση, τις διαθέσιµες πληροφορίες Έργου, και τις Λίστες-Εγγραφα SEE που θα µπορούµε να εξάγουµε κατά την εργασία µας. Εµφανίζεται αυτόµατα µάσκα, όπου φαίνονται όλα τα διαθέσιµα πρότυπα, από τα οποία πρέπει να επιλέξουµε. Οι επιλογές που έχουµε είναι : HE_προτυποΑΙΤΗΣΗ : Χρησιµοποιείται σε έργα που δηµιουργούµε για παραγωγή σχεδίων Ηλεκτρ. Εγκατ/σεων όπου απαιτείται συµπλήρωση & παραγωγή εντύπων. HE_ πρότυποα3 : Χρησιµοποιείται σε κάθε νέο έργο που θέλουµε να δηµιουργήσουµε για παραγωγή µελετών ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, που ΕΝ θα περιέχουν τις πρόσθετες πληροφορίες των εντύπων, αλλά θα στοχεύουν στην πλήρη και ακριβή αποτύπωση των εγκαταστάσεων. ΗΕ_πρότυποΠΡΟΣΦΟΡΑ : Πρότυπο που χρησιµοποιείται µόνο για προσφορά (επίπεδο STANDARD ) Επιλέγουµε από τη µάσκα κάποιο πρότυπο και µετά [ΟΚ], οπότε δηµιουργείται το νέο έργο, «ανοίγει» στην οθόνη και παρουσιάζεται αυτόµατα η µάσκα «Πληροφορίες Έργου». Αν από τη µάσκα επιλογής προτύπου, επιλέξουµε [ΑΚΥΡΩΣΗ] τότε ακυρώνεται η διαδικασία δηµιουργίας νέου Έργου. Πληροφορίες Εργου Στη µάσκα «Πληροφορίες Εργου» εισάγονται πληροφορίες σχετικά µε το σχέδιο-έργο που θα παράγουµε. Εδώ θα εισάγουµε γενικά στοιχεία όπως Ονοµα πελάτη, Περιγραφή έργου κλπ, αλλά και ειδικά όπως στοιχεία Ακινήτου, Καταναλωτή, ή Ηλεκτρολόγου. Στη µάσκα Πληροφορίες Έργου µπορούµε να µεταβούµε επιλέγοντας το όνοµα του έργο στο «έντρο Έργου» και στη συνέχεια : - είτε πιέσουµε δεξί πλήκτρο ποντικιού, και Πληροφορίες. - είτε ενεργοποιήσουµε στο menu «Αρχική» το σχετικό Αφού καταχωρηθούν τα απαραίτητα στοιχεία στη µάσκα «Πληροφορίες Έργου», απλά κλείνουµε τη µάσκα. Οι πληροφορίες αποθηκεύονται αυτόµατα. Αν το παράθυρο «Ιδιότητες» είναι µόνιµα ανοιχτό στην οθόνη, έχουµε άµεση πρόσβαση στις πληροφορίες έργου, απλά επιλέγοντας το όνοµα του έργου στο ιαχειριστή. Τη µάσκα πληροφοριών Έργου ΕΝ είναι απαραίτητο να τη συµπληρώσουµε στο ξεκίνηµα του έργου µας. Μπορούµε σε οποιοδήποτε στάδιο σχεδίασης, να ανοίξουµε τη µάσκα και να συµπληρώσουµε τα στοιχεία. ΗΕ - 7

ΕΙΣΑΓΩΓΗ A3.2 ηµιουργία Φύλλων σχεδίασης Η παραγωγή των σχεδίων µας γίνεται σε φύλλα που δηµιουργούνται στο έντρο Εργου, είτε στο φάκελο «Κατόψεις ΗΕ» αν πρόκειται για µονογραµµικά κατόψεων, είτε στο φάκελο «Μονογρ.Πινάκων ΗΕ» αν πρόκειται για µονογραµµικά σχέδια πινάκων,. Αν δηµιουργήσουµε έργο µε βάση τo πρότυπo «HE_προτυποΑΙΤΗΣΗ», αυτόµατα ανοίγει από ένα φύλλο σχεδίασης σε κάθε φάκελο. Το φύλλο µπορούµε να το φορτώσουµε στην οθόνη µε: διπλό κλικ µε το αριστερό πλήκτρο ποντικιού. Νέα φύλλα µπορούµε να δηµιουργήσουµε οποιαδήποτε στιγµή κατά τη σχεδίαση µας, αν ενώ έχουµε ανοιχτό στην οθόνη κάποιο φύλλο σχεδίου εγκαταστάσεων : να επιλέξουµε την εντολή «Αρχείο >Νέο >Φύλλο» να δώσουµε : «δεξί κλικ πάνω σε οποιοδήποτε φύλλο ΣΧΕ ΙΟΥ στο έντρο Εργου > Νέο». Πληροφορίες Φύλλου Κάθε φορά που δηµιουργείται Νέο Φύλλο, αυτόµατα προβάλλεται η Μάσκα «Πληροφορίες Φύλλου», όπου συµπληρώνονται πληροφορίες σχετικά µε το φύλλο που θα δηµιουργηθεί. Οποιαδήποτε από αυτές τις πληροφορίες µπορούν να εµφανίζονται και πάνω στο φύλλο σχεδίασης (υπόµνηµα) ανάλογα µε το πρότυπο φύλλο που χρησιµοποιούµε. Στη συνέχεια µε [ΟΚ] ανοίγει ένα κενό φύλλο σχεδίασης που παίρνει αυτόµατα Α/Α τον αµέσως επόµενο από το τελευταίο Φύλλο Εγκατ/σεων που υπάρχει στο Εργο (1, όταν δηµιουργείται το 1ο φύλλου του Εργου). Πριν δώσουµε [ΟΚ] από τη µάσκα πληροφοριών φύλλου µπορούµε να αλλάξουµε τον Α/Α του Φύλλου. Στη µάσκα πληροφοριών φύλλου µπορούµε να επανέλθουµε και να τροποποιήσουµε /συµπληρώσουµε τις πληροφορίες του µε : «δεξί πλήκτρο ποντικιού πάνω στο Φύλλο > Πληροφορίες». είτε ενεργοποιήσουµε στο menu «Αρχική» το σχετικό εικονίδιο και επιλέγουµε το φύλλο στο ιαχειριστή. Ιδιότητες Φύλλου (παράµετροι) Πριν ξεκινήσουµε τη σχεδίαση, πρέπει να ελέγξουµε κάποιες παραµέτρους που θα επηρεάσουν την εµφάνιση του σχεδίου. Οι παράµετροι αυτές εµφανίζονται στο παράθυρο «Ιδιότητες Φύλλου» που εµφανίζεται αν επιλέξουµε το φύλλο στο έντρο Εργου, και στη συνέχεια την εντολή : «Αρχείο >Ιδιότητες >Φύλλο», ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού πάνω στο Φύλλο > Ιδιότητες» Οι παράµετροι είναι : ΗΕ - 8

