Παράρτημα 6.5.8 - Ανατολικό Τμήμα Εργαστηριακή
Σελίδα 2 από 52 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4 1.1 Τα Διάτομα ως Βιοδείκτες 4 1.2 Δείκτες Ποιότητας Νερού Διατόμων 5 2 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 7 2.1 Δειγματοληψία και Επεξεργασία των Διατόμων 7 2.2 Διατομικός Δείκτης - IPS 9 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 10 3.1 Διατομικές Βιοκοινότητες και Αυτοοικολογία 10 3.2 Διατομικοί Δείκτες 17 3.3 Αποτελέσματα ανά σταθμό δειγματοληψίας 19 3.3.1 Έβρος 19 3.3.2 Προβατώνας 20 3.3.3 Απόκρημνο 20 3.3.4 Ποταμός Φιλιούρης 21 3.3.5 Χιονόρεμα 22 3.3.6 Ποταμός Ασπροπόταμος 22 3.3.7 Ποταμός Κομψάτος 23 3.3.8 Ποταμός Κόσυνθος 23 3.3.9 Ποταμός Νέστος 24 3.3.10 Τάφρος Αγγίτη 25 3.3.11 Ποταμός Αγγίτης 25 3.3.12 Τάφρος Μπέλιτσα 26 3.3.13 Στρυμόνας Ποταμός 26 3.3.14 Γαλλικός Ποταμός 27 3.4 Σχετική αφθονία διατόμων 28 4 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 35 ΛΙΣΤΑ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 1-1 Διατομικοί Δείκτες 6 Πίνακας 2-1 Θέσεις δειγματοληψίας διατόμων 7 Πίνακας 2-2 Τάξεις ποιότητας υδάτων με βάση τον Δείκτη IPS 9 Πίνακας 3-1 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος 12 Πίνακας 3-2 Κύρια αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά κυρίαρχων ειδών, της ευαισθησίας τους στη μόλυνση και της αξίας τους ως βιοδείκτες για τον υπολογισμό του IPS. 14 Πίνακας 3-3 Απαιτήσεις σε οξυγόνο και σαπροβιότητα για τα είδη διατόμων 15 Πίνακας 3-4 Τιμές των Διατομικών Δεικτών 18 Πίνακας 3-5 Τιμές του Δείκτη IPS 19 Πίνακας 3-6 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Έβρος 19
Σελίδα 3 από 52 Πίνακας 3-7 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Έβρος 19 Πίνακας 3-8 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Προβατώνας 20 Πίνακας 3-9 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Προβατώνας 20 Πίνακας 3-10 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ρέμα Απόκρημνο 21 Πίνακας 3-11 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ρέμα Απόκρημνο 21 Πίνακας 3-12 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Φιλιούρης 21 Πίνακας 3-13 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Φιλιούρης 21 Πίνακας 3-14 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Χιονόρεμα 22 Πίνακας 3-15 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Χιονόρεμα 22 Πίνακας 3-16 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Ασπροπόταμος22 Πίνακας 3-17 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Ασπροπόταμος 23 Πίνακας 3-18 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Κομψάτος 23 Πίνακας 3-19 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Κομψάτος 23 Πίνακας 3-20 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ποταμός Κόσυνθος 24 Πίνακας 3-21 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: ποταμός Κόσυνθος 24 Πίνακας 3-22 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ποταμός Νέστος 24 Πίνακας 3-23 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: ποταμός Νέστος 24 Πίνακας 3-24 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Τάφρος Αγγίτη 25 Πίνακας 3-25 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Τάφρος Αγγίτη 25 Πίνακας 3-26 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Αγγίτης 25 Πίνακας 3-27 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: AggitisΠοταμός 26 Πίνακας 3-28 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Τάφρος Μπέλιτσα 26 Πίνακας 3-29 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Τάφρος Μπέλιτσα 26 Πίνακας 3-30 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Στρυμόνας Ποταμός 27 Πίνακας 3-31 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Στρυμόνας 27 Πίνακας 3-32 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ΓαλλικόςΠοταμός 27 Πίνακας 3-33 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Γαλλικός Ποταμός 27 Πίνακας 3-34 Πίνακας σχετικής αφθονίας διατόμων (Χ.Θ. 0-87) 28 Πίνακας 3-35 Πίνακας σχετικής αφθονίας διατόμων (Χ.Θ. 87-359) 30 ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σχήμα 3-1 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος (Χ.Θ. 0-87) 11 Σχήμα 3-2 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος (Χ.Θ. 87-59) 11 Σχήμα 3-3 Αριθμός Ειδών (a) και Δείκτης Ποικιλότητας (b) (Χ.Θ. 0-87) 12 Σχήμα 3-4 ΑριθμόςΕιδών(S) και Δείκτης Ποικιλότητας(H )(Χ.Θ. 87-359) 13 Σχήμα 3-5 Επικρατούντα είδη ανά σταθμό δειγματοληψίας.(χ.θ. 0-87) 16 Σχήμα 3-6 Επικρατούντα είδη ανά σταθμό δειγματοληψίας (Χ.Θ. 87-359) 17
Σελίδα 4 από 52 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Τα Διάτομα ως Βιοδείκτες Τα διάτομα είναι μικροσκοπικοί, φωτοσυνθετικοί οργανισμοί με την πλειοψηφία των ειδών να εμφανίζονται ως μονοκύτταρα και κάποια άλλα να σχηματίζουν αποικίες. Έχουν μεγάλο βιολογικό ενδιαφέρον καθώς αποτελούν τους βασικούς πρωτογενείς παραγωγούς σε πολλά συστήματα επιφανειακών υδάτων (Peres et al., 1997) και παρέχουν την κύρια πηγή ενέργειας σε πολλά υδατικά τροφικά πλέγματα. Τα διάτομα ανήκουν στην κλάση Bacillarriophyceae του φύλου Bacillariopghyta και μάλλον είναι η πολυπληθέστερη ομάδα ευκαρυώτικων υδάτινων οργανισμών με περισσότερα από 450 γένη αρτίγονων διατόμων και πάνω από 100,000 είδη (Round et al., 1990). Απαντώνται ευρέως σε όλα τα υδάτινα οικοσυστήματα και το μέγεθός τους ποικίλει από μερικά μmέως 500 μm. Έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία τα καθιστούν μοναδικά μεταξύ των φυκών.ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους είναι το πυριτικό κυτταρικό τοίχωμα (frustule) το οποίο συνίσταται σε δύο ημίσεα (βαλβίδες). Το σχήμα, η μορφολογία και διακόσμηση των βαλβίδων είναι πολύ σημαντικές για την ακριβή ταυτοποίηση και ταξινόμηση διατόμων. Συχνά καλύπτουν ολοκληρωτικά τις επιφάνειες των υποστρωμάτων και μπορούν εύκολα να γίνουν αντικείμενο δειγματοληψίας, να διατηρηθούν, να αποθηκευτούν, και να αναλυθούν εκ νέου για την επαλήθευση της ταξινόμησης. Τα διάτομα παρουσιάζουν έναν από τους βραχύτερους κύκλους ζωής μεταξύ των βιοδεικτών της ποιότητας του νερού, συνεπώς η κοινότητα διατόμων ανταποκρίνεται και αντιπροσωπεύει τις αλλαγές στην ποιότητα του νερού σχετικά γρήγορα (Stevenson & Pan 1999), συγκριτικά με άλλες ομάδες βιοδεικτών. Είναι ευρέως γνωστά στους κύκλους της συστηματικής και της οικολογίας. Επιπρόσθετα, λόγω της αφθονίας τους, είναι κατάλληλα για ανάλυση ποικιλότητας. Με βάση τα χαρακτηριστικά που υποδεικνύονται, τα διάτομα χρησιμοποιούνται ευρέως ως βιοδείκτες για την εκτίμηση και παρακολούθηση της ποιότητας των ρεόντων υδάτων.
