ΓΥΑΛΙΝΑ ΚΙΝΗΤΑ ΧΩΡΙΣΜΑΤΑ Η χρήση του γυαλιού σε διαχωριστικά πετάσματα διαμορφώνει μία καθαρή και πλούσια σε φως επιφάνεια, απόλυτα συμβατή με τις επιταγές της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Παρουσίαση: ΦΩΤΕΙΝΗ Γ. ΠΡΕΦΤΙΤΣΗ, δρ. πολιτικός μηχανικός www.ktirio.gr 7
Τα γυάλινα διαχωριστικά, χωρίς κατακόρυφα μεταλλικά στοιχεία ενδείκνυνται για διαχωρισμό εσωτερικών χώρων. Γυάλινοι, κινητοί, διαχωριστικοί τοίχοι για τον εύκολο και γρήγορο διαχωρισμό μεγάλων χώρων. Ειδικά εξαρτήματα σημειακής στήριξης, που ολισθαίνουν σε οδηγούς, επιτρέπουν την κίνηση γυάλινων πετασμάτων σχετικά μικρού βάρους. 4 Διαμόρφωση γυάλινου γωνιακού χωρίσματος. Τα κινητά γυάλινα πετάσματα προσφέρουν προσωρινό διαχωρισμό μεγάλων εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων και παρέχουν λύση στις ποικίλες και μεταβαλλόμενες ανάγκες των σύγχρονων κτιρίων. Προσφέρουν ταυτόχρονα περισσότερο φως, ηχητική απομόνωση σε τμήματα μεγάλων αιθουσών χωρίς όμως να περιορίζουν μόνιμα το χώρο. Επιτρέπουν την είσοδο του φυσικού φωτός στο εσωτερικό των κτιρίων, ενώ, όταν είναι ανοιχτά, επιτρέπουν το φυσικό αερισμό, βοηθώντας έτσι στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς μειώνουν την απαιτούμενη ισχύ των συστημάτων κλιματισμού και φωτισμού, δρώντας ευεργετικά στο ενεργειακό ισοζύγιο των κτιρίων. Έχουν σχετικά μικρό κόστος κατασκευής, αναπροσαρμόζονται εύκολα, δεν απαιτούν ιδιαίτερα δαπανηρές επεμβάσεις στην οροφή των χώρων και χρειάζονται ελάχιστες έως καθόλου ε- πεμβάσεις στο δάπεδο. Επίσης διατίθενται σε μεγάλο εύρος χρωμάτων και σχεδίων, καλύπτουν γωνιακές διαμορφώσεις (90 ο - 80 ο ), πολυγωνικές και καμπύλες και μπορούν να ενσωματωθούν άριστα στην αισθητική οποιουδήποτε χώρου. Σε εσωτερικούς χώρους, ο συνδυασμός της διαφάνειας με την ηχομόνωση, που παρέχουν ορισμένα προϊόντα, προσφέρει λύση στο πρόβλημα της επίτευξης ηχητικής απομόνωσης, εφόσον και όταν αυτή χρειάζεται. Προορίζονται για ιδιωτικές κατοικίες ή δημόσια κτίρια, τόσο για υφιστάμενες, όσο και για νέες κατασκευές. Στις ιδιωτικές κατοικίες χρησιμοποιούνται σε αίθριους και ημιυπαίθριους χώρους, ενώ σε κτίρια δημόσιας χρήσης βρίσκουν εφαρμογή σε χώρους πολλαπλών χρήσεων, για την ηχητική απομόνωση γραφείων, σε αίθουσες εκδηλώσεων ή συνεστιάσεων, σε εισόδους ξενοδοχείων, σε εκπαιδευτικούς χώρους, βιβλιοθήκες κτλ. Η τοποθέτησή τους σε εισόδους κτιρίων επιτρέπει την ομαλή μετάβαση από τον εσωτερικό στον εξωτερικό χώρο, παρέχοντας την απαραίτητη προστασία έναντι των ατμοσφαιρικών συνθηκών. Στην αγορά κυκλοφορούν διάφοροι τύποι συστημάτων, ιδανικοί για εξωτερικούς χώρους, που μπορούν να καλύψουν ανάγκες για αεροστεγανότητα και υδατοστεγανότητα, καλή θερμομόνωση αλλά και αντοχή σε διάρρηξη ή κρούση. Τύποι συστημάτων Τα γυάλινα πετάσματα αναρτώνται από την ο- ροφή, στηρίζονται στους παράπλευρους τοίχους ή/και στο δάπεδο, ανάλογα με το είδος του συστήματος και το βάρος των στοιχείων πλήρωσης, ενώ για τη λειτουργία τους διαθέτουν