ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 21 Α. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙ- ΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ... 23 Α.Ι. ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ... 23 Α.Ι.1. ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ.. 23 Α.Ι.1.1. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών... 23 Α.Ι.1.1.1. Οι πρώτες προσπάθειες για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών (1945-1969)... 23 Α.Ι.1.1.2. Η Δεκαετία του ΟΗΕ για τη Γυναίκα (1975-1985)... 26 Α.Ι.1.1.2.1. Η Διάσκεψη του Μεξικού (1975)... 26 Α.Ι.1.1.2.2. Η Διάσκεψη της Κοπεγχάγης (1980)... 27 Α.Ι.1.1.2.3. Η Διάσκεψη του Ναϊρόμπι (1985)... 27 Α.Ι.1.1.3. Οι προσπάθειες στην Δεκαετία του 1990 (1990-1999)... 28 Α.Ι.1.1.3.1. Η Διακήρυξη της Βιέννης (1993)... 28 Α.Ι.1.1.3.2. Η Διάσκεψη του Πεκίνου (1995)... 29 Α.Ι.1.1.4. Η προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών κατά την τρέχουσα δεκαετία (2000-)... 30 Α.Ι.1.2. Ειδικευμένες Οργανώσεις... 32 Α.Ι.1.2.1. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ)... 32 Α.Ι.1.2.2. Η UNESCO... 33 Α.Ι.2. ΕΚΤΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ... 33 Α.Ι.2.1. Η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού... 33 Α.ΙΙ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ... 34 Α.ΙΙ.1. Το Συμβούλιο της Ευρώπης... 34 Α.ΙΙ.2. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα/Ένωση (ΕΚ/ΕΕ)... 34 Α.ΙΙ.3. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)... 36 Α.ΙΙ.4. Ο Σύνδεσμος των Αραβικών Κρατών... 37 Α.ΙΙ.5. Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (OAK)... 38 Α.ΙΙ.6. Ο Οργανισμός Αφρικανικής Ένωσης (ΟΑΕ)... 38 Α.ΙΙΙ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ... 39 9
Πίνακας Περιεχομένων 11 B.I.1.1.1.13. Καταληκτικό Κείμενο Συνόδου Κορυφής του OHE [World Summit Outcome Document]... 194 B.I.1.1.2. Πράξεις συμβατικού χαρακτήρα... 200 B.I.1.1.2.1. Σύμβασις περί δουλείας... 200 Β.Ι.1.1.2.1.1. Συμπληρωματική Σύμβασις για την κατάργησιν της δουλείας, της εμπορίας των δούλων και παρεμφερών προς την δουλείαν θεσμών και πράξεων ή συνθηκών... 201 Β.Ι.1.1.2.2. Καταστατικός Χάρτης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών... 203 Β.Ι.1.1.2.3. Σύμβαση για την καταστολή και εξάλειψη της σωματεμπορίας και της εκμετάλλευσης της πορνείας άλλων [Convention for the Suppression of the Traffic in Persons and of the Exploitation of the Prostitution of Others]... 203 B.I.1.1.2.4. Σύμβασις περί πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών... 214 Β.Ι.1.1.2.5. Σύμβαση για την εθνικότητα των εγγάμων γυναικών [Convention on the nationality of married women]... 217 B.I.1.1.2.6. Σύμβαση για συναίνεση σε γάμο, ελάχιστη ηλικία και εγγραφή γάμων [Convention on consent to marriage, minimum age for marriage and registration of marriage]... 221 B.I.1.1.2.7. Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα... 224 Β.Ι.1.1.2.7.1. Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα... 227 Β.Ι.1.1.2.7.2. Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, σχετικό με την κατάργηση της ποινής του θανάτου... 231 Β.Ι.1.1.2.8. Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα... 234 Β.Ι.1.1.2.8.1. Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα [Optional Protocol to
Πίνακας Περιεχομένων 13 to the Convention on the rights of person with disabilities]... 351 B.I.1.2. Ειδικευμένες Οργανώσεις 355 B.I.1.2.1. Διεθνής Οργάνωση Εργασίας... 355 Β.Ι.1.2.1.1. Σύμβασις αριθ. 3 περί εργασίας των γυναικών προ και μετά τον τοκετόν... 355 Β.Ι.1.2.1.2. Σύμβασις αριθ. 45 περί χρησιμοποιήσεως γυναικών σε υπογείους εργασίας μεταλλείων πάσης κατηγορίας... 359 Β.Ι.1.2.1.3. Σύμβασις αριθ. 89 περί νυκτερινής εργασίας των απασχολουμένων εν τη βιομηχανία γυναικών... 362 Β.Ι.1.2.1.3.1. Πρωτόκολλο 1990 στη Σύμβαση της ΔΟΕ α- ριθ. 89 περί νυχτερινής εργασίας των γυναικών [Protocol of 1990 to the night work (women) Convention (revised)]... 367 B.I.1.2.1.4. Σύμβασις αριθ. 100 περί ισότητος της αμοιβής μεταξύ αρρένων και θηλέων εργαζομένων δι εργασίαν ίσης αξίας... 370 Β.Ι.1.2.1.5. Σύμβαση αριθ. 102 περί ελαχίστων ορίων κοινωνικής ασφάλειας... 374 Β.Ι.1.2.1.6. Σύμβασις αριθ. 103 για την προστασία της μητρότητας (αναθεωρητική)... 400 Β.Ι.1.2.1.7. Σύμβαση αριθ. 111 για τη διάκριση στην απασχόληση και το επάγγελμα... 408 Β.Ι.1.2.1.8. Σύμβαση αριθ. 122 για την πολιτική της απασχόλησης... 412 Β.Ι.1.2.1.9. Σύμβαση αριθ. 156 για την ισότητα των ευκαιριών και μεταχείρισης των εργαζομένων και των δύο φύλων: εργαζόμενοι με οικογενειακές υποχρεώσεις... 414 Β.Ι.1.2.1.10. Σύμβαση αριθ. 158 για τη λύση της σχέσης εργασίας με πρωτοβουλία του εργοδότη... 420 Β.Ι.1.2.1.11. Σύμβαση αριθ. 182 για την απαγόρευση των χειρότερων μορφών παιδικής εργασίας... 425 Β.Ι.1.2.1.12. Σύμβαση αριθ. 183 για την αναθεώρηση της (αναθεωρημένης) σύμβασης για την προστασία της μητρότητας... 426 Β.Ι.1.2.2. UNESCO... 433
