Οµιλία Προέδρου ΗΑΤΤΑ, κ. Γιώργου Τελώνη 2nd Posidonia Sea Tourism Forum «Ακτοπλοϊκό ίκτυο και Τουρισµός»

Οµιλία Προέδρου ΗΑΤΤΑ, κ. Γιώργου Τελώνη 2nd Posidonia Sea Tourism Forum «Ακτοπλοϊκό ίκτυο και Τουρισµός» Αθήνα, Τετάρτη 29 Μαΐου 2013 Αξιότιµε κύριε Γενικέ, Αγαπητοί Πρόεδροι των Ενώσεων, Αγαπητοί Συνάδελφοι και φίλοι, Είναι πραγµατικά µεγάλη χαρά και τιµή που βρίσκοµαι εδώ σήµερα ανάµεσά σας για ακόµα µία φορά. Το θέµα της επιβατηγού ναυτιλίας είναι, για ακόµα µία χρονιά, επίκαιρο και τεράστιας σηµασίας, τόσο για κοινωνικούς (κυρίως για τη νησιωτική Ελλάδα), όσο και για τουριστικούς λόγους. Κοινή διαπίστωση, δυστυχώς είναι ότι επανερχόµαστε επί σειρά ετών στα ίδια προβλήµατα. Θέλω να πιστεύω ότι σύντοµα θα δοθούν ή έστω θα δροµολογηθούν λύσεις. Σαν Πρόεδρος των τουριστικών γραφείων της Ελλάδας θα ήθελα να αναδείξω τη σχέση ακτοπλοΐας και τουρισµού και πώς το ακτοπλοϊκό δίκτυο συµβάλλει στην ανάπτυξή του και αντίστροφα. Ο άρρηκτος δεσµός ακτοπλοΐας τουρισµού, ο ρόλος που η ακτοπλοΐα διαδραµατίζει στην ανάπτυξη του ελληνικού τουρισµού και η αλληλεξάρτησή τους είναι αναµφισβήτητα. Στη χώρα µας όµως, το µεγάλο πλεονέκτηµα της πληθώρας των ελληνικών νησιών, δηµιουργεί ταυτόχρονα µεγάλες απαιτήσεις, όσον αφορά την ακτοπλοϊκή τους σύνδεση. Η ιδιαίτερη γεωγραφική κατανοµή των νησιών µας και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας τους οφείλεται σε µεγάλο βαθµό στην πολυδιάσπαση του χώρου (πολυνησία), η οποία προσδίδει µεν µοναδικότητα στην περιοχή, ταυτόχρονα, ωστόσο, δηµιουργεί αυξηµένες ανάγκες και απαιτήσεις. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να δούµε µαζί την εξέλιξη των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών στη χώρα µας. Βλέπουµε ότι µετά το 2007 και µέχρι το 2009, υπήρχε σηµαντική µείωση στις αφίξεις, οι οποίες το 2010 σηµείωσαν οριακή αύξηση της τάξεως του 0,62%. Το δε 2011 υπήρξε αύξηση 9.46% στις αφίξεις. Το 2012 δεν ήταν καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισµό, αφού υπήρξε µείωση της τάξεως του 5,5%, η οποία εξηγείται από την κακή εικόνα της χώρας µας στο εξωτερικό και την οικονοµική αστάθεια. Όσον αφορά το 2013, σύµφωνα µε τα µέχρι στιγµής στοιχεία ή/και τις εκτιµήσεις των συνεργατών µας tour operatοrs, η εξέλιξη της τουριστικής κίνησης θα είναι θετική. Υπάρχει αυξανόµενη ζήτηση για τη χώρα µας και οι προκρατήσεις είναι αισθητά αυξηµένες. Μπορούµε να ελπίζουµε και σε διψήφια αύξηση του εισερχόµενου τουρισµού. Όµως δεν θα πρέπει να υπάρξει εφησυχασµός, κάθε άλλο. Πρέπει να δουλέψουµε µεθοδικά και οι προκρατήσεις να µετατραπούν σε κρατήσεις. Το κρίσιµο εξ άλλου είναι οι εισπράξεις, όχι µόνο οι αφίξεις. 1

