Εκπαιδευτικά Περιβάλλοντα για Μικτή & Εξατοµικευµένη Μάθηση Κυπαρισσία Παπανικολάου Επ.Καθηγήτρια Γεν. Τµήµα Παιδαγωγικών Μαθηµάτων ΑΣΠΑΙΤΕ kpapanikolaou@aspete.gr
Θέµατα l Διευρύνοντας τους ορίζοντες της τάξης : σε ποια κατεύθυνση; l Μικτή µάθηση & ο ρόλος του εκπαιδευτικού l στη διαχείριση της τάξης l στο σχεδιασµό µαθηµάτων που βασίζονται σε τεχνολογία l στην παροχή εξατοµικευµένης υποστήριξης
Διευρύνοντας τους ορίζοντες της τάξης σε ένα πλαίσιο µικτής µάθησης
Μικτή µάθηση Ενίσχυση καινοτόµων τρόπων µάθησης & διδασκαλίας µε την υποστήριξη της τεχνολογίας συνδυάζει δραστηριότητες που γίνονται µέσα στην τάξη, µε άλλες που γίνονται από απόσταση, µε τρόπο που να αξιοποιούνται τα πλεονεκτήµατα των δύο µεθόδων
για τη διαχείριση µαθηµάτων Παρουσία µαθήµατος στο Διαδίκτυο µε πληροφορίες, ανακοινώσεις & ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό o o o πληροφορίες για την οργάνωση του µαθήµατος: ατζέντα, ανακοινώσεις σηµειώσεις, τεστ αξιολόγησης, ασκήσεις χρήσιµες πηγές στο Διαδίκτυο & δυνατότητες επικοινωνίας (προαιρετικό) o o forums ηλ. ταχυδροµείο
Ποικιλία περιβαλλόντων για την υποστήριξη της οργάνωσης και διαχείρισης µαθηµάτων q µε έµφαση στη σύγχρονη επικοινωνία ΕΛ/ΑΚ: BigBlueButton, DimDim, Wiziq Centra q µε έµφαση στην ασύγχρονη εργασία/ επικοινωνία ΕΛ/ΑΚ: OPENeCLASS, Moodle, LAMS Blackboard, Virtual-U, Intralearn Επιλέγοντας Σύστηµα Διαχείρισης Μαθηµάτων/Mάθησης/Περιεχοµένου http://www.edutools.info/course/productinfo/index.jsp http://www.cmsmatrix.org/
OPEN eclass.org
Μία ψηφιακή τάξη στο OPENeCLASS
για το σχεδιασµό µαθηµάτων που βασίζονται σε ψηφιακές τεχνολογίες Εκπαιδευτικός ως σχεδιαστής µαθηµάτων που εµπλέκουν τους µαθητές
προς µια νέα γενιά εκπαιδευτικών περιβαλλόντων που υποστηρίζουν το σχεδιασµό δραστηριοτήτων στοχεύουν να υποστηρίξουν το σχεδιασµό µαθηµάτων µε έµφαση σε o δραστηριότητες o οµαδική εργασία o εξατοµικευµένη υποστήριξη
Learning Activity Management System (LAMS) υποστηρίζει: l την εκτέλεση µαθησιακών δραστηριοτήτων που στοχεύουν στην ενεργό εµπλοκή των µαθητών σε εκπαιδευτικά σενάρια - αλληλουχίες ατοµικών ή/και οµαδικών δραστηριοτήτων µε νόηµα (ρόλος: µαθητής) l το σχεδιασµό µαθηµάτων που εµπλέκουν τους µαθητές σε δραστηριότητες µελέτης πηγών, συζήτησης, συνεργασίας, αξιολόγησης (ρόλος: συγγραφέας) l την εποπτεία και το συντονισµό των µαθηµάτων από τους µέσα από τις καταγραφές που παρέχει (ρόλος: επόπτης)
LAMS: Περιβάλλον µαθητή Οι µαθητές ενηµερώνονται
Σενάριο σε LAMS: οµαδοποίηση Οι µαθητές επιλέγουν οµάδα
Σενάριο σε LAMS: οι µαθητές συζητούν σύγχρονα σε οµάδες και οργανώνονται Οι µαθητές συµµετέχουν σε σύγχρονη συζήτηση
