Νηπιαγωγείο «Λητώ Παπαχριστοφόρου» και Βρεφοκομικός Σταθμός Πανεπιστημίου Κύπρου Ενημερωτικό Δελτίο Οικολογικής Εξερεύνησης ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Αγαπητοί γονείς, Μάθε για την βιοποικιλότητα είσαι και εσύ ένας κρίκος της αλυσίδας ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Παραμύθι: «Ένα δέντρο ζητάει αυλή». Πού βρίσκουμε μαρούλια, ντομάτες και πατάτες; Τι ήταν πριν γίνουν ντομάτες; Τι χρειάζεται για να φυτρώσουν οι σπόροι; Παρατήρηση εδάφους και μελέτη χώματος χρησιμότητα του εδάφους Παραμύθι: «Ο Ρίκης θέλει να μάθει» Λειτουργικός ορισμός της έννοιας κομποστοποίηση Παραμύθι «Το στέμμα της Ανθής» Τροφικές αλυσίδες Μοντελοποίησηοικοσύστημα Επίσκεψη στο περιβαλλοντικό κέντρο
Με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζουμε το δεύτερο Ενημερωτικό Δελτίο για τις μέρες Οικολογικής Εξερεύνησης του Νηπιαγωγείου "Λητώ Παπαχριστοφόρου" και Βρεφοκομικού Σταθμού του Πανεπιστημίου Κύπρου για τη σχολική χρονιά 2015-2016. Το θέμα που μας απασχολεί είναι ο σχολικός λαχανόκηπος και η μελέτη για την βιοποικιλότητα. Στο σχολικό μας κήπο ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για να ανθίσουν τα φυτά μας και να συμβάλουμε και εμείς στο κίνημα ζωής το οποίο: Εξασφαλίζει στα παιδιά να είναι ενεργοί πολίτες και να έχουν δικαίωμα στην επιλογή της τροφής τους και να ελέγχουν την παραγωγή από τον σπόρο μέχρι το τελικό προϊόν. Εξασφαλίζει τροφή σε αυτούς που έχουν ανάγκη Ξαναβρίσκουν την επαφή με το χώμα,την κηπουρική, την προέλευση της τροφής, τη μυρωδιά των καρπών, τις εποχές του χρόνου, το κύκλο ζωής των φυτών και τη χαρά για συνεργασία Διεκδικεί το δικαίωμα στον ελεύθερο χώρο χωρίς κτίρια και πρασινίζει τις τσιμεντένιες αυλές Διαχειρίζεται δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο μας και εντάσσει νέες περιβαλλοντικές ρουτίνες στην καθημερινότητά μας Ως μέσο την περιβαλλοντική εκπαίδευση, η διαμόρφωση σχολικών κήπων αναδεικνύεται ως δραστηριότητα που συμβάλλει κατεξοχήν στην ευαισθητοποίηση και την κινητοποίηση των παιδιών με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και τη υπεύθυνη κατανάλωση. «Καλύτερη Ζωή: οικονομικά, οικολογικά, συμμετοχικά» Εμπνευστείτε από τις δράσεις των παιδιών και γίνετε μαζί μας ενεργοί πολίτες!!!! Καλή ανάγνωση σε όλους! Περιβαλλοντική ομάδα Χριστοφίνια Αργυρού και Έλενα Θεοδοσίου
ΠΡΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΤΑΞΗ Εισάγουμε το θέμα μας συζητώντας με τα παιδιά για την προέλευση της τροφής μας. Από πού παίρνουμε τα υλικά της σαλάτας; Πού βρίσκουμε μαρούλια, ντομάτες και πατάτες; Τι ήταν πριν γίνουν ντομάτες; Τι χρειάζεται για να φυτρώσουν οι σπόροι; Τι χρειάζεται για να φυτρώσει ένα λουλούδι; Ένα δέντρο; Μετά την ανάγνωση του παραμυθιού «Ένα δέντρο ζητάει αυλή» τα παιδιά αρχίζουν την εξερεύνηση τους στην αυλή του Βρεφοκομικού όπου το έδαφος δεν είναι πολύ ξηρό. Τα παιδιά κάνουν μακροπρόθεσμες παρατηρήσεις στο έδαφος. Επίσης, ενθαρρύναμε τα παιδιά να σκαλίσουν το έδαφος σε βάθος μερικών εκατοστών και να το παρατηρήσουν. (το χρώμα του, την υφή του, αν είναι σκληρό ή μαλακό και τη μυρωδιά του.)