Ήδη, το 2013, αναµένουµε 17 εκατοµµύρια τουρίστες και σύντοµα, πιστεύω, θα γιορτάσουµε τα 20 εκατοµµύρια τουρίστες. Για την ελληνική ακτοπλοΐα, η οποία παρουσιάζει και έντονη εποχικότητα τους καλοκαιρινούς µήνες, τα πράγµατα τα τελευταία χρόνια, εξελίσσονται αρνητικά αφού από το 2008 παρατηρείται συνεχής και, δυστυχώς, αυξανόµενη µείωση στους συνολικούς αριθµούς των διακινηθέντων επιβατών. Έχει ενδιαφέρον να δούµε και χωριστά τους αριθµούς των επιβατών εσωτερικού και εξωτερικού. Η διακίνηση επιβατών εσωτερικού στους ελληνικούς λιµένες, µε επιβατηγά πλοία βλέπουµε ότι µειώνεται συνεχώς. Τα τελευταία στοιχεία για το 2012 (α-γ τρίµηνο δείχνουν µείωση της τάξεως του 6,79% σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2011. Η µείωση σχετίζεται βεβαίως µε την οικονοµική κρίση στην Ελλάδα και τη µείωση των µετακινήσεων των επιβατών εσωτερικού. Στη διακίνηση επιβατών εξωτερικού στους ελληνικούς λιµένες µε επιβατηγά πλοία, µπορείτε να δείτε τις ετήσιες µειώσεις και τη µεγάλη µείωση στο α-γ τρίµηνο του 2012 σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2011. Η µείωση προέρχεται από τη µείωση του αριθµού των τουριστών στην χώρα µας το 2012. Στο συνολικό αυτό διάγραµµα φαίνεται η εξέλιξη της κίνησης επιβατών εσωτερικού και εξωτερικού συνδυαστικά και διαπιστώνεται η συνεχείς πτώση των επιβατών των επιβατηγών πλοίων. Η ίδια µείωση παρουσιάζεται, όπως είναι λογικό, και στα µεταφερθέντα οχήµατα. Τέλος, χωρίς να σας κουράσω µε άλλους πίνακες, θα ήθελα να σταθώ στον αριθµό των ελληνικών επιβατηγών πλοίων, σηµειώνοντας εκ των προτέρων ότι στην χώρα µας υπάρχει ο πλέον σύγχρονος στόλος πανευρωπαϊκά, µε επιβατηγά πλοία που προσφέρον υψηλό επίπεδο υπηρεσιών. Οι αριθµοί που βλέπετε αναφέρονται στον αριθµό των πλοίων στο τέλος εκεµβρίου κάθε έτους. Βλέπετε κι εδώ ότι ο αριθµός των πλοίων µειώνεται τα τελευταία 2 έτη. Σε αυτό το σηµείο θα ήθελα να εκφράσω την έντονη ανησυχία µου για τα αποτελέσµατα της µείωσης των πλοίων. Ενώ κάποια στιγµή σε προηγούµενη περίοδο, έγινε εξορθολογισµός των ελληνικών επιβατηγών πλοίων, µειώθηκε ο µέσος όρος ηλικίας τους, αυξήθηκε ο µέσος όρος χωρητικότητάς τους καθώς και οι ταχύτητές τους, µε αποτέλεσµα τα πλοία να µπορούν να πραγµατοποιούν περισσότερα δροµολόγια για την εξυπηρέτηση των επιβατών, το τελευταίο διάστηµα λόγω της αύξησης της τιµής του πετρελαίου και της µείωσης της επιβατικής κίνησης, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες, στην προσπάθεια µείωσης των ζηµιών τους, έχουν µειώσει τις ταχύτητες των πλοίων, µε αποτέλεσµα αυτά να πραγµατοποιούν λιγότερα δροµολόγια. Η ανησυχία µας έγκειται στο ερώτηµα εάν θα υπάρξουν όλες οι αναγκαίες συνδέσεις τόσο των νησιών µας µε την ηπειρωτική Ελλάδα, όσο και των νησιών µεταξύ τους. Επ, αυτού, ο ΗΑΤΤΑ έχει συγκεκριµένη πρόταση την οποία θα αναλύσω παρακάτω. Παράλληλα, όσον αφορά τα οικονοµικά αποτελέσµατα της ελληνικής ακτοπλοΐας, η οποία παρουσιάζει και έντονη εποχικότητα τους καλοκαιρινούς µήνες, τα πράγµατα τα τελευταία χρόνια, εξελίσσονται αρνητικά. εν θα επεκταθώ σε αριθµούς. Θα ήθελα, όµως, να σταθώ στους παράγοντες που επηρεάζουν το οικονοµικό αποτέλεσµα, οι οποίοι είναι η αύξηση του κόστους καυσίµων, η αύξηση του κόστους εκµετάλλευσης των πλοίων και βέβαια η µείωση της επιβατικής κίνησης. 2

