ΠΑΡΑ ΟΤΕΟ 3.2.7 ΕΡΕΥΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ (DESK ANALYSIS)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΑΡΑ ΟΤΕΟ 3.2.7 ΕΡΕΥΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ (DESK ANALYSIS) Mediterranean Life Style «MedLS» Μεσογειακός Τρόπος Ζωής της Περιφέρειας Ηπείρου ΠΑΡΑ ΟΤΕΟ ΑΝΑ ΟΧΟΥ: Φεβρουάριος 2014 EKΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Φορέας Ανάθεσης: Ανάδοχος: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟ ΟΜΩΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ Πλ. Πύρου 1, 453 32, Ιωάννινα Τηλ: 26510-87355 Fax: 26510-25674 ΕΤΑΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Γ. Παπανδρέου 5,71306, Ηράκλειο Κρήτης Τηλ: 2810-361242 Fax: 2810-361152 Email: info@etam.gr Η πράξη συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) κατά 75% και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Ιταλίας κατά 25% στο πλαίσιο του Προγράµµατος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας «Ελλάδα Ιταλία 2007-2013»

Περιεχόμενα 1. Αντικείμενο Έρευνας & Μεθοδολογία Υλοποίησης Έρευνας 2 2. Συμπεράσματα Έρευνας 5 2.1 Προφίλ συμμετεχόντων στην έρευνα 6 2.2 Κύρια αγροτικά διατροφικά προϊόντα κανάλια διανομής και βαθμός εξωστρέφειας προϊόντων 8 2.3 Προϊόντα πιστοποιημένης ποιότητας & βιολογικά προϊόντα 2.4 Αξιολόγηση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αγροδιατροφικών προϊόντων & ρόλος των ΟΤΑ Α & Β βαθμού στην ανάπτυξη των τοπικών προϊόντων 13 14 Σελίδα 1

1. Αντικείμενο Έρευνας & Μεθοδολογία Υλοποίησης Έρευνας Αντικείμενο της έρευνας είναι η συλλογή στοιχείων από τοπικές επιχειρήσεις της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων που δραστηριοποιούνται στον τομέα εκείνων των τροφίμων που προάγουν το μεσογειακό πρότυπο διατροφής, την παράδοση και το λαϊκό πολιτισμό της Ηπείρου. Ζητούμενο της έρευνας είναι : να καταγραφούν τα φημισμένα, ονομαστά και ποιοτικά τοπικά προϊόντα της περιοχής, να αξιολογηθεί η δυναμική των προϊόντων και ο βαθμός εξωστρέφειάς τους στις διεθνείς αγορές, να αξιολογηθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προϊόντων που προσδιορίζουν αφενός τη δυναμική τους σε σχέση με την προώθηση και τοποθέτησή τους σε αγορές και αφετέρου, την αγοραστική τους δύναμη, να προσδιοριστούν τα υφιστάμενα κανάλια διανομής, να καταγραφούν οι ανάγκες και τα προβλήματα των προϊόντων, να αξιολογηθεί ο ρόλος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α και Β Βαθμού σε σχέση με την παροχή στήριξης στους τοπικούς παραγωγούς και επιχειρηματίες, να διερευνηθούν οι τρόποι ενίσχυσης του συστήματος παραγωγής και διανομής των τοπικών αγροτικών προϊόντων. Για την υλοποίηση της έρευνας πεδίου με ομάδα στόχο τους παραγωγούς και επιχειρηματίες αγροτικών, τοπικών προϊόντων και ειδών χειροτεχνίας χρησιμοποιήθηκε το κοινό ερωτηματολόγιο που σχεδιάστηκε από τον Εταίρο 4 «Istituto Pugliese di Ricerche Economiche e Sociali» (IPRES). Για τη διεξαγωγή της έρευνας διαμορφώθηκε ένας κατάλογος με επιχειρήσεις των πιο αντιπροσωπευτικών τοπικών προϊόντων της περιοχής μελέτης. Σε συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή έγιναν τηλεφωνικές επαφές για τη Σελίδα 2

