Συνδ. 13.2 (Rev. CoP14)* Αειφορική χρήση της βιοποικιλότητας: Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα ΚΑΛΩΣΟΡΙΖΟΝΤΑΣ την υιοθέτηση κατά την έβδοµη συνάντηση της Συνδιάσκεψης των Μερών της Σύµβασης για την βιολογική Ποικιλότητα (CBD COP7), στην Απόφαση VII.12, των Αρχών και Κατευθύνσεων της Αντίς Αµπέµπα για την αειφορική χρήση της Βιοποικιλότητας, περίληψη της οποίας περιλαµβάνεται στον Πίνακα 1, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ ότι αυτές οι Αρχές και Κατευθύνσεις µπορούν να χρησιµοποιηθούν στην εφαρµογή από τα Μέρη της CITES του Άρθρου IV και άλλων σχετικών διατάξεων της Σύµβασης, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι η CBD και το Βοηθητικό της Σώµα για Επιστηµονική, Τεχνική και Τεχνολογική Συµβουλή (SBSTTA) θα εργαστεί σε µελέτες περιπτώσεων για να δοκιµάσει αυτές τις Αρχές και Κατευθύνσεις Αειφορικής Χρήσης, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ περαιτέρω ότι η CBD ορίζει, στο Άρθρο της 2, τον όρο αειφορική χρήση ως τη χρήση συστατικών βιολογικής ποικιλότητας µε τρόπο και σε βαθµό που δεν οδηγεί σε µακροχρόνια παρακµή της βιολογικής ποικιλότητας, διατηρώντας στο εξής την πιθανότητα να ικανοποιεί τις ανάγκες και τις φιλοδοξίες της παρούσας και των µελλοντικών γενεών, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ περαιτέρω ότι η τεράστια πλειοψηφία των Μερών της CITES είναι Μέρη της CBD κατά τον χρόνο της 14 ης συνάντησης της Συνδιάσκεψης των Μερών, ΚΑΛΩΣΟΡΙΖΟΝΤΑΣ περαιτέρω τον Στόχο 4.3 του Στρατηγικού Σχεδίου: µελλοντική αποτίµηση της προόδου της CBD (Απόφαση VII.30,Πίνακας 2, Επιδίωξη 4), που δηλώνει ότι εν απειλείται κανένα είδος άγριας χλωρίδας και πανίδας από το διεθνές εµπόριο, και γι αυτό είναι πλήρως σύµφωνο µε το Στρατηγικό Σχέδιο της CITES, ΑΝΑΚΑΛΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΝΗΜΗ το Ψήφισµα Συνδ.10.4 (Rev. CoP14) και το Μνηµόνιο Συνεργασίας µεταξύ της CITES και της CBD, ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ τα Μέρη να: Η ΣΥΝ ΙΑΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ α) χρησιµοποιούν τις Αρχές και Κατευθύνσεις για την Αειφορική Χρήση της Βιοποικιλότητας, παίρνοντας επίσης υπόψη τους επιστηµονικές, εµπορικές και κατασταλτικές εξετάσεις που καθορίζονται από εθνικές περιστάσεις, καθώς επίσης και τις συστάσεις των Επιτροπών Πανίδας και Χλωρίδας (δες Πίνακα 2) κατά την υιοθέτηση µη επιζήµιων διαδικασιών και κατά την διαµόρφωση µη επιζήµιων ευρηµάτων CITES, β) µοιράζονται εµπειρίες για την αειφορική χρήση σε εθνικό επίπεδο, ιδίως µεταξύ ιαχειριστικών και Επιστηµονικών Αρχών CITES, και των εστιακών της σηµείων CBD, και γ) προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι οι ιαχειριστικές τους και Επιστηµονικές τους Αρχές CITES συµµετέχουν µέσω των εθνικών τους εστιακών σηµείων CBD, στις εργασίες 1