(Αντιλαµβάνεστε ότι τα αποτελέσµατα αυτά, σε συνδυασµό και µε την έλλειψη ρευστότητας, µόνο ενθαρρυντικά δεν είναι και θα ήθελα να εκφράσω την ανησυχία µου για τις ζηµιές αυτές, που δείχνουν ότι η ελληνική ακτοπλοΐα βρίσκεται πλέον σε οριακό σηµείο.) Η ελληνική ακτοπλοΐα, βασικός πυλώνας ανάπτυξης του ελληνικού τουρισµού και του συνόλου της νησιωτικής µας χώρας, κρίσιµος παράγοντας για την κοινωνική και οικονοµική ανάπτυξη της Ελλάδας, αντιµετωπίζει σοβαρά προβλήµατα τα οποία δεν έχουν επιλυθεί επί σειρά ετών. Οι προτάσεις του Συνδέσµου µας, κινούνται µε βάση δύο (2) βασικούς άξονες: την ανάγκη επιβίωσης της ελληνικής ακτοπλοΐας, προκειµένου να ασκήσει το έργο της για την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας µας και ιδιαίτερα της νησιωτικής Ελλάδας και για την εθνική µας οικονοµία και την εξυπηρέτηση των αναγκών του ελληνικού τουρισµού Σηµαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών είναι η τουριστική κίνηση, η δηµογραφική και οικονοµική ανάπτυξη των ελληνικών νησιών, οι λιµενικές υποδοµές και οι καιρικές συνθήκες Επιβάλλεται να υπάρχει µια ακµάζουσα ακτοπλοΐα, µε υγιή ανταγωνισµό, ο οποίος βελτιώνει το επίπεδο παροχής υπηρεσιών και ωφελεί τους επιβάτες. Το 2013 και τα επόµενα έτη αναµένουµε αύξηση της τουριστικής κίνησης. Η αύξηση αυτή θα ωφελήσει τις τουριστικές περιοχές της Ελλάδας και βεβαίως τα νησιά µας. ηµιουργεί όµως και αύξηση της ζήτησης και των απαιτήσεων. Πρέπει να είµαστε έτοιµοι να εξυπηρετήσουµε τους επισκέπτες µας και να διευκολύνουµε τη µετάβασή τους στην πολυνησία µας.πρέπει να τους δηµιουργήσουµε τις συνθήκες να επισκεφθούν όσο το δυνατόν περισσότερα νησιά, «εξαργυρώνοντας» (σε εισαγωγικά) το τεράστιο συγκριτικό µας πλεονέκτηµα και παρατείνοντας τη διαµονή τους στη χώρα µας. Για το λόγο αυτό, το 1ο θέµα και το σηµαντικότερο για τον κλάδο των τουριστικών γραφείων, ο οποίος είναι ο παραγωγός και το δίκτυο διανοµής του τουριστικού προϊόντος, είναι η Τουριστική Ανάπτυξη, η ιασύνδεση νησιών και οι Άγονες Γραµµές. Όπως ανέφερα παραπάνω, η χώρα µας χαρακτηρίζεται από τα νησιωτικά της συµπλέγµατα που αποτελούν και βασικό πόλο έλξης των τουριστών διεθνώς. Όµως, η µεγάλη απόσταση από τα ευρωπαϊκά κέντρα ανάπτυξης, η ανυπαρξία κοινών συνόρων µε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη-µέλη και ο νησιωτικός χαρακτήρας του Αιγαίου, θα το καθιστούσαν µια αποµονωµένη ευρωπαϊκή περιφέρεια, εάν έλειπε η ακτοπλοΐα, η οποία ελάχιστα θα µπορούσε να επωφεληθεί από την εξέλιξη των λοιπών µεταφορικών δικτύων. Στο πλαίσιο αυτό, η συνεχής βελτίωση των συγκοινωνιακών και επικοινωνιακών δυνατοτήτων µεταξύ των νησιών είναι εξαιρετικά