ΜΔΛΔΣΗ ΣΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΩΝ ΗΛΔΚΣΡΟΝΙΚΩΝ ΠΡΟΜΗΘΔΙΩΝ ΣΙ ΔΛΛΗΝΙΚΔ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΙ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ ΜΔΛΔΣΗ ΣΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΩΝ ΗΛΔΚΣΡΟΝΙΚΩΝ ΠΡΟΜΗΘΔΙΩΝ ΣΙ ΔΛΛΗΝΙΚΔ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΙ Όλνκα : Καηέρνπ Κσλζηαληίλα Τπεχζπλνο θαζεγεηήο : ππξίδσλ Μάκαιεο

ΠΡΟΛΟΓΟ Η παξνχζα εξγαζία αζρνιείηαη κε ηελ αλάπηπμε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο. Γηεξεπλνχληαη δηάθνξνη παξάγνληεο θαζψο θαη ν ξφινο πνπ έρνπλ ζηελ πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηηο επηρεηξήζεηο. πγθεθξηκέλα νη θχξηνη παξάγνληεο πνπ δηεξεπλνχληαη είλαη ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο, ην θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ θαη ε ηερλνινγηθή ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο. ΕΤΥΑΡΙΣΙΕ Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηδηαίηεξα ηνλ επηβιέπνληα θαζεγεηή ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο κνπ, θ.. Μάκαιε γηα ηελ πνιχηηκε βνήζεηά ηνπ. Δπίζεο επραξηζηψ ηελ νηθνγέλεηά κνπ θαη ηδηαίηεξα ηελ αδεξθή κνπ Καηεξίλα, πνχ ήηαλ δίπια κνπ ζε φιε απηή ηελ πξνζπάζεηα παξέρνληαο απεξηφξηζηε θαηαλφεζε θαη ςπρνινγηθή ππνζηήξημε. 2

ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1 1.1 Δηζαγσγή...ζει. 7 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2 Βιβλιογπαθική αναζκόπηζη 2.1 Ηιεθηξνληθέο πξνκήζεηεο : πνπδαηφηεηα Ιζηνξηθή εμέιημε Μνξθέο.ζει. 8 2.1.1 Ση είλαη ε ειεθηξνληθή πξνκήζεηα (e procurement)..... ζει. 8 2.1.2 Η ζπνπδαηφηεηα ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ.....ζει. 9 2.1.3 Ιζηνξηθή εμέιημε........ζει. 10 2.1.4 Πνηεο είλαη νη δηαδηθαζίεο ησλ πξνκεζεηψλ......ζει. 12 2.1.5 Οη κνξθέο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζήκεξα...ζει. 13 2.1.5.1 e- marketplaces θαη νη κνξθέο ηνπο. ζει. 13 2.1.5.2 e-auctions θαη νη κνξθέο ηνπο..ζει. 14 2.1.5.3 e-catalogs.....ζει. 15 2.1.5.4 bid....ζει. 15 2.1.5.5 e-exchange... ζει. 15 2.1.5.6 hub... ζει. 16 2.2 Παιαηφηεξεο εκπεηξηθέο έξεπλεο..ζει. 16 2.3 Δξεπλεηηθφ κνληέιν θαη δηαηχπσζε ππνζέζεσλ.. ζει. 22 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3 Δπεςνηηική μεθοδολογία 3.1 Πεξηγξαθή ηεο δηαδηθαζίαο ηεο δεηγκαηνιεςίαο..ζει. 23 3.2 Πεξηγξαθή ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ.ζει. 25 3

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4 Ανάλςζη δεδομένυν Αποηελέζμαηα 4.1 Δηζαγσγή...ζει. 27 4.2 Αλάιπζε δεδνκέλσλ Απνηειέζκαηα.. ζει. 27 4.3 Έιεγρνο ππνζέζεσλ... ζει. 42 4.4 Δπίινγνο....ζει. 50 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5 ςμπεπάζμαηα και πποηάζειρ 5.1 Δηζαγσγή.. ζει. 51 5.2 πκπεξάζκαηα... ζει. 51 5.3 Πξνηάζεηο γηα κειινληηθέο έξεπλεο..ζει. 52 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 6 6.1 Βηβιηνγξαθία.....ζει. 54 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δξσηεκαηνιφγην..ζει. 57 4

ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΠΙΝΑΚΩΝ ΥΗΜΑΣΩΝ ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2 ΥΗΜΑΣΑ ρήκα 2.1 Μείσζε ηνπ θφζηνπο απφ ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζει. 17 ρήκα 2.2 Μνληέιν παξαγφλησλ...ζει. 22 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΙΝΑΚΔ Πίλαθαο 3.1 : Καζνξηζκφο κεγέζνπο ηνπ δείγκαηνο...ζει. 24 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4 ΥΗΜΑΣΑ ρήκα 4.1 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α1 ζει. 27 ρήκα 4.2 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α2...ζει. 28 ρήκα 4.3 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α3 ζει. 28 ρήκα 4.4 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α4.ζει. 29 ρήκα 4.5 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β1. ζει. 29 ρήκα 4.6 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β2.....ζει. 30 ρήκα 4.7 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β3. ζει. 30 ρήκα 4.8 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β4...ζει. 31 ρήκα 4.9 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β5.....ζει. 31 ρήκα 4.10 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β6... ζει. 32 5

ρήκα 4.11 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β7...ζει. 32 ρήκα 4.12 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β8...ζει. 33 ρήκα 4.13 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ1... ζει. 34 ρήκα 4.14 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ2... ζει. 35 ρήκα 4.15 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ3...ζει. 36 ρήκα 4.16 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ6..ζει. 39 ρήκα 4.17 : Απαηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ7...ζει. 40 ρήκα 4.18 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ1...ζει. 40 ρήκα 4.19 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ2...ζει. 41 ρήκα 4.20 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ3...ζει. 41 ρήκα 4.21 : ην θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε ζρέζε κε ηηο ζεηηθέο πξνο απηέο επηρεηξήζεηο...ζει. 44 ρήκα 4.22 : Σν θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε ζρέζε κε ηηο αξλεηηθέο πξνο απηέο επηρεηξήζεσλ.ζει. 46 ρήκα 4.23 : Σν θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε ζρέζε κε ηηο νπδέηεξεο πξνο απηέο επηρεηξήζεηο...ζει. 48 ρήκα 4.24 : Σερλνινγηθή ππνδνκή ζε ζρέζε κε ηε ζηάζε ηεο επηρείξεζεο απέλαληη ζηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο.....ζει. 49 ΠΙΝΑΚΔ Πίλαθαο 4.1 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ4..ζει. 37 Πίλαθαο 4.2 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ5.. ζει. 38 Πίλαθαο 4.3 : Σν κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ..ζει. 43 6

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1 1.1 ΔΙΑΓΩΓΗ Κάζε επηρείξεζε, κηθξή ή κεγάιε, επηδηψθεη ζηελ θαιή ηεο πγεία θαη αλάπηπμή ηεο. Γηα ηελ ίδηα ηελ επηρείξεζε απηφ κεηαθξάδεηαη ζε αχμεζε ηεο πεξηνπζίαο θαη ηνπ θέξδνπο θαη πην αλαιπηηθά ηε κεγηζηνπνίεζε ηεο πεξηνπζίαο ησλ ηδηνθηεηψλ ηεο επηρείξεζεο, ηε κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο ηεο θαη ηελ αχμεζε ηεο ακνηβήο ησλ ζηειερψλ (Π. Κνχθνο). ήκεξα ν αληαγσληζκφο αλάκεζα ζηηο επηρεηξήζεηο είλαη κεγάινο θαη πνιιέο απφ απηέο ζπλαληνχλ δπζθνιίεο ζην λα πξνζαξκνζηνχλ ζηε λέα εκπνξηθή πξαγκαηηθφηεηα πνπ ζπλερψο αιιάδεη. Μηθξέο θαη κεγάιεο επηρεηξήζεηο είλαη αλαγθαζκέλεο λα πξνβνχλ ζε δξαζηηθέο αιιαγέο γηα λα δηαηεξήζνπλ ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηνπο. Η ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ (internet) απφ ηηο επηρεηξήζεηο είλαη έλαο ηξφπνο λα δηαηεξήζνπλ ή λα απνθηήζνπλ ηελ ζέζε ηνπο ζηελ αγνξά θαζψο ηνπο παξέρεη έλα κεγάιν αξηζκφ πιενλεθηεκάησλ απέλαληη ζε άιιεο επηρεηξήζεηο πνπ δελ ρξεζηκνπνηνχλ ην δηαδίθηπν. Ο φξνο «ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο» είλαη άκεζα ζπλδεδεκέλνο κε ην internet θαη αλήθεη ζηηο ππεξεζίεο ηνπ ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ. ηελ παξνχζα εξγαζία γίλεηαη ε δηεξεχλεζε ησλ παξαγφλησλ πνπ νδεγνχλ ηηο επηρεηξήζεηο ζηελ πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Οη θχξηνη παξάγνληεο είλαη ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο, ην θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ θαη ε ηερλνινγηθή ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο. χκθσλα κε ηε κεζνδνινγία πνπ αθνινπζήζεθε, νξίζηεθε ν πιεζπζκφο, έγηλε ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ πιαηζίνπ δείγκαηνο, θαζνξίζηεθε ε κνλάδα δεηγκαηνιεςίαο θαη επηιέρηεθε ε κέζνδνο δεηγκαηνιεςίαο. Έηζη θαζνξίζηεθε ην κέγεζνο ηνπ δείγκαηνο ζε 50 επηρεηξήζεηο κε έδξα ηνπο ην Βφιν θαη ηε Λάξηζα. Απφ ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο πξνέθπςε φηη νη παξάγνληεο πνπ εξεπλήζεθαλ είραλ άκεζε ζρέζε κε ηελ πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο. 7