Σενάριο σε LAMS: οι µαθητές µελετούν πηγές Οι µαθητές µελετούν τις προτεινόµενες πηγές
Σενάριο σε LAMS: οι µαθητές αναστοχάζονται Οι µαθητές απαντούν σε ερωτήσεις κατανόησης
Σενάριο σε LAMS: οι µαθητές συζητούν ασύγχρονα Οι µαθητές συζητούν στο forum της οµάδας
Σενάριο σε LAMS: οι µαθητές αυτοαξιολογούνται
LAMS: Το σενάριο σε Περιβάλλον συγγραφέα - Εργαλεία Ανατροφοδότησης Πληροφόρησης Συνεργασίας & οµαδικών δραστηριοτήτων Αξιολόγησης
LAMS: Δηµιουργώντας µαθήµατα (για συγγραφείς)
LAMS: Περιβάλλον επόπτη
Που, πότε, πώς και σε ποιο πλαίσιο; l Σε τάξη ή σε εργαστήριο ή στη βιβλιοθήκη ή από το σπίτι l Δια ζώσης ή από απόσταση l Προβολή µέσω projector / σε διαδραστικό πίνακα / πρόσβαση µέσω netbook; Σκοπός l για πειραµατισµό/διερεύνηση /αξιολόγηση; l για επανάληψη, εµβάθυνση, συζήτηση; l για συµπλήρωση της διδασκαλίας / αναστοχασµό / επικοινωνία / συνεργασία
Κοινότητα LAMS at http://blogs.sch.gr/groups/lams/
Διεθνές αποθετήριο (150 µαθήµατα πληροφορικής + 150 από όλες τις ειδικότητες) http://lamscommunity.org/lamscentral/?language=el
LAMS servers for free l LessonLAMS στο Cloud (µέχρι 30 µαθητές): http://lessonlams.com/lams/cloud/index.do l Demo server http://demo.lamscommunity.org/ l Ελληνική κοινότητα LAMS για εκπαιδευτικούς σε Ελληνικά σχολεία http://testlams.eap.gr/lams/
Προσαρµοστικά Περιβάλλοντα Μάθησης Εξατοµικεύοντας την υποστήριξη/αλληλεπίδραση
Πρόταση... Σχεδιασμός και ανάπτυξη συνιστωσών σε ένα ψηφιακό περιβάλλον μάθησης, οι οποίες παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη στους εκπαιδευόμενους σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους (ηλικία, γνώσεις, προτιμήσεις, πρόοδο, στυλ μάθησης, ) και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις
Η έννοια της προσαρµογής. η υλοποίηση ρυθµίσεων σε ένα ψηφιακό περιβάλλον µάθησης µε βάση τη διαφορετικότητα των χαρακτηριστικών και αναγκών των µαθητών υιοθετώντας έναν εκπαιδευτικό σχεδιασµό βάσει του οποίου το σύστηµα αναπροσαρµόζει τη µορφή ή/και το περιεχόµενο των µαθηµάτων π.χ. εκπαιδευτικό υλικό που δυσκολεύει έναν αρχάριο, είναι πιθανό να είναι ήδη γνωστό σε έναν έµπειρο µαθητή
Στόχευση προσαρµογής η προσαρµογή ενός περιβάλλοντος µάθησης µπορεί να επηρεάζει: (i) την επιλογή και παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού, (ii) την υποστήριξη της πλοήγησης στο εκπαιδευτικό υλικό, (iii) την υποστήριξη στην επίλυση προβληµάτων, (iv) την διαδικασία αξιολόγησης, (v) την παροχή ανατροφοδότησης, (vi) τη δηµιουργία οµάδων εργασίας µαθητών, (vii) την υποστήριξη της συνεργασίας µιας οµάδας,
LAMS: Εναλλακτικές πορείες µάθησης µε βάση αξιολόγηση ή συµµετοχή σε οµάδα
