ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Εξειδίκευση: προϊόντα (κύτταρα ή αντισώματα) ειδικά για το αντιγόνο Μνήμη: κύτταρα
ΑΝΤΙΓΟΝΟ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΜΗΜΑ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΓΥΡΗ, ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ, ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΩΝ, ΚΥΤΤΑΡΑ ή ΟΡΟΣ ΑΠΌ ΑΛΛΑ ΑΤΟΜΑ, ΖΩΑ κλπ
ΛΕΜΦΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ+ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. Μυελός οστών 2. Θύμος αδένας ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΕΔΡΑ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ 1. Λεμφαδένες 2. Σπλήνας 3. Λεμφικός ιστός 4. Αμυγδαλές
ΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ
Κύτταρα ειδικής άμυνας Β λεμφοκύτταρα Τ λεμφοκύτταρα Παράγονται Ερυθρός μυελός οστών Ερυθρός μυελός οστών Διαφοροποιούνται Ερυθρός μυελός οστών (Bone) Κατηγορίες Β, πλασματοκύτταρα, Β- μνήμης Θύμος αδένας (Τhymus) Τ βοηθητικά, Τ κυτταροτοξικά Τ κατασταλτικά Τ βοηθητικά μνήμης Τ κυτταροτοξικά μνήμης
ΤΑ Β λεμφοκύτταρα παράγονται, ωριμάζουν και διαφοροποιούνται στο μυελό των οστών Τα Τ λεμφοκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών αλλά ωριμάζουν και διαφοροποιούνται στο θύμο αδένα
Χ Υ Μ Ι Κ Η Α Ν Ο Σ Ι Α ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ Τ ΜΝΗΜΗΣ ΚΥ ΤΤ ΑΡ Ι ΚΗ Α Ν Ο Σ Ι Α Β λεμφοκύτταρα μνήμης ΚΥΤΤΑΡΟΤΟΞΙΚΑ Τ ΜΝΗΜΗΣ Τ κατασταλτικά
1 ο στάδιο Ενεργοποίηση βοηθητικών Tλεμφοκυττάρων Ta μακροφάγα ΕΓΚΛΩΒΙΖΟΥΝ, ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ και ΕΚΘΕΤΟΥΝ τμήματα του αντιγόνου (στο αντίγονο ιστοσυμβατότητας) ενεργοποιούνται τα βοηθητικά Τ λεμφοκύτταρα
2 ο στάδιο Ενεργοποίηση Β και Τ-κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων Τα ενεργοποιημένα βοηθητικά Τ- λεμφοκύτταρα με ουσίες που εκκρίνουν ενεργοποιούν τα: Β-λεμφοκύτταρα πάντα (ΧΥΜΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ) Κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα σε περίπτωση καρκινικού, μεταμοσχευμένου ή προσβεβλημένου από ιό κύτταρο (ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ)
Ενεργοποιημένα βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα ουσίες Β-λεμφοκύτταρα Κυτταροτοξικά Τ-λεμφ. ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ
2 ο στάδιο
Τα Β- λεμφοκύτταρα παράγουν και εκθέτουν αντισώματα- υποδοχείς Διαφοροποιούνται σε πλασματοκύτταρα Τα πλασματοκύτταρα παράγουν και εκκρίνουν αντισώματα ίδια με τα αντισώματα-υποδοχείς
3 ο στάδιο ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ με Τ-κατασταλτικά κύτταρα και Προϊόντα της απόκρισης
Β-ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ Παράγονται, διαφοροποιούνται, ωριμάζουν στο μυελό των οστών ΤΥΠΟΙ 1. Πλασματοκύτταρα: βρίσκονται στο λεμφικό ιστό, δεν διαιρούνται, ζουν λίγες μέρες, παράγουν αντισώματα 2. Κύτταρα μνήμης: ζουν έως χρόνια
Τ-ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ Παράγονται στον ερυθρό μυελό, διαφοροποιούνται, ωριμάζουν στο θύμο ΤΥΠΟΙ 1. Βοηθητικά 2. Κυτταροτοξικά 3. Μνήμης (βοηθητικά και κυτταροτοξικά) 4. Κατασταλτικά
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΡΟΛΟΣ -ενεργοποιούν το συμπλήρωμα -αδρανοποιούν τις τοξίνες -ολοκληρώνουν τη φαγοκυττάρωση -ενεργοποιούν τα Β-λεμφοκύτταρα να διαιρεθούν και διαφοροποιηθούν σε πλασματοκύτταρα και Β- μνήμης Πάνω από 200 εκατ. διαφορετικά αντισώματα
ΠΡΟΣΟΧΗ Η εξειδίκευση των αντισωμάτων οφείλεται στην αλληλουχία των αμινοξέων της μεταβλητής περιοχής
1 ης και 2 ης ανοσοβιολογική απόκριση
1γενής ανοσοβιολογική απόκριση ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΥ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ Μακροφάγα (από μη ειδική άμυνα) Βοηθητικά Τ-λεμφοκ. Β-λεμφοκύτταρα Πλασματοκύτταρα Κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκ. (αν είναι ιός κλπ.) Κατασταλτικά Τ-λεμφοκ. ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ Βοηθητικά Τ λεμφοκύτταρα μνήμης Β- λεμφ. Μνήμης Κυτταροτοξικά Τ- λεμφοκύτταρα μνήμης (αν είναι ιός κλπ)
2γενής ανοσοβιολογική απόκριση ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΥ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ Βοηθητικά Τ λεμφοκύτταρα μνήμης Β- μνήμης Κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα μνήμης Κατασταλτικά Τ λεμφοκύτταρα
Ας θυμηθούμε τους ιούς α) β)
Γιατί είναι τόσο επικίνδυνοι;;
Γιαυτό υπάρχουν επιπλέον μηχανισμοί για τους ιούς Ιντερφερόνες Κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα
προσοχή Τα αντισώματα δρουν κατά των ιών Τα Τ-κυτταροτοξικά δρουν κατά των κυττάρων που μολύνθηκαν από ιό
ΑΝΟΣΙΑ
ΑΝΟΣΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΜΕ ΤΕΧΝΗΤΟ ΤΡΟΠΟ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΜΕ ΤΕΧΝΗΤΟ ΤΡΟΠΟ μόλυνση εμβόλιο Θηλασμός, εγκυμοσύνη ορός
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Φυσική ενεργητική ανοσία τεχνητή ενεργητική ανοσία Με το εμβόλιο χορηγούμε λίγα αντιγόνα για να παραχθούν κύτταρα μνήμης
ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Φυσική παθητική ανοσία τεχνητή παθητική ανοσία Με τον ορό χορηγούμε έτοιμα αντισώματα για να αντιμετωπίσουμε άμεσα μια επικίνδυνη νόσο
ΠΡΟΣΟΧΗ Όταν κάνουμε εμβόλιο ακολουθεί 1 ης ανοσοβιολογική απόκριση (λίγες μέρες μετά) αλλά χωρίς συμπτώματα Όταν στο μέλλον μολυνθούμε από το ίδιο αντιγόνο που κάναμε εμβόλιο, ακολουθεί 2 ης α.α., αφού δημιουργήθηκαν κύτταρα μνήμης
ΠΡΟΣΟΧΗ οταν κάνουμε ορό, δεν ακολουθεί ανοσοβιολογική απόκριση Αν ξαναμολυνθούμε με το ίδιο αντιγόνο, θα κάνουμε 1 η α.α., αφού δεν δημιουργήσαμε κύτταρα μνήμης