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗΗ 2.1 Ηλεκηπονικέρ ππομήθειερ : ποςδαιόηηηα Ιζηοπική εξέλιξη Μοπθέρ 2.1.1 Σι είναι η ηλεκηπονική ππομήθεια (e procurement ) Η παξαδνζηαθή πξνκήζεηα έρεη αλαπηχμεη έλαλ αξηζκφ απφ επηθνηλσληαθά κέζα γηα ηελ δηεπθφιπλζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο πξνκήζεηαο ζηα δηάθνξα ζηάδηά ηεο. ε απηά ηα κέζα πεξηιακβάλεηαη ε ρξήζε ηεο αιιεινγξαθίαο, ηνπ ηειεθψλνπ, ηνπ fax, ηνπ EDI (Electronic Data Interchange, ειεθηξνληθή αληαιιαγή δεδνκέλσλ) θαη πην πξφζθαηα ε ρξήζε ηεο ειεθηξνληθήο αιιεινγξαθίαο (e- mail) θαη ηνπ δηαδηθηχνπ (internet). H ειεθηξνληθή πξνκήζεηα έρεη εμειηρζεί ζε ρξήζε ησλ ειεθηξνληθψλ ηερλνινγηψλ γηα λα επηηξέςεη ηελ εθζπγρξφληζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο πξνκήζεηαο ζηηο επηρεηξήζεηο (Hawking et al, 2004). Η ειεθηξνληθή πξνκήζεηα είλαη ν φξνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη ηε ρξήζε ειεθηξνληθψλ κεζφδσλ, κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ, γηα ηε δηελέξγεηα ζπλαιιαγψλ κεηαμχ επηρεηξήζεσλ θαη πξνκεζεπηψλ. Η δηαδηθαζία κηαο ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο θαιχπηεη θάζε έλα απφ ηα ζηάδηα ηεο ζπλαιιαγήο, απφ ηελ αλαδήηεζε ησλ πξνκεζεπηψλ, ηελ ζπιινγή πξνζθνξψλ, ηελ εμέηαζε ησλ απαηηνχκελσλ πξνυπνζέζεσλ θαη φξσλ, ηηο πξνβιεπφκελεο δηαδηθαζίεο, κέρξη ηελ πιεξσκή θαη ζε αξθεηέο πεξηπηψζεηο ηε δηαρείξηζε ησλ ζπκβάζεσλ. Γεληθά δηελεξγείηε κε ειεθηξνληθφ ηξφπν φιν ηνλ θχθιν κηαο πξνκήζεηαο κέρξη θαη ηελ νινθιήξσζε ηεο. Οη ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο βαζίδνληαη ζε έλα ζχλνιν απφ ειεθηξνληθά ζπζηήκαηα (πιηθφ θαη ινγηζκηθφ) θαη δηαδηθαζίεο, ηα νπνία ππνζηεξίδνπλ ηηο ιεηηνπξγίεο πξνκήζεηαο, δειαδή ηελ αγνξά αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ ρξεηάδεηαη κηα επηρείξεζε. ηελ πεξίπησζε πνπ ν θνξέαο είλαη δεκφζηα ππεξεζία ηφηε αλαθεξφκαζηε ζε δεκφζηεο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο (Public e-procurement). Αληίζεηα, εάλ ν θνξέαο είλαη ηδησηηθφο ηφηε κηιάκε γηα ηδησηηθέο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο (Private e-procurement). Γεληθά νη δεκφζηεο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο είλαη κηα αθφκε κνξθή ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ πνπ αλήθεη ζηε θαηεγνξία Β2Α (Business to Administration 8

or Government), ελψ νη ηδησηηθέο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο αλήθνπλ ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο θπξίσο ζηε κνξθή Β2Β (Business to Business) (Γξίγθαο, 2005). Έλαο νξηζκφο ηεο ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο είλαη κηα ζπλνιηθή δηαδηθαζία ζηελ νπνία νη επηρεηξήζεηο ρξεζηκνπνηνχλ ηερλνινγηθά ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ γηα λα θαηνρπξψζνπλ ζπκθσλίεο γηα ηελ απφθηεζε πξντφλησλ ή ππεξεζηψλ. Η ειεθηξνληθή πξνκήζεηα ρξεζηκνπνηεί δηάθνξα ζηνηρεία ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ειεθηξνληθψλ παξαγγειηψλ, δηαγσληζκψλ κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ, αληίζηξνθεο δεκνπξαζίεο νινθιεξσκέλσλ απηφκαησλ ζπζηεκάησλ πξνκήζεηαο (Moon, 2005). 2.1.2 Η ζποςδαιόηηηα ηυν ηλεκηπονικών ππομηθειών Η ρξήζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ πξνζθέξεη ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα θαη νθέιε ζηηο επηρεηξήζεηο, αλεμαξηήησο ηνπ κεγέζνπο ηνπο. ηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ είλαη πνιιά ηα επηηπρεκέλα παξαδείγκαηα κηθξψλ, κεζαίσλ, θαζψο θαη αηνκηθψλ επηρεηξήζεσλ, πνπ δξαζηεξηνπνηήζεθαλ επηηπρεκέλα ηφζν ζε ηνπηθφ φζν θαη ζε δηεζλέο επίπεδν. Ο αληαγσληζκφο απφ ηηο κεγάιεο πνιπεζληθέο επηρεηξήζεηο ζέηεη κηα ζνβαξή πξφθιεζε γηα ηηο 19 θαη πιένλ εθαηνκκχξηα κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Οη επηρεηξήζεηο πνπ δε ζα αμηνπνηήζνπλ Δπηρεηξεκαηηθά ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη ην Internet ζα πάξνπλ έλα κεγάιν ξίζθν: είλαη πνιχ πηζαλφ λα βξεζνχλ ζε κεηνλεθηηθή ζέζε απέλαληη ζε άιιεο κηθξέο ή κεγαιχηεξεο επηρεηξήζεηο, πνπ έρνπλ επελδχζεη ή έρνπλ ήδε αξρίζεη λα επελδχνπλ ζην ρψξν ηνπ Ηιεθηξνληθνχ Δπηρεηξείλ (e-business). Σν ζπκπέξαζκα, ινηπφλ, πνπ πξνθχπηεη είλαη φηη φζν πην γξήγνξα κία επηρείξεζε δξαζηεξηνπνηεζεί ζην Ηιεθηξνληθφ Δπηρεηξείλ, ηφζν πεξηζζφηεξν απμάλεη ηηο πηζαλφηεηεο λα θεξδίζεη απφ ηα λέα δεδνκέλα παξά λα δεκησζεί (Γεκεηξηάδεο θαη Μπαιηάο, 2003). Δλδεηθηηθά, κεξηθά απφ ηα νθέιε ηεο επηρεηξεκαηηθήο ρξήζεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε κηα επηρείξεζε είλαη: Οπζηαζηηθφηεξε θαη πην απνδνηηθή ζρέζε κε ηνπο πξνκεζεπηέο θαη ηνπο εκπνξηθνχο ζπλεξγάηεο Μείσζε ησλ θξίθσλ ηεο πξνκεζεπηηθήο αιπζίδαο 9

Μεγαιχηεξε δηαθάλεηα ζην θχθισκα αγνξψλ θαη θαιχηεξε πνηφηεηα πξνκεζεπηψλ αθνχ δίλνληαη πνιχ κεγαιχηεξεο δπλαηφηεηεο γηα ζχγθξηζε επίηεπμε θαιχηεξσλ ηηκψλ ε νπνία ζα πξνέιζεη (α) απφ ην κεγαιχηεξν θάζκα πξνκεζεπηψλ απφ ην νπνίν ζα κπνξεί λα επηιέμεη, (β) απφ ηε δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο ζε δεκνπξαζίεο θαη (γ) απφ ηελ πηζαλή ζπλάζξνηζε παξαγγειηψλ Καιχηεξνο έιεγρνο, δηαρείξηζε ζην θχθισκα πξνκεζεηψλ, κείσζε απνζεκάησλ Σππνπνίεζε θαη απινπνίεζε δηαδηθαζηψλ κε ηε ζπλεπφκελε κείσζε ηεο γξαθεηνθξαηίαο Μείσζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο Μείσζε θχθινπ παξαγσγήο κε ηελ θαιχηεξε πξφβιεςε πσιήζεσλ θαη ηελ θαιχηεξε δηαρείξηζε ησλ πιηθψλ Απνηειεζκαηηθφηεξε αλάιπζε ησλ εθάζηνηε δεδνκέλσλ θαη ζπλζεθψλ πνπ επηθξαηνχλ ζηελ Δπηρείξεζε απφ ηε δηνίθεζή ηεο Απνδνηηθφηεξε ζπλεξγαζία θαη επηθνηλσλία κε δεκφζηνπο θνξείο Σα παξαπάλσ πιενλεθηήκαηα ηεο ρξήζεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, δελ είλαη αξθεηά γηα ηελ αλάπηπμή ηνπο, ζε πνιιέο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο. Τπάξρνπλ πνιινί αληηιεπηνί θίλδπλνη πνπ θξαηνχλ πίζσ ηηο επηρεηξήζεηο απφ ην λα επελδχζνπλ ζηηο ηερλνινγίεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ (Davila et al. 2003). ηελ παξνχζα εξγαζία ζα δηεξεπλεζεί πνηνη είλαη νη παξάγνληεο απηνί, νη νπνίνη επεξεάδνπλ ηελ απφθαζε ηεο πηνζέηεζεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, απφ ηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο. 2.1.3 Ιζηοπική εξέλιξη Σν ειεθηξνληθφ εκπφξην ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 δηαδφζεθε κεηαμχ ησλ επηρεηξήζεσλ σο ηερλνινγία ειεθηξνληθήο κεηάδνζεο κελπκάησλ φπσο ε ειεθηξνληθή αληαιιαγή δεδνκέλσλ EDI θαη ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν (e-mail), έηζη ψζηε λα επηθνηλσλνχλ κεηαμχ ηνπο νη επηρεηξήζεηο. Οη ηερλνινγίεο ηεο EDI ζπληέιεζαλ ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ δηεξγαζηψλ κεηαμχ ησλ επηρεηξήζεσλ, αθνχ απμήζεθε ε απηνκαηνπνίεζε κεηψλνληαο έηζη ηα έγγξαθα θαη ηα δεδνκέλα ζε ραξηί. Με απηφ ηνλ ηξφπν επηηξάπεθε ζηηο επηρεηξήζεηο λα επηθνηλσλνχλ κε ηνπο θφιπνπο 10