διερεύνηση του καταρχήν ενδιαφέροντος συμμετοχής των επιχειρήσεων στην έρευνα και βάσει των αποτελεσμάτων επιλέχθηκαν οι είκοσι (20) επιχειρήσεις οι οποίες και αποτελούν το δείγμα της έρευνας και καλύπτουν γεωγραφικά ολόκληρη την Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων. ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ % ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 9 45,00 ΜΕΤΣΟΒΟ 1 5,00 ΚΟΝΙΤΣΑ 3 15,00 ΖΑΓΟΡΙ 3 15,00 ΖΙΤΣΑ 1 5,00 ΔΩΔΩΝΗ 1 5,00 ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ 1 5,00 ΠΩΓΩΝΙ 1 5,00 ΣΥΝΟΛΟ 20 100,00 Ειδικότερα οι επιχειρήσεις της έρευνας αντιπροσωπεύουν κλάδους προϊόντων οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως οι πλέον δυναμικοί και έχουν καθιερώσει την Ήπειρο τόσο στην ελληνική και τις ξένες αγορές, όσο και στη συνείδηση των επισκεπτών που αναζητούν να δοκιμάσουν και να προμηθευτούν τα εν λόγω προϊόντα της Ηπειρώτικης γης. Ειδικότερα στην έρευνα συμμετέχουν επιχειρήσεις: Γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων παραδοσιακών γλυκών και ποτών παραδοσιακών ζυμαρικών οίνου μελιού ειδών αρτοποιίας ιχθυοκαλλιεργειών δυναμικών αγροτικών καλλιεργειών (ιπποφαές) Τα ερωτηματολόγια εστάλησαν με φαξ και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στις επιχειρήσεις συνοδευόμενα από ενημερωτική επιστολή. Σελίδα 3

Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει ερωτήματα όπως : Προσωπικά στοιχεία ερωτώμενου (φύλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, θέση στο φορέα, έτη προϋπηρεσίας) Ποια είναι τα αγροτικά προϊόντα διατροφής της περιοχής; Υπάρχουν προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης; Η τοπική παραγωγή εξάγεται ή μπορεί να εξαχθεί σε διεθνείς αγορές; Πώς αξιολογείται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προϊόντων (εμφάνιση, συσκευασία, τιμή, ποιότητα / γεύση, παρασκευή σύμφωνα με τοπική παράδοση, διάθεση σε εθνικές και διεθνείς αγορές, ενδείξεις ΠΟΠ, ΠΓΕ); Ποια είναι τα κανάλια διανομής των προϊόντων; Η συσκευασία ανταποκρίνεται στις ανάγκες των διεθνών αγορών; Τα τοπικά προϊόντα είναι διαθέσιμα σε διεθνές επίπεδο; Οι ΟΤΑ μπορούν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη των τοπικών προϊόντων; Πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί το σύστημα παραγωγής και το σύστημα διανομής των τοπικών αγροτικών προϊόντων; Τα αποτελέσματα της έρευνας θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της λειτουργίας του γραφείου πληροφόρησης επιχειρηματιών και ευρύτερου κοινού, ενώ μέσα από τη δημοσιοποίησή τους επιδιώκεται η ευαισθητοποίηση των τοπικών αρχών και σχετικών φορέων για την επίλυση τυχόν προβλημάτων και αναγκών, την αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας των τοπικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού. Σελίδα 4

2. Συμπεράσματα Έρευνας 2.1 Προφίλ συμμετεχόντων στην έρευνα Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων έγινε σε ποσοστό 55% από τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων και σε ποσοστό 45% από διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα εμφανίζουν ισόποση σχεδόν αναλογία από άποψη φύλου. Συγκεκριμένα συμμετείχαν έντεκα (11) γυναίκες και εννέα (9) άνδρες. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα συγκεντρώνονται κυρίως στην ομάδα ηλικιών 40-54 ετών (55%). Το 25% των συμμετεχόντων είναι ηλικίας έως και 39 ετών και ακολουθούν τα άτομα άνω των 55 ετών (20%). Σελίδα 5