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 [Χ- ιάσταση / Υ- ιάσταση Φύλλου] : Οι διαστάσεις κατά Χ και Υ του φύλλου που χρησιµοποιούµε. [Grid κατά Χ / Grid κατά Υ] : Ορίζεται η ενεργή (default) τιµή Grid για το φύλλο. Το Grid καθορίζει και το «βήµα» του δροµέα (ποντικιού) κατά τη σχεδίαση, και φυσικά µπορεί να αλλάζει από το σχετικό εικονίδιο κατά τη διάρκεια της σχεδίασης. [Κλίµακα] : Εισάγουµε την κλίµακα του σχεδίου. [Κλίµακα Συµβόλων] : Επηρεάζει το µέγεθος των συµβόλων. Αλλάζουµε την κλίµακα συµβόλων για να πετύχουµε βέλτιστο µέγεθος συµβόλων ανάλογα µε την κλίµακα σχεδίου που χρησιµοποιούµε. Grid, σηµ.αναφοράς κατά Χ /Υ : Ορίζουµε το σηµείο αναφοράς για την ανάπτυξη των κουκίδων του Grid. Συνήθως είναι 0 / 0, αλλά µπορούµε να το αλλάξουµε σε ειδικές ανάγκες σχεδίασης. Κλίση Grid κατά Χ /Υ : Ορίζουµε τη γωνία (κατά Χ και Υ) για την ανάπτυξη των κουκίδων του Grid. Συνήθως είναι 0 / 0, αλλά µπορούµε να το αλλάξουµε για να εξυπηρετήσουµε ειδικές ανάγκες σχεδίασης. [Εκτύπωση Οριζόντια] : Αν το πεδίο είναι ενεργό, το φύλλο θα εκτυπώνεται πάντα οριζόντια (landscape) ανεξάρτητα µε τη επιλογή που υπάρχει στον εκτυπωτή. [Προτεινόµενο πάχος Τοίχου] : Εισάγουµε το πάχος που θα προτείνεται όταν σχεδιάζουµε τοίχο. [Απόσταση εξαρτηµάτων από τοίχο] : Καθορίζουµε την ελάχιστη απόσταση ανάµεσα στο τοίχο και τα σύµβολα όταν τοποθετούνται στο σχέδιο. [Απόσταση µεταξύ εξατηµάτων] : Ελάχιστη απόσταση µεταξύ δύο συµβόλων που τοποθετούνται στην ίδια θέση σε τοίχο. [Ενεργό πλάτος καναλιού] : Εισάγουµε το πάχος που θα προτείνεται όταν σχεδιάζουµε κανάλια. Κλίµακα για εκτύπωση γραµµών : Μερικές φορές, ανάλογα µε το µέγεθος του χαρτιού και την κλίµακα του σχεδίου, οι γραµµές (αξονική, διακεκκοµένη κλπ) δεν εκτυπώνονται σωστά. Αλλάζοντας τον συντελεστή µπορούµε να πετύχουµε βελτίωση της εκτύπωσης των γραµµών αυτών. [Ενεργός τύπος καλωδίου] : Καθορίζει αυτόµατα τον τύπο των καλωδίων που σχεδιάζονται. [Ενεργό κύκλωµα ασφαλείας] : Στο ενεργό κύκλωµα σφαλείας αυτόµατα υπάγονται όλα τα σύµβολα που εισάγονται στο σχέδιο, καθώς και τα καλώδια που σχεδιάζονται. [Ενεργό ύψος] : Το ύψος στο οποίο θα «τρέχουν» τα καλώδια και τα κανάλια καλωδίων. [Ονοµα αρχείου πρότυπου Φύλλου] : Το πρότυπο φύλλο που χρησιµοποιείται. [Τρέχον ωµάτιο] : Το ωµάτιο (κωδικός) στο οποίο υπάγονται τα σύµβολα. Πρότυπο φύλλο ιαστάσεις φύλλου σχεδίασης Το φύλλο που προσφέρεται είναι µεγέθους Α4 (210 x 297 mm) και λειτουργεί µε κλίµακα 1:50, ( δηλαδή µπορεί να χωρέσει (σε πραγµατικές διαστάσεις) κάτοψη 14m x 9m περίπου. Αυτό καθορίζεται µέσα από τις παραµέτρους, καθώς κάθε νέο φύλλο, δηµιουργείται µε βάση το «πρότυπο φύλλο» που έχει ορισθεί. Το πρότυπο που χρησιµοποιείται για τα σχέδια κατόψεων ΗΕ, µπορούµε να το δούµε µε : δεξί κλικ στο φάκελο «Κατόψεις ΗΕ» > Ιδιότητες. Στο παράθυρο που παρουσιάζεται φαίνεται το όνοµα του πρότυπου φύλλου µε βάση το οποίο δηµιουργείται κάθε νέο φύλλο. Μπορούµε εδώ να επιλέξουµε κάποιο άλλο πρότυπο (πχ. ΗΕ_φυλλοΣχεδιουΑ2), ώστε όλα τα φύλλα που θα δηµιουργούνται στο εξής να χρησιµοποιούν αυτό το πρότυπο. ΗΕ - 9

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αλλαγή Μεγέθους φύλλου σχεδίασης (Πρότυπο φύλλο) Ανάλογα µε τις συνολικές διαστάσεις του κτιρίου που έχουµε να σχεδιάσουµε, µπορεί να µην είναι αρκετό το Α3 φύλλο. Σ αυτή τη περίπτωση χρειάζεται να επιλέξουµε ένα µεγαλύτερο φύλλο (πχ. Α2) για το σχέδιο µας. Πρέπει να φορτώσουµε άλλο πρότυπο φύλλο, ως εξής : 1. Επιλέγουµε την Εντολή «Αρχείο / Άνοιγµα / Πρότυπο Φύλλο» 2. Ανοίγει παράθυρο για την επιλογή του αρχείου του πρότυπου φύλλου που θέλουµε. Τα φύλλα βρίσκονται µέσα στο φάκελο από τα διαθέσιµα πρότυπα (πχ. HE_φυλλοΣχεδίουA2)., όπου µπαίνουµε και επιλέγουµε κάποιο Στη συνέχεια το κουµπί [Άνοιγµα (Open)] (κάτω δεξιά στο παράθυρο). 