ηνπο αιιά θαη κεηαμχ ηνπο κε απνζηνιή θαη ιήςε εγγξάθσλ εξγαζίαο ζε ηππνπνηεκέλε ειεθηξνληθή κνξθή κε ηελ ειάρηζηε δπλαηή αλζξψπηλε παξέκβαζε. Αθφκε πξφζθεξε αθξίβεηα ζηα δεδνκέλα, ηαρχηεηα κεηαβίβαζεο ησλ δεδνκέλσλ, πιηθά νθέιε θαη πην γξήγνξε εμππεξέηεζε ησλ πειαηψλ. Μεηά ην 1990 ην δηαδίθηπν άξρηζε λα εμειίζζεηε, λα γίλεηε γλσζηφ θαη πξνζηηφ ζε νινέλα θαη πεξηζζφηεξνπο ρξήζηεο, παξέρνληαο δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο δηαθνξεηηθψλ κνξθψλ ειεθηξνληθνχ εκπνξίνπ. Όπσο γηα παξάδεηγκα ππεξεζίεο ζε απεπζείαο ζχλδεζε θαη λέεο κνξθέο άληιεζεο πιεξνθνξηψλ θαη επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ. Μηα επηρείξεζε έηζη κπνξεί λα απεπζπλζεί ζε έλα επξχηαην αγνξαζηηθφ θνηλφ ην νπνίν κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε νπνηνδήπνηε ζεκείν ηνπ πιαλήηε ρσξίο λα είλαη ππνρξεσηηθή ε θπζηθή παξνπζία ηνπ θαηαλαισηή ζην ρψξν πψιεζεο. Απηφ είλαη ε ζεκαληηθφηεξε δχλακε γηα ην εκπφξην θαη γηα ηηο δηεζλείο θαη ηηο εγρψξηεο αγνξέο. Η πιεξνθνξηαθή επαλάζηαζε πνπ ζπλεπάγεηαη ε αλάπηπμε ηνπ δηαδηθηχνπ έρεη εηζάγεη ξηδηθέο αιιαγέο ζηνλ παξαδνζηαθφ ηξφπν δηαθίλεζεο πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ. Οη ζπλήζεηο εκπνξηθέο θαη επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κεηαθέξνληαη ζην δηαδίθηπν. Η δηαδηθαζία πνπ έπξεπε λα αθνινπζεζεί γηα ηελ δηελέξγεηα κηαο πξνκήζεηαο πεξηιάκβαλε πνιιά βήκαηα θαη απαηηνχζε ρξφλν θαη ελέξγεηα ( εχξεζε πξνκεζεπηή, ζχγθξηζε ηηκψλ, επηθνηλσλία κε ην αληίζηνηρν ηκήκα, θαηαγξαθή παξαγγειίαο, πιεξσκή, παξαιαβή ησλ πξντφλησλ θιπ. Πξηλ απφ ην 1980 νη πεξηζζφηεξεο εηαηξίεο ήηαλ αλαγθαζκέλεο λα θάλνπλ ηηο πξνκήζεηέο ηνπο κε ηνλ θιαζηθφ ηξφπν δειαδή ραξηί, κνιχβη, θαμ, ηειέθσλν. Σα ηειεπηαία ρξφληα ε ειεθηξνληθή επηθνηλσλία θαη νη Β2Β ζπλαιιαγέο ζαξψλνπλ ηα πάληα ζην πέξαζκά ηνπο, δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα απηνκαηνπνίεζεο, ειέγρνπ θαη επηηάρπλζεο ησλ ζπλαιιαγψλ κεηαμχ ησλ επηρεηξήζεσλ. ήκεξα κεγάιεο επηρεηξήζεηο θαζψο θαη δεκφζηνη νξγαληζκνί πινπνηνχλ θάπνηα κνξθή ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο ζην δίθηπν. Σα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ έλα ηέηνην επηρεηξεζηαθφ κνληέιν είλαη ε δπλαηφηεηα κηαο επξχηεξεο επηινγήο πξνκεζεπηψλ, ε νπνία κε ηε ζεηξά ηεο αλακέλεηαη λα νδεγήζεη ζε ρακειφηεξν θφζηνο θαη θαιχηεξε πνηφηεηα, βειηησκέλε παξάδνζε, θαη κεησκέλν θφζηνο. ηνπο πξνκεζεπηέο ηα νθέιε εληνπίδνληαη ζε κεγαιχηεξεο πξννπηηθέο, ίζσο ζε κία πην παγθφζκηα θιίκαθα, ρακειφηεξν θφζηνο ην νπνίν είλαη θαιχηεξν γηα ηηο κηθξφηεξεο βηνηερλίεο. Άιισζηε ε θπξηφηεξε πεγή εζφδσλ είλαη ε κείσζε ηνπ θφζηνπο.(zeng θαη Reinartz, 2003). 11

2.1.4 Ποιερ είναι οι διαδικαζίερ ηυν ππομηθειών Ανοικηή διαδικαζία (ανοικηόρ διαγυνιζμόρ) : κε ηε δηαδηθαζία απηή εμαζθαιίδνπκε ηελ κεγαιχηεξε δπλαηή ζπκκεηνρή πξνκεζεπηψλ χζηεξα απφ ηελ δεκνζίεπζε πιήξνπο δηαθήξπμεο έηζη ψζηε ν θάζε πξνκεζεπηήο λα ππνβάιεη πξνζθνξά κε ζηνηρεία φπσο ην θφζηνο, ην ρξφλν θηι. Κλειζηή διαδικαζία (κλειζηόρ διαγυνιζμόρ) : ε δηαδηθαζία μεθηλά κε κηα πξφζθιεζε ελδηαθέξνληνο ε νπνία είλαη κηα πνιχ γεληθή δηαθήξπμε, έηζη νη ελδηαθεξφκελνη λα ππνβάινπλ αηηήζεηο καδί κε ην πξνθίι ηεο θάζε εηαηξίαο. Αθνχ επηιεγνχλ νη θαιχηεξεο αηηήζεηο βάζε ησλ ηθαλνηήησλ ηνπο, ιακβάλνπλ πιένλ ηελ πιήξε δηαθήξπμε θαη θαινχληαη λα ππνβάιινπλ ηελ πιήξε πξνζθνξά. ςνοπηική διαδικαζία (ππόσειπορ διαγυνιζμόρ) : ν δηαγσληζκφο απηφο πξνβιέπεηαη γηα πξνκήζεηεο ρακεινχ χςνπο, πνπ κεηαβάιιεηαη κε ππνπξγηθή απφθαζε. Ο δηαγσληζκφο απηφο δελ πξνυπνζέηεη δεκνζίεπζε θαη θαινχληαη ζε απηφλ λα θαηαζέζνπλ πξνζθνξέο ηξεηο ηνπιάρηζηνλ πξνκεζεπηέο. Γιαδικαζία με διαππαγμάηεςζη (εξαιπεηική ή απεςθείαρ ανάθεζη) : είλαη ε δηαδηθαζία ε νπνία πινπνηείηαη ρσξίο δεκνζίεπζε δηαθήξπμεο, ζε πεξηπηψζεηο νη νπνίεο θαζνξίδνληαη απζηεξά απφ ην λφκν π.ρ. εμνπιηζκφο έξεπλαο, πεηξάκαηα θηι. χκθσλα κε ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, ππάξρνπλ 4 θαηεγνξίεο e-marketplaces, πνπ o θνηλφο ζηφρνο ηνπο είλαη λα θέξλνπλ ζε επαθή πνιιαπινχο αγνξαζηέο θαη πξνκεζεπηέο κέζσ κηαο κεραλήο ζπλαιιαγήο (ην θεληξηθφ ινγηζκηθφ ζην νπνίν ζηεξίδεηαη έλα e-marketplaces), θαζηζηά ηθαλέο ηηο εηαηξίεο λα πνπιήζνπλ ή/θαη λα πξνκεζεχζνπλ πξντφληα ρξεζηκνπνηψληαο ηελ κεραλή ζπλαιιαγήο. Απφ ηηο ηέζζεξηο θαηεγνξίεο ησλ e-marketplaces (buyer-driven e- marketplaces, sell-driven e- marketplaces, independent e-marketplaces, technology provider e-marketplaces), ην buyer-driven e-marketplaces είλαη απνθιεηζηηθά ζηνλ ηνκέα business to business, ελψ νη άιιεο ηξεηο θαηεγνξίεο θηλνχληαη, απηή ηελ ζηηγκή, θπξίσο ζην ρψξν ηνπ business to business αιιά έρνπλ ηελ ηάζε λα αλαπηπρζνχλ θαη ζηνλ ηνκέα business to consumer. 12

Σν ππάξρνλ πνζνζηφ ησλ ηεζζάξσλ θαηεγνξηψλ ησλ e-marketplaces ζηελ αγνξά: Buy-driven e-marketplace : 29% Sell-driven e-marketplace : 2% Independent e-marketplaces : 64% Technology provider e-marketplaces : 5% (Γξίγθαο, 2005) 2.1.5 Οι μοπθέρ ηυν ηλεκηπονικών ππομηθειών ζήμεπα Οη ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ρσξίδνληαη ζηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο : Ηιεθηξνληθφο ηφπνο αγνξνπσιεζηψλ (e-marketplaces) Ηιεθηξνληθέο δεκνπξαζίεο (e-auctions) Ηιεθηξνληθέο αλάζηξνθεο δεκνπξαζίεο (reverse e-auctions) Ηιεθηξνληθνί θαηάινγνη (e-catalogs) Πξφζθιεζε θαη ππνβνιή πξνζθνξάο (bidding) Ηιεθηξνληθφο ηφπνο πξνκεζεηψλ (e-exchanges) Hubs 2.1.5.1 e- marketplaces και οι μοπθέρ ηοςρ Ο e- marketplace είλαη έλαο ηφπνο ζην internet ν νπνίνο θηινμελεί έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο ηφπνπο αγνξαπσιεζηψλ. Η public e- marketplace είλαη κηα πξαγκαηηθά αλνηθηή αγνξά, πνπ ηελ ραξαθηεξίδεη ε παγθφζκηα ζπκκεηνρή θαη νη δηάθνξνη ηχπνη αιιειεπίδξαζεο (έλαλ πξνο πνιινχο, πνιινί πξνο πνιινχο θηι.). Οη ηηκέο θαζνδεγνχληαη απφ ηελ αγνξά θαη κπνξείο λα παξαγγείιεηο ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν. Σππηθά ν ειεθηξνληθφο δεκφζηνο ηφπνο αγνξάο ιεηηνπξγεί απφ έλα νπδέηεξν θνξέα ηνπ νπνίνπ ν θεληξηθφο ξφινο είλαη λα θέξεη πσιεηέο θαη αγνξαζηέο ζε επαθή. 13

Σν private e- marketplace είλαη κηα ηδησηηθή αγνξά πνπ επηηξέπεη ζε εγθεθξηκέλνπο πξνκεζεπηέο λα θάλνπλ πξνζθνξέο ζε επηρεηξήζεηο ή επηηξέπεη νηθνλνκηθά απνδνηηθέο ζπλαιιαγέο κε ηηο δπλαηφηεηεο δηαπξαγκάηεπζεο πνπ πξνζθέξεη. Υαξαθηεξίδεηαη απφ πνιινχο ηχπνπο αιιειεπίδξαζεο (έλαλ πξνο πνιινχο, πνιινί πξνο πνιινχο θηι.). πλήζσο δηαρεηξίδεηαη απφ κία ή θαη κεξηθέο κεγάιεο εηαηξίεο θαη είλαη αλνηθηφ ζηνπο ζηξαηεγηθνχο εκπνξηθνχο εηαίξνπο απηψλ ησλ εηαηξηψλ, ζε φια ηα ζηάδηα ηεο αιπζίδαο πξνκεζεηψλ. Ο horizontal e- marketplace είλαη έλαο ηφπνο (Β2Β) κε πνιιέο εηαηξίεο, νη νπνίεο εζηηάδνπλ ζε θνηλέο ιεηηνπξγίεο ή θαη επηρεηξεκαηηθέο δηαδηθαζίεο. Σέινο νη vertical e- marketplace είλαη ηφπνη (Β2Β) αγνξάο θαη εζηηάδνληαη ζε έλα ζρεηηθά κηθξφ εχξνο απφ αγαζά θαη ππεξεζίεο. 2.1.5.2 e-auctions και οι μοπθέρ ηοςρ Η e-auction (ειεθηξνληθή δεκνπξαζία) επηηξέπεη ζε πνιιαπινχο αγνξαζηέο λα θάλνπλ αληαγσληζηηθέο πξνζθνξέο γηα πξντφληα απφ αλεμάξηεηνπο πξνκεζεπηέο. Η Dutch e-auction είλαη ε δεκνπξαζία, ε νπνία απνηειείηαη απφ έλαλ πσιεηή θαη πνιινχο αγνξαζηέο, ζηελ νπνία απηφο πνπ δηεπζχλεη ηε δεκνπξαζία κεηψλεη ηελ ηηκή (απφ κία αξρηθά πςειή ηηκή) κέρξη λα ζπκθσλεζεί απφ θάπνηνλ αγνξαζηή λα ππνβάιιεη πξνζθνξά ζηελ ζπγθεθξηκέλε ηηκή. Η English e-auction απνηειείηαη απφ έλαλ πσιεηή θαη πνιινχο αγνξαζηέο. Οη ζπκκεηέρνληεο αγνξαζηέο απμάλνπλ ηελ ηηκή ησλ πξνζθνξψλ γηα λα αγνξάζνπλ έλα αληηθείκελν. Η Japanese e-auction απνηειείηαη απφ έλαλ πσιεηή θαη πνιινχο αγνξαζηέο. Απηφο πνπ δηεπζχλεη ηε δεκνπξαζία απμάλεη ηελ ηηκή (απφ έλα ρακειφ ζεκείν έλαξμεο) θαη νη ζπκκεηέρνληεο αγνξαζηέο πξέπεη λα δερηνχλ ηελ ηηκή ζε θάζε ζηάδην γηα λα παξακείλνπλ ζηελ δεκνπξαζία. Η American e-auction απνηειείηαη απφ έλαλ πσιεηή θαη πνιινχο αγνξαζηέο, ζηελ νπνία έλα πξντφλ πξνζθέξεηαη γηα πψιεζε ζε ζηαζεξή ηηκή. Η πςειφηεξε πξνζθνξά πνπ ζα αγνξάζεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα θεξδίδεη ζηε δεκνπξαζία. Η Sealed-Bid e-auction είλαη ε δεκνπξαζία, ε νπνία απνηειείηαη απφ έλαλ πσιεηή θαη πνιινχο αγνξαζηέο, ζηελ νπνία ν θάζε αγνξαζηήο θάλεη κηα κπζηηθή θιεηζηή πξνζθνξά, ε πςειφηεξε πξνζθνξά ζα αγνξάζεη ην πξντφλ. 14