σηµαντική για τη δυναµική ανάπτυξη των νησιωτικών συµπλεγµάτων του Αιγαίου. Είναι ανάγκη λοιπόν, να διασφαλίσουµε την ποιοτική, ακτοπλοϊκή τους σύνδεση αλλά και τη διασύνδεση µεταξύ των νησιών, προκειµένου να επιτύχουµε την εξυπηρέτηση των αναπτυγµένων ήδη νησιών, αλλά και την τουριστική ανάπτυξη των µη αναπτυγµένων. Είναι γεγονός ότι, λόγω της ιδιοµορφίας της χώρας µας, που, όπως ανέφερα ήδη, αποτελεί ταυτόχρονα και συγκριτικό µας πλεονέκτηµα, αρκετά νησιά µας εξυπηρετούνται από τις, λεγόµενες, άγονες γραµµές, µε σηµαντικό κόστος για την ελληνική πολιτεία. Είναι απαραίτητο να γίνει επανασχεδιασµός του δικτύου µε τη δηµιουργία βασικών γραµµών/ κορµών και «αντένων» για πλέγµατα νησιών. 3

Η δηµιουργία αντένων αποτελεί πρόταση του ΗΑΤΤΑ, τα τελευταία χρόνια. Πριν λίγες ηµέρες συµµετείχα σε ηµερίδα στη Νάξο, µε θέµα το ακτοπλοϊκό δίκτυο των Κυκλάδων. Με χαρά διαπίστωσα ότι τόσο η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας, όσο και οι τοπικές πολιτικές ηγεσίες, έχουν αντιληφθεί το τεράστιο πλεονέκτηµα της πρότασή µας. Με τη δηµιουργία βασικών γραµµών/ κορµών και «αντένων» µπορούν να µειωθούν τα κόστη και να υπάρχει καλύτερη και συχνότερη εξυπηρέτηση. Το µειονέκτηµα της µετεπιβίβασης µπορεί να αντισταθµιστεί µε σωστές και έγκαιρες ανταποκρίσεις. Όπως αντιλαµβάνεστε οι έγκαιρες ανταποκρίσεις είναι εξαιρετικής σηµασίας. Πάρτε το παράδειγµα της αεροπορικής σύνδεσης της Ελλάδας µε της άλλες χώρες. Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στο πιο Νοτιοανατολικό σηµείο της Ευρώπης, συνδέεται απ ευθείας µε λίγες µόνο πρωτεύουσες της Ευρώπης και ακόµα λιγότερες σε σχέση µε τον παγκόσµιο χάρτη. Όµως, η αεροπορική σύνδεση µέσω των ανταποκρίσεων είναι εύκολη, ακριβής και εξυπηρετεί σε αρκετά µεγάλο βαθµό τα εκατοµµύρια των επισκεπτών µας. Οι ανταποκρίσεις όµως είναι άµεσες ( µε αναµονή 1-2 ωρών, οι σταθµοί αναµονής (αεροδρόµια) προσφέρουν υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών και το σηµαντικότερο, οι ώρες άφιξης και αναχώρησης είναι ακριβείς. Φανταστείτε ένα δίκτυο ανταποκρίσεων της Ελλάδας, όπως το αεροπορικό µε τις άλλες χώρες, στα ελληνικά νησιά και πόσες δυνατότητες θα δηµιουργούσε για τους νησιώτες και τους επισκέπτες µας. Βεβαίως, χρειάζεται ακρίβεια, αξιοπρεπείς χώροι αναµονής και κυρίως τα πλοία που θα συνδέουν τα βασικά νησιά µε τα υπόλοιπα µικρότερα να µπορούν να ταξιδεύουν µε τις ίδιες καιρικές συνθήκες. εν αρκεί όµως η καλή σύνδεση. Χρειάζεται και ο έγκυρος και έγκαιρος προγραµµατισµός των δροµολογίων. Ο προγραµµατισµός των τουριστικών δραστηριοτήτων πραγµατοποιείται παγκοσµίως µεγάλο χρονικό διάστηµα πριν από την τουριστική περίοδο (που σε κάποιες αγορές φτάνει και τον ένα χρόνο). Υπάρχει, λοιπόν, ανάγκη να εξασφαλισθεί ο έγκαιρος προγραµµατισµός των δροµολογίων. Στην χώρα µας, δυστυχώς, και παρ όλο που το ιδανικό και επιθυµητό είναι να υπάρξει ένας σταθερός µακροχρόνιος προγραµµατισµός, τα δροµολόγια προγραµµατίζονται και τροποποιούνται καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Το Συµβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών - Σ.