Σελίδα 5 από 52 1.2 Δείκτες Ποιότητας Νερού Διατόμων Η μελέτη των περιβαλλοντικών συνθηκών σε ποταμούς και ρέματα με διάτομα έχει μακρά ιστορία. Ο Cleve (1884) ήταν ο πρώτος ο οποίος πρότεινε την πιθανότητα διάκρισης διαφόρων υδάτινων σωμάτων με βάση την παρουσία διατόμων. Πολλοί άλλοι ερευνητές ενίσχυσαν και επέκτειναν τις παρατηρήσεις αυτές στα επόμενα χρόνια (Kolkwitz & Marsson, 1908, 1909; Liebmann, 1942, 1962; Thomas, 1944). Με βάση την εργασία των Kolkwitz και Marsson (1908), αναπτύχθηκαν αυτό-οικολογικοί δείκτες για τον καθορισμό των επιπέδων μόλυνσης με βάση τη επιβάρυνση των ειδών και τις οικολογικές παραμέτρους και αντοχές των ειδών (Butcher, 1947; Wuhrmann, 1951; Pantle & Buck, 1955a & b; Zelinka & Marvan, 1961; Fjerdingstadt, 1962; Sladecek, 1973; Lange-Bertalot, 1979 a & b; Patrick, 1986). Συνεπώς, οι έννοιες και τα εργαλεία για τη μελέτη των οικοσυστημάτων και τη διάγνωση των αιτιών υποβάθμισης υδάτινων οικοσυστημάτων αναπτύχθηκαν και καθιερώθηκαν από 50 έως 100 έτη πριν. Τις τελευταίες δεκαετίες αρκετοί διατομικοί δείκτες έχουν εκπονηθεί σε πολλές χώρες για την αξιολόγηση της οικολογικής ποιότητας των επιφανειακών ρεόντων υδάτων. Η πλειοψηφία αυτών βασίζονται σε μία τιμή που δίνεται σε κάθε είδος ανάλογα με τις αυτοοικολογικές του ανάγκες (Lange-Bertalot 1979, Costein Cemagref 1982, Kelly & Whitton 1995, Kelly et al. 1996).Κάποιοι από αυτούς τους δείκτες έχουν δοκιμαστεί με καλά αποτελέσματα, κυρίως για τους ποταμούς της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης (Lange-Bertalot 1979, Costein Cemagref 1982, Kelly et al. 1995, Eloranta 1995, 1999, Eloranta & Andersson 1998, Van de Vijver & Beyens 1998, Coring 1999, Torrisi et al. 2006b). Σχετικά με τα ποτάμια της Μεσογειακής οικοπεριοχής και συγκεκριμένα στην Ιταλία οι βιοκοινότητες των βενθικών διατόμων έχουν χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της ποιότητας αρκετών ποταμών (Grandoni & Dell Uomo 1996, Dell Uomo & Grandoni 1997, Dell Uomo & Tantucci 1997, Ciutti et al. 2000, Torrisi & Dell Uomo 2001, Cappelletti et al. 2003, Ciutti 2005). Ο δείκτης EPI-D που εκπονήθηκε από τον Dell Uomo (1996, 2004) για την αποτίμηση του ευτροφισμού και της μόλυνσης των υδάτων, ήταν η επιλογή για τις περισσότερες περιπτώσεις. Εκτός από τον EPI-D, και άλλοι ευρωπαϊκοί δείκτες δοκιμάστηκαν σε ποτάμια της κεντρικής Ιταλίας και τα αποτελέσματά τους έδειξαν υψηλή συσχέτιση με τον EPI-D(Dell Uomo et al. 1999, Torrisi & Dell Uomo 2006, Torrisi et al. 2006a). Ο δείκτης IPS έχει επιλεχθεί για την παρακολούθηση της ποιότητας των νερών διαφόρων λεκανών απορροής στην Ισπανία και Πορτογαλία μετά από ευρεία μελέτη των ποταμών τους
Σελίδα 6 από 52 (Almeida 2001, Gomà et al. 2004, Blanco et al. 2008, Oscoz et al. 2007). Τέλος, στην Ελλάδα οι δείκτες IPS και CEE είχαν καλή επίδοση σε δύο Μεσογειακά ποτάμια (Ziller & Montesanto 2004) και σε μικρά ορεινά ρέματα (Montesanto et al. 1999). Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζονται διάφοροι διατομικοί δείκτες οι οποίοι υπολογίζονται αυτόματα με το λογισμικό OMNIDIA (Πίνακας 1-1) Πίνακας 1-1 Διατομικοί Δείκτες Συντομογραφία Περιγραφή SLA Sládeček Index (Sládeček 1986) DES Descy Index (Descy 1979) L&M Leclercq & Maquet Index (Leclercq & Maquet 1987) SHE Schiefele Index (Steinberg & Schiefele 1988, Schiefele & Schreiner 1991, Schiefele & Kohmann 1993) WAT DAIpo Diatom Assessment to Organic Pollution Index (Watanabe et al. 1998) TDI Trophic Diatom Index (Kelly & Whitton 1995, Harding & Kelly 1999) %PT % Pollution Tolerant taxa (Kelly & Whitton 1995) IDG Generic Diatom Index (Rumeau & Coste 1988, Coste &Ayphassorho 1991) CEE (CEC) Commission for Economical Community Index (Descy & Coste 1991) IPS (PSI) Specific Pollution Sensitivity Index (Coste in Cemagref 1982) IBD Biological Diatom Index (Lenoir & Coste 1996, Prygiel & Coste 2000) IDAP Artois Picardie Diatom Index (Prygiel et al. 1996) EPI-D Ευτροφικόation and Pollution Index with Diatoms (Dell Uomo 1996, 2004) DI_CH Indice DI-CH (Hürlimann & Niederhauser 2002) IDP Pampean Diatom Index (Gómez & Licursi 2001) LOBO Biological Water Quality Index BWQI (Lobo et al. 2004) SID Saprobic Index Diatom (Rott et al. 1997) TID Trophic Index Diatom (Rott et al. 1999) Πηγή: Κατάλογος δεικτών διατόμων εξαγόμενος από το λογισμικό Omnidia Μεταξύ όλων των δεικτών, ο δείκτης IPS εφαρμόζεται επιτυχώς στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες όπως το Βέλγιο, Εσθονία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Σλοβακία, Ισπανία, Πορτογαλία, Σουηδία και φαίνεται να είναι ο πλέον κοινός και ευρέως χρησιμοποιούμενος δείκτης στην Ευρώπη (Ector & Rimet 2005).
