www.energy crops.eu ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

www.energy crops.eu ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Οδηγία 2003/30/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την προώθηση της χρήσης βιοκαυσίμων ή άλλων ανανεώσιμων καυσίμων για τις μεταφορές, επιβάλλει τη διείσδυση μιας ελάχιστης αναλογίας βιοκαυσίμων επί του συνόλου της βενζίνης και του πετρελαίου ντίζελ που διατίθεται στις αγορές των κρατών μελών της Ε.Ε. Η τιμή αναφοράς για τον παραπάνω στόχο ορίζεται στο 20% μέχρι το 2020. Το γεγονός αυτό επιβάλει την δραστηριοποίηση της Κύπρου στον τομέα της παραγωγής υγρών βιοκαυσίμων. Μέχρι σήμερα η παραγωγή και η κατανάλωση υγρών βιοκαυσίμων στον τομέα των μεταφορών στην χώρα μας παραμένει μηδενική λόγω κυρίως της έλλειψης διαθέσιμης καλλιεργήσιμης γης αλλά και του περιορισμένου υδατικόυ δυναμικόυ της Κύπρου, παράγοντες αποτρεπτικοί για την προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών στο νησί μας. Ως εκ τούτου, η παραγωγή πρώτης ύλης από ενεργειακά φυτά παραμένει στο επίπεδο των πιλοτικών αγρών. ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Η παρούσα ερευνητική πρόταση χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας (Ι.Π.Ε.) στο Πλαίσιο του Προγράμματος «Έρευνα και Επιχειρήσεις» της ΔΕΣΜΗΣ 2008 και έχει ως βασικό στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του Ανάδοχου Φορέα στον τομέα τον οποίο δραστηριοποιείται και την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης βάσης δεδομένων η οποία θα συμβάλει στην πολιτική της προώθησης των ενεργειακών καλλιεργειών και κατά συνέπεια των βιοκαυσίμων. Στα πλαίσια της Ερευνητικής Πρότασης πραγματοποιήθηκε ολοκληρωμένη διερεύνηση του δυναμικού προώθησης και αξιοποίησης των ενεργειακών καλλιεργειών στην Κύπρο για την παραγωγή βιοκαυσίμων Μέσα από την χρήση προηγμένων εφαρμογών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, και την αξιοποίηση πληροφοριών όπως η υφιστάμενη χρήση γης, τα υψομετρικά δεδομένα και οι κλίσεις εδάφους, το υδατικό δυναμικό και η ποιότητα εδάφους, καθώς και η αμειψισπορά και η αγρανάπαυση, ποσοτικοποιήθηκαν αλλά και προσδιορίστηκαν γεωγραφικά οι περιοχές εκείνες στην Κύπρο όπου υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΓΝΩΣΗ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ Γενικά με τον όρο βιομάζα εννοούμε τα προϊόντα και τα κατάλοιπα φυτικής, ζωικής και δασικής παραγωγής, τα παραπροϊόντα που προέρχονται από τη βιομηχανική επεξεργασία αυτών, τα αστικά λύματα και τα σκουπίδια. Ο όρος βιοκαύσιμα αναφέρεται συνήθως σε υγρά καύσιμα από βιομάζα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στον τομέα των μεταφορών. Τα πιο συνηθισμένα στο εμπόριο είναι το βιοντίζελ και η βιοαιθανόλη. Παράλληλα, ως βιοκαύσιμα μπορούν επίσης να οριστούν τα στερεά εκείνα καύσιμα τα οποία προέρχονται από φυτική βιομάζα, ως επίσης και το βιοαέριο, το οποίο προκύπτει από την αναερόβια ζύμωση βιομάζας, ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Ανάδοχος Φορέας της ερευνητικής πρότασης στην Κύπρο είναι η T.C. Geomatic Ltd, η οποία έχει και το ρόλο του συντονιστή για την υλοποίηση του έργου. Συνεργαζόμενοι φορείς στο έργο είναι το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, οι εταιρείες RTD Talos Ltd και NPRO Engineering Ltd, και το Ινστιτούτο Αγροτικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 1. Η ολοκληρωμένη αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης σε σχέση με την προώθηση των ενεργειακών καλλιεργειών στην Κύπρο. 2. Ο ποσοτικός και γεωγραφικός προσδιορισμός της διαθεσιμότητας γης για την προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών στην Κύπρο και στο ισοδύναμο ενεργειακό περιεχόμενο των καθορισμένων εκτάσεων. 3. Η δημιουργία βιβλιογραφικής βάσης δεδομένων σχετικά με τα ιθαγενή ενεργειακά φυτά στην Κύπρο και τις δυνατότητες αξιοποίησής τους. 4. Ο καθορισμός πραγματικών οικονομοτεχνικών δεδομένων που διέπουν την προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών στην Κύπρο σήμερα και στον καθορισμό στρατηγικών και μέτρων για την ένταξή τους στο πρόγραμμα γεωργικής ανάπτυξης 5. Ο προσδιορισμός βέλτιστων θέσεων στην Κύπρο για δημιουργία και ανάπτυξη βιομηχανιών παραγωγής βιοκαυσίμων. 6. Η ποσοτικοποίηση του υφιστάμενου δυναμικού βιομάζας το οποίο δύναται να αξιοποιηθεί για βιοκαύσιμα κίνησης μέσα από λογικές αειφόρων λύσεων.

ΔΕΣΜΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Η εκτέλεση του όλου έργου βασίστηκε ουσιαστικά σε 7 δέσμες εργασίας: ΔΕ1: ΔΕ2: ΔΕ3: ΔΕ4: ΔΕ5: Διαχείριση Έργου Διάχυση & Εκμετάλλευση Αποτελεσμάτων Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης Συλλογή Δεδομένων Χρήση ΓΣΠ για καθορισμό διαθεσιμότητας γης για προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών Τεχνοοικονομική ανάλυση για τον καθορισμό τιμής πώλησης τελικού προϊόντος από αγρότη ΔΕ6: Καθορισμός γεωγραφικής θέσης δημιουργίας μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων ΔΕ7: Καθορισμός πλαισίου στήριξης ενεργειακών καλλιεργειών στην Κύπρο. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Επιχειρήθηκε, αρχικά, η αποτύπωση και η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης στην Κύπρο με την συλλογή στοιχείων σχετικά με τα είδη της ιθαγενούς χλωρίδας η οποία θα μπορούσε δυνητικά να χρησιμοποιηθεί ως ενεργειακή. Μέσα από την αντιπαραβολή υφιστάμενων βάσεων δεδομένων αλλά και βιβλιογραφικές αναφορές επιχειρήθηκε να διαπιστωθεί αν και κατά πόσο η ιθαγενής χλωρίδα μπορεί να καλύψει μέρος των αναγκών για παραγωγή βιοκαυσίμων και σε ποιο βαθμό. Η αποτύπωση αυτή είχε τόσο χαρακτήρα καταγραφής, όσο και οικονομοτεχνικό χαρακτήρα, καθότι με τον τρόπο αυτό προσδιορίζονται πρακτικά οι δυνατότητες παραγωγής βιοκαυσίμων. Επιχειρήθηκε έτσι μια πρώτη κατηγοριοποίηση των κύριων ειδών της κυπριακής χλωρίδας σε σχέση με την δυνητική τους ικανότητα για παραγωγή βιοκαυσίμων. Τα είδη ενεργειακών καλλιεργειών που επιλέχθηκαν στα πλαίσια του ερευνητικού έρχου για ανάλυση σχετικά με τις δυνατότητές παραγωγής βιοντίζελ, είναι τα εξής: Ελαιούχα: ελαιοκράμβη, ηλίανθος Σιτηρά: Σιτάρι, κριθάρι Αμυλούχα: Πατάτα, Καλαμπόκι Σακχαρούχα: Ζαχαρότευτλο, γλυκό σόργο

Παράλληλα, με τα δεδομένα αυτά συλλεχθήκαν και αναλύθηκαν όλα τα απαραίτητα για το έργο γεωγραφικά δεδομένα στην Κύπρο τα οποία και συνυπολογίστηκαν στην πολυκριτηριακή ανάλυση που ακολούθησε για την εύρεση των περιοχών (χωροθέτηση) στις οποίες δύνανται να χωροθετηθούν ενεργειακές καλλιέργειες. Τα δεδομένα αυτά αφορούν στις χρήσεις γης και φυτοκάλυψη, στα υψόμετρα και τις κλίσεις του εδάφους, στα υδατικά έργα της ελεύθερης Κύπρου, στους Σταθμούς Βιολογικής Επεξεργασίας Λυμάτων, στην αγρανάπαυση και την αμειψισπορά, στις Προστατευόμενες Περιοχές του Ευρωπαϊκου Δικτύου Natura 2000, κ.