ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 AΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Άξονες του Προγράμματος 103
5. ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 5.1. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραμμα INTERREG IIIA/ PHARE CBC Ελλάδα Βουλγαρία αποτελείται από πέντε (5) Άξονες Προτεραιότητας που περιλαμβάνουν δέκα (10) Μέτρα. Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται συνολικά η δομή του Προγράμματος. Άξονες του Προγράμματος 104
ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΞΟΝΑΣ 1 ΑΞΟΝΑΣ 2 AΞΟΝΑΣ 3 AΞΟΝΑΣ 4 AΞΟΝΑΣ 5 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ /ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ / ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΙΔΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟΡΕΥΟΥΝ ΜΕ ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΠΡΟΣ ΕΝΤΑΞΗ ΧΩΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ Μέτρο 1.1 Υποδομές Μεταφορών Μέτρο 2.1 Ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων Μέτρο 3.1 Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής Μέτρο 4.1 Κοινοτική Δράση για ενίσχυση υποδομών μεταφορών Μέτρο 5.1 Διαχείριση του Προγράμματος Μέτρο 1.2 Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων Μέτρο 3.2 Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος Μέτρο 5.2 Τεχνική Υποστήριξη Μέτρο 2.3 Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων Μέτρο 3.3 Ανάδειξη και Προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων Άξονες του Προγράμματος 105
5.2. ΑΞΟΝΑΣ 1-ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 1 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 155.654.996 Δημόσια Δαπάνη: 155.654.996 Εθνική Συμμετοχή: 38.918.373 Κοινοτική Συμμετοχή: 116.736.623 ΕΤΠΑ: 116.736.623 ΕΚΤ: 0 ΕΓΤΠΕ: 0 ΧΜΠΑ: 0 Ιδιωτική Συμμετοχή: 0 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 1 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 68.020.000 Δημόσια Δαπάνη: 68.020.000 Εθνική Συμμετοχή: 14.020.000 Κοινοτική Συμμετοχή/ PHARE CBC: 54.000.000 ΣΚΟΠΟΣ Σκοπούς του Άξονα Προτεραιότητας 1 αποτελούν: Η ενίσχυση των υποδομών μεταφορών Η βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων Στο πλαίσιο του Άξονα 1 προτείνονται δράσεις που αποσκοπούν: Άξονες του Προγράμματος 106
Α. Στην κατασκευή, βελτίωση και αναβάθμιση των οδικών υποδομών, σιδηροδρομικών δικτύων καθώς και των συστημάτων ασφάλειας και παρακολούθησης. Ειδικότερα προτείνονται: 1. Στις οδικές υποδομές, η αναβάθμιση των ήδη υπαρχουσών συνδέσεων των παραμεθόριων περιοχών με την Βουλγαρία κυρίως μέσω παρεμβάσεων στους κάθετους οδικούς άξονες με την Εγνατία Οδό την διάνοιξη νέων διόδων καθώς και στους συνδετήριους άξονες με τους υπάρχοντες ή προβλεπόμενους μεθοριακούς σταθμούς. 2. Στις σιδηροδρομικές υποδομές η περαιτέρω βελτίωση των διασυνδέσεων με τη γειτονική χώρα μέσω παρεμβάσεων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των γραμμών που συνδέουν τους κύριους μεταφορικούς άξονες αλλά και τους μεγάλους λιμένες με στόχο την δημιουργία κόμβων συνδυασμένων μεταφορών Β. Στην ασφάλεια εξωτερικών συνόρων η αποτελεσματικότερη παρακολούθηση για την σωστή και ασφαλή διακίνηση ανθρώπων, ζώων και αγαθών, Προβλέπεται η κατασκευή, βελτίωση και επέκταση Μεθοριακών Σταθμών σε συνδυασμό με την προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού (π.