Η Private e-auction είλαη ε δεκνπξαζία φπνπ έλα group απφ δηαπξαγκαηεπηέο έρνπλ πξφζβαζε ζε κία πξνζσπηθή δεκνπξαζία ε νπνία δελ είλαη αλνηρηή γηα φινπο. Η Multi - Unit e-auction είλαη κηα δεκνπξαζία ζηελ νπνία πνιιαπιά αληίγξαθα ελφο πξντφληνο είλαη δηαζέζηκα πξνο αγνξά απφ πηζαλνχο αγνξαζηέο. Σέινο ε Reverse e- auction είλαη ε δεκνπξαζία φπνπ νη αγνξαζηέο δεκνζηνπνηνχλ ηηο αλάγθεο ηνπο γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξντφλ ή ππεξεζία θαη έπεηηα νη πξνκεζεπηέο θάλνπλ πξνζθνξά γηα λα ηθαλνπνηήζνπλ απηέο ηηο αλάγθεο. 2.1.5.3 e-catalogs O catalog aggregation είλαη έλαο θαηάινγνο πξντφλησλ κε θαλνληθνπνίεζε δεδνκέλσλ απφ πνιινχο θαηαζθεπαζηέο έηζη ψζηε λα είλαη εχθνια ζπγθξίζηκα ηα πξντφληα. 2.1.5.4 bid Mία πξνζθνξά γηα αγνξά ή πψιεζε ζπγθεθξηκέλεο πνζφηεηαο ελφο αληηθεηκέλνπ ζε ζπγθεθξηκέλε ηηκή, νλνκάδεηαη Bid. Replacement Bid έρνπκε φηαλ ε αγνξά επηηξέπεη αληηθαηάζηαζε πξνζθνξψλ. Σφηε κπνξεί θάπνηνο λα αιιάμεη ηελ πξνζθνξά (ζε ηηκή ή πνζφηεηα ή θαη ηα δχν) ελψ ε αγνξά ηξέρεη. H Sell Bid είλαη κηα πξνζθνξά γηα πψιεζε κηαο ζπγθεθξηκέλεο πνζφηεηαο ελφο είδνπο ζε ζπγθεθξηκέλε ηηκή. 2.1.5.5 e-exchange Σν E-Exchange είλαη έλα marketplace ζην νπνίν νη αγνξαζηέο θαη νη πξνκεζεπηέο δηαπξαγκαηεχνληαη ηελ ηηκή ζπλήζσο κε ην ζχζηεκα «πξνζθνξά θαη δήηεζε» θαη ζην νπνίν νη ηηκέο θηλνχληαη θαη δηακνξθψλνληαη δπλακηθά. 15

2.1.5.6 hub Σν procurement Hub είλαη έλα marketplace γηα πξνκήζεηεο ξνπηίλαο φπσο πξνκήζεηεο γξαθείνπ, ππεξεζίεο ηαμηδηψλ ή ππνινγηζηέο πνπ ρξεηάδεηαη κηα επηρείξεζε γηα λα ιεηηνπξγήζεη, πνπ φκσο δελ είλαη θξίζηκεο γηα ηελ ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. (Γξίγθαο, 2005). 2.2 Παλαιόηεπερ εμπειπικέρ έπεςνερ χκθσλα κε κειέηεο πνπ έρνπλ γίλεη, ε ηερλνινγία ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παξέρεη νξηζκέλα νθέιε ζηηο εηαηξίεο πνπ ηελ ρξεζηκνπνηνχλε. ε απηά ηα νθέιε πεξηιακβάλνληαη ε κείσζε θφζηνπο ηεο δηνίθεζεο, ε κείσζε ηνπ ρξφλνπ εθπιήξσζεο ηεο παξαγγειίαο, ηα ρακειά επίπεδα απνγξαθήο θαζψο θαη ε κείσζε ησλ ηηκψλ ησλ πξντφλησλ. Αθφκε, ε ρξεζηκνπνίεζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ πξνεηνηκάδεη ηνπο νξγαληζκνχο θαη ηηο επηρεηξήζεηο γηα αχμεζε ηερλνινγηθήο ζπλεξγαζίαο θαη ζρεδηαζκνχ κε επηρεηξεκαηηθνχο ζπλεξγάηεο (Croom, 2000; Roche, 2001; Gamble, 1999; Greenemeier, 2000; Murray, 2001). Μία έξεπλα ησλ Davila et al (2003) καο δείρλεη φηη νη επηρεηξήζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερλνινγία ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ έρνπλ ζεκαληηθή κείσζε ηνπ θφζηνπο. Απηή ε κείσζε νθείιεηε ζε πνιινχο παξάγνληεο νη νπνίνη είλαη: ε ειαρηζηνπνίεζε ηεο γξαθηθήο εξγαζίαο ε νπνία ζπλεπάγεηαη ιηγφηεξα ιάζε ζηε δηαδηθαζία ηεο παξαγγειίαο, ε κείσζε ηνπ ρξφλνπ νινθιήξσζεο ηεο παξαγγειίαο ηεο πξνκήζεηαο, ε κεγαιχηεξε επειημία θαη νη πην ελεκεξσκέλεο πιεξνθνξίεο ηελ ζηηγκή πνπ γίλεηαη ε παξαγγειία πξνκεζεηψλ, ε ειάηησζε ηνπ αξηζκνχ ησλ πξνκεζεπηψλ πνπ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ κείσζε ηεο πνιππινθφηεηαο ησλ δηνηθεηηθψλ ελεξγεηψλ, ηελ κείσζε ησλ ηηκψλ, θαζψο θαη ηελ κείσζε ησλ απαζρνινχκελσλ αηφκσλ ζηελ δηαδηθαζία ησλ παξαγγειηψλ. ην ζρήκα 2.1 παξνπζηάδνληαη ηα παξαπάλσ απνηειέζκαηα. 16

σήμα 2.1 : Μείσζε ηνπ θφζηνπο απφ ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ( Davila et al, 2003) Γηα ηελ πηνζέηεζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε νξηζκέλνη θίλδπλνη απφ ηηο επηρεηξήζεηο. Απηνί ρσξίδνληαη ζε ηέζζεξηο θαηεγνξίεο ηνπο εζσηεξηθνχο επηρεηξεζηαθνχο θηλδχλνπο, ηνπο εμσηεξηθνχο θηλδχλνπο, ηνπο ηερλνινγηθνχο θηλδχλνπο θαη ηνπο θηλδχλνπο ηεο δηαδηθαζίαο ηεο ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο. ηελ πξψηε θαηεγνξία, ηνπο εζσηεξηθνχο θηλδχλνπο, νη επηρεηξήζεηο είλαη αβέβαηεο γηα ην αλ δηαζέηνπλ ηνπο θαηάιιεινπο πφξνπο θαη ηερλνινγίεο γηα λα εθαξκφζνπλ επηηπρψο κηα ιχζε ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Αθφκε, ε εθηέιεζε κηαο ιχζεο φπσο ε ειεθηξνληθή πξνκήζεηα απαηηεί φρη κφλν ην ζχζηεκα λα εθηειεί επηηπρψο ηελ δηαδηθαζία ηεο πξνκήζεηαο, αιιά θαη λα ελζσκαηψλεηαη ζηηο ήδε ππάξρνπζεο ππνδνκέο. ε απηέο ηηο ππνδνκέο 17

πεξηιακβάλνληαη ζπζηήκαηα φπσο ηνπ ινγηζηεξίνπ, ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, ηεο δηαρείξηζεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνζεκάησλ, ηνπο πιεξσηένπο ινγαξηαζκνχο, ηελ νξγάλσζε παξαγσγήο θαη ηελ δηαρείξηζε ηακεηαθψλ ζπζηεκάησλ. ηελ δεχηεξε θαηεγνξία ηνπο εμσηεξηθνχο επηρεηξεζηαθνχο θηλδχλνπο, νη επηρεηξήζεηο πξέπεη λα ιακβάλνπλ ππφςε ηελ ηπρφλ αδπλακία ησλ πξνκεζεπηψλ λα επελδχζνπλ ζηηο ηερλνινγίεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ πνπ ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ πεξηνξηζκέλε επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπο. Γηα λα ιεηηνπξγήζεη επηηπρψο έλα ζχζηεκα ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο ζα πξέπεη νη πξνκεζεπηέο λα είλαη πξνζβάζηκνη κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ θαη λα παξέρνπλ έλα επαξθή αξηζκφ θαηαιφγσλ γηα λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο απαηηήζεηο ησλ πειαηψλ ηνπο. Πνιινί πξνκεζεπηέο φκσο, εηδηθφηεξα ζηηο κηθξέο βηνκεραλίεο, είλαη δηζηαθηηθνί ζηελ ηδέα ηεο πηνζέηεζεο ηέηνησλ ηερλνινγηψλ. ηελ ηξίηε θαηεγνξία ηνπο ηερλνινγηθνχο θηλδχλνπο, νη επηρεηξήζεηο θνβνχληαη ηελ έιιεηςε ελφο επξένο απνδεθηνχ πξνηχπνπ κε ην νπνίν ε ηερλνινγία ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ηαηξηάδεη θαιχηεξα ζηηο αλάγθεο ηεο θάζε επηρείξεζεο. Σέινο, ζηελ ηέηαξηε θαη ηειεπηαία θαηεγνξία, δειαδή ζηνπο θηλδχλνπο ηεο δηαδηθαζίαο ηεο ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο, νη επηρεηξήζεηο έξρνληαη αληηκέησπεο κε ηνλ θίλδπλν ηεο αζθάιεηαο θαη ηνπ ειέγρνπ ηηο ίδηαο ηεο δηαδηθαζίαο. Οη εηαηξίεο πξέπεη λα είλαη ζίγνπξεο π.ρ. φηη νη πξάμεηο ρσξίο άδεηα δελ ζα δηαηαξάμνπλ ηελ παξαγσγή ή θάπνηνλ άιιν ηνκέα ηεο αιπζίδαο εθνδηαζκνχ ( Davila et al, 2003). Σα ζπκπεξάζκαηα ηεο έξεπλαο ησλ Davila et al (2003), δείρλνπλ φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο νη ηερλνινγίεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παξνπζηάδνπλ έλα ειθπζηηθφ αξηζκφ πξνηάζεσλ γηα κεγαιχηεξε νξγαλσηηθή απνηειεζκαηηθφηεηα θαη κείσζε ηνπ θφζηνπο θαη ηνπ ρξφλνπ. Παξφια απηά ε ζπκκεηνρή ησλ επηρεηξήζεσλ ζηελ επέλδπζε θαη ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ήηαλ κηθξφηεξε απφ ηελ αλακελφκελε. Καζψο φκσο νη επηρεηξήζεηο πξνρσξνχλ απφ ηνλ πεηξακαηηζκφ ζηελ πιήξε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ θαη κνηξάδνληαο ηηο ζεηηθέο ηνπο εκπεηξίεο ζρεηηθά κε ηηο ηερλνινγίεο θαη ηνπο επηρεηξεκαηηθνχο θηλδχλνπο, ε ζπνπδαηφηεηα ησλ ηερλνινγηψλ απηψλ ζα απμεζεί. Μηα έξεπλα ησλ Kim θαη Shunk, (2004) επηζεκάλεη φηη νη ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο δελ είλαη θάηη πνπ κπνξεί λα ζπλδεζεί ακέζσο ζηνλ ππάξρνληα εξγαζηαθφ ρψξν θαη γη απηφ δελ είλαη έλα απιφ ζέκα. Η λέα απηή ιχζε ζα απαηηήζεη αιιαγέο, αλαβαζκίζεηο, αληηθαηαζηάζεηο θαη πξνζαξκνγέο ζε φιε ηελ ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο. Μπνξεί λα ρξεηαζηεί λα γίλνπλ αιιαγέο ζηνλ ηξφπν εξγαζίαο ησλ 18