Σελίδα 7 από 52 2 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 2.1 Δειγματοληψία και Επεξεργασία των Διατόμων Στην παρούσα μελέτη, τα δείγματα των επιλιθικών διατόμων συλλέχθηκαν και επεξεργάσθηκαν ακολουθώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα CEN από τις θέσεις δειγματοληψίας που φαίνονται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας2-1). Οι δειγματοληψίες πραγματοποιήθηκαν σε πέντε έως δέκα πέτρες (ή σε άλλα υποστρώματα παρεμφερούς κατανομής όπως χαλίκια ή βότσαλα), από το κεντρικό μέρος του ρου και από σημεία με καλό φωτισμό, όπου αυτό ήταν δυνατό. Η στερέωση (συντήρηση) των δειγμάτων έγινε με προσθήκη φορμόλης 4%. Με βάση τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές (CEN 2004) ακολούθησε επεξεργασία των δειγμάτων στο εργαστήριο σύμφωνα με την μέθοδο του υπεροξειδίου του υδρογόνου. Μετά την εξάλειψη της οργανικής ύλης από το διάλυμα των διατόμων, προστέθηκε HCL για την απομάκρυνση των ανθρακικών έτσι ώστε να αποτραπεί η καθίζηση η οποία δημιουργεί προβλήματα στην παρατήρηση και καταμέτρηση των θηκών. Τέλος, τα οξειδωμένα δείγματα εκπλύθηκαν με απιονισμένο νερό μέσω μετάγγισης του εναιωρήματος πολλές φορές και τα μόνιμα σταθεροποιήθηκαν με Naphrax (σταθεροποιητής διατόμων). Ο προσδιορισμός των ταξινομικών μονάδων και η ποσοτική ανάλυση της βιοκοινότητας έγιναν με μέτρηση τουλάχιστον 400 θυρίδων ανά δείγμα με τη χρήση οπτικού μικροσκοπίου σε μεγέθυνση 1000x. Τα δεδομένα αυτά αναλύθηκαν με το λογισμικό OMNIDIA (Lecointe et al. 1993) το οποίο παρείχε τις τιμές για τους δείκτες ποιότητας νερού διατόμων ανά κατάλογο. Πίνακας2-1 Κωδικός Θέσης Θέσεις δειγματοληψίας διατόμων Ποταμός / ρέμα (από ανατολικά προς δυτικά) Χ.Θ. αγωγού από το σημείο διασταύρωσης EVROS 12 Έβρος 0.0 X: 948179 Y: 4549988 Συντεταγμένες σημείου δειγματοληψίας (πλησίον του σημείου διασταύρωσης) Ημερομηνίες δειγματοληψίας 10 η Οκτωβρίου 2012 PAR_EVROS Προβατώνας 0.6 X: 947992 Y: 4550009 10 η Οκτωβρίου 2012
Σελίδα 8 από 52 Κωδικός Θέσης Ποταμός / ρέμα (από ανατολικά προς δυτικά) Χ.Θ. αγωγού από το σημείο διασταύρωσης FYT_1 Φυτέματα X: 937538 Y: 4545010 Συντεταγμένες σημείου δειγματοληψίας (πλησίον του σημείου διασταύρωσης) Ημερομηνίες δειγματοληψίας 10 η Οκτωβρίου 2012 APOKRIMNO Ειρήνη 41.4 X: 913137 Y: 4537918 9 η Οκτωβρίου 2012 FILIOURIS Φιλιούρης 77.4 X: 885239 Y: 4553001 9 η Οκτωβρίου 2012 CH1 Χιονόρεμμα (Βοζβόζης) 98.6 X: 614636.34 Y: 4550331.61 30Απριλίου 2013 AS1 Ασπροπόταμος 104.1 X: 609963.52 Y: 4552524.52 XK1 Ξηροπόταμος (Κομψάτος) 30Απριλίου 2013 112.8 X: 601708.26 Y: 4550573.39 30Απριλίου 2013 KO1 Κόσυνθος (Ξάνθης) 135.9 X: 579759.51 Y: 4549690.49 30Απριλίου 2013 N1 Νέστος 153.7 X: 563491.63 Y: 4545513.77 30Απριλίου 2013 TA1 Τάφρος Αγγίτη 220.1 X: 506180.70 Y: 4542381.60 30 Απριλίου 2013 A1 Αγγίτης 223.7 X: 502729.48 Y: 4543104.48 TB1 Τάφρος Μπελίτσα (Κρουσσοβίτης) 30 Απριλίου 2013 281.5 X: 452124.53 Y: 4547450.46 30 Απριλίου 2013 S1 Στρυμόνας 290.3 X: 446190.80 Y: 4543164.42 30 Απριλίου 2013 G1 Γαλλικός 354.5 X: 400828.62 Y: 4511746.21 Πηγή: Έρευνα πεδίου (Οκτώβριος 2012 και Απρίλιος 2013) 30Απριλίου 2013
Σελίδα 9 από 52 2.2 Διατομικός Δείκτης - IPS Ο δείκτης IPS - Specific Pollution sensitivity Index (Coste in Cemagref 1982) συνιστά μια μετρική για την ανίχνευση διαφόρων τύπων επιβάρυνσης ρύπανσης (οργανική ρύπανση, αλατότητα, ευτροφισμό) (Prygiel & Coste 1993) των νερών των ρεόντων υδάτων και έχει θεωρηθεί ως δείκτης αναφοράς (Descy & Coste 1991). Έχει αποδειχθεί ότι είναι ο ακριβέστερος για τα ποτάμια της Μεσογειακής περιοχής (Gomà et al. 2004). Ο IPS βασίζεται στον τύπο των Zelinka & Marvan (1961) και υπολογίζεται ως εξής: IPS = n j=1naj.ij.vj / n j=1naj.vj όπου: Aj: η σχετική αφθονία ενός συγκεκριμένου είδους στο δείγμα, Ij: τιμή ευαισθησίας κάθε είδους (5 κλάσεις ευαισθησίας στη ρύπανση, 1 έως 5, όπου τα είδη που είναι ευαίσθητα στη ρύπανση έχουν μεγαλύτερη τιμή ευαισθησία) Vj: δείκτης ή βαθμός στενοικότητας (stenoecy) για κάθε είδος (είδη με βαθμολογία από 1 έως 3, με τα είδη που βρίσκονται παντού να έχουν τιμή 1 και τα πλέον εξειδικευμένα τιμή 3). O IPS παίρνει τιμές από 1 έως 20 κατά την έννοια της αυξανόμενης οικολογικής ποιότητας. Οι τιμές του έχουν ταξινομηθεί σε 5 τάξεις ποιότητας όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 2-2). Πίνακας 2-2 Τάξεις ποιότητας υδάτων με βάση τον Δείκτη IPS Κακή Ελλιπής Μέτρια Καλή Υψηλή 1 i < 5 5 i < 9 9 i < 13 13 i < 17 17 i 20 Πηγή: Coste, in Cemagref (1982) Ο δείκτης IPS χρησιμοποιεί σχεδόν όλα τα γνωστά είδη ενώ οι υπόλοιποι βασίζονται σε μικρότερο σύνολο ταξινομικών μονάδων. Συνεπώς ο IPS μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλές και διαφορετικές οικοπεριοχές ακόμη και σε αυτές με ιδιαίτερη διατομοχλωρίδα.
Σελίδα 10 από 52 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Διατομικές Βιοκοινότητες και Αυτοοικολογία Τον Οκτώβριο του 2012 (για τους ποταμούς μεταξύ των Χ.Θ. 0 έως Χ.Θ. 87) συλλέχθηκαν συνολικά 87 ταξινομικές μονάδες για τους σκοπούς της παρούσας μελέτης. Όλες οι ταξινομικές μονάδες διερευνήθηκαν σε επίπεδο ειδών αλλά και σε επίπεδο ποικιλότητας όπου αυτό ήταν εφικτό. Από αυτά, σε 39 κατηγορίες - ταξινομικές μονάδες εμφάνισε ποσοστό μεγαλύτερο από 1% σε τουλάχιστον ένα δείγμα και 14 ταξινομικές μονάδες εμφάνισαν ποσοστό μεγαλύτερο από 5% σε τουλάχιστον ένα δείγμα. Τα είδη αυτά είναι που ορίζουν κυρίως την σύνθεση της βιοκοινότητας και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις τιμές των δεικτών ποιότητας νερού. Τελικώς, 46 είδη δεν φτάνουν το 1% της σχετικής αφθονίας σε καμία από τις θέσεις δειγματοληψίας. Πέντε είδη (Amphora inariensis, Cyclotella meneghiniana, Gomphonema pumilum, Nitzschia frustulum, Planothidium frequentissimum) βρέθηκαν σε όλα τα δείγματα, ενώ 53 είδη βρέθηκαν σε μία μόνο θέση Κατά την δειγματοληψία που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2013 (στους ποταμούς μεταξύ της Χ.Θ.87 έως Χ.Θ. 359) βρέθηκαν συνολικά 123 ταξινομικές μονάδες. Όλες οι ταξινομικές μονάδες διερευνήθηκαν ως προς το επίπεδο είδους, ή ποικιλότητας όπου αυτό ήταν εφικτό. Από αυτές τις ταξινομικές μονάδες οι 59 εμφάνισαν ποσοστό μεγαλύτερο από 1% σε τουλάχιστον ένα δείγμα. Από το σύνολο αυτό, 28 ταξινομικές μονάδες εμφάνισαν ποσοστό μεγαλύτερο από 5% (επικρατούντα είδη). Τα είδη αυτά είναι που ορίζουν κυρίως την σύνθεση της βιοκοινότητας και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις τιμές των δεικτών. 21 είδη βρέθηκαν σε περισσότερα από τα μισά δείγματα ενώ 59 είδη ήταν αποκλειστικά παρόν μόνο σε ένα
Σελίδα 11 από 52 Σχήμα 3-1 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος (Χ.Θ. 0-87) 60 50 Number of species 40 30 20 10 0 1 2 3 4 Number of sites Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτώβριος 2012) Σχήμα 3-2 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος (Χ.Θ. 87-59) Πηγή: ΈρευναπεδίουΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Η αφθονία ειδών κυμαίνεται από 12 στο σταθμό Τάφρος Αγγίτη, όπου ήταν η θέση με τα λιγότερα είδη, έως 59 στον Στρυμόνα ποταμό. Η ποικιλία των ειδών φαίνεται στον Πίνακας 3-1, το Σχήμα3-3 και το Σχήμα3-4 (α). Ο δείκτης των Shannon&Weaver (1949) χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του δείκτη ποικιλότητας. Οι τιμές