3. Σε ειδική µάσκα το πρόγραµµα µας ρωτάει αν θέλουµε να διαγράψει το υπάρχον σχέδιο-φύλλο και να φορτώσει το νέο πρότυπο φύλλο. - Με [Ναι (Yes)] θα διαγραφεί το σχέδιο µας και µετά θα φορτωθεί το νέο πρότυπο φύλλο. - Με [Οχι (Νο)] τότε θα φορτωθεί το νέο πρότυπο φύλλο ΙΧΩΣ να διαγραφεί το σχέδιο που τυχόν έχουµε ήδη παράγει (προτείνεται). - Με [Ακυρο (Cancel)] ακυρώνεται η διαδικασία και επιστρέφουµε στο σχέδιο. Το πρότυπο φύλλο κάποιου σχεδίου φαίνεται και στις «Ιδιότητες φύλλου». Με το κουµπί δεξιά, µπορούµε να αλλάξουµε το πρότυπο φύλλο (όπως περιγράφηκε και προηγουµένως) Κλίµακα Φύλλου σχεδίου Για να χωρέσουν τα σχέδια κατόψεων σε φύλλα A3 ή Α4 (που συνήθως χρησιµοποιούµε) το πρόγραµµα χρησιµοποιεί τη σχεδίαση υπό κλίµακα. Η κλίµακα του σχεδίου ορίζεται στις ιδίοτητες φύλλου (Αρχείο >Ιδιότητες >Φύλλο) και καθορίζει την αναλογία σχεδίου /πραγµατικής διάστασης. Για παράδειγµα κλίµακα 1:50 σηµαίνει ότι 1mm στο χαρτί µας ισοδυναµεί µε 50mm στη πραγµατικότητα. Βέβαια, αφού καθορίσουµε την κλίµακα σχεδίου, εισάγουµε πραγµατικές διαστάσεις (σε mm) κατά τη σχεδίαση. Το πρόγραµµα αναλαµβάνει να µετατρέψει αυτόµατα το σχέδιο µε βάση την κλίµακα. Αλλαγή Κλίµακας φύλλου σχεδίασης Αν χρειάζεται ν αλλάξουµε την κλίµακα σχεδίασης, αυτό πρέπει να γίνει ΠΡΙΝ αρχίσουµε να σχεδιάζουµε. Η κλίµακα ορίζεται στη µάσκα «Ιδιότητες Φύλλου». Για ν ανοίξουµε τη µάσκα : Επιλέγουµε το φύλλο στο «δέντρο Εργου» ίνουµε «δεξί κλικ» και επιλέγουµε «Ιδιότητες» Εισάγουµε τη κλίµακα στο σχετικό πεδίο. Καλό είναι να µη χρησιµοπούνται κλίµακες πάνω από 1:100, σε κατόψεις κτιρίων, γιατί η τελική εκτύπωση του σχεδίου δεν θα είναι ευκρινής. ΗΕ - 10

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ B. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ 12 B1. Κάτοψη κτιρίου 12 B1.1 Σχεδίαση Τοίχων 12 B1.2 Εισαγωγή Ανοιγµάτων 13 Απλά Ανοίγµατα 13 Πόρτες 14 Παράθυρα 15 B1.3 Γέµισµα τοίχων 15 B1.4 Κολώνες, Σκάλες και άλλα Αρχιτεκτονικά σύµβολα 16 B1.5 Μπαλκόνια 16 B1.6 Εισαγωγή κάτοψης από αρχείο AutoCAD (DWG /DXF /DXB) 16 C2. Σύµβολα κάτοψης 18 C2.1 Τοποθέτηση συµβόλων 18 Μέγεθος Συµβόλων (κλίµακα) 19 Υψος Συµβόλων 19 Στροφή Συµβόλων 20 Τρέχον κύκλωµα ασφαλείας 20 Τρέχον ωµάτιο 21 Εµφάνιση Σηµείων σύνδεσης 21 C2.2 Κείµενα-πληροφορίες συµβόλων 22 Εµφάνιση κειµένων στο σχέδιο 23 C2.3 Πρόσθετες συµβουλές για ειδικά σύµβολα 23 C3. Καλώδια σύνδεσης 25 C3.1 Σχεδίαση Καλωδίων 25 Σχεδίαση Καλωδίου Με Καµπύλη 25 Σχεδίαση Καλωδίου Με Γραµµή 25 Κανάλια καλωδίων 25 Αυτόµατη σχεδίαση Καλωδίων 26 C3.2 Πληροφορίες Καλωδίου 27 Τρέχον τύπος καλωδίου 28 Τρέχον Yψος καλωδίου 28 Υπολογισµός µήκους καλωδίου 29 C4. Παραγωγή Μονογραµµικού σχεδίου Πίνακα 30 Ετοιµες γραµµές πινάκων 30 Ονοµα συµβόλων περιγραφής γραµµών 31 Σειρά γραµµών στο σχέδιο 32 C5. Εισαγωγή και επεξεργασία Κειµένων 33 C5.1 Εισαγωγή κειµένων στα σχέδια 33 C5.2 Επεξεργασία Κειµένου 34 Επεξεργασία πολλών κειµένων ταυτόχρονα 34 C5.3 Εύρεση / Αντικατάσταση Κειµένου 34 C6. ΕΚΤΥΠΩΣΗ 35 Εκτύπωση Εργου σε αρχείο εικόνας (Bitmap) 36 Προεπισκόπηση εκτύπωσης 37 ΗΕ - 11

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 B. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ B1. Κάτοψη κτιρίου Πριν ξεκινήσουµε τη σχεδίαση της κάτοψης, πρέπει να επιλέξουµε το χρώµα µε το οποίο θα σχεδαστούν οι τοίχοι. Ανοίγουµε το εικονίδιο των χρωµάτων και επιλέγουµε το τρέχον χρώµα. Με αυτό το χρώµα θα σχεδιαστούν οι τοίχοι. Ολόκληρη η κάτοψη πρέπει να επιλέγεται να είναι σε κάποιο «ουδέτερο χρώµα» (πχ. γκρι), ώστε το σχέδιο να αναδεικνύει το ηλεκτρολογικό δίκτυο που θα σχεδιάσουµε, και όχι την αρχιτεκτονική του κτιρίου. Επίσης προτείνεται το «Βήµα ροµέα (Grid)» να είναι =2 B1.1 Σχεδίαση Τοίχων Ολες οι εντολές για σχεδίαση & επεξεργασία Τοίχων βρίσκονται στο menu «Εγκαταστάσεις» καρτέλα «Τοίχοι». Επιλέγοντας την εντολή «Σχεδίαση» Προβάλλεται µάσκα για τον ορισµό του πάχους του τοίχου. Εισάγουµε το πάχους (σε mm) και [ΟΚ]. Ο τοίχος σχεδιάζεται ορίζοντας, δυναµικά µε το ποντίκι, τα