Το μορφωτικό επίπεδο των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι υψηλό, καθώς η πλειονότητα είναι πτυχιούχοι ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης (60%). Πιο συγκεκριμένα το 45% είναι απόφοιτοι πανεπιστημιακών σχολών, το 15% απόφοιτοι ανώτερων τεχνολογικών ιδρυμάτων και ακολουθούν οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (30% και 10% αντίστοιχα). Τα άτομα που έλαβαν μέρος στην έρευνα διαθέτουν πολύχρονη επαγγελματική εμπειρία και προϋπηρεσία. Συγκεκριμένα το 30% μετρά προϋπηρεσία 15-20 έτη, ενώ το 25% περισσότερα από 21 χρόνια γεγονός που συνεπάγεται πολύ καλή γνώση της υφιστάμενης κατάστασης του τομέα των προϊόντων όπου δραστηριοποιούνται. Αναλυτικότερα τα έτη εμπειρίας αποτυπώνονται στο παρακάτω γράφημα. Σελίδα 6

2.2 Κύρια αγροτικά διατροφικά προϊόντα κανάλια διανομής και βαθμός εξωστρέφειας προϊόντων Στην περιοχή έρευνας παράγονται και παρασκευάζονται τα εξής προϊόντα : Γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα Στον ορεινό όγκο της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου, με κύρια δραστηριότητα την κτηνοτροφία, δημιουργήθηκε μεγάλη παράδοση στην τυροκομία, τέχνη γνωστή στους Έλληνες από τα Ομηρικά χρόνια. Το γάλα και τα προϊόντα του αποτελούν μια σημαντική κατηγορία προϊόντων, αποτελώντας ακρογωνιαίο λίθο της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας και στηρίζοντας ιδιαίτερα τις ορεινές αγροτικές και παραμεθόριες περιοχές. Η μεγαλύτερη παραγωγή γάλακτος και τυριών εντοπίζεται στην ΠΕ Ιωαννίνων όπου παράγονται τυριά σκληρά - ημίσκληρα και τυριά τυρογάλακτος. Τα πλέον δυναμικά προϊόντα της περιοχής είναι το γαλοτύρι, η κεφαλογραβιέρα, το Μετσοβόνε και η φέτα. Πτηνοτροφικά προϊόντα Η πτηνοτροφία στην Ήπειρο αποτελεί τον πλέον δυναμικό κλάδο της ελληνικής κτηνοτροφίας με την μεγαλύτερη καθετοποίηση. Οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με την πτηνοτροφία είναι συγκεντρωμένες σε μεγάλο βαθμό κυρίως στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων φτάνοντας περίπου το 45% πανελληνίως. Σελίδα 7