Σελίδα 12 από 52 κυμαίνονται από 1.33 στην Τάφρο Αγγίτη έως 4.76 στον Στρυμόνα όπως φαίνεται στον Πίνακας 3-1, το Σχήμα3-3 και το Σχήμα3-4(β). Πίνακας 3-1 Συχνότητα ειδών ανά αριθμό τοποθεσιών όπου βρέθηκε κάθε είδος Αριθμός Ειδών H (Δείκτης Ποικιλότητας Shannon) E (Ομοιομορφία) Έβρος 25 2,85 0,61 Προβατώνας 36 3,77 0,73 Απόκρημνο 50 3,75 0,66 Φιλιούρης 32 2,07 0,41 Χιονόρεμμα 14 2,13 0,56 Ασπροπόταμος 34 3,43 0,67 Κομψάτος 32 3,34 0,67 Κόσυνθος 49 4,81 0,86 Νέστος 43 2,78 0,51 Τάφρος Αγγίτη 12 1,33 0,37 Αγγίτης 22 2,84 0,64 Τάφρος Μπελίτσα (Κρουσοβίτης) 53 4,30 0,75 Στρυμόνας 59 4,76 0,81 Γαλλικός 34 3,43 0,67 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτώβριος 2012) Σχήμα3-3 Αριθμός Ειδών (a) και Δείκτης Ποικιλότητας (b) (Χ.Θ. 0-87) Number of Species 60 50 40 30 20 10 Diversity 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Evros Provatonas Apokrimno Filiouris 0 Evros Provatonas Apokrimno Filiouris Site Site Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτώβριος 2012)
Σελίδα 13 από 52 Σχήμα3-4 ΑριθμόςΕιδών(S) και Δείκτης Ποικιλότητας(H )(Χ.Θ. 87-359) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Στον Πίνακας3-2 φαίνονται τα κύρια αυτοικολογικά χαρακτηριστικά των κυρίαρχων ειδών (σχετική αφθονία >5% σε τουλάχιστον μια τοποθεσία) σύμφωνα με τον Van Dame et al. (1994) και Denys (1991), η ευαισθησία τους στη μόλυνση και η αξία τους ως βιοδείκτες για τον υπολογισμό του IPS.
Σελίδα 14 από 52 Πίνακας3-2 Κύρια αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά κυρίαρχων ειδών, της ευαισθησίας τους στη μόλυνση και της αξίας τους ως βιοδείκτες για τον υπολογισμό του IPS. Ταξινομικές μονάδες διατόμων Αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά Achnanthidium minutissimum (Kütz.) Czarnecki Bacillaria paxillifera (O.F. Müller) Hendey Encyonopsis microcephala (Grnow) Krammer Eolimna minima(grunow) Lange Bertalot Eolimna subminuscula (Manguin) Moser Lange Bertalot & Metzeltin Gomphonema parvulum(kützing) Kützing Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange Bertalot Πολύ ευαίσθητο, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο συνεχώς υψηλές β-μεσοσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ολιγοτροφικά έως ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με αυξημένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Ανθεκτικό, βιοδείκτης μεγάλης αξίας, απαντάται σε πολύ συγκεκριμένες συνθήκες Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο χαμηλές α-μεσοσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με αυξημένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Ευαίσθητο έως μέτριας ευαισθησίας, μέτριο εύρος κατανομής Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο συνεχώς υψηλές Ολιγοσαπρόβιο Μέσο ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με πολύ μειωμένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Αδιάφορο για μόλυνση, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο χαμηλές α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Προαιρετικά νιτρική ετεροτροφική μονάδα, με περιοδικές ανάγκες για υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Ανθεκτικό, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο χαμηλές α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Υποχρεωτικά νιτρική ετεροτροφική ταξινομική μονάδα, με συνεχείς ανάγκες για υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Ανθεκτικό, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο χαμηλές α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Προαιρετικά νιτρική ετεροτροφική μονάδα, με περιοδικές ανάγκες για υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Πολύ ευαίσθητο, κοσμοπολίτικη κατανομή Απαντάται κυρίως σε ολιγοτροφικά έως ευτροφικά ύδατα
Σελίδα 15 από 52 Ταξινομικές μονάδες διατόμων Αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά Navicula recens (Lange Bertalot) Lange Bertalot Nitzschia frustulum(kutzing)grunow Nitzschia palea (Kutzing) W.Smith Planothidium rostratum (Oestrup) Lange Bertalot Pseudostaurosira brevistriata (Grunow) Williams & Round Staurosira elliptica (Schumann) Williams & Round Πηγή: Van Dame et al (1994) καιdenys (1991) Ευαίσθητο έως μέτριας ευαισθησίας, μέτριο εύρος κατανομής α-μεσοσαπρόβιο/ Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Ανθεκτικό, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο μέτριες α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Υποχρεωτικά νιτρική ετεροτροφική ταξινομική μονάδα, με συνεχείς ανάγκες για υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Πολύ ανθεκτικό βιοδείκτης μεγάλης αξίας, απαντάται σε πολύ συγκεκριμένες συνθήκες Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο χαμηλές Πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε υπέρ ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Υποχρεωτικά νιτρική ετεροτροφική ταξινομική μονάδα, με συνεχείς ανάγκες για υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Ευαίσθητο, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού Απαιτήσεις σε οξυγόνο μέτριες α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαντάται κυρίως σε ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με αυξημένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Αδιάφορο για μόλυνση, κοσμοπολίτικη κατανομή Αδιάφορο για την ταχύτητα του νερού / Απαιτήσεις σε οξυγόνο συνεχώς υψηλές Ολιγοσαπρόβιο /Απαντάται κυρίως σε ολιγοτροφικά έως ευτροφικά ύδατα Απαντάται κυρίως σε υδάτινα σώματα, επίσης και σε υγρά μέρη Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με πολύ μειωμένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Αδιάφορο για μόλυνση, κοσμοπολίτικη κατανομή Απαιτήσεις σε οξυγόνο συνεχώς υψηλές Β-μεσοσαπρόβιο Μέσο ευτροφικά ύδατα Νιτρική αυτοτροφική μονάδα, με πολύ μειωμένη αντοχή σε υψηλές οργανικές συγκεντρώσεις αζώτου Πίνακας 3-3 Απαιτήσεις σε οξυγόνο και σαπροβιότητα για τα είδη διατόμων Απαιτήσεις σε οξυγόνο Σαπροβιότητα 1. Υψηλές (DO 100% sat.) 1. Ολιγοσαπρόβιο BOD 20 5 (mg l -1 )< 2 2. Αρκετά υψηλές (DO > 75% sat.) 2. β-μεσοσαπρόβιο BOD 20 5 (mg l -1 ) 2-4 3. Μέτριες (DO > 50% sat.) 3. α-μεσοσαπρόβιο BOD 20 5 (mg l -1 ) 4 13 4. Χαμηλές (DO > 30% sat.) 4. α-μεσοπολυσαπρόβιο BOD 20 5 (mg l -1 ) 13-22 5. Πολύ χαμηλές (DO 10% sat.) 5. Πολυσαπρόβιο BOD 20 5 (mg l -1 )> 22
Σελίδα 16 από 52 Πηγή: Van Dame et al (1994) και Denys (1991) Στο ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζονται τα επικρατούντα είδη ανά σταθμό δειγματοληψίας. Το κάθε είδος έχει χρωματιστεί με βάση τα αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με τους Van Dame et al (1994) και Denys (1991), την ευαισθησία τους ως προς τη ρύπανση καθώς και την αξία τους ως βιοδείκτες για τον υπολογισμό του IPS. Τα ανθεκτικά είδη έχουν χρωματιστεί με κόκκινο-πορτοκαλί χρώματα ενώ τα ευαίσθητα είδη που ευδοκιμούν σε αδιατάρακτες συνθήκες με πράσινο και μπλε χρώμα. Τέλος κάποια πολύ ανθεκτικά έως σαπρόφιλα είδη όπως τα Nitzschia palea, Navicula veneta και Halamphora veneta τα οποία αναπτύσσονται σε νερά όπου ο ευτροφισμός και η οργανική ρύπανση βρίσκονται σε δραματικά επίπεδα, έχουν σημανθεί με σκούρα χρώματα. Σχήμα3-5 Επικρατούντα είδη ανά σταθμό δειγματοληψίας.(χ.θ. 0-87) Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012)
Σελίδα 17 από 52 Σχήμα3-6 Επικρατούντα είδη ανά σταθμό δειγματοληψίας (Χ.Θ. 87-359) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.2 Διατομικοί Δείκτες Οι τιμές 17 διατομικών δεικτών που υπολογίστηκαν με το λογισμικό Omnidia (version 4.2) απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 3-4). Οι τιμές του δείκτη IPS συνοψίζονται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 3-5), σύμφωνα με τις 5 ποιοτικές κατηγορίες που έχουν τεθεί ανωτέρω (Πίνακας 2-2).
