ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟΥ & Δ.Σ. ΟΤΕ Κου ΠΑΝΑΓΗ ΒΟΥΡΛΟΥΜΗ Στην συζήτηση εκδήλωση με θέμα: «ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2011+» Ευχαριστώ το ΚΠΕΕ για την τιμή να με καλέσετε να μιλήσω και με τόσο έγκριτους συν-προσκεκλημένους. Από τα λίγα που θα σας πω τα περισσότερα έχουν ειπωθεί πολλές φορές και από παλιά. Περνάμε μια παρατεταμένη φάση εθνικής φλυαρίας υποκατάστατο της δράσης και φυγή από την πραγματικότητα. Δεν είναι περίεργο, η πραγματικότητα είναι δυσάρεστη και χειροτερεύει με επιτάχυνση χωρίς να φαίνεται το τέρμα. Κάποιοι καλοί άνθρωποι μας έχουν δώσει και τάξει μερικά λεφτά δεμένα σε μια συνταγή που θα μπορούσε να μας βγάλει από την κρίση. Η βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ταμείο έχει στόχο να μας δώσει χρόνο να κάνουμε εκείνα που θα φέρουν την οικονομία στο σημείο που να μπορεί η χώρα να ξαναβγεί στις αγορές. Χάσαμε ήδη πάνω από χρόνο χωρίς να γίνουν πολλά πράγματα. Για την αργοπορία που βάζει σε κίνδυνο την επόμενη δόση και μπορεί να φέρει την δεύτερη παρουσία, οι περισσότεροι κατηγορούν την πολιτική βούληση και φαγωμάρα. Εγώ πιστεύω ότι ακόμη κι αν τα έβρισκαν μεταξύ τους οι πολιτικοί και αποφάσιζαν να κάνουν εκείνα που πρέπει για να πιάσουμε τους στόχους του μνημονίου θα μέναμε στη φάση των ανεκπλήρωτων καλών προθέσεων. Για να κάνεις κάτι, χρειάζεται το εργαλείο. Στην περίπτωσή μας αυτό λέγεται Διοίκηση και στη χώρα μας στο Δημόσιο η Διοίκηση δεν λειτουργεί, ή πιο σωστά είναι μια μηχανή που καίγεται μόλις ανεβάσεις τις στροφές. Γιατί;
Το ξέρουμε όλοι. Έχει σχεδόν από την γέννησή της εκτραπεί από τον σκοπό της για να γίνει όχημα των συμφερόντων όσων την επανδρώνουν και υπηρέτης της καριέρας των πολιτικών εκείνων που μας χρεοκόπησαν. Δεν είναι τωρινή η κατάσταση αλλά εδραιώθηκε καλά μετά την μεταπολίτευση με παράλληλο γιγάντωμα του κράτους κι έτσι μεγάλη αύξηση του φορτίου που κουβαλά η Δημόσια Διοίκηση. Ο κ. Ψάλτης μου ζήτησε να μιλήσω για την εμπειρία μου στον ΟΤΕ. Θα αντλήσω από εκεί αλλά κι από αλλού. Τα χάλια της Διοίκησης, οι αιτίες τους, ήδη υπήρχαν όταν ανέλαβα την Εμπορική Τράπεζα πριν 30 χρόνια. Βρήκα τις ίδιες αιτίες ακόμη χειρότερες το 2004 που ήρθα στον ΟΤΕ. Την Διοίκηση μοιράζονταν μεταξύ τους το κόμμα στην εξουσία, οι πολιτικοί προϊστάμενοι, οι συνδικαλιστές και άλλοι κατά περίπτωση, π.χ. προμηθευτές, και όταν αναφέρω πολιτικούς προϊσταμένους μην θεωρηθεί (νομιστεί) ότι το ενδιαφέρον τους είναι συνδεδεμένο με την εφαρμογή κάποιας εθνικής γραμμής πλεύσεως. Το ότι υπάρχουν εξαιρέσεις, μια αριστερά μου όπως και ο προκάτοχός του, δεν αλλάζει τον κανόνα. Οι κατ όνομα και νομική ευθύνη Διοικήσεις τοποθετούνται για να κάνουν αυτό που τους λένε και προσπαθούν να προστατέψουν τα νώτα τους. Τώρα συμβαίνει να τυχαίνουν και κάποιοι τρελοί που επιμένουν να διοικούν με τους κανόνες της τέχνης, δηλαδή σωστά. Γιατί υπάρχουν τέτοιοι κανόνες και συστήματα διοίκησης και εφαρμόζονται στις πολιτισμένες χώρες αλλά και στον τόπο μας στον ιδιωτικό τομέα που ο ανταγωνισμός δεν συγχωρεί. Τι κάνει ο τρελός που θέλει να δουλέψει σωστά; Δοκιμάζει να πάρει πίσω την διοίκηση που του έχουν αναθέσει στα χαρτιά αλλά όχι στην πραγματικότητα.