Η αυγοπαραγωγός ορνιθοτροφία και κυρίως η κρεατοπαραγωγός είναι πολύ ανεπτυγμένες. Η τελευταία είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη γεγονός που προκύπτει από το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής της Περιφέρειας Ηπείρου στο συνολικά παραγόμενο ορνίθιο κρέας. Τα τελευταία έτη η παραγωγή ορνίθιου κρέατος από τις πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της Ηπείρου, ανέρχεται στο 42% της εθνικής παραγωγής. Στην ΠΕ Ιωαννίνων λειτουργούν 555 εκμεταλλεύσεις κρεατοπαραγωγής και 6 εκμεταλλεύσεις αυγοπαραγωγής. Κτηνοτροφικά προϊόντα Ένας από τους βασικότερους κλάδους παραγωγής του πρωτογενή τομέα αποτελεί η αιγοπροβατοτροφία. Στην ΠΕ Ιωαννίνων συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός αιγοπροβάτων και το αιγοπρόβειο κρέας ικανοποιεί τόσο τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής, όσο και της εγχώριας αγοράς (μικρό βάρος και γευστικό προϊόν). Επίσης στην περιοχή εκτρέφονται χοίροι, ενώ φημισμένα είναι τα παραγόμενα λουκάνικα. Οίνοι Στην Περιφέρεια Ηπείρου καλλιεργούνται συνολικά περίπου 5.750 στρέμματα οινοποιήσιμων αμπελιών. Από αυτά, τα 5.000 στρέμματα βρίσκονται στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων και το μεγαλύτερο μέρος τους εντοπίζεται στις πλαγιές της αμπελουργικής ζώνης της Ζίτσας η οποία έχει εδραιώσει τη φήμη της ως κατεξοχήν αμπελουργική και οινοπαραγωγική περιοχή. Οι οίνοι της είναι γνωστοί τόσο στην ελληνική αγορά, όσο και στις αγορές του εξωτερικού. Στην Π.Ε. Ιωαννίνων παράγεται επίσης και πολύ καλής ποιότητας ξύδι. Τσίπουρο Το τσίπουρο είναι παραδοσιακά συνδεδεμένο με τη διατροφή και την κουλτούρα των Ηπειρωτών και αποτελεί εί το κατεξοχήν κέρασμα φιλοξενίας. Παρασκευάζεται σε όλα τα οινοποιεία που βρίσκονται στην Π.Ε. Ιωαννίνων. Αλιεύματα Στην Περιφέρεια Ηπείρου η εκτροφή ψαριών εσωτερικών υδάτων ξεκίνησε εδώ και 60 χρόνια. Στην Π.Ε. Ιωαννίνων λειτουργούν αρκετές μονάδες αλιευτικής παραγωγής, ενώ κύρια προϊόντα είναι η πέστροφα και το χαβιάρι. Σελίδα 8

Αρωματικά φυτά βότανα Στην Π.Ε Ιωαννίνων δραστηριοποιείται επιχείρηση η οποία παράγει αιθέρια έλαια από διάφορα αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά τα οποία προέρχονται αποκλειστικά από αυτοφυή βλάστηση που βρίσκεται στην κοιλάδα της Δωδώνης. Μέλι Η παραγωγή μελιού, αναπτύσσεται τελευταία στην περιοχή της Περιφέρειας Ηπείρου με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Στην περιοχή έρευνας συγκεντρώνονται οι περισσότεροι μελισσοκόμοι και κυψέλες. Λόγω της πλούσιας χλωρίδας παράγεται εξαιρετικής ποιότητας ανθόμελο (θυμαρίσιο μέλι), μέλι από εσπεριδοειδή, αλλά και μέλι από άλλα φυτά. Παραδοσιακά γλυκά και μαρμελάδες Στην Π.Ε. Ιωαννίνων λειτουργούν αρκετές επιχειρήσεις που παράγουν παραδοσιακά σιροπιαστά γλυκά όπως τον φημισμένο και ξακουστό μπακλαβά, καθώς και γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες κ.α., αξιοποιώντας τους καρπούς της Ηπειρώτικης γης κ.α. Παραδοσιακά ζυμαρικά Στην περιοχή παράγονται με παραδοσιακό τρόπο και αγνά υλικά ζυμαρικά ποικίλων ειδών (τραχανάς, χυλοπίτες, κριθαράκι, κ.α.). Σε ερώτημα αν τα προϊόντα της περιοχής είναι διαθέσιμα σε διεθνές επίπεδο, οι 18 από τους 20 που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν θετικά, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι λίγα μόνο από τα τοπικά προϊόντα εξάγονται. Σημειώνουν ωστόσο ότι υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις θα μπορούσε να αυξηθεί το μερίδιο των προϊόντων με εξαγώγιμο προσανατολισμό. Σελίδα 9