Σελίδα 18 από 52 Τίτλος έργου: Πίνακας 3-4 Τιμές των Διατομικών Δεικτών IPS CEE IBD EPI-D SLA DESCY LMA GENRE SHE WAT IDAP TDI DI-CH IDP LOBO SID TID Έβρος 7,1 6,7 7,1 6,7 10,7 14,3 10,1 5,0 8,8 7,8 6,5 81,6 7,9 10,1 5,6 11,3 4,6 Προβατώνας 7,8 9,4 8,5 8,6 11,5 13,6 10,8 6,3 8,9 10,9 6,6 82,6 9,2 9,7 7,5 11,9 5,0 Απόκρημνο 12,2 12,4 8,2 12,0 10,3 16,7 11,3 11,7 13,2 11,2 10,0 43,9 12,6 10,1 12,7 16,3 6,1 Φιλιούρης 18,0 16,8 16,2 16,9 14,7 15,5 14,4 16,5 16,7 18,4 18,6 32,9 15,3 11,5 19,8 15,7 12,8 Χιονόρεμμα 3,9 4,8 6,1 5,1 6,9 6,2 2,21 6,4 4,9 4,1 5,7 2,6 3,8 3,5 9,4 6,3 3,5 Ασπροπόταμος 17,0 16 19,8 15,8 13,5 15,7 4,17 15,7 15,9 17,5 14,7 8,4 15,8 14,4 15,6 13,8 10,7 Κομψάτος 15,9 14,5 17,5 14,2 12,9 18,2 4,01 14,3 14,8 17 15,5 6,3 13,4 14,1 16,1 13,1 9,7 Κόσυνθος 14,1 13,2 15,2 12,6 12,2 15,3 3,62 11,7 14,2 14,1 12,5 6,9 13,5 13 10,8 13 6,3 Νέστος 17,8 16,8 20 16,3 12,6 15,5 4,24 16 15,9 18,4 13,6 6,7 16,5 13,6 11,1 13,6 11,1 Τάφρος Αγγίτη 16,6 16,6 19,1 13,9 13,2 15,3 3,16 13,3 13,6 19,7 15,2 6,2 14,4 12,8 1,2 14,2 9,8 Αγγίτης 17,4 17,2 19,9 16,3 14,3 16,5 4,15 13,5 14,9 19,2 15,8 8,4 14,8 13,2 10,9 14,8 10,9 Τάφρος 13,8 13 14,8 11 11,3 17,2 3,59 10,1 13,7 11,5 11,5 4,1 12 10,3 5,9 13,8 4,8 Μπελίτσα (Κρουσοβίτης) Στρυμόνας 10,2 10,5 11,8 10,5 10,3 13,5 3,06 11,6 11 13,4 8,8 5 7,6 9,9 13,9 11,8 4,8 Γαλλικός 16,6 15,8 18,5 15,7 14,1 16,4 4,12 13,4 15,2 17,5 15,8 8,8 14,1 13,5 15,2 14,6 10,5 Πηγή: Έρευνες πεδίου EXERGIAκαι ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.(Οκτώβριος 2012 και Απρίλιος 2013)
Σελίδα 19 από 52 Πίνακας 3-5 Τιμές του Δείκτη IPS Σταθμός IPS Ποιότητα Έβρος 7,1 Ελλιπής Προβατώνας 7,8 Ελλιπής Απόκρημνο 12,2 Μέτρια Φιλιούρης 18,0 Υψηλή Χιονόρεμμα 3,9 Κακή Ασπροπόταμος 17,0 Υψηλή Κομψάτος 15,9 Καλή Κόσυνθος 14,1 Καλή Νέστος 17,8 Υψηλή Τάφρος Αγγίτη 16,6 Καλή Αγγίτης 17,4 Υψηλή Τάφρος Μπελίτσα (Κρουσοβίτης) 13,8 Καλή Στρυμόνας 10,2 Μέτρια Γαλλικός 16,6 Καλή Πηγή: Έρευνες πεδίουexergiaκαι ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Οκτώβριος 2012 και Απρίλιος 2013) 3.3 Αποτελέσματα ανά σταθμό δειγματοληψίας 3.3.1 Έβρος Στη θέση αυτή το Nitzschia frustulumήταν το κυρίαρχο είδος και ο δείκτης IPS είχε τη μικρότερη τιμή μεταξύ όλων των δειγμάτων. Εντοπίστηκαν ακόμη είδη πολυσαπρόβια τα οποία απαντώνται σε ευτροφικά ύδατα όπως Eolimna subminuscula και Eolimna minima(βλ. αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά στον Πίνακας3-2). Η παρουσία των ειδών αυτών μπορεί να εξηγήσει την χαμηλή τιμή του IPS. Πίνακας 3-6 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Έβρος Αριθμός ειδών 25 Ποικιλότητα 2,85 Πληθυσμός 426 Ομοιομορφία 0,61 Γενικός αριθμός 15 IPS 7.1 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) Πίνακας 3-7 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Έβρος Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Nitzschia frustulum(kutzing)grunow 49 Eolimna subminuscula (Manguin) Moser Lange-Bertalot & Metzeltin 8.7 Eolimna minima(grunow) Lange-Bertalot 8.5
Σελίδα 20 από 52 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) 3.3.2 Προβατώνας Η θέση αυτή έδειξε χαμηλή ποιότητα η οποία υποδεικνύεται από την κυριαρχία του Nitzschia frustulum.το είδος αυτό είναι πολυσαπρόβιο και απαντάται σε ευτροφικά ύδατα σύμφωνα με τον Van Dam et al. (1994). Επίσης εντοπίστηκε το Bacillaria paxillifera (μεγάλης αξίας βιοδείκτης), το οποίο απαντάται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, (βλ. αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά στον Πίνακας3-2). Τέλος εντοπίστηκε τοnitzschia palea το οποίο αναπτύσσεται μόνο σε αυξημένα επίπεδο ευτροφισμού (Σχετική αφθονία >5%). Πίνακας 3-8 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Προβατώνας Αριθμός ειδών 36 Ποικιλότητα 3,77 Πληθυσμός 435 Ομοιομορφία 0,73 Γενικός αριθμός 15 IPS7.8 Τροφική κατάσταση: Ευτροφικό Σαπροβιότητα: α-μεσο / πολυσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Μέτριες Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα : Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) Πίνακας 3-9 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Προβατώνας Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Nitzschia frustulum(kutzing)grunow 33.6 Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange-Bertalot 12.2 Gomphonema parvulum (Kützing) Kützing 5.7 Bacillaria paxillifera(o.f. Müller) Hendey 5.3 Nitzschia palea (Kutzing) W.Smith 5.1 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) 3.3.3 Απόκρημνο Ο σταθμός αυτός περιέχει το μεγαλύτερο αριθμό ειδών. Επιπλέον της κυρίαρχης ταξινομικής μονάδας, τα Pseudostaurosira brevistriata, Staurosira ellipticaκαι το Navicula recens (βλ. αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά στον Πίνακας 3-10), έχουν εντοπιστεί είδη τα οποία αποτελούν δείκτες για την καλή οικολογική ποιότητα των εδαφών (σχετικές αφθονίες από 0,2 έως 4,4%). Αυτή φαίνεται να είναι η διαδοχή των κοινοτήτων διατόμων, κυρίως ως αποτέλεσμα παρελθοντικής και παρούσας όχλησης του οικότοπου. Η εκτίμηση ποιότητας βάσει του δείκτη IPS έδειξε μία μέτρια ποιότητα.