χ. φορητές συσκευές, συσκευές εντοπισμού πλαστών εγγράφων και ναρκωτικών, συστημάτων ασυρμάτου επικοινωνίας, μέσα οδικής ασφάλειας μεταφορών) εκατέρωθεν των συνόρων. Επίσης προβλέπεται η προμήθεια εξοπλισμού για τις παραμεθόριες αστυνομικές και τελωνειακές υπηρεσίες για την ασφάλεια και τον έλεγχο στους συνοριακούς σταθμούς ενισχύοντας με τον τρόπο αυτόν το αίσθημα της ασφάλειας των κατοίκων στις περιοχές εκατέρωθεν των συνόρων. ΣΤΟΧΟΙ Το πρόγραμμα αναφέρεται στις παραμεθόριες περιοχές εκατέρωθεν των συνόρων που λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογικής τους θέσης αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα απομόνωσης. Τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά προκαλούν δυσχέρειες και προβλήματα που αφορούν στην δυσκολία προσπελασιμότητας των όμορων συνοριακών περιοχών και την ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των κατοίκων των περιοχών και στα φαινόμενα λαθρεμπορίου και λαθρομετανάστευσης. Άξονες του Προγράμματος 107
Ταυτόχρονα όμως πρέπει να επισημανθεί ότι πέρα από τα προβλήματα απομόνωσης η ιδιαιτερότητα της θέσης των επιλέξιμων παραμεθόριων περιοχών παρέχει ορισμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Οι Ελληνικές διασυνοριακές περιοχές, αποτελούν τα χερσαία γεωγραφικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Βαλκανικό χώρο. Από την θέση αυτή καλούνται να παίξουν σημαντικό ρόλο στην διασύνδεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Βαλκανικό χώρο, με την εξασφάλιση ικανοποιητικής μεταφορικής υποδομής και επικοινωνίας υψηλού επιπέδου και στην διασφάλιση των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από φαινόμενα λαθρεμπορίου και λαθρομετανάστευσης. Όσον αφορά στην επιλέξιμη περιοχή της Βουλγαρίας, το γεγονός ότι η χώρα είναι υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενισχύει τη στρατηγική της θέση - ως σύνολο και ως επιλέξιμη περιοχή ειδικότερα τόσο στην ευρύτερη Βαλκανική περιοχή όσο και μέσα στο νέο διαμορφούμενο Ευρωπαϊκό χώρο και καθιστά τη συνεργασία με την επιλέξιμη Ελληνική περιοχή αναγκαία και επιβεβλημένη. Το άνοιγμα νέων διόδων στα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα ενισχύει την διασυνοριακή συνεργασία και συμβάλλει στην προετοιμασία της μεσοπρόθεσμης μετάβασης από εξωτερικά σε εσωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της συνεργασίας. Ο ρόλος αυτός καθίσταται σημαντικότερος λαμβάνοντας υπόψη τις νέες προοπτικές διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς ανατολάς, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ανασυγκρότηση των οικονομιών των χωρών της Βαλκανικής διαμορφώνοντας σταδιακά ένα νέο χώρο δράσης για τις οικονομίες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η άρση της απομόνωσης των παραμεθόριων περιοχών και η ανάδειξή τους ως πύλες εξόδου-εισόδου προς την Κεντρική Ευρώπη επιδιώκεται μέσω της στήριξης υποδομών μεταφορών- διασυνοριακών δικτύων οι οποίες αποτελούν βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη πολύμορφων συνεργασιών με τις όμορες χώρες Ταυτόχρονα ο στόχος του Άξονα 1-Διασυνοριακές υποδομές κινείται στις βασικές αρχές χάραξης της μακροπρόθεσμης στρατηγικής για τις μεταφορές στον ελληνικό χώρο-όπως έχει διατυπωθεί στο ΚΠΣ ΙΙ, στα έργα του Ταμείου Συνοχής και Άξονες του Προγράμματος 108