ππαιιήισλ ή θαη ζηηο ζηξαηεγηθέο ηεο επηρείξεζεο. Δίλαη πνιχ ζεκαληηθφ ε θάζε επηρείξεζε λα πηνζεηήζεη ηελ ηερλνινγία ειεθηξνληθήο πξνκήζεηαο πνπ ηαηξηάδεη ζηνλ ηξφπν ιεηηνπξγίαο ηεο θαη ζηα πξντφληα ή ηηο ππεξεζίεο ηεο. χκθσλα κε ηνλ Batenburg, (2007), ε απφθαζε κηαο επηρείξεζεο γηα ηελ πηνζέηεζε ή κε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παίξλεηαη ζπλήζσο απφ ην ζπκβνχιην ησλ ζηειερψλ θαη ηνπο managers νη νπνίνη ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο θαη ηηο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο αιιά θαη ηηο ζπλέπεηεο. Η έξεπλα απηή έγηλε ζε επηρεηξήζεηο απφ δηάθνξεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο θαη έλα απφ ηα ζπκπεξάζκαηα ήηαλ φηη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παίδεη θαη ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο. Δπηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ πνιινχο ππαιιήινπο, ινγηθά ζα έρνπλ θαη πνιινχο πξνκεζεπηέο, κε απνηέιεζκα λα σθεινχληαη πεξηζζφηεξν απφ ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο. Αθφκε απηέο νη επηρεηξήζεηο έρνπλ κεγαιχηεξα budgets θαη κπνξνχλ πην εχθνια λα επελδχζνπλ ζε λέεο ηερλνινγίεο. πκπεξαζκαηηθά ινηπφλ φζν πην κεγάιν είλαη ην κέγεζνο κηαο επηρείξεζεο ηφζν πεξηζζφηεξεο πξνκήζεηεο ρξεηάδεηαη γηα λα ιεηηνπξγήζεη θαη άξα ην φθεινο απφ ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ζα είλαη κεγαιχηεξν. Οη Gunasekaran θαη Ngai (2007) ππνζηεξίδνπλ φηη κηα επηρείξεζε κπνξεί λα κελ είλαη ηθαλή λα πεηχρεη κία νινθιεξσκέλε αιπζίδα εθνδηαζκνχ ρσξίο ηελ εθαξκνγή ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Γηα απηφ ην ιφγν ην ζέκα ηεο πηνζέηεζεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ελέρεη κηα κεγάιε πξφθιεζε ζην λα επηηεπρζνχλ νη πιήξεο δπλαηφηεηεο ηεο δηαρεηξηζηηθήο αιπζίδαο εθνδηαζκνχ. Η αληίιεςε ησλ επηρεηξήζεσλ ζρεηηθά κε ηα πιενλεθηήκαηα ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παίδεη κεγάιν ξφιν γηα ηελ επηηπρή πηνζέηεζε ηεο ηερλνινγίαο απηήο. χκθσλα κε ηελ έξεπλά ηνπο νη πεξηζζφηεξεο επηρεηξήζεηο λνκίδνπλ φηη ε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζα ζπκβάιεη ζεκαληηθά, ζηελ βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο, ζηελ επίηεπμε ηεο δηαρεηξηζηηθήο αιπζίδαο εθνδηαζκνχ, ζηελ αχμεζε ηεο ηθαλνπνίεζεο ησλ πειαηψλ, ζηε κείσζε ηνπ ρξφλνπ επεμεξγαζίαο, ζηε κείσζε ησλ επηρεηξεζηαθψλ θαζεθφλησλ θαη ζηε κείσζε ηνπ θφζηνπο ζπλαιιαγήο. Αθφκε, ππάξρεη κηα ζεηηθή άπνςε ησλ επηρεηξήζεσλ γηα απνηειέζκαηα ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ φπσο ε αχμεζε ηνπ επηπέδνπ εμππεξέηεζεο πειαηψλ. Παξφια απηά, νη εηαηξίεο δελ είλαη αηζηφδνμεο γηα πιενλεθηήκαηα ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ φπσο ηα αθφινπζα : βειηίσζε ησλ είδε ππαξρφλησλ αγνξψλ, θαιχηεξε αμηνπνίεζε ηνπ πξνζσπηθνχ, αχμεζε ηνπ κεξηδίνπ αγνξάο, βειηίσζε ησλ ζρέζεσλ κε 19

ζπλεηαίξνπο θαη πξνκεζεπηέο, κείσζε ησλ απνζεκάησλ, κείσζε ησλ αλνξζφδνμσλ αγνξψλ θαη αχμεζε ηεο ζηήξημεο γηα πεξηβαιινληηθά ζέκαηα. Δθηφο απφ ηα πιενλεθηήκαηα πνπ ζπκβάινπλ ζηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, νη Gunasekaran θαη Ngai (2007) παξαζέηνπλ θαη θάπνηνπο παξάγνληεο ελάληηα ζηελ επηηπρή πηνζέηεζε ηνπο. Οη ζεκαληηθφηεξνη είλαη : ε έιιεηςε νηθνλνκηθψλ πφξσλ, ε έιιεηςε ππνζηήξημεο θαη αθνζίσζεο ηεο αξρήο δηαρείξηζεο, ε έιιεηςε ιεηηνπξγηθφηεηαο θαη πξνηχπσλ κε ηα παξαδνζηαθά επηθνηλσληαθά ζπζηήκαηα, ε έιιεηςε ηεο αζθάιεηαο ησλ δεδνκέλσλ θαη ηέινο ην λα κελ απνηειεί πξνηεξαηφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Μία αθφκε έξεπλα έξρεηαη λα επηβεβαηψζεη θαη λα ζπκπιεξψζεη ηε ιίζηα κε ηνπο παξάγνληεο πνπ ζπκβάινπλ ζηε κε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. χκθσλα κε απηή νη παξάγνληεο είλαη : ην πςειφ θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, ε αζθάιεηα ησλ ζπλαιιαγψλ, ε έιιεηςε ηεο πηνζέηεζεο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηνπο πξνκεζεπηέο, ε έιιεηςε λνκηθνχ πιαηζίνπ, ε έιιεηςε ησλ γλψζεσλ ζρεηηθά κε ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο, ε έιιεηςε ηεο ηερληθήο εκπεηξνγλσκνζχλεο, ε κε αλαγλψξηζε πξαγκαηηθψλ επηρεηξεκαηηθψλ νθειψλ, ε έιιεηςε πξνηχπσλ αληαιιαγήο δεδνκέλσλ θαη ε έιιεηςε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ ζρέζεσλ κε πξνκεζεπηέο ( Hawking et al, 2004). χκθσλα κε ηνλ Chia, (1998) ππάξρνπλ δχν παξάγνληεο πνπ είλαη ζεκαληηθνί θαη επεξεάδνπλ ηελ δηαρείξηζε πξνκήζεηαο. Απηνί είλαη : ε κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ εξγαζηψλ ξνπηίλαο θαη ε κείσζε ηεο φιεο δηαδηθαζίαο ηεο πξνκήζεηαο κέζα απφ ηε ρξήζε ηεο θαηάιιειεο ηερλνινγίαο. Αθφκε πξνζζέηεη, φηη νη ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο είλαη έλα παλίζρπξν επηρεηξεκαηηθφ εξγαιείν πνπ ζα παίμεη κεγάιν ξφιν ζηελ αγνξαζηηθή ιεηηνπξγία απηνκαηνπνηψληαο ηελ επίπνλε δηαδηθαζία ηεο πξνκήζεηαο. ε κία έξεπλα ησλ Kheng θαη Al-Hawamdeh (2002), παξνπζηάδεηαη φηη νη επηρεηξήζεηο δείρλνπλ λα είλαη επλντθέο ζηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ δηαδηθηχνπ (internet) σο ηελ επηιεγκέλε ηερλνινγία γηα ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο. Έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ (35%) είδε ρξεζηκνπνηεί ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο, ελψ έλα αθφκε κεγαιχηεξν πνζνζηφ (40%) ζρεδηάδεη λα πηνζέηεζε ηελ ηερλνινγία κέζα ζηνπο επφκελνπο δψδεθα κήλεο. Σν κεγαιχηεξν θίλεηξν ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ πηνζέηεζε θαη ρξεζηκνπνίεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ παξνπζηάδεηαη λα είλαη ε κείσζε ηνπ θφζηνπο ζηνλ ηνκέα ησλ πξνκεζεηψλ αιιά θαη ζε άιινπο ηνκείο κηαο επηρείξεζεο. 20