α.. Τέλος, για τους σκοπούς του έργου αξιοποιήθηκε το πλήρως ενημερωμένο χαρτογραφικό υπόβαθρο της T.C. Geomatic Ltd, ιδιαίτερα το οδικό δίκτυο, οι χρήσεις γης, τα όρια δήμων και επαρχιών, κλπ. ΧΡΗΣΗ ΓΣΠ ΓΙΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΗΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (Γ.Σ.Π. ή G.I.S.) αποτελούν το κύριο εργαλείο για τον καθορισμό της διαθεσιμότητας γης για προώθηση ενεργειακών καλλιεργειών, καθώς έχουν την δυνατότητα να δέχονται, να οργανώνουν, να αναλύουν στατιστικά και να παρουσιάζουν διάφορους τύπους χωρικών δεδομένων. Για την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης στην Κύπρο, έγινε η γεωγραφική απεικόνιση των συλλεγμένων απαραίτητων δεδομένων. Ακολούθησε η ποιοτική και ποσοτική ανάλυση της κάθε ομάδας δεδομένων και δημιουργήθηκαν τα τρία αρχικά κριτήρια στα οποία βασίστηκε η πολυκριτηριακή ανάλυση: κατάλληλες χρήσεις γης και φυτοκάλυψης, υψόμετρα μικρότερα των 800μ. (πεδινές ημιορεινές περιοχές) και κλίσεις μικρότερες του 15% (διευκόλυνση της λειτουργίας των γεωργικών μηχανημάτων). Επιπροσθέτως, δημιουργήθηκαν παραλλαγές των κριτηρίων αυτών για να δημιουργηθούν έτσι τρία αρχικά σενάρια. Τα αποτελέσματα της αρχικής πολυκριτηριακής ανάλυσης, συνδυάστηκαν με βοηθητικά γεωγραφικά δεδομένα (τα διοικητικά όρια Επαρχιών Δήμων Κοινοτήτων τα όρια Ελεύθερων Κατεχόμενων περιοχών κλπ.) με προκύπτοντα αποτελέσματα αναλυτικά στοιχεία που αφορούν τον γεωγραφικό, ποσοτικό και ποιοτικό προσδιορισμό δυνητικών ενεργειακών περιοχών. Σε δεύτερη φάση, πραγματοποιήθηκε αναθεώρηση των τριών αρχικών σεναρίων με την προσθήκη των κριτηρίων άρδευσης (υδατικά έργα και βιολογικοί σταθμοί) καθώς η αποδοτικότητα και η βιωσιμότητα των ενεργειακών καλλιεργειών εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από την δυνατότητα επαρκούς άρδευσής τους.