συνεχόµενα τµήµατα που τον απαρτίζουν, επιλέγοντας τα άκρα κάθε τµήµατος (αριστερό πλήκτρο ποντικιού). Αν πιέσουµε το πλήκτρο «Space» (µπάρα) από το πληκτρολόγιο, εµφανίζεται παράθυρο όπου µπορούµε να εισάγουµε γωνία & µήκος για το τµήµα που σχεδιάζουµε. ΠΡΟΣΟΧΗ : Ανάλογα µε τη φορά σχεδίασης της γραµµής του τοίχου, εισάγουµε εσωτερικό ή εξωτερικό µήκος! Η σχεδίαση ενός τοίχου σταµατάει µε «ESC» ή «δεξί κλικ». Αν επιστρέψουµε στο άκρο του πρώτου τµήµατος που σχεδιάστηκε, το σχέδιο του τοίχου «κλείνει» αυτόµατα. Εσωτερικοί τοίχοι που τα άκρα τους είναι κοντά σε άλλο τοίχο, ενώνονται αυτόµατα σ αυτόν. Ο ταχύτερος τρόπος σχεδίασης τοίχων είναι η σχεδίαση µε το δροµέα, και στη συνέχεια η διόρθωση των µηκών των επιµέρους τµηµάτων µε χρήση των εντολών επεξεργασίας. Αρχικά πρέπει να παραχθεί το περίγραµµα της κάτοψης (εξωτερικοί τοίχοι). Στη συνέχεια επιλέγεται και πάλι η εντολή «Τοίχος», και στη µάσκα δίνουµε πάχος=100, για τη σχεδίαση των εσωτερικών χωρισµάτων και δωµατίων. Το πρόγραµµα αυτόµατα συνδέει τους εσωτερικούς µε τους εξωτερικούς τοίχους. Μετά την ολοκλήρωση του σχεδίου, µπορούµε να κάνουµε µικροδιορθώσεις στις θέσεις των τοίχων : «Πιάνουµε» έναν τοίχο µε αριστ.πλήκτ.ποντικ συνεχώς πατηµένο, και τον σύρουµε σε νέα θέση Το σχέδιο αναπροσαρµόζεται αυτόµατα («τραβιούνται» και όλοι οι συνδεόµενοι τοίχοι). ΗΕ - 12

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ Μήκος Τοίχου Την εντολή «(Τοίχοι) Μήκος», τη χρησιµοποιούµε για να αλλάξουµε το µήκος κάποιου τοίχου στο σχέδιο κάτοψης. Αφού επιλέξουµε την εντολή, µετακινούµε το δροµέα «πάνω» σε κάποιο τοίχο οπότε αυτόµατα προβάλλεται το µήκος του. Με αριστερό πλήκτρο ποντικιού επιλέγουµε το τοίχο του οποίου θέλουµε ν αλλάξουµε. Στο παράθυρο που εµφανίζεται εισάγουµε το νέο µήκος, και µε [ΟΚ] το σχέδιο διορθώνεται αυτόµατα. Κατά την επιλογή του τοίχου, πρέπει ο δροµέας να βρίσκεται κοντά στο άκρο που επιθυµούµε να µετατοπιστεί µετά την αλλαγή του µήκους. Το άκρο αυτό «τσεκάρεται» από το πρόγραµµα µ ένα αχνό τετραγωνάκι. Μετατόπιση Τοίχου Με την εντολή «(Τοίχοι) Μετατόπιση», επιλέγουµε κάποιον τοίχο του σχεδίου και τον µετατοπίζουµε δυναµικά µε το ποντίκι. ΟΛΟΙ οι τοίχοι που είναι συνδεδεµένοι µε αυτόν αλλάζουν µήκος ακολουθώντας τη θέση του µετατοπιζόµενου τοίχου. Παράλληλα στην οθόνη προβάλλεται το µήκος (εσωτερικά & εξωτερικά) σε κάθε συνδεόµενο τοίχο που µεταβάλλεται. Γωνία Τοίχου Την εντολή «(Τοίχοι) Γωνία», τη χρησιµοποιούµε για να αλλάξουµε την κλίση κάποιου τοίχου στο σχέδιο κάτοψης. Αφού επιλέξουµε την εντολή, κάθε φορά που ο δροµέας βρίσκεται «πάνω» σε κάποιον τοίχο προβάλλεται η κλίση του (γωνία σε µοίρες). Με αριστερό πλήκτρο ποντικιού επιλέγουµε τον τοίχο του οποίου θέλουµε ν αλλάξουµε την κλίση. Στο παράθυρο που εµφανίζεται εισάγουµε τη νέα κλίση, και µε [ΟΚ] το σχέδιο διορθώνεται αυτόµατα. Κατά την επιλογή του τοίχου, πρέπει ο δροµέας να βρίσκεται κοντά στο άκρο που επιθυµούµε να παραµείνει σταθερό µετά την αλλαγή της κλίσης. B1.2 Εισαγωγή Ανοιγµάτων Προσφέρονται τρεις τύποι ανοιγµάτων (απλό άνοιγµα, πόρτα, παράθυρο), τα οποία µπορούν να εισαχθούν πάνω σε τοίχους στο σχέδιο. Οι εντολές για τη τοποθέτηση & επεξεργασία τους βρίσκονται στο µενού «Εγκαταστάσεις» σε ξεχωριστές καρτέλες. Και οι τρεις τύποι ανοιγµάτων προσφέρουν τις ίδιες εντολές (που λειτουργούν µε παρόµοιο τρόπο) και είναι : Εισαγωγή : Μετατόπιση : Πλάτος : θέση : Για την εισαγωγή (Ανοίγµατος, Πόρτας ή Παραθύρου) σε τοίχο SEE Electrical Για τη µετατόπιση ενός ανοίγµατος που έχει εισαχθεί Για την αλλαγή του πλάτος ενός ανοίγµατος που έχει εισαχθεί Για την αλλαγή της θέσης ενός ανοίγµατος που έχει εισαχθεί Απλά Ανοίγµατα Ολες οι εντολές για ανοίγµατα βρίσκονται στη καρτέλα «Ανοιγµα». Με την εντολή «Εισαγωγή» εισάγουµε ένα απλό άνοιγµα πάνω σε τοίχο του σχεδίου. Αφού επιλεγεί η εντολή : ΗΕ - 13