Οη Thompson et al (2009), απνκφλσζαλ επηά παξάγνληεο πνπ ζχκθσλα κε ηελ εξεπλά ηνπο παίδνπλ κεγάιν ξφιν ζηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηηο επηρεηξήζεηο. Απηνί νη παξάγνληεο είλαη : i. Αληηιεπηά άκεζα νθέιε ii. Αληηιεπηά έκκεζα νθέιε iii. Αληηιεπηά θφζηε iv. Μέγεζνο ηεο επηρείξεζεο v. Τπνζηήξημε ηεο αλψηαηεο δηνίθεζεο vi. Φηινζνθία ηεο επηρείξεζεο γηα ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ, θαη ηέινο vii. Δπηξξνή ησλ επηρεηξεκαηηθψλ εηαίξσλ Σα απνηειέζκαηά ηνπο, έδεημαλ πσο νη κεγάιεο επηρεηξήζεηο έρνπλ πεξηζζφηεξνπο νηθνλνκηθνχο πφξνπο πνπ κπνξνχλ λα δηαζέζνπλ ζηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο θαζψο θαη κεγαιχηεξε αλάγθε γηα απηέο. Αθφκε, νη επηρεηξήζεηο θαίλεηαη πσο γηα ηελ απφθαζή ηνπο ζρεηηθά κε ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ηα έκκεζα θαη καθξνρξφληα νθέιε παξά ηα άκεζα νθέιε θαη ην εθήκεξν θέξδνο. Σν πεξηβάιινλ ηεο επηρείξεζεο κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ απφθαζε γηα πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, θαζψο αλ θάπνηα ζπλεξγαδφκελε κε απηήλ επηρείξεζε έρεη πηνζεηήζεη ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο κπνξεί κειινληηθά λα δεηήζεη ηελ πηνζέηεζε θαη απφ ηνπο επηρεηξεκαηηθνχο ηεο ζπλεξγάηεο. Η αλψηαηε δηνίθεζε κηαο επηρείξεζεο πξέπεη λα ιάβεη ππφςε φινπο ηνπο παξαπάλσ παξάγνληεο γηα λα πάξεη ηελ απφθαζε ηεο πηνζέηεζεο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Αθφκε ζα πξέπεη ηα δηεπζπληηθά ζηειέρε λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ φηη γηα λα δηαηεξήζνπλ ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο εηαηξίαο ηνπο θαη γηα λα απνθχγνπλ λα ράζνπλ πειάηεο ζα πξέπεη νη απνθάζεηο ηνπο λα ζπκβαδίδνπλ κε ηελ ηερλνινγία θαη ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε κε ηελ ηερλνινγία ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ (Thompson et al, 2009). 21

2.3 Δπεςνηηικό μονηέλο και διαηύπυζη ςποθέζευν ηελ παξνχζα εξγαζία ε έξεπλα βαζίδεηαη ζηελ ππφζεζε φηη, ε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο επεξεάδεηαη απφ ηνπο παξαθάησ παξάγνληεο : Σν κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο, ην νπνίν είλαη αλάινγν κε ην κέγεζνο ησλ πξνκεζεηψλ. Σν θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, θαζψο θαη ε κείσζή ηνπ απφ ηε ρξήζε ηεο. Η ηερλνινγηθή ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο. Σν ζρήκα 2.2 απεηθνλίδεη ην κνληέιν ησλ παξαγφλησλ πνπ ζα εξεπλεζνχλ: Μέγεθορ ηηρ επισείπηζηρ Κόζηορ Ππόθεζη ςιοθέηηζηρ Τιοθέηηζη και σπήζη Σεσνολογική ςποδομή σήμα 2.2 : Μνληέιν παξαγφλησλ 22

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΗ ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ 3.1 Πεπιγπαθή ηηρ διαδικαζίαρ ηηρ δειγμαηολητίαρ χκθσλα κε ηνλ ηαζαθφπνπιν (2005), ε δηαδηθαζία ηεο δεηγκαηνιεςίαο απνηειείηαη απφ ηα παξαθάησ ζηάδηα. ηάδιο 1 : Οπιζμόρ πληθςζμού Ο πιεζπζκφο νξίδεηαη απφ ηέζζεξηο παξακέηξνπο: ην ζηνηρείν, ηε κνλάδα δεηγκαηνιεςίαο, ηελ έθηαζε θαη ην ρξφλν (ηαζαθφπνπινο, 2005). χκθσλα κε ηα παξαπάλσ ζηελ παξνχζα εξγαζία ν πιεζπζκφο απνηειείηαη απφ φιεο ηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε πφιεηο ηεο Θεζζαιίαο θαη έρνπλ ηελ έδξα ηνπο ζηνλ Βφιν θαη ηελ Λάξηζα θαηά ην ρξνληθφ δηάζηεκα 02/06/2010 25/08/2010. ηάδιο 2 : Πποζδιοπιζμόρ πλαιζίος δείγμαηορ Σν πιαίζην δείγκαηνο είλαη νη θαηάινγνη πνπ πεξηιακβάλνπλ φινπο ηνπο δπλεηηθνχο εξσηψκελνπο απφ φπνπ ζα επηιεγεί ην δείγκα (ηαζαθφπνπινο, 2005). Σν πιαίζην δείγκαηνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζε απηήλ ηελ έξεπλα είλαη ν ρξπζφο νδεγφο ησλ δπν πφιεσλ Βφινπ θαη Λάξηζαο απφ ηνλ νπνίν επηιέρηεθαλ έμη θαηεγνξίεο επηρεηξήζεσλ θαζψο ν φγθνο ησλ θαηαρσξήζεσλ ήηαλ πνιχ κεγάινο γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο. ηάδιο 3 : Καθοπιζμόρ μονάδαρ δειγμαηολητίαρ Η κνλάδα δεηγκαηνιεςίαο είλαη ε βαζηθή κνλάδα πνπ πεξηέρεη ηα ζηνηρεία ηνπ πιεζπζκνχ απφ φπνπ ζα ιεθζεί ην δείγκα. Ο ηχπνο ηεο κνλάδαο δεηγκαηνιεςίαο πνπ ζα επηιερζεί εμαξηάηαη απφ ην πιαίζην δείγκαηνο (ηαζαθφπνπινο, 2005). ηελ παξνχζα έξεπλα ε κνλάδα δεηγκαηνιεςίαο είλαη ε επηρείξεζε. 23

ηάδιο 4 : Δπιλογή μεθόδος δειγμαηολητίαρ Η κέζνδνο ηεο δεηγκαηνιεςίαο αθνξά ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα γίλεη ε επηινγή ησλ ζηνηρείσλ ηνπ πιεζπζκνχ πνπ ζα απνηεινχλ ην δείγκα. Οη κέζνδνη δεηγκαηνιεςίαο ρσξίδνληαη ζε δπν θαηεγνξίεο, ηα δείγκαηα πηζαλφηεηαο θαη ηα δείγκαηα κε πηζαλφηεηαο. Έλα δείγκα πηζαλφηεηαο έρεη γλσζηή θαη κε κεδεληθή πηζαλφηεηα λα πεξηιεθζεί ζην δείγκα. Αληίζεηα ζε έλα δείγκα κε πηζαλφηεηαο δελ ππνινγίδεηαη ε πηζαλφηεηα πνπ έρεη θάζε ζηνηρείν λα ζπκπεξηιεθζεί ζην δείγκα (ηαζαθφπνπινο, 2005). ε απηή ηελ έξεπλα ε κέζνδνο δεηγκαηνιεςίαο είλαη ηα δείγκαηα πηζαλφηεηαο θαη ζπγθεθξηκέλα ην ζηξσκαηνπνηεκέλν αλαινγηθφ δείγκα. Ο πιεζπζκφο ρσξίζηεθε ζε έμη νκάδεο, φπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 3.1, απφ ηηο νπνίεο ε θάζε κία αληηζηνηρεί θαη ζε έλα ηνκέα επηρεηξήζεσλ, νη ηνκείο είλαη νη εμήο : Καηαζθεπαζηηθφο, ηξαπεδηθφο, πγείαο, ηερλνινγίαο, εκπνξίνπ θαη ηνπξηζηηθφο. Ομάδα (n) ύνολο επισειπήζευν ανά ομάδα Μέγεθορ Γείγμαηορ ανά ομάδα * Καηαζθεπαζηηθφο ηνκέαο 100 5 Σξαπεδηθφο ηνκέαο 100 5 Σνκέαο Τγείαο 300 15 Σερλνινγηθφο ηνκέαο 100 5 Δκπνξηθφο ηνκέαο 200 10 Σνπξηζηηθφο ηνκέαο 200 10 ύνολο Ν=1000 n=50 Πίνακαρ 3.1 : Καζνξηζκφο κεγέζνπο ηνπ δείγκαηνο *Σν κέγεζνο ηνπ δείγκαηνο αλά νκάδα ππνινγίζηεθε κε ηνλ ηχπν : n (Nn/N). 24

ηάδιο 5 : Καθοπιζμόρ μεγέθοςρ δείγμαηορ Σν κέγεζνο ελφο δείγκαηνο επεξεάδεηαη απφ δηάθνξνπο παξάγνληεο φπσο νη ζηφρνη ηεο κειέηεο, ην θφζηνο, νη ρξνληθνί πεξηνξηζκνί θ.α. Οη κέζνδνη πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα θαζνξηζηεί ην κέγεζνο ηνπ δείγκαηνο είλαη : ε κέζνδνο ηνπ εθηθηνχ, ε κέζνδνο βάζεη παξφκνησλ κειεηψλ, ε κέζνδνο βάζεη ηερληθήο αλάιπζεο ησλ ζηνηρείσλ θαη ε κέζνδνο βάζεη ησλ αξρψλ ηεο ζηαηηζηηθήο επηζηήκεο (ηαζαθφπνπινο, 2005). Γηα απηήλ ηελ έξεπλα ρξεζηκνπνηήζεθε ε κέζνδνο βάζεη παξφκνησλ κειεηψλ. Σν κέγεζνο ηνπ δείγκαηνο νξίζηεθε ζηηο πελήληα (50) επηρεηξήζεηο, θαζψο ζε παξφκνηεο κειέηεο ην κέγεζνο ηνπ δείγκαηνο θπκαίλνληαλ απφ 50 έσο 100 ζε ηνπηθφ επίπεδν θαη απφ 100 θαη άλσ ζε παλεπξσπατθφ. ηάδιο 6 : Δκηέλεζη Γηα ηελ παξνχζα κειέηε ρξεζηκνπνηήζεθε έλα εξσηεκαηνιφγην ην νπνίν απνηειείηαη απφ ηέζζεξηο νκάδεο εξσηήζεσλ ζηηο νπνίεο πεξηιακβάλεηαη έλαο ζπλδπαζκφο εξσηήζεσλ πνιιαπιήο επηινγήο, δηρνηνκηθψλ εξσηήζεσλ θαη αλνηρηψλ εξσηήζεσλ. Η κέζνδνο ζπκπιήξσζεο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ είλαη ε πξνζσπηθή ζπλέληεπμε. Η ζπλέληεπμε δηαξθεί απφ 10 έσο 18 ιεπηά θαη ην εξσηεκαηνιφγην δνθηκάζηεθε ζε ρξνληθφ δηάζηεκα πέληε εκεξψλ γηα λα γίλνπλ νη απαξαίηεηεο δηνξζψζεηο. 3.2 Πεπιγπαθή ηος επυηημαηολογίος Ο ζθνπφο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ είλαη λα εμεηάζεη ηε ζηάζε ησλ επηρεηξήζεσλ απέλαληη ζηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο. Σν εξσηεκαηνιφγην πεξηιακβάλεη ηηο παξαθάησ ηέζζεξηο νκάδεο εξσηήζεσλ: Οκάδα 1 (Α) Γεληθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο Οκάδα 2 (Β) Υξήζε ππνινγηζηψλ θαη δηαδηθηχνπ Οκάδα 3 (Γ) Παξάγνληεο γηα πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ Οκάδα 4 (Γ) Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία 25