υποστηρίζεται επίσης στο ΚΠΣ ΙΙΙ-και η οποία εκφράζεται με την αναγκαιότητα προσδιορισμού του δικτύου υποδομών της χώρας στον άξονα Δύση-Ανατολή και Βορρά-Νότου. Η αποτύπωση αυτής της στρατηγικής στο πρόγραμμα επικεντρώνεται στην διασύνδεση των Διευρωπαϊκών Αξόνων Ε10 (Εγνατία Οδός), Ε79 και του Πανευρωπαϊκού Διαδρόμου ΙΧ (Ελσίνκι Αλεξανδρούπολη) των κύριων λιμανιών και αερολιμένων από τα οποία αυτές διέρχονται. Στο Πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας προτείνονται δράσεις που αποσκοπούν: Στην άρση της απομόνωσης της διασυνοριακής περιοχής και τη βελτίωση των συνθηκών ασφαλούς μετακίνησης ανθρώπων και αγαθών Στην ανάδειξη των παραμεθόριων περιοχών ως πύλες εξόδου-εισόδου προς την ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο Στην αντιμετώπιση φαινομένων λαθρομετανάστευσης, λαθρεμπορίου και παράνομων δραστηριοτήτων που εμποδίζουν την ανάπτυξή της επιλέξιμης περιοχής. ΜΕΤΡΑ Ο Άξονας Προτεραιότητας 1 αποτελείται από 2 Μέτρα: Μέτρο 1.1. Υποδομές μεταφορών Μέτρο 1.2 Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων Άξονες του Προγράμματος 109
ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΚΡΟΩΝ Μήκος οδικού δικτύου βελτίωση (km) 46 Μήκος οδικού δικτύου νέα χάραξη (km) 14 Μήκος σιδηροδρομικού δικτύου βελτίωση 20,7 (km) Συνοριακοί Σταθμοί που κατασκευάζονται ή 2 βελτιώνονται (πλήθος) Συνοριακοί Σταθμοί που εξοπλίζονται 3 (πλήθος) ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Θέσεις εργασίας που δημιουργούνται κατά 454 την διάρκεια υλοποίησης του έργου (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) Μείωση χρονοαπόστασης ( οδικό δίκτυο ) 25,6 (σε λεπτά της ώρας) Μείωση χρονοαπόστασης ( σιδηροδρομικό 6 δίκτυο ) ( σε λεπτά της ώρας ) Μείωση της διάρκειας καθολικού ελέγχου 4,5 διερχόμενου έμφορτου φορτηγού (ώρες) Άξονες του Προγράμματος 110
5.3 ΑΞΟΝΑΣ 2-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 2 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 47.932.500 Δημόσια Δαπάνη: 35.572.500 Εθνική Συμμετοχή: 8.892.500 Κοινοτική Συμμετοχή: 26.680.000 ΕΤΠΑ: 26.680.000 ΕΚΤ: 0 ΕΓΤΠΕ: 0 ΧΜΠΑ: 0 Ιδιωτική Συμμετοχή: 12.360.000 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 2 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 22.670.000 Δημόσια Δαπάνη: 22.670.000 Εθνική Συμμετοχή: 4.670.000 Κοινοτική Συμμετοχή/ PHARE CBC: 18.000.000 ΣΚΟΠΟΣ Σκοπούς του Άξονα Προτεραιότητας 2 αποτελούν: Ηυποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης της οικονομικής δυναμικής της διασυνοριακής περιοχής με την ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων δομών Η ενίσχυση ιδιωτικών φορέων ώστε να αναπτύξουν σε ιδιωτική βάση συμφωνίες επιχειρηματικής συνεργασίας Άξονες του Προγράμματος 111
ΣΤΟΧΟΙ H διασυνοριακή συνεργασία έχει αναγνωριστεί και από τις δύο χώρες ως σημαντικός παράγοντας για την υπέρβαση συγκεκριμένων αναπτυξιακών προβλημάτων και την ανάπτυξη της κοινωνικο-οικονομικής δυναμικής της διασυνοριακής περιοχής. Ως αναγνώριση της αναγκαιότητας ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, τα υλοποιούμενα προγράμματα INTERREG II/ PHARE-CBC μεταξύ της Βουλγαρίας και Ελλάδας υποστηρίζουν και ενισχύουν την συνεργασία στην κατεύθυνση της κοινωνικο-οικονομικής συνοχής της διασυνοριακής περιοχής βασιζόμενα στις καλές διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα INTERREG II δημιουργήθηκαν οι βάσεις για τον σχεδιασμό στο νέο πρόγραμμα Ελληνο- Βουλγαρικών επιχειρηματικών συνεργασιών που θα επιτρέψουν να ισχυροποιηθούν οι δεσμοί και να συστηματοποιηθούν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σταθερότητα στην κοινωνικο-οικονομική κατάσταση με σημαντικές θεσμικές αλλαγές στην Βουλγαρία που αποσκοπούν στην εναρμόνιση του θεσμικού της πλαισίου με τους όρους της ελεύθερης αγοράς που θα υποστηρίξει πλέον την ανάδειξη διασυνοριακών επιχειρηματικών συνεργασιών, ενισχύοντας τη δημιουργία δικτύων οικονομικών σχέσεων που θα επιφέρουν ουσιαστικά αποτελέσματα στον οικονομικό ιστό της περιοχής. Η σημαντική βελτίωση των υποδομών, οι διευρωπαϊκοί διάδρομοι, η προοπτική ένταξης της Βουλγαρίας στην Ε.