Στην τελική φάση, οι δυνητικά καλύτερες περιοχές για ανάπτυξη ενεργειακών καλλιεργειών συνδυάστηκαν με τα δεδομένα αγρανάπαυσης αμειψισποράς, ούτως ώστε να μην επηρεαστεί το συνολικό δυναμικό καλλιέργειας, και τα δεδομένα των Ζωνών Ειδικής Προστασίας του Δικτύου Natura, εκτός των οποίων πρέπει να βρίσκεται η επιλεγμένη καλλιεργήσιμη γη. Για σκοπούς πληρότητας και επάρκειας της πολυκριτηριακής ανάλυσης, δημιουργήθηκαν δυο επιπλέον σενάρια. Το πρώτο αφορούσε στην παραγωγή βιομάζας από την αποψίλωση δασών, ενώ το δεύτερο αφορά στην χωροθέτηση ξηρικών ενεργειακών καλλιεργειών (σιτηρά) για τα οποία παραβλέπονται τα κριτήρια άρδευσης. Το τελικό προϊόν της πολυκριτηριακής ανάλυσης είναι οι εκτάσεις στις οποίες μπορούν να χωροθετηθούν ενεργειακές καλλιέργειες. Τα τελικά αποτελέσματα των σεναρίων αλλά και τα αποτελέσματά σε κάθε στάδιο της πολυκριτηριακής ανάλυσης, αναλύθηκαν σε επίπεδο χώρας, επαρχίας, ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών, και δήμου Κοινότητας και παρουσιάζονται υπό μορφή Χαρτών (Εικόνα 1) και Πινάκων. Μέσα από όλα τα σενάρια που έχουν εκπονηθεί, έχουν διαφανεί κάποιες συγκεκριμένες περιοχές στις οποίες μπορούν δυνητικά να καλλιεργηθούν ενεργειακές καλλιέργειες (Εικόνα 2). Οι εννέα επιλεγμένες περιοχές είναι η Περιοχή Αλαμινού Μαζωτού, η Περιοχή Ζυγίου, η Περιοχή Κοκκινοχωριών, η Περιοχή Λεμεσού, η Ορεινή Λεμεσός, η Περιοχή Πάφου, η Περιοχή Περβολιών Δρομολαξιάς, η Περιοχή Πόλις Χρυσοχούς και η Περιοχή Λευκωσίας (Αγ. Τριμιθιάς, Ανάγια, Εργάτες, Κλήρου). ΤΕΧΝΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΙΜΗΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΑΓΡΟΤΗ Η τεχνοοικονομική ανάλυση αποσκοπούσε στην εξέταση της βιωσιμότητας μίας μονάδας καλλιέργειας ενεργειακών φυτών, και βασίστηκε σε συγκεκριμένες υποθέσεις και απλουστεύσεις οι οποίες αναγκαστικά επιβάλλουν περιορισμούς στη χρήση και εφαρμογή τους. Για περιορισμό των μειονεκτημάτων των τυπικών δεδομένων, λήφθηκε πρόνοια ώστε να γίνουν ρεαλιστικές υποθέσεις που να υποστηρίζονται, όπου είναι δυνατόν, από πραγματικά στοιχεία.

Εικόνα 1. Χάρτης Τελικών αποτελεσμάτων ενός εκ των σεναρίων. Εικόνα 2. Οι κυριότερες περιοχές στις οποίες μπορούν να χωροθετηθούν ενργ. Καλλιέρεγειες.

Η τεχνοοικονομική μελέτη εκπονήθηκε για την περίπτωση ελαιούχων σπόρων και συγκεκριμένα για Ηλίανθο. Οι παραδοχές και οι εκτιμήσεις που έγιναν για τον καθορισμό της τεχνοοικονομικής βιωσιμότητας στηρίχθηκαν στις Παραγωγικές δαπάνες, στις Ολικές Δαπάνες, στα Εδαφοβελτιωτικά, στα Χημικά παρασκευάσματα, στις Δαπάνες νερού άρδευσης, μηχανημάτων, εργασίας και άλλες μεταβλητές δαπάνες και στο ενοίκιο γης. Η τιμή πώλησης του σπόρου υπολογίστηκε στα 0,92 / kg, τιμή η οποία κρίνεται ιδιαίτερα υψηλή με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα πώλησης του συμβατικού πετρελαίου κίνησης. Η τιμή του βιοκαύσιμου αναμένεται να είναι τουλάχιστον