Η πξψηε νκάδα εξσηήζεσλ (Α) αθνξά ηα γεληθά ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο θαη πεξηιακβάλεη ηέζζεξηο εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο (Α1, Α2, Α3, Α4), πνπ δίλνπλ ηελ δπλαηφηεηα ζηνλ εξσηψκελν λα επηιέμεη κεηαμχ πνιιψλ πξνεπηιεγκέλσλ απαληήζεσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα απηέο νη εξσηήζεηο, παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηελ έδξα ηεο επηρείξεζεο, ηνλ ηνκέα πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη, ην πξνζσπηθφ ηεο θαη ηνλ αξηζκφ ησλ αηφκσλ πνπ απαζρνινχληαη ζην ηκήκα πξνκεζεηψλ. Η δεχηεξε νκάδα εξσηήζεσλ (Β) αθνξά ηελ ρξήζε ππνινγηζηψλ θαη ηνπ δηαδηθηχνπ ζηελ επηρείξεζε θαη απνηειείηαη απφ ζπλνιηθά νθηψ εξσηήζεηο. Απφ απηέο, ε κία είλαη πνιιαπιήο επηινγήο (Β2) θαη νη ππφινηπεο επηά είλαη δηρνηνκηθέο εξσηήζεηο (Β1, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Β8). Οη δηρνηνκηθέο εξσηήζεηο επηηξέπνπλ ζηνλ εξσηψκελν λα επηιέμεη κφλν κία απφ ηηο δπλαηέο απαληήζεηο. Η ηξίηε νκάδα εξσηήζεσλ (Γ) έρεη σο ζηφρν ηε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε ζηάζε ηεο επηρείξεζεο απέλαληη ζηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο, θαζψο θαη ηνπο ιφγνπο πνπ ηελ νδήγεζαλ ζηελ πηνζέηεζε ή κε απηψλ. Δπίζεο ζα εξεπλεζεί ε ηερλνινγηθή ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο φπσο θαη ην πνζφ ρξεκάησλ ησλ εηήζησλ πξνκεζεηψλ ηεο. Σέινο κειεηάηαη ην θφζηνο πνπ αθνξά ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο. Απφ ηηο επηά εξσηήζεηο απηήο ηεο νκάδαο, νη δχν είλαη πνιιαπιήο επηινγήο (Γ1, Γ7), κία εξψηεζε είλαη δηρνηφκεζεο (Γ2) θαη ηέζζεξηο έρνπλ ηε κνξθή ηεο θιίκαθαο Likert. Με ηελ θιίκαθα Likert ν εξσηψκελνο θαιείηαη λα δειψζεη ην βαζκφ ζπκθσλίαο ή δηαθσλίαο ηνπ κε κία ζεηξά πξνηάζεσλ ζρεηηθά κε ην αληηθείκελν ηνπ ελδηαθέξνληνο (ηαζαθφπνπινο 2005). Η ηέηαξηε θαη ηειεπηαία νκάδα εξσηήζεσλ (Γ) αθνξά ηα δεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηνπ εξσηψκελνπ θαζψο θαη ηε ζέζε πνπ θαηέρεη ζηελ επηρείξεζε. Απηή ε νκάδα εξσηήζεσλ πεξηιακβάλεη ηξεηο εξσηήζεηο απφ ηηο νπνίεο ε κία είλαη δηρνηνκηθή (Γ1) θαη νη άιιεο δχν είλαη πνιιαπιήο επηινγήο (Γ2, Γ3). 26

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΝΑΛΤΗ ΓΔΓΟΜΔΝΩΝ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 4.1 Διζαγυγή ην θεθάιαην απηφ ζα δνχκε ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ γηα ηελ θάζε εξψηεζε μερσξηζηά. Αθφκε ζα πξαγκαηνπνηεζεί ν έιεγρνο ησλ ππνζέζεσλ θαζψο θαη ζα γίλεη ε παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ κε γξαθηθή απεηθφληζε. πλνιηθά ζπκπιεξψζεθαλ πελήληα έγθπξα εξσηεκαηνιφγηα απφ ηα νπνία ηα δεδνκέλα ζα παξνπζηαζηνχλ ζηε ζπλέρεηα. 4.2 Ανάλςζη δεδομένυν Αποηελέζμαηα ηελ πξψηε νκάδα εξσηήζεσλ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ παξνπζηάδνληαη ηα γεληθά ζηνηρεία ησλ επηρεηξήζεσλ. Η πξψηε εξψηεζε απηήο ηεο νκάδαο (Α1) είλαη ε εμήο : «ε πνηνλ από ηνπο παξαθάηω ηνκείο δξαζηεξηνπνηείηαη ε επηρείξεζή ζαο;». Σα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.1. σήμα 4.1 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α1. 27

ηελ εξψηεζε απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη ζην ζρήκα 4.2. Α2, «Πνπ βξίζθεηαη ε έδξα ηεο επηρείξεζήο ζαο;», ηα σήμα 4.2 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α2. ηελ εξψηεζε Α3, «Πόζα άηνκα απαζρνιεί ε επηρείξεζή ζαο;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.3. σήμα 4.3 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α3. 28

ηελ εξψηεζε Α4, «Πόζα άηνκα ζηελ επηρείξεζή ζαο απαζρνινύληαη ζην ηκήκα πξνκεζεηώλ;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.4. σήμα 4.4 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Α4. ηε δεχηεξε νκάδα εξσηήζεσλ (Β), πνπ αθνξνχλ ηε ρξήζε ππνινγηζηψλ θαη ηνπ δηαδηθηχνπ κέζα ζηελ επηρείξεζε, ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη παξαθάησ. Η πξψηε εξψηεζε απηήο ηεο νκάδαο Β1 είλαη : «Υξεζηκνπνηεί ε επηρείξεζή ζαο ειεθηξνληθνύο ππνινγηζηέο;». Σα απνηειέζκαηα απηήο θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.5. σήμα 4.5 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β1. 29

ηελ εξψηεζε Β2, «Πόζνη εξγαδόκελνη ρξεζηκνπνηνύλ ειεθηξνληθνύο ππνινγηζηέο ηνπιάρηζηνλ κία θνξά ηελ εβδνκάδα;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.6. σήμα 4.6 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β2. ηελ εξψηεζε Β3, «Υξεζηκνπνηεί ε επηρείξεζή ζαο εζωηεξηθό δίθηπν ππνινγηζηώλ ( π.ρ. ηνπηθό δίθηπν LAN);», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.7. σήμα 4.7 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β3. 30

ηελ εξψηεζε Β4, «Τπάξρεη απηνκαηνπνίεζε ηωλ δηαδηθαζηώλ κεηαμύ ηκεκάηωλ ηεο επηρείξεζεο;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.8. σήμα 4.8 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β4. ηελ εξψηεζε Β5, «Έρεη ε επηρείξεζή ζαο πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν (internet);», ηα απνηειέζκαηα ηα βιέπνπκε ζην ζρήκα 4.9. σήμα 4.9 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β5. 31

ηελ εξψηεζε Β6, «Υξεζηκνπνηεί ε επηρείξεζή ζαο ην δηαδίθηπν (internet) γηα ηξαπεδηθέο θαη ρξεκαηννηθνλνκηθέο ππεξεζίεο;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.10. σήμα 4.10 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β6. ηελ εξψηεζε Β7, «Δηαζέηεη ε επηρείξεζή ζαο Ιζηόηνπν / Αξρηθή ζειίδα (Website / Home Page)», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.11. σήμα 4.11 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β7. 32

ηελ εξψηεζε Β8, «Πνηεο από ηηο παξαθάηω ππεξεζίεο / εμππεξεηήζεηο παξέρεη ν ηζηόηνπνο ηεο επηρείξεζήο ζαο;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.12. σήμα 4.12 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Β8. Απφ ηα δεδνκέλα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηηο δχν πξψηεο νκάδεο εξσηήζεσλ, θαίλεηαη πσο ην πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο είλαη αξθεηά κεγάιν 90% (ρήκα 4.5). Απφ απηέο ηηο επηρεηξήζεηο ην 62% ρξεζηκνπνηεί θαη θάπνην εζσηεξηθφ δίθηπν ππνινγηζηψλ (ρήκα 4.7), ελψ ην 38% φρη. Παξαηεξνχκε επίζεο φηη παξφιν πνπ ην 62% ρξεζηκνπνηεί θαη θάπνην εζσηεξηθφ δίθηπν ππνινγηζηψλ, κφιηο ην 42% έρεη απηνκαηνπνίεζε ησλ δηαδηθαζηψλ κεηαμχ ηκεκάησλ ηεο επηρείξεζεο (ρήκα 4.8). Απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο ην 80% απηψλ έρεη πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν (internet)(ρήκα 4.9), ελψ απφ απηέο ην 78% δηαζέηεη Ιζηφηνπν / Αξρηθή ζειίδα (ρήκα 4.11) θαη ην 61% ρξεζηκνπνηεί ην δηαδίθηπν (internet) γηα ηξαπεδηθέο θαη ρξεκαηννηθνλνκηθέο ππεξεζίεο (ρήκα 4.10). ηελ επφκελε νκάδα εξσηήζεσλ (Γ), πνπ αθνξνχλ ηνπο παξάγνληεο πνπ νδήγεζαλ ζηελ πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη παξαθάησ. 33

ηελ εξψηεζε Γ1, «Πνηα είλαη ε ζηάζε ηεο επηρείξεζήο ζαο απέλαληη ζηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο (e- procurement);», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.13. σήμα 4.13 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ1. Δδψ θαίλεηαη πσο ην 54% ησλ εξσηεζέλησλ επηρεηξήζεσλ έρνπλ εθαξκφζεη θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ελψ ην 8% έρεη ζρεδηάζεη ηελ εθαξκνγή ηνπο κέζα ζηνλ επφκελν ρξφλν. 34

ηελ εξψηεζε Γ2, «Τπάξρεη ε ηερλνινγηθή ππνδνκή ζηελ επηρείξεζή ζαο πνπ λα ππνζηεξίδεη ηελ ρξήζε ηωλ ειεθηξνληθώλ πξνκεζεηώλ;», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.14. σήμα 4.14 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ2. 35

ηελ εξψηεζε Γ3, «εκεηώζηε ην βαζκό ζπκθωλίαο ή δηαθωλίαο ζαο κε ηηο παξαθάηω πξνηάζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηελ επηξξνή πνπ αζθνύλ νη επηρεηξεκαηηθνί ζπλεξγάηεο γηα ηελ πηνζέηεζε ηωλ ειεθηξνληθώλ πξνκεζεηώλ.», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.15. σήμα 4.15 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ3. 36