Όταν το καλόπιασμα και η κολακεία από το σύστημα δεν πιάσει, όταν καταλάβουν ότι δεν είσαι της παρέας, τότε αρχίζει πόλεμος σκληρός και ύπουλος. Τα συμφέροντα που μέχρι τότε τρώγονταν για την πίτα, βρήκαν κοινό εχθρό. Βρήκαν μια διοίκηση που θέλει να εφαρμόσει πρωτάκουστα πράγματα. Αξιολόγηση προσωπικού Αξιοκρατία Πειθαρχία Διάφανη Λογιστική Διαδικασίες προμηθειών Να ξηλώσει μαγαζιά. Τα συμφέροντα που κινδυνεύουν έχουν δυνατούς συμμάχους. Στα ΜΜΕ, στην δυσλειτουργία της δικαιοσύνης, την απάθεια του κόσμου, τον κυνισμό του προσωπικού. Ο πόλεμος είναι σίγουρος, αλλά πάρτε θάρρος. Ξαφνικά, από εκεί που δεν το περιμένεις βρίσκεις συμμάχους. Φανερώνονται υγιείς δυνάμεις που ως τότε λούφαζαν. Αν προλάβουν να γίνουν και μερικά σωστά μέτρα και έρθουν θετικά αποτελέσματα, τότε οι υγιείς δυνάμεις πολλαπλασιάζονται, το ηθικό ανεβαίνει και χτίζεται αξιόπιστα. Η μεγάλη πλειοψηφία μπορεί πάντα να ξεχωρίσει το σωστό και το τίμιο, αλλά φοβάται. Είναι αυτό που το λέμε εδώ, η κουλτούρα. Και η ιστορία μας έχει παραδείγματα. Ο στρατός του 97 ήταν ο ίδιος μ εκείνον του 1912. Αν δοθεί λοιπόν κάποιος χρόνος, μια διοίκηση μπορεί να φτιάξει. Αλλά μην βιαστούμε να χαρούμε. Τα πράγματα μπορούν να φτιάξουν ως ένα σημείο και όχι μόνιμα.