Α.Σ., στο οποίο συµµετέχει ο ΗΑΤΤΑ, συνεδριάζει περίπου 10 φορές ετησίως. Τα θέµατα της κάθε συνεδρίας είναι 80-90. Αυτό αυτόµατα σηµαίνει ότι συζητούνται περίπου 1000 θέµατα ετησίως, µε συνεχείς και αλλεπάλληλες τροποποιήσεις. Σήµερα, τα θέµατα που θα έπρεπε να συζητούνται στο ΣΑΣ, θα έπρεπε να αφορούν κυρίως τα δροµολόγια της εκάστοτε τρέχουσας και της επόµενης δροµολογιακής περιόδου, ή σε κάθε περίπτωση κάποια αναγκαία τροποποίηση, λόγω ανωτέρας βίας, ή έκτακτης ανάγκης και ΜΟΝΟ. Στην πλειοψηφία τους, όµως, τα θέµατα κάθε συνεδρίασης αφορούν δροµολογήσεις πλοίων, και τροποποιήσεις δροµολογίων της τρέχουσας περιόδου. Τέτοια θέµατα συζητούνται κατά την έναρξη αλλά και στη διάρκεια της υψηλής τουριστικής περιόδου, συχνά δε, έχουν ήδη εφαρµοστεί τροποποιήσεις που λαµβάνουν κατόπιν, την τυπική έγκριση του Συµβουλίου. 4

Αντιλαµβάνεστε ότι η πρακτική αυτή απέχει από την εικόνα της Ελλάδας που θέλουµε να προβάλλουµε στους τουρίστες, µας δυσφηµεί και δηµιουργεί τεράστιες ανωµαλίες στον οποιονδήποτε προγραµµατισµό. Υπάρχουν, επίσης, περιπτώσεις που τροποποιούνται ήδη επίσηµα ανακοινωθέντα δροµολόγια ναύλοι, µε µοναδικό σκοπό να µπλοκαριστούν τα σλοτς από ενδεχόµενη ανταγωνίστρια εταιρεία. Εποµένως η κατ ελάχιστο, τήρηση των γνωστοποιηµένων δροµολογίων και ναύλων, είναι αναγκαία, για τον προγραµµατισµό του τουριστικού ταξιδίου, είτε αυτός αφορά επαγγελµατίες (τουριστικά γραφεία), είτε ιδιώτες. Θα ήθελα όµως να σηµειώσω και ένα άλλο «αγκάθι» στην προσπάθεια εξυπηρέτησης των επισκεπτών µας. Είναι το γεγονός ότι µερικές ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν «ανοίγουν» τα συστήµατα των κρατήσεών τους στα πρακτορεία και στους δυνητικούς επισκέπτες τους, παρά µόνο λίγους µήνες πριν την πραγµατοποίηση του δροµολογίου. Ο λόγος είναι ότι η ανακοίνωση των δροµολογίων, σηµαίνει δυνατότητα αγοράς εισιτηρίου που συνεπάγεται δέσµευση προς τον πελάτη και υποχρεώσεις της εταιρείας σε περίπτωση αλλαγής. Σηµειώνω εδώ και ότι προϋπόθεση για να δώσει το Συµβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών έγκριση για αλλαγή δροµολογίου, πρέπει να µην έχει εκδοθεί ούτε ένα εισιτήριο ή να συµφωνήσουν όλοι οι επιβάτες που έχουν εκδώσει εισιτήριο στην επικείµενη αλλαγή, πράγµα πρακτικά αδύνατο. Το 2 ο µεγάλο θέµα είναι το Κόστος της ακτοπλοϊκής µεταφοράς Σήµερα το κόστος του ακτοπλοϊκού εισιτηρίου είναι υψηλό και σε κάποιες περιπτώσεις απαγορευτικό. Τελευταία έγιναν προσπάθειες για τη µείωση του ακτοπλοϊκού εισιτηρίου. Ο ΗΑΤΤΑ χαιρέτησε τις προσπάθειες αυτές και ελπίζει ότι θα εφαρµοστεί σε όλα τα δροµολόγια. Γενικότερα, όµως, θεωρούµε ότι: Είναι αδιανόητο να υπάρχει σήµερα ΦΠΑ 13% για τα εισιτήρια επιβατών και 23% για τα οχήµατα. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη να µειωθεί ο ΦΠΑ στις θαλάσσιες µεταφορές, όπως βέβαια και στις οδικές αλλά και στις τουριστικές υπηρεσίες, και να µεταταχθεί ο ΦΠΑ ακτοπλοϊκών εισιτήριων στο 6,5%, όπως πρόσφατα έγινε µε τις τιµές των ξενοδοχείων, γεγονός το οποίο είχε άµεσα αποτελέσµατα στην ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος µας Οι, µη ανταποδοτικές, κρατήσεις υπέρ τρίτων -παρά τις µειώσεις που εφαρµόστηκαν - δεν παύουν να επιβαρύνουν υπέρµετρα την τιµή του ακτοπλοϊκού εισιτηρίου και, κατ επέκταση, τον καταναλωτή και υποχρεώνουν τόσο τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, όσο και τα τουριστικά γραφεία µε πρόσθετο διοικητικό κόστος, χωρίς µάλιστα, τα τελευταία, να λαµβάνουν την ανάλογη νόµιµη αµοιβή. Θα πρέπει, άµεσα, να επανεξετασθεί και εξορθολογισθεί το όλο πλέγµα των σχετικών ρυθµίσεων. Σε µία εποχή που η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ακτοπλοΐας είναι το ζητούµενο, οι τιµές των εισιτηρίων θα πρέπει να σταµατήσουν να είναι υψηλές και κατ επέκταση απαγορευτικές. Είναι, λοιπόν, πιο κρίσιµη και επιβεβληµένη από ποτέ η Άρση των αντικινήτρων και η εξοµάλυνση της λειτουργίας της ακτοπλοΐας. Η εναρµόνιση του ελληνικού θεσµικού πλαισίου στο ευρωπαϊκό δίκαιο και γενικότερα ο εκσυγχρονισµός του νοµοθετικού και κανονιστικού πλαισίου της ακτοπλοΐας, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εξυγίανση και εύρυθµη λειτουργία του τοµέα. 5

Παρ όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει και το νοµοσχέδιο, υπάρχει ακόµα πολύς δρόµος για την εξυγίανση του θεσµικού πλαισίου που διέπει την ακτοπλοΐα. Θα πρέπει να επισηµανθεί, σε αυτό το σηµείο, η συνεχιζόµενη αρνητική στάση των ναυτεργατικών σωµατείων σε οτιδήποτε αφορά αυτή την εναρµόνιση µε την Ευρωπαϊκή Νοµοθεσία και πρακτική. Τα ναυτεργατικά σωµατεία πρέπει να κατανοήσουν ότι η εναρµόνιση αυτή θα έχει πολλαπλά οφέλη στο εγγύς µέλλον. Επιδιώκουµε ανάπτυξη και δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας και όχι συρρίκνωση. Παράλληλα θα πρέπει να εξαλειφθούν αγκυλώσεις και να επιλυθούν τεχνικά θέµατα που ταλανίζουν επί σειρά ετών τον κλάδο και παράλληλα, τον ελληνικό τουρισµό. Ενδεικτικά σηµειώνουµε θέµατα όπως: η αποποινικοποίηση των εκδοτών των εισιτηρίων, τα πληροφοριακά συστήµατα δροµολογίων, τα απαγορευτικά απόπλου, κλπ. Για παράδειγµα, στα απαγορευτικά απόπλου, θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα σύγχρονα συστήµατα πρόβλεψης καιρού και οι απαγορεύσεις να είναι ουσιαστικές, πραγµατικές και να αφορούν µόνο την περιοχή στην οποία πραγµατικά υπάρχει ένταση καιρικών φαινοµένων. εν είναι δυνατό να αποκλείονται, παραδείγµατος χάρη, νησιά του Αιγαίου, όταν τα έντονα καιρικά φαινόµενα περιορίζονται στο Ικάριο Πέλαγος. Τα θέµατα αυτά θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείµενο επεξεργασίας από Τεχνική Επιτροπή µε τη συµµετοχή, βεβαίως, και εκπροσώπων του κλάδου µας, πριν από την εφαρµογή των όποιων νέων µέτρων και διαδικασιών έτσι ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες για την ακτοπλοΐα και τον τουρισµό επιπτώσεις. Επόµενο θέµα το οποίο επηρεάζει την ακτοπλοΐα, την εξυπηρέτηση των τουριστών και των επιβατών, γενικότερα, είναι οι υποδοµές και οι λιµενικές υπηρεσίες. Είναι κατανοητό ότι στα πλαίσια της παρούσας κατάστασης της χώρας µας, δεν είναι δυνατό να αντιµετωπισθούν ευρύτερα θέµατα λιµενικών υποδοµών, τα οποία απαιτούν υψηλά κόστη και µακροχρόνιο σχεδιασµό και βέβαια θα έπρεπε να έχουν γίνει. Απαραίτητο, είναι να προγραµµατισθεί και υλοποιηθεί σειρά µικρής κλίµακας παρεµβάσεων- διευθετήσεων βελτιώσεων- νοικοκυρέµατος σε λιµάνια της χώρας, µε στόχο, τόσο τη βελτίωση της ροής της επιβατικής κίνησης, όσο και την εικόνα της χώρας µας στους ξένους τουρίστες. Επίσης, θα πρέπει να αντιµετωπισθεί- παταχθεί, µε τη βοήθεια και του λιµενικού σώµατος το απαράδεκτο φαινόµενο της άγρας πελατών στους τουριστικούς λιµένες. Ο ΗΑΤΤΑ έχει συγκεντρώσει και καταγράψει τις µικρής κλίµακας παρεµβάσεις που απαιτούνται για βελτίωση των παρεχόµενων υπηρεσιών, ρωτώντας τόσο τα µέλη του όσο και τους ναυτικούς πράκτορες, σε όλη την Ελλάδα. Τα στοιχεία αυτά έχουν κατατεθεί στην αρµόδια πολιτική ηγεσία και τους φορείς. Τονίζω, σε αυτό το σηµείο, ότι όλες αυτές οι παρεµβάσεις έχουν εξαιρετικά µικρό, αν όχι µηδενικό κόστος και µόνο θετικά µπορούν να συµβάλλουν στην εξυπηρέτηση των επιβατών / τουριστών και στην εικόνα της χώρας µας. Το µόνο που χρειάζεται είναι η διάθεση για άµεσες παρεµβάσεις και αποτελεσµατικότητα. Οφείλουµε 6

να αντλήσουµε εµπειρίες από το παρελθόν, απ' όσα σωστά ή λανθασµένα βήµατα έχουµε κάνει. να ενώσουµε τις δυνάµεις µας, δηµόσιος και ιδιωτικός τοµέας, αυτοδιοίκηση και εµπλεκόµενοι φορείς. Οφείλουµε να λάβουµε υπόψη ότι ο τουρισµός είναι σύνθετο προϊόν, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η υπεύθυνη στάση όλων µας είναι επιβεβληµένη, πόσο µάλλον στην κρίσιµη κατάσταση που είναι η χώρα µας. Κλείνοντας, θα ήθελα να συνοψίσω ότι για την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισµού στα νησιά µας, είναι απαραίτητα: Ο υγιής ανταγωνισµός και η ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών Η Έγκυρη και έγκαιρη γνωστοποίηση των δροµολογίων των πλοίων και των ναύλων Η ιάχυση των δροµολογίων στους επαγγελµατίες και καταναλωτές Η Τήρηση των γνωστοποιηµένων δροµολογίων και των ναύλων Η Σταθερότητα των δροµολογίων κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου Η Επαρκής συχνότητα των δροµολογίων την χαµηλή περίοδο Η Επαρκής Ακτοπλοϊκή σύνδεση µεταξύ των νησιών Η Άρση των αντικινήτρων Ο διαρκής εκσυγχρονισµός, η ποιοτική αναβάθµιση και η αξιοπιστία