Σελίδα 21 από 52 Πίνακας 3-10 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ρέμα Απόκρημνο Αριθμός ειδών 50 Ποικιλότητα 3,75 Πληθυσμός 434 Ομοιομορφία 0,66 Γενικός αριθμός 31 IPS 12.2 Τροφική κατάσταση: Αδιάφορο Σαπροβιότητα: Ολιγοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Υδρόβιες και Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) Πίνακας 3-11 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ρέμα Απόκρημνο Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Pseudostaurosirabrevistriata (Grunow) Williams &Round 32,2 Staurosira elliptica (Schumann) Williams &Round 21 Navicula recens (Lange-Bertalot) Lange-Bertalot 6,7 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) 3.3.4 Ποταμός Φιλιούρης Η θέση αυτή παρουσιάζει υψηλή ποιότητα σύμφωνα με το δείκτη IPS ο οποίος υποδεικνύεται από την παρουσία των Achnanthidium minutissimum και Encyonopsis microcephala (βλ. αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά στον Πίνακας 3-12 Σε γενικές γραμμές, και τα δύο είδη αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα και φυσικά ευτροφικά ύδατα. Πίνακας 3-12 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Φιλιούρης Αριθμός ειδών 32 Ποικιλότητα 2,07 Πληθυσμός 414 Ομοιομορφία 0,41 Γενικός αριθμός 21 IPS 18.0 Τροφική κατάσταση: Αδιάφορο Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012) Πίνακας 3-13 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Φιλιούρης Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Achnanthidium minutissimum (Kütz.) Czarnecki 69,3 Encyonopsis microcephala (Grunow) Krammer 7,2 Planothidium rostratum (Oestrup) Lange-Bertalot 5,7 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (Οκτωβρίου 2012)
Σελίδα 22 από 52 3.3.5 Χιονόρεμα Η θέση αυτή παρουσιάζει κακή ποιότητα σύμφωνα με το δείκτη εκτίμησης IPS η οποία υποδεικνύεται και από την παρουσία των Eolimna subminuscula και Nitzschia palea (βλ. αυτοοικολογικά χαρακτηριστικά στον Πίνακας 3-14. Πίνακας 3-14 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Χιονόρεμα Αριθμός ειδών 14 Ποικιλότητα 2,13 Πληθυσμός 445 Ομοιομορφία 0,56 Γενικός αριθμός 10 IPS 3.9 Τροφική κατάσταση: Ευτροφικό Σαπροβιότητα: α-μεσο/πολυσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Χαμηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-15 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Χιονόρεμα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Eolimna subminuscula (Manguin) Moser Lange-Bertalot & Metzeltin 51,9 Nitzschia palea (Kützing) W.Smith var. palea 23,4 Halamphora veneta (Kützing) Levkov 7,4 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.6 Ποταμός Ασπροπόταμος Η θέση αυτή παρουσιάζει υψηλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-16 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Ασπροπόταμος Αριθμός ειδών 34 Ποικιλότητα 3,43 Πληθυσμός 430 Ομοιομορφία 0,67 Γενικός αριθμός 18 IPS 17 Τροφική κατάσταση: Μεσοτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013)
Σελίδα 23 από 52 Πίνακας 3-17 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Ασπροπόταμος Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Achnanthidium pyrenaicum (Hustedt) Kobayasi 37,4 Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 15,4 Encyonema minutum (Hilse in Rabh.) D.G. Mann in Round Crawford 7,0 & Mann Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.7 Ποταμός Κομψάτος Η θέση αυτή παρουσιάζει καλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-18 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Κομψάτος Αριθμός ειδών 32 Ποικιλότητα 3,34 Πληθυσμός 448 Ομοιομορφία 0,67 Γενικός αριθμός 15 IPS15.9 Τροφική κατάσταση: Μεσοτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Αρκετά υψηλή Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-19 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Ποταμός Κομψάτος Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Nitzschia dissipata(kützing)grunow ssp.dissipata 28,6 Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 25,2 Diatoma vulgaris Bory 8,7 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.8 Ποταμός Κόσυνθος Η θέση αυτή παρουσιάζει καλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά.
Σελίδα 24 από 52 Πίνακας 3-20 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ποταμός Κόσυνθος Αριθμός ειδών 49 Ποικιλότητα 4,81 Πληθυσμός 469 Ομοιομορφία 0,86 Γενικός αριθμός 20 IPS 14.1 Τροφική κατάσταση: Ευτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Αρκετά υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-21 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: ποταμός Κόσυνθος Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Encyonema minutum (Hilse in Rabh.) D.G. Mann in Round Crawford 9,4 & Mann Nitzschia fonticola Grunow in Cleve et Möller 8,7 Ulnaria biceps (Kützing) Compère 6,8 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.9 Ποταμός Νέστος Η θέση αυτή παρουσιάζει υψηλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-22 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ποταμός Νέστος Αριθμός ειδών 43 Ποικιλότητα 2,78 Πληθυσμός 421 Ομοιομορφία 0,51 Γενικός αριθμός 19 IPS 17.8 Τροφική κατάσταση: Μεσοτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Αρκετά υψηλή Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-23 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: ποταμός Νέστος Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Achnanthidium pyrenaicum (Hustedt) Kobayasi 62,5 Encyonema minutum (Hilse in Rabh.) D.G. Mann in Round Crawford 4,0 & Mann Amphora pediculus (Kützing) Grunow 3,3 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013)
Σελίδα 25 από 52 3.3.10 Τάφρος Αγγίτη Η θέση αυτή παρουσιάζει καλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά, παρά τη μικρή ποικιλότητα η οποία βρέθηκε. Πίνακας 3-24 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Τάφρος Αγγίτη Αριθμός ειδών 49 Ποικιλότητα 1,33 Πληθυσμός 440 Ομοιομορφία 0,86 Γενικός αριθμός 10 IPS 16.6 Τροφική κατάσταση: Αδιάφορο Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Αρκετά υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Ρεόφιλο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Υδρόβιο καιαερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-25 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Τάφρος Αγγίτη Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Rhoicosphenia abbreviata (C.Agardh) Lange-Bertalot 53,2 Nitzschia fonticola Grunow in Cleve et Möller 42,7 Gomphonema olivaceum (Hornemann) Brébisson var. olivaceum 0,9 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.11 Ποταμός Αγγίτης Η θέση αυτή παρουσιάζει υψηλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-26 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Ποταμός Αγγίτης Αριθμός ειδών 22 Ποικιλότητα 2.84 Πληθυσμός 421 Ομοιομορφία 0.64 Γενικός αριθμός 13 IPS 17.4 Τροφική κατάσταση: Αδιάφορη Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Αρκετά υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013)
Σελίδα 26 από 52 Πίνακας 3-27 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: AggitisΠοταμός Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange-Bertalot 36,7 Amphora pediculus (Kützing) Grunow 17,3 Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 17,3 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.12 Τάφρος Μπέλιτσα Η θέση αυτή παρουσιάζει καλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-28 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Τάφρος Μπέλιτσα Αριθμός ειδών 53 Ποικιλότητα 4,30 Πληθυσμός 415 Ομοιομορφία 0,75 Γενικός αριθμός 25 IPS 13.8 Τροφική κατάσταση: Ευτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Μέτριες Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Ρεόφιλο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Υδρόβιες και Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-29 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Τάφρος Μπέλιτσα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Navicula lanceolata (Agardh) Ehrenberg 26,5 Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange-Bertalot 9,6 Navicula tripunctata (O.F.Müller) Bory 8,9 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.13 Στρυμόνας Ποταμός Η θέση αυτή παρουσιάζει μέτρια ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS.