τετραπλάσια από την τιμή πώλησης του σπόρου, γεγονός που μεταφράζεται σε καύσιμο κίνησης στο επίπεδο των 4 / lt. ΕΚΤΙΜΗΘΕΙΣΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ Η παραγωγή των ενεργειακών καλλιεργειών (σε λίτρα) εκτιμήθηκε έχοντας ως δεδομένα την παραγωγή βιοαιθανόλης και βιοντίζελ από την επεξεργασία των επιλεγμένων ενεργειακών φυτών σε λίτρα ανά εκτάριο (lt/ha) και οι επιλεγμένες εκτάσεις σε εκτάρια για ολόκληρη την Κύπρο και για κάθε σενάριο της πολυκριτηριακής ανάλυσης. Με βάση την εκτιμηθείσα παραγωγή των ενεργειακών καλλιεργειών, εκτιμήθηκε, ακολούθως, το πόσο μπορεί αυτή η παραγωγή να μεταβάλει το ποσοστό κατανάλωσης βιοκαυσίμων στο σύνολο της ετήσιας κατανάλωσης. Η ανάλυση αυτή βασίστηκε σε δεδομένα της Υπηρεσίας Ενέργειας σχετικά με την κατανάλωση συμβατικών καυσίμων και βιοκαυσίμων στην Κύπρο. Αντίστοιχη ανάλυση ακολουθήθηκε και για τις Ξηρικές Καλλιέργειες (σιτηρά) ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ Μετά τον γεωγραφικό και ποσοτικό προσδιορισμό των περιοχών στο οποίο δύνανται να χωροθετηθούν ενεργειακές καλλιέργειες πραγματοποιήθηκε ο εντοπισμός και ο προσδιορισμός των περιοχών εκείνων στην Κύπρο όπου ενδείκνυται η εγκατάσταση μονάδων παραγωγής βιοκαυσίμων. Επιχειρήθηκε, καταρχήν, η ανάλυση Κόστους Κέρδους, ο υπολογισμός των Χρηματορροών και το

Νεκρό Σημείο για την δημιουργία μιας μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων. Εκτιμήθηκαν το συνολικό κόστος επένδυσης, το οποίο ανέρχεται σε 174 000 και οι δαπάνες λειτουργίας όπου μέθοδος παραγωγής βιοντίζελ θεωρήθηκε η παραγωγή από χρησιμοποιούμενα φυτικά έλαια. Το συνολικό κόστος παραγωγής βιοντίζελ ανά lt εκτιμήθηκε στα 0.432 /lt και το ετήσιο κέρδος σε 16 000. Ποσοστό σύγκρισης: ΣΕΝΑΡΙΑ ΤΕΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΛΥΚΡ. ΑΝΑΛΥΣΗΣ 1.97% ΕΛΑΙΟΚΡΑΜΒΗ ΗΛΙΑΝΘΟΣ ΠΑΤΑΤΑ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΟ Σεναριο 1 1η Εκδοχή Σεναριο 1 2η Εκδοχή ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΥΝΟΛΙΚΉ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ (%) ΕΛΑΙΟΥΧΑ ΑΜΥΛΟΥΧΑ ΣΑΚΧΑΡΟΥΧΑ ΓΛΥΚΟ ΣΟΡΓΟ 2.36% 2.19% 3.44% 2.84% 4.11% 2.42% 3.01% 2.57% 5.90% 4.30% 7.68% 3.18% Σεναριο 2 2.54% 2.30% 4.13% 3.25% 5.10% 2.63% Σεναριο 3 1.97% 1.97% 1.98% 1.97% 1.98% 1.97% Πίνακας 1. Το ποσοστό μέσης ετήσιας κατανάλωσης βιοκαυσίμων ως προς την συνολική μέση ετήσια κατανάλωση καυσίμων στην Κύπρο. ΣΙΤΗΡΑ Ποσοστό σύγκρισης: 1.97% ΣΙΤΑΡΙ ΚΡΙΘΑΡΙ ΤΕΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΛΥΚΡ. ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΕΝΑΡΙΑ Σεναριο 5 Ξηρικές Ενεργ. Καλλιέργειες ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΥΝΟΛΙΚΉ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ (%) 3.92% 3.43% Πίνακας 2. Το ποσοστό μέσης ετήσιας κατανάλωσης βιοκαυσίμων ως προς την συνολική μέση ετήσια κατανάλωση καυσίμων στην Κύπρο για τις ξηρικές καλλιέργειες.

