χρήση του χρώματος & του μοτίβου 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 1

χρήση του χρώματος & του μοτίβου 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 1

χάρτες και χρώμα (i) 15 ος αι. Εκτύπωση χαρτών χρωματισμός με το χέρι (ακουαρέλες) έγχρωμη τυπογραφία - λιθογραφία φωτογραφία φ 20 ος αι. ψηφιακοί έγχρωμοι χάρτες 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 2

Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι

Ο Eduard d Schaubert σχεδιάζοντας δάζ το χάρτη της Αθήνας έργο του Christian Hansen ή του Carl Rahl (1834) 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 9

χάρτες και χρώμα (iii) Το χρώμα αυξάνει τις σχεδιαστικές επιλογές 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 10

χάρτες και χρώμα (iv) Ένας χάρτης που περιέχει πολυάριθμες μαύρες γραμμές μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο χρήστη 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 11

χάρτες και χρώμα (v) Η προσεκτική χρωματική κωδικοποίηση των χωρικών στοιχείων, καθιστά την ανάγνωση ευκολότερη και η οπτική τάξη αντικαθιστά το χάος 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 12

χάρτες και χρώμα (ii) Το χρώμα αποτελεί επικοινωνιακό πλεονέκτημα στην ανάγνωση του χάρτη 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 13

η φύση του χρώματος (i) Το χρώμα είναι φαινόμενο της αντίληψης, προϊόν διανοητικής επεξεργασίας της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που ανιχνεύεται από τα μάτια μας Το χρώμα που βλέπουμε είναι ανακλώμενο και προκύπτει από την επιλεκτική απορρόφηση ορατής ακτινοβολίας από διάφορα αντικείμενα Φασματικά χρώματα Ορατό τμήμα του φάσματος 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 14

η φύση του χρώματος (ii) Φασματικά χρώματα Το 1670 ο Ισαάκ Νεύτων ανακάλυψε ότι το (λευκό) ηλιακό φως μπορεί να διαχωριστεί σε δέσμες έγχρωμου φωτός, με τη βοήθεια ενός γυάλινου πρίσματος. Τα χρώματα που προκύπτουν από τη διάθλαση του ηλιακού φωτός λέγονται φασματικά Χρώμα Μήκος κύματος Βιολετί 400-420nm420 Indigo 420-440 Κυανό 440-490 49 Πράσινο 490-570 Κίτρινο 570-585 Πορτοκαλί 585-620 Κόκκινο 620-780 15/4/2013 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 15

η φύση του χρώματος (iii) Ανακλώμενα χρώματα: τα χρώματα των αντικειμένων προκύπτουν από την αποβολή μέρους της προσπίπτουσας ακτινοβολίας. Οι επιφάνειες που φωτίζονται από λευκό φως απορροφούν σε διαφορετικές αναλογίες κάποια μήκη κύματος και ανακλούν τα υπόλοιπα 100 Καμπύλη φασματικής ανάκλασης λευκής επιφάνειας Καμπύλη φασματικής ανάκλασης κόκκινης-μωβ μελάνης ση % Ανάκλα Καμπύλη φασματικής ανάκλασης γκρίζας επιφάνειας Καμπύλη φασματικής ανάκλασης πράσινης-μπλε μελάνης 0 400 700 Μήκος κύματος (nm) (Μετρήσεις με φασματοφωτόμετρο) Το χρώμα που βλέπουμε προέρχεται από τα μήκη κύματος που ανακλώνται περισσότερο 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 16

οι διαστάσεις του χρώματος (i) Ιδιότητες οι οποίες μπορούν να διαφοροποιηθούν συστηματικά χωρίς να επηρεάζει η μία την άλλη (συνιστώσες) Διαφοροποιούνται ανάλογα με το σύστημα χρωματικού μοντέλου που χρησιμοποιείται Συνήθως θεωρείται ότι το χρώμα έχει τρεις διαστάσεις: απόχρωση λαμπρότητα ή φωτεινότητα ή ένταση ή τόνος ή αξία κορεσμός ή πληρότητα Σύνδεση με τις οπτικές μεταβλητές 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 17