Χρησιμοποίησαν τις αισθήσεις τους και συνέλεξαν δείγματα από τα ευρήματα που ανακάλυψαν Τα παιδιά συζήτησαν μεταξύ τους παρουσιάζοντας τα ευρήματά τους. Ομαδοποίησαν τα ευρήματά τους, κατατάσσοντάς τα σε ζώα, φύλλα, πέτρες, καρπούς, σπόρους!!
Τα παιδιά μέτρησαν με την ρίγα 5 cm και τοποθέτησαν τόση ποσότητα χώμα στο ποτήρι τους. Ακόμη, φύτεψαν το σπόρο τους και έγραψαν το όνομα του!!
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ Μικρό Κουκλοθέατρο με θέμα Έδαφος Κομποστοποίηση Τι μπορούμε να κάνουμε για να μην πληγώνουμε το έδαφος; Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε το έδαφος; Τι έχει συμβεί στο έδαφος στην πρώτη περίπτωση; Ποιες δραστηριότητες του ανθρώπου κάνουν το έδαφος να εξαφανίζεται; Τα παιδιά γνωρίζουν για τη χρησιμότητα του εδάφους και προτείνουν λύσεις προστασίας του. Τα παιδιά βλέπουν εικόνες από σκουπιδότοπους, παράνομες χωματερές, ερημοποίηση περιοχών, πλούσια δάση. Συγκρίνουν την κατάσταση του εδάφους στη μία και στην άλλη περίπτωση. Τα παιδιά μαθαίνουν για την κομποστοποίηση και για τα οικολογικά λιπάσματα..
Παρατηρούν και δημιουργούν την συνταγή λιπασματοποίησης Σχεδιάζουν τα υλικά που μπορούν να διασπαστούν και να δημιουργήσουν λίπασμα Τοποθετούμε στον κατάλληλο χώρο τον κάδο κομποστοποίησης
Κόλλησαν την συνταγή κομποστοποίησης και τον πίνακα με τα υλικά που διασπώνται στον κάδο κομποστοποίησης. Τα παιδιά ευαισθητοποιημένα τρώνε το φρούτο τους και επιλέγουν τα τρόφιμα που μπορούν να κομποστοποιηθούν. Ακολουθούν τα βήματα της συνταγής κομποστοποίησης.
ΤΡΙΤΗ ΜΕΡΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ Μετά από τις συζητήσεις μας για το έδαφος πολλά παιδιά μας ανάφεραν : «Όταν δεν έχουμε πλούσιο χώμα τα φυτά δεν θα βλαστούν, δεν θα έχει λουλούδια, δεν θα έχουν φαί οι μέλισσες και μετά δεν θα έχουμε μέλι.» Τα παιδιά ξεκίνησαν να συνδέουν τους κρίκους της αλυσίδας γι αυτό στόχος μας για αυτή την εβδομάδα ήταν να τα βοηθήσουμε να αντιληφθούν την έννοια ενός οικοσυστήματος και τις τροφικές αλυσίδες. Παραμύθι «Το στέμμα της Ανθής». Τα παιδιά σε αυτό το παραμύθι γνώρισαν την έννοια της βιοποικιλότητας και έδωσαν τον λειτουργικό ορισμό της. Τα παιδιά παρατηρούν εικόνες και σχολιάζουν την σχέση της εικόνας με την έννοια της βιοποικιλότητας. Τα παιδιά στις ομάδες τους έκοψαν εικόνες από οργανισμούς και τις τοποθέτησαν στην κατάλληλη σειρά ανάλογα με την τροφή που τρώνε. Ζωγραφίζουν την δική τους τροφική αλυσίδα
Το ενδιαφέρον των παιδιών για το συγκεκριμένο θέμα φάνηκε και από την επίσκεψη μας στο Κ.Π.Ε Αθαλάσσας.