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 Προβάλλεται µάσκα για τον ορισµό του πλάτος του ανοίγµατος. Εισάγουµε το πλάτος (σε mm) και [ΟΚ]. Το άνοιγµα µετακινείται δυναµικά µε το ποντίκι στην περιοχή του σχεδίου. Μόλις πλησιάσουµε σε τοίχο, το σχέδιο του ανοίγµατος προσαρµόζεται αυτόµατα στο τοίχο. Τοποθετείται µε «αριστερό κλικ». Το ίδιο άνοιγµα µπορεί να τοποθετηθεί πολλές φορές και σε άλλους τοίχους. Αν θέλουµε να διακοπεί η εντολή πιέζουµε «ESC» ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού». Αλλαγή πλάτους ανοίγµατος Με την εντολή «Πλάτος» µπορούµε να αλλάξουµε το πλάτος σε ανοίγµατα που έχουµε ήδη εισάγει. Αρχικά δίνουµε το νέο πλάτος στη µάσκα που εµφανίζεται, και [ΟΚ]. Στη συνέχεια επιλέγουµε το άνοιγµα που θέλουµε ν αλλάξει σ αυτό το πλάτος. Το άνοιγµα το επιλέγουµε από τη πλευρά που θ αλλάξει. Μπορούµε να επιλέξουµε και άλλα ανοίγµατα, θα πάρουν το ίδιο πλάτος. ιακόπτουµε την εντολή µε «ESC» ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού». Αλλαγή Θέσης Ανοίγµατος Η ακριβής θέση του ανοίγµατος πάνω στον τοίχο µπορεί να ορισθεί (αφού τοποθετηθεί) µε την εντολή «Θέση». Ορίζουµε την απόσταση του από κάποια γωνία του τοίχου. Αφού επιλέξουµε την εντολή : Μετακινούµε το ποντίκι στη θέση που θέλουµε να ορίσουµε το µήκος. Το πρόγραµµα αυτόµατα προβάλλει στη οθόνη την απόσταση. Με «αριστερό κλικ» προβάλλεται µάσκα όπου δίνουµε τη νέα απόσταση, και [ΟΚ]. Το άνοιγµα µετακινείται αυτόµατα στη νέα θέση. Μπορούµε να συνεχίσουµε µε αλλαγή θέσης και σε άλλο άνοιγµα του σχεδίου. ιακόπτουµε την εντολή µε «ESC» ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού». Μετατόπιση Ανοίγµατος Ανοίγµατα που έχουµε τοποθετήσει στο σχέδιο, µπορούµε να τ αλλάξουµε θέση µε την εντολή. Επιλέγουµε το άνοιγµα που θα µετακινήσουµε Μετακινούµε δυναµικά µε το ποντίκι το άνοιγµα σε νέα θέση. Μπορούµε ακόµη να να µεταφέρουµε το άνοιγµα και σε άλλο τοίχο. Τοποθετείται µε «αριστερό πλήκτρο ποντικιού». Μπορούµε να επιλέξουµε για µετατόπιση και άλλο άνοιγµα. Αν θέλουµε να διακόψουµε την εντολή πιέζουµε «ESC» ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού». Πόρτες Με την εντολή «Εισαγωγή» από τη καρτέλα «Πόρτα» εισάγουµε πόρτες σε τοίχους του σχεδίου. Προβάλλεται µάσκα για τον ορισµό του πλάτος της πόρτας. Εισάγουµε το πλάτος (σε mm) και [ΟΚ]. Η πόρτα µετακινείται δυναµικά πάνω στο τοίχο που επιθυµούµε, αλλάζοντας αυτόµατα κατεύθυνση ώστε να είναι παράλληλη µε το τοίχο που «δείχνει» το ποντίκι. Επιλέγουµε τη φορά ανοίγµατος «Με το πλήκτρο Space» (µπάρα). Κάθε φορά που πατάµε Space η πόρτα στρέφεται κατά 90 µοίρες. Όταν αποφασίσουµε για τη θέση της, τοποθετείται µε «αριστερό κλικ». Η ίδια πόρτα µπορεί να τοποθετηθεί και σε άλλο τοίχο. Αν θέλουµε να διακοπεί η εντολή πιέζουµε «ESC» ή «δεξί πλήκτρο ποντικιού». ΗΕ - 14

Επεξεργασία Πόρτας ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ Αντίστοιχες εντολές όπως και στα Ανοίγµατα, βρίσκουµε στη καρτέλα «Πόρτες» για να επεξεργαστούµε πόρτες που έχουµε εισάγει στο σχέδιο. Οι εντολές λειτουργούν µε τον ίδιο τρόπο όπως και στα ανοίγµατα, και είναι : Για αλλαγή πλάτους πόρτας. Για αλλαγή Θέσης πόρτας. Για Μετατόπιση πόρτας. Μπορούµε να τη µετατοπίσουµε κατά µήκος του ιδίου τοίχου, ή να της αλλάξουµε τελείως θέση τοποθετώντας την ακόµη και σε άλλο τοίχο. Κατά τη διάρκεια της µετατόπισης µπορούµε µε «Space» ν αλλάξουµε και τη φορά ανοίγµατος. Παράθυρα Με την εντολή «Εισαγωγή» (καρτέλα «Παράθυρο») εισάγουµε παράθυρα σε τοίχους του σχεδίου. Αφού ορίσουµε το πλάτος παραθύρου στο σχετικό παράθυρο, το τοποθετούµε πάνω σε τοίχους (όπως και τα απλά Ανοίγµατα) Επεξεργασία Παραθύρου Αντίστοιχες εντολές όπως και στα Ανοίγµατα, βρίσκουµε στη καρτέλα «Παράθυρο» για να επεξεργαστούµε παράθυρα που έχουµε εισάγει στο σχέδιο. Οι εντολές λειτουργούν µε τον ίδιο τρόπο όπως και στα ανοίγµατα, και είναι : Για αλλαγή Πλάτους παραθύρου. Για αλλαγή Θέσης παραθύρου. Για Μετατόπιση παραθύρου. Μπορούµε να το µετατοπίσουµε κατά µήκος του ιδίου τοίχου στον οποίο ανήκε, ή να του αλλάξουµε τελείως θέση τοποθετώντας το ακόµη και σε άλλο τοίχο. B1.3 Γέµισµα τοίχων Σε περίπτωση που θέλουµε να γεµίσουµε τους τοίχους, αυτό πρέπει να το κάνουµε αφού εισάγουµε τα ανοίγµατα. Τα βήµατα που ακολουθούµε είναι : 1. Επιλέγουµε το χρώµα του γεµίσµατος. 2. Επιλέγουµε τύπο γεµίσµατος. 3. Επιλέγουµε ΟΛΗ τη κάτοψη στο σχέδιο 4. Επιλέγουµε την εντολή εντολή «ιαγράµµιση» (menu Σχεδίαση).. Με αριστερό κλικ δείχνουµε εσωτερικά σηµεία τοίχων, οι οποίοι γεµίζουν αυτόµατα. Μπορούµε να επιλέξουµε και κάποιο άλλο τύπο διαγράµµισης (εκτός από γέµισµα) από το σχετικό εικονίδιο και µετά να διαγραµµίσουµε τους τοίχους. ΗΕ - 15