οι διαστάσεις του χρώματος (ii) Απόχρωση Σχετίζεται με τα διαφορετικά κυρίαρχα μήκη κύματος Λαμπρότητα ή φωτεινότητα ή ένταση ή τόνος ή αξία Αποδίδει πόσο φωτεινό (άτονο) ή σκούρο (έντονο) εμφανίζεται ένα χρώμα Κορεσμός ή πληρότητα Αποδίδει πόσο ζωηρό ή μουντό είναι ένα χρώμα: για σταθερή απόχρωση και ένταση περιγράφει πόσο εμφανές γκρι περιέχει. 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 18

οι διαστάσεις του χρώματος (iii) σχεδόν φασματική 100 100 απόχρωση A B (πράσινο) ά υψηλότερη ένταση Ανάκλαση % Ανάκλαση % χαμηλότερη ένταση 0 400 700 Μήκος κύματος (nm) 0 400 700 Μήκος κύματος (nm) Καμπύλες ανάκλασης (Α) σχεδόν φασματική πράσινη απόχρωση 100 υψηλότερος κορεσμός Ανάκλασ ση % Γ μεσαίος κορεσμός χαμηλότερος κορεσμός (Β) ίδια απόχρωση σε δυο εντάσεις ίδιου κορεσμού (Γ) ίδια απόχρωση σε τρία επίπεδα κορεσμού 0 400 700 15/4/2013 4/4/2016 Μήκος κύματος (nm) Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 19

ένταση ή λαμπρότητα (ή φωτεινότητα ή τόνος ή αξία) α) Περιγράφει πόσο έντονο ή άτονο είναι ένα χρώμα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 20

ένταση ή λαμπρότητα La Tristesse du roi, Henry Matisse. 1952 Εικόνα με χρώματα υψηλής έντασης Vase with twelve sunflowers, Vincent Van Gogh. 1889 Εικόνα με χρώματα μέτριας και χαμηλής έντασης 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 21

κορεσμός ή πληρότητα Περιγράφει πόσο ζωηρό ή μουντό είναι ένα χρώμα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 22

κορεσμός ή πληρότητα (ii) Composition in Red, Blue, Yellow, Piet Mondrian Still Life with a Curtain, Paul Cezanne. 1895 Εικόνα με χρώματα υψηλού κορεσμού Εικόνα με χρώματα χαμηλού κορεσμού 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 23

Κορεσμός Ένταση vs κορεσ σμός (i) Ένταση 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 24

Έντα αση vs κορεσμός (ii) 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 25

ο χρωματικός κύκλος (i) Ο χρωματικός κύκλος αποτελεί ένα εργαλείο ταξινόμησης του χρώματος και χρησιμοποιείται ευρέως στη ζωγραφική. Αναδεικνύει τις σχέσεις των χρωμάτων. Το τρίγωνο και τα συμπληρωματικά χρώματα του Delacroix Πρωτεύον Δευτερεύον 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 26

ορολογία του χρώματος (ii) πρωτεύοντα,, δευτερεύοντα,, τριτεύοντα Πρωτεύοντα Δευτερεύοντα Τριτεύοντα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 27

ορολογία του χρώματος (iii) συμπληρωματικά μ (ή αντίθετα) ) Ζευγάρια αντιδιαμετρικών χρωμάτων 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 28

ορολογία του χρώματος (iv) αναλογικά Διαδοχικά χρώματα ομάδες χρωμάτων θερμά (κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, μωβ-κόκκινο) ψυχρά (πράσινο, μπλε, μωβ-μπλε) ουδέτερα (μπεζ, γκρίζο) προβαλλόμενα αποσυρόμενα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 29

χρώμα & μοτίβο στη χαρτογραφική σχεδίαση (i) Ο ρόλος του χρώματος στη χαρτογραφία διάκριση κατηγοριών των χωρικών στοιχείων συμβολισμός ποιοτικών χωρικών στοιχείων συμβολισμός ποσοτικών χωρικών στοιχείων αύξηση του πλήθους των απεικονιζόμενων χωρικών στοιχείων αύξηση της ευκρίνειας των συμβόλων διαμόρφωση της οπτικής τάξης (προσκήνιο παρασκήνιο, οργάνωση εικόνας - υποβάθρου) δημιουργία αισθητικά ευχάριστου χάρτη Το χρώμα επηρεάζει την επικοινωνιακή ικανότητα του χάρτη, όπως εξάλλου και την αισθητική του ποιότητα Ο χαρτογράφος δεν ασχολείται με ένα μεμονωμένο χρώμα, αλλά με πολλά, τα οποία αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, αλλά και με άλλες οπτικές μεταβλητές. 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 30