Σελίδα 27 από 52 Πίνακας 3-30 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: Στρυμόνας Ποταμός Αριθμός ειδών 59 Ποικιλότητα 4.76 Πληθυσμός 450 Ομοιομορφία 0.81 Γενικός αριθμός 28 IPS 10.2 Τροφική κατάσταση: Ευτροφικό Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Μέτριες Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας 3-31 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Στρυμόνας Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Gomphonema parvulum (Kützing) Kützing var. parvulum f. parvulum 17,3 Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 9,8 Navicula veneta Kützing 6,0 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) 3.3.14 Γαλλικός Ποταμός Η θέση αυτή παρουσιάζει καλή ποιοτική κατάσταση σύμφωνα με την εκτίμηση IPS, η οποία υποδεικνύεται από την παρουσία ειδών τα οποία αναπτύσσονται σε μη ρυπασμένα ή φυσικά ευτροφικά νερά. Πίνακας 3-32 Αποτελέσματα χαρακτηριστικά κοινότητας διατόμων: ΓαλλικόςΠοταμός Αριθμός ειδών 34 Ποικιλότητα 3.43 Πληθυσμός 404 Ομοιομορφία 0.67 Γενικός αριθμός 16 IPS 16.6 Τροφική κατάσταση: Αδιάφορο Σαπροβιότητα: β-μεσοσαπρόβιο Απαιτήσεις σε οξυγόνο: Υψηλές Απαιτήσεις ταχύτητας νερού: Αδιάφορο Ανοχή στην έκθεση στο αέρα: Αερόφιλες (υγρασία - αεροφιλία) Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013) Πίνακας3-33 Αποτελέσματα Επικρατούσα ταξινομική μονάδα: Γαλλικός Ποταμός Επικρατούσα ταξινομική μονάδα Σχετική αφθονία (%) Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 29.0 Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange-Bertalot 23.0 Amphora pediculus (Kützing) Grunow 12.4 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Απρίλιος 2013)
Σελίδα 28 από 52 3.4 Σχετική αφθονία διατόμων Η σχετική αφθονία κάθε είδους μεταξύ των διαφόρων δειγμάτων παρουσιάζεται στους πίνακες σχετικής αφθονίας διατόμων παρακάτω. Πίνακας 3-34 Πίνακας σχετικής αφθονίας διατόμων (Χ.Θ. 0-87) ΕΙΔΟΣ Φιλιούρης Απόκρημνο Προβατώνας Έβρος Achnanthidium minutissimum (Kütz.) Czarnecki 69,3 4,1 0,2 Achnanthes minuttissima Kutzing var.jackii(rabenhorst) 1,7 Lange-bertalot Amphipleura pellucida Kutzing 4,3 Amphora inariensis Krammer 0,7 1,4 0,9 0,5 Amphora libyca Ehr 0,2 1,8 0,5 Amphora ovalis (Kutzing) Kutzing 0,2 Amphora pediculus (Kutzing) Grunow 3,9 4,8 2,6 Bacillaria paxillifera(o.f. Müller) Hendey 0,5 5,3 Brachysira vitrea (Grunow) Ross 0,2 Caloneis bacillum (Grunow) Cleve 0,5 0,5 Caloneis molaris (Grunow) Krammer 0,5 Caloneis silicula (Ehr.)Cleve 0,2 Cocconeis pediculus Ehrenberg 0,2 0,2 Cocconeis placentula Ehrenberg var.lineata (Ehr.)Van 0,2 0,5 0,2 Heurck Cyclotella atomus Hustedt 4,5 Cyclotella meneghiniana Kutzing 0,2 0,2 2,3 8,0 Cymatopleura elliptica (Brebisson)W.Smith 0,2 Cymatopleura solea (Brebisson) W.Smith 0,2 0,7 Cymbella affinis Kutzing 0,9 Cymbella tumida (Brebisson)Van Heurck 0,2 Cymbopleura naviculiformis (Auerswald) Krammer 0,7 Diadesmis confervacea Kützing 0,2 Diploneis oblongella (Naegeli) Cleve-Euler 0,2 Encyonema caespitosum Kützing 0,2 Encyonema silesiacum (Bleisch in Rabh.) D.G. Mann 0,2 Encyonopsis microcephala (Grunow) Krammer 7,2 0,2 Eolimna minima(grunow) Lange-Bertalot 0,9 1,4 8,5 Eolimna subminuscula (Manguin) Moser Lange-Bertalot & Metzeltin 0,2 1,4 8,7 Fallacia pygmaea (Kützing) Stickle & Mann 0,2 0,2 Fragilaria capucina var.vaucheriae(kutzing)lange-bertalot 2,3 Fragilaria tenera (W.Smith) Lange-Bertalot 0,5 Fragilaria ulna(nitzsch.)lange-bertalot var.acus(kutz.)lange-bertalot 0,2
Σελίδα 29 από 52 ΕΙΔΟΣ Φιλιούρης Απόκρημνο Προβατώνας Έβρος Geissleria decussis(ostrup) Lange-Bertalot & Metzeltin 1,2 Gomphonema affine Kutzing 0,2 Gomphonema parvulum (Kützing) Kützing 5,7 Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange- 0,2 0,7 12,2 4,5 Bertalot Gomphonema truncatum Ehr. 0,2 Gyrosigma acuminatum (Kutzing)Rabenhorst 0,2 Gyrosigma attenuatum (Kützing) Rabenhorst 0,2 Hippodonta capitata (Ehr.)Lange-Bert.Metzeltin & 0,2 Witkowski Luticola goeppertiana (Bleisch in Rabenhorst) D.G. Mann 0,7 Luticola mutica (Kützing) D.G. Mann 3,0 Mayamaea atomus (Kutzing) Lange-Bertalot 0,5 Navicula antonii Lange-Bertalot 0,9 Navicula capitatoradiata Germain 0,2 Navicula cincta (Ehr.) Ralfs 1,2 Navicula cryptotenella Lange-Bertalot 0,7 0,7 Navicula erifuga Lange-Bertalot 1,6 0,2 Navicula kotschyi Grunow 2,3 Navicula radiosa Kützing 0,2 Navicula recens (Lange-Bertalot) Lange-Bertalot 6,7 Navicula schroeteri Meister 0,7 Navicula tripunctata (O.F.Müller) Bory 0,5 1,6 Navicula veneta Kutzing 1,8 0,7 Navicula viridula (Kutz.) Ehr. var.rostellata (Kutz.) Cleve 0,2 1,8 Navicula viridula (Kutzing) Ehrenberg 0,5 0,2 3,7 Nitzschia agnita Hustedt 3,0 1,1 Nitzschia amphibia Grunow 1,6 0,7 Nitzschia angustata Grunow 1,8 Nitzschia clausii Hantzsch 0,5 Nitzschia denticula Grunow 1,6 Nitzschia dissipata(kutzing)grunow 0,9 Nitzschia fonticola Grunow 0,2 Nitzschia frustulum(kutzing)grunow 2,2 2,1 33,6 48,8 Nitzschia gracilis Hantzsch 0,2 Nitzschia inconspicua Grunow 0,2 0,5 1,4 Nitzschia intermedia Hantzsch 0,2 Nitzschia microcephala Grunow 0,5 Nitzschia palea (Kutzing) W.Smith 5,1 4,2 Nitzschia sigmoidea (Nitzsch)W. Smith 0,2