της CBD και στο Βοηθητικό της Σώµα για Επιστηµονική, Τεχνική και Τεχνολογική Συµβουλή (SBSTTA) επί αυτών των Αρχών και Κατευθύνσεων, και ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ τα Μέρη που είναι επίσης Μέρη της CBD, να λάβουν αποτελεσµατικά µέτρα σε πολιτικό και θεσµικό επίπεδο για να διασφαλίσουν συνέργια µεταξύ της εφαρµογής της CITES και της CBD σε εθνικό επίπεδο. * Τροποποιήθηκε κατά την 14 η συνάντηση της Συνδιάσκεψης των Μερών. Πίνακας 1 Αειφορική Χρήση της Βιοποικιλότητας Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα Περίληψη Οι Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα για την Αειφορική χρήση της Βιοποικιλότητας αποτελούνται από 14 αλληλεξαρτώµενες πρακτικές αρχές, λειτουργικές κατευθύνσεις και λίγα εργαλεία για την εφαρµογή τους που κατευθύνουν τις χρήσεις των συστατικών της βιοποικιλότητας για να διασφαλιστεί η αειφορικότητα τέτοιων χρήσεων. Οι αρχές παρέχουν ένα πλαίσιο για να βοηθά τις Κυβερνήσεις, τους διαχειριστές πόρων, τις αυτόχθονες και τοπικές κοινότητες, τον ιδιωτικό παράγοντα και άλλους κρατούντες στο πώς να διασφαλίσουν ότι η χρήση από αυτούς των συστατικών της βιοποικιλότητας δεν θα οδηγήσει σε µακροχρόνια παρακµή της βιοποικιλότητας. Οι Αρχές προορίζονται να είναι γενικής εφαρµογής, αν και δεν έχουν όλες οι αρχές την ίδια εφαρµογή σε όλες τις καταστάσεις, ούτε εφαρµόζονται µε την ίδια ακρίβεια. Η εφαρµογή τους θα ποικίλει ανάλογα µε τη βιοποικιλότητα που χρησιµοποιείται, τις συνθήκες υπό τις οποίες αυτές χρησιµοποιούνται και το θεσµικό και πολιτιστικό περιβάλλον το οποίο η χρήση λαµβάνει χώρα. Η αειφορικότητα της χρήσης των συστατικών της βιοποικιλότητας θα τονιστεί αν εφαρµοστούν οι ακόλουθες πρακτικές αρχές και σχετικές λειτουργικές κατευθύνσεις: Πρακτική αρχή 1 Υποστηρικτικές πολιτικές, νόµοι, και θεσµοί είναι στη σωστή θέση σε όλα τα επίπεδα κυβέρνησης και υπάρχουν αποτελεσµατικές διασυνδέσεις µεταξύ αυτών των επιπέδων. Πρακτική αρχή 2 Η αναγνώριση της ανάγκης για ένα κυβερνητικό πλαίσιο σύµφωνο µε διεθνείς / εθνικούς νόµους, τοπικούς χρήστες των συστατικών της βιοποικιλότητας πρέπει να ενισχυθεί ικανοποιητικά και να υποστηριχθεί µε δικαιώµατα τα οποία θα είναι υπεύθυνα και µετρήσιµα για χρήση των πόρων που αφορούν. Πρακτική αρχή 3 ιεθνείς, εθνικές πολιτικές, νόµοι και κανονισµοί που διαστρέφουν τις αγορές που συµµετέχουν στην υποβάθµιση των βιοτόπων ή άλλως γενούν διεστραµµένα κίνητρα που υπονοµεύουν τη διατήρηση και την αειφορική χρήση της βιοποικιλότητας, πρέπει να καθοριστούν και να µετακινηθούν ή να µετριαστούν. Πρακτική αρχή 4 Πρέπει να εφαρµοστεί στην πράξη προσαρµόσιµη διαχείριση, βασισµένη σε: α) επιστηµονική και παραδοσιακή και τοπική γνώση, 2