Για τη διάθεση των τοπικών διατροφικών προϊόντων τόσο στην εγχώρια, όσο και στις διεθνείς αγορές βασικό κανάλι διανομής θεωρούνται σε ποσοστό 75% οι χονδρέμποροι. Επίσης τα προϊόντα διατροφής τοποθετούνται στις αγορές μέσω super markets, ενώ και το διαδίκτυο αξιολογείται ως σημαντικό μέσο προώθησης και διανομής προϊόντων. Ακόμη, σε μικρότερο ποσοστό αναφέρονται ως κανάλια διανομής οι ειδικές λαϊκές αγορές, τα καταστήματα ντελικατέσεν, τα κέντρα εστίασης, οι συνεταιρισμοί και τα καταστήματα παραδοσιακών προϊόντων. Ένας μόνο από τους ερωτώμενους απάντησε ότι τα προϊόντα διατροφής διανέμονται απευθείας από τον παραγωγό χωρίς μεσάζοντες. Για τη βελτίωση της διανομής των προϊόντων, οι συμμετέχοντες στην έρευνα προτείνουν ως αναγκαίες δράσεις : την εξασφάλιση χρηματοδότησης για συστηματική, οργανωμένη και συντονισμένη προβολή των προϊόντων, τη δημιουργία κλαδικών συνεταιρισμών, τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας διάθεσης προϊόντων, τη δικτύωση επιχειρήσεων, την ενημέρωση, επιμόρφωση - κατάρτιση των παραγωγών σε θέματα προβολής και διακίνησης προϊόντων. Σελίδα 10

Για την ενίσχυση του συστήματος παραγωγής αναγκαία δράση θεωρείται η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και ενημέρωσης στους παραγωγούς αναφορικά με επιδοτούμενα προγράμματα στον αγροτικό τομέα και τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας θετικά εκτιμάται ότι θα συμβάλει στο σύστημα παραγωγής η συνάθροιση δυνάμεων και η δημιουργία κλαδικών συνεταιρισμών, όπως επίσης η επιμόρφωση κατάρτιση των παραγωγών. Σελίδα 11

2.3 Προϊόντα πιστοποιημένης ποιότητας & βιολογικά προϊόντα Τα τελευταία χρόνια η συμπεριφορά των καταναλωτών συνεχώς αλλάζει αφού αναζητούν στα τρόφιμα που καταναλώνουν, όχι μόνο υψηλότερες προδιαγραφές στο θέμα της ασφάλειας, αλλά παράλληλα και πιστοποίηση. Αναζητούν επιβεβαίωση της προέλευσης και του τρόπου παραγωγής αυτών των τροφίμων, ώστε να είναι σίγουροι ότι η διαδικασία παραγωγής του προϊόντος που καταναλώνουν ελέγχεται. Ο καταναλωτής πλέον αναζητά τρόφιμα με ειδικά χαρακτηριστικά και ο παραγωγός ανησυχεί όσον αφορά τον κίνδυνο εξαφάνισης αυθεντικών και παραδοσιακών προϊόντων. Στο πλαίσιο της κάλυψης των παραπάνω αναγκών η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε τη δημιουργία τριών συστημάτων προστασίας ονομασιών: 1. την Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π) 2. την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) 3. τα Ειδικά Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα Στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων σύμφωνα με την έρευνα των επιχειρήσεων υπάρχουν αρκετά τέτοια προϊόντα. Ειδικότερα αναφέρονται : Γαλοτύρι (ΠΟΠ) Κεφαλογραβιέρα (ΠΟΠ) Μετσοβόνε (ΠΟΠ) Φέτα (ΠΟΠ) Οίνοι Ζίτσας (ΠΟΠ) Τοπικός Οίνος Ιωαννίνων (ΠΓΕ) Μετσοβίτικος Τοπικός Οίνος (ΠΓΕ) Επίσης βάσει των ευρημάτων της έρευνας, 13 από τους 20 συμμετέχοντες αναφέρουν ότι στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων αναπτύσσονται βιολογικές καλλιέργειες, σε περιορισμένη ωστόσο έκταση, οι οποίες αφορούν σε καλλιέργειες αμπελιών και κτηνοτροφικών φυτών. Στο ερώτημα «ποια είναι τα κυριότερα θέματα ή προβλήματα της βιολογικής καλλιέργειας» μόνο 3 από τους 20 απάντησαν, αναφέροντας ως βασικά προβλήματα : το κόστος της πιστοποίησης την αποδοτικότητα της παραγωγής την ανθεκτικότητα της παραγωγής και τη διάθεση της παραγωγής στην αγορά Σελίδα 12