στοιχεία ολίσθησης (ράουλα). Στην περίπτωση που στηρίζονται άνω, το δάπεδο δεν χρειάζεται καμία επέμβαση, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό όταν τα διαχωριστικά πετάσματα τοποθετούνται στο πλαίσιο μιας ανακαίνισης και αναδιαρρύθμισης χώρου. Οι οδηγοί έχουν σχετικά μικρό ύψος και καλύπτονται με κατάλληλα αρμοκάλυπτρα, αφήνοντας ελεύθερο σχεδόν όλο το ύψος του δωματίου. Διατίθενται επίσης συστήματα σημειακής στήριξης με οδηγό (σιδηρόδρομο), ο οποίος τοποθετείται μέσα στην πλάκα της οροφής, διαμορφώνοντας μία ελεύθερη καθαρή επιφάνεια. Όταν το βάρος των φύλλων είναι μεγάλο, χρησιμοποιούνται επικουρικά οδηγοί και στο δάπεδο ολίσθησης. Οι οδηγοί, που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη μεγάλων ανοιγμάτων, προορίζονται για βάρος φύλλων μέχρι και 80 kg. Οι οδηγοί στο κάτω μέρος μπορούν ε- πίσης να ενσωματωθούν στο δάπεδο, αλλά αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί από τη φάση της κατασκευής. Τα κινητά φύλλα σφραγίζουν μεταξύ τους με μηχανικό τρόπο (κλειδαριά πολλών σημείων ή πείρους ασφαλείας), ενώ για την επίτευξη αυξημένου επιπέδου ασφάλειας των χώρων, διατίθενται στην αγορά ειδικοί μηχανισμοί, οι οποίοι α- ποτρέπουν την ανασήκωση των φύλλων. Ένα φύλλο μπορεί να είναι και ανοιγόμενο, προκειμένου να λειτουργεί ως πόρτα διέλευσης, όταν ο διαχωριστικός τοίχος είναι κλειστός. Συστήματα αυτού του τύπου μπορούν να τοπο- 74 ΤΕΥΧΟΣ /04
4 θετηθούν και σε ψευδοροφές, καθώς οι οδηγοί κύλισης διαθέτουν ειδικά διαμορφωμένα άκρα, που επιτρέπουν την εύκολη ενσωμάτωσή τους σε όλα τα συστήματα ψευδοροφών με πλάκες ορυκτών ινών. Τα φύλλα κινούνται αθόρυβα, είτε χειροκίνητα είτε ηλεκτροκίνητα, μέσω τηλεχειρισμού ή κομβίου, οπότε διαθέτουν συστήματα ελέγχου ε- μποδίων και αισθητήρων κίνησης με υπέρυθρη ακτινοβολία και λειτουργούν με ελάχιστη ισχύ, καθώς εκμεταλλεύονται την εφαρμογή μαγνητικών δυνάμεων. Οι ίδιοι μηχανισμοί χρησιμοποιούνται και για το ηλεκτρικό κλείδωμα των α- νοιγόμενων στοιχείων και την επίτευξη ενός αυξημένου επιπέδου ασφαλείας. Ειδικοί μηχανισμοί χρησιμοποιούνται επίσης για την απορρόφηση των κραδασμών και την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος. Τα γυάλινα διαχωριστικά μπορεί να είναι είτε συρόμενα σε τηλεσκοπική διάταξη είτε πτυχωτά, αναδιπλούμενα. Όταν είναι συρόμενα, συνήθως κινούνται ανεξάρτητα μεταξύ τους σε επάλληλη διάταξη, ενώ στην περίπτωση των πτυχωτών κατασκευών τα φύλλα - πετάσματα μπορούν να συνδέονται μεταξύ τους ανά ζευγάρια ή σε ομάδες των 4-6 φύλλων και σύρονται όλα μαζί στην επιθυμητή θέση με μη ορατούς συνδέσμους. Ε- πίσης τα φύλλα μπορεί να είναι και να στρέφονται ανεξάρτητα μεταξύ τους, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα κάθε στοιχείο του συστήματος να λειτουργεί και ως πόρτα διέλευσης, οπότε διαθέτει χειρολαβή και κλειδαριά (προαιρετικά). Τελικά, τα φύλλα στοιβάζονται στην άκρη ή στις άκρες του ανοίγματος που καλύπτουν κάθετα, παράλληλα ή σε γωνία με το επίπεδο του παράπλευρου τοίχου ή τοποθετούνται μέσα σε ειδικά διαμορφωμένη εσοχή στον τοίχο, επιτρέποντας έτσι τη μέγιστη εκμετάλλευση του χώρου. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξετάζεται αν υπάρχει ο απαραίτητος χώρος για την κίνηση, τη στροφή και το στοίβαγμά τους. Ο συνολικός αριθμός των φύλλων που συνιστά το διαχωριστικό τοίχο εξαρτάται από τις αισθητικές απαιτήσεις, το ύψος τους, το συνολικό πλάτος του ανοίγματος αλλά και το είδος του υαλοπίνακα, που θα επιλεγεί. Στην περίπτωση που τα πετάσματα πτυχώνονται ανά ζευγάρια και δεν συνδέονται όλα μεταξύ τους, τότε με έναν οδηγό οροφής μπορεί να καλυφθούν ιδιαίτερα μεγάλα ανοίγματα, σχεδόν χωρίς περιορισμό. Τα φύλλα μπορούν να αναδιπλώνονται και προς τις δύο κατευθύνσεις, μέσα ή έξω, κεντρικά ή έκκεντρα, μειώνοντας έτσι τον απαιτούμενο για την περιστροφή τους χώρο στο μισό για κάθε πλευρά ή να πτυχώνονται κεντρικά γύρω από άξονα, που περνά από το μέσο τους. Τα φύλλα σταθεροποιούνται κάτω με εξαρτήματα (στόπερ), που δεν επηρεάζουν το δάπεδο ολίσθησης. Τεχνικά χαρακτηριστικά & υλικά κατασκευής Τα φύλλα κατασκευάζονται είτε χωρίς πλαίσιο, διαθέτοντας μόνο σημειακή στήριξη, είτε με πλαίσιο από αλουμίνιο ή ξύλο ή συνδυασμό των δύο αυτών υλικών σε διάφορους χρωματισμούς. Το αλουμίνιο στην εξωτερική πλευρά εξασφαλίζει την ανθεκτικότητα στις ατμοσφαιρικές συνθήκες, ενώ το ξύλο στο ε- σωτερικό προσδίδει στην κατασκευή μία αίσθηση "ζεστασιάς". Το προφίλ του αλουμινίου μπορεί να είναι θερμοδιακοπτόμενο, παρέχοντας έτσι υψηλή θερμομονωτική προστασία. Τα υλικά κατασκευής των πλαισίων α- νακυκλώνονται σε μεγάλο ποσοστό και προέρχονται από προϊόντα ανακύκλωσης ή από δάση ελεγχόμενης υλοτομίας. Το ελάχιστο πλάτος των φύλλων είναι 400 mm, το μέγιστο.400 mm, ενώ το μέγιστο ύ- ψος των φύλλων μπορεί να φτάσει τα 4 m. Στην περίπτωση που χρειάζεται να καλυφθεί μεγαλύτερο ύψος, μπορεί επάνω να διαμορφωθεί σταθερό τμήμα υαλοπίνακα, επί του ο- ποίου στηρίζεται απευθείας το σύστημα των κινητών γυάλινων φύλλων. Οι οδηγοί και τα εξαρτήματα στήριξης και κίνησης κατασκευάζονται από αλουμίνιο, ανοδιωμένο ή με ηλεκτροστατική βαφή, σε οποιαδήποτε απόχρωση ή από ανοξείδωτο χάλυβα, www.ktirio.gr 75
Συρόμενο σύστημα σε επάλληλη διάταξη. Τα πετάσματα αποθηκεύονται σε παράλληλη διάταξη προς τον τοίχο, απελευθερώνοντας έτσι το χώρο. Λεπτομέρεια συστήματος. 4 Τρόποι αναδίπλωσης φύλλων πτυχωτών συστημάτων. 5 Διάφορες τυπολογίες τοποθέτησης κινητών διαχωριστικών τοίχων. 6 Συρόμενο σύστημα χωρίς πλαίσιο. προσφέροντας μεγάλη διάρκεια ζωής και ά- ψογη αισθητική. Τα εξαρτήματα ολίσθησης έ- χουν μεγάλη κατακόρυφη ανοχή έως και 6 mm, προκειμένου να προσαρμόζονται εύκολα σε κάθε είδους επιφάνεια, η οποία δεν είναι τελείως επίπεδη. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη ότι κάθε εταιρεία παρέχει το σύστημά της για συγκεκριμένους τύπους υαλοπίνακα: Συνήθως χρησιμοποιούνται μονοί, σκληρυμένοι υαλοπίνακες ασφαλείας ή σε ορισμένες περιπτώσεις πολυστρωματικοί υαλοπίνακες α- σφαλείας. Το πάχος τους κυμαίνεται από 8 έ- ως mm, ανάλογα με την εφαρμογή. Αμμοβολή σε διάφορα σχέδια, τυπώματα, αυτοκόλλητες πολυμερείς μεμβράνες, διακοσμητικά ανάγλυφα και άλλες επεξεργασίες προσδίδουν στο σύστημα μία ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ταυτότητα ή λειτουργία, καθιστώντας έτσι το διαχωριστικό τοίχο φορέα πληροφόρησης ή διαφήμισης για τους χρήστες. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα εφαρμογής διπλού υαλοπίνακα, στο κενό των οποίων τοποθετούνται σκιάδια, τα οποία συνήθως λειτουργούν αυτόματα και επιτρέπουν και την οπτική α- πομόνωση του χώρου σε περιπτώσεις κατά τις οποίες αυτό απαιτείται. Για την επίτευξη υψηλότερων θερμομονωτικών απαιτήσεων, στην περίπτωση που το σύστημα τοποθετείται σε εξωτερικό χώρο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν υαλοπίνακες με πλήρωση με αδρανές αέριο. Επίσης μπορούν να τοποθετηθούν ηχομονωτικοί υαλοπίνακες με απόσβεση θορύβου περισσότερο από 45 db, εφόσον απαιτείται από τη λειτουργία του χώρου. Σ' αυτήν την περίπτωση τόσο οι κατακόρυφοι, όσο και οι οριζόντιοι αρμοί του συστήματος, αλλά και η περίμετρος των ανοιγόμενων στοιχείων καλύπτονται με ελαστικά παρεμβύσματα. Επίσης, ό- 76 ΤΕΥΧΟΣ /04
Αισθητήρας υπέρυθρης ακτινοβολίας. Μηχανισμός. Υλικό σφράγισης. Πολυστρωματικός υαλοπίνακας. Πολυστρωματικός υαλοπίνακας. Οδηγός στον τοίχο. Ροδέλα ρύθμισης. Εύκαμπτα υλικά για ηχοπροστασία. Δάπεδο. Τοιχοποιία. Αρμοκάλυπτρο. 40 mm mm ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ 0 mm ΟΛΕΣ ΟΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ 4 5 6 Ανεξάρτητα στοιχεία σε παράλληλο, προς τον τοίχο, στοίβαγμα. Αναδιπλούμενα κεντρικά. Αναδιπλούμενα έκκεντρα. 4 mm 8 mm Αναδιπλούμενα κεντρικά ανά ζευγάρια. ΚΛΕΙΣΤΗ ΘΕΣΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΘΕΣΗ ΟΛΕΣ ΟΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ταν τα πετάσματα τοποθετούνται επάνω σε ψευδοροφή, απαραίτητο είναι για την πλήρη ηχομόνωση να τοποθετούνται ηχομονωτικά διαφράγματα στο διάκενο χώρο επάνω από την ψευδοροφή. Για την πλήρη ηχομόνωση το τμήμα του δαπέδου, επί του οποίου κινούνται οι τοίχοι, θα πρέπει να είναι λείο, π.χ. από ξύλο, μέταλλο ή βινύλιο και να μην τοποθετούνται μοκέτες σε αυτό. Στην αγορά διατίθενται υαλοπίνακες με τεχνολογία υγρών κρυστάλλων, οι οποίοι με το πάτημα ενός κομβίου γίνονται αδιαφανείς, προσφέροντας έτσι ιδιωτικότητα όταν και ε- φόσον χρειάζεται, διατηρώντας υψηλό επίπεδο αισθητικής. Αυτοί οι γυάλινοι τοίχοι μπορούν να τοποθετηθούν σε όλο το ύψος του ο- ρόφου ή να καλύπτουν μέρος αυτού, ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών. Η ιδιότητα της μεταβολής της διαφάνειας του γυαλιού οφείλεται σε μία λεπτή ηλεκτροφόρα μεμβράνη που συγκολλάται στην επιφάνεια του γυαλιού. Η απαιτούμενη ισχύς για τη λειτουργία αυτού του ειδικού υαλοπίνακα είναι,5 W/m, ενώ ο χρόνος απόκρισης του συστήματος είναι ms. H λειτουργία του υαλοπίνακα μπορεί να ελέγχεται και αυτόματα μέσω αισθητήρων, π.