B1.4 Κολώνες, Σκάλες και άλλα Αρχιτεκτονικά σύµβολα SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 Στις βιβλιοθήκες συµβόλων προσφέρονται βιβλιοθήκες που περιέχουν Αρχιτεκτονικά σύµβολα (κολώνες, σκάλες, έπιπλα, διάφορα είδη από πόρτες κλπ). Μέγεθος συµβόλων (κλίµακα) Αυτά τα σύµβολα εισάγονται όπως και τα ηλεκτρολογικά σύµβολα (βλέπε παρακάτω) µε τη διαφορά ότι είναι κατασκευασµένα σε πραγµατικές διαστάσεις. Ουσιαστικά είναι κατασκευασµένα σε κλίµακα 1:50. Αυτό σηµαίνει ότι εισάγονται στις πραγµατικές τους διαστάσεις όταν η κλίµακα σχεδίου είναι 1:50 και παράλληλα η κλίµακα συµβόλων είναι 1:1 (Ιδιότητες φύλλου). Σε περίπτωση που στη σχεδίαση χρησιµοποιούµε κάποια άλλη κλίµακα τότε πρέπει να τροποποιήσουµε και τη κλίµακα συµβόλων ώστε τα αρχιτεκτονικά σύµβολα να είναι σε πραγµατικές διαστάσεις. Για παράδειγµα αν η κλίµακα σχεδίου είναι 100 (δηλ. 1:100) πρέπει η κλίµακα συµβόλων να είναι 2 (100/50 = 2). Αν δεν µας ενδιαφέρουν οι πραγµατικές διαστάσεις στο σχέδιο µας, µπορούµε να αυξοµειώσουµε το µέγεθος των συµβόλων (πριν τα τοποθετήσουµε στο σχέδιο) µε τα πλήκτρα [ / ] και [ * ]. [ / ] Κάθε φορά που πιέζουµε «/», το µέγεθος του συµβόλου διαιρείται δια 2. [ * ] Κάθε φορά που πιέζουµε «*», το µέγεθος του συµβόλου πολλαπλασιάζεται επί 2. Εναλλακτικά, µπορούµε να προσαρµόσουµε το µέγεθος των συµβόλων µε τη βοήθεια του εικονιδίου «κουκκίδες στα αντικείµενα». Αφού τοποθετηθεί το σύµβολο στο σχέδιο, ενεργοποιούµε το εικονίδιο και επιλέγουµε το σύµβολο που τοποθετήσαµε (εµφανίζονται κουκκίδες γύρω από το σχέδιο του). Μπορούµε να πιάσουµε το σχέδιο από κάποια κουκκίδα και (µε πατηµένο συνεχώς το αριστ. Πλήκτρο ποντικιού) να το σύρουµε αυξοµειώνοντας το µέγεθος του. B1.5 Μπαλκόνια Σε περίπτωση που πρέπει να δείξουµε µπαλκόνια στη κάτοψη, αυτά τα σχεδιάζουµε χρησιµοποιώντας την εντολή «Γραµµή». Με τη Γραµµή σχηµατίζουµε το περίγραµµα του µπαλκονιού πάνω στο σχέδιο κάτοψης. ΠΡΟΣΟΧΗ : ΕΝ πρέπει να χρησιµοποιείται η εντολή «Τοίχος» για τη σχεδίαση µπαλκονιών στη κάτοψη, γιατί µπορεί να προκύψουν προβλήµατα στη τοιχοποιία του σχεδίου! B1.6 Εισαγωγή κάτοψης από αρχείο AutoCAD (DWG /DXF /DXB) Σε περίπτωση που η κάτοψη του κτιρίου µας έχει δοθεί σε ηλεκτρονική µορφή (AutoCAD DWG ή DXF αρχείο), τότε µπορούµε να την εισάγουµε στο SEE Electrical. Για την φόρτωση κάποιου σχεδίου AutoCAD : - ηµιουργούµε ΝΕΟ ΕΡΓΟ, και ανοίγουµε το φύλλο 001 (Σχέδιο Κάτοψης). - Επιλέγουµε την εντολή : «Αρχείο >Άνοιγµα >AutoCAD DWG/DXF/DWB σχέδιο». ΗΕ - 16

Στη µάσκα που εµφανίζεται πρέπει να επιλεγεί το αρχείο dwg που θα φορτωθεί. Στη µάσκα εµφανίζονται όλα τα αρχεία µε επέκταση dwg. Αν επιθυµούµε να εισάγουµε αρχείο µορφής DXF ή DXB πρέπει να επιλέξουµε άλλη επέκταση στο σχετικό παράθυρο. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ Αφού επιλεγεί το αρχείο µε [ΑΝΟΙΓΜΑ] το σχέδιο φορτώνεται στο τρέχον φύλλο, και συνήθως είναι πολύ µικρό σε σχέση µε το φύλλο µας. Για να το προσαρµόσουµε έχουµε δύο τρόπους : Αν δεν µας ενδιαφέρουν οι πραγµατικές διαστάσεις ( ΕΝ συνίσταται). - Επιλέγουµε το σχέδιο και στη συνέχεια την εντολή «Επεξεργασία >Αποκοπή» (το σχέδιο διαγράφεται από το φύλλο και αντιγράφεται στη µνήµη του υπολογιστή). - Επιλέγουµε την εντολή «Επεξεργασία >Επικόλληση» (το σχέδιο εµφανίζεται και µε το ποντίκι µπορούµε να το τοποθετήσουµε σε καποια θέση. - ΠΡΙΝ το τοποθετήσουµε, πιέζουµε το πλήκτρο [ * ] από το πληκτρολόγιο. Κάθε φορά που πατάµε το πλήκτρο [ * ], το µέγεθος του σχεδίου διπλασιάζεται. - Όταν έλθει στο επιθυµητό µέγεθος, το τοποθετούµε στο σχέδιο. Αν δεν ενδιαφέρουν οι πραγµατικές διαστάσεις (να εκτελέσουµε επιµέτρηση). Θα πρέπει να µεγεθύνουµε το σχέδιο µε συγκεκριµένο συντελεστή, ώστε να το βλέπει το SEE Electrical σε πραγµατικές διαστάσεις. Ο συντελεστής µεγέθυνσης υπολογίζεται ως εξής : Το SEE Electrical «διαβάζει» τα σχέδια σε χιλιοστά και µε την τρέχουσα κλίµακα. Ενώ το σχέδιο AutoCAD ΕΝ είναι σχεδιασµένο υπο κλίµακα (αλλά 1:1) και χρησιµοποιεί µέτρα (συνηθέστερο) ως µονάδες µέτρησης. Πρέπει να αυξήσουµε το µέγεθος του επί 1000 (µετατροπή σε χιλιοστά) και στη συνέχεια να το µειώσουµε δια την κλίµακα που χρησιµοποιούµε (προσαρµογή στη κλίµακα). ηλαδή ο συντελεστής είναι «1000 / κλίµακα». Αν πχ. χρησιµοποιούµε κλίµακα 1:50, πρέπει να µεγενθύνουµε κατά 1000 / 50 = 20. Για την αλλαγή µεγέθους χρησιµοποιούµε την εντολή Μεγέθυνση : - Επιλέγουµε ο σχέδιο, και στη συνέχεια την εντολή : «Επεξεργασία > Επεξ/σία Επιλεγµένων > Μεγέθυνση» ή το εικονίδιο - Ορίζουµε σηµείο αναφοράς (κάτω αριστερά του σχεδίου) - Με µετακίνηση του ποντικιού αλλάζουµε το µέγεθος δυναµικά. Πιέζουµε spacebar (µπάρα) από το πληκτρολόγιο, οπότε εµφανίζεται µάσκα όπου εισάγουµε συντελεστές µεγέθυνσης κατά Χ & Υ. Εισάγουµε τον ίδιο συντελεστή και στα δύο πεδία (πχ DX=0.02 & DY=0.02, ή DX=20 & DY=20). - Με [OK] κλείνει η µάσκα και το σχέδιο προσαρµόζεται. ΗΕ - 17

SEE Electrical, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις / έκδοση V7R2 C2. Σύµβολα κάτοψης Η βιβλιοθήκη που κυρίως χρησιµοποιήσουµε στα σχέδια κάτοψης (φάκελος «Κατόψεις ΗΕ») είναι: και αν την «ανοίξουµε» ( ), παρουσιάζουνται φάκελοι-οµάδες συµβόλων (Συσκευές, Ρευµατοδότες, ιακόπτες κλπ.). Ανοίγοντας ( ) κάποιο φάκελο, προβάλλονται όλα τα σύµβολα που περιέχει. Για να εισάγουµε κάποιο σύµβολο στο σχέδιο, το επιλέγουµε (1 κλικ µε αριστ.πλήκτ. ποντικιού) και στη συνέχεια µεταφέρουµε το ποντίκι στην περιοχή του σχεδίου. Το σύµβολο µεταφέρεται µε το ποντίκι και τοποθετείται µε 1 κλικ µε το αριστ.πλήκ.του ποντικιού. Για σύµβολα ασθενών ή KNX στη κάτοψη, χρησιµοποιούµε τις βιβλιοθήκες : Τα σύµβολα των παραπάνω βιβλιοθηκών, χρησιµοποιούνται από το πρόγραµ- µα και για την αυτόµατη συµπλήρωση και δηµιουργία των εντύπων ηλεκτροδότησης (Υ Ε, Εκθεση Παράδοσης, Υ ΚΕ-Υλικά ΕΗΕ, και Προσφορά ΕΗΕ). C2.1 Τοποθέτηση συµβόλων Κατά την τοποθέτηση των συµβόλων στο σχέδιο, πρέπει να έχουµε υπ όψη τα παρακάτω : GRID (βήµα ποντικιού) : Πριν αρχίσουµε την τοποθέτηση των συµβόλων στο σχέδιο, πρέπει να ελέγξουµε την τιµή του GRID, που καθορίζει το βήµα του ποντικιού. Πρέπει πάντα να τοποθετούµε τα σύµβολα µε συγκεκριµένο Grid (2 ή 1) ώστε εύκολα να µπορούµε να τα στοιχίζουµε οριζόντια ή κατακόρυφα. Το Grid θα µας βοηθήσει αργότερα και κατά τη σχεδίαση καλωδίων σύνδεσης. Το Grid µπορούµε να το αλλάξουµε από το σχετικό εικονίδιο. Block συµβόλου : Το σχέδιο του συµβόλου µαζί µε τα κείµενα αποτελούν ένα Block, το οποίο µπορούµε να χειριστούµε όπως οποιοδήποτε αντικείµενο του προγράµµατος (µετακίνηση, αντιγραφή, ιδιότητες κ.λ.π.). Με την εισαγωγή του στο σχέδιο ενηµερώνονται άµεσα (On-line) όλες οι σχετικές µε αυτό λίστες. ΕΝ πρέπει όµως ποτέ να διασπάται, καθώς χάνονται όλες οι λογικές πληροφορίες που το συνδέουν µε το υπόλοιπο κύκλωµα µε αποτέλεσµα σφάλµατα στις ενηµερώσεις Λιστών. Αν θέλουµε να επιλέξουµε µεµονωµένα κάποιο κείµενο του συµβόλου (δίχως να επιλεγεί ολόκληρο το Block του συµβόλου), πρέπει πρώτα να πιέσουµε το πλήκτρο «F6». (στη συνέχεια µπορούµε να εφαρµόσουµε κάποια εντολή πχ. µετακίνηση, στροφή κ.λ.