β) επαναληπτική, έγκαιρη και διάφανη ανατροφοδότηση προερχόµενη από την παρακολούθηση της χρήσης, περιβαλλοντικών, κοινωνικοοικονοµικών επιδράσεων, και της κατάστασης του χρησιµοποιούµενου πόρου, και γ) προσαρµοσµένη διαχείριση βάσει έγκαιρης ανατροφοδότησης από τις διαδικασίες παρακολούθησης. Πρακτική αρχή 5: Οι διαχειριστικές επιδιώξεις και πρακτικές αειφορικής χρήσης πρέπει να αποφεύγουν ή να ελαχιστοποιούν ενάντιες επιδράσεις στις υπηρεσίες, τη δοµή και τις λειτουργίες των οικοσυστηµάτων καθώς και των άλλων συστατικών των οικοσυστηµάτων. Πρακτική αρχή 6: Η έρευνα που περιλαµβάνει διαφορετικές αρχές εντός όλων των θεµάτων της χρήσης και της διατήρησης της βιολογικής ποικιλότητας πρέπει να προαχθεί και να υποστηριχθεί. Πρακτική αρχή 7: Η χωροταξική και χρονική κλίµακα διαχείρισης πρέπει να είναι συµβατή µε τις οικολογικές και κοινωνικοοικονοµικές κλίµακες της χρήσης και της επίδρασής της. Πρακτική αρχή 8: Πρέπει να υπάρχουν διευθετήσεις για διεθνή συνεργασία όπου χρειάζονται πολυεθνικές λήψεις αποφάσεων και συντονισµός. Πρακτική αρχή 9: Πρέπει να εφαρµόζεται µια διαφόρων αρχών, συµµετοχική προσέγγιση στα κατάλληλα επίπεδα διαχείρισης και διακυβέρνησης σχετική µε τη χρήση. Πρακτική αρχή 10: Οι διεθνείς και εθνικές πολιτικές πρέπει να λαµβάνουν υπόψη τους: α) τις τρέχουσες και τις πιθανές αξίες που προέρχονται από τη χρήση της βιολογικής ποικιλότητας, β) τις εγγενείς και άλλες µη οικονοµικές αξίες της βιολογικής ποικιλότητας, και γ) τις πιέσεις της αγοράς που επιδρούν στις αξίες και στη χρήση. Πρακτική αρχή 11: Οι χρήστες των συστατικών της βιοποικιλότητας θα έπρεπε να επιζητούν να ελαχιστοποιηθεί η σπατάλη και η αρνητική περιβαλλοντική επίδραση και να βελτιστοποιηθούν τα οφέλη από τις χρήσεις. Πρακτική αρχή 12: Οι ανάγκες των αυτοχθόνων και τοπικών κοινοτήτων που ζουν µαζί και επηρεάζονται από τη χρήση και τη διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας, µαζί µε τη συνεισφορά τους στην διατήρησή της και την αειφορική χρήση της, θα έπρεπε να αντανακλώνται στην δίκαιη διανοµή των ωφελειών από τη χρήση αυτών των πόρων. Πρακτική αρχή 13:Οι δαπάνες της διαχείρισης και διατήρησης της βιολογικής ποικιλότητας θα έπρεπε να εσωτερικευθούν εντός της περιοχής διαχείρισης και να αντανακλώνται στην διανοµή των ωφελειών από τη χρήση. 3