χρώμα & μοτίβο στη σηχαρτογραφική σχεδίαση (ii) Το μοτίβο είναι η συστηματική επανάληψη γραφικών στοιχείων (κουκκίδες, γραμμές κ.λπ.) σε διάφορες διατάξεις αποτελεί δευτερεύουσα οπτική μεταβλητή (συνειρμικά σχετίζεται με το σχήμα) χρησιμοποιείται κυρίως στα επιφανειακά ιφανειακάσύμβολα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 31

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποιοτικά ο δαφοροποημέ διαφοροποιημένων (i) () Μοτίβο και απόχρωση: Θεμελιώδη γραφικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται για την απόδοση ποιοτικών διαφοροποιήσεων. Ποικιλία αποχρώσεων και μοτίβα της ίδιας υφής δεν μεταφέρουν μήνυμα μεγέθους (απλά παρατηρούνται ως διαφορετικά και δεν δίνουν πληροφορία για την έκταση της ποιοτικής διαφοροποίησης) Επιλογή απόχρωσης με βάση χαρτογραφικές συμβάσεις Συμβάσεις: μπλε για υδάτινα στοιχεία και χαρακτηριστικά πράσινο για βλάστηση κίτρινο και γήινα χρώματα για φτωχή βλάστηση ή ξηρές περιοχές καφέ για το ανάγλυφο και ισοϋψείς καμπύλες Πρότυπα χρώματος προδιαγραφές και τυποποίηση ταυτότητα φορέα παραγωγής γής 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 32

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποιοτικά διαφοροποιημένων (ii) Συμβάσεις και πρότυπα μοτίβων μοτίβα αδρών γραμμών επανάληψη γραμμών (ευθειών ή κυματοειδών) γραμμοσκίαση, διασταυρούμενη γραμμοσκίαση μοτίβα κουκκίδων κανονικές / ακανόνιστες διατάξεις εικονογραφικά μοτίβα αντίστροφα μοτίβα Συμβάσεις χρήσης: γεωλογία, εδαφολογία, βάλτοι κλπ. 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 33

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποιοτικά διαφοροποιημένων (iii) Η επιλογή των αποχρώσεων λαμβάνει υπ όψιν τις ιδιότητες των χρωμάτων και τις χαρτογραφικές συμβάσεις «Μοναδικές» και «ανάμεικτες» αποχρώσεις Μπλε, πράσινο, κόκκινο, κίτρινο (μοναδικές κατάλληλες για συμβολισμό διακριτά διαφορετικών φαινομένων) Λοιπές αποχρώσεις: δυνατή η ανάμειξη των «μοναδικών» εκτός μπλε-κίτρινου και κόκκινου-πράσινου που ως συμπληρωματικά δημιουργούν γκρίζες αποχρώσεις Θεώρημα τεσσάρων αποχρώσεων χρωματισμός παρακείμενων επιφανειών ώστε να μην έχουν την ίδια απόχρωση π.χ. γειτονικά κράτη (απαιτούνται τουλάχιστον τέσσερις διαφορετικές αποχρώσεις) Συμβολικές συνδηλώσεις της απόχρωσης Θερμά (κόκκινο- πορτοκαλί: θερμότητα), Ψυχρά (μπλέ: υγρασία,, ψυχρότητα), ουδέτερα χρώματα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 34

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποιοτικά διαφοροποιημένων (iv) Περιορισμοί από τη φυσιολογία Ευαισθησία στην απόχρωση Παράθεση χρωμάτων, χάρτης - υπόμνημα Ταυτόχρονη αντίθεση: Η εντύπωση που προκαλεί ένα χρώμα, εξαρτάται από το περιβάλλον του (δηλαδή τα γειτονικά του χρώματα). Δεν συνιστάται η χρησιμοποίηση παρόμοιων χρωμάτων στο ίδιο χάρτη 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 35

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποιοτικά διαφοροποιημένων (v) Περιορισμοί από τη φυσιολογία μικρές διαφορές στην απόχρωση (ή την ένταση) γίνονται πιο εύκολα αντιληπτές μέσω σύγκρισης όταν τα χρώματα είναι παρακείμενα το γκρίζο φόντο 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 36