Σελίδα 30 από 52 ΕΙΔΟΣ Φιλιούρης Απόκρημνο Προβατώνας Έβρος Nitzschia sinuata (Thwaites) Grunow var.tabellaria Grunow 0,2 Planothidium frequentissimum(lange-bertalot)lange- 0,2 0,7 2,3 0,2 Bertalot Planothidium rostratum (Oestrup) Lange-Bertalot 5,1 Pleurosira laevis (Ehrenberg) Compere 0,2 Pseudostaurosira brevistriata (Grunow) Williams & Round 1,4 32,2 0,2 Reimeria sinuata (Gregory) Kociolek & Stoermer 0,2 0,2 Reimeria uniseriata Sala Guerrero & Ferrario 0,2 Rhopalodia gibba (Ehr.) O.Muller 0,5 Sellaphora pupula (Kutzing) Mereschkowksy 0,2 0,2 0,2 Stauroneis phoenicenteron (Nitzsch) Ehrenberg 0,2 Stauroneis smithii Grunow 0,2 Staurosira elliptica (Schumann) Williams & Round 21,0 0,2 Staurosira pinnata Ehrenberg 0,2 0,2 Surirella bifrons Ehr 0,5 Synedra fasciculata Kützing 0,5 Tryblionella apiculata Gregory 1,8 Ulnaria biceps (Kutzing) Compère 0,7 2,9 0,9 Ulnaria ulna (Nitzsch.) Compère 0,2 Πηγή: Έρευνα πεδίου EXERGIA (2012) Πίνακας 3-35 Πίνακας σχετικής αφθονίας διατόμων (Χ.Θ. 87-359) Χιον Ασπ Κομ Κοσ Νεσ T_A Αγγ T _M Στρ Γαλ Achnanthidium minutissimum (Kützing) Czarnecki 1,6 15,4 25,2 3,6 2,4 0,2 17,3 1 9,8 29 Achnanthidium pyrenaicum (Hustedt) Kobayasi 37,4 2 1,5 62,5 11 0,7 1,5 Achnanthidium subatomoides (Hustedt) Monnier, Lange-Bertalot et Ector 0,2 Amphora inariensis Krammer 0,2 0,7 0,6 0,2 1,2 0,5 3,6 1,7 Amphora libyca Ehr. 1,1 Amphora pediculus (Kützing) Grunow 4,4 1,6 4 3,3 0,7 17,3 1 2,89 12,4 Aulacoseira granulata (Ehr.) Simonsen 0,2 Cymbella excisa Kützing var. excisa 0,5 1,5 0,5 1,7 Caloneis bacillum (Grunow) Cleve 2,9 0,6 0,2 Cymbella cistula (Ehrenberg) Kirchner 0,2 Cymbella compacta Ostrup 0,5 2 2,4 0,7 0,9 0,7 Cymatopleura elliptica (Brebisson)W.Smith var.elliptica 0,2 Cocconeis euglypta Ehrenberg 0,5 Cymbella kolbei Hustedt var. kolbei 0,5 Cymbella lanceolata (Agardh?)Agardh var.lanceolata 0,5
Σελίδα 31 από 52 Χιον Ασπ Κομ Κοσ Νεσ T_A Αγγ T _M Στρ Γαλ Cyclotella meneghiniana Kützing 1,3 Cocconeis neodiminuta Krammer 0,7 Cocconeis pediculus Ehrenberg 0,5 0,5 0,2 0,4 1 Cocconeis placentula Ehrenberg var. placentula 0,5 0,2 0,2 0,5 0,2 0,3 Cocconeis placentula Ehrenberg var.lineata (Ehr.)Van Heurck 0,9 0,2 0,2 0,5 1,4 2,9 2,67 0,5 Craticula accomoda (Hustedt) Mann 0,2 0,2 Cymbella subhelvetica Krammer 0,5 Caloneis silicula (Ehr.)Cleve 0,5 Cymatopleura solea (Brebisson in Breb. & Godey) W.Smith var.solea 0,7 Cymbella tumida (Brebisson)Van Heurck 0,4 Diatoma ehrenbergii Kützing 0,5 0,5 4 Discostella pseudostelli gera (Hustedt) Houk et Klee Diatoma tenuis (tenue)agardh var. moniliformis (moniliforme) Kützing 7,1 Diatoma vulgaris Bory 8,7 1 1,1 Encyonema brehmii (Hustedt) D.G. Mann in Round Crawford & Mann 0,4 0,5 Encyonopsis microcephala (Grunow) Krammer 0,5 2,2 Encyonema mesianum (Cholnoky) D.G. Mann in Round Crawford & Mann 0,2 Encyonema minutum (Hilse in Rabh.) D.G. Mann in Round Crawford & Mann 0,7 7 1,1 9,4 4 5,1 Encyonema reichardtii (Krammer) D.G. Mann in Round Crawford & Mann 0,2 Eolimna minima(grunow) Lange- Bertalot 0,5 0,2 0,2 0,2 0,4 Encyonema prostratum (Berkeley) Kützing 0,2 0,2 Eolimna subminuscula (Manguin) Moser Lange-Bertalot & Metzeltin 51,9 0,2 0,6 0,2 Encyonema silesiacum (Bleisch in Rabh.) D.G. Mann 0,2 1,3 1 0,2 Epithemia sorex Kützing 0,2 Fragilaria arcus (Ehrenberg) Cleve var. arcus 1 0,2 Fragilaria bidens Heiberg 0,4 Fragilaria crotonensis Kitton 0,2 Fragilaria capucina Desmazieres var.vaucheriae (Kützing) Lange- Bertal 0,5 0,9 1,7 0,7 0,7 Fragilaria perminuta (Grunow) Lange- 0,2 1,6
Σελίδα 32 από 52 Bertalot Χιον Ασπ Κομ Κοσ Νεσ T_A Αγγ T _M Στρ Γαλ Fallacia pygmaea (Kützing) Stickle & Mann ssp.pygmaea in Lange-Bertal 0,2 Fragilaria recapitellata Lange-Bertalot & Metzeltin 0,2 Fragilaria rumpens (Kütz.) G.W.F.Carlson 0,2 0,2 0,3 Frustulia vulgaris (Thwaites) De Toni 0,2 Gomphonema acuminatum Ehrenberg var.acuminatum 0,2 0,2 Gomphonema augur Ehrenberg 0,2 Gomphonema clavatum Ehr. 1 1,2 0,4 0,3 Geissleria decussis(ostrup) Lange- Bertalot & Metzeltin 5,1 0,2 0,6 Gomphonema micropus Kützing var. micropus 0,2 Gomphonema minutum(ag.)agardh f. minutum 1 0,5 2,4 4,7 Gomphonema olivaceum (Hornemann) Brébisson var. olivaceum 0,7 1,3 6,8 1,7 0,9 0,5 0,7 0,4 1,2 Gomphonema parvulum (Kützing) Kützing var. parvulum f. parvulum 0,2 0,6 0,2 2 17,3 0,7 Gomphonema pumilum (Grunow) Reichardt & Lange-Bertalot 0,9 0,2 1 1,4 53,2 36,7 1 0,7 23 Gomphonema tergestinum Fricke 1,2 2,9 0,6 0,2 0,5 Gomphonema truncatum Ehr. 0,7 Gyrosigma attenuatum (Kützing) Rabenhorst 2,7 Hantzschia amphioxys (Ehr.) Grunow in Cleve et Grunow 188 0,2 0,2 0,2 Hippodonta capitata (Ehr.)Lange- Bert.Metzeltin & Witkowski 0,5 0,2 Halamphora montana (Krasske) Levkov 0,4 0,3 Halamphora veneta (Kützing) Levkov 7,4 4,7 Luticola acidoclinata Lange-Bertalot 0,5 Luticola mutica (Kützing) D.G. Mann in Round Crawford & Mann 0,2 Nitzschia amphibia Grunow f.amphibia 0,2 0,2 0,5 5,3 0,3 Navicula antonii Lange-Bertalot abnormal fo. 0,2 Navicula capitatoradiata Germain 0,2 0,2 5,8 Navicula cryptotenella Lange-Bertalot 0,7 0,2 0,4 1,4 0,5 4 3,7 Navicula caterva Hohn & Hellerman 0,2 Nitzschia dissipata(kützing)grunow ssp.dissipata 2,6 28,6 4,3 1,7 0,2 1,3 3,7 Nitzschia dubia W.M.Smith 0,2 0,7 Nitzschia fonticola Grunow in Cleve et Möller 5,2 0,7 8,7 1 0,2 Navicula gregaria Donkin 0,7 1,4 1,1 3 1 0,3 Nitzschia heufleriana Grunow 0,2 1,7 6,3 Nitzschia frustulum(kützing)grunow var.frustulum 1,2 0,2 1,7 1,7 0,2 1,5