Ειδίκευση: Ειδική Αγωγή Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Παιδαγωγική Ψυχολογία 1. Νοημοσύνη 1.1. Έννοια και ορισμός της νοημοσύνης 1.2. Αρχές και θεωρίες της νοητικής ανάπτυξης του ανθρώπου 1.2.1. Κληρονομικότητα και περιβάλλον 1.3. Νοητική ανάπτυξη κατά τον Jean Piaget 1.3.1. Στάδια της νοητικής ανάπτυξης 1.4. Νοητική ανάπτυξη κατά τον Lev Vygotsky 1.4.1. Η «ζώνη επικείμενης ανάπτυξης» 1.5. Σκέψη και γλώσσα κατά τον Jean Piaget και τον Lev Vygotsky 1.6. Η φύση και η μέτρηση της νοημοσύνης 1.6.1. Ο δείκτης νοημοσύνης 1.6.2. Τεστ νοημοσύνης 1.7. Η χρήση των τεστ νοημοσύνης στην εκπαίδευση 1.7.1. Νοημοσύνη και σχολική επίδοση 1.8. Νοημοσύνη και δημιουργικότητα 2. Μάθηση 2.1. Θεωρίες μάθησης: συνειρμικές, συμπεριφοριστικές, κοινωνικογνωστικές θεωρίες 2.2. Μεταβίβαση της μάθησης 2.2.1. Πρότυπα μάθησης, ενίσχυση, αυτοενίσχυση, απόσβεση, επανατροφοδότηση 2.3. Μάθηση και μίμηση 2.3.1. Κοινωνική μάθηση 2.4. Mάθηση και εκπαίδευση 2.4.1. Προγραμματισμένη μάθηση και διδασκαλία 2.4.2. Ενορατική μάθηση (Μορφολογική Σχολή) 2.4.3. Μάθηση πεδίου (K. Lewin) 2.4.4. Νοητική- προσληπτική μάθηση (D. Ausubel) 2.4.5. Λογική-μαθηματική μάθηση (J. Piaget) 2.4.6. «Eυρετική- ανακαλυπτική» μάθηση (J. Bruner) 2.4.7. Το «Αθροιστικό» μοντέλο μάθησης (R.Gagne) 2.4.8. Ενδοατομικές διαφορές στη σχολική μάθηση 2.5. Ανώτερες μορφές μάθησης 2.5.1. Μάθηση εννοιών και κανόνων 2.5.2. Επίλυση προβλημάτων
2.5.3. Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης 2.5.4. Αυτορρυθμιζόμενη μάθηση 3. Κίνητρα επίδοσης και μάθησης 3.1. Κίνητρα της συμπεριφοράς του ανθρώπου 3.2. Παράγοντες που επηρεάζουν τα κίνητρα 3.3. Κίνητρα επίδοσης 3.3.1. Γένεση και ανάπτυξη των κινήτρων επίδοσης 3.4. Κίνητρα μάθησης 3.4.1. Εσωτερικά και εξωτερικά κίνητρα μάθησης 3.4.2. Κίνητρα μάθησης και διδασκαλία 3.4.3 Κίνητρα μάθησης και ατομικές διαφορές 4. Διαχείριση της σχολικής τάξης 4.1. Διαπροσωπικές σχέσεις στη σχολική τάξη 4.2. Ο εκπαιδευτικός και οι μαθητές 4.3. Προσδοκίες συμπεριφοράς 4.4. Πειθαρχία και προσαρμογή στη σχολική τάξη 4.5. Μοντέλα διαχείρισης της συμπεριφοράς στη σχολική τάξη 4.5.1. Συμπεριφορική προσέγγιση της συμπεριφοράς 4.5.2. Γνωστική προσέγγιση της συμπεριφοράς 4.5.3. Συστημική προσέγγιση της συμπεριφοράς Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Γενικές Αρχές Ειδικής Αγωγής 1. Κοινωνική διάσταση της «αναπηρίας» 2. Σκοπός και στόχοι της Ειδικής Αγωγής 3. Ιστορική και κοινωνική εξέλιξη της Ειδικής Αγωγής 3. Νομοθετικό πλαίσιο της Ειδικής Αγωγής 4. Δομή και λειτουργία των μονάδων Ειδικής Αγωγής 5. Διεπιστημονικότητα και πολυεπιστημονικότητα στην Ειδική Αγωγή 6. Συνεκπαίδευση ατόμων με και χωρίς ειδικές ανάγκες 7. Γενικές αρχές αξιολόγησης και οργάνωσης προγραμμάτων στην Ειδική Αγωγή Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Ψυχολογικές και Εκπαιδευτικές Προσεγγίσεις για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες
Αξιολόγηση και εκπαιδευτική υποστήριξη των ατόμων με: 1. Μαθησιακές δυσκολίες 1.1. Ορισμός, αίτια, ιστορική εξέλιξη 1.2. Συμπτωματολογία-Φαινομενολογία 1.3. Διαδικασίες αναγνώρισης-επισήμανσης των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών 1.4. Δομή και φύση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τα άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες 2. Προβλήματα λόγου και επικοινωνίας 2.1. Ορισμοί και ταξινόμηση της επικοινωνίας και των προβλημάτων λόγου 2.2. Φυσιολογία και ακουστική του λόγου 2.3. Αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές 2.4. Προβλήματα άρθρωσης, φωνολογίας και ροής της ομιλίας 2.5. Προβλήματα λόγου και επικοινωνίας σε παιδιά με αισθητηριακές παθήσεις 2.6. Προβλήματα λόγου και επικοινωνίας σε παιδιά με νευρολογικές βλάβες (π.χ. νοητική καθυστέρηση, αυτισμός, επίκτητη παιδική αφασία, κ.