Το μάθημα που πήρα από τον Όμιλο της Εμπορικής ήταν ότι αν το γενικότερο περιβάλλον δεν αλλάξει, μόλις φύγει μια διοίκηση που αντιστέκεται. Εκείνοι που στερήθηκαν το φρούτο θα γυρίσουν με μεγαλύτερη μανία να χαλάσουν ότι έγινε και να τιμωρήσουν όσους προσπάθησαν. Το είχα ξαναδεί στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά που εργάστηκα νέος. Μια θαυμάσια μονάδα, ικανή να ανταγωνίζεται παγκόσμια, με περήφανους εργαζόμενους. Άρκεσαν λίγοι μήνες δημόσιου ελέγχου για να τα διαλύσουν. Παντού, όπου μπαίνει το Κράτος και η πολιτική το ίδιο. Στον ΟΤΕ η παρουσία της Deutsche Telekom δίνει κάποια σιγουριά ότι δεν θα υπάρξει πισωγύρισμα όχι για να μας κάνει εθνικά υπερήφανους, αλλά είναι λύση. Μπορεί λοιπόν κάποιος που ξέρει, θέλει και τολμά, να χτίσει στον τομέα του αλλά προσωρινά. Αν δεν γίνουν τελεσίδικες αλλαγές στους θεσμούς, δεν στεριώνει καλή διοίκηση. Προχτές σε μια εκδήλωση του ΙΟΒΕ έκανα προτάσεις που βασίζονται στην πείρα μου. Τις επαναλαμβάνω πιο περιληπτικά Πρέπει στον μέγιστο δυνατό βαθμό να αποσυνδεθεί η διοίκηση από τον επαγγελματία πολιτικό. Αυτό θα γίνει μόνο αν οι Υπουργοί πάψουν να είναι Βουλευτές. Η καλή διοίκηση χρειάζεται συνέχεια. Η λίγη συνέχεια που υπήρχε στην Ελλάδα καταργήθηκε την δεκαετία του 80. Χρειάζεται να μπουν μόνιμοι Υφυπουργοί, ή πάντως υπηρεσιακοί, επικεφαλής της δημοσιοϋπαλληλίας σε κάθε Υπουργείο. Αμετακίνητοι από τις εναλλασσόμενες κυβερνήσεις. Το πρόβλημα θα μικρύνει αυτόματα αν μικρύνει ο δημόσιος τομέας. Η ιδιωτικοποίηση, όχι με εισπρακτικά κίνητρα, όσο περισσότερων κρατικών μονάδων γίνεται, συρρίκνωση άλλων και το κλείσιμο άχρηστων, είναι επιβεβλημένα μέτρα. Δεν χρειάζεται να μας το πει η Τρόικα. Η μείωση του δημόσιου τομέα ευρύτερου και μη θα προσκρούσει σε δύο σκοπέλους. Ο ένας είναι η μονιμότητα κατοχυρωμένη αλλού,
Συνταγματικά και αλλού από πλέγμα νόμων, συλλογικών συμβάσεων και οργανισμών προσωπικού. Ο άλλος, η ισχύς του συνδικαλισμού στο Δημόσιο και αυτή κατοχυρωμένη με νόμους αλλά και αλληλεξαρτήσεις με το πολιτικό κατεστημένο. Δεν εισηγούμαι την κατάργηση της μονιμότητας στον στενό πυρήνα της διοίκησης. Ρωτώ όμως αν οι σχεδόν 200.000 καθηγητές, δάσκαλοι και νηπιαγωγοί και το νοσηλευτικό προσωπικό ανήκουν στον στενό πυρήνα της διοίκησης. Στις ΔΕΚΟ όμως και την τοπική αυτοδιοίκηση, πρέπει να ισχύει το καθεστώς που διέπει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και να καταργηθεί οποιαδήποτε άλλη προστασία. Αν δεν αποκατασταθεί το διευθυντικό δικαίωμα στον δημόσιο τομέα, ας ξεχάσουμε βελτίωση διοίκησης. Για να γίνει αυτό, μεταξύ άλλων χρειάζεται ριζικό κλάδεμα συνδικαλιστικών προνομίων και εξουσιών, άλλα κατοχυρωμένα με νόμους άλλα από συνήθεια και ανοχή. Τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα σήμερα είναι το κυριότερο εμπόδιο στην εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων οργάνωσης και αξιολόγησης προσωπικού αξιοκρατικής εξέλιξης και κάθε προόδου. Είναι κράτος εν κράτει που καθηλώνουν κάθε εξέλιξη. Αυτά που είπα μόλις τώρα και άλλα, μπορεί να μας φαίνονται χίμαιρες, αλλά ισχύουν με παραλλαγές σε όλες τις χώρες που έχουν καλή διοίκηση. Θα γίνουν κάποτε κι εδώ. Το ζητούμενο είναι να γίνουν πριν ξεσπάσει η κρίση που σιγοβράζει. Η πιο κρίσιμη διάσταση τώρα είναι Ο ΧΡΟΝΟΣ. Ευχαριστώ.