Τα παιδιά μελέτησαν το περιβάλλον και εργάστηκαν σε ομάδες Φρόντισαν και τάισαν τα ζώα
Τα παιδιά ξεκουράστηκαν και έφαγαν το φρούτο τους στην φύση!!! Παρατήρησαν ταριχευμένα ζώα και μελέτησαν τις τροφικές τους αλυσίδες
ΤΕΤΑΡΤΗ ΜΕΡΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗΣ Τα παιδιά δημιούργησαν και κατασκεύασαν το δικό τους μοντέλο οικοσυστήματος!! Τα παιδιά παρατηρούν μιαν υδρόγειο σφαίρα με τον πολιτικό χάρτη και ένα γεωφυσικό χάρτη. Συζητούν για τα χρώματα, τις πόλεις, τα δάση και τις θάλασσες Τα παιδιά κατέληξαν στις τρεις καταστάσεις της ύλης: στερεό, υγρό, αέριο και ότι έχουμε όλοι ανάγκη από ήλιο, νερό, χώμα, αέρα
Τα παιδιά σε κύκλο μοιράστηκαν 6 εικόνες: χώμα, δέντρο, ήλιος, βροχή, ελάφι, λύκος. Έπαιξαν διάφορα παιχνίδια όπως: Ποιος χρειάζεται ποιον για να ζήσει; Το δέντρο χρειάζεται χώμα, βροχή, ήλιο για να αναπτυχθεί. Το ελάφι χρειάζεται το νεαρό δεντράκι για να τραφεί και ο λύκος το ελάφι! Όλοι χρειαζόμαστε όλους. Θα μπορούσε να ζήσει ο άνθρωπος αν δεν υπήρχαν ζώα και δάση; Διατύπωσαν τον λειτουργικό ορισμό του οικοσυστήματος
Στα παιδιά παρουσιάσαμε μια μεγάλη πλαστική μπουκάλα και τα ενθαρρύναμε να σκεφτούν πώς θα φτιάξουμε το δικό μας οικοσύστημα: τι θα περιλαμβάνει; Τι υλικά θα χρησιμοποιήσουμε; Χρειαζόμαστε χώμα
Χρειαζόμαστε σπόρους για να γίνουν φυτά και να δίνουν οξυγόνο. Χρειαζόμαστε πέτρες για την στεριά Χρειαζόμαστε νερό για λίμνη
Χρειαζόμαστε ένα ζωάκι μικρό, ένα ψαράκι. Το ονομάσαμε Γλυκούλη!!! Χρειαζόμαστε υδρόφυτο για να τρώει ο Γλυκούλης μας!! Τα παιδιά κατασκεύασαν ένα φυσικό μοντέλο, ένα οικοσύστημα και περίγραψαν, εξήγησαν τη σχέση των στοιχείων και των φαινομένων!!!
Τμήμα 4 ετών Κόκκινη τάξη νηπιαγωγείου ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ «Μάθε για την βιοποικιλότητα είσαι και εσύ ένας κρίκος της αλυσίδας» 13/1/2016 «Βιοποικιλότητα 1» Αφού διαβάσαμε το παραμύθι «Ένα δέντρο ζητάει αυλή», παίξαμε ένα κινητικό παιχνίδι, τα παιδιά μπήκαν σε ρόλο και μιμήθηκαν τη διαδικασία βλάστησης των σπόρων και φροντίδας των δέντρων
Βγήκαμε στην αυλή, σκαλίσαμε το χώμα, το μυρίσαμε, το αγγίξαμε, το παρατηρήσαμε... Συλλέξαμε αυτά που βρήκαμε μέσα στο χώμα και τα κατατάξαμε σε πέτρες, σπόρους, λουλουδάκια, μαλακό και σκληρό χώμα...
Βάλαμε δείγμα χώματος μέσα σε μικρές γλαστρούλες και φυτέψαμε τα σποράκια μας!
20/1/2016 «Βιοποικιλότητα 2 / Έδαφος»
Τα παιδιά έμαθαν για την κομποστοποίηση και για τα οικολογικά λιπάσματα. Παρατήρησαν συνταγή κομποστοποίησης, καθώς και το τι μπορούμε να πετάμε στον κάλαθο κομποστοποίησης. Ήρθαν στη συνέχεια, σε επαφή με τον ειδικό κάδο κομποστοποίησης που έχουμε στο σχολείο, τον οποίο περιεργάστηκαν με προσοχή Αφού βγάλαμε τον κάδο έξω στην αυλή και τον τοποθετήσαμε στο χώμα, μαζέψαμε κλαδιά και βάλαμε μια στρώση από αυτά στο κάτω μέρος του κάδου...