Ε. και η αξιοποίηση των ενισχύσεων σε επιχειρήσεις από το INTERREG II δημιουργούν νέα δεδομένα και από τις δύο πλευρές των συνόρων, ισχυροποιώντας τη θέση της περιοχής σε πρώτη φάση στον Βαλκανικό χώρο, στην Παραευξύνεια ζώνη και ευρύτερα στον Ευρωπαϊκό χώρο. Προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ιδιαίτερη ταυτότητα έργων μικρής κλίμακας στη συνεργασία INTERREG και PHARE CBC, προβλέπεται ότι μικρά έργα που υλοποιούνται από τη Βουλγαρική πλευρά θα συγχρηματοδοτούνται εντός των κατάλληλων μέτρων. Το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού θα εξειδικεύσει περαιτέρω τη διαδικασία, και θα προσδιορίσει τον ακριβή προϋπολογισμό όπως και μια συντομότερη διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης. Άξονες του Προγράμματος 112
Στην επιλέξιμη περιοχή του προγράμματος ο παραγωγικός ιστός δεν είναι ομοιογενής. Συνολικά η περιοχή χαρακτηρίζεται ως αγροτική, κυρίως σε όρους απασχόλησης αλλά και εξάρτησης των κατοίκων από τα αγροτικά εισοδήματα. Στον τομέα του τουρισμού το πλεονέκτημα της ποικιλομορφίας και του φυσικού πλούτου της περιοχής του προγράμματος προσελκύει τα τελευταία χρόνια πολλούς επισκέπτες και έχει επιτύχει να αναπτύξει διάφορους τύπους τουριστικής δραστηριότητας με αποτέλεσμα να αναδεικνύεται ως αναπτυσσόμενη οικονομική δραστηριότητα. Η αξιοποίηση των σημαντικών υφιστάμενων στην περιοχή φυσικών και πολιτιστικών πόρων, στα πλαίσια της υιοθέτησης εναλλακτικών μορφών τουρισμού, θα βελτιώσουν την επιχειρηματικότητα στον τουριστικό τομέα, μέσω της κοινής προώθησης και αξιοποίησης τους. Επίσης, η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορέων στήριξης επιχειρηματικής δραστηριότητας που αποτελεί συνέχεια των δράσεων του INTERREG II στις επιλέξιμες περιοχές θα συμβάλλει στην προώθηση του διασυνοριακού εμπορίου με σκοπό την όσο το δυνατόν ολοκλήρωση και ενσωμάτωση των τοπικών περιφερειακών οικονομιών. Η σημαντική παρουσία εκπαιδευτικών και ερευνητικών φορέων διεθνούς εμβέλειας αποτελεί πολύτιμη βάση για τη δημιουργία πλαισίου συστηματικής συνεργασίας μεταξύ Α.Ε.Ι και ερευνητικών φορέων σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος και με στόχο την διάχυση της νέας τεχνολογίας και της καινοτομίας. Το παραπάνω είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τοπικές οικονομίες που μέχρι σήμερα χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από την κυριαρχία των παραδοσιακών κλάδων εργασίας. Σε όλα τα παραπάνω συνδετικός κρίκος είναι το ανθρώπινο δυναμικό (άνεργοι και απασχολούμενοι) που πρέπει να υποστηριχθεί περισσότερο με την κατάρτιση και εξειδίκευση, είτε σε νέες ειδικότητες, είτε ενδοεπιχειρησιακά, με στα πλαίσια διασυνοριακής συνεργασίας για την δημιουργία τοπικής αγοράς εργασίας που θα προωθεί ίσες ευκαιρίες για νέους και γυναίκες και θα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα μείωσης του υψηλού ποσοστού ανεργίας, στις παραμεθόριες περιοχές. Άξονες του Προγράμματος 113
Στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας προτείνονται δράσεις που αποσκοπούν: Στην υποστήριξη διασυνοριακών επιχειρηματικών συνεργασιών για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και την ισχυροποίηση της περιοχής στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο Στην υποστήριξη των διασυνοριακών συνεργασιών για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας Στην προώθηση της απασχόλησης και των ίσων ευκαιριών για νέους και γυναίκες ΜΕΤΡΑ Ο Άξονας Προτεραιότητας 2 αποτελείται από 2 Μέτρα: Μέτρο 2.1 Ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων Μέτρο 2.3 Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΚΡΟΩΝ Αριθμός Επιχειρηματικών Σχεδίων 100 Αριθμός Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων 96 Ενέργειες Δικτύωσης (πλήθος) 6 Παραγωγή CD (πλήθος) 100 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Θέσεις εργασίας που δημιουργούνται κατά * την διάρκεια υλοποίησης του έργου (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης 160 * Λόγω της φύσης των δράσεων η τιμή του δείκτη θα αξιολογηθεί ex-post Άξονες του Προγράμματος 114
5.4 ΆΞΟΝΑΣ 3.ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ /ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ /ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 3 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 49.090.000 Δημόσια Δαπάνη: 45.580.000 Εθνική Συμμετοχή: 11.397.500 Κοινοτική Συμμετοχή: 34.182.500 ΕΤΠΑ: 34.182.500 ΕΚΤ: 0 ΕΓΤΠΕ: 0 ΧΜΠΑ: 0 Ιδιωτική Συμμετοχή: 3.510.000 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα 3 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 52.900.000 Δημόσια Δαπάνη: 52.900.000 Εθνική Συμμετοχή: 10.900.000 Κοινοτική Συμμετοχή/ PHARE CBC: 42.000.000 ΣΚΟΠΟΣ Σκοπούς του Άξονα Προτεραιότητας 3 αποτελούν: Η υποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης την οικονομικής δυναμικής της διασυνοριακής περιοχής με την ενίσχυση και δημιουργία κοινών δομών διαχείρισης, κυρίως στον τομέα της υγείας και του περιβάλλοντος Η μείωση του περιφερειακού χαρακτήρα αυτών των περιοχών, που θα έχει ως αποτέλεσμα την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των παραμεθόριων Άξονες του Προγράμματος 115
περιοχών και θα ενισχύει την αίσθηση της προστασίας και υποστήριξης και όχι της εγκατάλειψής τους. ΣΤΟΧΟΙ Ως αναγνώριση της αναγκαιότητας ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, το πρόγραμμα PHARE-CBC μεταξύ της Βουλγαρίας και Ελλάδας υποστηρίζει και ενισχύει την συνεργασία στην κατεύθυνση της κοινωνικο-οικονομικής συνοχής της διασυνοριακής περιοχής βασιζόμενο στις καλές διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Το πρόγραμμα αναφέρεται σε απομονωμένες περιοχές της χώρας που εκτός της ιδιαίτερης γεω-μορφολογικής τους θέσης αντιμετωπίζουν συχνά ελλειπή υποστήριξη από τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Η έλλειψη υψηλού επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών κυρίως στον τομέα της υγείας στις παραμεθόριες περιοχές επιτείνει το αίσθημα ανασφάλειας των κατοίκων και συντελεί στην εγκατάλειψη των περιοχών. Οι δυσκολίες που πηγάζουν από τα ανωτέρω προβλήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο κοινών διασυνοριακών δράσεων επαγρύπνησης και συντονισμένης βοήθειας στους παραμεθόριους πληθυσμούς. Στο πρόγραμμα INTERREG II υλοποιήθηκε η πρώτη φάση δημιουργίας διασυνοριακών κέντρων Δημόσιας Υγείας (ΔΙ.ΚΕ.