ά.) 3. Προβλήματα συμπεριφοράς 3.1. Διάσπαση Προσοχής και Υπερκινητικότητα 3.2. Επιθετική και αυτοτραυματική συμπεριφορά 3.3. Διαφοροδιάγνωση και εκπαιδευτική αξιολόγηση 3.4. Στρατηγικές αντιμετώπισης των προβλημάτων συμπεριφοράς: εκπαιδευτική και θεραπευτική προσέγγιση 4. Νοητική καθυστέρηση 4.1. Ορισμός και κριτήρια μέτρησης της νοημοσύνης 4.2. Ορισμός, φύση και αιτιολογία της νοητικής καθυστέρησης 4.3. Χαρακτηριστικά και κατηγοριοποίηση των ατόμων με νοητική καθυστέρηση 4.4. Κοινωνικές δεξιότητες και νοητική καθυστέρηση 4.5. Ψυχοκινητικές διαταραχές και νοητική καθυστέρηση 4.6. Θεραπευτικές παρεμβάσεις στα άτομα με νοητική καθυστέρηση 4.7. Διδακτική μεθοδολογία για άτομα με ελαφρά, μέτρια ή βαριά νοητική καθυστέρηση 5. Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές/ Αυτισμός 5.1. Ορισμός, φύση και αιτιολογία των αναπτυξιακών διαταραχών 5.2. Διαφοροδιάγνωση του Αυτισμού και της Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής 5.3. Μέθοδοι εκπαίδευσης ατόμων με αυτισμό 5.4. Θεραπευτικές παρεμβάσεις στα άτομα με αυτισμό 5.5. Συμβουλευτική γονέων με παιδιά με αυτισμό
6. Προβλήματα όρασης. 6.1. Απτική αντίληψη 6.2. Ανάγνωση της Μπράιγ 6.3. Αξιολόγηση αναγνωστικής ικανότητας 6.4. Μέθοδοι διδασκαλίας Ενδεικτική Βιβλιογραφία για το μάθημα Παιδαγωγική Ψυχολογία Βοσνιάδου, Σ. (Επιμ.). (1999). Εισαγωγή στην Ψυχολογία, τόμος Β. Αθήνα: Gutenberg. Fontana, D. (1996), Ο εκπαιδευτικός στην τάξη (μτφρ. Μ. Λώμη). Αθήνα : Σαββάλας Hayes, N.(1998). Εισαγωγή στην Ψυχολογία, τόμος Α, Αθήνα Ελληνικά Γράμματα. Κασσωτάκης, Μ. & Φλουρής, Γ. (2002), Μάθηση και Διδασκαλία Τόμος Α Μάθηση. Αθήνα Καψάλης, Α. (2000), Παιδαγωγική Ψυχολογία, Θεσσαλονίκη: Αφοι Κυριακίδη. Lefrancois, G. (2004), Ψυχολογία της διδασκαλίας (μτφρ Ι. Αποστολή). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Ενδεικτική Βιβλιογραφία για το μάθημα Γενικές Αρχές Ειδικής Αγωγής Αγαλιώτης Ι. (2006). Διδασκαλία παιδιών με δυσκολίες μάθησης και προσαρμογής: οικοπροσαρμοστική προσέγγιση. Τομ. 1 ος Οικοπροσαρμοστική αξιολόγηση. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα. Corbett, J. (2004), Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες στη Σύγχρονη Εποχή (επιμ. Δ. Β. Γουδήρας). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ζώνιου- Σιδέρη, Α. (2000). Ένταξη: Ουτοπία ή πραγματικότητα. Η εκπαιδευτική και πολιτική διάσταση της ένταξης των ΑμΕΑ. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα. Νομοθεσία για την Ειδική Αγωγή, π.χ. Νόμος 2817/ 2000 (ΦΕΚ 78, 14-3-2000). Πολυχρονοπούλου, Στ. (2003), Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες, Τόμος Α. Αθήνα: Ατραπός Τάφα, Ε. (1997), Συνεκπαίδευση παιδιών με και χωρίς προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Ενδεικτική Βιβλιογραφία για το μάθημα Ψυχολογικές και Εκπαιδευτικές Προσεγγίσεις για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες
Αγαλιώτης, Ι. (2004), Μαθησιακές Δυσκολίες στα Μαθηματικά (δ έκδ). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Γενά, Α. (2002), Αυτισμός και Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές. Αθήνα Δράκος, Γ. Δ.. (1998), Ειδική Παιδαγωγική των προβλημάτων λόγου και ομιλίας. Αθήνα: Ατραπός Καρτασίδου Λ. (2004), Μάθηση μέσω κίνησης - θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές εφαρμογές της ψυχοκινητικές στην ειδική παιδαγωγική. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας Οκαλίδου, Α. (2002), Βαρηκοΐα Κώφωση: Μελέτη της παραγωγής του λόγου και θεραπευτική παρέμβαση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Παντελιάδου, Σ. (2000), Μαθησιακές Δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη. Τι και Γιατί. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Παπαδόπουλος, Κ. (2005). Τύφλωση και Ανάγνωση. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτη Πολυχρονοπούλου, Στ. (2003), Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες, Τόμος Β. Αθήνα: Ατραπός. Παυλίδης, Γ. Είναι οι κινήσεις των ματιών το διαγνωστικό κλειδί για τη δυσλεξία; Ανοιχτό Σχολείο, (Ιανουάριος/ Φεβρουάριος 1988).