Φάγαμε τα φρούτα μας και μαζέψαμε τις φλούδες, τις οποίες ρίξαμε στη συνέχεια μέσα στον κάδο! 27/1/2016 «Βιοποικιλότητα 3 / Οικοσύστημα τροφικές αλυσίδες»
Μέσα από το παραμύθι «Το στέμμα της Ανθής» γνωρίσαμε την έννοια της βιοποικιλότητας. Στη συνέχεια, παρακολουθήσαμε εκπαιδευτικό βίντεο σχετικό με τα οικοσυστήματα και τις τροφικές αλυσίδες Κόψαμε εικόνες από οργανισμούς και τις κολλήσαμε σε σειρά φτιάχνοντας τις δικές μας τροφικές αλυσίδες τις οποίες αντιγράψαμε στη συνέχεια! 3/2/2016 «Βιοποικιλότητα 4 / Οικοσύστημα μοντελοποίηση»
Παρατηρήσαμε την υδρόγειο σφαίρα, ονομάσαμε τα στοιχεία της καθώς και το ποιοι ζούνε στη γη. Παρατηρώντας στη συνέχεια έξι εικόνες (ήλιος, βροχή, χώμα, δέντρο, ελάφι, λύκος) και σχηματίζοντας μια τροφική αλυσίδα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι όλοι όσοι ζούμε στη γη, χρειαζόμαστε όλους για να επιβιώσουμε Αποφασίσαμε να φτιάξουμε στην τάξη το δικό μας οικοσύστημα! Μαζέψαμε χώμα από την αυλή μας, και το βάλαμε μέσα στο πάνω μέρος μιας κομμένης μπουκάλας Συγκεντρώσαμε όλα τα υλικά που θα χρειαζόμασταν στο τραπέζι: άδεια μπουκάλα, χώμα, σπόρους, πέτρες, νερό, υδρόφυτο, ψαράκι
Φυτέψαμε τα σποράκια μας και τοποθετήσαμε με σειρά μέσα στην μπουκάλα ό,τι θα περιλάμβανε το οικοσύστημά μας
Έτοιμο το οικοσύστημά μας το οποίο αποτυπώνουμε όπως μπορούμε στο χαρτί!
ΜΠΛΕ ΤΑΞΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ Αυτοσχέδιο θεατρικό για τα στοιχεία της γης, την χρησιμότητα τους και τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται μεταξύ τους. Τα παιδιά παρατηρούν από κοντά το μηχάνημα κομποστοποίησης και μαθαίνουν τον τρόπο λειτουργίας του..
Τα παιδιά αντιγράφουν λέξεις σχετικές με τον ορισμό της βιοποικιλότητας Τα παιδιά παρατήρησαν την υδρόγειο σφαίρα και ανέφεραν τι μπορούμε να δούμε πάνω σε αυτή Ανέφεραν τα στοιχεία που απαρτίζουν ένα οικοσύστημα, παρατηρώντας αντίστοιχες εικόνες και έβαλαν σε σειρά τις εικόνες για να φαίνεται τι περιλαμβάνει ένα οικοσύστημα και την αλληλεξάρτηση όλων των στοιχείων του
Στο τέλος τα παιδιά δημιούργησαν και κατασκεύασαν το δικό τους μοντέλο οικοσυστήματος! Τοποθετούν χώμα και σπόρια στο ένα κομμάτι της πλαστικής μπουκάλας, αναπαριστώντας τη στεριά
και στο κάτω μέρος της μπουκάλας έριξαν πετραδάκια, νερό, ένα υδρόβιο φυτό και φυσικά ένα ψαράκι, αναπαριστώντας τη θάλασσα. Τα παιδιά πρότειναν διάφορα ονόματα για το φίλο μας το ψαράκι, όπως Τζωρτζ, Πέπα, Πορτοκαλή, Μαύρος, Λένος, Νέμο κ.ά., ωστόσο μετά από Η κίτρινη τάξη βρεφών και η δεύτερη δράση ψηφοφορία επικράτησε το «ΠΟΡΤΟΚΑΛΕΜΟ»!! Οικολογικής Εξερεύνησης!!!
ΒΡΕΦΟΚΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΜΗΜΑ 2-3 Προσαρμόσαμε το θέμα ανάλογα με τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές μας. Αγγίξαμε τις έννοιες: ΧΩΜΑ, ΕΔΑΦΟΣ, ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ, ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ μέσω του πειραματισμού και της παρατήρησης. Συγκεκριμένα πετύχαμε τους εξής στόχους: Να κάνουν παρατηρήσεις στο έδαφος Να ομαδοποιούν τα ευρήματά τους Να χρησιμοποιήσουν τις αισθήσεις τους Να γνωρίσουν για τη χρησιμότητα του εδάφους Να αναπτύξουν στάσεις και ρουτίνες Να ακολουθούν οδηγίες πειράματος Να ανακυκλώνουν τα σκουπίδια τους Να δημιουργήσουν οικολογικό λίπασμα για τα φυτά τους Να σχολιάζουν στο βαθμό που είναι ικανά το οικοσύστημα
Αρχικά, παρατηρήσαμε το χώμα της αυλής μας, συζητήσαμε τι χρώμα έχει, τι έχει μέσα, τι μυρίζει, τι φυτεύουμε σε αυτό!