χ. με το κλείσιμο μιας πόρτας, ανοιγόμενης ή συρόμενης. Έτσι, ενώ επιτυγχάνεται η ιδιωτικότητα, ο χώρος που προστατεύεται παραμένει φωτεινός, καθώς ο υαλοπίνακας διατηρεί σημαντικό ποσοστό της φωτοδιαπερατότητάς του. Επίσης, ανάλογα με τις επιθυμίες των χρηστών, μπορεί η επιφάνεια του υαλοπίνακα να φέρει γραφικά σχέδια ή λογότυπους εταιρειών σε διάφορα χρώματα. Συντήρηση & καθαρισμός Η σωστή τοποθέτηση του συστήματος εξαρχής, η οποία πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο συνεργείο, αποτελεί το σημαντικότερο www.ktirio.gr 77
Διαφάνεια, άνεση χώρου και μηδαμινή επέμβαση στο δάπεδο προσφέρουν τα συστήματα γυάλινων διαχωριστικών τοίχων. Διαμόρφωση καμπύλων επιφανειών με διαφανή πετάσματα. Ιδιαίτερα διακοσμητικά τυπώματα στις επιφάνειες από γυαλί "μεταμορφώνουν" κυριολεκτικά το χώρο. παράγοντα για την επιτελεστική λειτουργία του για πολλά χρόνια. Το άνοιγμα των φύλλων θα πρέπει να γίνεται με τη σωστή σειρά, που καθορίζεται από το είδος του συστήματος, χωρίς βίαιες κινήσεις και από ένα μόνο άτομο, εκτός αν το βάρος των φύλλων είναι πολύ μεγάλο. Λόγω μικρομετακινήσεων των θεμελίων των κτιρίων ενδέχεται να χρειαστούν προσαρμογές μικρής κλίμακας του συστήματος σε μερικά χρόνια από την τοποθέτησή του. Τακτικό έλεγχο και συντήρηση χρειάζονται τα ελαστικά παρεμβύσματα του συστήματος, ενώ το πλαίσιο στήριξης και τα εξαρτήματα στήριξης και λειτουργίας θα πρέπει να καθαρίζονται με ήπια καθαριστικά μέσα σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με την έκθεσή τους στους α- τμοσφαιρικούς παράγοντες. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα συστήματα, τα εκτεθειμένα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Οι μηχανισμοί ολίσθησης (ράουλα) επίσης χρειάζονται λίπανση με ειδικά προϊόντα, ενώ οι οδηγοί κίνησης θα πρέπει να παραμένουν καθαροί από εμπόδια. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Standard guide for the installation of operable partitions, ASTM E557-00. Τεχνικά φυλλάδια εταιρειών: Abopart, Dorma, Nanawall, Kwik-Wall, CRL, Klein, Häfele, Zone. http://www.avantisystemsusa.com/liquid-crystal-display http://www.moveoglass.com Οι παρακάτω εταιρείες διαθέτουν προϊόντα σχετικά με το άρθρο και συμμετέχουν με διαφήμιση στο τεύχος αυτό, υποστηρίζοντας έτσι την τεχνική ενημέρωση και την ποιότητα των κατασκευών: ASSET OFFICE INTERIORS Ε.Π.Ε., σελ. & 85 INTERMETAL A.B.E.E., σελ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Αφιέρωμα: Διαχωριστικά χώρων - Σταθεροί & κινητοί τοίχοι: Απαιτήσεις ηχομόνωσης, ακουστικής & πυροπροστασίας. Τεύχος /00, Σελ.. Όψεις και χωρίσματα με γυάλινα πετάσματα διατομής σχήματος U. Τεύχος /00, Σελ. 87. Έρευνα αγοράς: Κινητά χωρίσματα. Τεύχος 8, Σελ. 77. Το γυαλί και οι εφαρμογές του στους εσωτερικούς χώρους. Τεύχος 70, Σελ. 6. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 04 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το www.ktirio.gr 78 ΤΕΥΧΟΣ /04