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποσοτικά διαφοροποιημένων (i) Αναπαράσταση δεδομένων ποσοτικά διαφοροποιημένων σε κλίμακα τάξης ή διαστήματος Επιλογή της κατάλληλης χρωματικής ακολουθίας να επιτρέπει στο χρήστη την ταύτιση του χρώματος με το αντίστοιχο στο υπόμνημα να μεταφέρει σωστά τη μεταβολή μεγέθους του φαινομένου να επιτρέπει τη σύγκριση ποσοτικών δεδομένων Ακολουθίες μιας απόχρωσης Η μεταβολή της έντασης χρησιμοποιείται για το συμβολισμό δεδομένων που χαρακτηρίζονται από τη διαβαθμισμένη μεταβολή τιμών Διπολικές ακολουθίες Χρησιμοποιούνται δύο αντίθετες αποχρώσεις με συμμετρικές διαβαθμίσεις της έντασης, για το συμβολισμό δεδομένων που έχουν απόκλιση από μια μεσαία τιμή (π.χ. θετικές-αρνητικές τιμές, μεγαλύτερες-μικρότερες από μια κρίσιμη τιμή). 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 37

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποσοτικά διαφοροποιημένων (ii) Ακολουθίες συμπληρωματικών αποχρώσεων Προσοχή στην επιλογή, λόγω διαφορών στην ένταση Ακολουθίες πλήρους φάσματος Ο συσχετισμός φασματικής απόχρωσης και μεγέθους είναι δύσκολος ενώ βοηθάει το χρήστη στο συσχετισμό των χρωμάτων του χάρτη με τις κατηγορίες του υπομνήματος Χρησιμοποιούνται κυρίως για την απόδοση της κατανομής θερμοκρασιών ρ και του αναγλύφου Με κάποιες διαφοροποιήσεις της έντασης χρησιμοποιούνται σε γεωφυσικούς (γεωμορφολογικούς) χάρτες 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 38

συμβολισμός χωρικών στοιχείων ποσοτικά διαφοροποιημένων (iii) Ακολουθίες ανάμεικτων αποχρώσεων Σχετιζόμενες αποχρώσεις ταυτόχρονη μεταβολή απόχρωσης, έντασης, κορεσμού Σχήμα μετάβασης εντάσεις διαδοχικών αποχρώσεων Απόδοση υψομετρικών διαφορών Ακολουθίες έντασης Ασπρόμαυροι χάρτες Τόνοι του γκρίζου Διμεταβλητές χρωματικές ακολουθίες Απόδοση δύο χαρτογραφικών θεμάτων: εκπαίδευση & κατά κεφαλήν εισόδημα 2 Θέμα Θέμα 1 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 39

Figure 8.9 Σχήμα μετάβασης (i) 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 40

Σχήμα μετάβασης (ii) Figure 8.12 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 41

η επιλογή του χρώματος Συμβάσεις Συμβολικές συνδηλώσεις Το σκούρο συνδέεται με τη μεγαλύτερη τιμή Τα αντίθετα χρώματα συνδέονται με αντίθετες τιμές Αντιληπτικά χαρακτηριστικά της όρασης Η αντίληψη των διαβαθμίσεων της έντασης είναι ευκολότερη όταν βρίσκονται η μία δίπλα στην άλλη και γίνεται πιο δυσχερής όταν είναι απομακρυσμένες Μικρές vs μεγάλες διαβαθμίσεις έντασης Ένταση σε γραμμικά και σημειακά σύμβολα Ο αριθμός των παραγόμενων εντάσεων εξαρτάται από την απόχρωση και την αντίθεση που κάνει με το υπόβαθρο 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 42

η επιλογή του χρώματος (ii) Παραγωγή διαβαθμίσεων έντασης κατά απόχρωση 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 43

η επιλογή του χρώματος (iii) Με τη σμίκρυνση του μεγέθους των συμβόλων οι διαφορές απόχρωσης και έντασης γίνονται πιο δύσκολα αντιληπτές Εφαρμογή της έντασης χρώματος σε σημειακά και γραμμικά σύμβολα 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 44

η επιλογή του χρώματος (iv) οπτική ευκρίνεια σε σχέση με το χρώμα και το μέγεθος 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 45