Για την επιλογή της θέσης εγκατάστασης της μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων υιοθετήθηκε η μεθοδολογία της πολυκριτηριακής θεωρίας χρησιμότητας. Ο χώρος εγκατάστασης της μονάδας σύμφωνα με της απαιτήσεις της θα πρέπει να βρίσκεται σε βιομηχανική περιοχή κατηγορίας Α ή Β. Επιλέγηκαν 12 πιθανές περιοχές εγκατάστασης της μονάδας παραγωγής βιοντίζελ λήφθηκαν ώστε να καλύπτουν όλες τις επαρχίες και ορίστηκαν τα ακόλουθα κριτήρια αξιολόγησης. ΚΡΙΤΗΡΙΑ 1 Πρόσβαση σε Αεροδρόμια/Λιμάνια 2 Διαθεσιμότητα και Τιμή Γης 3 Πρόσβαση σε Αστικά Κέντρα 4 Τιμές Ενοικίων 5 Διαθέσιμες Υποδομές (ηλεκτρ., νερό) 6 Πιθανές Καθυστερήσεις Πίνακας 3. Τα κριτήρια χωροθέτησης της μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων. Ακολούθησε η βαθμονόμηση των κριτηρίων αυτών για κάθε υποψήφια περιοχή και στην συνέχεια δημιουργήθηκαν δυο διαφορετικά σενάρια, ένα με ισοβαρή κατανομή συντελεστών βαρύτητας (μεθοδολογία PROMETHEE I) και ένα με ανισοβαρή κατανομή συντελεστών βαρύτητας (μεθοδολογία PROMETHEE 2). Παρατηρήθηκε ότι τα αποτελέσματα είναι αμετάβλητα στα δύο σενάρια και έτσι οι καλύτερες βιομηχανικές περιοχές για την δημιουργία μονάδας βιοκαυσίμων είναι: ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1.A Βιομηχανική Περιοχή Αραδίππου 2.L Βιομηχανική Περιοχή Μονής 3.C Βιομηχανική Περιοχή Ύψωνα Πίνακας 4. Οι βέλτιστες περιοχές για χωροθέτηση της μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Το ερευνητικό έργο ολοκληρώθηκε με την εξέταση του πλαισίου στήριξης ενεργειακών καλλιεργειών μέσα από υφιστάμενα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα καθώς και μέσα από άλλα μέτρα που χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προυπολογισμό. Διαφαίνεται ότι ο πρώτος πυλώνας της ΚΑΠ δεν παρέχει πλέον τη δυνατότητα εκταρικής στήριξης καλλιεργειών με ενεργειακά φυτά (χωρίς να αποκλείονται άλλα είδη υφιστάμενων καλλιεργειών τα παράγωγα των οποίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη χρήση βιοκαυσίμων). O δεύτερος πυλώνας της ΚΑΠ παρέχει την δυνατότητα για στήριξη τέτοιων καλλιεργειών τόσο μέσω της διενέργειας επενδύσεων για δημιουργία μονάδων επεξεργασίας είτε μέσα από την παροχή στρεμματικής ενίσχυσης σε εκμεταλλεύσεις που καλλιεργούν ενεργειακά φυτά με προϋπόθεση την εκπλήρωση συγκεκριμένων αγροπεριβαλλοντικών υποχρεώσεων. Στους περιορισμούς για την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών εντάσσονται τα κριτήρια αειφορίας που αναφέρονται στις σχετικές Οδηγίες του Συμβουλίου και του Ε. Κοινοβουλίου. Με βάση το περιεχόμενο των εν λόγω Οδηγιών για να μπορούν οι παραγώμενες ποσότητες βιοκαυσίμων να προσμετρούνται στα ποσοστά ΑΠΕ που υποχρεούται να χρησιμοποιεί κάθε ΚΜ, η καλλιέργεια ενεργειακών φυτών οφείλει να ακολουθεί μία σειρά κριτηρίων αειφορίας τα οποία έχουν περιοριστικό χαρακτήρα ως προς τις γεωγραφικές εκτάσεις που μπορούν να καλλιεργηθούν.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΕ Επικοινωνία: Συντονιστής Έργου T.C. Geomatic Ltd Research Promotion Foundation 6 Nikou Georgiou str., Block C 1095 Nicosia Cyprus P.O. Box 23442, Nicosia 1683, Cyprus tel: (+357) 22663322 / fax: (+357) 22663342 tel: (+357) 22 205028 / fax: (+357) 22 2050001 email: info@geomatic.com.cy email: epoulli@research.org.cy web: www.geomatic.com.cy web: www.research.org.cy