Προσαρµοστικό Εκπαιδευτικό Σύστηµα Υπερµέσων INSPIREus (http://hermes2.di.uoa.gr:8084/inspireus Υποστηρίζει τη δυναµική δηµιουργία εξατοµικευµένων µαθηµάτων µε βάση: τους στόχους του µαθητή το επίπεδο γνώσης & την πρόοδό του το στυλ µάθησής του
Προσαρµοστικό Εκπαιδευτικό Σύστηµα Υπερµέσων ΙΝSPIRE (Papanikolaou et al., 2003)
Εκπαιδευτικός Σχεδιασµός: Προσαρµοστικότητα συστήµατος ü Σταδιακή εµφάνιση εννοιών γνωστικού αντικειµένου µε βάση την πρόοδο του εκπαιδευόµενου ü Εξατοµικευµένες συµβουλές πλοήγησης και προσανατολισµού εκπαιδευόµενων: γραφικός σχολιασµός περιεχοµένων µαθήµατος ü Εξατοµικευµένη παρουσίαση σελίδων εκπαιδευτικού υλικού σύµφωνα µε τις προτιµήσεις και τον τρόπο µελέτης των εκπαιδευόµενων (µαθησιακό στυλ)
Εργαλειοθήκη Περιεχόµενα Εκπαιδευτικό υλικό
ü Συµβουλές Πλοήγησης & Προσανατολισµού Το σύστηµα παρέχει όλο το διαθέσιµο εκπαιδευτικό υλικό κάθε έννοιας και µε τον κατάλληλο σχολιασµό αναδεικνύει το προτεινόµενο Χρήση εικονιδίων που αναδεικνύουν τη δοµή του πεδίου γνώσης. ü Προσαρµοστικός σχολιασµός συνδέσµων (Eklund & Sinclair, 2000): " προτείνει µια διαδροµή πλοήγησης µε βάση την πρόοδο του εκπαιδευόµενου: εικονίδια δύο καταστάσεων, " ενηµερώνει τους εκπαιδευόµενους σχετικά µε το επίπεδο επίδοσής τους στις διαφορετικές έννοιες του στόχου: µεταφορά µπαταρίας, " υποδηλώνει ιστορικό πλοήγησης: τρέχουσα σελίδα εκπαιδευτικού υλικού & σελίδες που ήδη έχει επισκεφθεί ο εκπαιδευόµενος.
Η δοµή των περιεχοµένων αντανακλά το εννοιολογικό πεδίο του στόχου Παράδειγµα Θεωρία Άσκηση Δραστηριότητα
Οι µαθητές µαθαίνουν µέσα από υλικό µε πολλαπλές αναπαραστάσεις Παράδειγµα
Συµβουλές πλοήγησης Μαθησιακός Στόχος - Εννοια 1 - Εννοια 2 - Εννοια 3
Μοντελοποίηση εκπαιδευτικού περιεχοµένου και Προσαρµοστική παρουσίαση Το πεδίο γνώσης ως δοµικό στοιχείο των ΠΕΣΥ αποτελεί τη βασική πηγή εκπαιδευτικού περιεχοµένου για το σύστηµα καθώς και τη βάση της µοντελοποίησης της γνώσης του µαθητή Το πεδίο γνώσης τµηµατοποιείται σε αυτόνοµες µονάδες, όπως έννοιες, µονάδες εκπαιδευτικού υλικού, κλπ., µε στόχο την επαναχρησιµοποίησή τους σε διαφορετικές συνθήκες, εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και προφίλ µαθητών.
Εξατοµικευµένη παρουσίαση υλικού Η αλληλουχία και ο τρόπος εµφάνισης των µονάδων στις σελίδες εκπαιδευτικού υλικού διαφοροποιείται ανάλογα µε το µαθησιακό στυλ κάθε εκπαιδευόµενου
INSPIREus: Διερευνητική παρουσίαση για έναν Ακτιβιστή (1) Εισαγωγικό Ερώτηµα; (2) σύνδεσµος σε ένα Παράδειγµα που µπορεί να είναι µία αναλογία από την καθηµερινή ζωή, ένα πραγµατικό παράδειγµα της έννοιας, ή µια προσοµοίωση σε υπολογιστή που οπτικοποιεί τη θεωρία; (3) σύνδεσµος στη Θεωρία που παρουσιάζει την έννοια.