η επιλογή του χρώματος (v) Με τη μεγέθυνση της επιφάνειας, η φαινομενική πληρότητα - κορεσμός αυξάνουν 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 46

αντιληπτικοί και ψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή χρώματος (i) () Με τη σμίκρυνση του μεγέθους των συμβόλων οι διαφορές απόχρωσης και έντασης γίνονται πιο δύσκολα αντιληπτές Με τη μεγέθυνση της επιφάνειας, η φαινομενική πληρότητα και ο κορεσμός αυξάνουν Το μάτι είναι πιο ευαίσθητο σε μικρές αλλαγές έντασης απ ότι σε αλλαγές απόχρωσης Προσοχή στο κίτρινο: λόγω της χρωματικής του δύναμης μπορεί να καταστεί κυρίαρχο 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 47

αντιληπτικοί και ψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή χρώματος (ii) Ένας από τους βασικούς μηχανισμούς ματιούεγκέφαλου είναι να εντείνει την αντίθεση μεταξύ γειτονικών αντικειμένων. Έτσι, δυο περίπου όμοιες αποχρώσεις όταν είναι γειτονικές μπορούν πιο εύκολα να διακριθούν παρά αν είναι σε απόσταση μεταξύ τους. Ένα χρώμα θα φαίνεται πιο φωτεινό αν βρίσκεται σε σκούρο υπόβαθρο πιο σκούρο αν βρίσκεται σε φωτεινό υπόβαθρο Συγκεκριμένες αποχρώσεις έχουν συγκεκριμένες ανθρώπινες συσχετίσεις, π.χ.: «ζεστά» χρώματα όπως το πορτοκαλί και το κόκκινο, «ψυχρά» χρώματα όπως το μπλε, κόκκινο για τον κίνδυνο, πράσινο για ασφάλεια, μπλε για νερό 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 48

ποιοτικές χρωματικές συμβάσεις (i) Αναφέρονται στη χρήση των διαστάσεων του χρώματος (απόχρωση, ένταση, κορεσμός) για το συμβολισμό της μεταβολής ποιοτικών δεδομένων Οι ποιοτικές χρωματικές συμβάσεις χρησιμοποιούν την απόχρωση για την απόδοση της ιεράρχησης των χαρτογραφικών δεδομένων κατά την ονομαστική κλίμακα (δηλ. τη διαφοροποίηση κατά είδος), καθώς επίσης και την ιεράρχηση κατά κλίμακα τάξης ή διαστήματος σε ορισμένες περιπτώσεις (θερμοκρασία, ανάγλυφο εδάφους). Αποχρώσεις παρεμφερούς ρ έντασης (χρωματικής μ δύναμης) πρέπει να χρησιμοποιούνται για το συμβολισμό ειδών παρόμοιας σπουδαιότητας. 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 49

ποιοτικές χρωματικές συμβάσεις (ii) Παρόμοιες ονομαστικές κλάσεις πρέπει να συμβολίζονται με γειτονικές αποχρώσεις, ενώ μεγάλες αντιθέσεις με αντίθετες. Χρωματικές συμβάσεις για την χαρτογράφηση ποιοτικών χαρακτηριστικών: Μπλε για υδάτινα στοιχεία και χαρακτηριστικά Κόκκινο για θερμές, μπλε για ψυχρές θερμοκρασίες Πράσινο για βλάστηση Κίτρινο και γήινα χρώματα για φτωχή βλάστηση ή ξηρές περιοχές Καφέ για το ανάγλυφο και ισοϋψείς καμπύλες 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 50

ποσοτικές χρωματικές συμβάσεις Αναφέρονται στη χρήση των διαστάσεων του χρώματος (απόχρωση, ένταση, κορεσμός) για να συμβολίσουν τη μεταβολή ποσοτικών δεδομένωνδ Σχέσεις τάξης (μικρό-μεγάλο, πολύ-λίγο,...) εκφράζονται με βήματα έντασης της ίδιας απόχρωσης Η αλλαγή της έντασης απόχρωσης αποδίδει βαθμωτές σειρές δεδομένων Το πλήθος των εντάσεων που είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν η από τον ανθρώπινο εγκέφαλο για επιτυχείς συγκρίσεις, είναι έως 6 ή 7, αλλά εξαρτώνται από την απόχρωση (10) Τεχνικά μπορεί να παραχθεί μεγάλο πλήθος (20) εντάσεων, αλλά πόσες (100) γίνονται αντιληπτές; Η μεγαλύτερη ένταση συνδέεται με το μεγαλύτερο μέγεθος δεδομένων Μεσαίες αποχρώσεις πρέπει να αποφεύγονται για το συμβολισμό αντίθετων ακραίων τιμών 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 51

Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του σχεδίου Αύξηση της οπτικής οξύτητας δηλ. της δυνατότητας ανίχνευσης των διαφορών μεταξύ των συμβόλων Οπτική αποτελεσματικότητα: η διαφορά στη φωτεινότητα του συμβόλου και του φόντου του υποβάθρου 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 52

Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του σχεδίου Άσπρο 0 Κίτρινο Κόκκινο Πράσινο Κυανό Ματζέντα Μπλε Καφέ Μαύρο 10 0 55 44 0 59 48 4 0 61 50 6 2 0 68 57 13 9 7 0 84 73 29 25 23 16 0 87 76 32 28 26 19 3 0 89 78 34 30 28 21 5 2 0 Άσπρο Κίτρινο Κόκκινο Πράσινο Κυανό Ματζέντα Μπλε Καφέ Μαύρο 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 53

συμβατική χρήση χρωμάτων στους σουςτοπογραφικούς ούς χάρτες Μαύρο: βασικές τοπογραφικές λεπτομέρειες Γκρι: Κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο: Μπλε: Σκούρο μπλε: Ανοιχτό μπλε: Καφέ: μεγάλα κτίρια κατηγορίες δρόμων υδάτινα στοιχεία σημειακά και γραμμικά υδάτινα στοιχεία επιφανειακά υδάτινα στοιχεία υψομετρικές καμπύλεςενδείξεις δεξεςυψομέτρων Πράσινο: δασικές εκτάσεις Ανοιχτό πράσινο: καλλιέργειες 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 54

συμβατική χρήση χρωμάτων σε θεματικούς χάρτες Γεωλογικοί συνδυασμός χρώματος και μοτίβου - χάρτες: τυποποίηση Χάρτες γήινου πράσινο, ώχρα, ανοιχτό καφέ, καφέ με ανάγλυφου: ονομαστική υποδήλωση (πεδινό, ορεινό...) Χάρτες χρήσεων κόκκινο (αστική), πράσινο (βλάστηση), μωβ γης: (βιομηχανία)... Χάρτες εντάσεις του κόκκινου πυκνότητας ή κίτρινο, πορτοκαλί, κόκκινο, σκούρο πληθυσμού: κόκκινο Χάρτες κίτρινο ανοιχτό (ξηρασία) έως σκούρο μπλε βροχόπτωσης: (μεγάλη υγρασία) Χάρτες θερμοκρασίας: ανοιχτό κίτρινο έως σκούρο κόκκινο για θετικές τιμές, ανοιχτό πράσινο έως σκούρο μπλε για αρνητικές τιμές 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 55

σχολιασμός χρωματικών επιλογών Κόκκινο: κατοικία Πορτοκαλί: εμπόριο Σκούρο πράσινο: βιομηχανία Πράσινο: πάρκο Μπλε: υδάτινες επιφάνειες Γαλάζιο: μεταφορές Γκρι σκούρο: Αεροδρόμιο Γκρι ανοιχτό: άγνωστη Κίτρινο: ιδρύματα ινστιτούτα Υψηλός κορεσμός των χρωμάτων Έλλειψη ιεράρχησης για την ανάδειξη της σπουδαιότητας, των σχέσεων ή των διαφορών Κυριαρχία σε έκταση του κόκκινου Υποβάθμιση του πορτοκαλί Ανάδειξη του κίτρινου ως κυρίαρχο Ποιές χρήσεις γης είναι σπουδαιότερες; Ποιες χρήσεις γης σχετίζονται μεταξύ τους; Έχουν ακολουθηθεί ευρέως αποδεκτές χρωματικές συμβάσεις; Πώς επηρεάζει η φωτεινότητα των χρωμάτων την τελική εμφάνιση και την καλή αναγνωσιμότητα του χάρτη; 4/4/2016 Λήδα Στάμου Χαρτογραφία Ι 56