ΔΥ.), η οποία εγκατέστησε δομές συνεργασίας, δημιούργησε υποδομές, ερεύνησε και κατέγραψε την υπάρχουσα κατάσταση στον τομέα της υγείας στη διασυνοριακή περιοχή και στα πλαίσια του νέου προγράμματος θα συνεχιστεί αυτή η πρωτοβουλία. Σε συνδυασμό με την υποστήριξη της νέας τεχνολογίας στον τομέα της ιατρικής και της τηλεϊατρικής και την ενίσχυση των απαραίτητων υποδομών θα βελτιωθεί ουσιαστικά το επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών. Η επιλέξιμη περιοχή του Προγράμματος είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους. Ο φυσικός πλούτος χαρακτηρίζεται υπερτοπικής σημασίας με αξιόλογη χλωρίδα και πανίδα και μεγάλη ποικιλία του φυσικού τοπίου ενώ περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό προστατευόμενων περιοχών σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι σοβαρές περιβαλλοντικές πιέσεις που δέχονται οι υδάτινοι πόροι, καθιστούν αναγκαία, την ανάπτυξη συνεργασίας για την προστασία των φυσικών πόρων. Η προστασία, ανάδειξη και διαχείριση των φυσικών πόρων μπορούν να αποτελέσουν στρατηγικής Άξονες του Προγράμματος 116
σημασίας παράγοντα για την οικονομική ανάπτυξη και τη διατήρηση ευαίσθητων οικοσυστημάτων. To πρόγραμμα καλύπτει μια περιοχή όπου τα έντονα σημάδια της αλληλεπίδρασης των πολιτισμών είναι εμφανή εκατέρωθεν των συνόρων με μεγάλο αριθμό αναξιοποίητων ως επί το πλείστον μέχρι σήμερα μνημείων και άλλων πολιτιστικών πόρων. Η ανάδειξη των πολιτισμικών πόρων, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την οικονομική και κοινωνική ζωή των περιοχών, επιφέροντας πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και σε άλλους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας. Η ενίσχυση των υποδομών πολιτιστικού ενδιαφέροντος, μπορεί να αναβαθμίσει σημαντικά την πολιτιστική δραστηριότητα της περιοχής και σε συνδυασμό με την ανάδειξη των πολιτισμικών πόρων να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ανάδειξης της πολιτιστικής ταυτότητάς της. Προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ιδιαίτερη ταυτότητα έργων μικρής κλίμακας στη συνεργασία INTERREG και PHARE CBC, προβλέπεται ότι μικρά έργα που υλοποιούνται από τη Βουλγαρική πλευρά θα συγχρηματοδοτούνται εντός των κατάλληλων μέτρων. Το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού θα εξειδικεύσει περαιτέρω τη διαδικασία, και θα προσδιορίσει τον ακριβή προϋπολογισμό όπως και μια συντομότερη διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης. Στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας προτείνονται δράσεις που αποσκοπούν: Στην υπέρβαση αναπτυξιακών προβλημάτων και ανάπτυξη της κοινωνικοοικονομικής δυναμικής της διασυνοριακής περιοχής Υπέρβαση των προβλημάτων που προκύπτουν από την ιδιαίτερη γεωμορφολογική θέση και επηρεάζουν ευαίσθητους τομείς της κοινωνικοοικονομικής υπόστασης της περιοχής Προστασία, Ανάδειξη και Διαχείριση του περιβάλλοντος Ανάδειξη της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής και ενίσχυση των πολιτιστικών ανταλλαγών και δραστηριοτήτων Άξονες του Προγράμματος 117
ΜΕΤΡΑ Ο Άξονας Προτεραιότητας 3 αποτελείται από 3 Μέτρα: Μέτρο 3.1 Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής Μέτρο 3.2. Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος Μέτρο 3.3. Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΚΡΟΩΝ Κατασκευή ΔΙΚΕΔΥ (Πλήθος) 2* Έργα προστασίας και αναβάθμισης 8 περιβάλλοντος (Πλήθος) Παρεμβάσεις διαχείρισης και ανάδειξης 10 βιοτόπων (Πλήθος) Προμήθεια εξοπλισμού πυρόσβεσης 4 (Πλήθος) Διαχειριστική μελέτη λεκάνης απορροής 1 (Πλήθος) Πλήθος κτισμάτων που θα αναστηλωθούν - 15 αναδειχθούν Αριθμός ενεργειών ανάδειξης και προβολής στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς και 10 προώθησης πολιτιστικών ανταλλαγών Αριθμός Επιχειρηματικών Σχεδίων 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Θέσεις εργασίας που δημιουργούνται κατά 252 την διάρκεια υλοποίησης του έργου (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης 59 *Το Πρόγραμμα προβλέπει την κατασκευή 2 ΔΙΚΕΔΥ όπου η τιμή βάσης 2000 του δείκτη είναι 2 και η τιμή στόχος 2006 είναι 4. Άξονες του Προγράμματος 118