Καθημερινά μαζεύουμε τις φλούδες από τα φρούτα μας και τις ρίχνουμε στον κάδο κομποστοποίησης που βρίσκεται στην αυλή μας!
Χωριστήκαμε σε τρεις ομάδες και πειραματιστήκαμε με τρία διαφορετικά εδάφη: ερημοποίηση, βλάστηση, μόλυνση!
Και τέλος επισκεφθήκαμε την κόκκινη τάξη του νηπιαγωγείου και παρατηρήσαμε τα οικοσυστήματα που έφτιαξαν!
Πράσινη Τάξη Βρεφών Στα πλαίσια του νέου θεσμού της Οικολογικής Εξερεύνησης του σχολείου μας, οργανώνουμε διάφορες δράσεις και δραστηριότητες, ανάλογα με το θέμα με το οποίο ασχολούμαστε. Πιο κάτω παρουσιάζονται τα βρέφη, τα οποία συμμετέχουν ενεργά στις διάφορες δραστηριότητες, απολαμβάνοντας την κάθε στιγμή!!! Τα βρέφη εμπλέκονται σε διαδικασίες δημιουργίας του δικού μας «μικρού κήπου», καθώς και της φροντίδας των φυτών τους. Αρχικά, τα βρέφη μυρίζονται τις ευωδιαστές μυρωδιές των λουλουδιών μας που τους ζητήσαμε να φέρουν από το σπίτι.
Αφού φέραμε το χώμα μέσα σε ένα πλαστικό δοχείο, το αγγίξαμε και νιώσαμε την υφή του. Στη πορεία, προτρέπουμε τα βρέφη να μεταφέρουν το χώμα μέσα σε ένα πλαστικό κουτί, το οποίο έχουμε διαμορφώσει, ώστε να φυτέψουμε μέσα σε αυτό τα μικρά μας φυτά. Τα βρέφη μεταφέρουν το χώμα, άλλοτε με το φτυαράκι τους και άλλοτε με τα χέρια τους. Δείξαμε στα βρέφη τον τρόπο να το κάνουν και βοηθούσαμε όποιο βρέφος χρειαζόταν βοήθεια.
Επιτέλους, ο Μικρός μας Κήπος είναι έτοιμος!!! Καθημερινά, φροντίζουμε τα λουλούδια μας, ποτίζοντας τα με το μικρό μας ποτιστηράκι. Τα βρέφη «φυτεύουν» τα μικρά καροτάκια τους μέσα στον «κήπο» τους, χρησιμοποιώντας τα μικρά τους δακτυλάκια.
Τα βρέφη παίρνουν από το καλάθι ένα φρούτο από τα τρία είδη (πορτοκάλι, μήλο, αχλάδι) και το τοποθετούν πάνω στο αντίστοιχο πάνω στο αντίστοιχο δέντρο (πορτοκαλιά, μηλιά, αχλαδιά). Νηπιαγωγοί Πράσινης Τάξης Βρεφών: Κωνσταντίνα Κυπριανού & Θεοδώρα Γεωργίου
Κόκκινη Τάξη Βρεφών Ο θεσμός για τη μέρα Οικολογικής Εξερεύνησης, που πραγματοποιείτε στο σχολείο μας, συνεχίζεται και αυτό το μήνα, με τους μικρούς μας φίλους να δείχνουν φοβερό ενδιαφέρον στις δραστηριότητες που αφορούν το θέμα μας. Τα βρέφη και αυτή τη φορά συμμετείχαν σε δραστηριότητες πειραματισμού με μεγάλο ενθουσιασμό!! Θαυμάστε τους μικρούς μας εξερευνητές!! Πήραμε τα φτυαράκια μας και πειραματιστήκαμε με το χώμα! Ακόμη καθαρίσαμε το χώμα από τις πετρούλες.
Μαζέψαμε σε μπωλ όλες τις φλούδες από τα νόστιμα φρούτα μας!!! καιιι.
τα ρίξαμε στο κομποστοποιητή μας για να γίνουν φυσικό λίπασμα για τα φυτά του σχολείου μας!! Ζωγραφίσαμε τις πλαστικές μας γλαστρούλες!!
Πήραμε τα φτυαράκια μας και γεμίσαμε με χώμα τις γλάστρες. Ρίξαμε τα σποράκια μας μέσα στο χώμα.
Μέσα στις γλαστρούλες, τοποθετήσαμε ταμπελίτσες με τα ονόματα του κάθε σπόρου που φυτέψαμε. Ποτίσαμε τα σποράκια μας με νερό για να μεγαλώσουν!