Πίνακας Περιεχομένων 15 Β.ΙΙ.1.4. Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων [Council of Europe Convention on action against trafficking in human beings]... 522 B.ΙI.2. Ευρωπαϊκή Κοινότητα/Ένωση... 526 B.II.2.1. Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας... 526 Β.ΙΙ.2.2. Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση... 530 Β.ΙΙ.2.3. Χάρτης Θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Έ- νωσης... 533 Β.ΙΙ.2.4. Συνθήκη για την θέσπιση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος... 544 Β.ΙΙ.2.5. Συνθήκη της Λισσαβόνας-Τροποποιήσεις στην Συνθήκη της ΕΕ και στην Συνθήκη Ίδρυσης της ΕΚ [Treaty of Lisbon-Amendments to the Treaty on European Union and to the Treaty Establishing the European Community]... 547 B.II.2.6. Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 337/75 του Συμβουλίου περί δημιουργίας Ευρωπαϊκού Κέντρου για την ανάπτυξη της επαγγελματικής καταρτίσεως... 551 Β.ΙΙ.2.7. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2062/94 του Συμβουλίου σχετικά με την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία... 557 Β.ΙΙ.2.8. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια... 568 Β.ΙΙ.2.9. Κανονισμός (ΕΚ, ΕΚΑΧ, ΕΥΡΑΤΟΜ) αριθ. 781/98 του Συμβουλίου που τροποποιεί τον Κανονισμό υπηρεσιακής καταστάσεως των υπαλλήλων Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό των Κοινοτήτων αυτών, σε θέματα ίσης μεταχείρισης... 569 Β.ΙΙ.2.10. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2836/98 του Συμβουλίου για την ένταξη των θεμάτων φύλου στη συνεργασία για την ανάπτυξη... 572 Β.ΙΙ.2.11. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1567/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη στήριξη των πολιτικών και των δράσεων που αφορούν την α- ναπαραγωγή και τη σεξουαλική ζωή και τα συναφή δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες... 581 Β.ΙΙ.2.12. Κανονισμός (ΕΚ, ΕΥΡΑΤΟΜ) αριθ. 723/2004 του Συμβουλίου για την τροποποίηση του Κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του καθεστώτος που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό των Κοινοτήτων αυτών... 592
Πίνακας Περιεχομένων 17 ενός χρηματοδοτικού μέσου για την προαγωγή της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου παγκοσμίως... 613 Β.ΙΙ.2.23. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1905/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας... 615 Β.ΙΙ.2.24. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1922/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί ιδρύσεως Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την ισότητα των φύλων... 622 Β.ΙΙ.2.25. Προσθήκη στον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1922/ 2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί ι- δρύσεως Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την ισότητα των φύλων... 638 Β.ΙΙ.2.26. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1974/2006 της Επιτροπής για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)... 639 Β.ΙΙ.2.27. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 168/2007 του Συμβουλίου για την ίδρυση Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης... 641 Β.ΙΙ.2.28. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 718/2007 της Επιτροπής για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ)... 667 Β.ΙΙ.2.29. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 863/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού σύστασης ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα και την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 του Συμβουλίου όσον αφόρα τον εν λόγω μηχανισμό και για τη ρύθμιση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των προσκεκλημένων υπαλλήλων... 669 Β.ΙΙ.2.30. Οδηγία 75/117/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των Κρατών Μελών που αφορούν την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των αμοιβών μεταξύ εργαζομένων ανδρών και γυναικών... 671 Β.ΙΙ.2.31. Οδηγία 76/207/ΕΚ του Συμβουλίου περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών,
Πίνακας Περιεχομένων 19 Β.ΙΙ.2.41. Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία... 728 Β.ΙΙ.2.42. Οδηγία 2002/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της Οδηγίας 76/207/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών ό- σον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, στην ε- παγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας... 742 Β.ΙΙ.2.43. Οδηγία 2003/9/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα Κράτη Μέλη... 753 Β.ΙΙ.2.44. Οδηγία 2003/86/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης... 764 Β.ΙΙ.2.45. Οδηγία 2003/109/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με το καθεστώς υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι είναοι επί μακρόν διαμένοντες... 778 Β.ΙΙ.2.46. Οδηγία 2004/17/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών... 780 Β.ΙΙ.2.47. Οδηγία 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υ- πηρεσιών... 782 Β.ΙΙ.2.48. Οδηγία 2004/81/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον τίτλο παραμονής που χορηγείται στους υπηκόους τρίτων χωρών θύματα εμπορίας ανθρώπων ή συνεργείας στη λαθρομετανάστευση, οι οποίοι συνεργάζονται με τις αρμόδιες αρχές... 784 Β.ΙΙ.2.49. Οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών... 790 Β.ΙΙ.2.50. Οδηγία 2004/114/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό τις σπουδές, την ανταλλαγή μαθητών, την άμισθη πρακτική άσκηση ή την εθελοντική υπηρεσία... 801