ηελ εξψηεζε Γ4, «εκεηώζηε ην βαζκό ζπκθωλίαο ή δηαθωλίαο ζαο κε ηνπο παξαθάηω ιόγνπο γηα ηε ζπκβνιή ηνπο ζηε κε πηνζέηεζε ηωλ ειεθηξνληθώλ πξνκεζεηώλ.», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζηνλ πίλαθα 4.1. Οη πειάηεο είλαη ηθαλνπνηεκέλνη κε ηελ παξνχζα θαηάζηαζε Έιιεηςε ηερλνινγίαο Διιηπήο γλψζε ησλ ζπζηεκάησλ ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ Έιιεηςε νηθνλνκηθψλ πφξσλ Θέκαηα αζθάιεηαο ησλ ζπλαιιαγψλ Μεγάιε δπζθνιία ζηελ εθαξκνγή Γηαθσλψ απφιπηα Γηαθσλψ Οχηε δηαθσλψ νχηε ζπκθσλψ πκθσλψ πκθσλψ απφιπηα 8% 34% 38% 18% 2% 26% 36% 8% 24% 6% 0% 44% 28% 22% 6% 4% 40% 12% 40% 4% 2% 56% 18% 20% 4% 26% 34% 20% 18% 2% Τςειφ θφζηνο ζηελ εθαξκνγή 4% 56% 18% 20% 2% Γελ ππάξρεη αλάγθε γηα ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ 18% 44% 14% 8% 16% Πνιηηηθή ηεο επηρείξεζεο Φφβνο γηα αιιαγή ζε έλα θαηλνχξγην ζχζηεκα Έιιεηςε ππνζηήξημεο ηεο δηεχζπλζεο 22% 40% 28% 10% 0% 20% 24% 20% 30% 6% 36% 28% 26% 10% 0% Πίνακαρ 4.1 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ4. 37

ηελ εξψηεζε Γ5, «εκεηώζηε ην βαζκό ζπκθωλίαο ή δηαθωλίαο ζαο κε ηνπο παξαθάηω ιόγνπο γηα ηε ζπκβνιή ηνπο ζηελ πηνζέηεζε ηωλ ειεθηξνληθώλ πξνκεζεηώλ.», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζηνλ πίλαθα 4.2. Μεγαιχηεξε αθξίβεηα δεδνκέλσλ Βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο Μείσζε ηνπ θφζηνπο ηεο δηνίθεζεο Γηαθσλψ απφιπηα Γηαθσλψ Οχηε δηαθσλψ νχηε ζπκθσλψ πκθσλψ πκθσλψ απφιπηα 0% 16% 22% 40% 22% 4% 14% 12% 54% 16% 0% 24% 40% 28% 8% Μείσζε ηνπ θφζηνπο εξγαζηψλ 2% 24% 24% 38% 12% Μεγαιχηεξν αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα 2% 34% 22% 40% 2% Καιχηεξε εμππεξέηεζε πειαηψλ 2% 14% 20% 46% 18% Βειηίσζε ησλ ζρέζεσλ κε ηνπο ζπλεξγάηεο 2% 34% 46% 16% 2% Μείσζε ησλ απνζεκάησλ 0% 12% 14% 46% 28% Δμνηθνλφκεζε ρξφλνπ 0% 8% 14% 52% 26% Μεγαιχηεξε ππνζηήξημε γηα νηθνινγηθά ζέκαηα 0% 2% 18% 48% 32% Πίνακαρ 4.2 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ5. 38

ηελ εξψηεζε Γ6, «εκεηώζηε ην βαζκό ζπκθωλίαο ή δηαθωλίαο ζαο κε ηηο παξαθάηω πξνηάζεηο πνπ αθνξνύλ ην θόζηνο ηωλ ειεθηξνληθώλ πξνκεζεηώλ.», ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.16. σήμα 4.16 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ6. 39

ηελ εξψηεζε Γ7, «Πόζα ρξήκαηα δαπαλά ε επηρείξεζή ζαο εηεζίωο ζηνλ ηνκέα ηωλ πξνκεζεηώλ;», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.17. σήμα 4.17 : Απαηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ7. ηελ ηέηαξηε θαη ηειεπηαία νκάδα εξσηήζεσλ (Γ), πνχ αθνξά ηα δεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηνπ εξσηψκελνπ θαζψο θαη ε ζέζε πνπ θαηέρεη ζηελ επηρείξεζε, ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη παξαθάησ. ηελ εξψηεζε Γ1, «Πνην είλαη ην θύιν ζαο;», ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη ζην ζρήκα 4.18. σήμα 4.18 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ1. 40

ηελ εξψηεζε Γ2, «Πνηα είλαη ε ειηθία ζαο «, ηα απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.19. σήμα 4.19 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ2. ηελ εξψηεζε απνηειέζκαηα δίλνληαη ζην ζρήκα 4.20. Γ3, «Πνηα είλαη ε ηξέρνπζα ζέζε ζαο ζηελ επηρείξεζε;», ηα σήμα 4.20 : Απνηειέζκαηα ηεο εξψηεζεο Γ3. 41

4.3 Έλεγσορ ςποθέζευν ην θεθάιαην 2 αλαθέξεηαη πσο ζηελ παξνχζα εξγαζία ε έξεπλα βαζίδεηαη ζηελ ππφζεζε φηη, ε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ απφ ηηο Διιεληθέο επηρεηξήζεηο επεξεάδεηαη απφ ηνπο εμήο παξάγνληεο : 1. Σν κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο, ην νπνίν είλαη αλάινγν κε ην κέγεζνο ησλ πξνκεζεηψλ. 2. Σν θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, φπσο θαη ε κείσζε ηνπ απφ ηε ρξήζε ηεο. 3. Η ηερλνινγηθή ππνδνκή ηεο επηρείξεζεο. Οη παξαπάλσ παξάγνληεο έρνπλ εξεπλεζεί θαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ ζα αλαθεξζνχλ παξαθάησ. Αξρηθά ζα αλαιχζνπκε ηνλ παξάγνληα πνπ αλαθέξεηαη ζην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο. Απφ ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο βξέζεθε φηη απφ ην 64% ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απαζρνινχλ έσο θαη 25 άηνκα, ην 60% δαπαλά εηεζίσο γηα πξνκήζεηεο έσο 500.000 επξψ, ελψ κφιηο ην 4% δαπαλά απφ 500.000 σο 1.000.000 επξψ. Απφ ην 34% ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απαζρνινχλ 26 50 άηνκα, ην 14% δαπαλά εηεζίσο γηα πξνκήζεηεο έσο θαη 500.000 επξψ, ελψ ην ππφινηπν 20% δαπαλά απφ 500.000 σο 1.000.000 επξψ. Σέινο ην 2% ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απαζρνινχλ 51 100 άηνκα δαπαλά εηεζίσο γηα πξνκήζεηεο 500.000 1.000.000 επξψ. Απφ ηα παξαπάλσ πξνθχπηεη πσο ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο είλαη αλάινγν ησλ πξνκεζεηψλ. 42

ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαίλεηαη ε ζρέζε ηνπ κεγέζνπο ηεο επηρείξεζεο κε ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Ανθπώπιν ο δςναμικό Δθαξκφζηεθαλ θαη ρξεζηκνπνηνχληαη Η ζηάζη ηηρ επισείπηζηρ απένανηι ζηιρ ηλεκηπονικέρ ππομήθειερ ρεδηαζκφο γηα εθαξκνγή κέζα ζε 12 κήλεο Σν ζέκα είλαη ππφ ζπδήηεζε Έρεη απνθιεηζηεί σο κε ρξήζηκε εθαξκνγή Γελ ππάξρεη ελδερφκε λν εθαξκνγ ήο απηή ηε ζηηγκή ύνολο Έσο 25 24% 6% 8% 18% 8% 64% 26 50 28% 2% - - 4% 34% 51-100 2% - - - 2% ύνολο 54% 8% 8% 18% 12% 100% Πίνακαρ 4.3 : Σν κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε ηελ πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Όπσο βιέπνπκε ζηνλ πίλαθα 4.3 ε πιεηνςεθία ησλ επηρεηξήζεσλ ρξεζηκνπνηεί ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ή ζθνπεχεη λα ηηο εθαξκφζεη κέζα ζηνλ επφκελν ρξφλν. πγθεθξηκέλα ζηηο κεγαιχηεξεο επηρεηξήζεηο πνπ απαζρνινχλ 26 50 άηνκα απφ ην ζχλνιφ ηνπο πνπ είλαη 34%, ην 28% + 2% είλαη ζεηηθφ πξνο ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο, ελψ κφιηο ην 4% είλαη αξλεηηθφ πξνο απηέο. ην ζχλνιν ησλ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ πνπ είλαη 64%, ην 24% + 6% είλαη ζεηηθφ θαη ην 18% + 8% είλαη αξλεηηθφ, ελψ ην 8% έρεη ην ζέκα ππφ ζπδήηεζε. Απφ ηα παξαπάλσ ζπκπεξαίλνπκε φηη ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ κεγάισλ επηρεηξήζεσλ ρξεζηκνπνηεί ηεο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ή ζθνπεχεη λα ηηο εθαξκφζεη ζηνπο επφκελνπο κήλεο. Άξα ην κέγεζνο ηεο επηρείξεζεο επεξεάδεη ηελ απφθαζε γηα πηνζέηεζε ή κε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. 43

Παξαθάησ ζα αλαιπζεί ν παξάγνληαο πνπ αλαθέξεηαη ζην θφζηνο ηεο ηερλνινγίαο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ θαζψο θαη ε κείσζή ηνπ απφ ηελ ρξήζε ηνπο. ην ζρήκα 4.21 παξνπζηάδεηαη ε γλψκε ησλ επηρεηξήζεσλ νη νπνίεο εθαξκφδνπλ ή ζρεδηάδνπλ λα εθαξκφζνπλ ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο ζρεηηθά κε ην θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. σήμα 4.21 : ην θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε ζρέζε κε ηηο ζεηηθέο πξνο απηέο επηρεηξήζεηο. 44

Όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα 4.21, ε πιεηνςεθία ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ έρνπλ πηνζεηήζεη ή ζθνπεχνπλ λα πηνζεηήζνπλ ηηο ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο, πηζηεχνπλ φηη ε έιιεηςε νηθνλνκηθψλ πφξσλ δελ είλαη ζεκαληηθφο ιφγνο γηα ηελ κε πηνζέηεζε ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ, ελψ έλα κηθξφ πνζνζηφ ζεσξεί πσο είλαη. Αθφκε, ην 58% ζεσξεί φηη ε κείσζε ηνπ θφζηνπο ηεο δηνίθεζεο είλαη ζεκαληηθφο ιφγνο γηα ηελ εθαξκνγή ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ. Δπίζεο κεγάιν πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ πηζηεχνπλ πσο νη ειεθηξνληθέο πξνκήζεηεο δελ έρνπλ πςειφ θφζηνο εγθαηάζηαζεο, ρξήζεο θαη εθπαίδεπζεο. ην ζρήκα 4.22 παξνπζηάδεηαη ε γλψκε ησλ επηρεηξήζεσλ νη νπνίεο έρνπλ απνθιείζεη ηελ εθαξκνγή ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ σο κε ρξήζηκε γηα ηελ επηρείξεζε θαη απηψλ πνπ δελ έρνπλ ελδερφκελν εθαξκνγήο απηή ηε ζηηγκή. 45

σήμα 4.22 : ην θφζηνο ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ ζε ζρέζε κε ηηο αξλεηηθέο πξνο απηέο επηρεηξήζεσλ. 46