Πρακτική αρχή 14: Προγράµµατα εκπαίδευσης και ενηµέρωσης του κοινού για την διατήρηση και την αειφορική χρήση θα; Έπρεπε να εφαρµοστούν και πιο αποτελεσµατικές µέθοδοι επικοινωνίας θα έπρεπε να αναπτυχθούν ανάµεσα και µεταξύ των κρατούντων και των διαχειριστών. Πίνακας 2 Συστάσεις των Επιτροπών Πανίδας και Χλωρίδας που αφορούν τις Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα για την Αειφορική Χρήση της Βιοποικιλότητας 1. Αν και η CBD παρέχει γενικές κατευθύνσεις στα Μέρη για το πώς να αντιµετωπίζουν ένα ευρύ φάσµα θεµάτων βιοποικιλότητας µέσω εθνικής εφαρµογής, η CITES είναι στην ουσία ρυθµιστική, εξειδικευµένη στα είδη και επικεντρώνεται στο διεθνές εµπόριο άγριας ζωής. 2. Παρά το ότι η CITES δεν έχει ορισµό της αειφορικής χρήσης, οι µελέτες περιπτώσεως δείχνουν ότι τα στοιχεία των Αρχών και Κατευθύνσεων της Αντίς Αµπέµπα για την Αειφορική Χρήση της Βιοποικιλότητας που είναι εν γένει σχετικά µε τη CITES είναι είτε ήδη εξυπακουόµενα στη γλώσσα της CITES είτε προάγονται από τη CITES. Αυτό για παράδειγµα, αναφέρεται στις πρακτικές Αρχές 1, 2, 4, 7, 9 και 12, στοιχεία των οποίων ενσωµατώνονται στον Κατάλογο ελέγχου προς υποστήριξη κατάρτισης µη επιζήµιων ευρηµάτων για εξαγωγές του Παραρτήµατος ΙΙ. 3. Από τις µελέτες περιπτώσεων που παρουσιάστηκαν στην κοινή σύνοδο της 16 ης συνάντησης της Επιτροπής Χλωρίδας και της 22 ης συνάντησης της Επιτροπής Πανίδας (Lima, Ιούλιος 2006), είναι φανερό ότι οι Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα δεν είναι πάντα άµεσα εφαρµόσιµες στην διαδικασία λήψης αποφάσεων υπό την CITES, ιδίως σ ότι αφορά στην διατύπωση µη επιζήµιων ευρηµάτων (NDF). 4. Αναγνωρίζεται ότι οι Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα είναι, ανάλογα µε την περίπτωση, σχετικές µε την εργασία της CITES (επιπροσθέτως των Αρχών που αναφέρονται στην παράγραφο 3, π.χ. Αρχές 5, 6, 8, 11), και µπορεί να ληφθούν υπόψη για πιθανή δηµιουργία παραπέρα εξειδικευµένων ανά taxon κατευθύνσεις NDF. 5. Οι Επιτροπές Πανίδας και Χλωρίδας προτείνουν την τροποποίηση του Ψηφίσµατος Συνδ. 10.4 (Rev. CoP14) για να γίνει παραδεχτή η χρήση των Αρχών και Κατευθύνσεων της Αντίς Αµπέµπα για την Αειφορική Χρήση της Βιοποικιλότητας ως ένα εθελοντικό επιπρόσθετο εργαλείο που µπορεί να χρησιµοποιηθεί κατά την διατύπωση NDFs. 6. Επιπροσθέτως, ερωτήµατα ανέκυψαν που αφορούν την εργασία που ακόµη απαιτείται από τις επιστηµονικές επιτροπές σ αυτό το θέµα, και την πιθανή εµπλοκή της χρήσης κοινωνικό οικονοµικών απόψεων των Αρχών και Κατευθύνσεων της Αντίς Αµπέµπα κατά την διατύπωση µη επιζήµιων ευρηµάτων. 4
7. Σηµειώθηκε παραπέρα ότι οι Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα θα µπορούσαν να υποστηρίξουν τις υπάρχουσες κατευθύνσεις της IUCN για την διατύπωση µη επιζήµιων ευρηµάτων, και θα ήταν πολύτιµες για τη δηµιουργία εξειδικευµένων κατά taxon κατευθύνσεων από αυτή την άποψη, για παράδειγµα για είδη δένδρων. 8. Τέλος αναγνωρίστηκε ότι οι Αρχές και Κατευθύνσεις της Αντίς Αµπέµπα, που είχαν δηµιουργηθεί εδώ και πολλά χρόνια και είχαν υποστηριχθεί ευρέως διεθνώς, ήταν παγκόσµιας σηµασίας όµως ότι δεν είχαν όλες οι αρχές σχέση µε τη CITES. 5