2.4 Αξιολόγηση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αγροδιατροφικών προϊόντων & ρόλος των ΟΤΑ Α & Β βαθμού στην ανάπτυξη των τοπικών προϊόντων Στο πλαίσιο της έρευνας ζητήθηκε από τους ερωτώμενους να αξιολογήσουν ορισμένα χαρακτηριστικά των προϊόντων διατροφής του αγροτικού τομέα (εμφάνιση, συσκευασία, τιμή, γεύση /ποιότητα, κ.α.) βαθμολογώντας σε μια πενταβάθμια κλίμακα (1 = ελάχιστη σημασία, 5 = μέγιστη σημασία). Από τις απαντήσεις και εκτιμώντας τη μέση τιμή του κάθε ιδιαίτερου χαρακτηριστικού διαπιστώνεται ότι μεγαλύτερη σημασία φαίνεται να έχει η γεύση και η ποιότητα του προϊόντος και ακολουθούν κατά σειρά σπουδαιότητας, η δυνατότητα διάθεσης του προϊόντος στην εγχώρια και διεθνή αγορά, η παρασκευή των προϊόντων βάσει της τοπικής παράδοσης, η εμφάνιση και η συσκευασία του προϊόντος. Λιγότερη σημασία για τους ερωτώμενους έχουν οι ενδείξεις ΠΟΠ, ΠΓΕ και η τιμή του προϊόντος. Στο γράφημα που ακολουθεί παρουσιάζεται αναλυτικά η βαθμολογία (μέση τιμή) για καθένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός προϊόντος που επηρεάζουν τη ζήτηση και τη θέση του στην καταναλωτική αγορά. Ειδικότερα ως προς τη συσκευασία των τοπικών προϊόντων, το 45% των ερωτώμενων θεωρεί ότι μόνο ορισμένα προϊόντα είναι έτσι συσκευασμένα, ώστε να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές των διεθνών αγορών. Αντίστοιχα το 45% αξιολογεί ότι η συσκευασία των τοπικών προϊόντων δεν είναι η κατάλληλη για τις ξένες αγορές και χρειάζεται περεταίρω βελτίωση. Μόνο ένα 10% απαντά ότι η συσκευασία όλων των τοπικών προϊόντων είναι ικανοποιητική και σύμφωνη με τις διεθνείς προδιαγραφές. Σελίδα 13

Σημαντικό και ενεργό επίσης ρόλο στην ανάπτυξη των τοπικών προϊόντων θεωρείται ότι μπορούν να αναλάβουν οι ΟΤΑ Α και Β βαθμού. Από την έρευνα προκύπτει ότι οι παραγωγοί και ο επιχειρηματικός κόσμος προσδοκά τη στήριξη από τις τοπικές αρχές για την ενίσχυση ση κυρίως της εξωστρέφειας των προϊόντων. Για την επίτευξη του στόχου αυτού οι συμμετέχοντες στην έρευνα προτείνουν ως αναγκαίες δράσεις : α) την προβολή των ηπειρώτικων προϊόντων μέσα από τους διαδικτυακούς τόπους των δήμων, των περιφερειακών ενοτήτων και της Περιφέρειας Ηπείρου, β) την προβολή των προϊόντων μέσα από τη συμμετοχή των προαναφερθέντων φορέων σε εθνικές και διεθνούς χαρακτήρα εκθέσεις, γ) τη διοργάνωση οινογαστρονομικών εκδηλώσεων και δ) την υλοποίηση επιμορφωτικών σεμιναρίων για τους παραγωγούς και όλους τους εμπλεκόμενους στον αγροδιατροφικό τομέα. Σελίδα 14