των ακτοπλοϊκών µέσων Η αναβάθµιση των Λιµενικών Υποδοµών, µε µικρής κλίµακας παρεµβάσεις Αγαπητοί κύριοι, Για το τέλος άφησα το παρακάτω ερώτηµα, ως «τροφή για σκέψη» Συνηθίζουµε να µιλάµε για συνολικές αφίξεις, για διακινηθέντες επιβάτες, για οικονοµικά αποτελέσµατα, ακόµα και για προβλέψεις της κίνησης στο µέλλον. Το πιο σηµαντικό από όλα όµως είναι να αναλογιστούµε τον αριθµό των δυνητικών τουριστών και επιβατών. Για παράδειγµα, αναφέρουµε ότι αναµένουµε 17 εκατοµµύρια τουρίστες το 2013. Πόσος όµως είναι ο αριθµός εκείνων που δεν θα έρθουν στη χώρα µας (πόσους δηλαδή «χάνουµε»), λόγω των αντικινήτρων και στην προκειµένη περίπτωση λόγω της µη ύπαρξης καλού δικτύου επικοινωνίας των ελληνικών νησιών, καθώς και του µη έγκαιρου και έγκυρου προγραµµατισµού των ακτοπλοϊκών µετακινήσεων? Τόσο οι ευρωπαίοι τουρίστες όσο και οι τουρίστες των 3 ων χωρών (πχ από την Κίνα, στην οποία είναι αυτές τις ηµέρες ο Πρωθυπουργός, συνοδευόµενος µεταξύ άλλων από έλληνες επιχειρηµατίες του τουρισµού και εκπροσώπους του ΗΑΤΤΑ), που σκέφτονται να επισκεφθούν την Ελλάδα, προγραµµατίζουν το ταξίδι τους πολύ νωρίς. υστυχώς τα τουριστικά γραφεία και οι Tour operators, εσωτερικού και εξωτερικού, δεν µπορούν να οργανώσουν το πρόγραµµα του ταξιδιού τους και βεβαίως να τιµολογήσουν τις προσφερόµενες υπηρεσίες, εάν δεν υπάρχει έγκαιρος και έγκυρος προγραµµατισµός των δροµολογίων. Πόσοι είναι εκείνοι, που µε αφορµή µια επίσκεψη στη Σαντορίνη, νησί που αποτελεί παγκόσµιο πόλο έλξης, θα ήθελαν να προγραµµατίσουν επίσκεψη και στα γύρω νησιά, στην Νάξο, την Ανάφη, τη Σίκινο, την Ίο, στα Κουφονήσια, την Αµοργό, την Αστυπάλαια, τη Μήλο κλπ? Πως ο διοργανωτής του πακέτου να διαµορφώσει και να τιµολογήσει, προσφέροντας ανταγωνιστικές, οικονοµικά, υπηρεσίες, κάνοντας χρήση και του early booking, όταν δεν γνωρίζει την ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών? 7

Αύτη είναι η πραγµατική αξία της καλής ακτοπλοϊκής σύνδεσης των νησιών, του έγκαιρου και έγκυρου προγραµµατισµού των δροµολογίων και βεβαίως της έγκαιρης ανακοίνωσης των αυτών. Εύχοµαι πραγµατικά ότι όλα όσα ενδιαφέροντα ειπώθηκαν και θα ειπωθούν σήµερα, καθώς και οι προτάσεις που ακούστηκαν να συµβάλλουν στην εποικοδοµητική συνεργασία τόσο µεταξύ των πολίτικων ηγεσιών, όσο και µεταξύ των φορέων και των ιδιωτών, προκειµένου να προχωρήσουµε σε ενέργειες και έργα. Γιατί Τουρισµός και Ακτοπλοΐα είναι έννοιες αλληλένδετες, δράσεις συµπληρωµατικές στην αναπτυξιακή πορεία της Νησιωτικής Ελλάδας και της χώρας µας, γενικότερα. Γιατί το ακτοπλοϊκό δίκτυο µπορεί να βοηθήσει τον ελληνικό τουρισµό και αντίστροφα o τουρισµός µπορεί να τονώσει την ελληνική ακτοπλοΐα. Θα ήθελα, τέλος, να συγχαρώ την οργανωτική επιτροπή του και όλους όσους δούλεψαν για την πραγµατοποίηση του 2 ου Posidonia Sea Tourism Forum Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας 8