5.5 ΆΞΟΝΑΣ 4. ΕΙΔΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟΡΕΥΟΥΝ ΜΕ ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΠΡΟΣ ΕΝΤΑΞΗ ΧΩΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 4 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 7.248.000 Δημόσια Δαπάνη: 7.248.000 Εθνική Συμμετοχή: 1.812.000 Κοινοτική Συμμετοχή: 5.436.000 ΕΤΠΑ: 5.436.000 ΕΚΤ: 0 ΕΓΤΠΕ: 0 ΧΜΠΑ: 0 Ιδιωτική Συμμετοχή: 0 ΣΚΟΠΟΣ Ο σκοπός του Άξονα Προτεραιότητας 4 είναι η ενίσχυση των περιοχών που συνορεύουν με χώρες υποψήφιες προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Πρόγραμμα θα καλύψει την αναβάθμιση των οδικών συνδέσεων στην επιλέξιμη διασυνοριακή περιοχή. ΣΤΟΧΟΙ Στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας προτείνονται δράσεις που αποσκοπούν: Στην άρση της απομόνωσης της διασυνοριακής περιοχής και στην ανάδειξή της ως κύριο μεταφορικό κόμβο στα Βαλκάνια Στη βελτίωση της ευκολίας πρόσβασης σε κύρια διευρωπαϊκά μεταφορικά δίκτυα για την μεταφορά ανθρώπων και προϊόντων ΜΕΤΡΑ Ο Άξονας Προτεραιότητας 4 αποτελείται από 1 Μέτρο: Μέτρο 4.1 Κοινοτική Δράση για ενίσχυση υποδομών μεταφορών Άξονες του Προγράμματος 119
ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΚΡΟΩΝ Μήκος οδικού δικτύου Νέα χάραξη (km) 3,75 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Θέσεις εργασίας που δημιουργούνται κατά 287 την διάρκεια υλοποίησης του έργου (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) Μείωση χρονοαπόστασης ( οδικό δίκτυο ) 1,1 (σε λεπτά της ώρας) Άξονες του Προγράμματος 120
5.6 ΑΞΟΝΑΣ 5. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 5 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 4.080.000 Δημόσια Δαπάνη: 4.080.000 Εθνική Συμμετοχή: 1.020.000 Κοινοτική Συμμετοχή: 3.060.000 ΕΤΠΑ: 3.060.000 ΕΚΤ: 0 ΕΓΤΠΕ: 0 ΧΜΠΑ: 0 Ιδιωτική Συμμετοχή: 0 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Το χρηματοδοτικό σχήμα του Άξονα Προτεραιότητας 5 έχει ως εξής: Συνολικό κόστος: 7.560.000 Δημόσια Δαπάνη: 7.560.000 Εθνική Συμμετοχή: 1.560.000 Κοινοτική Συμμετοχή/ PHARE CBC: 6.000.000 ΣΚΟΠΟΣ Ο κύριος σκοπός του Άξονα είναι η στήριξη ενεργειών για την καλή λειτουργία των αρχών του Προγράμματος, την διευκόλυνση της υλοποίησης του Προγράμματος, την εξασφάλιση της ενημέρωσης και δημοσιοποίησης, την κινητοποίηση και προώθηση της ενεργού συμμετοχής φορέων και πολιτών. Άξονες του Προγράμματος 121
ΣΤΟΧΟΙ Οι στόχοι του Άξονα ανάγονται στην κάλυψη των αναγκών του Προγράμματος με υποστηρικτικές ενέργειες για την αποτελεσματική διαχείρισή του και τη στήριξη των έργων και ενεργειών που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ με την κατά περίπτωση ανάθεση μελετών, χρήση ειδικευμένων συμβούλων κλπ. ΜΕΤΡΑ Μέτρο 5.1 Διαχείριση του προγράμματος Μέτρο 5.2 Τεχνική Υποστήριξη ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΚΡΟΩΝ Δημιουργία Ιστοσελίδας 1 Μελέτες - Εμπειρογνωμοσύνες 2 Σύμβουλοι Αξιολόγησης 2 Επικοινωνιακό Σχέδιο Δράσης 1 Άξονες του Προγράμματος 122