π. ΜΟΝΟ στο επιλεγµένο κείµενο). Απόσταση συµβόλου από τοίχο : Τα σύµβολα δεν πρέπει να εφάπτονται σε γραµµές τοίχων, αλλά να τοποθετούνται σε κάποια απόσταση. Η απόσταση αυτή ορίζεται στη µάσκα «Ιδιότητες Φύλλου» από το πεδίο «απόσταση εξαρτηµάτων από τοίχο». Στην απόσταση αυτή εισάγεται αυτόµατα ένα σύµβολο αν κατά την τοποθέτηση του πάµε το δροµέα (ποντίκι) πάνω στην εσωτερική γραµµή του τοίχου. Τα σύµβολα που τοποθετούνται µε αυτό τον τρόπο, «συνδέονται» µε τον τοίχο πάνω στον οποίο τοποθετούνται. Ετσι σε περίπτωση που µετακινηθεί ο τοίχος µετακινούνται και αυτά µαζί. Αν επιλεγεί το σύµβολο, τότε επιλέγεται ΚΑΙ ο τοίχος. Για να επιλέξουµε τα σύµβολα µεµονωµένα (πχ. για να τα διαγράψουµε) πρέπει να κρατάµε πατηµένα τα πλήκτρα «CONTROL» + «SHIFT» και στη συνέχεια επιλέγουµε. Καλό είναι να ΜΗΝ αφήνουµε σύµβολα «προσκολληµένα» σε τοίχους, ώστε να µην «ενωποιούνται» µε αυτούς, και στη συνέχεια έχουµε δυσκολίες στις διάφορες µετατοπίσεις που θα πρέπει να κάνουµε. Γι αυτό, µόλις το σύµβολο πάρει τη σωστή κλίση (αφού το έχουµε πλησιάσει σε κάποιο τοίχο) να το αποµακρύνουµε ένα-δύο βήµατα µακρύτερα από το τοίχο πριν το τοποθετήσουµε. ΗΕ - 18

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΧΕ ΙΩΝ Απόσταση από προηγούµενο σύµβολο : Αν δύο σύµβολα είναι συνδεδεµένα στην ίδια θέση πάνω στον τοίχο, αυτόµατα τοποθετούνται στην ίδια ευθεία και σε κάποια απόσταση µεταξύ τους. Η απόσταση αυτή ορίζεται στη µάσκα «Ιδιότητες Φύλλου» από το πεδίο «απόσταση µεταξύ εξαρτηµάτων». Κατά την τοποθέτηση του συµβόλου πρέπει να πάµε το δροµέα (ποντίκι) πάνω στην γραµµή του τοίχου, στην ίδια θέση που υπάρχει ήδη και άλλο σύµβολο. Μέγεθος Συµβόλων (κλίµακα) Το µέγεθος των συµβόλων που εισάγονται στο σχέδιο, επηρεάζεται από την τιµή στην παράµετρο Κλίµακα Συµβόλων στη µάσκα «Ιδιότητες Φύλλου» (δεξί πλήκ.ποντικ πάνω στο Φύλλο > Ιδιότητες). Όλα τα σύµβολα είναι κατασκευασµένα έτσι ώστε εισάγονται µε κλίµακα = 1. Όσο µεγαλύτερο νούµερο εισάγουµε τόσο µικρότερο είναι το µέγεθος των συµβόλων (πχ. αν εισαχθεί κλίµακα συµβόλων=2 τα σύµβολα θα έχουν το ΜΙΣΟ µέγεθος, αν εισαχθεί κλίµακα συµβόλων=0.5 τα σύµβολα θα έχουν το διπλάσιο µέγεθος κλπ). Συνήθως εισάγοντας µία κλίµακα (ανάλογα µε το µέγεθος του σχεδίου µας) αυτή είναι ικανοποιητική για όλα τα σύµβολα που θα εισάγουµε, και δεν θα απαιτείται ν αλλάζει κάθε φορά που εισάγουµε µία διαφορετική οµάδα συµβόλων. Αν κατ εξαίρεση επιθυµούµε διαφορετικό µέγεθος για κάποιο σύµβολο που εισάγουµε, κατά την τοποθέτηση του, και ενώ το σύµβολο µετακινείται δυναµικά µε το ποντίκι, µπορούµε µε πίεση κάποιων πλήκτρων από το πληκτρολόγιο να επιφέρουµε αλλαγές στο µέγεθος του: [ / ] Κάθε φορά που πιέζουµε «/», το µέγεθος του συµβόλου διαιρείται δια 2. [ * ] Κάθε φορά που πιέζουµε «*», το µέγεθος του συµβόλου πολλαπλασιάζεται επί 2. Ο φάκελος «ΗΕ-Ισχυρά /Φωτιστικά 1:50» περιέχει σύµβολα φωτιστικών σε πραγµατικές διαστάσεις. Ουσιαστικά είναι κατασκευασµένα σε κλίµακα 1:50. Αυτό σηµαίνει ότι εισάγονται στις πραγµατικές τους διαστάσεις όταν η κλίµακα σχεδίου είναι 1:50 και η κλίµακα συµβόλων είναι 1:1. Σε περίπτωση που στη σχεδίαση χρησιµοποιούµε άλλη κλίµακα τότε πρέπει να τροποποιήσουµε και την κλίµακα συµβόλων ώστε τα σύµβολα αυτά να είναι σε πραγµατικές διαστάσεις. Για παράδειγµα αν η κλίµακα σχεδίου είναι 100 (δηλ. 1:100) πρέπει η κλίµακα συµβόλων να είναι 2 (100/50 = 2). Υψος Συµβόλων Για το σωστό υπολογισµό /επιµέτρηση µηκών καλωδίων από το σχέδιο, πρέπει να τοποθετούνται τα σύµβολα στο πραγµατικό ύψος τους (απόσταση από το δάπεδο). Όλα τα σύµβολα τοποθετούνται από το πρόγραµµα µε πληροφορία Ύψους. Αυτή η πληροφορία είναι αποθηκευµένη µε το σύµβολο στη βιβλιοθήκη συµβόλων, και συνήθως δε χρειάζεται µεταβολή. Τα ύψη στα οποία αυτόµατα τοποθετούνται τα σύµβολα είναι : Φωτιστικά Ρευµατοδότες Συσκευές & Μηχανές Πίνακες, Μετρητής ΕΗ Κουτιά ιακλάδωσης ιακόπτες Σύµβολα Ασθενών Τοποθετούνται σε ύψος 3.000 (3 µέτρα) εκτός των φωτιστικών τοίχου που τοποθετούνται στα 2.100 Τοποθετούνται σε ύψος 500 (0,5 µέτρο) Τοποθετούνται σε ύψος 500 (0,5 µέτρο). Εξαιρούνται το Κλιµατιστικό τοίχου, Θερµοσίφωνο & ο Εξαεριστήρας που τοποθετούνται στα 2.100. Τοποθετούνται σε ύψος 1.000 (1 µέτρο) Τοποθετούνται σε ύψος 2.500 (2,5 µέτρα) Τοποθετούνται σε ύψος 1.000 (1 µέτρο) Γενικά τοποθετούνται σε ύψος 500 (0,5 µέτρο) (εκτός µερικών εξαιρέσεων) ΗΕ - 19