INSPIREus: Επεξηγηµατική παρουσίαση για έναν Αναστοχαστικό: : (1) Θεωρία που παρουσιάζει την έννοια; (2) σύνδεσµος σε Παράδειγµα (αναλογία από την καθηµερινή ζωή, πραγµατικό παράδειγµα της έννοιας, προσοµοίωση σε υπολογιστή που οπτικοποιεί τη θεωρία); (3) σύνδεσµος σε µία Ερώτηση Αυτο-Αξιολόγησης.
INSPIREus: Προσανατολισµένη σε δραστηριότητες για έναν Ακτιβιστή : δραστηριότητα, παράδειγµα, κοµβικά σηµεία θεωρίας, άσκηση
INSPIREus: Προσανατολισµένη σε παραδείγµατα για έναν Αναστοχαστικό: παράδειγµα, κοµβικά σηµεία θεωρίας, άσκηση, δραστηριότητα
Μοιράζονται τις σηµειώσεις τους
Ενηµερώνονται για τα χαρακτηριστικά τους και τον τρόπο µελέτης τους και τα µοιράζονται µε συµµαθητές τους
Παρατηρούν γραφικές αναπαραστάσεις της αλληλεπίδρασης τους µε το εκπαιδευτικό περιεχόµενο και αναστοχάζονται ως προς τον τρόπο µελέτης τους
Δηµιουργούν εκπαιδευτικό υλικό Ασκήσεις Δραστηριό- Θεωρητικές τητες Επισηµάνσεις Παραδείγµατα Μαθησιακοί Στόχοι Θέτουν στόχους Αναπτύσσουν υλικό Επιλέγουν Έννοιες
Στάδια ανάπτυξης εκπαιδευτικού υλικού 1. επιλογή µαθησιακού στόχου, 2. ανάλυση και να αποδόµηση το εκπαιδευτικό περιεχόµενο σε πρωτογενή συστατικά στοιχεία (έννοιες) που εννοιολογικά συνδέονται και συσχετίζονται µεταξύ τους 3. ανάπτυξη ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση συγκεκριµένους µαθησιακούς στόχους Ας δοκιµάσουµε µε τους µαθητές µας
Θέµατα διδακτικής αξιοποίησης Δύο τρόποι ενσωµάτωσης των ΠΕΣΥ στην εκπαιδευτική διαδικασία α. χρήση συγκεκριµένου αλληλεπιδραστικού εκπαιδευτικού υλικού από µαθητές (Ρούσσου και Παπανικολάου, 2009), και β. ανάπτυξη εκπαιδευτικού περιεχοµένου µε βάση έναν συγκεκριµένο εκπαιδευτικό σχεδιασµό που λαµβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των µαθητών.
Πότε; Συνθετικές εργασίες ενταγµένες στο αναλυτικό: που ξεκινούν στην τάξη, συνεχίζονται στη βιβλιοθήκη του σχολείου, εξελίσσονται εκτός σχολείου και ολοκληρώνονται στην τάξη ακολουθώντας µια σπειροειδή µορφή
Νέες δεξιότητες για τους εκπαιδευτικούς... Οι εκπαιδευτικοί ± καλούνται να αναπτύξουν δεξιότητες (ευκολία στη χρήση): $ τεχνολογικού εγγραµµατισµού που αφορά στη χρήση των ΤΠΕ $ πληροφοριακού εγγραµµατισµού που αφορά στον εντοπισµό, αξιολόγηση, και χρήση ψηφιακών πηγών ± καλούνται να αναγνωρίσουν (χρησιµότητα): $ την εκπαιδευτική αξία για το γνωστικό τους αντικείµενο $ σύγχρονες θεωρίες µάθησης που εισάγουν ένα µαθητοκεντρικό µοντέλο στην εκπαιδευτική διαδικασία ± πρέπει να υποστηρίζονται $ στην ανάπτυξη υλικού/δραστηριοτήτων αξιοποιώντας ψηφιακά εργαλεία $ στην οργάνωση & διαχείριση µαθηµάτων
Ευχαριστώ για το χρόνο σας! The challenge for any teacher, even long time veterans is keeping things fresh in the classroom (Jean-Pol Martin, 2002)